Buitenlandsch Overzicht
Stadsnieuws
runt 8.
Ln d(i Kring van 20
November word in handen van
Burg, on Weill, am praeadvies
gestold ven voorstel van het lid
Groenendaal oin B. an \V. te verzoe
ken jn 1020 vt rschillende in dat voor
stel genoemd, stralen en pleinen te
vernieuwen. Dit praeadvies is thans
volschonen. 13. en V. ztggen daar
in. dal or van hun kant naar wordt
ges'.naefd, zooveel ais mogelijk is, de
bestratingen in void- ..nden toostaud
te liouden. Verschillende stralen en
pleinen zuilen ui den loop van dit
jaar geheel of gedeeltelijk worden
vernieuwd of bcsuroaL Er is eclner
me! inet volstrekte zekerheid te he-
paltai, wcike bestratingen in den
loop van het jaar zullen worden ver
nieuwd. B. en \V. stallen daarom
voor. het voorstol van den heer Groe-
nendaal in hunne handen te steiien
ter afdoening- Zij dëök-n daarbij me
de, uat uuiuiéizijds, zoodra de oin-
BUuidigbedou liet toelaten met be
doeld voorstel Tokening zal worden
gebood eu.
lie beer Groeucjiüual vraagt
nadere inlichtingen over den aard van
bestratingen in nieuwe .-..raten.
Wethouder Sllngenberg zegt,
dut de Kaad, daarover bij elke nieu
we straat te beslissi n heeft.
Dc heer Kwenen klaagt over den
toestand aan de Zom ervaart en in het
St. Bavo-kwartiar.
Wethouder Slingcnberg zegt
toe, dat beid.- gedeelten de aandacht
van li en W. hebben. In 't SU Bavo-
kwartior wordt zoor snél gewerkt.
De ho«r Van den Berg klaagt
over den toestand in de beide Appe-
laarstegdn.
Wethouder Slingenberg zgl,
dat de toestand daar geheel verande
ren zak Wellicht wordt een der ste
gen geheel opgeheven.
PuBt 9.
Aangenomen wordt een voorstel
,vau li en W. om hei perceel Zornei-
.vaart 20 A voor f 324 per jaar te
verhuren.
Ptant 10.
B. en W. vragen een credlet van
f 215000 voor de rioleoring en weg- n-
aanlae op een terrein ten Zuiden van
'de K.'everlaan, aan de Veberstraat
en Brokenburghslraat
Wordt goedgekeurd.
Punt 11.
Aan de N. V. Houthandel en Kis
tenfabriek Hot Spanmc wordt vrij
stelling vorle.-nd van iiet bepaalde in
an. 10, 2a der Bouwveiordenig voor
den bouw van een werkplaats aan de
Rogulierstraat.
Punt 12.
Benoemd wordt als leden dar plaat
selijke commissie van toezicht op bo.
'lager onderwijs de heeren Mr. Th.
A. VVeast ra en H. W. Korenstira.
Punt 13.
Benoemd wordt ais lid van het be
stuur der Gemeentelijke Arbeidsbeurs
mej. G. J. S. C. Brokaar, lid werk
neemster.
ZEEWEG BLOEMEN DAALZ AND-
VOOP.T.
Daar bij den zeeweg Bioemendaal—
Zandvoort het terrein van de Haar-
ftemscbe Brlsé d'eau betrokken is, is,
nu Bioemendaal met de erven Van
dei- Vliet over de onteigening gaat
-procedeeren, Haarlem ook pailij in
het geding.
Besloten wordt, dat Haarlem daar
bij zoo noodig zal kunnen optreden,
hoewel de voorgestelde regeling door
Haarlem wordt aanvaard.
'.onuvrasg.
Bij de rondvraag vestigt Mevrouw
M a a r s c li a 1 1 -h o m i n de aan
dacht op dun toestand van den grond
bi; hot, terrein dor Haarl. Woning
stichting en de heer Groen e.n
daal op hei terrein bij de Van 13e
re.sieynstraat.
Dc Voorzitter zal deze plok
ken, die verblijfplaatsen van muggen
zijn, laten behandelen.
Do lieer P o p p e ondersteund door
mevrouw Maarachal J-K omin,
verzoekt den Raausltüen tijdens dc
'-Raadszitting niet meer te rooken.
De Voorzitter. Dat blijft aan
de beleefdheid der hoeren.
De heer Peper klaagt over het
'opbrengen van tweo colporteurs, ho.
wel die niet „luidkeels" ventten. Zij
bleven binnen de perken der verorde
ning.
Hij dient een moue in, om den Raad
uit te laten maken, dat het met-luid
keels vonten geoorloofd is. Hij be
roept zich daarbij op de interpretatie
der verordening door Mrs. Romans
en Hagemeijer tijdens de Ra&dsdebat-
ien over deze zaak.
Wordt in handen van B. en W. ge
steld ooi praeadvies. Daarop wordt
<le vergadering geslote*).
Het Memorandum der
Geallieerden.
Oemoblllseeren.
Herstel der normale economische
betrekkingen.
Het geld.
Hedon verscheen een uitvoerig
memorandum van den Oppersten
Band der geallieerden omtrent den
economischen toestand in de geheeie
.wereld. Wij ont.feenen daaraan hot
.volgende:
Dc oorlog, welken de westelijke
democratie hoeft gevoerd tot verde
diging liarer vrijheid, leidde onver
mijdelijk tot verstoring van den ge
hcelen ocon<-mi9chen toestand van
Europa. Die verstoring weerkaatste
zich in de stijging der prijzen, welke
de bron is van algemeen© ontevre
denheid. Dc geschiedenis toont aan,
dat duurte immer het gevolg wae
van oorlog. Tijdens de Napoleonti
sche oorlogen stegen de prijzen in
Engeland 75 pet. en eerst na acht
jaar daa.den zij weer tot hot norma
le. In Amerika duurde het minstens
twaalf jaar. alvorens de verhoogde
prijzen, door den burgeroorlog ont
staan. tot de normale daaideu.
Ten gevolge van den huldigen oor
log stegen de prijzen sedert 1913 in
Amerika met 110 pet.; in Engeland
170 pet en in Italië. Frankrijk en
België 3X1 pet. Talriike factoren
werkten daartoe samen zooals de
onttrekking van onnoemelijk veel
krachten aan de vreedzame produc
tie, de gnoote verwoestingen en de
groote noodzakelijkheid vun de re-
geeringen om tot bestendiging van
den oorlog de toekomstige rijkdom
men ie verpanden in den vorm van
credieten en papieren geld. walks
overvloed onder net publiek verkwis
ting in de hand werkte.
De hoofdzaak van de duurte is de
verwoesting van werkelijke rijkdom
men, .velke achter met valt te verge
lijken met de ontzaglijke verneiligmg
van nuttige menschenievens. Daarbij
komt: dat er nog geen volkomen vre
de in de wereld heersent. Rusland
heeft nog minstens 1% millioen man
onder de wapenen en.de ontbinding
van die legers is een vereischte voor
den Europeeschen vrede. Maar ge
wapende gevechten hebben ook el
ders plaats. Een millioen man slaat
nog op oorlogsvoet in Polen. Roeme
nie en de nieuwe staten, uit Oosten-
rijk-Hongarije ontstaan.
De eerste stap voor den wederop
bouw is de demobilisatie van ail die
legers, opdat de gewapende mannen
zich aan de productie kunnen wij-
deu. De aangerichte verwoestingen
in Frankrijk, Belgie en Italië hebben
het productie! vermogen voor langen
tijd achteruitgezet en hoewei
Duiischiand zijn mdustneele inste.-
iingen ongeschonden behield, lijdt
het onder gebrek aan kapitaaJ en
ci i d iet en uit de nederlaag geboren
ellende.
Het memorandum constateert dan
in hoe ontzaglijk groote mate pa
pieren geld in aJie oorlogvoerende
Landen werd vervaardigd, en na te
hebben gewezen op de crediet moei
lijkheden worden de volgende gevolg
trekkingen gemaakt en aanbevelin
gen door den Oppersten Raad ge-
Uaan:
le. Vrede en normale economische
betrekkingen dieued zoodra mogelijk
in geli eel het Oosten van Europa te
worden hersteld. Legers dienen
overal löt op vredesvoet te worden
teruggebracht.
Be\sapingen beperkt tot de laagste
cijfers overeenkomstig de nationale
veiligheden en de Volkenbond dient
te worden uitgencodigd. zoo spoedig
mogelijk voorstellen van dien aard
te doen. De staten, ten gevoige van
den oorlog ontstaan of vergroot,
dienen eerst vo.ledige en vriend
schappelijk samenwerking le herstel
len en een onbeperkt ruilverkeer van
benood.igdheden te regelen, opdat
de wezenlijke eenheid van hel eco
nomische Europeesche leven niet
worde verstoerd door de opwerping
van kunstmatige economische hin
derpalen.
2e. Niet alleen de regeering van
elk land. maar iedereen, bij de voort
brenging in elk land betrokken, dient
terstond zich toe te leggen op de uit
voering van alle middelen. welke
kunnen bijdragen tot de volledige
hervatting uer vreeuzame mjverneiü.
de aanmoediging der grootere pro
ductiviteit v.ui ue zijde der arbeiders,
de verbetering van machines en
transportmiüuelen en de verwijde
ring van storende iactoren aLs on
rechtmatig winstbejag.
3e. Iedere regeermg dient terstand
hare onderdanen van eiken rang en
stand te overtuigen van de dringen
de noodzakelijkheid om buitenspo
righeden, stakingen en uitgaven te
vermijden, opdat de groeve, die nog
jaren tusschen vraag en aanbod zal
blijven bestaan, worde overbrugd.
4e. Zoo spoedig mogelijk moeten
3lappen woruen gedaan om de waai
de vermeerdering van geid en credie
ten te bewerken, door vermindering
der regeeringsuiigaven lot bumen
de perken van staatsinkomsten, door
het opleggen van nieuwe belastin
gen noochg om dat doei-te bereiken,
door de converteering van de op
korten termijn uitgegeven obligaties
door middel van leeningen uit hei
spaargeld van het volk en onverwiji-
oe beperking en gradueJe vermin
dering van de circulatie van papie
ren geld.
5e. Aangezien de verkrijging van
grondstoffen onontbeerlijk is voor
het herstel der nijverheid, moeten
middelen worden gevonden, waar
door landen, welke uit hoofde van
den liuidigen stand van de interna
tionale wisselkoersen niet in staat
zijn aankoopen op de wereldmark
ten te doen en daardoor nietbij mach
te zijn hun economisch leven te her
vatten. liandelscredieten kunnen ver
krijgen. Du zai bereikt kunnen wor
uen. wanneer de lancien overgaan tot
elke bovengenoemde hervorming.
Het economische menioi nJum be
vat aan het s.oi nog het volgende:
De ter conferentie verlegenwoor-
digdemogendheden hebben bijzondere
aandacht geschonken aan het bui
tengewone geval der verwoeste stre
ken. inzonderheid die van het Noor
den van Frankrijk, weiker herstel
van liet grootste belang is. om het
economische evenwicht van Europa
en normale handelstoestanden te
herstellen. De groote sommen, voor
dat doei vereisclil, kunnen niet in de
gewone inkomsten worden gevonden,
en evenmin kan dat herstel wachten
op de ontvangst der schadeloosstel
ling, welke Duitschland krachtens
het vredesverdrag heeft te betalen.
Derhalve erkennen de mogendheden,
dat de daarvoor vereischte sommen
in de ieemngsmarkt kunnen worden
geheven, weshalve de op nieuwe
leeningen gestelde beperkingen niet
zullen kunnen worden toegepast op
credieten of leeningen. opgenomen
om aan de abnormale uitgaven tege
moet te kornen.
Voorts achten de mogendheden het
in het belang van Duitschland en
zijn crediteuren, dat de totale som
der schadeloossteVing. door Duitsch
land te betalen, zoodra mogelijk zal
wonden vastgesteld en rnet heit oog
op do buitengewone omstandigheden
zal de termijn van vier maanden na
onderleekening van het vredesver
drag. binnen welken Dnitschlaml
voorst i vuil dien :u i zou kun
nen doen, verlengd worden.
E BELCISCHE KAMER.
In 't vervolg van 't Kamerdebat
zei van Cauweiaert nog.
liet activisme heeft om zoo ie zeg
gen geen partijgangers meer. Men
behoeft ze niet te vreezen: zij, die in
Hol.and zijn, kunnen Vlaanderen
s'echts één dienst bewijzen: Zwijgenl
Het activisme is geen uitlooper van
de Vlaamsche beweging Me: die be
weging heeft Duitschland mets te
maken. Piérard zegt wel het tegen
overgestelde, hij steunt op vermeen
de feiten, van voor 50 jaar. Duit-
schers stolden nooit belang in de
Vlaamsche zaak. integendeel waren
z'i steeds op de hand van hare tegen
standers. Het activisme is een daad
van wanhoop geweest, doch ook ver
raad en geldzucht hebben een rol ge
speeld. dcxili het Vlaamsche vctk
heeft zelf het activisme van zich ver
in Februari 1918 zijn hot
Vlamingen geweest, die .de Vlaam
sche leeuwenvlag gescheurd hebben
op dc Meir te Antwerpen, omdat zij
meenden, dat deze niet tegen de
Belgische \lag in mocht gebruikt
worden. Er bestaat te onzent geen
orangistische beweging. In zake de
intemationaliseering der Vlaamsche
quaestie zei Van Cauweiaert:
..Wij willen van geen enkele bui
tenlandsch© inmenging weten, hetzij
uit Holland of eloera Bo
yendien stelt Hoi,and haast geen be
lang in onze cultuurbeweging en zij,
die er zich voor interesseeren, zijn
in werkelijkheid Germanophilen. die
onze zaak bederven. Juist omdat ik 't
gevaar van den toestand vo.komen
inzag, lieb ik mij er vaak over ver-
leugd, dat de germonophiel Abra-
ham Kuyper met gep aatst is aan
het hoofd der HolLandsche regeering.
Moet men er zich over verwonderen
dat dergelijke rnenschen de Vlaam
sche zaak in verband hebben willen
brengen met de zege dor Duitsclie
wapenen? Doch dit is niet het ge-
voe.cn van de overgroots meerder
heid van hel Noderlandsche voik.
De Hollanders zijn voltrekt geen
warme verdedigers van dc taalrech
ten der Vlamingen. Mag ik de Ne-
deriandsche Kamer van koophandel
te Brussel aannaieu, die zeds geen
enkele gelegenheid iaat voorbijgaan
om legen onze beweging te ageer en?
Van Cauweiaert besloot:
„Wij moeten 't buitenland or buiten
houden. De debatten hebben bewezen,
dat de Vlaamsche bev.eging de belangen
van Belgié's onafhankelijkheid verde
digt. Wij willen in net kader van België
blijvenwij willen het Fransch niet
tmroeien in Vlaanderen, vvij wilien geen
dwang uitoefenen. Er moei con wissel
werking zijn tusschen Wallonië en Vlaan
deren. Willen we samenwerken, dan zal
separatisme en activisme gauw tol het
verleden behooron. Werp niet uit wan
hoop de Vlaamsche beweging naar het
separatisme. Onze belangen gaan met
de Belgische nauw samen."
Er werden vele moties ingediend.
Allereerst een door Tschoffen, Fischer
Piérard, Buysse, Levie en Se gors, die
luidt
De Kamer, iedere activistische propa
ganda afkeurend, vertrouwende op de
waakzaamheid van de regeeriog om
iedere politiek te onderdrukken die
steunt op het buitenland of haar. toe
vlucht neemt tot geweld, spreekt den
vasten wil uit de sociale, politieke cn
taai-kwesties, in het kader van de natio
nale eenheid op te lossen met verzeke
ring van de volkomen gelijkheid van alle
Belgen dejure en defacto, en gaat over
tot de orde van den dag."
Verder door Hubm, Huysmans en
Doms, luidende
„De Kamer, iedere activistische pro
paganda afkeurend, constateereud, dat
het onrechtvaardig cn in strijd met de
waarheid zou zyn het activisme en de
loyale Vlaamsche beweging op eeuiger-
iei wijze te verwarren, spreekt den vas
ten wil uit de sociale, politieke en taal
kwesties, in het onverbrekelijk kader van
de nationale eenhtid op te lossen en
gaat over tot de orde van den dag."
Ten slotte is er nog een motie-Helle-
putte, die een samenvatting is van de
beide andere.
De Kamer nam me'. 121 tegen 7 stem
men en 29 onthoudingen een door de re
geering aanvaarde motie aan, waarin
alle activistische propaganda werd afge
keurd, en waarin werd gezegd dat het
onrechtvaardig en in strijd met de waar
heid zou zijn het activisme en de loyale
Vlaamsche beweging op eenigerki wijze
met elkaar te verwarren. De Kamer, ver
trouwend in de waakzaamheid der regee
ring om elke politiek te onderdrukken,
welke op het buitenland steunt en haar
toevlucht tot geweld neemt, geeft uiting
aan haar vasten wil de sociale, politieke
en taalkundige vraagstukken op te los
sen in het kader van nationale eenheid,
waarbij volkomen gelijkheid in rechten
en feiten aan alle Belgen zal ivorden ge
waarborgd.
DE CANDIOATUUR-HINDENBURC.
De „Vorwarts" schrijft naar aanlei
ding van Hindenburg's candidaatsteiliog
voor het rijkspresideatschap Het betreft
hier volstrek: geen presidentschap voor
een republiek, maar het herstel der mo
narchie, welker plaatsbewaardcr presi
dent Hindeciburg moet zijn. Als bewijs
chcne, dat laatstgenoemde, volgens een
uitlating op een Duitsch-aaiionaie ver
gadering, toen hem de candidatuur werd
aangeboden, eerst bedenktud heeft ge
vraagd en zijn keizer om toesiemmiag
heef: verzocht.
EEN HIEUW INCIDENT.
't Wolff bureau deelt mede In de ge
meente Wernitz werden acht stroopexs,
die per auto van Berlijn waren geko
men, door de „Einwohnerwehr" op hee-
terdaad betrapt. Bij een poging tot ont
vluchting werd één hunner doodgescho
ten, -terwijl zes anderen werden gearres
teerd, ca één ontkwam. Bij het verhoor
bleek, dat men te doen had met solda
ten, die deel uitmaakten van de Fran-
sche missie van toezicht op het luchtver
keer. Het ministerie van buitenlandschc
zaken heeft den Franschen zaakgelastig
de onmiddellijk met deze feiten in kennis
gesteld.
Nader word: gemeld Door een
Duitsch-Franschc commissie is te Wer
nitz geconstateerd, dat dc gedoode Fran-
sche soldaat, in strijd met de bewering
der Franschen tegenover hun superieu
ren, op 700 M. afstand van do auto in
het vlakke veld is doodgeschoten.
Op de vraag der Franschen, wie den
soldaat heeft gedood, verklaarden de le
den der burgerweer, niet te kunnen toe
laten, dat écn hunner zou worden ge
straft voor een handeling, welke moest
worden verricht in het belang dei open
bare veiligheid.
De Franschen deelden nog mede, dat
de zeven betrokken soldaten onmiddellijk
in arrest zijn gesteld.
Volgens de „Voss. Zig." zal de rijks-
regeertng naar aanleiding van het ge
beurde te Wernitz by de Fransche mili
taire missie protcsteerca.
De „Rost" acht ho hoog tyd, dat de
njksregcciing openluk het ongehoorde
ca onmogelijke optreden der Franschen
in Duitscüiand aan de kaak stelt.
Ook de „Deutsche Zig." wijst op dc
voortdurende overtredingen der Fransche
militaire en civiele autoriteiten m de be
zette en stenimingsgefcieden, alsmede op
het vaak kwetsende optreden, vooral van
F ransche soldaten.
EX-KEIZER KAREL NAAR
BOEDAPEST?
De „Tribuna" meldt, dat es-keizer
Karei met zijn familie de eerstvolgende
dagen te Boedapest ral aankomen.
i'ot zoover dit bericht.
.Ai moge 't juist znn, dat dc monar
chistische partij in Hongarije weer de
overnand heeft, lijk- T ons toch niet
aanuemeiijk, da: es-keizer Karei 't nu
reeds durft wagen zich naar Boedapest te
begeven, ook al zou 'i alleen maar zijn
om eens poolshoogio te nemen of stem
ming te maken.
VERPLICHTE ARBITRAGE BIJ
ARBEIDSCONFLICTEN IN
FRANKRIJK.
Het wetsontwerp octreffende verplich
te arbitrage in arbeidsgeschillen dat door
de Fransche regeermg is ingediend,
neft met het stakaugsreci» op, maar stelt
den oisch, dat voor neerlegging van den
arneid, alle middelen om tot een minne
lijke bgiegging der geschillen tc komen,
moeien zyu uitgeput, liet ontwerp voor
ziet in een procedure van verplicnte ver
zoening. .Mocht dit middel falen, dan
staat volgens het ontwerp het middel van
arbitrage open, facultatief in beginsel,
maar verplicht voor bepaalde onderne
mingen cn instellingen, waarvan oen
cvcuiueeie stopzetting het bestaan en 't
economisch leven van het land in ge
vaar kan brengen. De voornaamste dier
diensten zijn de spoor- en tramwegen
en andere openbare vervoerdiensten,
gaslabriekcn, clcctnsche centralen, niy-
ucu, waterleiding euz.
HET VREDESVERDRAG VOOR
HONCARiJE.
De „Times riieciu ie welen, da:
liet voorstel om den Magyaien de ge
bieden te geven, die volgens het vie-
dosverdrag aan Tsjecho Slowakije,
Roemenië en Yougo Slavic zouden
komen, door den oppereion Raad de
finitief is verworpen.
UIT DUITSCHLAND,
De Nationale V ergadibrmg verwierp
met 171 tegen (j0 sicmmen het voor
stel der nationale partij om de N. V.
met 1 Mei te ombinden. Bij de dis
cussie werd vaslgeeield, dat de nieu
we verkiezingen pas 11a den oogst ge
houden kunnen worden.
De Telegraaf-correspondent i*elnt
nog:
Aan liet. slot. der zitting had n g
'n incident plaats. Het was Dinsdag,
9 Maart, de sterfdag van keizer Wil
helm I en de Duitsche nationale af
gevaardigde mevrouw Katlhe Schir-
macher had aan het standbeeld vnn
Wilhelm 1 in de wande^ang van hei
rijksdaggebouw een krans gehecht
unet een lint in de kleuren zwari-wit-
rood. De onafhankelijke afgevaardig
de dr. Colin maakte hier bezwaar ie-
gen en verlangde, dal de nationale
vergadering in haar eerstvo'.geode zit-
ting haar oordeel zou uitspreken over
eèn dergelijke partijpolitieke demon
stratie.
De voorzitter Fehrenbach verklaar
de, dat hij te laat kennis kreeg van
het gebeurde. Was hij hiervan tijdig
ingelicht, don had hij de kleuren
zwart-wit-rood, die met de kleuren
zijn der Duiieohe republiek, laten
verwijderen. Hij deed echter een oe-
roep op de leden om het gewicht, van
dergelijke voorvallen niet altijd te
overdrijven.
Een onafhankelijke afgevaardigde
kondigde echter als revanche een e-
gendemonstratie aan e:n-verklaarde,
dat men den ouden keizer een „Bal-
lonmütze" zou opzetten!
VarspraJd nieuws
DE ENGELSCHE TRANSPORTAR
BE1DERS. liit Londen wordt ge
meld dat de transportarbeiders heb
ben verklaard hun i-ischen ue onder
werpen aan den Industrie Raad.
De staking is hierdoor voorioopig
uitgesteld.
DE RAAD VAN DEN VOLKEN
BOND. De Raad van den Volken
bond, zal morgen, Vrijdag, te Parijs
bijeenkomen.
De Raad zal zich bezighouden met
he: samenstellen van de Commissie
van Onderzoek, welke naar Rusland
zai vertrekken. Deze zal bestaan uu
acht leden, waarvan drie aan te wij
zen door het interna:ionaal arbeids
bureau.
ÏÏET GEDENKTEEKEN VOOR
MISS CAVELL. Het gedenkteeken
voor Miss Cavell, da: opgericht wordt
op het Trafalgar Square, zal op 17
Maan. door Koningin Alexandria ont
huld worden.
DE TOESTAND IN PORTUGAL.
De Minister van Buitenlandsche
Zaken heeft in Spanje een telegram
ontvangen van den Spaansehen ge
zant te Lissabon, waarin wordt ge
zegd, dat de algemcene staking van
de metaalbewerkers en electriciteits-
werken voortduurt De arbeiders in
het bouw! .drijf werkzaam, hebben
de staking uitgesteld totdat de heer
Alvaro Castro het nieuwe \abinet
zal hebben gevormd „p Jle, ,aalsU
oogenbht werd echter gemeld, dal
Alvaro Gastro de vorming van het
nieuwe kabinest niet heeft aanvaard.
Daarop heeft kolonel Antonica Maria
Baptistn een ministerie gevormd
OVER LITHAUEN.
De heer O. W. de Lubicz Milosz, zaakgelas
tigde van Lithauen te Parijs, heeft in de „Nieu
we Arahemsche Courant" een belangwekkend
artikel geschreven over Lithauen als bolwerk
tegen het bolsjewisme, waaraan wij het vol
gende ontleenen:
De onvoorwaardelijke onafhankelijkheid van
Lithauen wordt zeker geproclameerd, zoodra
men overtuigd zal zijn. dat het noodzakelijk is,
de Lithausehe kwestie geheel te scheiden van
het groote Russische vraagstuk in het alge
meen, waarvan de oplossing, hoe men die ook
zai aanvatten, lange jaren zal eischen.
De toestand in Lithauen verschilt aanmerke
lijk van dien van de Russische landstreken, die
zich van het oude Tsarenrijk hebben losge
maakt
In de politieke traditie van den staat Lithauen
van eertijds moet men den oorsprong zoeken
voor dien diepen zin voor realiteiten, waarvan
het tegenwoordige Lithauen iederen dag nieuwe
bewijzen levert door den aanzienlijken arbeid
van vredesopbouw en organisatie.
Het Lithausehe leger bestaat uit 75.000 man,
uitstekend geoefend en gewapend, terwijl (le
moed, het uithoudingsvermogen en de disci
pline door de in Kovno gevestigde militaire
missies zeer geprezen zijn.
Beschouwd uit een oogpunt van algemeens
politiek, toont de toestand in Lithauen denzelf
den gunstigen aanblik. Hij laat zich in eenige
woorden samenvatten.
Het zal niet mogelijk zijn een politiek, econo
misch en zelfs sociaal evenwicht te scheppen,
v66r den dag, waarop het langzame en moeilij
ke herstel, van Rusland ondernomen kan wor
den builen Iedere Duitsche bedreiging.
Het Duitsche economische streven, door don
beer Rechberg uiteengezet, toont duidelijk aan,
dat alie Baltische bemoeiingen en pogingen van
Duitschland, nu eens samengaand met de actie
der bolsjewiki, dan weer met de Moskouscho
reactie, uitsluitend het doel nastreefden, de
economische en gedeeltelijk ook politieke voog
dij te herstellen, die Pruisen omstreeks bet
midden van de 18e eeuw over Rusland uitoe
fende.
Tusschen Duitschland en Rusland werd de
Poolsche barrière opgetrokken en het is te
wenschen, dat zij ernstig tegenstand zal bieden
aan het onvermijdelijk opstuwen van Duitsch
land naar het Oosten. Maar een nauwe gang
van gemeenschap tusschen Duitschland en hu
in volle ontbinding verkeerende Rusland zou
in het Noorden openblijven, indien daar, te
midden van de ln geheel Rusland ontvlamde
anarchie, geen rijk was* in staat zich te orga-
niseeren in het hevigste van den storm. Dit
land is de Republiek Lithauen, in Europa he
laas te onbekend, hoewel zij in Duitschland be
schouwd wordt als de voornaamste Iaetor van
dc toekomstige politiek van het Oosten.
Een groot Berlijnsch politiek blad, „Die
Post" (avondblad van 20 November 1919) zag
zeer duidelijk in, „dat de toekomslige Russi
sche politiek van Duitschland geheel zal af
hangen van den Invloed, dien Engeland op de
Baltische Staten zal uitoefenen", en dat „de
versterking van do Lithausehe barrière door
de Entente, Duitschland zou noodzaken, zich
door Polen een doorgang te breken naar Rus
land."
In pollUeken zin is Lithauen een natuurlijke
barrière tusschen Duitschland en Rusland. I11
sociaal opzicht als een land, volkomen afkeerig
van de nationalistische leerstellingen, is het
een loopgraaf tegen het Russisch bolsjewisme
en het Poolsche communisme.
De door Lithauen weder herstelde alliantie
met Letland en Esthland, versterkt de situatie
van de drie republieken aanzienlijk.
De erkenning van de onafhankelijkheid van
Lithauen doet zich voor als een logische con
sequentie van de verschuiving van de machten
in het Oosten, die reeds plaats had.
Als grensgebied van Pruisen, Polen en Rus
land, den scheidingsmuur tusschen Duitsch
land en Rusland completeerend en versterkend,
is Lithauen geroepen om In de toekomstige
Poolsch-Ru ssische betrekkingen de rol te spe
len van: „iBolateur en régulateur". Het hangt
slechts van Polen af, zich, door do geestelijke
en nationale aspiraties van Lithauen te eerbie
digen, van den steun te verzekeren van een
staat, die, als hij, tegenover Duitschland en
Rusland en in zekeren zin tegenover Frankrijk
en zijn geallieerden is gelegen en waarvan da
belangen identiek zijn met de zijne.
Vóór den oorlog bezat Lithauen 1366 weve
rijen, 235 fabrieken van voedingsmiddelen en
een aanzienlijk aantal distilleerderijen. Toch
vormde de landbouw den eigenlijken rijkdom
van het land. De bijsonder overvloedige oogsten
van 1919 hebben, zelfs zoo kort na de cata
strophe, voor ons energiek en werkzaam ras,
zeer troostrijke perspectieven geopend. Z66
gunstig, dat reeds belangrijke contracten met
Frankrijk zijn afgesloten voor de levering van
koren, vlas en hout van Lithauen.
Handelsrelaties van het hoogste belang zijn
aangeknoopt met Zwitserland. Zij betreffen
voornamelijk de levering van vlas en vruchten.
Nadat de schrijver gewezen heeft op de econo
mische betrekkingen tusschen Lithauen en de
Vereenigde Staten, waar minstens 200.000
Litbauers wonen, besluit hij:
Vol vuur en vastberadenheid wachten wij
met vertrouwen op de proclamatie van onze
onafhankelijkheid door Frankrijk en de geal
lieerden, de rechtvaardige regeling van het
Traagstuk-Wilna en de vaststelling van dc gren
zen conditio sine qua non voor een vruchtbare
samenwerking van Polen en Lithauen tegen
elke Russische of Duitsche actie.
E TURKSGHE QUAESTiE.
De openbare meening
|ïn Engeland is klaarblijkelijk ernstiger veron:-
rust over de mogelijkheid, dat Constantinopel
ln handen der Turken zal blijven dan over de
ikana, dat de verdrijving der Turken uit Europa
eene nieuwe oorlogscampagne zal vereischen.
Zelfs degenen, die tot voor korten tijd tot geen
;prijs eene verdere oorlogvoering wenschten en
liefst het Engelsche leger radicaal zouden wil
len afschaffen, zien er nu geen been in, dat
eeae groote troepenmacht naar Constantinopel
wordt gezonden om den Turken mores te lee-
ren en als vergelding voor de Armeensche
moorden met pak en zak uit Europa te ver
drijven.
De „Westminster Gazette" is slecht te spre
ken over de geheimzinnige houding der regee
ring en schrijft:
Wij zeggen met vertrouwen, dat Lloyd
George, ludien hij naar zijn eigen hoofd en
hart te rade ging, een besluit zou uemen over
eenkomstig het streven, waarvan hij tot voor
twee jaar de woordvoerder was, en den moed
zou hebben de gevaren te riskeeren, die ver
bonden zijn aan een verdrijving der Turksche
regeering uit Europa. Hij beging een flater,
toen hij zich op aandringen van anderen van
dat streven heeft laten afleiden. Een eerste ge
volg van dien flater zien wij in hetgeen nu te
Constantinopel en ln Cllicië gebeurt, zegt het
blad, maar bet is nog niet te laat, die fout
tr herstellen. De Turken zelf doen al het mo
gelijke om den wensch te rechtvaardigen tot
intrekking van het besluit om hen in het bezit
yau Constantinopel te laten.
COÖPERATIEVE SUIKERFABRIEK
„HOLLAND".
In tic giOole zaal van liet Brouge-
bouw had Woensdagmiddag een druk-
Bezochte vergadering pluaüs bv-egvi
door liet comi.ó van euikerbietenhou-
-vers in xake dc s milling van de
Yereemgmg coöperatieve auikerfa
briek „Ho. and"
De vergadering aioiid onder lei
ding van den heer A. Coiijn, burge
meester van Nieuwer Aioskl.
De heer Colijn dee'.de mede, dat d<
Statu-en bij noiarieeie ac:e waren ge
naséeerd, cn dat het de bedoeling is.
om indien men veranderingen in dc
s-a'.uten weoacht aan te brengen, zoo
spoedig mogelijk een vergadering to:
wijziging dér s«urnen te beleggen.
Een en ander was noodig, oinda".
eerst dan, wanneer er 'n coöperatieve
vereeniging is, het aandeelen-rogis'or
kan worden geteekend.
Spr. gaf daarna een roeliditing «.p
eenige der voornaamste artikelen van
de statuien. Hij gaf in overweging,
indien er opmerkingen aangaande de
^.aiuien zijn, die odmflelijk in c
dienen bij het bestuur. Daarna kan
volgen een vergadering to: een wijzi
ging der statuten.
De heer De U iercq informeer le
er naar hoe het stond met de overne
ming van de suikerfabriek „Holland"
;o Halfweg en indien aan die fabriek
verbouwingen moeten plaats hebben,
wanneer die zuilen geschieden.
De Voorzitter antwoordde, .lat
de fabriek Hollpnd" feitelijk reeds
is gekocht en dat aan het voorioo
pig comité daartoe machtiging op cën
vorige vergadering was verleend.
Voor de overneming van alle aan-
dee.en was oorspronkelijk gevraagd
f 3.4SO.UOI) waarin waren begrepen alle
bezittingen dor aandeelhouders, inclu
sief dividend over 1919, pensioenfonds
cc., door den heer A. v. Rossum na
mens de aandee.houders.
Later lieef; de heer v. llosum van
geboden mede namens de Suiker-
maatiscJia.ppij, welke inmiddels ook
bij de zaak meende betrokken te rijn,
:en hoogste f 2.800.000.
Echter kwam er verschil van mee
ning tusschen den hee A.v.Ro6sum m
de Suikermaatechnppj over de aan
wezige kalksteen, steenkolen, enz.
Het kwam het comité voor, dat net
voordeeliiger zou zijn, het oorspron
kelijke uonibod 10 acceptoeren hetgein
daarom tijdig is geschiedt
Ten aanzien van de financiën Is het
comité met een obligatieleenlng ge
reed. De Centrale Ra :i'ibank ie
Utrecht verschafte kapitaal tegen G
pel. en in dat aanbod trad het conn té.
Geadviseerd is om de noodige veran
deringen in de fabriek over den loop
van 3 jaar te doen plaats hebben.
Denkelijk zullen dezen zomer geen be
langrijke veranderingen meer kunnen
plaats hebben, wil men" geen gevaar
loopen, dat met de u.s. campagne de
fabriek niet gereed zal zijn.
Na deze inlichtingen werden de sta
tuten aanvaard, opdat de zaken
voortgang zullen kunnen hebben.
Binnen drie weken zal dan een ver
gadering plaats hebben tot een even-
uieele statutenwijziging.
Daarna werden als bestuursleden
gekozen de heeren: A. Colijn, Nieu
wer Amstel; J. van Sphmter, Veleen;
P. Verbuig, Noord -Scharwoude.Toh.
Verkuil Mz Haarlemmermeer; l m
Barendrogt, Sloten Gr. IJ pokier; Arie
Biesheuvel Bz-, Houtrakpoldcr; J0I1.
van der Zwaan, Nieuwer Ainsiel;
Droog, Beemeier. F. Hazekamp,
Haarlemmermeer; N. I. Geertsema,
Haarlemmermeer; A.Buurman, Haar
lemmermeer, en v. d. Berg, Benthui
zen.
WETENSCHAPPELIJKE FILM
AVOND. De Haarlemsche Handels
schoolvereenigin? gaf Woensdagavond
voor haar leden in de groote zaal van
het gebouw „St Bavo" een weten-
schappeiijkon film-avond. Gezellig
zag de zaal or uit, daar er bij de toe
komstige- liamlelsmenschen veel ani
mo bleek te bestaan om door deze
films wat meer le weten te komen
over de Mergel industrie, de Staats
mijnen te Heerlen, over het walsen,
het ponsen, het stempelen, enz enz.
van de verscliillende geldstukken. Bo
vendien maakte men nog een tochtje
door de Rott .rdomscbe havens met
liet drukke scheepvaartverkeer, langs
de dokken en lanes de werven, waar
de stoomhamer ratelt.
De Limburgsdie kolenmijnen hiel
den de aandacht gr.ci>annen: eerst de
bovengirondsche werken, dc fabrieks
gebouw tn mei dc groote ketelhuizen.
Typische plaatjes van het vertrekken
van ko'entreinen en het binnenkomen
van arbeid erst rein en wisselden af met
kiekjes, die tot in de kleinste bijzon
derheden het afdalen in dc u 11-
schachten demonstreerden, het afwis
selen do- nloogen daar diep onder
len grond.
De kijkjes in de mergcllndustric,
die een groeten omvang heeft aange
nomen in den omtrek van Maastricht,
bij den St Pieter, vielen eveneens in
den fmaak. Een nieuw bouwwerk, uit
deze materie opgetrokken, it* o.a. de
St. Lambertuskci k tc Maastricht.
Minder et-rnschappelijk dan (Ie
voorgaande was 1 11 slotte dc Hanr-
emsclic SchooLBlm.
De heer K. Textou dankte den
loop van den avond de autoriteiten
voor hun belangstelling. In de eerste
plaats Dr. Borgman en do lieer en
mevrouw Ten Flavc. Aanwezig waren
voorts nog Dr. C. Spoedder Rector
van ho: Gymnasium, de heer P. H.
van der I.ey, Directeur der Rijks
kweekschool voor Onderwijze*. Door
den heer H. C. Verkruysen wna de
Haarlemsche Handelsschool Verceni
gin# in de gelegenheid gesteld dozen
avond te organiseer en.
