Haarlem's Dagblad | 1920 | 17 februari 1920 | pagina 1

ApMa

Vari onzen reizenden Redacteur

siaasiiicaws

Uit d3 ümstreken

llinnsnlsnd

De aipiiieBne staking in het havenbedrijf

37® Jaargang N©. 11262

Verschijnt degelijks., btóafere op Zo»- e» Feestdagen.

DINSDAG 17 FEBRUARI 1920

HAARLEM S DAGBLAD

ABONNEMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f 8.26. Franco per post door Nederland f 8.60. Afzonderlijke nummers {0.16- Geïlluatr.
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken 10.67'; franco per po6t f0.65.

Uitgave der N. V. Loureas Coster, Dlrocteear J. C. PEEREBOOM, Tolefoon 3082

ADVERTENTIEN: Van 1—6 regels f 1.50; iedere regel meer 80 Cta. Reclames 60 Cts. per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Tienstuivers-advertentlën van Vraag en Aanbod van 16 regels 50 Cts.
per plaatsing, elke regel meer li1/» Cts. ét contant; bulten hei Arrondissement dubbele prijs.

■alniatratle i Grooto Houtstraat 83.

r Administratie 724

■KKSTK BLAD.

Hedem

DINSDAG 17 FEBRUARI.
Soc. V'ereeiiiging, Concertzaal!:
Bachconcert, 8 uur.

StadsschouwburgWilsonsplein
Het Schouwtooneel ,,De Paradijs
vloek," 8 uur.

Schouwburg, Jansweg: Bouwmees

ter TooneeJ: „ZcuHg zijn de bezittere",
8 uur.

Bioscoopvoorstellingen.

WOENSDAG 18 FEBRUARI.
StadsschouwburgWileonspdeln
N.V. Toonoedvereenigtng: „Nummer
Zeventien", 8 uur.

Schouwburg, Jansweg: I-Iet Nieuwe
Toaneol-Ensemble: „Buitenbeentje",
8 uur.

Schouwburg De Kroon: Gr. Markt.
Matinée, 2.80 uur; Avondvoorstelling
8 uur.

Cinema Palace, Gr. Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.

Centraal Theater: KI. Houtstraat*

Bioscoopvoorstelling.

(Darde raaks.)

95

Be siooct 4e Weenen.

In „Meissl und Schacüi'' het be- versiaud kwijt zijn en i

kende restaurani, dat een droeve
maardheid heeft verkregen, doordat
de ini uister-president Graai' Sturghk
er door Dr. Adier, die hu in Hongarije
©en regeeriiiigs-ttinni boiijooal, uu nu
dinar werd doodgeschoten, werd me

wczenlooze

trekken, zoo'n heeleo dag in de hevige
koude op het asphalt voor zich uit zit
ten te staren. Velen zijn hei stuur over
zenuwen en spieren kwij' en zitten beve
rig met hoofd of overgebleven ledema
ten trillend, als eon eld der wanh -

i bijzondere deiioafcesse een bok- pigste eilende. Sommigei
king voorgezet, 't Interessantste van
dezen „Buckling" vond 'k, dat hij 20
kiuncn kosi-ic. Daaaxloor waruii zun
gerookt beestje een stand aardrtype.
i al© je zoo'n vischachtlg gcdier-

hebben

gunning gekregen om in een portiek van
een winkel of in een eethuis ;c mogen
staan, om de deur open it duwen. De
blijdschap, waarmee ze een kroon aan-
is sprekend voor de diepe arrnoe-

binnen werkt, bega je naar de, waarvan de soldaten van 't keizerlijk
HolLandsche begrippen nu toch geen leger vervallen zijn. In de hoogere rangen

brassen]. Maar kijk, dacht 'k: een
beider, 'die een goed inkomen heeft
van 100 kronen, kan op één dag voor
z n vrouw eu drie kinderen zijn ge-
heele loon besteden als hij een bok
king per persoon koopt. Verder heeft
h.j dan niets: geen) and% eten,
de» heolen dag geen vuur, geen
licht, geen bijdrage in huishuur,
belasting, kieeding, alleen een sim-
pelen bokking. Zoo'n eenvoudig ete-
rijtje demonstreert je dan ineens hoe'
erg de toestand dan toch wel is. Maar
hoe ontzettend die ook moge zijn. hij
is nog niet in staat om voldoende so
lid nri lei t tusschen de zes millioen in
woners van het kleine Duitsoli Oosten
rijk te scheppen. Het i6 hier wel net
als in Nederland, tijdens den oorlog,
hue gi'1-" de steden, hoe grootex
de nood ook.

Het platteiand leeft er nog behoor
lijk van. Weliswaar is de rest van het
land, buiten de hoofdstad voorname
lijk Alpengebied en de menschen daar
hebben over 't algemeen geen weel
derig bestaan, maar hun leven daar is
nu een luilekkerland, vergeleken met
dat van hun landgenooten te Wee
nen. De boeren hebben weinig sympa
thie voor de hoofdstedelingen en blijk
baar kunnen zij het niet goed zetten,
dat een socialistisch blok (sociaal-de-
mokraten en Ghristelijlc-socialen) het
bewind in handen hebben. Men
spreekt dan ook openlijk van oen
„Bauernkrieg gogen Wien", die
gevoerd wordt onder de leuze „Niedor
mit dem roten Wien". Een feit en
wel een heel bedroevend feit! is
bet, dat, terwijl alle Europoesche lau
den bijna hulp bieden, er nog geen
enkel Woensch kind door de boeren
in Dui tsch-Oostenrïjk is opgenomen.
Wel een staaltje van verstokt egoïsme,
dat tevens ook blijk geeft van be
krompen inzicht. Want de Alpen lan
der© begrijpen niet, dat als oen van
de deelen ziek is, dit schade doet aan
het geheel© lichaam. En dat nog te
meer, in dezen zwaren beproevings-
tijd, solidariteit: het allen voor atien,
een van de redmiddelen kan zijn, om
den boel overeind te houden.

Staaltjes, die den nood te Weenen ty
peeren, tref je overal, 'k Raakte er in
■kennis met een geneesheer, die al mee
het slachloffer is van de ontzettende toe
standen. Toen 'k hem in den loop van
het gesprek een sigaret aanbood, bedank
te hij,want hij moest irachten om zich 't
rooken af te wennen:-„Vroeger," zei hij,
„was 'k een hartstochtelijk rooker; maar
nu kan 'k het niet betalen. De regeering
heeft ons gerantsoeneerd op 40 sigaret
ten per week, d. i. dus nog geen zes per
dag. Zeker niet :e veel voor een rooker.
Maar, als 'k me tan dac rantsoentje wou
houden en dezelfde qualiteit wilde rooken
van vroeger, dan zou 'k één-vijfde van
mijn inkomen verrooken!" Natuurlijk is
de tabak, welke men hier in den vorm
van sigaren, sigaretten en rooktabak
opgediend krijgt in de 1 raftken, waar de
regie haar producten doet verkoopen,
veelal Ersatz. Gewoonlijk bestaan de
sigaretten innerlijk uit voormalige bla
deren var het .Vienerwald, zoodat de
Weener het beroemde bosch niet alleen
opstookt, maar ook oprookt. Dat ta
baksgebrek is een heel ding voor de
Wecners cn niet mtudti voor de Wee-
nerinnen, die sterke rockstcis zijn. Des
avonds zie je op «traaf vele arme drom
mels naar eindjes sigaret op 't asphalt
snuffelen en ze zijn de wereld te rijk,
als ze een weggeworpen eindje vinden.
Onder hen zijn vc'e oud-miliiairen, die
nog in soldatenkieeding rondloopen,
maar de distinction zijn er af. De
oude militaire pakken zijn zeer in trek.
Je ziet zelfs kleine jongens ir het „feld-
grau" rondloopen.

Een naargeestig" element zijn de vele
-verminkten, dc r akkers, die hun ge
zondheid en lichaamskracht veil gehad
hebben, voor wac ze manden, dat een
goede zaak was. Nu zitten of hangen ze
langs den weg, de een blind, de ander
lam, velen zonder armen of beenen.
Maar het meest rrieste is het gezich:

veel beter, 'k Vertelde van
een gewezen chef van den Marinestaf,
die met een blad mc: koekjes de café's
mju geval is aiei eenig. Tal van
Hoofdofficieren en anderen zijn overge
lukkig als ze ergens maar een nederig
baantje van bediende of klerk kunnen

Velen hebben dienst genomen bij de
Voikswekr en loepen nu me: een vuil
rood-wrt-rood bandje om deu arm a s
..umseheidingsieeKeo. ter versterking
politie. Want de armoede en de
honger maken het s avonds in de slecht-
erlichte stad niet heel erg veilig. Daai-
.1 wordt li it uk in dt- straten gepa-
.uilleerd. fn .-.r Weenen is zoo groot
•q er komen Herhaaldelijk aanrandingen
voor, voornamelijk in de buitenwijken.
Het is al gebeurd, dat men een goed-
gekleed voorbijganger maar uituoodig-
jc, ooi zich van al zijn kleeren te om
doen en hem toen in Adamskostuum uit
.andelen stuurde.

■es Weencrs, aldus verze
kerde men mij, was pas na den wapen
stilstand inbreker.

Toen de oorlog pas afgeloopen was,
had elk huis bijna z'n Inbreker,
d.w.z. dat daar een inbreker woon
de. Iemand, die onder z'n medebe
woners eveneens zulk een heerschap
gehad had, zei me. dat, toen liet huis-
beheer den ongewenschten bewoner
wilde verwijderen, de andere bewo
ners daartegen bezwaar maakten;
want, redeneerden ze: zoolang hij
hier woont, breekt hij vast niet bfj

liet in volslagen wanorde ter tig-
koerend leger was natuurlijk een om
zettend gevaar. Toen de. wapenstil
stand met itahe er was en de keizer
afstand deed van de regeering, zei
den de soldaten aan het l'roni: Nou
gaan we ook naar buis. Het was een
volslagen wanorde. Alles wat men
aan vervoermiddelen pakken kon,
werd in besla# genomen. De treinen
waren zoo vol, ilat de terugkeerenden
soms met hun twaalven boven op de
locomotieven zaten. Iemand, die
zoo'n afschuwelij ken tocht had meo-
gemaailtb, vertelde me. dat die men-
soheji in de tunnels soms op een el
lendige wijze om het leven kwamen.
Ze vielen er af en werden door de
treinen overreden. Op één plek had
hij negen lijken zien liggen

Ze waren weggegaan met achterla
ting van mitlioenen aan waarde. On
derweg werd hun nog 't restje door
anderen afgenomen en in Tirol ontna
men de gemeentebesturen hun zelf©
paarden en wagens, zoodat de dui
zenden soldaten als havelöóze troe
pen na wekenlange voetreizen uitge
put en hall verhongerd te Weenen
aankwamen.

Het gemeentebestuur heeft toen
heel wat te stellen gehad, om een
beetje orde- in den chaos to scheppen.
Nu is het veel beter geworden en oók
iie misdadigheid is al veel minder.

Maar het gebrek noopt velen er nog
toe door roof en inbraak datgene to
verkrijgen, wat zij op andere wijze
niet kunnen krijgen.

Hat bedelen heeft, ook groeten om
vang aangenomen, niet alleen onder
de oud-soldaten. De kwaal is zoo eig.
dat o.a. in het I-Iauptpoetambt, en in
de rosea- dam honderd post- en tele
graaf karntonen, die Weenen bezit,
bordjes zijn opgehangen met. hel op
schrift: „Betteln und Jr.,.steen ist
hier im Hause verboten", 't geen wijst,
op een algemeen voorkomen van dit
gevolg van den nood.

I-Iet woninggebrek is hier zeker wol
vele malen erger dan in West-Europa.
'Daardoor is ld er het systeem van
„Bétlgaher" in zwaai# gekomen. We
zouden zieggen commensaals, die al
leen komen 'slapen, maar geen afzon
derlijke kamer kunnen vinden en
daarom maar hun bed latcm opslaan
in de één,kamerwoningenwaar dan
behalvo het gezin soms wel vier of
van de zielige wezens, die blijkbaar hun viif van die „Betfeohors" in hetzelfde

vertrek ingekwartierd worden. Da,
geeft natuurlijk aanleiding tot aüer
lei ongewenschte toestanden.

Een geneesheer, die gehuwd is,
woont „ins Spital", zijn vrouw, een
„Lehrerin" is nog bij 't onderwijs eri
woont bij haar moeder Lri. Zij heeft
een karig salaris je van 60(1 kronen
j>eu- maand, evenals liaar zuster. De
moeder heeft ongeveer eenzelfde be
drag als pensioentje: zij is de weduwe
van een officier. Gezamenlijk leven
de vrouwen zoo goed-en-kwaad als '1
kan van dat ten eenenmale ontoerei
kend inkomen. Zoo worden de gezin-
non uit elkaar gorukjU

Dooi- al deze ellende ontstaat ©r In
aliarJei lagen dei' 'maatschappij ver
wording. De wel aangeboren Leicht
arm dei' Wien erun en en Wiener ma
ken, dat ook op moreel gebied in en-
geren zin de toestand zeer ernstig is.
Wordt de immoraliteit hiej- missehign
niet zoo openlijk gedreven als te Ber
..ijn, meer verborgen noemt de onzede
lijkheid grooten omvang aan. Het is
hier niet deplaats daarover uit te
weidon; maar voldoende ie, om den
omvang van het kwaad te doen be
grijpen, als 'k meedeel, dat bij de
autoriteiten de namen en adressen
bekend zijn van 30.000 koppelaarsters.
Dat zijn nog maar de openlijk be
kende. Wat voor de politie verhangen
blijft, is er dus niet bugerekend.

Dabbelzucht en specukutie nemen
hand over hand toe. Kenmerkend is,
dat voor de koerslijaten, die banken
■en commissionairs publiceeren, de
vrouwen-zich verdringen. Vooraf on
der haai- worden tegenwoordig enorm
veel speculanten gevonden. Zij 1 toper
met haar schamel geld je op een kan*
vaat t geluk, maar de rncoston raken
daarbij haar laats Ie bezit kwijt. 911een
de GaUtcièrs en Polen, die, zoo vertelt
men, den geheeten beurshandel aan
zich hebben getrokken, maketi goede
zakep.

Men ziet deze lieden bij "t. aangaan
van de „Börse" in duizenden voor 't
groote gtbouw hokken, gekleed dik
wijls nog in de karakteristieke dracht
van het oosten.

Zoo gaat de bevolking der stad op
het hellend pad nan,i- beneden. Ieder
een wilde dan ook. dat hij weg kon
komen en je kunt hier niemand spre
ken, of hij zegt zoo: ,,lk wou maar.
dat u me meenemen kondt, naar Hol
land toe". „Holland" is op dit oogen-
blik 'n too verklank te Weenen". Mijn
dochtertje schrijft me, zea me een be
heerder van een niet onbelangrijke
onderneming, die verschillende fa
brieken heeft, „dat ze inHotland ma%
zooveel brood en kaas kan eten, als
ze wil en melk drinken, zooveel zij
lust!" en hij sloeg er de handen van
verbazing over in elkaar.

In de volgende artikelen lioop t
te vertellen, wat Holland te Weenen
doet, waardoor lied. dien goeden roep
verkregen heeft..

JAG. C. M. Jr.

BAL-MASQUé VAN „CREMEH".

vee 1 rij buig ©11 eii auiixen ©11 veui
imeuwöfeaeriga is.ijk.ere vuór den
schouwburg aan den Jansweg Dii b©-
teokent een gemaskerd bul Geroii.:
eu gesteekte hoeren met rieii euuo u©
gen op zij bij de deuren. Dat heme
Rent een gemaskerd hal vai. c.re
in er'.

Ja. de dansvloer was gc.egj, Muan-
da.fcavoud in onzen „ouden" sonouw-
burg, de zaal was mooi versierd, nel
01 kest zat in hei imdrien onder pm
m-.ii en speelde heerlijke walsen en
zalige steps, en caniava'sprot en jonjl
vierden er hooguj. CXmm©gangen me.
rauziek brachten a! zeer spoedig dt
vrt olijke stemming' er in. Daar moei
j„- rii. ook net de leden van „Cremor
voor hebben, die dat werk al zoo dik
wijls hij de hand hadden ©n even goc-d
een avond aan Terpsichore weien ie
wijden als aan Mdlpomene of Th alia I

De Qremer"-bais slaan allergun-
ejgst bekend, en met reden. Ook t>u
weet hadden de degelne.ners aan hei
La'.-masquè hun beste beentje vóórgo-
zet cm gaven zij lal van frissche aar
dige costnutus, hel door het cl&ctri-
sch-: licht bescnenen, te oewonderen

'1 Is tooh maar gele mal die man
kersl Jo herkent je beste vrienden ei
vriend innen niet, al val je over ze"
't Ls maar het veiligst, dat je de hea
rer met „masker" en de dames (na-
Uiurlijkl) met. .gehoon masker" aam-
spreekt.

Aardig© costuums waren er, zeiden
wij reeds. Daar waren zwarte
roede domino's, boertjes on biennne
tjes, een malle clown, die bijzonder
goed in zijn rol was, daar wandelde
eer. donkergeloktc en gehaarde ar
tist in een fluweelen poli rond en een
ol'icier van de garde van Napoleon
va en het „la garde ineu t, mals ne
se rend pos", als op het aargezich
geschreven stond; daar reed een aap
oi> eon fiets rond, geweldig veel leven
11 akende met zij'n claxon en onder de
bedrijven op echte apenmonie" een
appel oppeuzelend!

Verder een aardige fantasie .groep,
■be6taande uit vier domos in 't groen;
een groep van twee dames on twee
heeren, de vier jaargetijden voorstel
lend, mooie parein Timbertown Fob
li' s en betooverende geisha's De wit
tc kraaien (aansprekers!) deeh'.en

briefjes rond; „Gaarne bevelen wij
a s aam voor het aankondigen van
g'rten en andere blij-Ja gebeur'e-
nissen."

Voor de noodige afwisseling w©3
ook gezorgd. Ea- werd een tableau vi
vant vertoond, eem banJcbiljet van
tien gulden voorstellend -*n een d-noe
•m9t Amor-vleugeltjes d-uiste Luchtig
en vluchtig een Polonaise van Cho-
plr..

Van de prijzen had Cremer" -Jit
jaar véél werk gemaakt: bijzonder
fraaie smaakvolle em koöobare voor
werpen waren aangekociu. En wie die
pi ijzen kregen?

Men zie hieronder, hoe jury, be
slaande uit de heeren W Oysericck
H B. Spaan, P. van Ooy Ja,, en A.
Haniamai „geoordeeld" hoeft.

Fraaiste lieerencosluum: Pool (ne
cessaire); fraaiste damescostuum.
danseres (zilveren taartschep);
sclioonsl bij eikaar passend paar.
Witte kraaien (intkoker voor deD
heer, zilveren taartmesje voor Ge du
me)', best gelijkende historische of ac-
tueele persoon (heer): officier van de
garde van Napoleon (gong); nest ge-
Ljkf-nde historische of actueel e per
soon (daane)V Pompadour (tiheewar-
mer); zonderlingste costuum (heer)-
aap cairicatuur (beeld); schoonste
groep van mJmslens vier personen:
domes met groen costuum. Extra-prij
zen werden toegekend aan de groep:
Narren en aan den officier uit de 17t
eeuw. De clown kreeg den aeüepri.h
en de publieksprijs werd toegekend
aan het bankbiljet van f 10.

NAAR WEENEN EN BOEDAPEST.
Nieit de heer Ch. H. J. Vissers,
ris wij gioteren vermeldden, maa^
de hear Chr. H. ,i. Nessen gaat meu©
ter begeleiding van den Roode-Kruis-
trein naair Weenen en Boedapest,

PERSONALIA.

D© sergeant-majoor instructeur

vi we'll and, van het 'Oe rtgimsnt in-
fan'terie .gedetacheerd bij de brigade
Grenadiers en Jagers, wordi met in
gang van 1 Maart a.s. van deze de
tacheering ooiheven en keert up dien
'datum naar zijn korps terug.

EENE GOEDE GEDACHTE.
Men schrijft ons: De Distributie-
Buurtvereenïging „Haarlemmerliede'
heeft bij ha.rc opheffing de goede ge
dachte gehad om haar overblijvend
batig saldo eeme beetemming te ge
ven in dezelfde lijn, aJs waarin zij
gedurende de crisis-jaren is werk
zaam geweest, d. i. ten algemeemen
nutte.

Dientengevolge werd het Haar-
lemsche Ligho.lfonds der Veresmiging
tot bestrijding der tuberculose al
hier verrnsl met een gift van f 42.69,
waarvoor het bestuur van bovenge
noemde vereeniging hartelijk dank
wordt gezegd.

ROBBEDOES. Zaterdagavond
werd. in den Schouwburg aan den
Jansweg door de N.V, Tooneelveree-
niging, Dir. Herm. Heij erin tuis, met
succes opgevoerd het blijspel in drie
bedrijven „Robbedoes" door Hans
Sturm en Morits Farber.

De opkomst van het publiek had
gróotea- kunnen zijn.

GEVONDEN VOORWERPEN:
Terug te bekomen bij: H. Dirkso,
eidschestraat 143, hondje. A, J. Heij-
blom, Celebesstraat iScholen, een
broche. J. Wouterse, Coornhertstraat
37, schrijfganrituur. F. Bouman, Tüa-
renbeekstraat. '25 rood, handschoen en
bril in étui; C. Jacobs, Leidschevaart
28 C, pet,

BENNEBROEIL N u t e n Ge
noegen. Zondagavond werd
door de too.neelolub Nut ©n Genoegen
hare 32e uitvoering gegeven in het
gebouw van den U.K. Völksbond.
Opgevoerd weid het drama Bodewijk
XI hetwelk zeer goed gespeeld werd.
waarna nog e<yi blijspel werd opge
voerd waarom hartelijk werd ge
lachen, zoodat deze avond als goed
gestaagd kan worden beschouwd..

Ben msnifest van de Bhr. organisatie noemt 't conflict
voor ons volksleven een ramp, de staking een strijd om de
macht en niet om doorvoering van het recht en
adviseert om ;.ae het werk te blijven.

Het Tolk had oen interview met Brantlgam. Brantliam kant
zich togen het communisme vat de heeren Wijnkoop c.s.
en zegt dat hit conflict alleen gaat om doorvoering
ven de leonen.

Het civiel personeel der koopvaardij staakt niet mede.
lieen geinecnscnappeltjk etakingseomité. De vrijwillige
iaeuslorm paraat?

WETTELIJKE Zl EKTE-V ERZE-
KERINC.

De commissie, bn Kon. beslm't van
11 Juni 1919 ingesteld lot ?iot uittbren-
gen van advies aangaande de mep»'
wenechelijke wijze, waarop de zieken-
verborglng van arbeiders en van ir
economisch opzicht me', arbeiders re
lijkstaanden al of nip-t in aansluiting
aan de bij de Ziektewri geregnlde
ziiekteverzeJiering zou .kurmen werden
geregeld, heeft haar verslag, wattrhi
gevoegd is een ontwerp van wet. en
memorie van toelichting aan H M op
Koningin uitgebracJit.

Dr. A KUYPER. Omk-eait den
toestand van dv. Ituyper kan worden
medt^redeelddal de hoofdwonde,
dooi- zijn val verooizaakt, genezen
is en dat de influenza 011 bronchitis,
waaraan hij na dat ongeval kwam
te lijden, een gunstig verloop hebben.

De eerste dag van de staking had
een kalm verloop. Er deden zacn ner-
gans ongeregeioueden voor, zoowe.

Amsterdam als ie Rolteruam blijK.
Ue slaking vrij algemeen te zijd. Ver
schenen n> een maQife'sl van de Chi.
organisauc, dat aanraadt aan 't wers
olijven.

Een manifest van de
Chr. organisatie.
Ln eon manifest „Aan het Nediei-
liandsche Volk" is heit standpunt van
Ciirislelijke organisatie uiteenge
zet.

Het begint met de mededieeling dat.
total de L/Oommad werd opgericht do
gaiusaiie daai' zeer sympathiek te
genover stond en da/t het werken in
uCn Loonraad niet onvruchtbaar is
geweest; daar volgde een belangrijn©
erbelering der anbeidsloonen, de in
voering van den acliturendag en in
uitzicht werd gesteld een premtevrij e
nsioen regeling.

Daarna memoreert 't een en onder
uit den loop der onderhandelingen
in zake 't nieuwe collectieve contract
dioet t mededeel in gen uit de Loon-
raadsv ergaderiin genom daaraan toe
te voegen de houding dte de Chr. ox-
gainasitie in deze meende te moeten
innemen. Aan dit gedeelte van 'I ma-
ufest ontieancn wij het volgende:

„Ln de Loonraadsvergacteringen
werd door de leiders van den Centra-
len Bond en de Federatie „parlemen-
Lie'' gespeeld en kwam inzonderheid
naar voren, dat dijze kapitalistische
maatschappij moest worden vernie
tigd, dat de arbeiders weigerden me
de te werken aan de productie-opvoe
ring, enz. Breedvoerig werd betoogd
de noodzakeJijikheid van een anderen
maatschappijvorin eri de categorische
vraag wand gesteld, met name door
Brautigam, of de werkgevers bereid
en den arbeiders medezeggenschap
te geven dooi' hun bedrijf te soclaJJ-
seoren. Het ging niet in de allereerste
plaats om dt enkele gulden loon,
naar om de
medezeggenschap m de bedrijven
ln een vorin van socUulisaue; eerst
dan zouden de arbeiders willen me
dewerken aan productieverhooging.
Het, antwoord van den heer Nijgh
liet niets aan duideJijltiieid te wen-
ichen over. Niet alleen waren de werk
gevers niet bereid hun bedrijf te so-
ciaiiiseeren, maar ook achten ze een
verdere, vei'hooging (boven de f 7.
met een garantie van f 36.per week)
ongemotiveerd met het oog op de an
dere groepen der bevolking.

Door de deba/tkn in den Loonraad
moestien we, krachtens onze Begin
selen. eon gereserveerde houding aan
nemen. Immers, de taak der Christ,
vakbeweging is om binnen het naam
der bestaande maatschappij het gees
telijk-zedelijk en stoffelijk belang der
arbeiden» te behartigen. Wij wffjen
daarom geen economische actie ge
bruiken om daardoor de komst van
oen andere maatschappij
e verhaasten.

Vooral in onze organisatie heersch-
1 eenstemmig de mcening, dat we
ons niet mochten storten In een sta
king, waarvan de utls'.ag zeer twijfel-
achtig is en waai'voor de verkregen
verbeteringen, welke zooals we boven
reeds releveerden, niet onbelangrijk
zijn, op het spel moesten worden go-
zet.

Met aanvaarding van het verkre
gen e moestem we doorgaan om de po
sitie der havenarbeiders te verbeto
ren,

De beide oragnisaties, staande op
het klassenatrij dstandpunt, wairen van
tegenoverstelde meening. Zij oordeel
den, dat de strijd moest worden aan
vaard. Ontzaggelijke belangen wamden
daarbij opgeofferd. Een conflict, in
het havenbedrijf in dezen tegenwoor-
digen tijd. is voor ons volksleven
een ramp.

Waarom een conflict in 't havenbe
drijf nu een ramp voor ons volksle
ven is, zet 't manifest vervolgehs in
don hreede uiteen. Het laat daarop
.de verklaring volgen, dat do uiterst
Unkeche groepen b'ijkboar een ste
king in 't havenbedrijf wilden gebrui
ken om politieke idealen te verwezen
lijken. Ton botoogc daarvan volgen
eonige citaten. Het concludeert naar
aanleiding daarvan dat de staking
nieis anders is daai een strijd om de
macht en niet om doorvoering van
het recht en verklaart: „De zanJs der
arbeiders ls ons te lief om aan dit
spe! mede te doen.

„Bij den voortduur alsook in hei
varlader», wonsfchen we de staking
als alleruiterst middel om het recht I"
zoeken en be bevorderen, te aanvaar
den, mits

liet belang der arbeiders dfliurbij is
gebaat,

ue strijd een economische strijd
.lfjflj

geen groote algeaneeiie volksbelan
gen worden geschaad;

de maatschappelijke orde niet- wor
de venstoord en

de vooruitzichten van den strijd van
dien aard zijn, dat een bevredigende
oplossing kans van slagen heeft.

Naar onze innige overtuiging wordt
aan geen dezer voorwaarden voldaan,
waarom het hoofdbestuur zich niet
verantwoord acht, wanneer het mede
den strijd helpt ontketen,en. Vandaar
dan ook, dat we het advies geven, om
'olstanddg aan hot werk le blijven".
Het manifest eindigt:

Resume erend wat wij schreven,
herhalen wij nogmaals ons advies,
lat het arbeidersbelang eLscht v u s-
tlg het werk voort te zet-
t e n.

Kalm wachten we de komende ge
beurteniseen af.

We verwachten, dat het nuchtere
verstand dor arbeiders zal gaan heen-
schen over hun gevoel en ze doelbe
wust weeg- voor oogen gaan stellen,
lat

door rustigen arbeid aan liet her
stel van de verarmde en ontredder
de maatschap meer welvaart
ook voor het arbeidende volk kan
worden verkregen.

Een interview met
Brautigam.

Naar aanleiding van de med©de<y
lingen van het Hbld. inzak© de ge-
heime internationale communistische
conferentie had Het Volk een inter
view met Brautigam, die zich bereid
verklaarde om zijn persoonlijk oor
deel over 't geval be zoggen.
Wij ontleenen er het volgende aan:
Ik stel voorop zeide de heer Brau
tigam dat het verhaal van het
„Handelsblad" de feiten juist weer
geeft. Natuurlijk is oct tegendeel
mogelijk en kunnen de gebeurtenis
sen onjuist of verdraaid zijn voorge
steld. Neem Ik echter aan, dat alles
zich heeft toegedragen als de krant
vopfceH, dan vind ik eerstens de mc-
ledeeling betreffende, de 'fwintig niiL-
Lioen aam diamanten en paaiden van
de Russische Sovjetrepubliek. Ik laat
in liet midden of de dure steentjes
reeds aangekomen zijn; dat men dan
zal pogen ze naar hier te verzenden is
zeer waarschijnlijk. Evenzeer laat ik
niet uit over de wijze, waarop
men aan dit goedje is gelromen. Prin
cipieel is er zeker niet veel tegen in
te brengen, dat. de deelen der airbei-
dersbeweging elkander ook interna
tionaal steunen in moeilijke tijden.
Dezelfde solidariteit is trouwens meer
dian eens daadwerkelijk betoond.

Maar de zaak staat hier anders.
Eerstens is het thans niet do arbei-
deivsbeweging, maar de .egeering van
een land, die het geld zendt. En
wat de hoofdzaak is de kostbaar
heden worden gestuurd niet ont de
arbeidersbeweging in cms land te. steu
nen, maar om onze arbeidersklasse
mobiel te maken ter bescherming van
de Sovjet-irepubliek. „Een revolutio
naire beweging moet", heat het in de
resoluties, „het internationale kapi
taal dwingen vrede te sluiten met
Rusland, wil men Sovjet-Rusland red
den en de wereldrevolutie verhaas
ten.

..Ais het roode leger onze grenzen
nadert, moeten de arbeiders er ioe
gebracht worden zich er mee te ver
broederen', „Internationale demon
stratieve stakingen" moeten daartoe
mede helpen, enz. De arbeiders m
ons land moeten m.a.w. in het Bols
jewistisch avontuur worde» gestort.

Verder zal „getracht worden inter
nationaal de communistische partij
de leiding te geven van de vakbewe
ging". ln Duitschland dus de Spar-
ticiërs, hier de C. P. van Wijnkoop
en Van Ravesteyn.

Daartegen zuilen wij ons uiteraard
mot alle kracht verzetten. .Het com
munisme van de heeren Wijnkoop
c.s. acht ik schadelijk voor onze ar-
beidorsbeweging en hei zou een ern
stige ramp zijn als deze op dit terrein
totaal onbevoegde lieden de leiding
Ier eg en in de Nederlandse)) e vakbewe
ging, een ramp zoowel voor de vak
beweging als voor de arbeidersklasse.
Het zal zoo'n vaart niet- loopen tot
dusverre-moesten de arbeiders weinig
van deze lieden hebben, mtm.r op on
zen tegenstand kan men rekenen.

Bovendien voel ik er niets voor om
de Sovjet-republieK met behulp van
dc Nederiamdeche arbeiders op da
b6en te houden. In dienst der Ttusgi-