HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
De nood te Weenen.
Brieven nit Nico.
ZATERDAG 14 FEBRUARI 1920 - TWEEDE BLAD
(□aids raak*.)
94
Dure leveasmiüüelen Groöntin ei appelen, voornaamste vosdsel
Uis Wascbirau una dar geistigi Arusiter Mlüücnstauas-lGko-
mans au Arbeidars-aiscbea Stakands doktoren.
In het vorigo artikel gaf Ti ver-
Bchiliende oorzaken aan. dio de le
vensmiddelen en andere waren zeer
duur maken. Hoe moei b.v. een on
derwijzer. die een maandsalaris heeft
van COO tol. 1100 Kronen rondkomen?
Koffie kost 320 kronen per K.G.,
dus een prij'sje van f ICO in norma-
len tijd, meel Cu kroriun por K.G.
en dientengevolge is het brood ook
heel duur en karig.
'k Ontmoette tegen net volden van
den avond een ouden man, die me z'n
nood klaagde, dat hij dien dag nog
niets gegeten had. Er zijn nog wel
goeie menschen, zei hij want ze heb
ben daarnet in een café tien kronen
voor me bijeengebracht; maar nu
heh 'k nog niets eens genoag om een
brood te koopen; zei hij met een dui-
deiijken wenk, dat hij verwachtte,
dat ik hel voorbeeld van do café
bezoekers zou volgen, Juist kwamen
we een bakkerswinkel voorbij, waar
brood voor 5,32 kronen per Laib (een
bolvormig stuk van 1.2 KG.) lag.
'k Hield hem slaande en maakte
hem er op opmerkzaam, dat hij toch
wel aan 10 kronen genoeg had; maar
hij zei met een minachtend gebaar
„Nanu", dam' moet je een Zettel voor
hebben en ik heb g~en broodkaart.
Daar kon de man w I gelijk Ln heb
ben, want één Laib brood in d"e week
per persoon, maakt een dagrantscon
van nog geen twee ons, wat wel niet
te veel is.
De "Weener ziet nu zijn dage'ijksch
rantsoen meestal in één maalt i'd"
samengeperst. Het eten bestaat dan
uit wat Gemüsse. zuurkoo' vooral,
witte kool eai rapen. Van die ingre
diënten maakt hij een aftrekseltje en
heeft dan z'n „Suppe". die hij aan
tafel nief goed ontberen kan. Heeft
hij or dan nog zijn ..Knoedel" (mee!-
en-water-kostje) a!s „Mehlspaise"
toe, dan is hii al zeer fortuinlijk.
Over t a gemeen at de Weener in
normalen tijc'. vaker dan wij, maar
hij at van aJ es kleinere hooveelbeid.
mr «les morgens om 8 uur de
scholen reeds beginnen 't is in cms
land volgens den West-Europeeechen
tijd pas 7 uur werd om 7 uur ge-
frühstückt. Dat bestond dan meestal
alleen uil een kopje thee met een
sneedje brood of een beschuit. Om
10 uur was 't dan Gabelfriihstuck.
wat er reeds op duidt, dat ar iels
warms gegeten weH. Dan vo-lgde
tusschen 12 en 2 uur de hoofdmaal
tijd die in den regel bestond uit
soep, v eescli, aardannelen en groen
te en toespijs. Om 4 uur had je de
Jauae: wat gebak of een naar sneed-
jes brood, waarna dan tnsschen 6
en 8 uur het avondeten volgde. Dit
laatste werd dan ook wol na afloop
van het theater of '>o opera gebruikt.
De „Kohlenmangel", waardoor de
theaters, enz. om 8 uur ges'oten moe
ten zijn' maakt het nu moga'ijk dat
je in elk geval vroeg soupeert. En
dan maar naar bod gaat. Want het
is geen pleiziertje in de onverwarm
de kamers to zitten en in de lialf-
verlichte straten is het ook al weinig
«amusant.
De eenigc versnapering, dio do bo
vo.king zich gunnen kan is
fruit. Appels zijn hcetf over
vloedig en blijken hier een zeer na
tionaal gerecht, 's Avonds koop je zo
op straat bij een oud vrouwtje, drie in
een papieren peperhuisje voor 5 tot
7 kronen een viertel, d.w.z. een
kwart K.G. De wijfjes hebben het
druk, want iedereen koopt; zelfs
zeer dikgc-pc skraagde heeren ver
waardigen zich. door den honger er
waarschijnlijk too gebracht, om een
zakje appels mee te nemen.
In de volksbuurten is de ruimte
tusschen de dubbele vensters, waar
mee de Weener de kou en tocht bui
tenshuis tracht te houden, ook heel
vee' halverwege met appelen opge
vuld. Ze kunnen daar rusiig drogen.
Op kantoor en in den winkel zie ie
ook veel personeel appe'en eten. Ik
had het in een bankinstelling, dat
een der chefs, dien 'k spreken moest,
even z'n appeltje neer moest leggen,
om me te woord to staan.
De appelenverkoopsters hebben
veel concurrentie van dc kastanjevcn
Iers. Die hebben op de drukke pun
ten bij de Stephanskirche en in de
Karntnerstrasze hun vaste stand
plaats met oventjes, soms in den
vorm van kittige locomotiefjes, die
zij er zelfs 's nachts toegedekt laten
staan. Gepiepte kastanjes zijn een
veelgogetéh lekkernij en 't is een bij
zonder schilderachtig gezicht in het
avonddonker die groepen hongerigen
in den feilen schijn van caibidlan-
pen hun portie té zien opeten
Ik heb reeds eenigc malen de op-*
merking gemaakt, dat menschen. die
volkomen met den toestand ver
trouwd zijn van oordeel waren, dat
de middenstand en de hoognro ston
den er nog erger aan too zijn, dan
de arbeiders. Dit is ec*n Internatio
naal verschijnsel en komt hierdoor,
dat de middenstanders, ook te Wee
nen, eensdeels op zwaardere tosten
zitten, anderdee's naar verhouding
minder verdienen dan dc arbeiders.
fit kan dit natuurlijk niet contro
leeren. maar het werd mo van ver
schillende kanten verzekerd.
Een dokter dien 'k sprak legde mij
Uit, dat hij „ins Spital" waar hii
werkzaam is, minder verdient dan
de man. die do borden of wasch f. em
den grond veegt. Dc dokter had be
halve kost en inwoning voor zich al
leen nog een bezoldiging aan geld
van 500 kronen per maand, zoodat
hij op een inkomen van een 1500 kro
nen kon rekenen.
De wasch-en-veegman daarentegen
had 900 kronen per maand en kon.
hoewel hij officieel geen kost had,
•zoovee] aan overgeschoten eetwaren
uit het ziekenhuis meenemen, dat h"
er zijn geheeie familie van kon on
derhouden. Onze gezant verzekerde
me zcifs, dat het voorkwam, dat een
waschvrouw in een hospitaal hoogeir
inkomen had, dam de professor, de
Primarius'' die daar werkzaam is.
Dit gov al van deze wasch vrouw
scheen wel een klassiek voorbeeld te
zijn. want 'k las eigens op een aan
plakbiljet, dat er eetn „Massenver
6amrniung" zou gehouden worden
over „Die Waschfrau und der geis-
tige Arbeiter".
Blijkbaar had de tegenstelling
zulk een groot opzien verwekt, dat
men nu een vergadering belegde, oin
het geval van de waschvrouw en de
geestelijke arbeiders te bespreken.
Wat er van aan is, weet "k niet,
maar wel dit, dat men te Weenen een
professor bezoldigt men 32,000 kronen
per «jaar, terwijl een a.?-
een coupeur, (i5v.'l0 kronen
vraagt. Geen arbeider werkt te Wee
nen beneden 50 of GO kronen per
dag. werd mij verzekerd. Qualificirte
Arbeiter, we zouden zeggen erkende
vak'iaden, maken een inkomen \an
4000 kronen, dat is het drievoudige
bedrag van ambtenaren, leeraren,
doktoren. Toch, al mogen de arbeiders
ftr naar verhouding bet-er voor staan,
dan de andere lagen der bevolking,
hun lot is te Weenen ook zeer hard.
Ook zij leven ..von der Hand in den
Mund", of zooals wij zeggen ..van
de hand in den tand".
Want ook voor een arbeider zijn
dc levensmiddelen duur. Dat Mijfoc
wel hieruit, dat de „Kriegsküchcn",
die tijdons den oorlog ontstaan zijn
en nog in 400 inricnliiigen 250.0uO
menschen per dag spijzigen, den prijs
van een karig middagmaaltja hebben
opgeslagen tot 10 kronen per per
soon. In 1918 kostte een uitduag
maal er 2 kronen, in 1919 5 kronen.
Wanneer dus een werkman met
vrouw en 3 kinderen er gaat eten,
moet hij 50 kronen per maaitijd be
talen, dat is zooveel als een niet-
vakarbcider verdient. En dan heeft
iiij nog maar eenmaal per dag iets te
eten. Dit duidt er op, dat de prijzen
in de laatste maanden nog zeer ge-
s egen* zijn. De „Kriegsküchen" pu
bliceerden ter motiveering van de
prij'Sverdubbelhig een aantal cijfere
omtrent de prijsstijging sedert Juli
1919, dus ln het laatste half jaar.
Margarine steeg met 355 spek met
183 meel 10? suiker 500 ha-
verrijst met 900 gerst met 900
boonen 127 marmelade 266
aardappelen met 400 eieren met
206 En dit alleen het laatste half
jaar.
Men verzekerde imij, dat de prijzen
von thans die van voor den oorlog
gemiddeld met ongeveer 10Ö0 over
treffen, d.w.z. dus 10 maal duurder
zijn geworden, terwijl de inkomens
van den middenstand ongeveer ver
dubbeld zijn. Van sommige artikelen
is de prijsstijging wel 50Ó0 en meer.
Een der bladen becijferde de stijging
van den prijs van hel rotatiepapier
op 1 Februari op 6300 Een
veel gebruikt artikel: lucifers kostte
vroeger 2 heller per doosje, nu 1
kroon, dal is ook 50 maal zooveel. En
dan kan je die nieteens in den win
kel bekomen, maar je moet het geluk
hebben een Kriegsbeschadigte op
straat met een sluïkhandel-affairetj»
bezig te zien. Wegens die '.ündhölaer-
not wordt de lucifers venter ook ge
woon bestormd. Je, kunt er we'
zeker van zijn, dat er, als je te Wee
nen op straat een oploopje ziet, luci
fers of veters verkocht worden; twee
zaken, die al uiterst schaars blijken
ie zijn.
lloc met deze ontzaglijke prijzen
een werklooze het maken moet, die
400 kronen inkomen heeft, is niet
duidelijk. Toch schijnt het baantje
van werklooze zeer geliefd te zijn.
Mem verbelde me, dal, om a-6 we.ktoo-
ze aangesteld te worden je maar van
één werkgever een verklaring mo.si»
hebben, waarin hij mededeelde geen
werk voor je te hebben. Of er ande
ren wanui die wel werk had*.;en, daar
bekommerde men zich niet om. Na
tuurlijk gaf dit aanleiding tot aller
lei verkeerde practijken. Het geval
deed zich voor, dat iemand kwam vra
gen aan een pa'roon, dat hij zeker
geeu werk voor hem had. De werk
gever zei evenwel, dat de man aan
het werk kon gaan. Toen de adspi-
rant-werklooze andermaal vroeg en
de patroon z'n werkaanbod herhaal
de, uitte de man de merkwaardige
woorden: „Ik vraag je nou voor de
laatste maai: je hebt zeker geen werk
voor me, andersWaarop de
aldus afgedreigde voor den aandrang
van den „arbeider" bezweek en hem
de gewenschte verklaring gaf. Geluk
kig heeft, de Regeering ingezien, dat
zulk een sysleem van werkloozen-
kweekerlj noch in het algemeen be
lang, noch in dat van de personen
zelf 'is.
Natuurlijk heeft de ellendige oor
log veel bijgedragen tot het bevorde
ren van luiheid en dagdieverij en in
zoover zijn dc slachtoffers von deze
kwalen wel cenigennate te verschoo-
nen; maar je verbaast je tooh wel eens
over de staaltjes, die je te hoorei)
krijgt. Een typeelrend verhaaltje ia
dit:
Een oude dame, dio met haar doch
ter samen woonde, had een brief te
bezorgen bij iemaud. aan den anderen
kant der-etad. Daar de beide vrou
wen onmogelijk van huis konden,
vroegen zij den dienstman-om-den
hoek. wat hij rekenen zou voor de
boodschap. „50 kronen", zei hij met
een st-rak gezicht. Daar de dames
maar 30 kronen te missen hadden,
gingen zij naar een chauffeur, maar
die vroeg, omdat hij chauffeur was,
60 kronen. Teneinde raad kreeg de
dochter een schitterender inval. Zij
:on, dat haar moeder ziek was en
telefoneerde den dokter. Toen die
zijn visite gemaakt had. liet de doch
ter hem uit en zei ala terloops: „Dok
ter, u zoudt me een groot genoegen
kunnen doen. als u dezen brief even
z'n adies bezorgdet, u komt er
toch in de buurt." Waarop de vrien
delijke dokter die maar 30 kronen voor
zijn visite rekenen kon, welgemoed
den brief bezorgde, 't Typeeremie vau
't verhaal zit natuurlijk hierin, dat de
dokter denzelfden afstand aflegde, als
de dienstman en de chauffeur zouden
moeten gedaan hebben, maar boven
dien dan nog zijn wetenschappelijke
kennis gaf en wel voor ongeveer de
helft van den prijs, als de dienstman
en de autostuurder rekenden.
Evenwel, de doktoren beginnen,
door den honger gedreven, ook aan
de loon actie. De gezamenlijke artsen
van Weenen kondigden tegen 1 Fe
bruari eeii werkstaking aan. indien
men nu eindelijk niet eens een eind
maakte aan den onhoudbaren toe
stand, waarin zij door hun lage be
zoldigingen in hospitalen en zieken
fondsen verkeerden. Ze waren dan
ook wel lankmoedig geweest, wan men
had hem precies een jaar op sleep
touw gehouden.
JAC. C. M. Jr.
De aankomsi.
Eindelijk! Na St. Raphael, Cannes,
Golfe Juan, Cap d'Autibes. Als maar
langs de zee. Soms zóó vlak langs, dat
'i van je portierraarnpe uit nel is alsof
je langs 't strand spoort, zóó vlak langs
de zeel En aan den anderen kant steeds
meer villa's Gagnés, in de hoogte, op
:en berg, moeizaam lijJdi 't me als je
's avonds wat laat thuiskomt. En dan dc
palmen en de oranjeboomen en de uitge
strekte kweekerijen die, terrasgewijze,
't geheel met verfraaien.
De vele olijfboomgaarden na Mar
seille, verdwijnen hier hoe langer hoe
i. Maar toch zijn er nog, gelukkig,
t ze zijn zoo mooi, zoo teckenachtig.
Steeds meer villa's, chalets, .chateau's,
en dan Nice. Ville d'Eau-Littoral. La
Rivièra. Cote d'Azurl
Bijna iedereen stapt uii, want Nice,
niet waar, dat is 't middelpunt, daér
ten we zijn! Van daar uit is alles
in een oogenblik te bereiken. Cap Ter-
rat, Cap St. Martin, Monte Carlo, Men-
tone, L'lialie! We haasten ons niet,
want we zijn er. Gelukkig! De rest volgt
van zelf. Langzaam stroomt 't naar den
uitgang, een brecde golf vau reizigers.
Waar zijn de hotel-omnibussen van vroe
ger? Er zijn er niet zoo veel meer, de
meeste vervangen door auto's. Maar er
zijn er nog. Vele hotels zijn nog niet
klaar. C'est en Janvier et Février que la
saison bat son. plein. Vooral Januari en
Februari zijn het drukke soizoen. En
dan, de hotels zijn hospitalen geweest,
5 jaar lang. Niet aan denken nu, maar
de heerlijke lucht inademen en kijken
de vrienden van vroeger, die aan
den uitgang staan. Ja, daar zijn zei Een
handdruk, waarin vijf lange jaren van
ellende ligt.
Je vindt me veranderd?
Ja, natuurlijk, je bent ouder ge
worden, in 5 jaar, dat kan niet anders.
Maar m'n oogen zeiden 't wel wat ik
zag. Hij was er geweest „au front".
Ongeschonden, goddank, maar oud en
grijs. Diepe rimpels en maar eiven voor
bij de veertig.
En wie is dat?
Dat? Ken je hom niet sneer? Dat
Maurice.
Pas possiblel T'étais un grosse.
T'avais quinzc ansl Le petit Italienl
(Niet mogelijk! Je was nog een jongen
van is jaar. Zoo'n kleine Italiaan!)
Nu ben ik twintig, en twee jaar te
gen dc Oostenruikers!
Wc zwijgen. Hij ziet ex nog zoo zwak
cn veimoeid uit.
Kom, daar staat de auto! We graan
naar huis. En we stappen in de auto,
een oud kavalje, maar zij loopt Dog best.
En de zon schijnt, heeft altijd gesche
nen en zal nog lang schijnen. En wc
vliegen door dc straten, buiten om de
stad en 'i oude kavalje jaagt met ron
kend geraas de bergen op, neemt met 't
grootste gemak scherpe bochten en bob
belt over slechte wegen; de.banden zijn
best en de machine loopt prachtig, maar
de carosserie lukt naar niemendal. Que
voulez-vous? Vijf jaar uil je zaken. Nous
allons rattrapei sa! (Dat halen we wel
W We'aten rüvioli. Un plat nisoks. Een
knoeisel van groente en deeg en natuur
lijk ail (uien). Da: eten ze niet alleen in
Marseille. Daar hangt tot zelfs op 't
perron van la Gare F. L. U. een walm
van dat goed. Toch is 't lekker, met
water gebruikt! En zoo gezondll
ln den tuin biociden dc anjers, de
zen, dc margrieten, de heliotroop, de
primula's. Nog hingen er wat vijgen,
de laatste, maar de tomaten waren
weg, 't had gehageld en 't was koud
's nachts, 't vroot een tikkie. De bloe
men moesten met stroomattcn gedekt
worden.
ln de diepte lag Nice, bescnut door dc
bergen, bespoeld door la grande bleue
(de groote, blauwe Middellandschc Zee).
De zon ging onder in een rooden gloed,
zeer snel, en hier en daar vertoonden
zich de lichten van dc huizen, de stra
ten, de café's, hen Casino en La Jetee
Promenade.
We dronken een café, uit een glas,
met heel weinig suiker. Er is gebrek aan
suiker. We hebben een suikerkaart. Er
is gebrek aau pasmunt. We hebben plaat-
seluk papiergeld, so cenjimes en franc.
Er is gebrek aan petroleum, aan lud-
teis cn aan tabak. Maar er is geen ge
brek aan zonneschijnl
Kamers zoeken.
Ni-ce ja vol, Stapmvoll Net als over
aJ in Holland, is cr gel)rek aan loca-
Ultteal. Naeit in d,e hotels, o, neen!
Daar is ruimte genoeg! Die slokken
dagelijks bondennen gasten op, dit
kort of lang blijven en zich dan weer
naai- allo windstreken verspreiden,
Di Januari en Februari komen ze
bij duizenden, a 1 s ze komen; want de
Russen, do Duitschers en Oostenrij
kere zullen dit jaar en allicht voor-
loopig niet, van de partij zijn. Engel
schen zijn er bij massa's, ook Ameri
kanen, maar een rechtgeaard En
gelsohman viert thule zijn Christmas
en zijn oud en nieuw. Veel hotels zijn
nog tong niet ln orde en woiden lustig
door ronselaars, sci.toilers, en behan
g6rs onder handen genomen.
Gebrek aan huizen er ook niet
want wie hier een heel huis bewoon*,
is minstens een paar maal million
nair, maar er i» gebrek aan apparte
menten en gemeubileerde kamers.
Er zijn hier een massa refugiés uit
België on Noord-F ran kr ijk. Als Je
geen huis en geen erf hebt, alleen
maar een beetje geld, waar kun je
dan op het oogenbük beter zijn dan
In Nice? Bovendien heeft 't gebrek
aan brandstof veel Parijzenaare e.a.,
die t even doen kunnen, d© wijk naai
de Rivière doen nemen.
Evenals in Holland is ©r gedurende
de 5 jaar oorlog weinig of liever in
't geheel niet gebouwd, desalniette
min is de jeugd lustig doorgegaan
met trouwen eo af en toe wordt er
een landje geboren. Dit alles ls oor
zaak, dal er gebrek is aan woning-
ruimte.
De goede vrienden hadden twee ka
mers voor me gereserveerd. Zit- en
slaapkamer? Neen, maak je maar
geen liliusie. Twee zit-slaapkamers,
daar kun je uit kiezen! Eerst bij Ma
dame D. op den Boulevard G. Een
mooie breede Boulevard op zee uit
loopend. Een praentig huis, zes ver
diepingen, vijftien appartementen.
Een monumentale entrée, marmer,
met looper. Een spiraal trap, waarin
lift. De concierge dook uit de diepte-
op.
U heeft nog een kamer <e huur?
Ja, er te er nog eenl
Welke verdieping?
Neen, daar is niets meer, maar
ik zelf' heb ©r nog een, die ik ver
huur.
Wat? Daar in de diepte?
Ja, zei de ©hauseée.
Maar dat is de kelder!
Neen, de kelders ziju achter in
het huis.
Voyons toujours en ik dook ln de
diepte, en volgde haar in haar on-
deraarasch verblijf.
Ziét u, zei ze toen, de entrée is niet
par la grande porte ,maar par 1' en
trée de service, kijk hier, en dan
komt u zoo in de kamer.
En ik kwam in de kamer. Een keu
rige kamer met een wit-gelakt ameu
blementje, electrisch licht en een
raampje in de hoogte. 't Was een
kelderruimte, ingericht voor kamer
s t zoo erg in Nice? Ik zei legen
Madame, dat ik eerst nog eens ver de
t kijken en ik droop al door den
dienstingang en stond in een zijstraat
van den mooien breeden Boulevard.
Toen naar Madame C.
Madame C. woonde werkelijk rez de
cfhaussee. Madame C. wist niet of zie
mij de kamer verhuren zou, want ze
was en pour parlers met een ander,
maar ik roooht de kamer wei zien. De
kamer was ruim, goed gemeubileerd
zeer proper en zeer prijzig, en zag op
de binnenplaats uit. Ik hapte toe,
maar madame kon niet besluiten mij
de kamer te geven, want die andere
meneer ziet u... Maar komt u mor
genochtend om 10 uur, dan kuut u cl©
kamer krijgen.
En dr© andere meneer?
O, je 1' envois promener. Hem
scheep ik af. Morgenochtend komt
1-emme de ménage die maaikt'hei
bed op, vult de lamp© tic an en dan
krijgt u 'de lcamer.
Accoord.
Ilk zou morgen terugkomen,
en werkelijk ik had de kamer
Madame was allervriendelijkst, bin
nen het uur had ze me drie kwart
van haar geschiedenis verteld, 't Vier
de kwart, waar het op aan komt, za.
ze mee nemen in haar graf. Madame
is Engelsche van geboorte, bij het too-
neel geweest, zegt ze, nu eerzame
weduwe van een Franschman en ge
ruïneerd door den oorlog. Madame is
werkelijk alleraardigst en gezellig.
Ais ze uitgaat met een tikje rood en
een streepje zwart, o, heel weinig,
ziet ze er uit als een van die prettige,
gezebige mondaine vrouwen, die voor
nun leeftijd durven uitkomen, en
daarvoor moet je al een hee: eina
voorbij de vijftig zijn. Madame
woont al jaren lang in Nice Ze is
verslaafd aan 't spei, rookt van die
care zoete Engelsche sigaretten, de
geurige Maryland is haar te scherp,
mi verdiept zich uren lang in haai
systeem. Ah' mon système, monsieur,
dat faait nooit, seuiement il fuut con-
naStre la main du croupier, cjuande
j'ai mon croupier, alors oui! En dan
komt ze met haar boekje, vol cij'eis,
kruisjes, nulletjes, opieiünkjee en
vennèuigvuldigingetjes, die me koud
laten.
We hebben heel gezellige, belang
rijke gesprekken over la vie chère, het
gebrek aan luficere, aan petroleum,
suiker en meer van die niisere die we
in Holland allang hebben doorge
maakt. Behalve dan het dure leven,
want dat is hier, zoowel ale In Hoi-
land heel erg.
Op den duur begint die binnen
plaats me toch te hinderen. Je
geen lucht, geen groen blaadje en om
dertien uur, juisi gedurende een
kwartiertje een zonnesD-aaitje.
En sinds Madame in m'n hand
heeft gelezen, dat mij een groot on
heil zal overkomen, dat me bijna den
dood zal aandoen, lieb ik een benau
wenis over mc, dat dat groote huis
met z'n zes verdiepingen en achttien
appartementen voor mij niet veilig
is.
Eindelijk na veel dwalen een bord
je: „Ghanhre mcublóe h. louer". In
een klein viilatje met een tuintje er
voor, waarin een prieel was, een ka
mer bij een oud, vriendelijk vrouwtje.
Over veertien dagen is de kamer
vrij.
Ik neem die.
Ja, maar, wie is u? Ie u een
Franschman?
T- Nee, ik ben e...
Is u een Engelsehman?
Neen, maar wees u niet bang, ik
ben geen boche, ik ben Hollander.
Vraag u maar bij de goede vrienden,
die hier vlak bij wonen, die kennen
me, jaren lang!
O m'n goeie meneer, nooit
nooit, zou ik zoo iemand in
m'n buis willen hebben. 7.e hebben
m'n zoon, daar aan het front...., kijk.
hier is z'n portret en m'n neef, kijk,
ook.... En 't oude, vriendelijke
vrouwtje staarde met bevende handen
op het conterfeitsel van twee jonge,
Fransche artiileurs.
Ik heb de kamer over veertien
dagen genomen. Maar af en toe ga
ik nog eens babbelen bij Madame C.
Nice.
C. E. M. LIJGT.
DE MOORDENAARS VAN TSAAR
it.üOLAAS.
Volgens Russische bladen hebben
do Sovjet-autoriteiten de moorde-
naars van den Teaar veroordeeld en
doen terecht stellen en blijkens de
berichten daarover in het t© Moskou
verschijnende Bolsjewistisch blad
.Pravda" heeft gedurende het. gehee
ie proces de rechtbank er naar ge
streefd dc Sovjetrcgeering tegenover
het volk en tegenover de geschiede
nis te ontlasten van de verantwoor
delijkheid voor de gepleegde mis
daad en die verantwoordelijkheid t©
leggen op de revolutionnaire socialis
ten. de meest verwoede vijanden der
Bolsjewikl.
De „Pravda" dedlt omtirent h©t
proces mede, dat op 30 September in
de stad Perm het vonnis uitgesproken
is tegen 28 personen die beschuldigd
waren van moord op d© kaizerl"ke
familie. De revolutionnaire recht
bank, onder voorzitterschap van
„kameraad" Matvienko. heeft in
twee dagen het onderzode van de
zaak beëindigd, dat den moord betrof
op den ex-Tsaar, de ex-Tsaritsa,
Alexandra, prinses van Heseen, van
hun dochters O-'ga, Maria. Asastania
en van de personen uit hun omgeving.
Opmerking verdient, dat in het
officieele rapport noch de naam
van den Tsarewitsj wordt genoemd,
noch die van de vierde dochter van
den Tsaar, prinses Taliama.
Er waren acht-en-twintig besehui
digden. onder wie drie laien van
de Sovjet van Ekaterinenburg: Ja-
khoetof, Groesinof en Malioetine en
twee vrouwen Maria Apdaksina en
Elisabeth Mironova. De overigen
maakten deel uit van de Oekrana of
geheime politie.
Git de getuigenverklaringen is ge
bleken dat de Tsaar etn zijn familie
werden doodgeschoten en tevoren
geen krenkende of beieedigende be
handeling hadden ondergaan. De
hoofdbeschuldigde Jakhoetof ver
klaarde, dat het feit gepleegd was
om het gezag der Sovjete in discre-
diei te brengen, ten voordeele van
de revolutionnaire socialisten van
de uiterste linkerzijde, waartoe hii
ook behoorde.
Bij de nadering van de Tsiecho-
Slowakon was te Ekaterinenburg on
der do roodc autoriteiten een wei
feling ontstaan ear Jalcboetof had
daarvan gebruik gemaakt door den
moord op do keizerlijke familie door
t© dlnjven.
LI ij heeft verklaard, dat hij zelf de
terechtstelling heeft bijgewoond en
dat hij dc vur.uiiwooruenjiciieid daar
van op zich neemt. Voorts betoogde
hij zijn onschuld aan de plundering
van de dijken die daarna is geschied.
Volgens de mededeolmg van dezen
lreschubdigde zou Nicolaas II, vóór
dat hij viel, deze woorden hebben
uitgesproken: „Het volk zaJ wegens
mijn dood de Boüsjcwiki vervloeken!'
Jakhoetof is schuldig verklaard en
ter zake moord ter dood veroordeeld.
Wegens berooving van de lijken zijn
eveneens ter dood veroordeeld Mali-
oojna. Groesinof, de beide vrouwen
en negen leden van de roede garde,
dio belast waren met de bewaking
van den Tsaar.
DE CONFERENTIES TE LONDEN.
l.it g«y€<le bi on u. ..m.n.
dat de bijoenkomst te Londen we.
veertien dagen za! duren. De bespre
kingen ciscuen meer uju <«an te
Parijs, doordat noch Kitti. noc.:
Mi! ie rand Engeusch spreken, terwiil
Cleinoneeau het vloeiend sprak.
In de tot heilet» gehouden zittingen
was de Amerikaanscbe gedelegeerde
niet tegenwoordig.
DE RAAD VAN DEN VOLKEN
BOND. De Raad van den Volken
bond heeftWoensdag ten tweeden ma-
ie in hot SL James-pdeis te Londen
M-rgadcrd. Aan de werkzaamheden,
die verecliridon dagen duren, word',
deelgenomen door vertegenwoordigers
van Giroot-Rrittannië, Frankrijk, Bel
gië, Ita'ië, Spanje, Brazilië, Japan en
Griekenland.
Op voorstel van Leon Bourgeois werd
Baifour tot voorzitter honoemd. Bij 't
aanvaarden van het voorzitterschap
betuigde Balfour er zijn leedwezen
over, dal de vertegenwoordiger der
Ver. Staten afwezig is. Wij zijn
slechts met acht rondom diez© tafel,
zeldc hij, terwijl wij hadden gerekend
negen te zijn. Wij kunnen niettemin
nuttigen arbeid verrichten ln deze
tweede bijeenkomst en iets verwezen
lijken van de aspiraties, welke ons
dierbaar zijn.
Bourgeois Vönlolkte de gevoelens
van dankbaarheid der gedelegeerden
jegens de Britsche regeering, die hun
gastvrijheid verleent.
De werkzaamheden van den Raad
hebben met gesloten deuren plaats,
o,a. over dc quaesiie van het Saar-
bekken. Men is van plan een minis
terie in te stellen da,t het Saarbekken
zal beboeren met de politieke voor
rechten van een onafhankelijke regee-
ring.
DE CENSUUR IN UUITSCIiLAND.
liet v«BChijncn von de Berlijn-
sclie communistische „Roca Fohne"
is (zooals wc reeds meldden) door de
r eg coring verboden, een paar dagen
nadat dit blad weer mocht uitkomen.
Het verbod is uitgesproken op grond
van een oproep tol het proletariaal
van alle landen, waarin deze zin
voorkwam „Wat is de Duitschc re
geering anders dan oen hoopje vul)
aan de panden van Ludendorffs en
Von Luttwitz' jassen!"
Nieuwe Uitgaven.
Verschenen is: „Dierenbescherming",
orgaan van de Ned. Yereenlging tot
bescherming von dieren, dal propa
ganda wil maken voor de beginselen,
die de leden dier vereenigtog voor
staan.
Deze eerete aflevering bevat een "be
schouwing van Mr. N. de Beneditty
over een doeltreffender bestraffing
der dierenmishandeling. Hans Mar
tin schrijft, over circus- en variété-
dressuur cn L. J. Quarles van Ufford
over het voederen van vogels Ln d?ti
winter. De dames Chr. Doorman
en E. Groshans zullen de leiding
hebben van de Kinderrubriek.
In „Onze Vloot" van Februari behan
delt de luitenant ter zee der ie klasse A.
van Hengel de toekomst der Koninklijke
Marine, vooral in verband mei de erva
ringen in den „grooten oorlog'" opge
daan. „Is de afbouw der kruisers een
landsbelang of niet?" is een vraag, die
door de redactie in een uitvoerig artikel
bevestigend wordt beantwoord.
Voorts marineberiditen, leestafel enz.
J. H. de Bois' „T weeniaandelijksch
Bulletin" geef< bijzonderheden over Kees
van Dongen en Rodolphe Breadin.
VRANK, VRIJ, VROOM, VROED.
We ontvingen No. 6 van deze vier
V's, het maandschrift, gewijd aan de
lichamelijke opvoeding van de Ncder-
Landsche jeugd (uitgave van 11. D.
Tjeenk Willink en Zoon, te Haarlem).
Dit numtner begint met „Beschou
wingen over de Zweetlsche gymnas
tiek", door R. N. Biokbergen, en bevat
verder „Over boekbe'.verjoondeÜng".
door J. A. van der Boom, enz.
No. 4 van „Het Vliegveld" bevat het
slot der Luchtvaart-Conventie, door
Mej. Mr. Lycklama a Nijeholt, een arti
kel van Dr. H. C. Cannegieter over eea
meteorograaf voor vliegmachines. la
dit nummer begint een feuilleton van
Slo'oiosky „Ee HondenverhaaJ", het
geen ee aangename afwisseehng berorgt
bij het technische gedeelte van dit blad
Land- en Tuinbouw
HET HOOGTEPUNT VAN DEN
CRISIS?
Daar zijn er. die meenen dat we nu
het ergst© gehad hebben. Vleesch.
eieren, zuivet, dalen in prijs, 'i lever
wordt dus al wat goedkooper. Dal
geelt vernieuwing, zeker. Maar men
meene niet, dat de crisis aan 't luwen
is. Dat zou zoo kunnen aijn, indien
de prijsdaling een normale oorzaak
had. Maar dat is, helaas niet zoo.
Door den lagen stand der valuta
(geldswaarde) in andere landen, komt
er een te veel in ons land. De prijsda
ling treft den landbouw wellicht op
gevoelige wijze. En als slraks de pro
ductie niet meer loonend is, dan
wreekt zich dat in alle richtingen:
vermindering van werk, werkloosheid,
daling der loonen in alle bedrijven,
armoede en ellende. Geen Organisatie,
hoe sterk, kan dit keeren. L)e strijd
op maatschappelijk gebied wordt
wellicht heftiger dan ooit. Up samen
werking von alle partijen, van werk
gevers en werknemers, moet wortien
gebouwd. Samenwerken tot vernoo-
ging der productie, samen ook decler
ui de misère, die ons nog wacht.
NIEUWE WEGEN VOOR ONZEN
FRUITHANDEL.
Er is met den fruithandel geld ver
diend, voor den oorlog en ook nog
tijdens dezen, 'l Was ©en massu-piu-
ductie, die zonder veel zorg cn moeite
kon worden afgeleverd. Onze bu en
waren gretig en ontvingen alles. De
kentering is echter gekomen, onze af
nemer Duitschland is te arm om onze
producten af te nemen. Hoe nu? On
ze fruittelers moeten andere afzetge
bieden zoeken. Zij hebben 'b oeg ge
richt op de Skandinavische .tuiden,
maar het zal niet gemakkelijk gaan.
daar terrein te veroveren. Amer k,i is
daar een zware concurrent. Wij staan
n bij de Amerikaanscbe kweekers
achter in sorteering t-n verpakking,
welke zoodanig dienen :e zijn, dat de
kooper weet, wat hij krijg; en oit ont
vangst in onbeschadigd en staat. In
dit opaacht had. ons land godu ende
de oorlogsjaren geen goeden naam:
't heete m het buitenland, dat he; met
onze fruithandelaren slecht zaken
doen was. Nieuwe wegen zal.en uus
moeten worden bewandeld, willen we
ons doel bereiken. Dit begint men in
ie zien; den laa.sten lijd wordt in «te
vakbladen de zaak diuk besproken
De Nederl. Pomoiogische Vereemgmg
geeft hier voorlichting, ook met de
daad. Zij organiseerde in 't laats; van
1919 te Utrecht een tentoonstelling
van goed gesorteerd en goed verpakt
fruit, lliornico zu'len dc exporteurs
ongetwijfeld hun voordeel doen, ale-
inede niet een rapport, dat door een
studie-commissie, welke naar Skandi-
naviè is geweest, ward uitgebracht.
Niet gemakkelijk zal het echter gaan,
om onzen goeden naam. die door dc
knoeipraktijken heeft geleden, te her
stellen. Daarom wordt er van zekere
zijde op aangedrongen, dat ex voor het
te exporteeren fruit controle komt van
regeeringswege, evenals die bestaat
voor onze boter. De waarborg moet
er zijn, dat geen knoeier den naam
van on8 produkt afbreuk kan doen;
liooge boete moet daartegen waken.
MELK EN HONDSDOLHEID.
Een aantal gevallen van hondedol
heid deden zich den lualsien tijd voor.
's Heerenhoek stierf bij een land
bouwer een hond aan die ziekte, men
vreesde, dal "liet dier met de koeien
in aanraking was geweest en de vee
stapel besmet zou zijn. Het. Veeartse
nij kundig Toezicht Utrecht gaf ueii
wenk met het gebruik der melk voor
zichtig te zijn. De directeur der boter-
fabriek wae er toen niet genist op,
die melk met de andere te verwerken;
op advies van een zuivelspecialitcit
ging hij de melk terdege pasieurisee-
rc>i, en drong er bij den Rijksvcariï
op ,ian de ver» lach te dieren in ofcscr
vatic te nemen. Men wacht, nu af
C. B
