lm hm
Buitenlandsch Overzicht
Db Melfcfoorzleilnn.
TWEEDE BLAD.
WosnsÈai 28 April 1820
Taa Kaast ea Kaiisi&naars
Nr. 114.
Na een langdurig lijden is ie Eerbeek
iezer dagen de dertigjarige schilder
Jan Mankes overleden. Dit nuchtere
krantenbericht sloot wreed en zakelijk
een periode van afwachten, op wat men
zékei wist, dat komen zou, af. Mankes,
die ook in Haarlem vrienden had, is be-
rweken aan de ziekte, waarlegen daags
voor zijn dood de Emanabloem het zoo
sympathiek strijd symbool verschafte.
Het treft ons dubbel, omdat in Man
kes niet alleen de jonge mensch doch
ook een kunstenaar van wordende be-
teekenis gegrepen werd.
Persoonlijk leerde iik hem pas in 1915
kennen. Hij woonde toen bij Heeren
veen, in ,,'t Meer"; En na eenige cor
respondentie over zijn werk gingen mijn
vriend Savrij e.n ik pp een uitstapje
door Friesland hem eens bezoeken.
Hij woonde er bij zijn ouders en had
er een kleine werkkamer, waar hij ons
van allerlei liet zien. Veel was her niet
hij werkte langzaam, uiterst zorgvuldig
en had in hoogte mate dat gevoel voor
het gave werkstuk, waardoor juist broze
naturen zich doen kennen. Zijn peinture
was verzorgd en had niets bravouie-
achtigs. Als stil gestold in de verf lag
er de aandoening van den fijnen
mensch die in hem was. Hij transpo
neerde zijn aandoening nimmer lot
reële vormen en toch was in zijn wijze
van voorstehen altijd een andere we
reld, een eigen gedroomde, voelbaar.
Hij kon heel innig een geitje in een
grasland schilderen, zooaJs er een in
het Haagsche Gemeente-museum hangt
en om dat overigens onbelangrijk
verschijnsel een sfeer van geuegeuheid
scheppen, waardoor dat beestje iu zijn
zacht-malsohe omgeving tot een sym
bool van eenzame lieftalligheid werd.
Er was altijd iets van eenzaamheid in
zijn werk. Als velen zijner lotgenooten
had hij aan den anderen kan; een
scherp waarnemingsvermogen, was bij
daarbij van een nuchtere scherpte, die
den oppervlakkigen mensch, die een
droomer en'kel in hem dacht te zullen
zien, teleurstelde. Maar hoe kwam die
scherpe zekerheid hem juist bij zijn
graphisch werk te stade. Zijn mooiste
prenten, zijn houtsnee met den roepen
den ekster 'bijvoorbeeld, hoe is daarin
juist het scherp verstandelijk geobser
veerde met de gevoeligheid van een fij
nen mensch gepaard. Waar die beide
kanten van zijn wezen, zoo gelijkelijk
afgewogen, worden aangetroffen, daar
vindt ge zijn meest geslaagde werk.
Hij 'had daar in 't Meer juis' een ge
lukkige periode van zijn leven aange
vangen. Hij had er mejuffrouw Zer-
meke, de eerste vrouwelijke predikant,
die te Knijpe haar roeping zou volgen,
leeren kennen en is spoedig daarop met
haai gehuwd, in zijn werk was hij vol
goeden moed, hij maakte er een serie
mcqie toekeningen in Siberisch krijt,
die in dien lijd te Haarlem ten toon wer
den gesteld. Al die dingen hadden den
stempel meegekregen van me- groote
liefde gemaakt te zijn en hij bereikte
daarin zoo in eenige Friesche land
schappen werkelijk iets geheel van
hem zelf, iets eigens. Van iet3 later da
tum zijn meen ik die aardige ets
jes met witte muizenhet oude paardje
eu nog enkele andere, die zoo gaarne
bewonderd worden.
Toen zijn vrouw het actief-predi-
kanisleven verliet, vestigde zich Mankes
nog eenigen tijd in Den Haag, om daar
na iu Gelderland, te Eerbeek, nog ver
lenging van levensduur te zoeken. Hg
heeft die niet mogen vinden en het moet
hem zwaar gevallen zija te bemerken
Jat langzamerhand de 'krachten hem gin-
Een begeven om zelfs zijn eigen kleine
outsneden af te drukken.
Doch, ondanks zijn korte leven, heef;
hij een naam gemaakt en blijf:
werk, schoon klein in aanial, belang
rijk voor wie in onze hedendaagsche
kunst belang stelt.
Hoewel zijn jeugd valt in den hoog-
®ien bloeitijd der HaagSche school,
staai hij, met zijn eerste werk al, daar
buiten en neemt, ten opzichte van de
dan heerschende schilderwijze,
plaais in als ongeveer Comelis de
Moor', de Rotterdammer.- Beiden zijn
sprookjes-zoekenden en van een zeer
verfijnde techniek, beiden hebben ge
profiteerd van wat de groote Hagenaars
gemaakt hebben, doch beiden zijn dit
serters geworden, ieder op zijne wijs.
In zijn jeugd was Mankes eenigen
tijd bij Schouten, te Delft, op de fa
briek van gebrandschilderd glas etc.
Men heeft zijn email-aohtige wijze van
verf opbrengen, -waardoor zijn werk dai
gcbiokl-zija verkreeg en men bij hem
nooit het eenigen tijd erg in de mode
zijnde woord ,,'borsielen" gebruiken
kan, wel eens met dat werk bij Schou
ten in verband gebracht. En het is ook
niet onwaarschijnlijk dat van die jeugd-
bezigheden herinneringen in het later
werk opdoemen. Doch gehinderd beeft
het heon in ieder geval niet, evenmin
als het onzen Haarlemschcn Herman
Kruyder gehinderd heeft, die soortge
lijk werk verricht heeft.
In dien Delftschen tijd bezocht Man
kes de avond klas der Haagsche acade
mie. Had hij dus anders gewild, dan
had hij gemakkelijk anders meer
Haagsch traditioneel gekund.
Zijn eerste werk loonde hij o.a, aan
Eduard Becht, toen kuosuverslaggevor
van de „Avondpost", die hem met den
thans ook overleden Jan Schuller, den
aardigen, gullen kunstkooper op het
Plein, in aanraking bradht. Schuller,
die dezelfde kwaal bad als Mankes,
voorzag misschien wat Mankes nog
nie; weten konhij vatte sympathie
voor het werk op en bezorgde er de
eerste successen van.- In de verzame
ling van den bekenden Haagsdien ver
zamelaar Tiele, die Schuller zeer gene
gen was, vindt men de aardigste stalen
van Mankes uit dien tijd.
De latere jaTen, of beter nog, de
laatste vier, vijf jaren, had Mankes een
reputatie verkregen, die het dubbel
iammer maakt dat 'het scherm nu val
len moest. Maar het blijft de troost
bet was niet overweldigend, het was
nog niel wat het -bij normalen uitgroei
geweest had kunnen zijn, maar het was
iets en het was iets heel moois wat hij
nalieti
J, H; DE BOIS,
De resuitaten vaa de
eanferentie te San Remo
Nu als gelijken beschouwd
Lloyd George heeft, te San Remo
bij de ontvangst van 1 lala uan sohe
journalisten verklaard, dat tie geal
lieerden die vertegenwoordigers v,an
Duitecliland op de aanstaande over
eenkomst, te Spa als gelijken zullen
behandelen.
Volgens een Italiaans eken diplo
maat is deze conferentie eetn groote
overwinning van d'e Europeesche po
litie); van "NittL
Uil Berlijn woxdi gemeld, dat als
Duitscke afgevaardigden voor deze
conferentie te Spa zullen optreden de
rijkskanselier en de ministers van bui-
tenlandsche zaken, van binnenlandschc
zaken en van financiën.
Er zal eerst een uitvoerige nota over
den financieelcn toestand van Duitsch-
land aan de geallieerden gezonden wor
den 1
Naar aanleid'iug van het bericht
uit San Remo. dat het voornemen
bestaat, den Duïtechen rijkskanselier
of een anderen vertegenwoordiger-
voor een bespreking met de gealh
eerde minister-presidenten in Spa uit
te noodrgen, schrijft deVorwarts
„Met groote voldoening, zij het
zonder overdreven geestdrift, zal hef,
Duitsche volk dit bericht vernemen
Voor te hoog gespannen verwachtin
gen omtrent het resuJitaat van deze
bijeenkomst bestaat zeker nog geen
aanleiding, maar het feit alleen, dat
hot eindelijk tot. een persoonlijke
uiteenzetting komen zal, is een stap
op den weg tot heretel van den wer-
keMjken vredestoestand in Europa.
Van het optreden van de rijkskanse
lier in Spa is echter inleen succes te
verwachten, wanneet- de hinnenland-
sche politiek in Duitseliland zóó is,
dat de „Scharfmacher" van de tegen
partij elke aanleiding missen om de
persoonlijke opmerkingen van de on
derhandelende regeoringslieden te
gen te werken.
Verder Jiafionalistisché en militaris
tische woelingen van de Duitsch-
Nationalen, nog daargelaten een her
haling van den Putsch van Kapp.
zouden alle verwachtingen, die wij
toch altijd nog van de samenkomst
van 25 Mei mogen hebben, te niet
doen. Een krachtige democratische
koers daarentegen, tke er in zou
slagen den drievoudigen Augiasstal
van de rijksweer. van het bestuur én
van de justitie grondig te reinigen,
zou het vertrouwen van do tegenpar
tij in het repubkketnsclie Duitschkmd
slechts versterken en het resultaat
van de mondelinge bsprekingan ten
gunste van het Duitsche volk be
ïnvloeden."
HetBerliner Tagoblatt" merkt op*
,,De utlnoodiging om naar Spa tc
komen ia liet eerste duidelijke teek en
van een verandering, van het afstand
doen van de militaristische Parijsche
politiek dde lot nu toe overheesrechend
was,"
L)e andere Berlijnsclie bladen heb-
bpn hun oordeel over de uijtnoodiging
van den rijkskanselier nog niet uil-
gesproken.
De politiek van SelgIS.
Hymens, de Belgische minister van
Buitenl&ndeche Zeken, heeft aan ver
tegenwoordigers van de Fransche
pore verklaard, d'at hij geheel vol
daan is over de resultaten van de
conferentie. Tusschen de geallieerde
mogendheden is volkomen overeen
stemming gereikt, zekle hij. Duitech-
lund zal niet behoeven 1c rekenen op
toegevendheid van de zijde der gc
aJil'ieerden. Wat de uitvoering vnn
het vredesverdrag betreft is ae En
tente volkomen eensgezind.
Een Westelijk blok is de beste ga
rantie voor België. Aan Duitschland
moet elke mogelijkheid van een nieu
wen aanval ontnomen wouden. Wij
moeten evenals Frankrijk het essen
tieelé belang hiervan inzien.
Uit en over Bnltsgliand
Het onderzoek naar do
schuldvraag.
In de eersie parlementaire commissie
van onderzoek uit de Nationale Verga
dering, welke commissie een onderzoek
moest instellen naar ketgeen^aaa den
oorlog is voorafgegaan en naar de
sahuld aan den oorlog, heblban nek
meeningsversdrillen voorgedaan. De
commissie beeft een Mean witboek uit
gegeven, waarmede zij baar schriftelijk
onderzoek en haar maanden-langen ar
beid -heeft besloten. Thans wilde de
commune, op voorstel van haren voor
zitter, dr. Quarck, tegelijk met het ein
digen van de Nationale Vergadering,
ook -haar verderen arbeid ten einde
brengeu en de drie Duitsche staatslie
den Bethmann Hollweg, Jagow cn Zini-
mermann na de sluiting van het parle
ment -mondeling omtrent de schuld
vraag ondervragen. In de groote com
missie van onderzoek waren de rneeuin-
gen over dit plan verdeeld, eveneens in
het Seniorenkonvent, dat daarna de
vraag ter sprake brachu. Behalve de
Duiisdh-Nationale afgevaardigden
Schuluz en llronberg, verzetten ook de
afgevaardigden Payer en Riesser rich
teg-en het mondeling hoeren der ge
noemde personen, omdat zti daarvan
ouder anderen een verscherping van
den verkiezingsstrijd vreesden. Het
denkbeeld om de keeren pas na de ver
kiezingen te kooren, achtte de commis
sie van onderzoek onmogelijk, omdat
zij rich na de verkiezingen haar man
daat niet langer mocht en wilde laten
aanleunen.
Het Seniorenk onvent heeft geen be
sluit genomen, maar liet de beslissing
over aan de commissie van. onderzoek
zelve. Deze behandelde nu verder de
strijdvraag. Bij de stemming verklaar
den drie leden zich tegen het monde
ling verhoor nog vóór de verkiezingen
en drie leden (de socialistische) er
vóór, terwijl één lid zich van stemming
onthield. Daarop deelde de voorzitter,
dr. Quarck, mede, dat hij het voorzit
terschap neerlegde en dat hij zijn ont
slagaanvrage ia 't openbaar zou moti-
veeren.
De communisten.
Gemeld wordt, dat te UemsCheid een
nieuwe poging van de communisten oan
een Putsdk te verwekken, mislukt is.
Het plan was, dat in verschillende
deelcn der stad de 'wachtposten van den
veiligheidsdienst overrompeld zouden
worden, het stadhuis en de openbare
gebouwen bezet. Om aan het noodige
geld te komen, zou men eerst een aan
slag doeu op de banken. Het plan werd
echter verraden, zoodat nog tijdig de
noodige maatregelen konden worden
genomen om den aanslag te verhiade-
a rijksweer.
De sterkte der rijksweer bedroeg
zoo wordt uit Berlijn gemeld op 5
Febr. iets meer dan 250.000 man. In
begin Apnl was dit al verlaagd tot 'iets
meer dan zoo.000 man. In deze cijfers
zijn ook de vrijcorpsen inbegrepen.
Do voedselvoorziening.
De rijksminister voor de voedsel
voorziening Hei-meg verklaarde in de
Nat, Vergadering, dat hij het als zijn
voornaamste taal; beschouwde de
landbouwproductie te verhoogen en
daardoor den invoer van levensmid
delen zooveel mogelijk overbodig te
maken. Toch aullen dit jaar en het
volgende nog aanzienlijke invoeren
van levensmiddelen noodig zijn, o.rn.
van broodgraan, aardappelen en
vJeesch.
Do lev ensmiddelenover eenlmmsten
met Amerika, Nederland en Noorwe
gen verzekeren d« voedselvoorziening
van Duicschland tot den volgenden
oogst.
Ln het verloop van zijn rede doelde
do minister nog mede, dat uit Neder-
lajnd gedurende twee jaren zooveel
mate zal worden ingevoerd, dat men
ar vijf miiliaan -varkans mee zal kun
nen mesten.
Kapp en do communisten.
De rijksminister van posterijen
Giesberts, die sprak in een vergade
ring van centrmnskiezers, zeide daar
in o.u. over de beweging in het Duin
gebied: Wanneet de Pu teelt van Kapp
niet gekomen was, zou zeker de Spar-
tacifcUscJjQ beweging in het Ruhtge-
bied iets later zijn gekomen. De Duit
sche Bolsjewild hebben gewacht tot
de troepen uit de 50 KM.-zóne terug
getrokken waren. De omstandigheid,
dat het vredesverdrag ook de csntbitn
ding der burgerwachten elsclit, lieeft
hun onderneming begunstigd. Wan
neer het aftreden van de regeering-
Kapp hun doel was geweest-, dan had
de beweging moeten ophouden op het
ongenbUk dat het met de regeering-
Kapp gedaan was. In het "Ruhrge-
bie-J is de toestand ook nu nog niet
zonder gevaar, daar het inleveren
dei wapens slechts zeer gebrekkig ge
schiedt.
Ceen uitlevering van
Kapp.
In 'de Nationale Vergadering beeft
de Duitsche regeering medegedeeld,
da*, zij geen etappen zal doen, om aan
Zweden de uitlevering van Kapp te
vragen, omdat het bestaande verdrag
geen uitlevering, van politieke misda
digers toestaat. Het asylrecüvt moet
nie; aangetast worden.
De 1 Mei.
De Pruisdie Landdag verwierp met
168 tegen 136 stemmen he; voorstel
der socialisten om 1 Mei tot een ai-
gemeenon feestdag te maken.
In Beieren wordft 1 Mei ais een
feestdag beschouwd. De gemeente-
bureaux en scholen worden geslc-
DE VERKIEZINCEN IN DENE
MARKEN.
Bij de verkiezingen voor het Deensdhe
Folketing verloren, de radicalen 15 ze
tels de liberalen, conservatieven en
soc.-dem. winnen er saimen 15.
Men verwacht nu de vorming van een
regeering van t.g.n. links-gematigden.
ONRUST IN PALESTINA.
De conferentie te San Remo -heeft 't
mandaat over Palestina aan Engeland
verleend
De zoon van den koning van Hedzjas,
wiens rijk juist door de conferentie tot
een onafhankehjken Staat gemaakt is,
verontrust niet slechts de Zionisten te
Jeruzalem, maar levens de Engelsche
bezettingstroepen, die het bard te ver
antwoorden hebben. Volgens een tele
gram zijn 2000 Bedotrinen er in ge
slaagd de kleine Engelsche strijdmacht
ten Z. van de zee van Tiberias op de
vlucht te jagen.
IN MESOPOTAMIë.
Het Fransche garnizoen te Urfa in
Mesopotamia is door de Turksche Na
tionalisten gedwongen terug tc trek
ken.
Verspreid nisuws
CAILLAUX. CaiUaux heeft,
naar de Parijsche correspondent van
de „Etoiiö Beige" meldt, het aanbod
afgeslagen van het syndicaat der
zeelieden te Marseille om de proces
kosten ad 52.000 frs. te betalen.
AGITATIE IN EGYPTE. Sjeik
Mohamed Ibrahim Soeliman heeft bi
de Aboe Abb as Moskee in Alexandrië
ln een door hem gehouden redevoe
ring de Engelschen de echuM gege
ven van het spoorwegongeluk bij
Dogna, waar de TriëstWeen en
express Ln botsing kwam met een
anderen trein.
Bij (M spoorwegongeluk kwamen
twaalf Egyptische studenten, die op
reis waren naar Berlijn, om hot
leven.
De spreker beschuldigde Engeland,
het spoorwegongeluk moedwillig le
hebben veroorzaakt om de Egypli-
sche studenten te dooden, daar de
Engelsche regeetring bevreesd was
voor een nauws aansluiting tusschen
Egypte en Duitschland tegen Enge
land.
Hij beweende, dat Italië, op welks
grondgebied het ojigeluk plaats had,
aan Engeland ophelderingen zou vra
gen
Verdei* stelde hij voor, op den dag
der begrafenis alle winkels te slui
ten en demonstraties tegen Enge
land op touw te zetten. De betoogers
behoorden zich te wapenen om zich
te kunnen verzetten tegen leder die
de betooging zou willen trachten te
beletten.
Tegen den sjeik is door Engeland
een bevel tot inheohtenisnaming uit
gevaardigd.
Stadsnieuws
ORGELBESPELING in de Grooie-
of St. Bavo-kerk te Haarlem, op Don
derdag 29 April 1920, des namiddags
van a3 uur, dor den heer Louis Ro
bert.
Fuge ü'ber „Wir güauben all in
einen Gott", b. Ghoralvorspiel „Nun
komm der Heiden Heiland", J. S-
Badi. 2. Fantasia Sonate, J. Rheinber-
ger. Grave. Allegro. Adagio expre'ssivo.
Finale. 3. a. Zum Segen (uit „Trau-
Ungsmusik"), S. de Lange. b. Braut-
zng, Max Gulbius. 4. Mélodie, Th. Sa-
lomé. 5. MardeCta, Th.- Dubois.
Van de groote .vraagstukken, me
de ook door de tijdsomstandigheden
aan de orde gesteld en wier oplcs
sing de aandacht van de gemeente-
bestnren zal moeten hebben, be
hoort ook de melkvoorziening der ste
den. Dit vraagstuk, van hoevee! be-
teekenis ook voor de volksvoeding en
volksgezondheid, heeft, tot nog toe
ir weinig belongsteliling kunnen
wekken, en ware niet de oorlog lus-
scher.beide gekomen, zeker zou hel
ook nu nog heel wat voeten in, de aar
de hebben alvorens die belangstelling
gewekt had kunnen worden.
In enkele, vooral de groote steden
in ons land, ie men thans zoover
gevorderd, d*at een onderzoek is in ge
steld, en over heir vraagstuk min of
meer uitvoerig is gerapporteerd.
Zeer belangrijk zijn die" rapporten
uitgebracht door Dr. Ringeling te
Amsterdam en Dr. v. Raai te te Dor
drecht, die voornamelijk op sociaal
hygiënisch gebied een schat van ge
gevens bevatten, dien leder aio
daarvan kennis nam tot hel inzicht
moest brengen, dat, overheidsingrij
pen hier geboden ls.
In het rapport van Dr. v. Raalte
geeft, deze een aantal ziektegevallen
aan, die naar zijn en ander er mee
ning aan het gebruik van melk
inoetej, worden toegeschreven. Nu Is
er onder de „geleerden" verschil
van meening of van overheidswege
al dan niet pasteurisatie moet worden
voorgeschreven. Voorstanders van
pasleurjsatie beweren dat de overheid
niet lijdelijk mag toezien, dat een
erbruikeartlkel, zoo bij uitstek ge
schikt tot, overbrenging en verbrei
ding van ztekte aan de consumenten
wordt geleverd, zonder dat tenminste
een bewerking van het artikel heeft
plaats gevonden, die misschien
nie: afdoende maar dan toch zoo
veel mogelijk waarborgen geeft, van
deugdelijkheid. Pas leur isatie, zuive
ring en verkoop van melk in geslo
ten bussen verplicht te stellen zou
deze waarborgen al reeds in hooge
mate scheppen. Het bestaande arti
kel in de thans vigeerende melkver-
ordening, waarbij wordt verboden te
verkoopen „melk die afkomstig is van
koeien die aan een ziekte lijden, wel
ke een schadelijken invloed op de
melk hebben" is absoluut onvoldoen.
de. Ook bij de sterkst denkbare con
trole zal het niet. mogelijk zijn ae ge
vallen te achterhalen, dat melk van
zieke koeien wordt verkocht.
Veelal daarom, dat, dit niet altijd
opzettelijk gebeurt, docb de veehou
der vaak niet een6 weet dai en welk
van zijn beesten lijdende is. Trou
wens, zooveel weten wij thans wel,
dat melk afkomstig van volkomen
gezonde beesten gedurende hel
transpont of de bewerking kan wor
den besmet en voor het gebruik dus
gevaarlijk is.
Van andere zijde wordt aangevoerd,
dat de overheid, door verplichte pas
veurisatie voor te schrijven, geen ver-
anitwoordelijkiheid van ziektekiem-
vrije melk te leveren, kan aanvaar
den, daar ook gepasteuriseerde melk
dien waarborg niet bevat.
Immers zal de gepas:euriseerde
melk, indien deze een niet goede be
handeling ondergaat, even goed wor
den besmet, niet alleen, maar za! ook
eea voor besmetting meer bereiden
bodem vinden, amdai het als tegen-
factor werkende melkzuur is verwij
derd.
Naar mijn, bescheiden meening is
dai wel de angstvalligheid zelve.
Want zoo geredeneerd, sullen er ook,
b.v. bij de vleeschkeuring nog wel
ongunstige factoren werkzaam zijn.
zoodot geen abeolut#t afdoende waar
borgen kunnen worden gegeven van
deugdelijkheid. Zouden wij daarom
de vleeschkeuring afschaffen?
Ook Dr. v. Raalte geeft in zijn
meergenoemd rapport toe, dat pas
♦eiu-isatte niet geheel afdoende is,
tech blijft hij aaarvtui voorstander,
want, zegt hij: „Indien mij ooit de
leiding van een Centrale zou zijn op
gedragen, dan zou ik stellig, nog vele
jaren lang, alle melk hebben gepas
teuriseerd. Slechte bij eterk verbeter
de staJitoesümden zou ik het durven
laten: verbeteringen waarop tijdens
de oorlogsjaren de kans niet grooter
geworden is." Het is bovendien de
vraag of bij hei groote belang van
goed'koope melk ooit aan alle - con
sumpciemeLk zoo hooge etochen kun
nen worden gestelddat verhitting
011 noodig wordt.
Pleit diit alles voor een behande
ling der melk, die bereikt zou kun
nen worden, dooi- deze van overheids
wege verplicht te stellen, ik zou toch
verder willen gaan en willen aan
dringen op totstandkoming van een
gemeentelijke centrale.
Niet alleen toch is het voldoende,
dat waarborgen worden verkregen
van 6odaal-hygiënischen aard, maar
Onze LaehM
Nuttige woorden.
Onderwijzer: Wat is een syito
niom?
Schoolmeisje: Een nuttig woord»
dat men gebruiken kan in ae plaais
van een ander, dal men niet go ei
weet te spellen.
Te
f a
Dili
Oude dame, tikt den conducteur op
zijn jas en vraagt; Ie dit de Beie-
w oudstraat?
Conducteur (beleadtgdj: Nee,
mevrouw, de conducteur zijn jas!
(Pr; Nrd. Br.).
ook dient er voor te worden zorg
gedragen, dat een produel van be-
hcoriijke qualiteit aan de markt ko-
bracht worde, want ook hiermede ia
het thans bedroevend gestold.
In tegen «tel ling tot de zuivelinelk,
.0 aan hooge eischen van qualite't
moet voldoen en daarnaar wordt be-
aald, wordt de consnmptfemeik be
taald naar quantiteit.
De veehou Ier die rich toelegt op
de levering van consumptiemelk heem
dus, zonder dat hij op de qualiteit
behoeft te letten, er alle belang bij
om zooveel mogelijk melk aan te
voeren en nu ligt hier m. i. mede
een zeer belangrijke taak voor de ge
meentelijke cen-.ralte. Wat de zuivel-
inrichting ie voor de bij haar aan
gesloten boeren, kan de gemeentetij-
ke centrale zijn voor haar leveran
ciers, nl. het orgaan da;,: controleert
en schift.
1 1890 is men in Friesland be
gonnen om naar het Deensche voor
beeld vee en stallen der boeren, dëe
zich coöperatief vereenigden teneinde
den op dé wereldmarkt verloren naam
en plaats te herwinnen, aan voortdu
rende controle te onderwerpen en de
melk te betalen naar haar qualiteit.
Stetlstisch wordt door een nauw
keurige controle vastgesteld, welk
vee steeds aan de vereiscbte voldoet
en welk rund uil den veestapel hoont
te worden verwijderd, lenjdjï toege
zien wordt op de naleving van gego
ven voorschriften omtrent voeding,
slalhygiëne enz.; kortom alles wordt
serum van qualileto te laten vc -.<-rn.
Dit heeft dan ook tot gevolg gehad,
dat de Hollandsche zuivel haar goe
den naam op de wereldmerk; hei'
won.
lien dergelijke plaats zou in liet
belang van een goede melkvoorzie
ning de Gemeente-Centrale kunnen
innemen. Zij het dan ook dat mis
schien medewerking der boeren daar
voor zal worden vereischt. Maar dat
behoeft ons toch niet te weerhoud-en,
we teven in een tijd, dat de idee
van medezeggenschap van alle be
langhebbende in hei bedrijf me£i cn
meer in de hoofden doordrifigt. De
wenseh zal zijn, beflialve datgene
wat op hygiënisch gebied zal worden
verkregen, 'dat er alsdan zeker g&en
toestand-en zullen voorkomen, ais
waarop onlangs een deskundige op
het terrein der melkvoorziening. he
laas kon wijzen, „dat b.v. de 600 000
liter melk die dagelijks in Amster
dam komen 150.000 liter water be
vatten".
Veel kan er nog over deze aange
legenheid worden gelegd, want
ook van economisch gezichtspunt zal
men er toe moeten komen den melk
handel, zooal niet in overheidsbeheer
dan toch onder diens leiding en con
trole te stellen. Absurd toch is hel
immers In dezen rijd van duurtover-
een igingen en dunne-commissies een
verspilling van arbeidskracht te ge
dongen als die in den melkhandel
voorkomt dat geldt trouwens even
zeer voor andere bedrijven. Bepalen
wij ons nog eens tot Amsterdam waar
2000 menschen dagelijks de hoeveel
heid melk distrïbueeren, terwijl men,
mits ze behoorlijk geleid wordt, met
1/3 daarvan zou kunnen volstaan.
Daar is een vermorsing van arbeids
kracht te conetateere-n, die niet to
dulden valt.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: Vroom A
Drocsmann, Gr. Houtatr. 70, ring
sleutels; W. Ranzijn, Korte Heeren-
str. 6, 1 paar hanldschoenein; .1.
Ramaker, Saenredomstr. Slzw., reti
cule; P. Ruurda. Grebberetr. 7, bro
che; W, Sprfler, Prinsenholwerk 30
reticule; 3. Nolet, Souünanstr 10,
ring; G. Schieveler. Du ven voord estr.
4A sleutel van "een koffer; R. Strij-
bosch, Vooruitgangstr. 118. ziiverLon
C. Laheij, Geweerstr. 23, ringen; Pu-
reau van Politie, rijtuigkussen. P.
Landman. Amsterdamstr. 10. damas-
tasciije; A. v. Holden, Paul Krugera
kade 25, armbandhorloge; J. Schouw
Amsterd. vaart 46, ring; R. J. Hijl,
Oranjebooms! i*. 191. broche.
Feuilleton
Sir Benjamin Benton.
Naar hel E n g e 1 s c h
van
JAMES MC. ELDERRY.
40)
Neen, zeïcte Iiugo. Ik begrijp
niet waarom dat zoo belangrijk ia
Je wordt e>r niet slimmer op,
Hugo. Die kruoop is verloren door den
moordenaar en moet. van zijn jas af
gerukt zijn. Als je de stof
terug vouwt, waar ik ze door-
ge-sneden heb zul je zien dat de knoop
aan den drager geleverd is door een
heeren-kleermaker. De naam staat er
op en niet de naam van den fabri
kant van don knoop. Nu behoef ik
alleen maar naar die kleermakers
firma te gaan en dan twijfel ik er
niet aan of ze zullen mij wel kunnen
vertellen voor wie zij dat vest
.want de knoop te natuurlijk van een
vest afkomstig gemaakt hebben.
Als ik dat weet, weet ik ook wie
Sir Benjamin Denton vermoord heeft.
Je bent vrij, Hugo.
Hugo's oogen schitterden,
Maar, protesteerde hij, mis
schien is die knoop wel verloren door
dengeen dia het vergif inspoot en
n;-et door den eigenlijken moorde
naar.
Beste Hugo, antwoordde Haw-
trey, het is zoo dudelijk als het
maar zijn kan. De man is binnenge
komen door,het raam dat, zooals
je weet, altijd open stond. Hij spoot
toen het vergif in. Waarschijnlijk
maar toch lang niet zeker, sliep Sir
Benjamin toen. De man ging heen,
voldaan over zijn werk. Toen hij het
raam uitging haakte hij ergens aan
en verloor een knoop. Hij bemerkte
dit niet dadelijk. Eenigen tijd laler
ontdekte hij het. Hij wist dat die
knoop hem zou kunnen verraden. Jin
hij ging terug, hoewel hij wist dat
hij er zijn leven mee op het spel zot
te, om dien knoop te zoeken. Hij
klom weer door het raam naar bin
nen.
Toen zag Sir Benjamin hem.
Waarschijnlijk zat de oude man
rechtop in bed en was hij op het
punt 0111 alarm te maken, Mtescliien
zelfs stak hij zijn hand wel uit naar
de bel die vlak boven zijn hoofd hing.
Er viel geen seconde te verhe
zen. De moordenaar sprong op hem
toe en de worsteling die nu ontstond
kostte den ouden man het teven. Of
er leven gemaakt werd, zoodat de
moordenaar bang was dat er men
sch en in huis wakker zouden worden
en hij gearresteerd zou woixlen, of hij
er rutet zeker van was of Sir Benja
min al dan niet de bel had aange
raakt; of dat hij in de opwinding van
de worsteling en zijn drang tot vluch
ten zoodra de moord gepleegd was.
den knoop vergat dat kunnen we
onmogelijk zeggen. Mifeschien heeft
hij er zelfs wel naar gezocht. Maar
liij is verdwenen zooder het ding
mede te nemen; liet meisje vond den
knoop en nu zal dat kleine ding de
oorzaak van zijn veroordeeling zijn.
Hugo greep de hand van zijn
vriend. Hij voelde sen brok in zijn
keel. en zeide geen woord. Na eenigen
tijd vervolgde liawtrey.
Het andere nieuwtje is er een
aooals je soms in boeken leest maar
waarvan je je met kunt voorsteHen
dat hét in 't dageiijksch Leven ooit. zoo
gebeurt. D-astr jij hier wel kranten te
lezen krijgt en je waarschijnlijk de
opmerkingen over je eigen arrestatie
en zoo voorts gelezen hebt, zul je je
misschien herinneren dat ea- verschei
dene dagen geleden al tusschen de
regels door te lezen was dat juffrouw
St. Clair bij haar aankomst te New-
York zou worden gearresteerd. De
lieele geschiedenis over de rol die zij
bij het koopem van het vergif ge-
speedd heeft, stond er ook in, zelfs
nog voo:r de gerechtelijke lijkschou
wing gehouden was. Welnu, gisteren
avond is ze vlak bij Long latend ge
arresteerd en in een politiebootje van
do „Gaiicia'' afgehaald. De kapitein
die ar blijkbaar op gestold was zoo
spoedig mogelijk in New-York te zijn
en boog was dat hij opgehouden sverd.
kon toch niets doen toen hem het bo-
val tot inhechtenisneming werd ge
toond. Om hem niet langer op te hou
den dan strikt noodzakelijk weg spra
ken de mannen die haar arresteerden
met hem af dat al haar bagage aan
de politie in New-York afgegeven zou
worden.
Maar toen de boot in New-York
aankwam, kwamen er een stuk of zes
detectives aan boord met een tweede
bevel tot. in hechtenisneming van juf
frouw Sti Clan*. Toon ze merkten dat
ze weg was hebben ze bijna den ka
pitein gearresteerd. Die arrestatie bij
Long Island was maar namaak. Hu-
go. De mensclion die in een polïtle-
boot-je waren komen aanvaren had
den het bootje gestolen en het arres
tatiebevel nagemaakt. Ze stoomden
met haar de zee op en er is nooit
meer iets van hen gehoord. Do boot
werd vanmorgen drijvende gevonden
leeg!
Maar, Grigor! Dns nu nu is
ze
Dat is nu juist wat dg New-
Yorksche politie zoo dolgraag zou
willen weten. En zoodira ik den moor-
den aar heb gevonden voor wiens mis
daad jij op het oogeniblik onschuldig
gestraft wordt, ben ik van plan op
onderzoek uit to gaan naar juffrouw
St. Clair.
Hawtrey nam haastig afscheid van
Hugo en verdween.
E e i
HOOFDSTUK XXL1I.
verrassing te ir
d e r 11 a c h t.
i d-
Janet Wilding, voldaan omdat ze
het gevaarlijke kamermeisje zoo ge
makkelijk was kwijt geraakt, bracht
haar dagen in afwisselende zorge
loosheid on getob door. Er waren da
gen dat ze berouw had omdat ze zich
zoo gewroken had op deu man oien
zè liefhad, maar ze zedde tegen zich
zelf dat het zoo verreweg het. beste
was -- dat zijn liefde waarnaar zij
zoo verlangde, wol komen zou, en
dat dit de eenige manier was waarop
zij haar doel zou kunnen bereiken.
De dag waarop zij bet geld zou
kunnen innen dat zij Joseph Kemp-
ster had afgedwongen, naderde al
Id dien tusschentijd had zij Joseph
heelemaai niet gezien en zo was tot
de conclusie gekomen dat h'ij onnoo-
dig hat grootste doel van het werk,
verbonden aan het regelen van de na
latenschap, schriftelijk afdeed, ter
wijl hij het vtetel betes- en vlugger had
kunnen doen als hij op Ivinghoe Ma-
nor geweest wus. Zou hij, nu zij Fir
Benjamin's fortuin geërfd had, trach
ten te ontsnappen aan het betalen
van de geëischte ®om? Janet kende
geen genade en waj vastbesloten hem
te dwingen alles tot op den laatsten
cent te betalen.
Zij stuurde hem een dreigend brief
je en herinnerde er hem aan wat de
zouden zijn, ale hij zijn be
lofte niet nakwam. Terwijl ze dit
schreef lachte ze bij de gedachte dat
hij in ieder geval aj heel spoedig ter
verantwoording geroepen zou worden,
terwijl zij dan 'n gevaarlijken mede
plichtige kwijt was. Het kon haar
niets schelen of hij al zou verraden
welke rol zij zelf gespeeld had in de
paniek vlak vooj- Sir Benjamin's dood
wont over het algemeen begreep men
nog zoo weinig van de ma;h{ van
hypnose dat niemand hem geiooven
zou. En behalve dit eene had zij cr
niets mee te maken gehad.
Alteen één ding hinderde haar een
beetje. Het geld dat zij per telegrafi-
sclien postwissel naar Cairo gestuurd
had was daar nooit geïnd en een
brief dien zij, aan heit adres van (ie
bank, aan Ruth Smith had gestuurd
en die hot meisje overhandigd moest
worden als zij er geld kwam haten,
had dus nooit zijn bestemming be
reikt. Ln dien brief had ze geschreven
dat het dringend, noodzakelijk was
dat Ruth Smith op tijd terug was
voor dc behandeling van de zaak van
Hugo Denton, die over een maand
zou voorkomen. En als zij niet kwam
zou Janet iemand moeten zoeken die
haar plaats kon innemen en desnoods
een vateche getuigenis moest afleg
gen. Ze beschikte nu over zooveel geld
dat het wel niet moeilijk zou zijn
om iemand te vinden.
(Wordt vervolgd}.
