37e «leergang No. 11296
Verschijnt dagetijfci, behalve op Zon- en Feetidegen.
DINSDAG 30 MAART 1920
ABONNEMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is ^korn der gemeente) f 3.26. Franco per poet door Nederland I 3.60. Afzonderlijke nummers f 0.16. Geillustr.
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken fu.£>7*; franco per poet f0.65.
Uitgave dar N. V. Leuren* Coetor, Directeur-Hoofdredacteur J. O. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENTIENi Van 1—6 regels f 1.50; Iedere regel meer 30 Ct6. Reclames 60 Cts. per regel. BIJ
abonnement aanzienlijk rabat. Tieuhtuivers-adveiteutten van Vraag en Aanbod van 1 6 regels 50 Cts.
per plaatsing, elke regel meer la1/, Cts. a contant; buiten hei Arrondissement dubbele prijs.
Directie cn Administratie I Creole Houtstraat ©3. Teieiooonre. der Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Agentia
Rede n:
DINSDAG, o MAART,
Strut- ui- '..„li ii ,/naplein:
„Het Schouwtooneel", 13e Volksvoor
stelling, Multatuli's „Max Havelaar",
8 uur.
Schouwburg Jansweg De Haarlem-
sche revue „Er -vorclt gebeld", 8 uur.
Bioscoop-voorstellingen.
WOENSDAG, 31 MAART,
S:autschou- burg \Vi.6onsplein:
N.V. „Het Hofsiad Tooneel", „ADgèle",
d iarca ..Engelscli zonder leermeester",
7-45 uui
Schouwburg, JanswegN. V. Too-
neelvereeniging, „Op Hoop van Zegen",
8 uur.
Kantoor N. V. Glasfabriek „Alben",
buitengewone alg. vergadering van Aan
deelhouders, 3 uur.n.ui.
kantoor N.V. Óprechte Haarlemmer
Oliefabriek v.h. G. de Koning Tilly, bui-
tengew. alg. vergadering van aandeel
houders, 3 uur n.m.
Schouwburg De Kroon Gr. Markt
Mannée 2.30 uurAvondvoorstelling
Cinema Palace, Groote Houtstraat
Matinée 2.30 uurAvondvoorstelling
i.cutraal Theater: KI. Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling. 8 uur.
•f De nieuwe burge
meester van Velsen.
Met genoegen hebben we de benoe
ming van onzen oud-stadgenoot., den
beer R G. Rijkens, tot burgemeester
ran Velsen,
Toen de heer Rijkens te Amersfoort
d© journalistiek verliet, werd hij cr
eerst lid van den Raad, daarna wet
houder; ongetwijfeld heeft hij zijn be
noeming tot burgemeester \un Veen-
dam te danken aan de wijze, waarop
hij in Amersfoort het wethouderschap
waarnam. De Ingezetenen van Amers
foort hebben aan den heer Rijkens
een aangename herinnering
waard.
Hij Is dan ook een ernstig man.
vervuld van zijn taak, toegankelijk
voor nieuwe denkbeelden/ een burge
meester, die zich de kaas niet van 't
brood laat et-en. maar die aan den
anderen kant tocli ook tot eanienwor-
king geneigd zal blijkeu te zijn. Al is
hij jaren uit onze streek weg, tocli is
tiij zeker, ook door aangehouden re
latie nog voldoende op de hoogte, am
te weten dat Velsen geen gemakkelij
ke gemeente Is; dat hij niettemin de
taak heef: aangedurfd, pleit voor zijn
energie, die te paa zal komen wan
neer binnenkort Veteen door de veoti
ging van een H. B. S. en vooral van
bet hoogovenbedrijf, onder de gemeen
ten een veel belangrijker plaats zal
gaan innemen.
Burgemeester Rijkens is gehuwd
met een dochter van den heer Van
Slooten, die vroeger vele Jaren te
Haarlem hypotheekbewaarder is ge
weest; ook zijn echtgenoote kent dus
deze streek goed.
Wij hopen, dat hij veel tot stand zal
kunnen brengen in de zoo eigenaardig
-:.meng.?su\ile gemeente Velsen, die
dee's landelijk is, deels havenplaats,
en centrum van viescherij (door
IJmuiden) en eerlang door het hoog
ovenbedrijf een belangrijke industrie
plaats worden zal.
OM ONS HEEN
No. 2730
Dadai^me.
Voorzichtig met nieuwe systemen Wat is Dada? Programma
Picadia die dneoiaai nieis weet - Grönüteu on meiiscflen -
Moeilijke knus: onbewuste ol bewuste onzin?
ui ui: iioop eindelijk in hea Da-
daisme iets nobels, iets nieuws, iets
schoons te vinden en er' niets an
ders van maken kan, dan een soort
.coteraanuig ooisjcwisuh;/ "Mui 1
i j ue 01 ïuerscuciding aan, Dadtiis-.
i-iscüe uitingen uit Parijs aan mijn
adres te zenden, waarvan ik kier
en en ander vertellen wil. Eerst
awain ei* oen rose papiar, een pro
gramma voor een Dada-bijeenkomst
1 Zaterdag 27 Maart, in het Maison
de 1'Oeuvre, Salle Berlioz, Rue de
-iicliy.
Hei programma is versierd mot een
■ekening, bestaande uit twee dub-
cirkels, vereenigd door e:n lijn.
In den eensn cirkel staat: aff aire
1- o nv e n a n c e (quaestie van
vormen) &d in den anderen cirkel:
ui 1 1 es, p e u s e ur a (lemp-els,
nkers). langs de verbindingslijn;
e son d e6 p a r o 1 es (de klank
ior woorden).
Op de tweede bladzijde staat een
oekening, die te ingewikkeld »e voor
inschrijving en waarlangs gesclrre-
•Ji staat: horloge pneumati-
u 0 dan8 le désert (pneuma-
sch uurwerk tn de woestijn) f e m-
nes, paysages (vrouwen, land-
- happen) Américaines, mé
de c 1 n (Amerikaan schen, genees-
er) Al deze opschriften zijn voor
len leek volkomen zin 00a. Het pro-
nnma geeft niet veel meer licht,
let begint natuurlijk mei de voor-
Hing der Dndoe, dan een voor
dracht de ontstemde buikspreker, nog
w—ciden vreemden titel draagt;
geen gekrulde cichorei, nog wel met
pianobegeleiding, dadaphone en een
lieele reeks nummers meer, waarvan
ik vermedd kannlbaaLsch manifest in
de duisternis, voordracht met muziek
en manifest in olie.
Jammer dat ik er hiel heb kunnen
.ngaari. Maar onze vrienden de
Belgen, die voor elk visum een tijd-
,ck van veertien dagen uoodig hc-b-
n, maakten hot onmogelijk. Toch
10 w. et, weJie prachtige en geniale
laan de zonderlinge benamingen op
u i, programma verborgen luelden!
.1.1 een dng of wat Later heb Lk
- n tweede gedrukt stuk gekregen,
ii groot papier, mot afbeeldingen,
oia.i, cijfer 391.
De eerste afbeelding ie; Dada-scliil-
derij door Marcel Duchamp, het is
niets anders dan de bekende vrou
wenfiguur la Gioconda, voor
zien van een knevel met opgedraaide
punten. Daaronder is afgedrukt een
Manifeste Da da, waaruit ik
het volgende vertaal (wat er uitblijft
is geen haar beter, integendeel).
De cubiscen willen Dada met
sneeuw bedekken; dat verwondert u,
ma-ir het is toch zoo, zij willen ae
sneeuw uk hun pijip ledigen om Dada
te bedekken.
Ziji gij er zeker vant
Stellig, de feiten worden meege
deeld door vreemde monden.
Zij denken, dat Dada hun beletten
zal dezen verachtel Ijken han tel
kunst zeer duur verkoopen, uit te
oefenen.
De kunst is duurder dan jvorst...
duurder dan alles.
Het groote publiek, dat zijn ik en
een tun!er, die van kunst, geen ver
sland hebben, moet heel voorzich
tig wezen met beOuideól<ai en vei-oor-
deeleu van nieuwe richtingen in de
kunst."Wij hechten aan de oude vor
men on wanneer er nieuwe komen
hebben we neiguig die mal te vin
don, uit gebrek aan lenigheid van
geest en gemakzucht. Intussctoan be
staat er een groote moeilijkheid, na
melijk dat ntrt iedere nieuwe richting
het gevolg van brandenden schep
pingsdrang. maar dikwijls voortvloeit
uit een wel evenzeer brandende nei
ging om eens iets buitengewoons te
doen, dat de aandacht trekkein zal.
Dit is verwarrend en verbijsterend.
Ontvankelijke leuken ondervonden al
meer dan eens, dat Z-ij htm aandacht
en goeden wil gaven aan wat niet
meer bleek te wezen, dam ecm bluf Jé
van één dag. Ze werden er wantrou
wend door en vragen, wie hen za!
heipon om het pc hu 1111 va.n het goud
te onderscheiden. Moeilijke vraag
mot nóg mociiïjker antwoord Waar
schijnlijk is het renige redelijke dat
van den goudsmid, aan wie® ge tn
haast komt vragen, of «jen gevonden
kiempje goud of koper zou zijn hb
antwoord'*; „wacht u even" en giet
er een paar droppels van een vloei
stof op, daarna is hij in staat de
Jtrs'i im'ich'ing te geven.
Ziellier dan de wijsheid: „wacht
u ei oilHeeft liet zou 11 luiast om
achter eea nieuwe richting aan te
draven? is het heuecta ten schande
om a:ui vragend a kennissen te ant
woorden: „ik weet het nog niet, ik
begrijp ei niet veel van, maar ik zal
nog wat wachten met mooi of leelijk
vu..len" Maar wanneer hot ons ria
geduldig wachten leelijk of onzinnig
voorkomt, laten we het dan,ronduit
zeggen en ons evenmin storen aan de
gericht#® van vrienden en kennissen,
iko het ni uwe systeem we', mooi
vinden 0/ zich houden alsof ze het zoo
vindon. Want we zijn doodsbenauwd
niet mode n te wordtin gevonden, niet
t vu ren in wat de Franschen
noemen „Ie dernier bateau", de laat-
sle cchuit; dat is de vei'ktaring van
circulaires vtin intollectucc-V-n, die
communisme aanprijzen en meer zul
ke woDderjjke verschijnselen. Ze
doen denken aan den straatjongen
van Parijs, die liet ziclizelf nooit zou
vergeven, wanneer hij het laatste
relletje niet laad bijgewoond.
Maar ik kom tot mijn onderwerp.
Wat is het Dad&lsme? Dada is de
klank, die een zuigeling voortbrengt,
door de golieele wereld, wanneer hij
gaat beginnen met zijn indrukken ui;
te spreken. En Dad&ietèn, a's lk het
gr»?d begrijp, zijn lieden, die van oor
deel zijn dat alle bestaande kunst
vormen afgedaan hebben en dat we
due weer moeten beginnen met sta
melen, om te komen tot een nieuwen
kunstvorm. Als ik 't goed begriip!
Want de Dad&ïsten zijn in htm uitin
gen niet bijzonder helder, tn over
eenstemming met den Dada-klank dei?
zuigeling?, waarvan ook niemand do
beteekenis vat.
Mag Lk dus. godaclatig aan de mij I
als Bek passonde bescheidenheid, I
verklaren dat ik geduldig gewacht i
De kunst te een pharmaceutisch
produor voor domooren.
Koopt reproducties van handteke
ningen.
Het kubisme vertegenwordigt den
hongersnood der denkbeelden.
Zij hebben gecubeerd de schilde
rijen der primitieven, de beeld-
liouwwerken der negers, violen, gita
ren, geïllus reerde bladen,... nu moe
ien zij geld cubeeren.
Dada daarentegen wlfijpniete, niets,
niets, het doet iets, opdat het publiek
zal zeggen: wij begrijpen niets niets,
niets. De Dadaïsten zijn niets, niete,
mets, zij zullen zeker niets, niets,
niets bereiken.
Dit fraais is on-derteekend door
Francis Picabia, „die niets, niets,
niets, weet".
Men zou vragen: waarom schrijft
hij dan?
Goed. Eén zwaluw maaikt nog geen
zomer en ééu bladzijde geen oourant.
I.aat ons dus verder gaan en eenige
volzinnen ontleenen aan eon ander
opstel;
Ik hew- mi jij
Ik ben gemeubileerd en een
huis te Parijs,
ik ken een sukkel glzgl,
de kunst is nog maar een ziek
te, sedei l ik lionderdduiaend
francs verdiend heb,
Mijnheer Aa, de anti-philosoof
lk jÜ jij bevestigt meer en
meer, da: hij ls zonder vleugels,
zonder dada, hij is zooals hij is,
wat wilt gij, hij vergeet zijn bee-
nen en Z'jn stem in bed, vergeet
de veigdelheld en wordt intelli
gent. Welk een intelligent jong-
tiifii&ch! Men hoes:: ziedaar de
keitleeuen der sterren, de kat
zit op de kachel van den ju
welier.
de ademhalingsweg loopt uit
op een boom, waaruit de Chi-
neesche inai wordt gehaald en
da: eindigt altijd op een gedicht
en een Rekening.
Ais het den lezer verveelt, mij ver
driet he; al tang. Niettemin is heï on
derteekend door Tristan Tzara.
En dit is het onschuldigste nog.
Er zijn regels, die ik niet zou
durven vertalen, uit eerbied voor
mijn lezers. Wie kan zeggen,
wat een onnoozele ieekening be
duid', waarop aan den een en kant
staat ge-schreven: „onhandig" en
aan den anderen „voortreffelijk!"
De zoeker is al blij. wanneer hij een
paar regels vindt, die hij begrijpen
xan, al hebben ze dan ook niets te
beteekerien, zooals de volgende:
De menschen zijn uitgeput door
de kunst.
O roemen zijn ernsager dan
ineTischen en gevoeliger voor
vorst.
De loge van een portier is een
vliegenval.
kimiercn zijn even oud a)6 de
wereld, er zyn er die jonger wor
den terwijl ze verouderen...
Tot zoover de Dadaïstische druk
werken. Moeien wij nu nog naar den
goudsmid gaah en vragen, of dat
goud of koper zou zijn? Het is niei
eens koper, want dai is een belang
rijk metaal, niet eens tin en zelis
geen blik, 't is maar ai leen onzin,
met mee er achter. Ja, waarom
schrijven menschen onzin? Omdat
niet weten dat het onzin is, of omuai
ze het al te goed weten; voor den
toeschouwer is de keus moeilijk,
walk, in het eerste geval verklaart
hij iemand voor idioot en m het twee
de voor kinderachtig en hatelijk te
vens. Want iemand, die welbewust
onzin schrijft., nijdast ook over vele
uingen, die een ander dierbaar en
heing zijn.
Het is jammer, dat dit uit Parijs
komt, maar er ligt iroos; in, dat. er
nog altijd veel genie overblijft. En
het eenige. dat ons in al dezen r
sens treft is deze verklaring
ik verzeker u, dat al de presi
denten van de Dada-bewc-ging
gek zijn.
Maar ik vrees, dat zo dit met
ineen»®. Want waarom schreven
ze dan anders de heel© rest?
J. C. P.
stadsnieuws
WEEFKUNST EN CERAMIEK.
Gedurende de maanden Mei en Juni van
dit.jaar zal in het Museum van Kunst
nijverheid alhier (in de drie groote voor
zalen en de rotonde) in samenwerking
met de V. A. N. K. (Ned. Vereen, voor
Ambaciiis- en Nijverheidskunst) een ten
toonstelling van Weefkunst en Ceramiek
georganiseerd worden, die ecu zoo vol
ledig mogelijk overzicht zal geven van
hetgeen op dit gebied in Europa in den
modernen tijd wordt vervaardigd.
in de Rotonde zullen officieele ont
vangsten en voordrachten plaats vinden
en ook zullen daar op bepaalde tijden
demonstraties gegeven worden van de
verschillende technieken.
JAPAN. Naar wij vernemen beloven
de Japanschc middagen en avonden me:
bazar en theetuin iets moois te worden.
De firma L. van Basten en Zonen
zorgt b.v. voor de beklcediDg der zaal,
terwijl de firma K. Hocsbergtn voor de
Japansche verlichting zal zorg dragen.
Met exposities komen o.a. de firma
Van Veen en Co., Gebrs. Koch en Ri--
setr.a en Co., terwijl in diverse stands
allerlei nuttige artikelen ten bate der H.
J. M. V. zullen worden verkocht. Ook
zal een Japaasch theeservic, werden ver
loot. De groote «a de kleine beneden
zaal, alsmede de conversatiezaal van het
mooie gebouw Lange Margarethastraat
13, zullen geheel in gebruik worden ge-
Mcztek
N, V. De Nationale Opera.
„Czaar en Timmerman",
van A. Lortzlng.
De kunsrleiding van dc zoogenaamde
Nationale Opera is het spoor bijster,
reeds is zij aan de Spieloper, dus goed
op weg naar dc operette. Gelukkig voor
dk genre heeft het gezelschap een aan
tal krachten die spelen kunnen en heeft
de directie zich geen kosten ontzien om
het muzikale blijspel van Lortzing te
mon/teeren. De décors die de heer W.
Deering voor I en III geborsteld heeft,
ztjn effenaf mooi en dragen enorm veel
bij tot effect van het geheel. Maar ik
noem he: zonde om zooveel beslag en
kosten te maken voor een werk, waar
van de muzikale waarde zoo gering is,
eea goed amusementsstuk, ja, maar zon
der de minste aestheusche waarde. Ik
had mü voorgesteld, dat de Nationale
Opera hoogerc idealen koesterde!
Enfin, een flinke dosis aanpassings
vermogen en dan trachten wij weder zjo
objectief mogelijk deze vertoonieg van
„Czaar en Timmerman" te bespreken.
Laat rk beginnen met he* minder goe
de en dan noem ik vooral de begeleiding,
die door ons Haarlem's orkes' vervuld
werd. Dat was waarschijnlijk weer he:
resultaat van een enkele repetitie, juist
tijd genoeg om het werk eens even door
te spelen. Het orkest kon het niet heipep
dat het misliep en minder nog de diri
gent Zeldenrust, die dezen avond zijn
naam waarachtig verdiende; maar moet
hot publiek, da; hooge prijzen betaal.,
zoo'n soort generale repeti ie dan maar
voor lief nemen?
Dan de accoustiek van de orkest
ruimte. Deze is en blijft onuitstaanbaar.
De blazers, die tegen den gewelfdeo
muurrand zitten, hebben vee! te sterke
respnoaffce, als men het nu eens ander»
om probeerde en de snaren aan die zijde
plaatste, dat zou misschien at veel hel
penen anders moest uien het orkest
maar gedeeltelijk overdekken. Nu was,
var. de plaats af waar ik z#:, de samen
klank geweldig leelijk en. hcewel de
orchestratie vast niet zwaar is, over-
heerschte zij toch voortdurend den zang.
Ongaarne miste ik in het 3e bedrijf
den leuken klompendans, hoezeer de da
mes Green en Walker met hun lenig bal-
leikorp» evtiimne wijze Lonziog's dans
muziek illustreerden. De heer Schulze
heef: ongelijk in zijn romance „Vlaan-
dcrsch meisje" te vervangen door „Hol-
landscli meisje", zijn lied rankt niet di
rect het stuk, het is een inlasch, waar
voor Lortzing een oorspronkelijk oud-
Vlaaaisfh liedje gebruikte.
De heer Anton Dirks, in dc rol van
Czaar Peter, zong perfect, maar zijn spel
was niet fameus, als zanger maakt hij
wel vooruitgang. Spee; mij dat zijn
groote aria in 1 gekapt werd. Een en al
spel was Jac. Bcyleveldt, die van den
Zaandamschcn burgemeester een echt
karikatuur maakte. Hij gaf soms wel
eens een .ikje te veel, maar dat kan niet
uitblijven bij een acteur, wiens aange
boren d.stuur voor het'komische onver
mijdelijk to: charge moet leiden. In elk
geval een onbetaalbare Van Beu. van
wien men gaarne vergeeft dat riin zin
gen n:o: dc minste pretenties heeft.
Mcj. Elise de Haas was een aardig
Maricken, zong en speelde met distinctie
en de heer Besselinck, een goede tenor,
beter zanger dan speler, was een aan
nemelijke Peter lwanow. De Fransche
gezant werd goed gezongen, maar met te
weinig elegantie gespeeld door den heer
Schulze de Engelsche gezant werd goed
vertolkt door den mooien bas Lubbers en
de Russische gezant van André Span,
was niet kwaad. Wat mej. Greta de
Hartog als weduwe De Bruin te doen
had, deed ze goed.
Het koor zong en acteerde niet
slechthet zaï goed iw de kleeren.
De gebruikte ventaling was die van
de Vlaamsche Opera, van Antwerpen,
van Jos. van de Vijver, wiens naam ech
ter ten onrechte op tekst- en piogramma-
boekjes ontbrak. De enkele tegels die
gewijzigd werden, als b.v. het Lied van
den Czaar, welke wijziging geen verbe
tering is, doen aan he: recht van den
vertaler niets af.
De vertooning kenmerkte zich door
goede rolkennis en samenspel, alles liep
vlot en het publiek, dat niet heel talrijk
was o;> de dure plaatsen, amuseerde zich
kostelijk met den legendarischen, onnoo-
zel-grujipigen burgemeester van Zaan
dam.
JOS. DE KLERK.
COURO EN DE RECEERINC.
Men sclirijfl uit de bouenstroek aan
eemjze bi ad en
De raectedeetüngert in de pers no
pens bet sianupunt der regoering in
de bekende Códro-zaak, hebben bij
de leien dezer coöperatie een pijnlij
ke verbazing gewekt.
Daar de brieve® van minister
PpslilUmu waarin dc „bij contract
vastgelegde voorwaarden vertne.d
stonden, zóó aikwij.s in dc vakbla
den gepubliceerd en besproken zijn,
dat velen ze letterlijk van buiten
kennen, begrijpt men niet, boe de
commissie-Van Veen beweren kan,
dat „uit de 8tukken bleek, dat het
aüLeen de bedoeling was, dat de re
geering de gc-jroogde groenten zou
overnemen, indien en voor zoover zij
deze noodig had voor de binnenland
sehe behoeften, maar geenszins wan
neer. zoon!» in casu, de grens geslo
ten werd uit overwegingen van po
litieke® aard.
Afg'-zien van lief feit, dat de redcai
van liet sluiten van de grenzen
steeds voor Codro »wrgv.;ldig geheim
is gehouden, heeft minister Postiiu-
ma in geen enkel schrijven «enige
restrictie to dien aanzien gemaakt,
en toen du door dien bewindsman
in zijn zijn bekenden brief van 13
Februari 1918 gestelde voorwaarden
door de botlenkweekers werden aan
vaard, geschiedde dit op 21 Februari
cLa.v. in deze bewoordingen: „Met
genoegen namen wij kennis van de
toezegging, dat de teelt op de overi
ge 1000 H.A open land vrij is en dat
de producten hiervan zuilen mogen
worden uitgevoerd of gedroogd cn
uitgevoerdterwijl bij oen eventueel
uitvoerverbod 'n prijs, nis Ln 1917/18
in het budtenlaaid {gemiddeld werd
betaaid. door de regeering eaj wor
den gegeven."
Hoewel daarna nog verecheidene
brieven over de regeling tuschen den
minister en Codro gewisseld werden,
is de minister nimmer op deze zin
snede teruggekomen, hetgeen toch
ongetwijfeld geschied zou zijn, in
dien destijds inderdaad de
door de commissie-Van Veem genoem
de beperking 1n de bedoeling gelegen
had- Op die toezegging van den mi
nister. die eerst na langdurige mon
delinge besprekingen gegeven werd,
en die het risico voor het bedrijf tot
eon minimum beperkte, werd beslo
ten. de fabriek te verbouwen en te
vergrooten, en op die toezegging
werd het aanzienlijke bankcrediei
verstrekt, dat voor de voortzetting
van de zaken noodig was.
Al worden in liet persbericht de
namen en uie's dei moeste leden van
de commissie-Van Veen voluit ver
meld. de bewering, dat deze commis
sie haar advies heeft gegrond op on
juiste gegevens, waarover belang
hebbenden niet zijn gehoord, wordt
daardoor niet weersproken. De com
missie heeft namaijk o.a. haar ad
vies ten onrechte gegrond op de
overweging, dat Codro hare groenten
vóór liet uitvoerverbod verech had
kunnen uitvoeren, aangezien op ll3
September, den dag, waarop de uit
voer zoowel van verschc a"voor
verduurzaamde groenten werd stop
gezet, slechts een gering deel der
Codn.vgroenten rijp was terwijl de
overgroot© massa der Codro-produc
ten eerst na dien datum geoogst kon
worden Maar daar aan Codro vole
vrijheid was verleend om hare pro
ducten verduurzaamd uit te voeren
en van oftioieele zijde steeds op ver-
duurzoming was aangedrongen, mist
deze overweging der cocmvssie bo
vendien eiken redelijken grond.
Ofschoon derhalve het advies der
commissie zeer aanvechtbaar was,
kon van den minister moeilijk wor
den verwacht da* hij daarvan zou
afwijken. Er is toen met den minis
ter afgesproken, dat de staat door
Codro gedagvaard zou worden; daar
na zou Z.E. overwegen, of hij in hei
belang van den staat een proces zou
voorkomen en door arbitrage een
minnelijke schikking bevorderen.
Die overweging heeft niet gefield tot
vermijding van liet proces, waar
voor thans door de Codro-leden niet
spontane geestdrift de geide® wor
den bijeengebracht, hoe moeilijk het
velen ook valt. Want geen hunner
twijfold aan zijn goed recht en nieu
we ijver voor liun zaak bezielt hen
nu zij vernemen, dat do minister we!
gemeend heeft, twee mDüoen gulden
uit 's Rijks kas aan de speculatieve
groen lendrogera te moeten uitbeta
len, ofschoon hun vorderingen op de
regeering (van anderen aard dan de
Condrozaak) door de centrale crisis-
rechtbank waren, afgewezen.
ARBEIDSRECELINC BAKKERS-
BEDRIJF.
Teneinde de in- en doorvoering van
de landelijke arbeidsregeling voor
het bakkersbedrijf, benevens dc be-
hooriijke naleving daarvan zooveel
mogelijk te bevorderen en te hand
haven. zaJ voor iedere gemeente, een
plaatselijke commissie bestaande uit
een gelijk aantal werkgevers en ar
beiders worden ingesteld.
Voor zoover de gemeente Haarlem
betreft, zijn in deze commissie aan
gewezen:
a door de NcderiaiKisclie Vereem-
ging van Werkgevers in het Bak
kersbedrijf al6 lid de heer H. Fran
ken Jr. en als plaatsvervangend lid
de lieer A. F. Morlan;
b. door de Haorlemsche Bakkers-
patroonsveroeniging als leden do nee-
ren JKloet, c® J Smit en ais plaats-
vervangende leden dc hoeren A. J.
van Vessem en H. van Zilt;
c. door den Algamecneti Bond van
Arbeiders in het Bakkersbedrijf, ais
lid de heer A. van Es en als plaats-
vei vangend lid de heer M. Kramer;
d. door den R.-K. Boud van Bak
kers- en Cacao-, Chocolade- en Sui
kerwerker- als lid dc heer H. Bijster
en als plaatsvervangend lid de lieer
S. Stevens;
e. door den Christel Ij ken Bakkcre-
gezc llonbond, «ls lid de heer A. van
Apeldoorn en ale plaatsvervangend
lid dc heer F. van den Bogaard.
Tot voorzitter der Commissie is be
noemd de heer H. Franken Jr., e"
tot vice-voorzitter de heer A. van Es,
tot plaatsvervangend werkgever-be
stuurslid de heer A. J. van Vcasein,
e® tot plaatsvervangend werkneraer-
bestunrslid de heer A. van Apeldoorn.
AVONDSCHOOL VOOR HANDELS
ONDERWIJS- Kindexamen 1S«J
Geslaagd zijn- B. Cornet, met aan-
teekening Fransch; Gerridlna Koaks,
idem; J Piso, Cornelia Wallaart, Th.
Cramer, zonder aanlcekening vreem
de taal; W. A. Smit, L. Smits, Sara
M. dc Wilde, met aan: Dultsèh; Jo
hanna M. Ames, WUlempje A. Bak
ker, L. W. v. Beek, Anna M. Brakei,
A. Brandt, A. J. H. v. Emmerik, J.
Fcmer, M. Hage, CaroMna A. lliin-
seler, J. v. Leers 11 in, P. H. S. Mos,
Gcoi'truide v. d. Mije, A. Onknhoul,
G. J. PeschaiE. M. Pronk* Alida
Bikkers, Paulina A. Slaterus, J. Smit,
Gerardina v. d. Ven, J. C. Verton,
P Visser, L. Vosshaixl, Sophie C. v.
Welsenee, W. v. Wuxuiik, J. H. van
Zonneveld, Christina W. dé Zwart,
met aant. Engelscli.
Buitenland
De toestand ln Dnilsehland
In de Nationale Ver
gadering.
Over de rede van oen nieuwen
rijkskanselier werden verklaringen
ajgeiegd door de verschillende paruj-
leidere. Hollz (Centrum) betoogde, dat
de coalitie noodig was voor dé red
ding van 't land.
,,t)e rijkskanselier mocht ;zei spr.)
het gevaar van het bolsjewisme niet
onderschatten''
Henke 'onafhankelijk socialist) ver
klaarde, (lat de nieuwe regeering
machteloos stond tegenover liet mili
tarisme, zoolang zij niet op het ge
wapende proletariaat steunt. Ilefc
nieuwe ministerie had even weinig
het vertrouwen van liet volk als ue
Nationale Vergadormg.
iLegi*® (soc verklaarde, dat de
vakvereenigingen met inbegrip van
de vertegenwoordigers der onafhan
kelijker bereid waren, ingevolge do
overeenkomst der acht punten, de
nieuwe ministers te steunt®. (Hoort!
Hoort!) Geen regeering kon zonder
instemming der arbeiders regecron.
De poging van Kapp, om de vakver
enigingen voor zich te winnen, leed
dadelijk schipbreuk. Noodlottig ware
hot, indien de overeenkomsten niet
je vakvereenigingen niet vlug werden
verwezenlijkt. Voor het bolsjewisme
was in Duitochlaiid gceu bodem, vol
gens spr.
De minister der rijks-verdediging
Gessier verklaarde, dat hel onder
zoek lege® de deelnemers aan den
„Putsch" van Kapp streng en recht
vaardig zou geleid worden. Dat wij
in de moeilijk., dagen op een dec! on
voorwaardelijk betrouwbare troepen
kond-® rekenen, blijft de verdienste
vun Noske. Aan de huidige toestan
den in liet Rnhigebied heeft geen
partij echuld. maar dat zij zoo wer
den is de schuld van de onderneming
van Kapp. Rumoer rechts).
De rijknwoer, aklus dc minister,
moet op zoo breed mogelijken grond
slag worden opgebouwd.
Rijksminister Blinde legde er den
nadruk op, dat mm volledig vertrou
wen kon hebben in de Dultsche recht
banken. die zich met de sameimv©
ring bezig houden.
Dr. Hekize (Duitache Volkspartij)
redde, dat hij over dc onverantwoor
delijke daad van Kapp zeer veront
waardigd was geweest. Duitsch'.and
moest onvoorwaardelijk op den bo
dem van Lei recht staan. D«i huidige
grondwet moest beschermd worden.
Dr. Haas democraat') verklaarde,
dat ook met het oog op liet bui
tenland ton opzichte van dé hoog
verraders meedoogenlooe streng
mov-w worden opgetreden. Duitèch-
land moet op den bodem van een re
publiek leven en er is geen regeering
meer mogelijk zonder sociaal-demo
cratie. Wij kunnen geen dronkemans-
patrio-israe gebruiken, dal ons in het
buitenland schade toebrengt.
Natuurlijk moet het buitenland ook
inzie®in welk opzicht- het verkeerd
gehandeld heelt.
Heden. Dinsdag, wordt de zitting
voortgezet.
Dc motie van vertrouwen.
De meerderheidspartijen hebben de
volgende motie ingediend:
„De wetgevende nationale verga
dering billijkt de verklaringen van
de Rijksregeering. De national., ver
gadering spreekt haar afkeuring uit
over de tegen de staatsorde, staats-
welzijn, de grondwet, cn de nationale
vergadering gerichte, misdadige op
roer en veroordeelt de bedrijvers en
ondersteuners van tien staatsgreep.
De nationale vergadering brengt
aan alle deeleu van het volk, die door
him gemeenechai.pelijken"tegenstand
de grondwet hebben gesteund, den
dank van het vaderland".
De motie is door 3tö leden gotce-
kend. De aanneming is dus verze
kerd.
Dankbetuigingen.
De rijkspresident heeft aan cenige
afgetreden ministers (de naam van
Erzberger wordt mét genoemd) brie
ven met betuiging van dank gozon-
den.
In den brief aan Noske staat o.a.-.
Toen na den zoo ongelukkig gccin-
digdt® noodlottt^en oorlog allee in
eenstortte, de grondslagen van het
rijk wankelden, heb je, zij het met
tegenzin, de moeilijke tAak op jo ge
nomen om weder ord© en v.
te doen ontstaan. I11 doelbewuste®
hard.® arbeid heb je den bodem voor
bereid, waarop hel groote weidt van
de nieuwe democratische staatsorde
kon worden aangevangen. Dat dil in
betrekkelijk kort.® tijd gelukte, aal
het rijk niet uiteenviel en spoedig
weer tol orde e» arbeid kwam, is in
de eerste plaats jouw groote verdien
ste. het is jouw werk, dat ln de
schiedeaiis van ons vaderland niet zaJ
.worden vergeten.
