Sal. Dias.
Kaast het Stadhuis
AMSTERDAM
HEEREN KLEEDING
hunner Deutsche collega's n.I. den:
Jituw van «én ©tudontandorp.
Een commissie uit de LcidSCh© stu
denten met eenige hoogleeraren en
inr. K. P. v. ii. Mandele. directeur
'dei' Rotterdamsche bankvereeniginr.
'die comn*esari6 is van liet tuindorp
iVreewijk te Rotterdam, onderhandelt
(Over een terrein in de onmiddelijke
iciugeving ven Leiden.
Het plan, ontworpen door den be
ft enden architect De Basel, wil feite
lijk een flat worden en voorziet in twee
jtypee van bewoning. Het aal ongeveer
'een millioen kosten.
NEDBRLAND IN DEN VREEMDE.
Bij suppletoire begrootón^ voor
d?20 wordt aangevraagd f 10.000 ais
fcusidte aan de Vereeniging Nederland
!ln den Vreemde, ter gedeeltelijke be
strijding van de kosten van een door
haar georganiseerde In verschillende
plaatsen van Engeland te houden ten
toonstelling van Nederland ache schil
Serijen en beeldhouwwerken. He*, ge
noemde bedrag wordt voor de helft
.voor rekening van het 'departement
van buuenlamdsche zaken en voor de
helft voor rekening van dat onderwijs,
kunsten en wetenschappen gebracht.
He eerste tentoonstelling te Brighton
werd reeds geopend. Men hoeft van
Erigelsche zbde groote belangstelling
■voor do plannen der vereeniging voor
noemd aan den dog gelegd. Verschil
lende gemeentebesturen hebben b.v.
gratis expositiezalen in gemeentelijke
musea ter beschikking gesteld en zul
len in de koeten bijdragen, terwijl ook
vun particuliere zijde in Engeland een
niet onbelangrijke financieele steun
is verleend.
DE INTERNATIONALE FINANCIEELE
CONFERENTIE.
(Officeel). Het ministerie van Bui
len landsche zaken deelt mede.
In verband met het feit, dat mr.
G. Vissering, president der Neder
iandsche bank, benoemd is tot vice-
voorzitter der door den Volkenbond
te Brussel te houten Intern. Flnan-
cieeie conferentie, is genoemden heer
bij Koninklijk Besluit van 9 Septem
ber 1.1. no. 64 eervol ontslag verleend
als vertegenwoordiger der Neder-
landsche regeering ter genoemde
conferentie, daar deze functie onver-
eenigbaar is met die van vioe-voorzit-
ter der conferentie.
De vertegenwoordiging der Neder-
inndsche regeering ter Brusseiscne
Internationale Financieele contéren-
tie bestaat thans uit de heereri: prof.
mr. M. W. F. Treub, oud-minister
van Financien, oud-minister vun
Landbouw, Nijverheid en Handel,
lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal te 's-Gravenhage; mr. R. J.
H. Patijn, buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister, secretaris
generaal van het departement van
Buitenlandsche zaken te 's-Graven
hage; C. E. ter Meulen, lid der Fir
ma Hope en Co. te Amsterdam.
KIESPLICHT, EEN WASSEN NEUS.
Onder dit opschrift meldt de Tijd:
De nieuwe kieswet heeft ook kies
plicht gebracht met een strafbedrei
ging tegen hen, die zonder geldige
redenen den kiesplicht niet vervullen.
Hoe deze strafbedreiging tol een was
sen neus wordt gemaakt, leert ons
het gemeenteverslag van Amsterdam
over 1919. Wij zien daarin, dat op
een kiezerskorps van rond 155.500
kiezers bij drie verkiezingen in 1018
en 1919 niet minder dan 63.354 kiezers
bun kiesplicht niet vervulden. Van
dezen konden bijna 15.000 geen geldi
ge reden voor hun verzuim opgeven.
In 1918 diende de burgemeester,'
ingevolge art. 148 der Kieswet legen
S427 van die nalatigen een klacht 'm
bij den ambtenaar van het O. M. bij
do kantongerechten. Deze ambtenaar
zond de lijst aan den hoofdcommissa
ris met verzoek, elk dier gevallen te
.willen onderzoeken.
Oom aan dit verzoek te voldoen zou
da 'hoofdcommissaris aan de commis
sarissen en nan de hoofdinspecleuis-
ufdeelingschef6 ieder voor zijn res
sort op de gebruikelijke wijze moe
ten opdragen de 3427 personen te
hooren in zake hun overtreding van
art. 71, lid 2 der Kieswet, benevens
de 155 voorzitters der desbetrefiende
stembureau*.
De burgemeester heeft aan het ver
zoek van den ambtenaar van net
Openbaar Ministerie intusschen geen
gevolg doen geven, maar zich gewend
tot (len Minister van Justitie, onder
inededeeling, dat z. i. door de op
dracht aan de gemeentepolitie van al
deze justitieele werkzaamheden haar
veelomvattende gemeentetaak zeer in
het gedrang zou worden gebracht. i)e
burgemeester sprak daarbij als zijn
overtuiging uit, dat van de gemeente
politie dan ook niet geëisohl Icon
worden,- een zoo groot -uantal krach
ten voor het verhoor van de overtre
ders beschikbaar te stellen, tenzij uo-
ven twijfel vaststond, dat zonder een
dusdanig verhoor een strafvervolging
niet zou kunnen worden ingesteld.
De Minister van Justitie antwoord
de, dut hem niet was gebleken, dat de
ambtenaren van het O. M. bij ro
kantongerechten te veeleischend wa
ren met het oog op bet gewensente
bewijsmateriaal on noodigdo den Bur
gemeester uit, alsnog aan het verzoek
van net parket te voldoen. Inmiddels
.waren de 3427 overtredingen bijna
verjaard, zoodat van deze geen werk
meer werd gemaakt.
Het resultaat ziet men uit de cijfers.
De 3500 overtreders van 191S Jiebnen
schooi gemaakt, in 1919 kwamen er
nog 12.000 bij.
DE GEVAREN OP DEN WEG.
couranten staan tegenwoordig vol van
verkeersongelukken en het aantal
klachten, over de verkoers-anarchie,
is legio, zoo schrijft de „Kampioen"
en hei blad gaat dan voort:
„Tal van jaren achtereen hebben
wij gepoogd de kennis omtrent de re
gels van den weg gemeengoed te ma
ken. maar zonder hulp van de opvoe
ders van de jeugd en die van de
straat, zal het wel een ijdele Fioop
blijven, dat in afzienbaren tijd van
een geordend verkeer gesproken zal
kunnen worden.
In de eerste plaats dient een ieder
te beseffen, dat men als weggebruiker
niet doen en laten mag wat men goed
en voor zich zelf aangenaam en ge
makkelijk vindt.
Eu hd blad geert de volgende regels: i
Eerste regel van 't gezond ver
stand;
als er een trottoii of zijpad is, loopt
dan niet op den rijweg en als je er
loopt, kijkt dan uit naar de voortui
gen, die daar moeten zijn, omdat or
niets anders voor hen is.
Tweedo regel van 't getond verstand.
Wanneer je met ©en wagen moet stil-,
houden, doe het dan zoo, dal er nog
ruimte veor anderen overblijft.
Derde regel van 't gezond verstand.
Een voetpad dient niet voor stilstaan
de wagens, vooral niet op een hoek.
Nog oenige tafereeltjes worden be
schreven, waarvan d© moraal is;
Hechts blijft altijd do kant van uw
rechterhand, al maakt de straat ook
kronkelingen als een krakeling; links
blijft altijd iLe kant van uw linker
hand.
Als ge kinderen op straat of op
oen weg laat spelen, bindt ze dan op
het hart. niet over en weer te loopen
en probeer bovendien te bedenken of
er in de buurt niet een plein of stille
ntraal is.
Cyriel Buyase noemde terecht de
grootste zorg van automobilisten, w a
gens, waarachter jongens niceloopen,
<Üe dan ineens loslaten en op zij weg-
ioopen, met groot gevuar <>nder een
auto of wagen van den anderen kant
tc geraken.
Laat de politic zieli beijveren alle
gebruikers van den weg op te voeder»
tot ge-schoolde deelnemers van net
verkeer, liet is moeilijk, maar duiik-
baar werk.
Het publiek gaat er uit eigen bewe
ging niet toe over om zich d© ver
keersregels eigen te inaken, den ycion
verkeersongelukken ten spijt. Leiding
moet er zijn, verstandige, doch be
sliste leiding, waarvoor de politie liet
aangewezen instituut is.
UKUZIENTNO VAN PASPOORTEN- EN
POSTWEZEN.
Melding is gemaakt van hel vor
men van ecu ooiumie&ie ten behoeve
der herziening van het internationaal
paspoorten en postwezen. De commis
sie bepleitte in een verspreide circu
laire de noodzakelijkheid van eenvor
migheid van paspoortregeling; afscnat
ten van het visu en in afwachting
daarvan ©en uniform bedrag daarvoor
van ongeveer een shilling. De rom-
missie wenschte verzet aan te tecKe-
nen tegen de voorgestelde verhoogin
gen in het internationaal posttarief,
op grond, dat verdubbeling van nei
buitenlandsche port niet noodig is
oni dc kosten te bestrijden en een
zware belasting zou zijn op alle Im
port- en exporthandel.
Eere-voorzitter der commissie is de
oud-minister en parlementslid Lord
Robert Cecil, voorzitter Sir Martin
Conway, parlementslid en secretaris
majoor Neville Lytton.
In liet buitenland zijn ook commis
sies gevormd, n.I. in de Vcreenigde
Staten, Denemarken, Noorwegen,
Zweden, Zwitserland en Nederland.
De Nederlandscho commissie dc-
stuat uit de hoeren II. C. Dresselhuys,
lid der Tweede Kamer; S. P. van
Eeghen, voorzitter der Kamer van
Koophandel te Amsterdam; E. Hel
dring, directed* der Kon. Stoom
boot Mij.; mr. G. Vissering, president
der Ned. Bank, en J. van Volleimo-
ven, directeur der NederlandscJio
Bank.
In de circulaire, waarin van hel
bovenstaande melding wordt gemaakt
en die thans het I-IbT. in lianaen
kwam, wordt er op gewezen, dat, of
schoon de Zwitsersehe regeering een
aantal belachelijke en kostbare poli-
tiebepalingen, die nog drie a vier
maanden geleden bestonden, hoeft al-
gescliaft, nog veel in de paspoorton-
regeling te verbeteren valt. De Fran
se-hen vragen voor een visum f 4,80,
de Belgen 75 cents; de Amerikanen
25,20; dc Zwitsers f 3, de Italianen
f 6, er is dus niet de minste unifor
miteit.
In het licht wordt verder geteld,
dat terwijl uien van Londen «en
brief naar de Antipoden kan zenden
voor twee stuivers, een briefport van
Dover naar Calais van vijf stuivers
zou beteekenen, dat men ten min6te
twee en half maal do vervoerkosten
voor -een brief zou vorderen, hetgeen
dus niets anders zou wezen dan een
belasting op den handel.
De commissie hoopt, dat zij op
haar pogen den steun zal krijgen ufl
velschillende landen en voor dege
nen, die hun sympathie willen betui
gen, zij aangeteekend, dat het secre
tariaat is gevestigd 19, Woburn
Square, London, W. C. 1.
RAPPORT DER MALARIA-COMMISSIE.
Verschenen is het eerste jaarrap
port van de malaria-commissie uit
den Centralen Gezondheidsraad.
De commissie hoopt, dat dit rap
port tot da-den zal voeren, want vast
staat reeds, dat in enkele deelen des
lands, mot name in Noord-Holland,
de malaria zoo veelvuldig voorkomt,
dat van een epidemie kan worden ge
sproken.
Het eerste hoofdstuk van liet
rapport bevat een overzicht van Ce
onderzoekingen naar het voorkomen
der ziekte hier te lande in de laatste
jaren. Als aanhangsel is daarbij ge
voegd een door den rapporteur sa
mengesteld overzicht van hetgeen hij
aan historische bijzonderheden bijeen
verzamelde over het voorkomen «Ier
ziekte in vroegere tijden.
Het tweede hoofdstuk is gewijd aan
de malaria-mug.
In het derde hoofdstuk worden
voorloopige voorstellen gegeven over
de bestrijding en wering van de ziek
te. In een bijlage tot dit hoofdstuk
geeft de rapporteur nog tal van ge
gevens over therapie enz.
Dc commissie bestaat uit de hee-
ren dr. J. \V. Jenny W'eijerman,
voorzitter; dr. C. W. Broers. J. v.
Bijl, dr. C. Eijkman en dr. J. Schnu-
te rapporteur.
BRANDBRIEF. Bij de firma I.
II. en Co., in de Boompjes te Rotter
dam, is in de brievenbus een kaart
geworpen, waarop staat vermeld, dat
van de firina een bedrag van f 100(1
wordt gevorderd en dat bij het niet
voldoen aan dien eisch liet huls ln
brand zal worden gestoken.
PAST OP UW KINDEREN. Ir.
het gezin van Van P. in de Hendrik
straat te Rotterdam, liet de moeder
haar kinderen van 4, 3 en 1 Jaar
"en ogenblik all een. Toen zij ttiuïs
kwam, was het oudste kind in een
wa^chkuip gevallen en verdronken.
Het meisje was op een stoof gaun
staan oin in do kuip te kijken.
10-.TAARLIJKSCHE VOLKSTEL
LING. Ten stadhuize te Amster
dam werd oen vergadering gehouden
van leiders der a.s. volkstelling in
Noord-Holland. Een 300-tui ïieeren
wuren opgekomen. De dii'ecteur van
het CentraaL Bureau voor dc Sta
tistiek uil den Haag had de leiding.
De voorschriften werden behan
deld. De heer van Dijk, directeur
van den topografisohen dienst gaf
uitleg van de plaatselijke indeeiing.
Verder werd voornamelijk het woord
8«voerd door den Chef-Bevolking te
Zaandam en door den secretaris van
Wormerveer, op wiens voorstel eeni
ge wijzigingen zullen wordon aange
bracht. Deze stelde ook voor ue ver
goeding door het Rijk aan de gemeen
te te betalen, bij den Minister voor te
dragen op 20 cent per geteld persoon.
Als deze vergoeding wordt gegeven
zal volgens spr. slechts 3 4 van ae'
totaalkosten worden vergoed. Dm de
ze zaak te bepleiten, werden de hee-
ren Broers van Wormerveer, Zaal-
terg van Sloten en Vos van Heem
stede afgevaardigden.
NATIONALE BETOOGING VOOR
PLAATSELIJKE KEUZE. De Na
tionale betooging voor Plaatselijke
Keuze, naar aanleiding van de op
banden zijnde behandeling van het
wetsonlwerp-Rutgers in de Tweede
Kamer, is definitief bepaald op Za
terdag 13 November a.s., 's nam. 2
uur in het gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen te den Haag. Deze
meeting beoogt een krachtige aanspo
ring te zijn voor de Regeering en het
Parlement om rekening te houden
met den ernstigen wensch der drank-
bestrijdersorganisaties in ons land.
De regeling van de betooging berust
den Nat. Bond voor Plaatselijke
Keuze en de Blauwe Week-Comniissïe
uit de N. C. A.
BRANDEN'. Te Maastricht is
Woensdagnacht een pand in de dicht
bevolkte Grachtetraat, waarin de
bierbottelarij van Lelieveld en een
meubelmakerswerkplaats was geves
tigd. gebeei uitgebrand. Met een ont-
zettenden knal sprongen eenige kool-
zuurbuizen. De brandweer en de
spuit van de Sphinxfabriek hebben na
veel moeite het vuur gebluscht. Het
geheel was slechts gedeeltelijk verze
kerd. Een week geleden was in de
meubelmakerswerkplaats ook reeds
brand ontstaan, die tijdig werd ge
bluscht.
NAAR FRANKRIJK. Naar men
verneemt zullen eerlang een tweetal
Nederhuidscho genie-officieren een
studiereis inaken naar Frankrijk, tei
beoordeeling, op de slagvelden, van
do ondervindingen inzake de verster
kingskunst in den oorlog opgedaan.
DE BURGERWACHT. De parle
mentaire» .redacteur van I-Iet Volk
meldt: Naar wij uit betrouwbaren
bron vernemen, zal minister Ruys de
Beerenbroiiok op de ontwerpliegroo-
ting van binnenlandse!)© zaken-voor
1921 oen post voor de burgerwacht
plaatsen van niet minder dan onge
veer anderhalf millioen gulden.
IIET INVOERVERBOD VAN HA
RING IN DUITSCHLAND. Het
Jlaugscho Correspondent.iebur. meldt:
To bevocgder plaatse- was Vrijdag
ochtend nog niets bekend van een op
heffing door de Duitscfie Regeering
van het invoerverbod op Hol landsche
haring.
DE TOESLAG OP HET BRUIN-
BROOD. Naar het Hangsche cor-
respondienlieburcnu meldt blijft de
toeslag op het bruinbrood dezen win
ter nog gehandhaafd.
CIIR. NAT. SCIIOOLCONCrRES.
Naar men aan De Stand, bericht, zal,
daar prof. Bavinck wegens ongcsteld-
heia verhinderd is, minister de Vis
ser bij de opening van liet Nat. Chr.
Schooicongres een welkomstwoord
spreken. De leiding van de vergade
ring zal berusten bij ds. J. L. Plerson
die de openingsrede zal houden.
BEWAARSCIIOOLONDERW IJS.
De vereeniging Volksonderwijs tracht
een beweging op touw te zetten om
te maken dat 't ingediende wetsont
werp op het bewaarschoolonclerwijs
00 wordt gewijzigd, dat ook aan de
gemeenten voor door haar ingerichte
of nog iu te richten bewaarscholen
subsidie wordt verleend.
WIJZIGING RADENWET.
In de Memorie van Antwoord op het
voorloopig verslag der Eerete Kamer
betreffende het wetsontwerp tot wijzi
ging der lladenwet, zet de Minister
vun Arbeid uiteen, dat in de ïtaden-
wet ondubbelzinnig aan de Raden van
Arbeid do bevoegdheid i& gegeven om,
behoudens het in ae wet geregelde
towucht, over de wijze, waaroj) de Ra
den aan hunne taak uitvoering zullen
geven, zelfstandige mautregclen en
besluiten te nemen. Inperking van
deze wettelijke bevoegdheid der Ra
den is niet zonder weiswijziging mo-
golijk en oen zoodanig wetsvoorstel is
niet gedaan en is ook niet van den
Minister te vcrwuchten.
Mochten andere organen, wier werk
zaamlicid op liet gebied der arbeids
vet-zekering ligt, er naar streven om
do wettelijke bevoegdheden van de
Raden van Arbeid aan zich te trek
ken of tegenover die lichamen be
voegdheden zich aan te matigen, wel-
ko de wet hun niet heeft verleend,
dan zal de Minister niet aadzelen die
organen te nopen zich Linnen de
grenzen liunnor bevoegdheden te hou
den, terwijl, naar hij vertrouwt, de
lladn zelf wel tegen zoodanige maclits-
overschrijdin« krachtig positie zsft-
den nemen.
Do Minister vestigt de aandacht er
op dat zelfbestuur niet synoniem is
met onbeperkte vrijheid.
Onmiskenbaar is een omvattend toe
zicht op de Radon van Arbeid. Dal
toezicht zal er op moeten zijn gericht
om te waken voor een zoo zuinig mo
gelijk beheer der RadVi em ln het al
gemeen voor een zoo deugdelijk moge
lijke uitvoering van de aan de Raden
,l5pgë3rhgen laait. Mot dit toezicht be
last art. 79 der Rademvet de .Verze
keringsraden.
Deze lichamen zullen krachtens
hunno taak de besluiten, maatregelen
enz. der Raden van Arbeid hebben te
bezien uit hel standpunt van het al
gemeen verzekeringsbelang ©n hebben
in te grijpen waar naar hunne over
tuiging dat belang dreigt te worden
geschaad.
Daarmede zijn echter de Raden van
Arbeid niet onder, de voogdij der Ver
zekeringsraden gesteld.
Overigens zal, naar de Minister ver
trouwt, de voorgedragen aanvulling
der Radenwet er veel toe kunnen bij
dragen om, voor zoover liet betreft
de controle op het geldelijk beheer dei-
Raden van Arbeid te voorkomen. Is
eenmaal de begrooting van den Raad
van Arbeid door den Verzekerings
raad goedgekeurd, dan zal dc Raad
van Arbeid over de wijze waarop het
hem toegestaan crediet zal worden
aangewend geheel naar eigen inzicht
kunnen beschikken.
BOUWSTEENEN VAN HOOG
OVENSLAKKEN. Bij de schaarsch.
te en den hoogen prijs der bouwstec-
nen maakt men in Duitschland met
selsteen van hoogovenslakken, schrijft
de Tel.
Dit produkt door den uitvinder
Tliermosite genoemd, wordt verkregen
door hoogovenslak direct uit den
hoogoven in een reservoir met water
af te tappen. De gevormde stoom
blaast dan de slak tot een zeer po
reuze massa, gelijkende op puimsteen
of tufsteen. Het produkt is zeer lie1
on weegt ongeveer t37 K.G. por M3.
Het is een uitstekende warmte-isola-
tor (beter dan asbest) ©n tevens geluid
demper.
Van de fijne deeltjes maakt men
met behulp van kalk de slakken-ce
ment die gebruikt wordt als bindmid
del voor de thermositosteenen, die als
hoogovonbekleeding worden aange
wend.
Na breken en zeeven van het ruwe
product worden de korrels van 3i tot
12 m.M. vermengd met het bovenge
noemd slakkén-cement in verhoud'n.
van 6 op 1 en water toegevoegd, tot
dat een weeke mortel is verkregen.
In de steënpersen worden hiervan
800 a 900 steenen per uur geperst. Na
het persen worden de steenen 6 tot 8
uur aan de werking van afgewerkten
stoom van 60 80 gr. C. blootgesteld
en daarna een maand in de buiten
lucht gedroogd.
Doze zeer lichte steenen van 25 bij
12 bij 9i c.M. hebben in drogen toe
stand een weerstand tegen druk van
9.6 tot 16.5 K.G. per c.M2. voor ou(lerc
steenen bedroeg dit zelfs 29 K.G.
Doze steenen zijn zeer geschikt voor
woningbouw en kosten ongeveer oen
derde gedeelte van den tegemvoordi-
gen prijs der metselsteen in ons land.
DE MOORDAANSLAG TE HAAF-
TEN. Betreffende den moordaan
slag met doodelijJc gevolg, gepleegd op
den 51-jarigen fabrieksarbeider P. v.
B., te Haaften, verneemt men nadar,
dial het venHioor van den verdachte,
den lossen arbeider G. v. D., voldoen
de aanwijzingen heelt gegeven oni
hem in Tiel in verzekerde bewaring te
hoiuden. De verdachte ontleent ten stel
ligste, de dader te zijn, en zegt alleen
hel, slachtoffer togen den muur te heb
ben geduwd, hetgeen echter als zeor
onwaarschijnlijk voor de doodsoor
zaak wordt gehouden, daar de sche
del wonde a'le kentoekenen vertoont,
door een. slag niet oen hard voorwent
te zijn toegebracht.
BESTRIJDING VAN DEN KANKER.
De Haagsclie redacteur van Do
Maasbode schrijft:
Naar verluidt, is de Regeering voor
nemens aan het Nediertandech Kan-
kerinstituut een voorschot te vorlee
non van f 400.000 voor den bouw van
een nieuw Ziekenhuis voor kankerpv
tien ten.
TWEE HOLLANDSCHE MILITAIREN
GEVANGEN GENOMEN.
Maandagmorgen j.l. kwam, gelijk
gemeld, te Hoek van Holland per s.s.
„Frinton", van de Harwich-lijn, étn
transport Duitsche krankzinnigen
aan, die gerepatrieerd werden vanwe
ge de Britsche regeering en door de
bemoeiingen van de Society of Friends
of Foreigners in Distress begeleid
weiden door Engelsclre verplegers cn
verpleestens. Van Hoek -van Holland
ging dit transport dadelijk per trein
door naar Goch, tot, Cranenburg bege
leid door twee sergeants van de mi
litaire politie van de groep Rotter
dam. Cranenburg is gelijk bekend
het eenige kilometers in Buitech
land geliegen naaste grensstation.
Aldaar aangekomen, wikten deze
onderofficieren, zoo meldt de N. R.
Ct., hot transport verlaten en de te
rugreis aanvaarden, doch niet alzoo
dachten de te Cranenburg aanwezige!
iniiitairen der Sureté militaire beige
er over. De onderofficieren werden ge
arresteerd en ontwapend en doorge
zonden naar Kleef, waar zij voor den
militairen kommandant geleid wer
den. Deze vond eerst geen termen om
aan hun toestand van gearresteerde
een einde te maken. Later op d©n dag
zijr, zij er in geslaagd dien koinnimi-
aant aan het verstand te brengen, dat
zij geheel te goeder trouw daar wa
ren, en geen andere bedoelingen had
den dan het bedoelde transport te Le-
geleidan zooals hun was opgedragen.
Zij werden toen vrijgelaten.
*Op hun vraag om hun wapens tc
mogen terug ontvangen werd evenwel
geantwoord, dat daaraan niet kon
worden voldaan; zij moesten die ach
terlaten en ongewapend het nazette ge
bied verlaten. Te "6 nachts half drie
kwamen zij te Nijmegen aan.
DE GELDELIJKE MOEILIJKHEDEN DER
GEMEENTEN.
Woensdagmiddag; is te 's-Graven
hage, naar vanwege de Vereen iging
van Nederiandsche gemeenten wordt
gemeld, een yea-gaderlug gehouden
var. vertogen woord igors 'der colleges
van dagolijks-ch bestuur der gameen-
t I met iiieei dan 25.000 inwonere, ,ter
gemeenschappelijke beraadslaging
over de leeningsmoeilijkheden voor de
gemeenten. Deze bijeeukomst was be
legd door de Veroeniging van Neder
iandsche genieenten, waarvan bodooi-
ae gemeenten alle lid zijn.
By de besprekingen, weike een voor-
loopig karakter droegen, kwamen
verschillende belangrijke denkbeelden
in behandehng, Besloten word, dot de
vereeniging een commissie zou 1 «noe
men, om de beraadslagingen nader in
studie te nemen on omtrent het ond >r-
werp spoedig rapport uit te brengen
voor 'n 2de vergadering. In die comm.
zul' i zitting nemen <k> lieeren: mr. J.
B. Bomens, weth. van Haarlem; P. J.
c'.e Kantor, wethouder van Dordrecht,
J. II. TUL O. Kettlitz wethouder van
Utrecht; A. R. Veen6tra, secretaris
van Amersfoort; mr. dr. F. L. G. M.
Vonk de Both, burgemeester van Til
burg; F. M. Wibaut, wethouder van
Amsterdam; mr. J. A. de Wilde, wet
houder van 's-Gravenhage en de di
rectie der vereeniging: de heeren iov.
A. Jonker en II. Th. Ktein.
HET DU 1T.SCH-NEDERLANDSCHE
CREDIET.
De Ilcrlijnsclic correspondent van „De Te
legraaf" schrijft
Er is gedurende dc laatste weken in de
Nederlanihscbc pers veel te doen geweest
over dc weigering der Duitsche rcgccrlng om
op liet oogenhlik voor een bedrag van 1V,
niiltioen gulden Nederlandscho baring, die
in 1910 govangon is, nan to koopen. liet
gunt bier om een betrekkelijk kloine trans
actie in oen bedrijf, dat gedurende den oor
log voldocndo vun deu voedsclnood. zoowel in
Duitsebland als iu Nederland, beeft geprofi
teerd.
Niettemin blan.-t men deze kwestie op tot
ecu aangelegenheid van nationaal belang en
maakt men de Duitsche regeering ernstige
verwjjteu. Men beschuldigt baar van kwade
trouw en gaat zelfs zoo ver te beworen, dut
Berlijn zich leu doel stelt, do gehccle over
eenkomst. betreffende bet tweehonderd mil
liot-n gulden crediet weer op losse schroe
ven te zeiten.
Tot ieders geruststelling kau men bier
onmiddellijk aan toevoegen, dat dc Neder
landscho of de Duitscho regeering met dit
getwist niets te maken liebhen.
Ziehier de feiten
Den Sisten Mnart J.l. word lusschen den
Nedorlandschen en den Duitsehen Staat een
overeenkomst gesloten, waarbij aan Duitsch
land. in mindering van bet crediet van twee
honderd millioen gulden oou voorschot van
vijl-en-twintig millioen gulden werd toege
staan. Daarentegen verplichtte de. Duitscho
regeering zich, voor 211 millioon levensmid
delen uit Nedórlnnd to betrekken. Daaronder
bevond zich oen post van VA millioen gul
den haring.
Dit contract van 31 Mauri word aange
vuld door een Iweode overeenkomst, die den
koop en lovering der goederen nador om
schreef, Met de Nedorlanilsche rocdcrsver-
ooniging voor de biiringvisscherij werd ge-
eontraclcord, dal; Duitsclilnnd Onmiddellijk
voor twee millioen gulden haring van de
vangst 191Ö zou betrekken, wat ook ge
beurd is. Voor de t'C8tcorcnde 1A millioen
guldon zou Duitsclilnnd eveneens baring vau
de vougst 1910 koopen, indien vóór den JDcn
Juli bet groote crediet van twc.ohondord mil
lioen gulden zou zijn vorlociul. Woordelijk
heete hot in deze ovcroonkonist
Do verplichting tot aankoop vervuil, in
dien den lfidcn Juli liet crediot vau twee
honderd millioen niet is toogOstaun.
Zoouls men weel. was do tweehonderd mil-
lioeii-crediet-ovorcenkomst op 15 Jnnl nog
niet bevestigd, cn is dit zelD nu nog niet. Bij
gevolg vervallen do verplichtingen, welke
voor Duitschland uit hel koop- en lovoriiigs-
accoord voortvlooion. Natuurlijk ontlcónt mem
vun Duitsche zijde niet, dat men verplicht is,
alsnog voor l'A millioen guldon Ilollandseltc
baring te. koopen, maar wól ontkent men,
dal men op 't oogonblilc alsnog verplicht is,
haring van dc vangst 1919 lo acceptccrcu.
Daar liet oude knop- on leveringscontract ver
vallen is. zal men ooit niouw mooton opstel
len, en daurtuo is men hier b o r o 1 d, zoodrn
de overeenkomst iu zake hot tweehondord-
millioen-orediot in werking treedt.
Deze kwestie zou natuurlijk vau veel groo-
ler belang sqjn, indien Duitsclilnnd, zooals iu
dc Nederiandsche pers verzekord is. op
liet oogenhlik tegenover hot Nodorlaiiilsche
crediot anders zou slaan dan eenige maan
den geleden.
Dit is niet bot geval. Dc Duitscho rogco-
rÏDg beschouwt nog steeds bot lol stand ko
men van hot crediot als een z.aak van liet
grootste boiling, on harerzijds doet zij alles
om de overeenkomst zoo spoedig mogelijk iu
werking tc doen tredoii.
Reeds conigen tijd geleden heeft zij do
schatkistbiljetten, die als onderpand ver
langd werden, in Nederland gedeponeerd en
indien op hel oogonblik do overeenkomst nog
niet door de beide regceringcn is geratifi
ceerd. dan is dit te wijtou aan luoeilijklic-
deu, die noch Berlijn, noch Den Haag uit den
weg konden ruimen. Niet de Duitscho, maar
de Nederiandsche regeering wenscht op het
oogenhlik de ratificatie uit te stellen, om
dat zij nog steeds wacht op dc goedkeuring
der Ncdcrlandsch-Duitsche sleenkolenover-
eenkomst door dc Parijsche commissie van
herstel. Reeds maanden geleden heeft „De
Tel." gcwcz.cn op dc weinig toeschietelijke
houding, die men te Parijs tegenover de Ne
deriandsche slccnkoolvoorzieniiig aanneemt.
Ifcewel sinds dc conferentie tc Spa dc toe
stand niet gewijzigd is. en Duitschland zijn
verplichtingen jegens Nederland zal nako
men, zonder de belaugeu der Entente ;-.f-
brciik tc doen, blijft men tc Parijs aarze
len. wal, na de bekende verklaring van den
L'ranscbcn minister-president Millcrand over
Lf! Nederlaudsch-Duitscbe crediet, heel be
grijpèlijk is.
Te Berlijn is incn echter overtuigd, dat dc
Commissie van Herstel ten slotte baar goed
keuring aan de Nederlandsch-Duitscbe over
eenkomst zal hechten cn dan staal niets
meer dc ratificatie van het verdrag in den
Xooals uit het bovenstaande blijkt, is een
mededeeliug un de Berlijnscho „Biirscnooti-
ri«r", dat dc Nederiandsche regeering aU
eerste termijn van hel twechondordmilliocn
citdiel zeven millioon zou nitbctafcn, voor-
harig. Zoolang de ratificatie van 'l crodiet-
ve.-drag niet licoft plaats gehad, kan Neder
land geen nieuwe uitbetalingen doen.
Koloniën
DE MERAPI.
E©ii vertegenwoordiger van hel
Soc-r. Hbl. heeft dr. Kenimerling in
diens Livak op de helling van don
Merapi opgezocht, waar ook dr.
Sclimutzer uit Solo was aangeko
men, niet om dr. Kemmerling te hel
pen, doch als belangstellende. De
heer Kemmerling deede hot vofgeiKlo
mede:
In den schoenen kratertreoAter
vormde zich na 1883 een prop van ge
stolde lava, welke geleidelijk door in
den vulkaan werkende krachten ver
droot en omhoog geheven werd. waar
door de hoogte van den vulkaan sinds
1883 met 54 M. ia toegenomen. In den
krater bevindt nfcih thans op honder
den meter een tweede prop, weike
door -n lusschcngelegen plateautje
in twee ophoogingen is verdeeld, fn
1918 is een gedeelte van den wand
INGEZONDEN MEDEDEEI7LNGEN
60 Cta. per regel.
191 li. Vsorburiwil lil
Altijd «engr«ot« sorteering
prima
2<te Hands
in alle modellen voorradig.
ior prop ingestort naar het Blong
keng ravijn, waarna de prop «en
hocfijzervorm gekregen heett, in
welks open zijde zich een nieuw lupje
heeft gevormd. Deze kleine prop
wordt nu bij stukken afgestoolen,
waarna verwacht wordt, dat dc hoet-
ijzervorm zal afbrokkelen. Dit proces
zal geruim©» tijd duren, nu eens in
heviger male, dan weer kalmer, doch
in zichzelf niet gevaarlijk. Alle ver
halen omtrent lava zijn pure fantaste,
bovendien heeft de lava van den Me-
rapl door hel groot percentage kiezet-
zuur de eigenschap spoedig t© stotien.
Nadat oj» 22 Juli een sterke dans
ontwikkeling had plaats gehad, begon
in den namiddag van den 25sten d.a.v.
de eerste afscbuiving. Daarna hadden
vci'schilletide explosies plaats met liet
resultaat tot dusver als volgt:
Het Blongkengravijn is thans reeds
tot een kilometer van de dichtbij ge
legen desa Katji geheel gevuld met
eruptie-stoffen.
In dat ravijn zijn boomeu ontwor
teld en is de vegetatie uitgeroeid. In
het bovenste gedeelte van het Utong-
kengr&yijn slaat de eruptie-massa
reeds ovor de noordelijk aangrenzen
de ravijnen, ook in het ravijn der Ka
li Latitat en een weinig in het ïrl-
singravijn. In verband mot de opvul
ling van den bovenloop van het
Blongkengravijn zijn bij sterken re
gen zware bandjirs in de richting
Moentilan te duchten. Beeds werd bij
desa Katji een waarschuwingsposi
geplaatst, terwijl dit beveiligings
systeem /.al worden uitgebreid.
Dr. Kemmerling hield een
bespreking met den controleur en
irrigatie-ingenieur, welke vermoede
lijk leiden zal tot een vasten wuar-
schuwing6post bij Katji en het voor
stel tot den aanlog van een vaste tele
foon aldaar.
Dr. Kemmerling blijft nog eenigen
tijd, doch niet totdat het gehcele pro
ces is uitgewerkt, daar mensefaelij-
korwijs gesproken van den vulkaan
zelf weinig gevaar te verwachten is.
Di. toestand herinnert aan 1822, toen
vrijwel op dezelfde wijze het Blong
kengravijn gevuld werd. hel geen leid
de tot zware bandjirs, loopende tot
don grootcn weg Moentilan—Magol-
l-ltng.
F.en groot areaal om den Merapi is
bedek, mei aeoh, docli de dikte der
usclilaag valt mee, hoewel deze scha
del ijk is voor den plantengroei.
DE STAKING BfJ DE DELI-SPOOR.
Men soint uit Weltevreden:
Officieel. De staking bij de Deli-
spoor wordt als geëindigd beschouwd
50 van de stakers heeft hel werk
hervat.
LONGBEST.
Men seint uit Weltevreden:
Twee Japanners zijn t© Toéarl auij
longpest gestorven.
Sport on WedstrOdsn
LUCHT VA A BTN1EU WS.
Twc© .vliegers god wil.
To Cleveland in Ohio zijn tweo vlie
gers van ©en postvliegtuig, dat op 500
meter hoogte in brand raakte, godood.
VOETBAL.
IIAARLEMSCHE VOETBALBOND.
OVERZICHT. Zondag a-8. is liet
competitierad weder in volle wer
king. 27 wedstrijden staan op liet
programma, alleen dus voor den H.
V. 13, komen dezen dag 600 voetbal
lers in het veld. Men kan dus na
gaan, hoeveel jonge mannen en jon
gelui teken Zondag over het geheéle
land do voetbalsport beoefenen.
Van voorspellingen zullen wij ons
ditmaal onthemden, daar er natuur1
lijk nog niets bekend is omtrent de
sterkte der diverse elftallen. Nog één
nieuwe vereeniging Is tot den H. V.
B. tooster ten. n.I. Ripperda, dat in
3 A /al utkomon.
Hieronder volgt het wedstrijdpro
gramma:
J. -Ill TI 'D H ill uieiJUBH 'V I
11. B.—II. S. V, II; Zandv.—Edo II;
Schoten JI—B V. C. II.
1 B: R- C, H. IV—Haarlem III a;
V. S. V. II—Edo III; Stormv. IIM
Schoten III; D. O. A.— I. V. O.
2 A- Haarlem V—T H. B. II; Edo
IV—D. I. O.; H. S. V. Ill—R.C.H. V
2 B: llillegom IZandv. II; Ben-
ncbroek—D.I. O. II; R. C. II. VI -
T. H. 13. III
2 C: Kennemers I—Schoten IV; V.
S. V. III—E. H. S.; B. V. C. HI-Edo'
V; Spaornd.Haarlem VI.
3 A: RipperdaHaarlem .VII; Edo'
VI—T. H. B. IV.
3 B: HiÜegom II—Ivo II.
3 C. Vogelenz. II—D. I. O. III; Ben-
nebrook IID. O. V.
3 I): D. V. O -Kennemers II|
Spnnmdum II—R. W. 1.
3 F.: V J. C—F- R. E. 8. II; Ken-
nemer IIIR. ,W. II.
