Van onzen reizenden Redacteur
De staking in het havenbedrijf uitgebroken
37a Jaargang No. 11261
Verschijnt dagelijks, behalve op Zeis m Feestdagen.
MAANDAG 16 FEBRUARI 1620
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f 3.26. Franco per poet door Nederland f 3.60. Afzonderlijke nummers f 0.16. Geillustr.
Zondagsblad, voor Haarlui» en omstreken 10.57'; franco per post f0.65.
Uilgjave der N. V. Loureno Gostor, Diroctaur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3032
ADVEHTENTIEN: Van 1—6 regels f 1.50; iedere regel meer 80 Cts. Reclames 60 Cts. per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Tienstuivers-advcrtentlèn van Vraag en Aanbod van 1—6 regels 50 Cts.
per plaatsing, elke regel meer IS1/» Cts. A contant; bulten hei Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie t Groote Houtstroot 93. Telaloonnre. der Redeotie 600 en der Admini6tra,ie 721
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Anesila
ilodem
MAANDAG ld FEBR.
Stadsschouwburg, Wilsomsploin:
N. V. Nationale Opera „Cavalleriu
JRusticana", gevolgd dooi- "aljas",
7.90 uur.
Schouwburg Jansweg: Kon. Letter!.
iVereeniging ,,J. J. Cremor", Gemas
kerd Bal, 8 uur.
Brongebouw. Openbare Vergade
ring. Sprekers I- de Viseer en D. ,T.
W giikoop, over „Wereldrevolutie en
Volken/bond". 8 uur.
Bio8cocp"oor*tel 1 Ln en.
DINGDAG 17 FEBRUARI.
Soc. Vereeniging, Concertzaal!:
Buchconcerfc, 8 uur.
Stadsschouwburg, Wilsonspdein
Hel Schouw toon cel ,,De Paradijs
vloek," 8 uur.
Schouwb<ra j De Kroon: Gr. Markt.
Bloscoo-proctcellhig, 8 uur.
Cinema Palace, Gr. Houtstraat,
Bioscoopvoo-Msillng, 8 uur.
Contrail Theater: KI. Houtstraat»
Bio ••oop-'Ooreti'lling.
Haarlemmermeer: Raadhuis: Ver
gadering vam den gemeenteraad, 10
uur- voorrn
(Derde reeks.)
95
De nood te Weenen.
Inöere vergöiyKiDgscyfërs Be elisnde der kinderen Alleen
ie gezonde kinderen naar Holland Oe zl«fc« en ergstverzwakten
inijvea te Weonsn uebrek üearsent overal De koiennoatl
nijverheid en verkeer etaaee op üsarman market Wienerwald
Boitsnrofkelaars en kettinghandeliars riet verwarmingeproileem
IV.
Yvti men andere cijfers ter verge-
iijïring? De socialist ieciie vice-burge-
meester van Weenen, de heer Winter,
die zooveel doet voor de hulp aan de
icindorcn, waarvan hij de hoofdleiding
heeft, krijgt een jaarwedde va-n 1800P
kronen en een doorsnee-arbeider
maakt 18000 tot 36000 kronen! Maar
wat baat geld, als de levensmiddelen
er niet zijn! Weet men wel, dat cr
groote scharen kinderen te Weenen
zijn, die maar éénmaal per dag een
snede droog brood en een lepeltje
broodblokjee met vettigheid er aan ge
smeerd ik heb het ook gegeten in
de „Amenkanisahe Auspeising", t
ilijk met 1300 van die arme stumper
tjes met vodden aam 't lijf
krijgen. Herhaalde malen heb
4k hei fneegeinaakt, als 'k
in de omgeving van de centra der
huJpverleening was, in het Augarten-
Palais bij het Niederiandische Hilfs
komiiee, aan een der stations bij aan
komst cm vertrek der kindertreinen
dat een wanhopige moeder me aan
klampte met de bede, mag 'k wel
zeggen, of 'k niet iets voor haar kin
deren doen kon, dat ze naar Hollanu
konden komen. De kleinen hebben bei
zoo ontzettend hard gehad gedureml'
de oorlogsjaren. Je krijgt dan van d:
verhalen oyer de ongelukkige wezen
tjes met. been!jes en armpjes van eu:
paar vingers dikte, "met ingevallen
lijfjes waaraan de uitpuilende ribbetjes
'i lichaam 'n skeletachtig voorkomen
geven. Zonder onderscheid zijn al die
kinderen jaren in den groei ten ach
ter gebleven. ,,Mijn medeje van IS
jaar, ziet er uit als een kind van 10'
zei me een tot schreiens toe bewog.31
moeder. En men moet het geneeskun
dig onderzoek van de doktoren in het
Augarten Palais maar eens raeema
ken, om de overtuiging te krijgen, dat
achter het scherm van weelde eai ver
kwisting, dat de restaurants en
„Vergnügungs'-lokalen toonen, eon
geheole bevolking aan honger en ge
brek ten sprooi is. Daartegen helpen
ook geen hooge '.oom
ders afdoende. Het is op de keper
beschouwd niet zoozeer een kwestie
van duurte als wel van ontbroken dei
noodzakelijkste levensmiddelen.
We hebben ook sinds 1„"16 niets
dan rapen gegeten, zei me een in
dustrieel uit Berlijn; maar .och is
Duitschland ei altijd beter aan toe ge
weest, dan Oostenrijk. De ongeluk
kige Donau-mofrarchie, door miedadi
ge lichtzinnigheid van haar
vroegere regeerders tot aan den
rand van den afgrond ge
bracht, is in politi' k, militair
en economisch oogpunt, altijd het
slachtoffer geweest. Opgezweept eu
voortgestuwd door het Pruisisch mi
litarisme is de monarchie op den weg
des verderfs voortgedreven, zonder
dat zij de innerlijke kracht bezat, die
zij voor haar rol in deze wereld-cata
strofe noodig zou hebben gehad.
Toen men in Pruisen .ag hoe zwak
Oostenrijk-Hougarije in elk opzicht
was, werd het Donau-rljk vernederd
en getrapt doo- do Duitscho militai
ren, die telkens te hulp moesten ko
men, om den boel hier overeind te
houden. Men moet de voormalige
Oostenrijlksohe officieren er ovev hoo-
ren, welk een smaad zij van de Prui
een te verdu'.m hebben gcJiad. Zoo
is Oostenriik-llongarijo gedurende de
vijf oorlogsjaren, terwijl naar buiten
nog- een pose van kraclit en groot
heid werd ten toon gesprei'1, a1 dienei
en dieper gezonkon, tot het geheel af
hankeiijk was er onder curates 1>
stond van de kwade geesten te Be
lijn.
'k Veroorloof me deze politieke uit
weiding. om aam te toonen. hoe dit
algemeen verval van het voormalig
keizerrijk een ontzeitenden weerslag
- heeft gehad op het maatschappelijk
leven. Terwijl men zich in Duitsch-
land met kunsUen-vliegwerk op de
been hield, zonk Oostenrijk steeds
dieper en dieper. Daardoor is hel
ook, dat de economische toestand de
zer landen altijd veel erger is ge
weest dan aan gene zijde van het
Ertsgebergte. Levensmiddelen gingen
steeds moer en meer ontbreken en
zoo heeft het opgroeiend geslacht een
steeds toenemend telcbrt gehad, om
zich te vormen. Wanneer men nu
straks dc kinderen uit Hongarije en
Weenen te Haarlem zal onlvamgen,
zal men misschien zeggen, dat het
met hen toch nog niet zoo ernstig
gesteld is. Hot kan zijn! Wamt men
moet niet vergeten, dat de Kinderen,
die liior koinen nog de beste exempla
ren onder hun cjoorlgenoolou zijn.
Immers, de zieken zendt, men niet
uit. die worden te Weenen (en Boe
dapest) zelf verpleegd. Uiteraard
zijn het alleen do sterkste)), die
woerstruid hebboii kunnen bieden aan
ziekte en ontbering en in weerwil
van moor of minder ernstige onder
voeding lichamelijk gezond zijn ge
bleven. De kinderen, die naar Ne
derland komen, kunnen dus geen
beeld geven van dc ellende. welke
te Weenen heerscht.
Dat de nood groot moet zijn kan
wel blijken uit het. volgende rant-
soen, dat den Weeners nu ter be
schikking 6taat, nu uit alle 1'anden
bijna hulp geboden wordt en tel
kens treinen met levensmiddelen aan
komen. Desondanks kan men thans
te Weenen maar beschikken over het.
volgende:
Per persoon: 1 3/4 kwart ons onaan
genaam smaken grofgrijs brood,
waarvan arboidcrs-mcGzwaar werk
ruim 3 ons per dag mogen nuttigen:
p e weck één ons vleesch. maar
daarvan gaat het gewicht van het
been nog af eu de prijs (100 kronen
per kilogratm) maakt veelal dat dit
rantsoen maar in theorie wordt ver
strekt, zoodat de meesten in geen
maanden vlöesch hebben a»eproef«L
meer 3 3/4 ons per week. alleen voor
kinderen ander de zes jaar; melk Ls
er maar heel weinig en wordt alleen
voor kleine kinderen gegeven; suiker
is sedert November niet meer uitge
deeld; vet (margarine en reuzel} 1.2
ons per week; aardappels een heel
enkede maai één pond per week.
Wat gerantsoeneerd wordt is nog
niet één kwart van wat een volwas
sene noodig heeft. Wie dus iets op
aaide re manier woel te krijgen, komt
alken dag drie-kwart tekort...
De ollende is overal; openlijk in
de huizen van de armen en arbei
ders, verscholen in dp huizen der
meergegocden. maar ?ii huist zelfs tot
in de huizen van wie vroeger tot de
voorn aamsten dc9 lands behoorden.
Zij waart ook rond in de paleizen,
waar vroeger groote weelde heersch-
te. Ik ben veel in aanraking ge
weest met menschen uit adellijke krin-
geu. die nu almee tot de stille armen
behooren. Niet. gauw breng je er
hen toe, om over liun treurig lot te
spreken. Mot een laatste restje van
herheid trachten dc leden der voor
name geslachten zich nog een levens
houding te geven; maar zij zijn ook
wol murw gowordon onder het jaren-
lango leed. En ten slotta beginnen
ze toch ook te praten over hun kom
mervolle omstandigheden.
Een gepensiarmeerd laritenan.f,-ko
lonel, uil een der beste kringen van
Weenen. vertelde me, dot hij nu na
40 jaren militairen) dienst gepension-
neerd was met 500 kronen per maand,
't zalfde badrng van de gewone werk-
looze arbeiders, dat. is nog geen f 5
in Nederlandsch geld. Wie daarbij
geen andere inkomsten heeft en niet
ergens een baantje weet te lenige
(ln een dorp word bij advertentie
een nachtwoclit gevraagd, met de
bijvoeging: officieren genieten de
voorkeur!) moet z'n bezit verkoopen.
Eerst verdwijnen de fainiliejuweelen
i gouden en zilveren sieraden, dan gaan
de antieke meubelen naar den opkooper,
de tapijten, het huisraad, da; eenigszins
gemist kan worden en 6teeds wordt de
woning kaler en kegcr; in de paleizen
word:.n de kamers afgesloten, leeft men
nog in één, twee vertrekken.
Ook al, omdat vuur en licht schaarsr.h
zijn. Gedurende mijn verblijf te Weenco
Iben 'k maar eenmaal in een particuliere
woning geweest, waar een lekker hou:
vuurtje brandde. Maar men vrago niet.
hoeveel dat den bewoner gekost zai
hebben.
Hout is hel eenige verwarmingsmate-
riaai, dat men nog heeft. Steenkolen
worden bewaard voor de lichobedrijven,
en voor dc spoorwegen. De fabrieken
krijgen ook veelal geen brandstoffen.
De leider van een grooe onderneming
klaagde me „Dc laatste maand heb k
maat één dag kunnen laten werken.''
En als Herr Direktor Karei van de „Elek-
iruiiauwerice" 5 waggons kolen heeft
aangekregen, staat het 's avonds als een
heugelijk nieuwtje 'n de bladen. Men
leeft er bij den dag en de heer Neumann,
Burgemeester van Weenen, heeft elke
weck zijn zorgen, om coniracten voor dc
leveling van meel of 1 -Jen voor weei
7 dagen gesloten te krijgen. Bij zulk een
toestand is elke staking in een kolen-
mijn een ramp voor dc stad. Die in Gal-
licic en Czccho-Slowakye beroofden Wef-
nen een weck van alle tramverkeer. Toen
ging de tram 's morgens om half ia
wcei rijden, tot des avonds acht uur,
maar toen ik 's Zondagsmorgens uk m'n
hotel kwam, lagen de rails weer even
leeg als in de vorige week: Op Zondag
innende men, moesten de menschen maar
weer eens loopen. Zoo weet merf den
eenen dag niet of de clcctnschc tram den
volgenden dag rijden zal. De menschen
moeten dan maar hun dure, slechte zo
len van papier of ander Ersatz op het
asphalt verslijten. Gelukkig zijn er dan
nog de autobusseu, maur die rijden
slechts in een paar hoofdrichtingen en
kosten 2 of 3 kronen pei rit, wat voor
de meeste menschen een te groote
uitgaaf is. Wat het zal worden, als deze
maaad de „Strasscnbahn", die al van
20 heller per rit op r kroon gekomen
was, 2 kronen zal kosten, begrijpt de
Weener niet.
De huisvrouw moet met haar gas zien
to woekeren. Zij mag per dag 1 M3 voor
licht en koken samen gebruiken, 't Is
hier ook weer het „entweder oder". Als
je iets te kolccn hdbt, Kun je 's avonds
geen iiclu branden heb je in deze don
kere dagen, dat je om 5 uur al niets
mcdV zien kunt, lioht noodig, dan moet jc
maar niet koken, tenzij je zoo gelukkig
bent wat hout te kunnen bemachtigen
uit het Wienerwald.
Als je met de trams in die riclttj-ng
rijdt zie je de zwaarbeladen eprokkc
laars met. liieelo vruchten) op den rug
stadwaarts gaan. Oucle vrouwtjes be
zwijken bijna onder den Last van ean
paar halve dunne boomstammetjes
en soms vullen zij de achterbalkons,
die toch at, ofschoon hiar gewoon
lijk met drie aan elkaar gekoppelde
wagens geraden wordt, tot op de tree
planken volgepropt staan, met haair
overmatig» tasten. Want ieder mag,
eva)als de slotvrouw uit de legende
van de Durclitvrouwe van Haarlem,
slechts zooveel uit hel Wienerwald
uicsv.loepen, als hij of zij drogen kan.
Er word je dikwijl» gevraagd, of
het waar is, dat het fraaie Wiemer-
waid geheel omgehakt ia- Wegens hut
gebrek aan verkeersmiddelen, ben 'k
niet in het eigenlijke woud geweest,
maar betrouwbare Weeners hebben
me verteld, dal er met oordeel wordt
goveld, volgens plannen door deskun
digen uitgewerkt. Ieder gerin kan per
week één kaart koopeo, die recht
geeft, om in het bosch een vracht hout
te gaan kappen. Ieder hoeft er 'a be
paalden dug en hij vindt dan perso
neel van het boschbeheer. dat van te
voren de boomen gemerkt heeft, die
geveld mogen wotden.
De slovens en zwoegers worden
dan aan den uitgang dikwijls opga-
wacht door fccüingbandulaars, die het
vrachtje voor eon 50 kronen overne
men. En als de koop dan gelukt,
wordt het hout eiken meier, dien men
de stad nadert duurde»', zoodat do
ongelukkig en, die door gebrek aan
lichaamskracht of wegens andere oor
zaken niet zelf hout kunnen gaan
halen, overgeleverd zijn aan de afzot-
terspractijken dezer Seliiebers, die er
niet voor terugschrikken, om ar eau
paur honderd procent op te leggen,
zoodat men een halvee boomstam wel
niet ondorde 100 of 150 kronen koopen
kan.
Zoo wordt 't houtsioken nog enorm
veel duurder dan liet gas, dat al van
30 heller tot K. 120 por Ma gestegen
en dus in prijs verviervoudigd is.
Ook de olectrisclie stroom moet krap
toegemeten worden. Elk gezin mag
maar 2 Hootowalt per dag gebruiken.
Op allerlei manier ziel men zich te
helpen en bij de ontzaglijke zorgen
in den strijd om de levensmiddelen,
komt nog 't moeilijke probleem, om
met zoo weinig mogelijk brandmate
riaal zooveel mogelijk warmte te pro-
duceeren.
In de winkels ziet men dan ook al
lerlei apparaten, die tot in de wolkan
geprezen worden als de „Triumph cler
Hiciizteohiiik", Of al die toestelletjes
inderdaad zulk een „triomf voor de
varwamiitigstechniek'' zijn, is me niet
bekend, wol weet 'k, dat op humoris
tische wijze reclame wordt gemankt,
o.a. voor bet merk „Der Hausfreund".
Men ziet dan op de groote raambil
jetten een ondeugend lachend me
neertje, die een dame vraagt: „Ilabon
Sie schon einen Hausfreund?" Die
letters trekken natuurlijk de aan
dacht, maar dichterbij gekomen, zie
je verder aan het plaatje, dat het nog
al eon onschuldig soort huisvriend ls,
die hlor aan de Weenerinnen wordt
aangeboden: een miniaUun^kacbel-
ovontje.
JAQ. C. M. Jr.
Uit 8taking8manlfe8t ca Je aanleiding tot het conflict.
De stating omvat naar raming 16000 arhalders.
Zal de staking zlcb tot andere indrijven uitbreiden?
Loopt de leveasmideeisnvoerzieiing gevaar?
De cemministiscne ceatereotie en de staking.
De staking algemeen. Verscheidene schepen voeren nog alt.
lieirakingsdtensiai te tand en te water.
Te Rotterdam ue burgerwacht gevapsnd?
De gezagvoerders en stueriieeen nemen een neutrals
honamg aan.
liet is dan locb gakomuii tot èan
staking in het haveuoednjf!
Gelijk wij reeds meldden, werd de
slaking tegen Zaterdagmiddag 1 uur
geproclameerd. De proclamatie ge
schiedde in heit volgende manifest,
onderteekend door hoofdbestuurders
en bestuurders van de afdeedingen
Amsterdam en Rotiemam van uen
Centrale») Bond van Transporlarjoal-
duis en van de Ned. Federatie van
u ansport arbeiders:
„De voorzitter van dan loonraatl beeft
ook na de verzending van het ultima
tum de inwilliging van 3e gestelde
eischen met beslistheid afgewezen.
De besturen van onze organisaties
hebben thans besloten, de staking te
Amsterdam en Rotterdam te procla-
meeren, ingaande Zaterdag 14 Febr.
1V2U, des middags 1 uur.
Dc staking zal omvatten: de niet ge
monsterd© zeelieden, civiel personeel
inbegrepen, bootwerkers, expedltic-
an veemarbeiders, controleurs en we
gers, vrijheden en assistenten, tecn-
uisoh personeel der machine bedrijven
sleepere te Rotterdam, schuitenvoer
ders te Amsterdam, classificeerders
eu sliijmpioegers.
Wij spreken de verwachting uit, dat
alle arbeiders, werkzaam in bovenge
noemde bedrijven, aan dezen oproep
gevolg zullen geven en Zaterdag 1
uur het .verk zullen verlaten.
De in staking zijnde arbeiders wor
den verzocht zich Maandag a.sv van
's morgens 9 urn- af volgendenvijze
aan te melden: soz.
Van een eensgeamd en vastberaden
volging van dit stakingsparool
l ngt de woede inzet van de riaking
af. Op voor de doorvoering van de
:puwe lo ii.on en arbeidorsvoorwaar
den''.
De aanleiding tot het
conflict.
Aan de proclamatie van de 6taluiig
gingen langdurige onderhandelingen
vooraf tusschen den Loonraad, die in
do maand November 1918 werd inge
steld om wenschen en grieven van
oeide groepen van belanghebbenden
te bespreke-n eai om te trachten door
onderling overleg de toonen vast te
stellen en zoodoende conflicten te voor
komen en de organisaties van gezol-
len.
Wij deelden onlangs deoi looj) van
die onderhandelingen mede. Shids
dien volgden nog publicaties van den
voorzitter van den Loonraad en van
de gotellenorgamsaties. Men ko») ech
ter niet tot overeenstemming komen.
Daarna had een stemming plaats
onder de leden van de ondenscbeiden
gezeJlemorganisaiies, aangaande de
vraag of ai dan niet tot staking moei
worden overgegaan.
De leden van de Ned. Federatie vor-
klaaixlen zich in groote meerderheid
vóór de slaking, ongevee»' 93 pCt.
stemde vóór. Van den Centralen Bono
wouschte ruimte 60 pCt. der leden tot
staking over te gaah. De R--K. arbei
ders waren meoreudeels tegen staking
do Christelijke organisatie verklaarde
zich er vrijwel éénstemmig tegen.
Duar echter beide laatstgenoemd e or
ganisaties slechts een klem percenta
ge vannen van het totaal aantal 1
transportarbeiders, kan hun houding
geen invloed oefenen op de stemmen
verhouding. Alles te zamen genomen
was meer dan 80 pCt. van de betrok
ken arbeiders vóór de staking.
Het bestuur van de Christelijke or
ganisatie heelt zijn leden geadviseerd
aan het werk te blijven, a at v&n tl
R.-K. heeft het parool uitgegeven:
..Niet te wei-ken". Dit bet eek ent niet
hetzelfde als staken, volgens de. uit
legging van liet R.-K. bestuur, zegt
het. Ilbld. De R.-K. arbeiders willen
zich in het conflict geen partij stol
len en daarom staken zij niet, maar
zij werken ook niet.
Wjj herinneren er aan, dat de voor
naamste eischen die deLoonraad zeide
niet te kunnen inwilligen, de volgende
zijn:
Havenarbeiders. Voor al
le categorieën in het havenbedrijf,
schuitenvoerders, sleepers en tech
nisch personeel der stoomvaartmaat
schappijen inbegrepen, vaststelling
van een taakloon van f 4 respectieve
lijk een dagicon van f 8. Voor de Za-
teixlagochtendtaak (81 uur) I 5.50.
Zulks voor de vaste arbeiders met een
garantie van f 40 per week.
Voor de vaste expeditie- en veem
arbeiders, en de arbeiders in de uilo-
bodrijven, ©en minimumloon van f 45
per week. Voor de expeditie- xm veem-
arbeidere dit minimum te bereiken (-p
21-jangen leeftijd. Voor het technisch
personeel der machinale bedrijven,
een minimum-loon voor volslagen
stokers van f 45 50 per week. Het loon
voor andere functies hiermede in
overeenstemming. Het loon voor as-
stetcnien en vrijheden wordt eveneens
verhoogd op de basis van f 45 per
weck.
Voor arbeid op Zaterdagmiddag
(van 16 uur; uitsluitend ter -vol
tooiing van de lading of lossing van
zeeschepen die denzedfden dag of atn
daarop volgenden dag moeten vertrek
ken, per uur 1 1.50, met een garantie
van f 6-
Verdere doorvoering van den 8-
urendag en van den vrijen Zaterdag
middag.
Zeelieden. Gage per maand
voor dekpersoneel: Bootsman f 200, le
timmerman f 200, 2e timmerman f 150,
bootsmansmaat f 190, kwartiermeester
f 185, kabelgast f 186, mati-oos-limpe-
nist f 185, matroos f 150, matroos t n-
der de gage f100, lichtmatroos f 75,
jongen f 50.
Gage per maand voor inacbLneka-
mei-personeel: Voorman (donkeyman)
f 200, ketel-maker f 200, koperslager
I 200, magazijnmeester f 190, olieman
f 180 stoker f 180, tremiroer f 150.
Gage per maand voor civiel perso
neel Algetmeene Vrachtvaart: chef hof
meester 250 .hofmeester f 160, mess-
roombediondc f 100, kok f 200 (met di
ploma S. V. f 15 meer), koksmaat f 75
tot f 100. me&sroomjoiigen f50 tot f 75.
Gage oer maand voor civie) perso
neel groote Stoomvaart Mij.: Bedien
den voor de le, 2e en Se klas en be
dienden algemeenen dienst f 120, mu
sicus f 130.
Voor eetn inwilliging van deze
eischen ls dus de strijd Ingezet, \ldus
wordt van de zijde der gezellen-orga
nisaties gezegd en im net manifest
wordt dat dan ook aangevoerd.
Van de zijde van de werkgevers
daarentegen, is in de vergaderingen
van danLoonraad meermalen de mee
ning geuit, Uai de strijd in de naven
een diepere ooizaak heeft dan het
loongeschil en dat het feitelijk een
maclitskwesiie geldt. Gelijk bekend,
oordeelcn de gezeS-len-Organisatiee,
dat, indien in deze een machtsquaes-
tle in geding is, deze quaestie ls ge
steld door de werkgevers.
De omvang dei- staking.
Na vorenstaande uiteenzetting 'van
hetgeen er toe geleid heeft, dat lie:
conflict feaj {uitbreken. Iets aan
gaande den omvang der staking en
het aantal van hen, die er bij zijn be
trokken.
liet aantal werklieden, dat bij de
staking ls bet rokken, is op het oogen-
blik nog slechts bij benadering vast
te stellen, zegt het Ilbld. In Amster
dam loaant men de cijfers op 1500 a
"2000 van den Centralen Bond eu 4000
a f 5000 van de Nederl. federatie. In
Rotterdam, waar, in tegenstelling
met Amsterdam, de Centrale Rond
het grootste ledental heeft, zullen on
geveer 9200 arbeiders steken, vaar-
bij 5000 A 6000 leden van den Centr.
Bond.
De vraag is of de staking
zich tot andere bedrijven dan dc
scheepvaartondornemingen en vee-
men zal uitbreiden.
Zooals men weet hebben de leiders
van den Centralen Bond uitdrukke
lijk verklaard, dat de actie toit de
havenarbeiders en de zeelieden moét
beperkt, blijven. De bestuurdere van
de Federatie van Transportarbei
ders staan hier echter eenigszins an
dere tegenover.
Op een te Rotterdam gehouden ver-
tadering. zeide een van die betstuur-
ere; Ale het noodig is, de solidariteit
der arbeiders 111 andere berijven in
te roepen, zullen wij dat doen. Wij
hebben liever dat de arbeiders met
ons in stalling gaan, dan dat zij een
paar gulden op de lijsten teekenen.
Hot Volk nam het standpunt in
dat met. kracht dient te worden op
gekomen tegen uitbreiding tot andere
vakken.
Een andere quaestie is ot in den
eersten tijd er vrees voor moeilijkhe
den behoeft te bestaan ten opzichte
van de levensmiddelenvodrzi ening.
I11 een onlangs gepubliceerd pers
bericht werden dienaangaande ge
ruststellende verklaringen gedoant
Er werd aan herinnerd dat groote
voorraden van allerlei artikelen in
de pakhuizen liggen.
Behalve-de levensmiddelen van ge
meentewege In voorraad gehouden,
zijn er nog massa's goederen in han
den van particuliere handelaars, die
zij hebben opgeslagen om uit te voe
ren naar het buitenland. Daarvan is
niet. gekomen door den lagen stond,
der veiluta esn zoo is dus geen reden
om zich over de voedselvoorziening
thans bezorgd te maken.
Intusachen staat het te voorzien,
merkt het N. v. d. D. op. dat de
prijzen weer eerder hooger dan la
ger kunnen worden.
En nu het neerleggen van den ar
beid. Aan den oproep om dat te doen
werd Zaterdagmiddag zoowel te Am
sterdam als te Rotterdam vrij ai-
gemeen gevolg gegeven, nadat in
grooten getale het stakingomanifest
was verspreid- Alles had een ordelij
ken Joop In beide havenplaatsen zijn
uitgebreide politie- en andere maat
regelen genomen tot handhaving
van de orde.
De communistische
conferenties n di
st a k i n g.
In de rnededeelingen van liet libid.
aangaande een geheime internatte
naJe communistische conferentie t«
Amsterdam gehouden werd medege-
deeM:
Bij de bespreking, in de zitting van
6 Februari van het agendapunt.
„Vakbeweging en Sovjets". werd
o.a. door den heeir E. Bouwman,
voorzitter der Nederfandsche Fede
ratie van Transportarbeiders, een
uitvoerige rede gehouden.
Hij betoogde daarin, dat uit een
deel van de onafhankelijke vakbewe
ging, tot welk deel ook de transport
arbeiders behooren, het anarchisme
is verdwenen en dat in de plaats
daaraan een bewust revolutionair
streven merkbaar is. De onafhanke
lijke vakbeweging, aldus de lieer
Bouwman, wenscht niet mode te doen
aan de opvoering der productie, om
dat daardoor het kapitalisme in
stand wordt gehouden.
Di een bij dit punt aongenomtn
resolutie wordt vastgesteld: dat ge
tracht zpl worden internationaal de
communistische partij de leiding te
geven van de vakbeweging.
Naar aanleiding daarvan verzond het
■hoofdbestuur van den Centralen Bond
van Transportarbeiders aan het hoofd-
bestuur van de Ned. Federatie een
schrijven, waarin wordt gezegd dat in
dien de öiededeelingen van het „Hbld."
juist zijn, zij een ernstige beschuldiging
inhouden, voornamelijk tegen den voor
zitter van de Federatie.
„Alvorens echter ons oordeel over deze
quaestie uit ie spreken en onze houding
in verband met de huidige samenwerking
te bepalen, zouden wij gaarne van u ver
nemen gaat het schrijven voort in
hoeverre de inhoud van du artikel in
het „Hbld." en de daarin vernielde han
delingen van uwen voorzitter door u
worden aanvaard."
Inmiddels deelde de heet Rutgers, de
vroegere ambtenaar der Sovjet-regeering
in Rusland, die te Amersfoort vertoeft,-
aan een „Telegraaf-correspondent me
de, dat de gehouden vergadering niets
met de thans uitgebroken staking te ma
ken heeft.
De heer Wijnkoop deelde aan dc re
dactie van de „Tel." mede, da? op de
conferentie over de havenarbeiderssta
king niet is gerept, laat staan beraad
slaagd.
Hij zeide verder i
Wat de rede van den heer Bouwman
betreft, deze heeft zich niet over dc ha
venarbeidersstaking uitgelaten. Hij nas
aanwezig als revolutioanair socialist. En
wat mij persoonlijk betreft ook ik heb
er in geen enkel opzicht ie*.s mee ;o
maken. Het is een staking die voor een
goed deel onder leiding staat van het
N; V.- V. Had ik er dus iets raee ?e ma
ken, dan zou daaruit blijken, dat het N<
V. V; achter mij aanliep, v.a: natuurlijk
niet zoo is.
Deze staking is ccn stuk vakbeweging
die tot dusverre in geen opzicht iets mei
de revolutïonnairc poHtiek uitstaande
heef:.
De Amsterdamschc correspondent van
de „N. R. Ct." schrijft
Wij hebben een onderhoud gehad met
den 'heer Stenhuis, vooraitter van het N'c-
derlansch Verbond van Vakverenigin
gen, wien wij de vraag deden, welke,
volgens het inzicht van het hoofdbestuur
van het N. V. Y. de gevolgen kunnen
zijn voor de staking in de havens van
de onthullingen omtrent het geheime
congres van de z.g. Derde Internationa
le te Amsterdam.
De heer Stenhuis antwoordde, dat dit
incident, hoe hel verdere verloop er ook
van moge zijn, voor de moderne organi
saties in het loonconflict betrokken, nooit
een aanleiding zal kunnen zijn om zich
uit dit loonconflict terug te trekken.- Dit
is, zeide hij, een reëel, zakelijk geschil
met de werkgevers in het havenbedrijf,
hetwelk door de eventueele ontrouw aan
de gemaakte afspraak van de zijde der
syndicalisten om het een zuiver looncon
flict zonder politieke bedoelingen tc laten
blijven, geen wezenlijke .veranderingen
ondergaat
Wanneer Sneevliet en Bouwman, de fe-
Idcratieleidcrs, geen bcvrcd'gendc ver
klaring geven, aldus de heer Stenhuis,
zou het eenig mogelijke gevolg zijn dat
jer van een gemeenschappelijk ^takings-
comité geen sprake meer kan zijn dat
wij dus zouden krijgen twee stakings
leidingen onafliankelijk van elkander.
Een verdere samenwerking van syndi
calisten en modernen in dit conflict zou
dan onmogelijk zijn. Maar dat dit nood-
zakelijk de positie van dc staking zou
verzwakken, geloofde de heet Stenhui*
