38e Jaargang No 11433
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
DONDERDAG O SEPTEMBER 1820
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agentgerestigd
is (kom der gemeente) t 3.57Franco per poet door Nederland I3.8Ï1/,. Afzonderlijke nummers f 0.16. Geillustr.
Zondageblad, voor Haarlem en omstreken 10.57»; franco per post fü.65.
Uitgave der N. V. Lourens Coster, Directear-Heefdredaetear J. C. PEEREBOOM, Teleloon 2082
ADVERTENTIEN: Van 1—6 regels f 1.75; iedere regel meor 35 Cts. Reclames 60 Cts. per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstaivers-advertenttei, van Vraag en Aanbod van 1—4 regels 60 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant; bulten bei Arrondissement dubbele prijs.
Dirootio en Administratie Groote Hontetraat 98. Telofeeunre. der Redactie 600 ca der Administratie 784
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
ApMa
H o d e n:
Schouwburg, Jansweg: Ned. Opcra-
en Operette-Ensemble „--u Boemel-
baron", 8 uur.
Café-Restaurant „Populair", Tem-
peliersstraat 55, Avondconcert.
Bioscoopvoorstellingen.
II e e ai 6 t e d e; Raadhuis, Ver
gadering van den Gemeenteraad, 7,30
nur n.m.
VRIJDAG 10 SEPTEMBER.
Stads-schouwburg, Wilsonsplein:
Kon. Ver. Het Noderlandsch TooneeJ,
Dir. Dr. W'. Royuards, „Prulletje",
8 uur.
Schouwburg Jansweg: Ensemble Sol-
ser en Hesse „Ploert'8 urn-.
Café-Re6taurant „Populair", Tem-
peliersstraat 56, Avondconcert.
Schouwburg De Kroon, Groote Mark^
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtetraa:,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scïla-Theater, Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
OM ONS HEEN
No. 2786
Nabetrachting van den Gemeenteraad
Moeten de la-zoekgelden van het specifiek vrouwelijks (ltet komt niet
St -EMsaheths-gasthuis worden afge- dikwijls voor) waarover de drie vrou-
6chaft of niet? Oppervlakkig bekeken
zou inen zeggen: ja. Waarom moeten
familieleden en vrienden, die zieken
komen Beeoeken, daarvoor
gangsprijB betalen, al..is dat dan ook
maar vijif centen? Er 6taat evenwel
irts tegenover. De aandrang tot be
zoek kan te groot wezen en zoo hin
derlijk worden, niet alleen voor de
patiënten, diie dat bezoek ontvangen
maa>- in het algemeen voor alle zie
ken rp een zaal. Kon er een afdoend
systeem worden verzonnen (de "afgifte
van kaarten schijnt te kort te schie
ten om liet bezoek te beperken), bui
!en aiier. toegangsprijs om, dan zou
Ik zjggen: weg met dien stuiver. Het
moet niet kunnen gei>euren, dat
iema: van een bezoek afziet, omdat
hij of zij tegen den entreeprijs be
zwaar heeft wel deelde wethouder
Heerkens Tlüjssen mede, iat daar
mep rekening wordt gehouden, maar
het is niet zeker, dat Regenten daar-
;van altijd op de hoogte zijn. Hierte
gen moet gewaakt worden, dat niet
ai te talrijke familieleden op zieken
bezoek komen,
Kot voorstel van den heer Koppen,
au d bezoekgelden af te schaffen,
werd gesteld in handen van B. en VV
ot». y> a ©advies. Later zou blijken, dat
'de wethouder van financien, Mr. Ro
mans, ontstemd was geraakt over
en voorstel, dat f 1700 aan de ge
meentekas onttrekken zou. Maar op
da', oogenblik gloeide dit vuur nog
onder de oppervlakte
Zoons te verwachten was gaf het
Voorstel van B. en W. tot regeling
van salariëren der leeraren 'en
bear essen aan gymnasium, lioo-
gene >tirgenscho!en en meisjesschool
voor M. O. aanleiding tot vrij wat
t'iscuesi Dit was, naar mm weet,
de "lijiksrogeling en menig© grief
kwam daartegen voor den dag: dat de
«loctoistitel extra betaald wordt, het
pensioen niet meer premie-vrij is, di
rectrice en leeraressen van de meis
jesschool ontslagen worden bij hu
welijk. Is het waar, vroeg mem, dat
er nu al halfbevoegden les geven en
is dat een gevolg van de Rijksrege
ling? En willen B. en W. in de vol
gende vergadering een overzicht ge
ven van dc financieele gevolgen,
wanneer d© Raad de Rijkssubsidies
opgeeft?
Mr Bruch, de wethouder van On
derwijs, hield in antwoord op dit al
les een keurige reden. Woest niet to
gen de differentiatie, raadde hij, de
extra-beloonin» van den doctorstitel,
want daarmee krijgen althans cenige
leeraren een hooger salaris. Voor hel
premie-vrij pensioen hebben B. en W.
alle moeite gedaan, zonder baat. Het
huwelijksverbod levert in de pra.cli.ik
geen moeilijkheden op. En ja, hel is
waar: halfbevoegden geven tijdelijk
Hes, zelfs geheel onbevoegden. Te zeg
gen, dat dit een gevolg i® van do
Rijksregeling, os moeilijk. Men moei
letten op t li whole of a n t
cedents. alle omstandigheden
gezamenlijk. Er was al lang gebrek
aan leerkrachten. Haarlem bemerkt©
daar evenwel niets van, omdat
aan de spits vnn de salarioertng
stonden.
Maar nu de Rijksregeling is inge
voerd, vervalt dat voordeel. Boven
dien is er mededinging van de lycea,
Jonge schooltjes met klem© klassen
en weinig lesuren.
Zoo sprak de wethouder. En de
Raad. begrijpende dat verzet toch
niet haten kon, nam de regeling aan.
Ove- Bis financieele gevolgen, die
het afwijzen van het Rijkssubsidie
tengevolge zou kunnen hebben zullen
in cem volgende vergadering B. on \Y
opgaaf doen.
En ja, één verandering werd in de
reglementen gebracht. Op voorstel
van mevrouw Mncdonald schrapte de
vergadering, met 19 togen 12 stem
men, art. 14 van het reglement voor
de Meisjesschool voor M. O., waarin
bepaald word, dat wanneer de direc
trice of een vrouwelijke leerkracht
een huwelijk aangaat, haar deswege
eervol ontslag wordt verleend.
Al do drie vrouwelijke leden waren
Voor do schrapping.
teuretellend. Hier -
'olijke Raadsleden haai mannelijke
collega's van advies hadden kunnen
dienen. Zij hadden moeten zeggen:
„laat die bepaling staan, wij weten
wel niet of zij als het er op aankomt
kracht zal hebben, maai- toch moet
zij blijven staan. Om het beginsel.
Wij vrouwen in dien Raad wenschen
niet, dat er altijd maar halfslachtige
wezens zullen hhjven, die voor -haar
taak van huisvrouw, misschienvan
moeder, geen tijd en voor haar werk
als leerares niet de volle aandacht
meer kunnen hebben. Kunt gij man
nen twee dingen tegelijk dooti en goed
doen? Immers neen, waarom verwac:.,
gij dat dan van een vrouw? Helpt oils
liever de gehuwde leerares tegen zich
zelf beschermen en laai die bepaling
slaan, zoodat zij, als het et op aan
komt, moeten kiezen: geheel voor het
gezin of geheel voor het onderwijs.
.Niet half, dus halfslachtig voor beide
tegelijk]''
lloe verfrisschend zou die taal ge
klonken hebben. Do mannen in den
Raad zouden daarna art. li niet heb
ben durven schrappen. Helaas, <l!e
vrouwen stemden eenparig voor een
mogelijkheid, di© een minachting 'is
voor liet gezinsleven en liet onderwijs
beide.
Maai- daarover raakte de Raad niet
in opschudding. Wel over ©en betoog
van wethouder Romans voor zuinig
heid, gemengd inet een verwijt aan de
S. 1). A. P. over haar royaliteit, een
en ander in verbond met de klachten
van de ingezetenen over hun aanslag
in de plaatselijke inkomstenbelasting.
Heftige redevoeringen volgden. Par
tijen beschuldigden elkaai van spre
ken voor de tribune, een versleten
spreekwijs, oiudat iedereen die het
woord voert, spreekt voor de tribune
der publieke meening, waaronder dan
niet het handjevol mcnschen dat op
onze tribune zit, verstaan moet wor-
don, maar de publiciteit, die aan dc
vergaderingen wordt gegeven.
Een enkel woord over die lidoge be
lasting. Ze is hoog, ontegenzeggelijk,
zc Lijkt nog hooger omdat het cijfer
berekend is over 16 maanden, in-
plaats van over 12. Maar de vraag
moet gesteld worden: kon ze lager
zijn? Wat is belasting? Onze bijdrage
in de gemeente huishouding. De par
ticuliere huishouding van al de inge
zetenen ig minstens tweemaal zco
duur als vóór den oorlog, derhalve
natuurlijk ook die van de gemeente.
aWneer de belastingschuldige dus
nu laat ons zeggen tien procent van
zijn inkomen betaalt, dan moest hij
roeger vijf afstaan. Vijf zou hij vroe
ger niet buitengewoon hoog hebben
gevonden. Waarom tien dan nu wel?
daarbij moet beducht worden dat
door de progressie de meeste belas
tingschuldigen minder betalen dan
en, gelijk ook billijk en goed is.
Natuurlijk kan daarmee niet gezegd
zijn, dat er niet zuinig moet worden
geleefd. Zeker, laat de Raad passen
op de kleintjes (1700 gulden voor het
Gasthuisbezoek, 500 gulden, zegt men,
voor een oudbakken gasilluminatie) en
ook op de grootjes ofschoon dat moei
lijk is.
In deze discussie bracht wethouder
Romans huMe aan wethouder Bruch
en wethouder Bruch aan wethouder
Romans. Ei, ziet, hoe goed en lieflijk
is 't als broeders van hetzelfde huis
eendrachtig samenwonen.
Géén hulde werd gebracht aan onze
administratie van do belastingen. De
heer Dijk verhaalde bijvooibeeld van
personen, die gelijke aangifte gedaan
en een verschillenden aanslag ontvan
gen hebben. Dit kan. zei de wethouder
van financiën, wanneer de een bij
voorbeeld extra verdienste heeft ge
had, die hij hm. over 't hoofd heeft
gezien en de ander niet. En de heer
Poppo klaagde over het feit, dat hoe
wol op het aanslagbiljet staat, dat in
lichtingen worden gegeven tot 2 uur,
op het belastingkantoor lang vóór
tweeën niemanjjl aanwezig is, die in
lichtingen kan gevon. Dat vond de
wethouder en terecht, heel ernstig. IIIj
zal nagaan hoe dat mogelijk is.
Zoo terloops heb ik vernomen, 'dat
dit alleen kan voorkomen wanneer er
zieken zijn, omdat de ambtenaren in
twee gedeelten gaan koffiedrinken.
En ziekte schijnt in 't hol, waar do
belastingambtenaren huizen, nogal
eena voor te komen.
Er werd nog gedebatteerd over de
vraag, of gezinnen waar zestig, ze-
vonlig, tachtig gulden per week in-
Het is zeer te- I komt, een huur van f 6.70 voor een
nu eens iéts 1 gemeentewoning kunnen betalen
Verschillende leden voerden aan, dat
naai- dat gezamenlijk inkomen niet
mag worden gerekend, omdat inwo
nende kinderen dikwijls een mag
kostgeld betalen. „Daar heb ik niet
mee te maken zei wethouder Sim
genberg droogjes, „dat is tien interne
gezinsquaestie." En hij noemde een
familie met een gezamenlijk inkomen
van meer dan honderd dertig gulden
per weck. Dat gaf ontspanning. Dc
beur Reinolda, opspringend, zei dal
die familie in oen gemeentewoning
niet thuis hoort en hoe het wol ko-
meu kan, dat zij daarin terecht geko
men is.
Mevrouw Macdonald bracht dank
aan B. en W. voor de nieuwe vestiaire
en toiletten, die wij vroeger al heb
ben beschreven. Mr. Romans schrikte
er van. Als wethouder ben jo zoo
geen dank gewend. Te veel dank zou
voor een dageiijksch bestuur ook niet
heilzaam wezen. Je blijft wakkerder
bij critiek!
Mag ik dus het meubilair vai
Raadszaal even cr.usearau? Eerst
brak Woensdagmiddag de stoel
den heer Wolzak, daarna die van den
heer do Braai naar ik hoor moet
Mr. Bruch ook al eens onder zich
een bedenkelijk kraken hebben ver
nomen.
Raadszetels staan altijd wat wankel,
wegens de wisselende kiezersgunst.
Maar daarom behoeven de leden van
don Baad toch niet in letterlijken zin
door hun stoelen te zakken.
J. C. P.
Stadsnieuws
VEREBNIGING VAN STAATSBUR
GERESSEN. De llaarlemeche uf-
dceliilg der Nederlaudsche Vereeni-
gmg van Staatsburgeressen verga
derde Woensdagavond bij „Brink
maan". De leden kwamen er tenmin
ste bij elkaar, om te luisteren naar
den heer Th. Limperg, die spreken
zou over het onderwerp „Tuberculo
sebestrijding door Reinheid".
Om te komen tot die bestrijding
door reinheid gaf Spr. eerst ette
lijke voorbeelden natuurlijk
Schril mogelijk die het verb
tussclien onreinheid en tuberculeuze
infectie zoo klaar als een klontje aan-
toonen Alles kwam ter sprake, zoo
als het gevaar dat er schuilt in liet
Spuwen op den grond, het berucht©
..kleedjes kloppen", bet lezen van
boeken uit leesbibliotheéken, zoo dik
wijls besmet met tube reel bacillen
op den grond spelende kinderen, aan
wier vingertoppen zoo dikwijls dito-
ba cillen gevonden worden. Reinheid,
reinheid in den n>e»t uitgebreiden
zin van het woord, kan slechte een
bres opwerpen tegen deze veelvuldige
gevaren.
Ook dc zon is een geduchte bestrijd
ster van 't kwaad, maar wat de zoo
hersielt, bederven de mcnschen dik
wijls weer. Reinheid en zindelijkheid
op alles en in alle opzichten kunnen
de gevreesde ziekte, waaraan" dui
zenden te gronde gaan, slechts
doeltreffende wijze bestrijden. Na de
pauze droeg mevr. Jo Loosjes—Ge
deking eenige gedichten „Mijne kin
deren" voor, die evenals do zaakkun
dige voordracht van den heer Lie
perg met applaus beloond werden.
WANDELEN IN DE DUINEN.
De commissie, door B. en W. van
Amsterdam benoemd om te ondereoe-
ken of zonder schade aan de drink
watervoorziening, door raiddel van
afrastering der kanalen of op ander©
wijze, liet duinwater-terrein der Am-
sterdamsche waterle&dfing geheel of
gedeelte voor het publiek den vol
genden zoractr kan worden openge
steld, bestaat behalve uit den voor
zitter. prof .dr. R. H. Safltet, uit de
leden: jhr. inr. W. G. Dedel, te Am
sterdam; P. EveraixL te Aerdenhout;
dr. J. A. Heymann, echefckundige-bac-
terioloog der Gemeentewaterleidingen
te Vogelenzang; P. Hoogebocxm, c.i.,
ingenieur van Rijndand te Left&en;
jhr. C. J. A. Reigersman, noo/dinge-
nieur van den Provincialen Water
staat van Noord-Hoüand, te Haar
lem; dr. H. G. Ringeling, directeur
van den GemeentéHjfcen Gezond
heidsdienst te Amsterdam; prof. dr.
Th. J. Stomps, hoogleer aar aan de
Universiteit van Amsterdam, alliier;
mevr. L. Ti!anus, lid van den Ge
meenteraad te Amsterdam. Tot secre
taris der commissie werd benoemd
de heer F. J. Schenkman, adjunct
commies ter Gemeente-secretarie, af-
deeling Gemeentebedrijven te Am
sterdam.
BEKRONING.
Op te Int. Electriciteitetentoonetel-
iing te Leeuwarden verwierf o n. d.
firma Boake en Huidecopar, te Haar
lem met haar inzending een diplo
ma.
AANHOUDING.
Door de recherche is aangehouden
de 23-jarige Haarlemmer P. J. S.,
verdacht van den diefstal van het
motorrijwiel, een „Harley Davidson"
uit een bergplaats in het Wijde Gal-
deiooze Pud, in den nacht van 25 op
26 Juli. Het motorrijwiel, dat behoor
de aa.i den heer C. V. alhier, was
enkele dagen geleden in Groningen
reeds opgepord.
De nieuwe liroodprijt-
Tsrhsogiog.
'T AARDAPPELMEEL IN T BROOD.
Reeds eenigc weken dreigde een
nieuwe verhooging van de broodprij
zen. 't Dreigende is nu werkelijkheid
geworden De broodbakkerspatroons-
vereeniging - heeft W oensdagmiddag
besloten om den prijs van 't witte
brood van 18 cent cle 400 gram op 19
cent te brengen. Deze verhooging zal
aan de huismoeders weer nieuwe
gen brengen
Is de opvoering van den broodprijs
te rechtvaardigen f zoo zal zeker me
nigeen zich afvragen. Brood is een
der eerste levensbehoeften en een
billijke opdrijving van den prijs zou
een vergrijp jegens de samenleving
zijn. Om meer licht m deze zaak
kunnen entsteken, zijn we eens gaan
praten met den voorzitter der genoem
de vereenigmg, den heer Herin. C
Kloet., den onder-directeur der N.V
v./h. Henri J. Carels.
We hebben allereerst vastgesteld
hoeveel 't brood sinds 't uitbreken
van den oorlog wel in prijs is geste
gen. Huismoeders herinnert gij het u
nog, dat ge toen voor 8Vi a 9 cent
500 gram heerlijk wittebrood, gebak
ken met melk, kondt koopen?
Den laatste» tijd werd hier ter stede
betaald voor waterbrood 18 cent dc
400 gram, dat is 22V6 cent 500 gram.
Een enorme stijging dus 1
Maar, denkt niet dat de bakker nu
meer verdient dan m 1914 en daar
voor. I>e heer Kloet verklaarde,
dat niettegenstaande nu veel
meer ontvangen wordt. DE VER
DIENSTEN VOOR DEN BAKKER
AANZIENLIJK MINDER ZUN. Zoo
de bakkers niet tot een verhoogmg
gekomen waren, dan zouden de kleine
bakkers zeker heei gauw 't bedrijf
hebben moeten sluiten en ook de
groote bakkerijen zouden 't zelfs niet
veel langer hebben kunnen bolwer
ken. In Den Haag was reeds eenigc
weken de prijs verhoogd tot 20 cent
per 400 gram. De Haagsuhe bakkers
ontvingen dus voor elk broodje twee
oent meer, terwijl ze toch geen hooge-
rc kosten hadden dan de Daarlemsche
collega's. Het prijsverschil blijft dus
iéder geval 1 cent per 400 gram.
Samen de heer Kloet en onze re
dacteur hebben we de boeken
1914 tot 1920 eens nagegaan, om te
kunnen verklaren waaraan de hoogere
broodprijzen toegeschreven moeten
orden. De bakkerij-producten zijn
zeer sterk in prijs gestegen. Meel,
't voornaamste artikel voor den baz-
ker, is buitengewoon omhoog gegaan.
In de eerste helft van 1914 beregen
de de firma Wessanen en Laan voor
tarwemeel merk ster-patent ('t beste
dat geleverd werd) f 12,75 per 10U K.G.
De firma Kakebeeke te Middelburg
liet betalen voor tarwebloem f 12,20.
Thans moeten de bakkers voor
geeririgsbloem verhoogd met 'onkosten
f 43,70 per 100 K.G. betalen.
HET MEEL IS DUS MET ONGE
VEER 350 gestegen.
Vau dit regeeringemeel wordt 't ge
won© brood gebakken. De vrije bloem
kost thans f 47 per 100 K.G. en
Amerikaansche bloem van f 43 tot
f 52, te vermeerderen met f 0.70 on
kosten per 100 K.G.
Maar er Is nog meer noodig dan
mee! alleen. Niet ten onrechte zegt
een spreukje.
't Kost wat en zorgen «1 vlijt,
Eer 't graan van den akker,
't Meel van den bakker,
Tot brood is bereid.
Nemen we nu de steenkolen voor
t stoken der ovens.
In 1914 kostten de beste kolen f 12,30
per 1000 K.G., nu moet de bakker
voor slechter© kolen 1 81.70 betalen.
STEENKOLEN GEVEN DUS EEN
STIJGING VAN RUIM 600
Verder zijn alle benoodigde andere
stoffen, zij 't dan ook 111 mindere ma
te, in prijs gestegen. Melk bijvoor
beeld van 7—8 cent per L. lot 18 ct.
Er wordt thans evenwel weinig melk-
brood gebakken.
De loonen der bakkersgezellen zijn
ook veel de hoogte ingegaan. In 1914
verdiende een bankwerker 1415 gul
den, nu f 34,50.
De loonen der broodbezorgers zijn
ook met minstens 125 gestegen.
Dan komt daarbij nog. dat de werk
tijd van 75 a 80 uur is ingekrompen tot
48 uur per week. 't Gevolg is natuur-
li:'" o at meer personeel aangesteld
lijk,
mosst worden.
Bovendien heeft de afschaffing van
den bakkersnachtarbeid voor vele oe-
drijven niet economisch gewerkt.
Vroeger was menige bakkerij den ge-
heelen dag in werking, s nacht voor
't broodbakken, overdag voor koekjes
en banket. Nu staat de oven 's mid
dags stil.
Deze omstandigheden en prijsver-
boogmgeii aldus concludeerde de
heer Kloet maken de nieuwe brood-
prijsverhooging dringend noodzake
lijk.
Het publiek zal er zich dus in moe
ten schikken, want nu de regeering
geen bijsiag meer geeft op_ 't brooö,
dient de verbruiker aan dén bakker
zijn kosten en een matige winst te
betalen-
Tenslotte d© kwestie van 't aardap-
pelnieei in 't brood.
't Blijkt (men zie 't bericht onder
Binnenland) dat 't de bedoeling van
den minister is aardappelmeel noor
't regeenngsmeel te mengen. 't Is
nog niet bekend of dan de prijs
't rpgeenngsmeel wat zal dalen.
Er ie 't cijfer genoemd van 20 mii-
lioen K.G. aardappelmeel. Bit zou
voor elk broodetend Nederlander aus
4 K.G. zijn. Hoog behoeft 't percen
tage der vermenging dus niet te zijn.
Wil een deel van 't publiek evenwei
geen brood met aardappelmeel eten,
dan zullen de hakkers wei meer
brood gaan bakken van Amerikaansch
meel. Maar dat is dan ui weer duur
der, want voor elk broodje zal dan
wel evnige centen meer betaald moe
ten gorden.
NEDKRLANDSCHK MIDDERNACUT-
ZENDING8 VEREBNIGING.
De m i d d a g b ij e e n k o m 3 t.
Te half drie werd Woensdagmiddag
op het landgoed „Boekenrode" onder
Aerdenhout, daartoe welwillend
gestaan door Jhr. 1'. Teding van
Berkhout, de middag-bijeenkomst dora
den voorzitter der vore&uging. Dr.
J. Lammert» vnn Buercn inet eenigc
woorden van dank tot den vriende
lijken gastheer voor diens groote
gastvrijheid, geopend.
Nadat gezamenlijk gezongen was
Psahn 68 10 en de leider der bij
eenkomst in gebed was voorgegaan
werd het woord gegeven aan Mr. II.
do Bie, rechter te Rotterdam, <li» het
onderwerp „Ue taak van den Kin
derrechter in verband met den arbeid
onzer Vereeniging" inleidde.
Mr. de Bi© liet «rst de gedachten
teruggaan naar den tijd, dat er nog
geen kinderwetten waren en het wel
voorkwam, dat jongetjes van 10
11 jaar tot gevangenisstraf veroor
deeld werden Eerst met de Kinder
wetgeving is een geheel gewijzigde pro
eed ure ontstaan, de kinderzaken wor
den nu behandeld in een zitting met
gesloten deuren. En ook op civiel
rechterlijk gebied werd de mogelijk
heid geschapen tot ontzetting uit
de ouderlijke macht, de mogelijkheid
de kinderc-n, zoo het noodig is,
onttrekken aan een verder fel iik mi
lieu. Verder zijn die zegenrijke kin
derwetten aldus spr. nog ver
hoogd door de instelling van een
voorwaardelijke veroordeeling.
Maar toch zoo ging spr. voort
bij al den zegen dien de kinderwetten
verspreid hebben, blijven er noch
tans groote bezwaren aan verbonden
en vooral twee belangrijke gebreken
springe» bijzonder in liet oog'. 11.J. ie.
de behoefte aan een special en kinder
rechter en 2e. de behoefte aan pa
tronage of onder toezichtstelling.
Daarom is dan ook een nieuw wets
ontwerp in deze richting aanhangig
gemaakt.
Waneer er een rechter zal komen
zeide Mr. de Bie d:e al zijn tijd,
zijn eneigie en zijn liefde kan geven
om alles van de speciale kinderzaken
te onderzoeken, dan zullen vergissin
gen, zooals ze nu nog wel eens voor
komen, niet meer plaats hebben.
Aan de invoering van den kinder
dus den alleensprekenden rechter zal
ook nog dit voordeel verbonden zijn,
dat de kinderrechter dichter bij het
volksleven za] komen te staan, bo
vendien kan van den kinderrechter
verwacht worden, dat hij zich op de
hoogte zal stellen van oJle® op het
gebied van kinderbescherming.
De patronage, eenigszins omkleed
met oen wettelijk gezag zal het ver
breken van den band tusschen ou
ders 'en kindea-en sterk doen vermin
deren, was spr.'s opinie.
Door den kinderrechter zullen z.g
1. gezinsvoogden of -voogdessen wor
den benoemd, die zoo ging spr.
voort op geregelde tijden verslag
zullen hebben te doen uan den kin
derrechter over t desbetreffende ge
zin. En wanneer dan de kinderrech
ter het noodig oordeelt, om den jon
gen of het meisje eens voor kortcren
of langaren tijd aan oen gevaarlijk
milieu te onttrekken, dan behoeft dat
niet meer in tuchtscholen, zooals
vroeger, maar dat kan kan gebeuren
in particuliere inrichtingen.
Reeumeerende, zeide spr., dat de
kinderrechter het vertrouwen zal moe
ten hebben van en in nauw contact
zal moeten staan met dc organisaties,
die zich op dit terrein dus ook met
do Ned. Middernachtzendingsveree-
niging bewegen. Zal het moeilijk
zijn de 23 kinderrechters voor ons
land te vinden, omdat het geen ge
makkelijk baantje zal zijn, nog groo-
tcr moeilijkheden zal lid opleveren
zoo eindigde Mr. de Bie zijn on
derhoudend betoog om het leger
van gezinsvoogden ,-n -voogdessen,
die voor dat werk zich l>ereid zullen
verklaren en ook geschikt zullen zijn.
uit den grond te stampen Spr. hoop
te, dat de overheid niet in dit op
zicht te verge©fech een beroep zou
doen op de leden der Nod. Midder-
nachtzendingsverecuiging want in
den grond dei- zaak is de eer van Gods
Koninkrijk er mede gemoeid.
Enkele toehoorders deden nog vra-
jen, die door Mr. de Bie beantwoord
werden.
Als tweede spr trad op de heer
Adolf Müller, leider der Duitsehe
Middernachtzeridingsvereenfging te
Hamburg, die het onderwerp „Aufzug
on alle Organisationen dor ganzen
Welt, wolche die Volkssittlichkoit
fördern 1 besprak. Het gesprokene
werd door Ds. Westsrmo» telke.is ir.
het Nederlandsch vertaald.
De hoer Müller, die ook nog korten
tijd aan het front in oorlogstijd is
geweest, gaf treffende staaltjes van
hetgeen in Hamburg op het gebied
der Middemachtzending gedaan
wordt en bepleitte een intense inter
nationale samenwerking.
Spoor- 00 TramvepporiODinl
Dc beer .MultmaJicr uno 't woord.
Oiider voorzitterschap van den how B. va®
der iiowoii ba>l Woensdagavond in bel Bron-
gebouw t'cr zeer druk bezochte vergadctiuj
plaats v*n spoor- <:n trampersoneel (geoiv.v
nitecrd :n de Nederlaudsche Vcreenlmu).-
waallij ook eenign vrouwen tegenwoordig
waren. Do beer P. Mollinaker, voorzitter Jen
Ni di rluii.'ifbo Vtireenigiug, behandelde bet
onderworp „Ut- positie van liet spoorweg-
pet souc ol, bet lijdelijk verzet cn de houding
van eu. UKcnUiintlers."
Spr bij zHji binnentreden in dc zaal mot
luid app'.ius begroet, begon met cr op te wij
zen. oü bil weer de N'ederlandsche Ver-
cea-giug is. die gemeend Leeft bet spooiweg-
Pvi:ouf»l wakker te roepen voor zaken, «.ie
bei t ju- -igtwoou moeten intcressecrcu Ru
christelijke organisaties daarentegen zijn 1 iet'
du nare Lt I srtigsters van de belangen in
Lei persnvi el gevrecst. Spreker hoopt.: .p
debat, al hebben de leiders T.-,n de
stand-r« daartegen gewaarschuwd. Met don
B. A. N". S. ca den Neutralen Bond wordt
samengewerkt, al beslaat êr mcening*vel
schil.
zotte daarna bet standpunt van do
Ned Vereen, uiteen. In onze samenleving al
dus fpr.. zien wij om ons hccu. sedert UU4
vernietiging van alles: van geld. van pro-
duiten van vruchtbaren boiiëm. van nien-
sihcugciuk. Nóg is cr oorlog en de arbei
dersklasse kan nog wel eens weer voor n-.oj-
iijkc omstandigheden worden geplaatst. \V,o
weet. of wij niet nog eens direct In eou
oorlog betrokken zullen worden?
De arbeidersklasse motjl dan mee kunnen
spreken. liet mag niet gaan „over ons on
zonder ons", zeide spr. De arbeiders moeten
eeu open oog houden voor alles wat om ben
heen gebeurt en zorgen voor een invlocdrijko
organisatie, die óf aanvullend óf verdedigend
ka 11 optreden, wanneer dat noodig zou zijn.
De tegenstander», zeide spr., toonen door lam
opdeden voor dit alles geen open oog te
hebben.
De Xcderl Vereen., vervolgde de beer >L
opent de wijdste perspectieven, aanonsk.m
het spoorwegpersoneel zich veilig toeverirou
wen. In het verleden heeft de Verecngrwg
reeds veel bereikt: dc inkomsten van bet
personeel xljn vermeerderd, de arbeidstijd is
verkort, a.vu veel willekeur is een eind ge
maakt, de verloven zijn veel beter geregeld,
gedurende twee jaar wordt thans b(j ziekte
vol loon uitgekeerd en-70% gedurende bet
derde jaar. 1 Js waar, alles wat gewensebt
werd. is nog niet bereikt, b.v. nog niet de
volledige medezeggenschap van bet perso
neel in het bedrijf, door spr. o.ra, in .Ie
Staatscommissie bepleit maar toch 1» vr.-l
verbeterd. Dc spoorwegraan is niet langer do
slaaf, die onbeperkt heeft dienst te doen
De actie voor lotsverbetering culmineert
thans in het loonvriiagstukk. Laat ons. zuido
spr., een voorbeeld nemen aan dc melkboe
ren. die maar deereteeren de melk moet vnn
beden af zoo cn zooveel kostenlaat ons
zoover trachten te komen, dat w ij ook op
bet gebied van de 1 o o n r e g e 1 i n g bet oen
en ander kunnen deereteeren! (Applaus.)
Ten opzichte van het loonvmagsiuk eon
stateerde spr., dm het minimumloon van 1
gestegen tot f 1 "5. daarna tot f 2.7b. Nog
bevredigde dit minimum-loon niet en telkens
is dan ook bij dc directie aangeklopt om
meer. Dc laatste loouherzieninc vond plant*
Op 31 Deeeiubei IMP dc directie stond toen
23 verhooping toe lu April is toen weer
door de organisatie aangedrongen op inkon»-
stenvcrmcerdcriiig Dc directie beloofde toen
de zaak de volgende maand onder dc oogen
•11. Op 26 Mei word weer geconfereerd,
dc directie zeide toen, dut de loonrege
ling hasr voldoende voorkwam. Dc Maat
schappij gaf meer dun liet Rijk cn t was nu
welletjes. Kr was bovendien geen geld.
Maar met „de centen", zei spr.. hebben wij
geen steek te mukcnl liet spoorwegbedrijf be
hoeft geen winstgevend bedrijf te ztfu en 1»
dat dan ook in het buitenhuid niet. Daur
overal geld bij. Maar hel Neder-
landscbe spoorwegwezen bloeit bnitengc-
11 bet eerste half jaar van 1920 i» 'zó
milliocn meer ontvangen dan in bet coivsto
half jaar van 19191
De Directie heeft ook gezegd, dat dc loon-
:tie niet leeft onder bet personeel. Sjir. t
oest dit met schaamte toegeven. In dit
verband wees hij op bet belang van een
hechte organisatie /ooals b.v. de redders-
organisatie De rceders werkten samen, /on
der aan politieke of godsdienstverschillen te
denkeu. en hebben fabelachtige winsten ge
maakt. De transportarbcidcrsstaking is op
een nederlaag uitgcloojien. Daar valt i.-it te
leeren dat cr méér eenheid moet zijn in iU>
arbeidersbeweging Deze nederlaag gaf de
•directie der sjioorwcgmaatsebappij moed zij
tide,'dat zij de consequentie van baar MUtid
ant aanvaardde.
Daarop is eerst getracht, samenwerking tt
krijgen van dc Xcderl. Vereen, met Si Ra
phael en den P. C B. Dit leverde niets op.
De Ncderh Vereen, is toen op audiëntie bij
den Minister van Waterstaat geweest en deze
oorddc in gelijken geest als de directie.
Van den Minister ging bet Hoofdbestuur
den Loonraad, met welken op 21 Juni
vergaderd. De Neder! Vereen, beeft
ged.ian gekregen, dat de Loonrand zich
verklaarde voor een minimumloon van 30.
De Directie wees dn loon af.
Daarop volgde bet buitengewoon congres
tn spoorwegpersoneel op 26 Juni. Daar.
werd het besluit genomen tot lijdelijk verzet.
>t nog toe onbekend in ons land.
Opnieuw weidde spr. vervolgens uit over.
el belang vau een eenheidsorganisatie, die
in Belgiè bestaat cn daar in één jaar loo
nen heeft welen te bereiken, waar wij, zclde
de beer M „niet aan ruiken kunnen".
Terugkomend op bet lijdelijk verzet, -vit©
>r. de gronden uiteen, waarop hel is geba-
:erd liet is toegepast in Oostenrijk. Ènge-
nd en Italië, cn inet succes of tenminste
gedeeltelijk succes Alles is cr nu ook in Ne
derland voor geregeld. Wanneer het 1 Octo
ber wordt geproclameerd, kan het 15 October
beginnen. (Applaus1 Bijna 40% van het
spoorwegpersoneel is thans in de Ncdcrl.
Vereen, georganiseerd, en er is dus kans op
succes. Spr. gaf daarna eenigc wijzen :ian,
waarop lijdelijk verzet kan worden gepleegd,
de reglementen in de band. Machiniv
hoofdeonducteurs, Btaiionsambtenarcn,
zij allen kunnen een geweldige stagnatie in
het bedrijf veroorzaken, wanneer zij maar,
stipt reglementair bandelen. Bij het goederen
vervoer moeten de pakken en koffers volgens
de reglementen „opgebeurd" en ..neergezet"
worden.(GelarhJ
Spr. deed daarna en aanval op de pers
in St. Raphael en don P. C. li., („liet Sein
licht" en „Het Rechte Spoor"), die voort
durend tracht het l(|delijk verzet belachelijk
maken, in plaats van te schrijven over eu
vragen om vermeerdering van inkomsten.
Trapt toch. aldus raadde spr. de aanwezi-
deze organen uw deur uit. als gc ze
leest! Het geschrijf in die bladen beeft
tengevolge, dat bij de directie de mening
postvat, dat loon»verhooging niet noodig t«
Spr. li» vervolgen.» voor een verslag v»n
:n onderhoud, dat het hoofdbestuur op 25
mi liad met oud-miuister Treub, voorzit:ci
van den Loonrand. In den loop T*n dit op«
