Sal. Dias.
AMSTERDAM
Kaast het Stadhuis
HEERENKLEEQING
en energie geven om met voldoende
fuithou d i n gsverm ogen weeretund
jbieden.
Na eenigc «ren strijdens hebben de
Poien zich dan ook meester weten te
maken van de forten van Ossowitz
en een weg weten te banen door de
mqeraseen van de rivier- de Bohr
de meeren van Augustowo te berei
ken. 2oS verschaften zij zich de con
trole over deze geheele grensstreek t
aan Auguetowo.
Latere berichten komende uit Ber
lijn meldden, 4at do Potol zich
Bchansen op de linie GrajewoKolne
met het front naar Oost-Pruisen om
hun noordetijken vleugel tegen een
omtrekkende beweging van het Rus-
cïeche leger te beschermen.
Thans ls de tekst gepubliceerd van
de verklaring die door den Yooreitter
van de Poolsche vredesdelegatie op
de conferentie te Minisk is afgelegd.
I)e verklaring stelt op den voorgrond:
Deze oorlog is aan Polen opgedron
gen door de Russische Sovjet-regee
ring welke, na in het einde van 1918
de gebieden van Lithauen en Wit-
Roet=niê te hebben genomen, en daar
het Sovjet-reginne te hebben gevestigd,
haar troepen naar het gebied van eth-
nografisch Polen zond, met bet ken
nelijke doel, om naar Warschau op
te rukken en aan Polen tegen den wil
van zijn bevolking het Sovjetregime
op te dringen.
Ze geaft verder te kennen, dat dit
Polen noopte tot tegenweer niet met
lmperi-alistisdhe bedoelingen, maar
ter wille van de vrijheid en het zelf-
bestemmlogwooht der volken. En, na
dit in den hreede uiteengezet te heli-
ben, zegt de verklaring, dat de Pool-
Bche regeering ernstig vrede verlangt
met de Sovjetrepubliek, in het belang
van beide volken en dat der mensch-
heid, die uitgeput is door het langdu
rig oorlogvoeren.
Deze vrede zal slechte duurzaam
zijn besluit de verklaring als hij
rechtvaardig is en het resultaat van
de overeenkomst tusschen beide vol
ken, waarbij aan beide zijden de poli
tieke en economische beiangen in ne!
oog zijn gehouden. De algeheele t»u-
vereiniteit en onafhankelijkheid van
Polen binnen die grenzen, welke nood
zakelijk zijn voor zijn economische en
politieke ontwikkeling en de waar
borg, dat Rusland zich niet zal men
gen in de binnenlandsche aangelegen
heden van Polen, zijn de voornaamste
voorwaarden voor onze toekomstige
vredesbet rekkingen.
Poien heeft niet het pian zich in de
binnenlandsche aangelegenheden van
andere naties en staten te mengen,
maar erkent volkomen het principe,
dat elk volk het recht heeft op de re
geering die het wenscht In de hoop,
dat deze pricipes zullen worden toe
gepast en dat dit een duuraame,
rechtvaardige vrede, op democratische
grondslagen berustend, tengevolge zal
hebben tusschen de twee naties, 'leeft
de delegatie onderhandelingen aan
geknoopt over den wapenstilstand .n'
de grondslagen van den vrede.
„Het Berliner Tageblatt" had eeii
onderhoud met den Berlijnsohen ver
tegenwoordiger van de Sovjet-regee-
ring Kopp. Aan dit interview ls het
volgende ontleend:
Wij geven niet voor, zeide Kopp,
dat wij pacifisten zijn, want paci
fisme en bolsjewisme zijn onveree-
nigbaar. Maar wij kunnen rustig
zeggen, dat wij om economische re
denen en deze redenen bepalen
onze handelwijze den vrede tus
schen Polen en Rusland noodig heb
ben. Onzo economische toestand
eiseht dat we krachtig aan het her
stel van ons land zullen werken, zon
der ons te bemoeien met de politiek
van de Westersche Btaten.
Wij zullen echter, wanneer Polen
pns voldoende garanties voor de
vervulling van de vredesvoorwaar
den geeft, de bekende, door de Engel-
techen voorgestelde grenslijn ver
paar hei Oosten verleggen, omdat
[wij inzien, dat ten dergerijke expan
sie voor Polen noodzakelijk is. In
•verband met de Poolsche quaesne
zullen dan ook vanzelf de Duïtsche
'pn andere quaesties geregeld wor
den, zoodat wij bij een gunst'lgen af
loop van de onderhandelingen te
Minsk op een spoedlgen algemeenen
vrede mek de Wcst-Europeesche sta
len kunnen rekenen.
Ik ge-oof en hoop, dat te Minsk
jZlles bereikt zal worden,Wat voor
Polen en tevens voor den vrede van
Europa noodzakelijk is, opd3t in
derdaad de economische betrekkin
pen, zooals wij thans reeds met
Duitechland onderhouden, formeel
I geregeld kunnen worden. Wij zullen
deze betrekkingen zuiver technisch
houden, om alle politieke beschou
wingen overbodig te maken.
Het blad „Czas", dat in nauwe
betrekking staat tot d'en Poolsohen
minister van bullen 1 andsche zaken
Sapieha, noemt aldus wordt uit
Berlijn gemeld als hoofdpunten
der Poolsche vredesvoorwaarden:
lo. Erkenning der buitenlandsohd
*n binnerlandsche onafhankelijkheid
van Polen.
2o. Toekenning eener Oostgrens,
Waarbij alle gebieden met een over
wegend Poolsche bevolking en
Pcoïsche cultuur aan Polen toe
komen.
So. Oost-Galicië zal voorgoed tot
Polein belhooren. De 'onaliankelijk-
heid van Lïtauon en "Wit-Rusland
moet in zooverre gewaarborgd wor
den, dat het gevaar voor hun af-
ihankelijikhciid vun Sok'jet-IRufeliand
'uit den weg wordt geruimd.
Om dit te bereiken kunnen de
randstaten voorloopig onder den
volkenbond gesteld worden.
Uit Berlijn v.-ordt gemeld, dat het
grootste gedeelte der arbeiders in
Opper-Siiezié weder den arbeid heeft
hervat. Do rust keeri, dank zij het
optreden der intergeallieerde troepen
overal terug.
Inmiddels heeft de staking in de
.mijnen voor de productie verstrek
kende gevolgen gehad. De kolenpro-
ductie toch is tusschen 20 en '2A Au
gustus m«< niet minder dan -100.000
ton ten achter geraakt. In verband
met de verplichting van Spa zal
deze achterstand zeer ongunstige ge
volgen hebben voor het spoorwegver
keer, vooral nu de tijd vun hel ver
voer van den oogst nadert, alsmede
voor de industrie, die in verband met
Spa toch al minder ontving.
Volgens het Berliner Tageblatt is
er geen sprake meer van, dat
Duitsohland in deze maand aun zijn
verplichtingen tegenover de Entente
zal kunnen voldoen, en hot gevolg,
als die achterstand in de volgende
maanden niet zal worden 'ingehaald,
is niet te overzien. Daarbij' komt
nog de dreigende kolenstaklng
Engeland, die stellig er niet toe zal
bijdragen den druk op Duitschland
te verlichten.
De „Mittag Post" verneemt
Praag zoo meldt men uit Weenen
dat do reis van maarschalk Joffre
naar Belgrado en Boekarest ln poli
tieke kringen te Praag met groote
bezorgdheid wordt tegemoet gczu.L.
Mien heeft den indruk, dat Frank
rijk als compensatie voor de streng
neutrale houding van Tsjeoho-Slowa-
kije in het Russisoli-Poolsch conflict
op den Balkan een militaire coalitie
tot stund wil trachten te brengei
Naar het heet, tracht Joffre de tus
schen Hongarije, Rodmenii: en Zuid-
Slavië bestaande tegenstellingen te
overbruggen en een militaire macht
op de been le brengen, die te zamen
met de Poolsche legers in staat is
een besüssenden slag tegen Rusland
te slaan.
In Praag vreest men, dat daar
door de idee der kleine Entente illu-
sorisch zal worden en dat Tsjecho-
Slowakije er politiek en militair coor
ge-isoleerd zou kunnen worden.
Een communiqué van het Engelsche
ieparlemor.t van oorlog meldt, dat <ic
berichten uit Mesopotamia er op wij
zen, dat de onlusten zich hebben uit
gebreid tot het gebied van Muntafik
(ten Z. van Bagdad). De toestand aan
de Sjat-ol-Haï (eveneens ten Z. van
Bagdad) is kritiek. Dc politieke amb
tenaar te Sjathrer is per vliegtuig
naar Nasirie te-uggrirokker.
Er is een belangrijke vijandige be
weging in de buurt van liillah (ten
Z. van Bagdad) en het verzet der
stammen ten N.O. van Bagdad is nog
sterk. De Arabieren hebben Kafri ortT-
singeld, waarvan de politieke assis
tent-ambtenaar is gevangen genomen.
Een colonne uit Khanilrin heeft het
garnizoen van Garaghan ontzet.
Verspreid nieuws
TEGEN DE SINN-FBINERS. Als
represaille tegen den moord van één
hunner kameradón trokken Vrijdag-
avonds de soldaten van hot Cameron
Ilighlandcrs-regiment te Queenstown
uit de kazerne, vielen winkels ©n za-
kengebouweu der Sinn-Feiners aan en
vernielden die. Troepen en politie
werden opgeroepen om de onlusten te
dempen, maar tot laat in den nacht
diuurde het vuren voort.
ALGEMEENE STAKING IN WUR-
TEMBUKG. In Wurtemburg is de
algemcene staking uitgebroken in ver
band met den loonaftrek voor de be
lasting. Tot nu toe zijn geen inciden
ten voorgevallen.
DE STAKING IN STUTTGART.
In een vergadering van de Stuttgarter
bedrijfsraden is besloten do verscherp
te algemeen© staking te proclameeren.
Van de 1500 stemmenden, hebben zich
slechts 50 tegen de staking verklaard.
HET GEBEURDE TE BRESLAU.
Namens de Duiteche Regeering is aan
den Fransehen gezant te Berlijn ver
ontschuldiging aangeboden over het
gebeurde to Bireslau. Verzekering
werd gegeven dat de schuldigen zou
den worden gestraft..
DE BEVOLKING VAN LETLAND.
Een volkstelling in Letland, die in
de zes oorlogsjaren niet had plaats
gehad, heeft uitgemaakt, dat er meer
dan anderhalf nn'Jioen inwoners zijn,
a uitgestrektheid van 04.000
vierk. Kilometer, waar er vóór den
oorlog twee en een baif millioen woon
den.
CHOLERA IN NOORD-CHINA.
De „Times"'-correspondent to Peking
meldt, dat in Noord-China de cholera
zich weer sterk uitbreidt. Buitendien
wordt het land bedreigd door hon
gersnood»
UITWISSELING VAN KRIJGSGE
VANGENEN. - Uit Kopenhagen
wordt gemald, dat binnenkort over
Riga de uitwisseling van gevangenen
tusschen Rusland en Duitschland zal
beginnen. Er zullen van beide zijden
per week 1000 gevangenen uitgewis-
sld worden.
MOHAMMED AANSCHE UNIVER
SITEIT TE PARIJS. De Fransche
Kamer heeft den minister van bui-
tenlandeche zaken een crediet van
500.000 francs toegestaan voor de in
richting te Parijs van een Mohamme-
daansche universiteit en van een
Moskee.
van tljn kracht en ook 'een deel van
zqu hart aan onze gemeente en na
re belangen heelt gegeven. Met
woorden van toevertrouwen bestoot
onze leeraar, wiens woorden door
de aanwezigen staande wcrd-.n aan
gehoord.
MEUBELTRAN3PORTONDERNEMERS.
De Nationale Bond van Aioubel-
Iransportonderaemeis in Nederland
hield haar jaarvergadering dezer do
gen te Haarlem.
De voorzitter, do heer E. P. Backer
van Nijmegen, memoreerde in zijn
openingswoord, dat deze jaarvergade
ring tevens de herdenking is van het
124-jarig bestaan van den Bond en
gaf «en kort overzicht van het vele
belangrijke, dat door den Bond reeds
wae tot stand gebracht en bereikt en
van de resultaten, die nog in het ver
schiet liggen. De Bond telt thans "209
leden, verdeeld over 80 plaatsen van
ons land. Het bedrijf verkeert over
het algemeen in goeden toestand, die
reden geeft tot tevredenheid.
l)it het verslag van den penning
meester, den heer C. van Boheemen
te Den Haag, blijkt d© gunstige
financieele toestand van den Bond: de
rekening over het boekjaar 1919/20
sluit met een voordeel ig saldo van
ruim f 1900.
ln de vacature Dijkstra werd als lid
van het bestuur gekozen dc heer H.
Stam te Rotterdam, dio de benoeming
aanvaardde.
Als plaats van samenkomst voor de
volgende jaarvergadering werd Maas
tricht aangewezen.
Eenige wijzigingen van het regle
ment door het bestuur voorgesteld,
werden met de vcreischt© meerderheid
van stemmen goedgekeurd. De door
het bestuur ontworpen nieuwe Bui-
ter tarievenwerden met algemeen©
stemmen goedgekeurd. Deze tarieven
zullen per 1 October a.s. in werking
treden en zijn alsdan voor de bonds
leden verplichtend»
KWARTETWEDSTRIJD .POLY
HYMNIA".
Carl Hagenöeck's vermaard circus trekt
eiken avond duizenden bezoekers, betgeen
tengevolge moest hebben, dat de concertzaal
der Soc. Vereeniging Zaterdagavond maar
lied matigjes bezet was, toou „Polyhymnia's"
feest werd voortgezet met dc 2o afdeeliug
solo-niannenkwartetten.
Of men vooruit geweten heeft, dat er zoo
weinig rnoois ten beste gegeven zou worden
en ook daarom geen belangstelling; schonk
aan den zangwedstrijd, kan ik onmogelijk
aannemen, maar een feit is hot, dat er aller
treurigst gezongen is door de zes kwartetten,
die optraden. En in eik opzichtgeen sa
menzang, geen materinal (over het alge
neen), geen goede leiding, geen muzikaliteit,
'leekte onverzorgde uitspraak enz.
Naar onze mecning mocht de jury, even
als de vorige week samengesteld, hier geen
eersten prijs hebben toegekend. Het is
(aar, dat er onderling vergeleken tuoest wor
den, maar er is o. i. toch ook een maatstaf,
een minimum van eischen, waur niet beneden
gegaan mug worden en het wil ons voorko
men. dat de jury uit andere overwegingen
toch maar dc prijzen heeft toegekend, zoo
als die eenmaal waren vastgesteld.
A la echter het prijswinnend kwartet:
„Kunstmin", nit Zaandam, dat met 3—2 st.
den corstcn prijs kreeg, een volgenden keer
eet: hoogere afdeeling moet uitkomen on
et geducht studeert, zal het zich dezen ecr-
cn prijs beklagen.
Dit kwartet zong „Benti Mortni" van Men
delssohn en „Sterrennacht" van Hcrm. Sclml-
ken. Do stemmen stonden niet, er werd hin
derlijk gevibreerd en de zuiverheid liet veel
te wcoschen over, zoomede de uitspraak,,
vooral in het laatste nummer. Wat is dat ook
keus voor 4 mannen, een jammerding.
Deze eerste prijs bestónd uit 4 zilv. med.
ƒ96.-.
)e 2e prijs4 zilv. med. én 15— werd
met 3—2 st. toegekend aan „Zanglnst" te
Haarlem. Ook dit kwartet muntte geenszins
door een fraai ensemblodaarvoor do
leerde de eerste tenor te veel en nn
tweede tenor bij den inzet van het 2e
r den ti
Stadsnieuws
JONKMEOUQE JACQUELINE.
Men valt ons van verschillende
kanten lastig met verzoeken om op
gaaf van den titel in 't Engelsch
van ons tegenwoordige feuilleton
„Freule Jacqueline" en om toezen
ding van reeds verschenen num
mers.
Wij antwoorden daarop eens voor
aJ, dat wij aan die verzoeken niet
kunnen voldoen.
HERDENKING.
Wij lozen in de Kerkbode:
Bij den aanvang der godsdienstoe
fening der Vereenigde Doopsgezin
de Gemeente op Zondag 22 Augus
tus heeft Da. Binnerts het overleden
lid van don kerkeraad P. W. Peere
boom met enkele woorden herdacht.
„Ik behoef zijn beeld niet te roepen
voor uwen geest, in gedachte ziet
gij hem zitten in ons midden met
zijne kloeke gestalte. Nog in de
kracht des levens is hij ons ontno
men Een groot verlies ook voor on
ze gemeente, die met dankbaarheid
den man blbfi se denken jüe een deea
Do 3c prijs 4 zilv. med. en f 10.werd
ut 3—2 st. toegekend mm „Onder Ons" te
Haarlem. Gezongen worden „Ecce quo rnodo
moritur" van Jac. Hand! en „Moeder en
kind" van J. P. J. Wierts. O. die uitspraak,
„Gij kind...." klonk ongeveer als „gaai
kier.d" en „vreugdetranen" werden vruigdc-
traneu, om een enkel staaltje te geven boe
onze mooie tasj verzorgd was. Van de ver
dere kwaliteiten zal ik niet anders zeggen,
dan dal het nog niet erg veel zaaks was. wat
wc hoorden.
De 4« prijs: 4 bronzen med.. kwam met
41 st. aan „Preciosa" tc Haarlem. Dit
kwartet zond „O. Jcsu amor mi" van A.
Giessen en „Lente" van L. C. ICcercweer.
Ook hier mocht ons de 1ste tenor wat zwaar
voorkomen, of had bij zijn slem door zenuw
achtigheid niet voldoende in zijn macht. Eon
zeer mooi geluid heeft dc 2e bas, die daarvan
ook oen goed gebruik maakt. De samenzang
kan mooier en het wil mij voorkomen, dat
dit kwartet goede beloften inhoudt.
Nog mogen wij met ingenomenheid vermel
den d.-.t „Polyhymnia", geleid door zijn uit
stekenden directeur, den boer Willem Hespo,
een mooie vertolking gaf van het koorwerk
„Blondelok en Mondjcrood", door den heer
II. J. den Hertog als verplicht koor gecompo
neerd ter gelegenheid van „Zang en Vriend-
schap'»" wedstrijd.
Hiermede bewees „Polyhymnia" opnieuw
tot dc beste koren te beliooren. De uil voering
van dit nummer was my meer waard dan s!
bet gehoorde in den loop van den avond.
Zondagmiddag.
Solo-gemengde kwartetten.
Voer deze afdeeling. waarin 8 kwartetten
hadden ingeschreven, componeerde onze stad
genoot, dc heer Jos. dc Klerk, een verplicht
werkje „Weer 't paladijn", op woorden van
Po l do Mom. Bij inzage van dit koor vóór
den aanvang van het concours, meende ik re
mogen veronderstellen, dat het nog al moei-
lijkhedeu bevatte, ongeacht de vele gocdo
kwaliteiten als daar zijn overeenstemming
tusschen tekst en muziek, mooie melodieën
en spannende klimming van het hoofdmotief.
Of door genoemde moeilijkheden zich drie der
8 kwartctteu terugtrokken, waag ik slechts to
veronderstellen, maar het zou mij niet onver
klaarbaar blijken. In elk gevaldit nieuwe
toonwerk van onzen De Klerk bleek een
geschikte maatstaf voor vergelijking der op
gekomen kwartetten, het vermocht bij gc-
zamenlyke uitvoering der 20 zangers(essen)
wel indruk te maken en bezorgde den compo
nist con welverdiend suooon.
Ds uitslag was
lste prijs 4 verg. zilv. mod. en f 25.met
algeiiieeie stemmen voor „Harmonie", Alk
maar. Deze welverdiende onderscheiding
was vooral te danken aan do weloverwogen
vertolking V3n het verplichte nummer. Ook
het vrije nummer„Herders, Hij is gebo
ren". van Julius Röntgen, genoot een gave
uitvoering. Dit is een kwartet wet een ge
zond ensemble.
Dc 2e prijs4 zilv. med. en f 15.— werd
met 32 st. toegekend aan „Met z'n vieren",
to Haarlem. Dit kwartet zong als vrij nura-
rno.- „Wiegeliedje" van Fred. J. Roeskc. Ons
trof de onduidelijke uitspraak der sopraan
en het te domineerende basgelu'd. En
„kindje" is geen „kandj.V'. Denk ei om, dat
er ook nog óeu beschaafde uitspraak van hel
Ncderlandseh is.
De 3e prijs4 zilv, med. en f 10.—
v ii i „Arti Vocali", te Haarlem. Het vrije
niuumer was „Ave Maria" van Arcadelt. Eer
lijk gezegd, hadden wc hooger verwachting
van dit kwartet, al moc<: dit maar zijn om
de sopraan, wier reputatie meer deed hopen.
Aan der. sameuzaDg ontbrak nog al w
bas was niet diep genoeg cn de sopraan
zong tc veel solo.
De 4e prijs: -1 bronzen med., werd be-
lmald door „Bel Canto", tc Haarlem, dat. be
halve het verplichte nummer, hetzelfde „Ave
Mnria" zong. Onze indruk was. dat dit vier
tal wat vlug heenliep over dc moeilijksti
passages in het verplichte nutumer. Ooi.
was dit nummer ietn gezakt. Beter voldeed
ons het vrije nummer, dat mooior gezongen
werd dan door de 3o prijswinnaars. Deze.
znngers(essen) beloven wat voor do toe
komst.
Vermeld dient nog te worden dat ook
thans de belangstelling van hot publick be
neden peil was.
Zondagavond,
lste Afd. soln-mannenkwartetten.
Slechts vijf kwartetten hadden voor deze
atoeeling ingeschreven en moesten behalve
een nummer naar ketize ook een verplicht
werkje ten gehoore brengen „O, gulden
hoofd", op woorden van Guido Gezellc, ge-
toondicht door Jos- de Klerk.
Waarom wederom 2 der 5 ingeschreven
kwartetten afzagen van deelneming? Was
liet vrij moeilijke verplichte koortje daarvan
do oorzaak?
Vap de drie mededingende kwartetten be
haalde Zaandam'8 "Vocaal Kwartet met algem.
den Isten prijs4 verg. zilv. med. cn
0 Hel vrije nummer was „Zomeravond"
i. Isr J. Olman. Dit kwartet beschikt over
goede stemmen en ccn welverzorgd ensemble.
Do 2e prijs 4 zilv. meil en f20.—, kvyam
met 3—2 st. aan „Onder Ons", te Amster
dam. Ook dit kwartet zong als nummer naar
e'izc „Zomeravond". Enkele aanmerkingen
ogen dc toonzuiverheid daargelaten, voldeed
us (lil wartet over het algemeen maar ma-
iCjeshet zong wat ruw, het was niet af.
Dc 8e prijs: 4 zilv. med. en f 10.werd
met alg. stemmen toegekend aan het Haar-
loinsche kwartet „Harmonie". Als vrij num
mer zong het „Vincta". van Fr. Abt. Dat
dit kwartet geen hooger onderscheiding te
•t viel moot toegeschreven worden min
gobrok in den samenzang. Dc lste tenor
ini te veel nit on hot verplichte nummer
word tamelijk vlak voorgedragen. Mooier
was „Vincta", dat veel meer in de macht
dor zangers lag. Dat dit kwartet lager be
kroning verwierf dan do beide andere had
den we toch niet verwacht.
Het bestuur van „Polyhymnia" was er in
geslaagd bet programma van Zondagavond
net een paar interessante nummers aan te
rullen. Een solo-manncnkwartet uit Alk-
naar zong welwillend een drietal nummers
ip zeer verdienstelijke wijze. nJ. „Pelgrim"»
Nachtlied" van Willem Hespe, „Ecce quo
rnodo" van Handl cn het zeer toegejuichte
„O. I'cpita". bij de uitvoering waarvan tot
groote vreugde van het publiek 3 directeu
ren-juryleden te pas kwamen, n.l. de beeren
Hespe, die dirigeerde, cn Jao. Bonset cn
"cnri Pielagc aan do piano.
Nog vond een tweekamp plaats tusschen
dc g< mengde kwartetten „Harmonie" uit Alk
en „Met z'n vieren", uit Haarlem die
liddngs een ïsten en 2en prijs behaalden.
Ook thans bleek het eerste prijs-winnende
kwartet den voorrang te hebben en werd met
ie stenuncn de toegevoegde eere-
prijs aan de Alkiuaarders toegekend
i slotte was er nog eeri eere-afdeeling
de kwartetten, die een Jsten of 2eu
prijs behaalden in de eerste en tweede afdee
ling solo-mannenkwartelten. Hiervan was de
uitslagle prijs zilveren plaque met 3—9
st. voor „Kunstmin" te Zaandam,
prijs een zilv. med. met 41 st. aan Zaan
dam s Vocaal Mannonkwartet.
Des avonds was de belangstelling wat
groot er dan des middags, maar toch niet
van dien aard, dat Polyhymnia's bestuur te
vreden zal zijn.
Waar den volgenden Zondag een matinóo
door het koor gegeven wordt, zal eenige
mccidero belangstelling gewensebt cn ook
gewettigd-' zijn. Solisten zijn mej. Jetty Klyn,
te Haarlem, en do beer Louis van Tulder.
Door „Polyhymnia" worden o.m. uitgevoerd
„Blondjelok cn Mondjcrood" van H. J. den
Hertog ,.'n Avond", van Jos. de Klerk.
Dc» avonds, als slot der feestviering, de
eerste afdeeling dubbel-mannenkwartetten en
ecu ccrc-afdecling.
hubrleK voor Vragen
VRAAG: Ho© kan ik verfvlc-kken,
afgegeven van ©cn geverfden mantel
uit oen zijden blousei krijgen? ANT
WOORD: Daar i6 niets aan te doen.
Laten verven is het eenige middel.
INGEZONDEN MEDEDEELÜNGEN
a 60 Cts. per regeL
191 91 VtorburiHil III
Altijd een groote sorteering
prima
2de Hands
in alle modellen voorradig.
CHOCOLADE
NIJMEQEN
Overheerlijk
Volle Malk raep
Hat® reep - Amaadelreep
Chocolat fin
Land- en Tuinbouw
HET MOND- EN KLAUWZEER.
LYSINE. DE VEEPEST.
Het mond- en klauwzeer blijft woeden
ui 25 Juli tot 1 Augustus waren 2305 vee-
beslagen aangetast, verdeeld over 375 ge
meenten. De schade, direct cn indirect, door
zioklo en sterfgevallene. is enorm. Geen
wonder, dat velen weer beginnen te roepen
om toepassing van het afmaaksystocm. Voor,
ons Is 'dit echter het systeem van het uiter
ste, 't grijpt te zeer in. vernietigt in hel
bedrijf \;«u dcu boer in één slag de vruch
ten van jaren doelbcwiisten fokarbcid, maakt
den veehouder troosteloos, cn ontneemt hem
de energie om opnieuw te gaan fokken. AL
het hielp! AI» men er de ziekte voor langt
tijd mee verjoeg! Maar dat is niet zoo. Vaak
is op Engeland gewezeu, waar het afmaken
met succes zou zijn toegepast Doch wc I
in „De Veldpost'' een mededccling uit
Engclsch Landbouwbladdat het mond- en
klauwzeer ook daar weer optreedt en er de
laatste 3 maanden niet minder dan 772 stuks
vee, 5265 schapen en 271 varkens zijn
slacht om dc zioklo weer to bestrijden. Öoic
daar is do ziekte door een Commissie in stu
die genomen en men wacht er, evenals hier,
met ongeduld op den uitslag, 't Is goed, dit
tc welen. Dat lm tinten „doorzieken" geen
haat geeft, hebben do laatste maanden ons ge
leerd. Maar dit en het afmaken zijn twee
uiteisten. ls er gecu middenweg lussohen,
waarlangs wellicht voel is le bereiken?
Waarom het niet met ernst beproefd
krachtig isolatie-systeem, zooals nok de heer
Keiiueis. van „De Veldpost", blijkbaar zou
wenschen? Het Landbouw-Comité beeft ook
den Minister van Landbouw geadviseerd
togen den staltijd een algeheel verbod tot
liet licuden van markten cn ccn scherp toe
zicht op het vervoer van levende dieren in
te stellen. „Dc Veehandel" verklaart wel al
by voorbaat, dat liet niets zal geven dan last
- schade, maar die uitspraak is voorbarig.
-moet wat gcdMn worden. Laten loopen,
zoon la bet loopt, gaat niet langer. Al kent
men de oorzaak dor ziekte niet, daarom kan
zij zeer wel te bestrijden zijn. De wetenschap
zoel.t naar de oorzaak, zoekt naar een doel
treffend bestrijdingsmiddel. Moge zij spoe
dig slagen! Af en toe leest uien van een suc
cesvolle behandeling met een of ander mid
del. Zoo beet liet nu, dat men op enkele
plaatsen in Duitschland goede resultaten, d.
w. z. ccn spoedige genezing, verkreeg met
„Tripaflavin". Dc districts-veearts dr. Mc)
behandelde besmette ossen, koeien en va
keus daarmee, kjj gaf aan de grootere dieren
een oplossing van 5 gram in 1 Liter water,
go<d door elkaar geschud, aan de varkens cn
de geilen 1 gram. Reeds na enkele uren was
beterschap te merken, de koorts bleef al dra
weg, de eetlust keerde weer, op den 3den
dag was liet uiterlijk der beesten w
zond en de inelkgifl normaal.
Een ander 'preparaat, dat wat schijnt te
beloven, is„Lysine". Dit schijnt ccn ont-
.ingsmiddol te zijn vun den eersten rang.
alle tot dusver gebruikelijke ontsmet-
tingstóiddélen, als sublimaat, carbolzuur, jo-
dium-tinctuor e.n„ in goede eigenschappen
eu uitwerking verre moet overtreffen. Het
vindt nog geen algemeene toepassing, men
geert uog slechts voorraden ar voor proefne
mingen. Wat men er echter van vertelt,
grenst aan hc> ongelooflijke. Humbug schijnt
buitengesloten. Wij zullen er dus wel nader
op terugkomen. Alleen wilden we opmerken,
dat „Lysine" ook. naar men schrijft, met
verlossend resultaat Is toegepast ln Jtajië en
Frankrijk, bij mond- en klauwzeer. Bij alle
genomen proeven is bet niet voorgekomen,
dat dieren Innger ziek bloven dan 4 dagen.
Niet minder gunstige resultaat werd verkre
gen bij vlekziekte by varkens, schurft by
bondon en andere dieren, schoft- cn Icniever-
m'.ingen. zadcldriilc of andere liuldwonden,
•nogeling, zweren aan de bielon enz, bij
paarden. Dit is maar iets van het vele goede,
dat men van „Lysine" weet te verlellcn. Tiet
lijlct een wondermiddel.
Wij zullen echter afwachten, cn het voor
loopig moeten doen zonder al die aangepre
zen heilmiddelen. Do consulent voor de vnr-
kei.sfokkerij te Carlsbad, de heer Pieper, is
op grond zijner ervaring van ineening, dat
de menscb voornamelijk aan dc voeteu de
smetstof overbrengt. En wijl de smetstof op
vochtige, donkere plaatsen lang levensvat
baar blijft, is bet mogelijk, dat ze na b.v.
langen tijd op ccn landweg gelegen to bob
ben, nog wordt, uvorgebracht en besmettin
gen veroorzaken. Pieper zegt, wanneer ieder,
die een besmetto hoeve verlaat, z'yn schoe
nen schoonmaakt cn dan door wat kalk loopt,
en wanneer dan tevens de toegang tot de
nieL-besujcltc bocve ook alleen door kalk kan
plants hebben, zou dc verspreiding dor ziekte
daartoe onmogelijk worden". „Oninogelijkl
Dat is boud gezegd. Maar nog eens: laat men,
waar het doorzieken gefaald heeft, het nu
eens op krachtige wijze met bygifenische
maatregelen prohceren.
Er ia nog een ander gevaar, dat onzen
vcotapel bedreigt :de
1 eepest.
Deze ziekte deed baar intiede in België.
Het is een ziekte om voor te vrcezen. By
een vgepest-epidemie in Engeland werden
meer dan een half millioen beesten afge
maakt. Vandaar kwam ze hier eu heerschto
van 4865 tot 1867, in welken tijd we over de
100.006 koeien verloren: ruim 78000 stierven
meer dan 27000 worden afgemaakt. Die
■iiunnn iup niw lo. herinneren. Wij hebben
lus dienen we ons tc herinneren. Wij hebben
waakzaam te zijn an zooveel mogelijk voor
zorgen te nemen. Veehouders, weest voor
zichtig bezoekt niet onnoodige markten
laat geen kooplieden, vooral geen vreemden,
in uw stal or bij uw veel Koopt geen vee.
waarvan ge de herkomst niet met zekerheid
WHot gevaar is naby. Uit Maastricht schreef
men voor een paar dagen De ziekte hccrscbl
langs de geheclc grenstrcek.
O. H.
RBehtsxafcen
EEN NIEUWE WONDERDOK
TER. Voor den kantonrechter te.
Hoorn verscheen Vrijdag de snvrds-
knecht Gunstra van Enkhuizen,
voorheen gedomicilieerd te Leeu
warden, beklaagd wegens het onbe
voegd uitoefenen van geneeskundi
ge praktijken.
Een zevental getuigen, die mee-
rendeels onder zijn behandeling zijn
geweest, waren mede gedagvaard.
Van verschillende kwalen had hij
hen afgeholpen, w. o. longaandoe
ning, koorts inet zwaren hoofdpijn,
fistel, open wonden enz.
Zijn geneesmiddelen bestaan uit
verschillende boombastsoorten, hooi-
zaad, levertraan, ja zelfs in een ge
val van beenveretterlng uit de huid
■an een pas geslacht konijn.
Geld vroeg dc man niet, doch num
het wel aan, wanneer het hem aan
geboden werd. In één geval had hij
ifs uit eigen middelen levertraan
bekostigd. Opmerkelijk is, dat allen
beweerden baat gevonden te hebben
j zijn behandeling.
De ambtenaar van het O. M. ried
hem ernstig aan met deze practijken
niet voort te gaan en eischte als
waarschuwing ditmaal een lichte
straf, t. w. 7 geldboeten van f 3,
subs. 7 maal 8 dagen hechtenis.
DF, TROONOPVOLGING.
Men herinnert zich, dat wij dezer
dagen hebben gemeld dat in het rap
port van den Bond van Vrije Libe
ralen in verband met de herziening
dor Grondwet omtrent de troonop
volging aJs conclusie wordt gesteld,
dat de erfopvolging moet worden be
perkt tot de wettige nakomelingen
van Koningin Willielmina, en verder
dal bij gebreke van een troonopvol
ger over den regeeringsvorm en
eventueel over dcsi persoon van den.
nieuwen koning bij oen wet, door 'n
referendum bekrachtigd moet wor
den bealist.
Hek „U. Db'd." merkt naar aan
leiding daarvan o.a. liet volgende op:
„Het rapport sluit dus de moge
lijkheid van een nieuwen regeerings
vorm niet uit. Dit is juist gezien. Het
is volstrekt niet ondenkbaar, dot bij
ontstentenis van nakomelingen on
zer Koningin, in gegeven omstandig
heden de repubhkeiuscho staatsvorm
boven een koningschap, vervuld door
een buitenlandse!! vorst, do voor-
keur verdient, en de gedochte, even-
tueel een der leden van een verdien
stelijk Ncdarlandsch geslacht de
kiroon te biedien zal, hoezeer zij niet
Irrationeel; is, ook in de praktijk der
toekomst wel moeilijk te vorwezcm-
lijken zijn. Maar wij zouden .verder
willen gaan dan de commissie. Naar
onzo meening is het constitutioneel
koningschap de beste regeeringsvorm
maar liet is tóch geraden voor het
geval van een ontstentenis van na
komelingen onzer Koningin, den ro
pubükeinsche regeeringsvorm defini
tief vast te leggen in dc grondwet.
Wanneer ons volk gestelij wordt
voor de keuzo van een regeerings
vorm en van een nieuw staatshoofd,
dan kon hot daarin dwingend be-
invïoed worden door bultenlandscho
wenschen en bedoelingen. Vergissen
wij ons niet, dan is dat «enigermate
het geval geweest itoen Noorwegen
zich van Zweden afscheidde, en men,
hoezeer repubükeinsch gezind, uit
overwegingen van internationale po
litiek de voorkeur gaf aan een ko
ningskeuze. De omstondighend dat
hier de politieke overwegingen voer
den tot een vrijwillig besluit esi dat
de Noorsche koning hert democrati
sche karakter van zijn yolk begreep,
eranüeren niets aan het beginsel*.
Bij ons zou de buitenlandsche in
vloed een minder spontane reactio
kunnen begeer en; wij liggen in een
gevaarlijken hoek van Europa en de
absolute onafhankelijkheid van onze
buitenlandsche politiek zou in het
gedrang kunnen komen.
De wfopvolgingsbepallngon "der
huidige Grondwet hebben hot groote
voordeel, dat zij de opvolging posi
tief en gedetailleerd regelen, r-oodat
de buitenandsche invloed zoo goed
a2s uitgesloten is. Maar ook de nieu
we bepalingen dienen een buiten
landsche inmenging, zelfs een Indi
recte, beslist af te weren. Maken wij
van ons land na het onverhoopt uit
sterven van de nakomelingschap der
Koningin een republiek, en besluiten
wij daarloe dn deze dogen, nu de
voortzetting van het koningschap in
Prinses Juliana verzekerd is, dus "de
moedlijkheid niet bestaat, dan is in
den nieuwen grondwettelijken afweer
van lederen buitenlandschen Invloed
erzekaringte meer verkregen
voor het voortbestaan van onzo on
beperkte nationale zelfstandigheid,
ómdat het geval dat ons volk door
buitenlandsche invloeden zou genoopt
worden zich uit te spreken voor het
behoud van het koningschap om de
keuze van een bepaalden buitenlan
der mogelijk te maken, dan absoluut
uitgesloten.
En hoe zou het koningschap, 3at
thans eem onontbeerlijke kracht en
waarde is in ons nationale leven, in
beieekenis verliezen, dndien het ver
vuld zou worden door «en buiten
lander, opgedrongen aan onze kie
zers, die om erger te voorkomen,
zich tegen beter inzicht gingen ver
klaren voor de handhavincr van een
regeeringsvormdie het merg der
Oranjes ontberen zou?"
Btmsninl NIiuti
DE RATTENOORLOG. In Parijs
is een campagne tegen do ratten op
touw gezot, die de gezondheid der
bewoners van de 8tad in gov aai' bren
gen en reeds gevallen van pest zou
den veroorzaakt hebben.
Een speciale staf van personeel,
van de Parijsche prefectuur onder
leiding van professor Bordas heeft 't
oorlogsplan in alle bijzonderheden
opgesteld. Alleen het tijdstip, waar
op dp antii-rattencampagne zal aan
vangen, moet nog worden vastgeeteld
Men was eerst van plan op ver
schillende punten der stad verglftig-
„snoeperijen" voor de ratten neer
te leggen of zwaar vergiftigde gassen
door de stadsrioleeringen te doen
stroomen. Dit plan is echter opgege
ven een een ander, ais zijnde het
meest afdoende, daarvoor in de plaat?
gestel'd.
Het is namelijk gebleken, dat de
ratten rich hoofdzakeljijk, te goed
doen aan den inhoud der vuilnisbak
ken, welke door de bewoners op
straat wordein gezet. Men zal nu
voorschrijven, dat öe vuilnisbakken
maar gedurende zeer korten tijd bui
tenshuis geplaatst zullen blijven, ter
wijl er van den anderen kant zal
gezorgd worden, dat liet vuil snel
ler ordt gehaald, waartoe 300 vuil
niswagens meer zullen worden aam
geschaft.
Men hoopt hierdoor de hongerlij
dende ratten to dwingen hun fortuin
buiten de 6tad te zoeken, waar zij
gemakkelijker met behulp van hon
den en door middel van vergiftige
..hapjes" kunnen worden uitgeb
roeid.
Men hoopt door deze campagno de
ziekteiverspreiklende ondieren althans
voor een groot deel uit den weg ta
ruiknen.
Binnenland
WERKLIEDEN ONDER HET DE
PARTEMENT VAN OORLOG. Het
bestuur van den R.-K. Bond van Over
heidspersoneel deelt het volgende me-
HerliaaLdelijk is door den Ned.
R.-K. Bond van Overheidspersoneel
St. Paulus bij de regeering aange
drongen op invoering van de nieuwe
loonregeling en uitbetaling van den
kinderbijslag. Thans mocht, wat be
treft liet personeel onder Oorlog, het
hoofdbestuur van bovengenoemden
Bond bericht ontvangen, dat het over
leg, wat inzake de loonregeling plaats
vond tusschen dit departement e" dat
van Arbeid, dezer dagen geëindigd is,
zoodat de openbaarmaking vun deze
regeling binnen korien tijd te verwach
ten is. Hierbij sloot zich aan do me-
dedeeling van den Minister van Oor
log, dat de utkeering van den kinder
toeslag over het reeds verstreken deel
van 1920 eveneens spoedig kan wor
den tegemoet gezien.