iiuuu's Qisu>
TWEtDE blad.
Trydai i November 1320
Siausmeuws
AANKOMST EN VERTREK DER
SPOORTREINEN.
Er wordt den loutstei) lijd vcol geklaagd"
ovor het laat aankomen on vertrokken der
greinen op alle spoorlijnen-
Deze vertraging geelt den roizigera veel
i.-..; cn is ook niut van' gevaar ontbloot.
Zei 31 r. Marchant de vorige week niet in
een vergadering te Schoten, dat hij aan
et" machinist gevraagd had, of deze, war.
neer hij volgens de voorschriften op alle
signalen lette, wel op den vereischten tijd
w.a Amsterdam naar Rotterdam zou kun
nen rijden, waarop de machinist ant
woordde, dat dn tot de onmogelijkheden
behoorde I In diezelfde dagen gebeurde
toevallig het spoorwegongeluk te Haarlem
ter hoogte van den Schoteraingol, wat wel
licht zooals een der spoormantien ons
verteld© niet gebeurd zou zijn, als de
laatste personentrein te Rotterdam niet....
veel te laat vertrokken was!
Een der machinisten was wegens den
mist door een onveilig signaal gereden.
Het staaj niet aan ons, te bcoordeelen.
witn hier de meeste schuld treft, maar dat
het onregelmatig loopen der treinen veel
ongerief veroorzaakt, 1* zeker.
We hebben Donderdag eens op twee ver
schillende tijdstippen van den dag een
poos op het Haarlemscho slation vertoefd,
om de aankoinBt en het vertrek der treinen
te controleereu.
Het resultaat van dit onderzoek volgt
hier, eentonig maar juist:
Trein No. 193, dio te 4.54 uit Amsterdam
te Haarlem moest aankomen, arriveerde te
4.58; hij inoest naar Leiden vertrekken te
4.58, maar vertrok te 5.02; aankomst on ver
trek dus 4 minuten te laat.
De lokaal-trein, die to 3.52 uit Dun Haag
vertrekt, kwam op den juiston tijd (te 5.01)
t<> Haarlem aan.
'Trein No. 227, dlo to 5.39 uit Amsterdam
te Haarlem moest aankomen, arriveerde te
5.46; hij moest naar Leiden vertrokken te
5.43, maar vertrok te 5,49; aankomst 7 mi
nuten te laat, vertrek 0 minuten te laat.
Trein No. 220, die te 5.51 uit Lelden te
Haarlem moest aankomen, arriveerde te
6.07; hij moest naar Amsterdam vertrek
ken te 5.54, maar vertrok to 6.10; aankomst
en vertrek dus 16 minuten te laat.
Trein No. 2237, die te 5.33 van Haarloin
naar Uitgeest moest vertrekken, vertrok te
5.38; dus 6 minuten to laat.
Trein No. 2042, die te 5.39 van Haarlem
naar Amsterdam moest vertrekken, ging
precies op tijd weg.
Trein No. 2045, die te 5.49 uit Amster
dam te Haarlem moest aankomen, arri
veerde te 5.54; moest naar Zand voort ver
trekken te 5.54, maar vertrok te 6.57; aan
komst 6 minuten te laat; vertrek 3 minu
ten te laat.
Trein No. 2239, die te 6.07 uit Amsterdam
te Haarlem inoest aankomen, arriveerde te
6.11; hij moest naar Uitgeest vertrekken te
6.10, maar vertrok 6.15; oakopintt 4 minu
ten te laat, vertrek 6 minuten te laat.
De lokaal-trein, die to 6.01 zoo mooi op
tijd uit Den Haag te Haarlem aangeko
men was, vertrok 7 minuten te laat; hij
had moeten vertrekken t« 6.12, maar ging
t. 6.19.
Trein No. 2234, die te 6.03 uit Bloemen
daal te Haarlem moest aankomon, arriveer-
de te 6.14, dus 11 minuten te lnat.
Eén der slatlon-benmbton, die ons een
en ander had zien noteoren, vortelde, dat
de treinen op dezen tijd van don dag
meestal te laat aankomen en vertrekken;
hij oordeelde, dat dit waarschijnlijk in
verband stond met hot sluitingsuur der
kantoren en fabrieken, ,,'a Avonds loopen
de treinen veol geregelder", besloot hij.
Dat zouden wij wol onderzoeken.
Kwart over zeven waren we weer op
het station en werden al dadelijk teleurge
steld. Trein No. 229 namelijk, die te 7.33
uil Amsterdam te Haarlem moest aanlco
men, arriveerde eerst te 7.47; hij moest ver
trekken te 7.36, maar vertrok to 7.50; aan
komst en vertrek dus 14 minuten te laat.
Trein No. 563, die to 8.04 uit Hoofddorp
te Haarlem moest aankomen, wit precies
Trein No. 224, die te 3.16 uit Ltidcn te
Haarlem moest aankomen, arriveerde te
8.17; hij moest naar Amtserdam vertrek
ken te 8.20 en deed dit precies op tijd. Al
leen bij de aankomst dus slechte 1 minuut
te laat.
Trein No. 465, die te 8.25 van Aroster
dam te Haarlem moest aankemen, arri
veerde t© 8.35; hij moest naar Uitgeest
xertrekken t 8.28, maai vertiok te 8.36;
aankomst en vertrek dus 1 minuten te laat
Trein No. 2242, die ts 8 48 uit Bloemen-
daal te Haarlem moest aankomen, arri
veerde te 8.56; moest naar Amiierdam ver
trekken te 8.56, maar vertrok tc 8.59; aan-
kumsl 8 minuten 1a> laat, vertrok 4 minu
ten te laa".
Trein No. 536, die te ï-57 ui, Haarlem
naar Hoofddorp moest vertrekken, deed
dit "9.01, dus 4 minuten i- laat
Trein No. 24, die te 9.02 uit Den Haag
te Haarlem moest aankomen, arriveerde te
9.06; hij moest naar Amsterdam vertrek
ken te 9.05, inaar vert-ok te 9.08; aan
komst 4 minuten te laat; vertrek 3 minu
ten te laat.
Trein No. 231, die te 9.28 uit Amsterdam
ie Haarlem rnoest aankomen, ariiveerdu
precies op tijd (deze trein werd getrokken
door twee locomotieven); hij moest té 9.31
naar Leiden vertrokken, maar vertrok tv
0.33! dus toch nog 2 nrnuten te laat.
Trein No. 1064, dio te 9.35 uit Leiden te
Haarlem ruo st nankonun, arriveerde te
9.39; hij moest te 9.40 aaar Amsterdam ver
tiekken, maar vertrok te 9.43' aankomst 4
minuten t6 laat; vertrek 3 minuten to laat.
Trein No. 2063, die to 9.42 uit Amsterdam
te Haarlem moest aankomen, arrivoorde te
9.4-5; hij moest to 9.45 naar Zandvoort ver
trekken, maar vertrok te 9.50; aankomst 3
minuten te laat; vertrek 6 minuten te
laat.
Trem No. 2145, dio te 0.49 uit Haarlem
naar Velsen moest vertrekken, deed dit te
8.53, dus 4 minuten te iaat.
Toen dze trein vertrokken was, staakten
v. - de controle.
De lezers kunnen hieruit zien, dat verre
weg het grootste gedeelte der treinen niet
op tijd Tijden en stilstaan. Waaraan dit te
wijteD is, kunnen wij natuurlijk niet gis
sen, maar zooals we reeds eoshreven. ver
oorzaakt dit den reizigers veel ongerief. Er
zijn menseheii, die er natuurlijk ten on
rechte op r e k o li o n, dat de troin „toch
te lant vertrekt"; toevallig zagen we er een
paar, die nog juist op tijd kwamen, om
den trein, die juist precies op tijd te 5.39
ran Haarlem naar Amsterdam vertrok, weg
to zien rijden 1
En wie zal uitrekenen. hoeveel men
schen reeds gedupeerd ttjn, doordat dc
spoortrein hen :c laat op do plaats hunner
bestemming bi ach', f
Natuurlijk zijn er ook inonzcLen, die
van den onregelmatigeu loop der treinen
piofiteeren, als zij, zelf een paar minuten
te laat zijnde, tot hun genoegen ontwa
ren, dat „hun" trein nog niet vertrokken,
aoms zelfs nog niet eens aangekomen isl
Een der lioogcre atatious lunhtenaron zei
ons, dat we voor dit werk ge6n gexukkig- c
dag hadden uitgezocht, omdat zooals
h-.j ze'. alle treinen uogal geregold ge-
loopen hadden. ..Dan had u Maandag hier
moeten wezen, toen alles eol te Iaat
was."
Toon we deden opmerken, dat. er nu toch
óók twee treinen respectievelijk 16 en 14
minuten te lnat vertrokken waren, ant
woordde hij. „O, dat Is de moeite niet
waard I"
Dus blijkens deze uitspraak is liet op an
der© dagen erger,
Het Reglement voor amhtens-
rea da. Provincie.
De belangen van den dienst niet b(j dlc der
ambtenaren ton nebter gesteld.
Tegen een verbod tot «taking.
Geen yacuiitle-toeslag volgens de samon-
stelllng van het gezin.
Nieuwe bepalingen aangaande ultkeerlng
by ziekte.
Het mlnlmnm-lnvalldltellspenaloen op de helft
van den pensioengrondslag.
Geen ontslag van de vrouwelijke ambtenaren
bij huwelfjk.
Ontslag by veroordceling wegens een politiek
misdrijf?
Verschenen is de Memorie van Antwoord
van Gedeputeerde Staten op hut Algemeen
Verslag der afdeelingen van do Provinciale
Staten over het voorstel tol Taatstelling van
een ambtenarenreglement.
In de algemeene beschouwingen ontkennen
Ged. Stoten met nadruk, dut, zooals "éënige
leden oordeelden, hun ontwerp dc belangen
van den dienst bij die der ambtenaren achter
stelt. Ofschoon, zeggen zij, dat uit den aard
der zaak vele rechten aan de ambtenaren
toekent, is toch het belang van den dienst
uinxner uit het oog verloren. Wij achten het
bovendien onjuKt. lusschen dit laatste belang
en da' van de ambtenaren een volstrekte te
genstelling te maken. Het is juist in dc eerste
plaats een belang van den dieast dat de rech
ten der ambtenaren behoorlijk worden erkend
en voorzeker mag worden verwacht, dat de
ambtenaren, die hunne rechten goed ge
waarborgd weten, huime verplichtingen inet
opgewektheid zullen verruilen.
Anderzijds kunnen Gud. Stalen evenmin de
meening dcelen van die leden, die van oordeel
waren dat het ontwerj) don ambtenaren niet
genoeg rechten toekent, met name ten aan
zien van de inedtzeggingschap bij dc leiding
der verschillende diensten en bedrijven. Hoe
men over de vvciisclielijklieid van een derge
lijke raedezeggiugscbap ook moge oordeclen,
deze aangelegenheid raakt de inrichting van
het bedryf eu valt dus builen de materie, die
regeling moet vinden in ecu Ambtenaren
reglement, dat uitsluitend den rechtstoestand
der ambtenaren betreft.
Ofschoon zij zich allerminst kunnen ver
eenigen met hen, die staking onder alle
omstandigheden gewettigd achten, declcn zij
toch ook niet de meening van die leden, die
in het reglement een bepaling wensclieu te
zien opgenomen, waarbij den ambtenaar de
plicht tot werken en lief verbod tot staken
wordt opgelegd. Zij meencn, dat deze aange
legenheid in liet ontwerp-reglenieiit goed ge
regeld is. Artikel 77 van hot ontwerp zegt in
het algemeen, dat een ambtenaar, die dc hem
opgelegde verplichtingen niet nakomt, des
wege disciplinair kan worden gestraft. In
geval van staking zal dus, evenals in andere
gevallen van niet-nakoming van verplichtin
gen. moeten worden nagegaan, of dc omstan
digheden straf al dan niet rechtvaardigen en
zij zien geen enkelen grond om voor dit ge
val van niet-nakoraing der verplichtingen
door opneming van een bepaling, waarbij sta
king of dienstweigering onder alle omstan
digheden hetzij wordt toegelaten, hetzij wordt
verboden een uitzonderingsreebt te scheppen.
Ged. Staten zeggen verder 'i geenszins uit
gesloten te achten, dat het voorgestelde regle
ment, mocht 't ontwerp tot regeling van den
rechtstoestand van ambtenaren wet worden,
zij het dan gewijzigd, naast dc wet toepas-
siug kan vinden. Daar bovendien niet met ze
kerheid te bepalen is. w-anneer de wet even
tueel in werking zal treden, meenen zij te
moeten ontraden, de behandeling van liet
voorstel thans op te schorten of zich bij de
beoordeeling der door on3 voorgestelde rege
lingen te veel te laten leiden door do bepa
lingen van het wetsontwerp, Zoolang dc Pro
vincie daarin niet door cenige wet wordt be
lemmerd, regelc zy den rechtstoestand barer
ambtenaren, zuóals zij die zelve wonschelijk
oordeelt, merken zij op.
Aan de beantwoording van do opmerkin
gen gedaan bij de artikelen, ontleeuon wij
bot volgende
De bepaling, dat een ambtenaar, wion na
verloop van zijn proeftijd geen ontslag ver
leend is, geacht wordt vast te zijn aangesteld
met den dag, volgende op dien, waarop de
proeftijd eindigde, is noodig, als men wenscht
te voorkomen, dat een ambtenaar, die op
proef is aangesteld, langer dan toelaatbaar
geacht wordt, in tijdelijken dienst wordt ge
houden. In de practijk zal zij echter, naar wij
vertrouwen, geen toepassing vinden, daar
bij een goede administratie de gestilde ter
mijnen gemakkelijk in acht genomen kunnen
worden.
Een hernieuwde keuring voor te schrijven
voor hen, die van proefdienst in vasten dienst
overgaan, achten wij niet billijk voor de
ambtenaren en niet in het belang van de
Provincie. Veelal zullen voor benoeming in
provincialen dienst in aanmerking komen
personen, die reeds in dienst van anderen
werkzaam zijn en dus ontslag uit de door
hen bekleede betrekking moe'cn vragen.
Als men hen blootstelde aan het gevaar, dat
zij. na vóór hunne indiensttreding te zijn
goedgekeurd, na verloop van een jaar om
gezondheidsredenen weder zouden kunnen
worden ontslagen, zouden wij, naar wij vree
zen, in onze keuze beperkt worden.
Na de beslissing, genomen inzake het
voorstel tot invoering van een kindersupple-
tieloon, bestaat, naar de meoning van Ged.
Staten geen aanleiding om bij de bepaling
van het bedrag der vacantietoelage met de
samenstelling van het gezin van den ambte
naar rekening te houden. Zij stellen ian ook
voor 't ingediende amendement der heeren
lleerkens Tliijssen e.s. te verwerpen. Vjrder
stellen zij voor de bepaling van een buiten
gewone toelage eens om de 5 jaar te laten
vervallon.
By hen bestaat geen bezwaar om de verbin
tenis in vrije liefde in 't algemeen met het
huwelijk gelijk te stellen. De bepalingen aau-
gaaude de ziekteregeling zijn door Ged. Sta
ten aan een algeheele herziening ondorwor-
pen. Terwijl volgens hun oorspronkelijk voor
stel de zieke ambtenaar zijn volle bezoldi
ging zou behouden, totdat hora ontslag zon
worden verleend, welk ontslag editor eerst
zou ingaan op een tijdstip, dat uitsluitend af
hankelijk werd gesteld van eenc in den regel
moeilijk te verkrijgen geneeskundige verkla
ring. zal bij, indien de Slatenvergadering zich
met de thans voorgestelde regeling vncenigt,
gedurende twee jaren zjju volle bezoldiging
genieten, daarna nog gedurende één jaar
drie vierde gedeelte zijner bezoldiging, cn
zal hij na afloop van die drie jaren wegens
invaliditeit ontslagen worden, tenzij blijkens
geneeskundige verklaring de waarschijnlijk
heid groot is. dat hij binnen zes maanden in
staat zal zijn, zijn werkzaamheden naar be
boeren te hervatten. Is hij danrioo binnen
diCQ termijn niet in staat, dan volgt evenzeer
ontslag wegens invaliditeit.
Deze vorm van ontslag brengt mede. dat
hem op grond van bet l'enslocnreglomcnt een
pensioen zal worden verleend, zulks in afwij
king van de eertijds voorgestelde regeling,
waarbij den wegens ziekte ontslagen ambte
naar, onafhankelijk van do vraag of hij ge-
pensionneerd zou worden, ccit levenslange
uitkeering werd toegekend. Die uitkcering
behoort thans te vervallen, omdat, zonals wij
reeds hierboven opmerkten, dc pensioensrege-
ling van dien aard behoort te zijn. dat daar
naast als regel geen andere uitkecringen noo
dig zijn. Aan dit vereisebte voldoet intusjchen
niet 't pensïoenxegletneut. Ged. Staten stellen
zich daarom voor een wijziging van het Pcn-
sioenreglement aanhangig (e maken, waarbij
het minimum-invaliditeitspensioen op de
helft van den pensioensgrondslag wordt ge
steld.
De meening van die ledon, die betoogd
hebben, dat do vrouwelijke ambtenaar ont
slag moet vragen of verkrijgen, zoodra zij in
het huwelijk treedt, kunnen Ged. Staten uioi
deelen. Zij stollen voor de desbetreffende
amendementen te verwerpen.
Dat het wel wat te ver gaat. dat men een
ambtonaar zou kunnen schorsen, indien er
©eu strafrechtelijke vervolging terzake .van
'een overtreding tegen hem f« !n;e"e!d knn
nen Ged. Staten niet toegeven Ook .»venre-
diiigun kunnen, in verl. ,nd met het door den
overtreder bekleede ambt een zoo orn-tig ka
rakter dragen, dat het belang der Provincie
een onmiddellijke schorsing eischt.
Ged. oiaten achten het niet wel mogelijk,
veroordeeling wegens een politiek misdrijf
uitdrukkelijk uit te sluiten van de redenen,
die tot ontslag aanleiding kunnen geven, al
ware het slechts omdat, zooals terecht door
sommige leden is betoogd, bet begrip poli
tiek misdrjjf niet vaststaat. Bovendien zal een
ambtenaar, die een gevangenisstraf van vele
jaren beeft te ondergaan, moeilijk onder alle
omstandigheden In zijn functie gehandhaafd
kunnen worden.
Zij meenen er echter de aandacht p te
moeten vestigen, dat de bepaling con faculta
tief karakter-draagt, zoodat niet iedere vpr-
oordecling tot vrijheidsstraf wegens misdrijf
tot ontslag behoeft te leiden.
Met den wensch van licn. die het scheids
gerecht de bevocguneid zouden willen reven,
oin een verleend ontslag ongedaan te maken,
kunnen Ged. Staten zich niet vereenigen. Nog
daargelaten, dat een dergelijke regeling tot
zeer ongewenschtc toestanden aanleiding zou
kunnen geven, achten zij haar niet vcreenig-
baxir met de bepaling van artikel 160 der
Provinciale Wet.
Ten slotte stellen Ged. Staten ooriigc wijzi
gingen in eenige artikelen voor.
PERSONALIA.
Op het tweetal voor predikant te
Rotterdam komt voor lis. G. R. Kuy-
per te Haariem.
Tol lid van liet Frieach Genootschap
voor Geschied-, Oudlv i.i- en Taalkunde is
benoemd de heer R. D. Baart de la Faille
van Haarlem.
LANDBOUW. De aftleeling Haar
lem en omstreken van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw verga
dert op Dinsdagavond. Do agenda
vermeldt o a.: Benoeming van .on af
gevaardigde voor da Algem&sne Ver
gadering to Amsterdam en benoeming
van een voorzitter in de plaats van
den heer G. Ahorson, die naar Indië
gaat en van een Secretaris-penning
meester in de plaats van den hoer
A. Daamen, die als zoodanig bedankt,
heeft.
FRANS HALS MUSEUM.
Wederom zijn een 6-tal schil k-rijen
aan het Frans Halsmuseum in bruik
leen zijn gegeven, wellco in bet mu
seum opgehangen zijn:
Het zijn: De schoone Rathseba door
Tan Steen: De moeder van Rembrandt
door Jan Lievens; Het portret van
Eva Bicker, door Dirck vun Santvoort;
Het portret van Adriana Pannier,
door Jacob Gerritsz. Cuyp; De Vijver
berg te 's-Gravenhago. door Jacob van
Ruisd&cl: Liefdesverklaring, door Da
vit Ryckaert.
Uit 08 ümslrefcen
SPAARNBAM. Het gas. Onze
correspondent schrijft: Het eas al
hier is abnorminabel slecht. De bur
gerij moet duur betalen maar heeft
dan toch zeker recht op beter licht.
Het wordt tijd dat men aan dc fabriek
deae fout eens \n orde brengt.
HAARLEMMERLTEDE c.a.
Brand. Donderdagmorgen is in de
buurtschap Penningsveer eon schuur
v'an en in gbruik bij den veehouder
Ruygrok dóór onbekende oorzaak ver
brand; die brandspuit van Spaamwou-
de heeft dienst gedaan; schuur en in
houd (deol der inventaris waarbij 2
machines, wagen eriz.) zijn verzekerd
maar Laag.
HAARLEMMERMEER.
Vertraging. Door de lang
durige droogte zijn de landerijen in
dezen polder zóó hard geworden, dat
de arbeiers niet dan met groote moeite
de bieten uit den grond kunnen krij
gen. Bij sommige landbouwers is des
morgens de gesteldheid van den bo
dem zélfs van dien aard, dat dan
nog niet in het land kan worden ge
werkt en het rooien van de bieten tot
den middag moet worden uitgesteld.
Noodwoningen. Te
Hoofddorp en Nieuw-Vennep hebben
Hums eenige- gezinnen h"n intrek ft*
nomen In de gereedgekomen n odwo
ningen. Voor deze personen, die lan
gen tijd tevergeefs getracht hebben
een voor behoorlijke behuizing ge
schikte woning te vinden en in schu
ren verblijf hielden, zijn deze noodwo
ningen een ware uitkomst. F.en hun
ner bewoonde een va.n oude obnken
I gemaakt, schuit je en heeft dit direct
afgebroken, toen hij met de ziinen een
behoorlijk dak boven het hoofd kreeg.
Markt. Op de Donderdag te
Hoofddorp gehouden vee- en paarden
markt waren aangevoerd 10 paarden,
prijs f 200 —f 650; 4 hitten, nr'"s f 160-
f 400 en 1? koeien prijs f 450— 700.
Uit Indië terug. Naar wij
vernemen is de Officier van Gezond
heid, de heer W. F. Bax. met er-n ïaar
ziekteverlof uit Ned. Indië to Hoofd
dorp teruggekeerd.
Benoemingen. Voor het
geven van hwhailingsonderwijs aan
do elf openbare lagere scholen in deze
gemeente zijn benoemd:
School 1 «ie heer A. v. d. Hor.
School 2 de heer G. M. Klinkenberg
en Mej. N. v. Vuur.-.
School 3 de heer \V, W, Vallentgoed
en Mej. J. A. Hos.
School 4 de heer W. J .Klaver rn de
herren A. H. v. d. Lint en A. d. Nijs.
School 5 de heer J, G. v. Zanten, de
heer W. Straks cn Mej. M. A. Velle-
koop.
School 6 de heer A. Kroes en de heer
1-1. D. v. d. Hor.
School 7 do hoer S. Veldman en de
heer S. Mastbergen.
School 8 do heer J. v. Servellen.
School 9 de heer S. Stolp, de heeren
II. Roest. A. J. A. I. d. Vlieger en
Mej. H. A. Bieler.
School 10 de heer G. Boetsma Fzn.
en de heer A. de Waard.
School 11 de heer 1". Rcindc-rsma,
de heer J. v. d. Graaf cn A. F. C. Ros
kam.
De hoofden van de scholen Nrs. 2,
3, 4, 5, 6. 7. 9. 10 en 11 zijn tevens tot
hoofd van den cursus aangewezen.
BEVERWIJK.
EEN TAPVERBOD?
B. en VV. stellen den gemeenteraad
voor op d© belde verzoeken tlor drank-
fa estrijd er svereeniginjre n, om verla
ging van het maximum aantal vergun
ningen en invoering van eon tapver-
bod van Zaterdagmiddag tot Maan
dagmorgen, afwijzend la beschikken.
7an het Politieke loer-
liuoiïbld.
TWEEDE KAMER.
4 November.
De wijzigingen der GemceUe-
wet. VVoulognuodniaatrcgelcn.
Het is, ondanks de goede voornemens, niot
gelukt om dezen middag door de wijzigingen
der Gemeentewet heen to komen. Men is by
de 8trafbcj>alingeu blijven steken, met het
pian om dit ontwerp Vrijdag nf te handelen.
De avondvergadering was namelUk voor de
woningnood- eu buurwijzigingswetjes gereser
veerd.
Minister De Vries was vanmiddag weer ta
melijk fortninlijk. Het vooratol van den heer
Van Beresteyn, orn de tooncelvoorsteiliugcn,
uitgaande van gezelschappon welke door het
Rijk worden gesubsidieerd, vrij te stellen van
plaatselijke vermakelijkheidsbelastingen (in
hel wetsontwerp is deae vrijstelling niet op
genomen) werd door den indiener eu door
den beer De Savornin Lobman krachtig ver
dedigd op grond van de wenscbclijklu-id om
de Kunst te sparen eu om te voorkomen dat
Rjjkageld via dc kunstinstelling in de ge-
weei.iciijke TerniakelijkhcidibelasUngkas zou
vloeien. Toch kon het vonrstcl-Van Bere
steyn niet worden gehandhaafd, want het zoo
zoo oordeelde de Minister aan enkele
groote gemeenten een finaneiéele strop heb
ben bezorgd eu het zou anderzijds alle niet
ran Rijkswege gesubsidieerde kunvt onbe
schermd hebben gelaten.
Een weiik van den Minister oin het amen
dement iu te trekken en om detgewenscht
een ander in te dienen, bepalende da; open
bare vermakelijkheidsbelasting verordeningen
iiet woord is wel vermakelijk huig! niet
zouden mogen worden goedgekeurd indien zij
aan de Kunst nadeel toebrengen, weid duor
den Leer Van Beresteyn aanvaard. Doch de
Kamer weigerde dit amendement met te
gen 37 «temmen.
Esa poging van den heer Ter Hall om in
richtingen van kunst en vermakelijkheid,
waarvoor entree wordt gvbcvon, in geen ge
val zwaarder te belasten dan met 20 faal
de absoluut. Slechts elf leden waren er voor,
niet minder dan 61 er tegen.
Evenmin mocht een ameudoinont-Van Bere
steyn om de gemeentelijke tollen af tc schaf
fen, iu de oogen van dc meerderheid der
Kamerleden genade vindcu.
Minister De Vries, plus royaliste que ie
rol, had aan_ de gemeenten willen vergunnen
om plaatselijke debiet rechten te heften op
wijn, bier, wild cn gevogelte, maar du lieer
Jan ter Laan moest van deze „kippon- eu
konijnenbelasting" niets hebben en <.,ik de
middenstander Abr. Staalman lustte d^/.e de-
bieliechten (vooral dlc op wijn en hiuiv niet.
De meerderheid der Kamer gaf de :.ecrcn
Ter Laan en Staalman gelijk en schrapte niet
32 tegen 30 stemmen deze 8CCi|nsenpass:ige
in het ontwerp. Voor den Minister, die ze
ter beoordeeling van de gemeeniehi slureii
bad willen laten, was dit besluit een echec-je,
ruaar ik twijrel niet of zijn diner zal bum er
èvru goed om ge&maakt hebben
Tegen de mogelijkheid om gemeentelijke
belastingen op roerende eu onroerende goe
deren iu tc voeren op de basis van' v erzeke-
ringspremie of taxai.c, vereelte zich de oeer
an Doorn, die deze belasting onuitvoerbaar
achtte. De Minister wist wel evenmin aai. te
geven hoe deze belasting moest worden giroa
liseexd. maar zijn voorstel werd nochtans
met 37 togen 26 stemmen goedgekeurd
Bij d feorenscnbelasling - - tot nu toe lj3
voor de bedrijfs-gemeente en 2/3 voor dz
w uon-gemeente bedragend welke d«or Jeu
Minister aldus wordt vooigcsttld. «lat be-
d.-ijiVgemeente en wuon-gomccntc «T» 2/3
mogen nemen (zoodat de torens 4 3 bclasring
blijft betalen, maar de lasten beter moet ver-
deeleuj trachtte de heer Reymer de r-dutie
der bestaande wetgeving tc handhaven.-óyn
poging leed met 15 tegen 45 stemmen schip-
Daarna kwamen de stra{j>c|>a!ingcn ui de
orde. maar wegens het vergevorderde uur -
't was bij half zes en de heoron moesten -mi
uciu uur geretourneerd zijn worgde i'is-
oussie bier midden in een rudu ran Jou tic-er
Driou afgebroken.
In de avondvergadering zalen wc al dade
lijk in den woningnood, theoretisch altiians
De ontwerpen, houdende maatregelen tegen
het onbewoond laten -van woningen, de ge
leidelijke huurverhooging on do verhindering
van onttrokking van woningen aan de v.m
uingmarkt, kwamen tegelijk in behandeling
Gangmaker van het debat wa» do heer
Abr. Staalman, die don eigcmiardigon toe
stand schetste, dat van drie complexen wo
ningen van éénzelfde soort cn kaliber het eer
ste, in den goedkoopen tijd gebouwd, zijn
bewoners voor een bijna niét verhoogden |>r«j«
kar. laten wonen, terwyl de bewoners vsn
het later gebouwde complex iets duurder en
die van bet jongste complex véél duurder
zouden moeten wonen, ware hel niet. «lat uit
de gemeenschapskos voor deze laatste., i.e.-
bew oner en per jaar f 350.werd toege
legd Deze toestand kan niet voortduren. ■>or
deelde de beer Staalman terecht. Maar
niet alleen de bouwkosten zijn mot eenige
malei; 100 gestegen, ook de exploita!:o-
kosten zijn aanmerkelijk verhoogd. Hypo
theek was vóór den oorlog gemakkelijk voor
5 .je krijgen, thans is men voor C u",«»i
duur uit. Waarom mag wel do tram mar :i-
xief van 1914 verdubbelen of verdrievoudigen,
waarom zijn we! de loonen der arbeiden
met 100 a 200 verhoogd en waarom werden
de huurprijzen kunktmatig neargehojlden?
Zoij vroeg de heer Staalman, die van ecu
bouwfonds, zoon!- de sociaaldemocraten wi'-
Icu. gcenerlc-i heil maar wel allerlei rotun-
siouip cn ontduiking verwachtte. Hoe Wor
den reeds thans niet de beslissingen der huur-
commissie ontdoken! leder weet daarvan uil
eigen ervaring wel mee tc praten.
Herstelt de wet van vraag en aanbod iu
den woningbouw en gij zult spoedig ui! de
wonïngmisère geraken, adviseerde de heer
Staalman.
Glad anders ducht en tyiritk de heer Scha-
per. die graag erkende dat de woningnood
een internationaal-epidemische kwaal is ge
worden, maar daaruit dan ook meondo te mo
gen concludeeren, dat deze kwaal hier te
lande niet ontstaau is door dc woningwet.
Hij verwachtte niemendal van dc herstelling
der vrye markt, maar kwaiu met het schoon
klinkende liuur-egalisatiedunkboeUl up de
proppen, het denkbeeld n.l. om de huurprij
zen der z.g. oude woningen wel te verhou-
gen, maar de meerdere opbrengst te storten
in een bouwfonds, waaruit dc gel-I on vour
den nieuw-bouw zouden kunnen worden ge
put. Tenslotte diende de heer Schaper eou
motie in, strekkende tot tiitnoodiging uan den
Minister van Arbeid om terug te kouten op
ziju circulaire, waarby (volgens dun heer
Schalier te lage) normen vau wunlngruiiute
en -prijs voor RykssiibsidiCcring werden ge
steld.
Een kader denkbeeld dat wel héél Amerl-
kaansch scheen (en dat daarom bij voorbaat
hier te lande welhaast onmogelijk moet z(jn)
werd door den heer Van Beresteyn geopperd.
Kan het Rijk zoo vroeg hy - niet hier
of daar op goedkoopen grond ecu heul
nieuwe stad bouwen cn zouden wc dan
per woning niet véél voordeeliger uit zijn
dan zooals thans nog gcschn-dt
Gestreefd moei verder worden naar goed
koopore bouwmethoden. Iu Deu liaag had dc
heer Van Beresteyn aardige próevcn van wo
ningbouw met slakken van dc vuilverbran
ding cn cemcut al» muurniateriaal bijge
woond, proeven, die xcer wel geslaagd un>-
gcu lieeten, vooral ook omd.-u zy konden wor
den uitgevoerd door ongeschoolde arbeiders.
Van herstel van het vrije vorkoor up de
woningmarkt verwachtte de hoer Van Bere
steyn niets zoolang er ecu schrijnend woning
tekort bestaal, en het scbepiien van con Rijks
bouwfonds kwam hem niot slechts onuit
voerbaar voor, maar ook hoogst onbillijk je
gens de bewoners der oudere huizon, die er
feestelijk voor zouden bedanken ntn mócr
hour te betalen om totaal onbekende mede-
mcnschen aan woningen te belpm. Zoo zijn
de menschen nu eenmaal!
De beer Otto nam hot op voor do huis
eigenaren en eigonbouwors, wier 'echten door
hot domme getal tegenover .lederen huis
eigenaar 9taan ettelijke dozijnen huurders! 1
mua£ al te zeer ia het gedrang rijn geko
men Pwsr.s achtte hij het om -naar steeds
JPlo als grondslag tc blijven verlangen: over
eemgu jaren weet niemand meer hoe dc too
stend in dat jaar was!
Zoo lieten nog euelyke Kamerleden nun
licht over deze zaak schijnen de hecren
Snocck Henkemans en Van Vuureu ter recht
vaardiging van het particulier initiatief, de
heer Do Jonge ter propagecriug van het
sociaal-democratisch voorstel enz.
Maar van stemming kon op het middernach
telijk uur geen sprake meer ziju!
INTIMUS.
Koloniën
DE KLOET EN DE KOFF1E-OOGST.
Naar aanleiding van het bericht, dat
de koffie-oogst op de Kloet-liellirgen
misiukt is, tengevolge van de jongste
eruptie, merkt het Alg. Landbouw
Weekbld; op:
Nooit werd aan hoopvolle verwach
tingen meer de bod tan ingeslagv-n.
Juichten de koffieplanters, toen zij
na de eruptie, de koffielxiomen zwaar
zagen bloeien en meende men, dut
de aóca, waarondef de boomen bedol
ven waren geweest, geen schade had
gedaan, nu weten ze wel "beter.
De oogsten zijn totaal mislukt..
Ondernemingen van achthonderd
bouw produceerer. maar eenige hon
derden pikola koffie.
En liet merkwas/rdïgsto is, dat die
ondernemingen, welke weinig last
van de asch hebben gehad, of die
stukken aanplant van ondernemin
gen. waar weinig asch gevallen is,
nog het beste dragen, ai is de produc
tie toch nog heel besheeïden.
Den Kloet-plantors zuilen de eruptie
en har-? naweeën nog lang heugen,
daar, door de overstroomingen gedu
rende den afgéloopen Westmoesson,
nog veel aanplant geheel verloren is
gegaan, en, wat vroeger koffie, rub
ber, agave en cassave was, nu eene
wKdernis is overdekt met reuzen steu
nen.
Psrs-Ovsrzlefet
DE HAAGiS-GIlE AANNEMING-
MAATSCHAPPIJ. De Tijd schrijft:
In zeer bijzondere mate heeft 'lever
dagen de "aandacht getrokken de be
handeling in den Haagschr-n Gemeen
teraad van het voorstel tot «-•prichUng
der H. A. M. (Haagsohe Aannéraings-
Maatschappij). Gelijk men weet. is
het voorstel aangenomen, en waar
het hier een Maatschappij geldt, waar
in de gemeente bijna aile aandeden
hoi'ft, komt hel er feitelijk op neer,
dat de gemrfe-Je 's-Gravenhcge zwf
de uitvoering van het bouwbedrijf ter
hand neemt.
Wij begrijpen, dat daartegen cterke
oppositie is gevoerd, en als stride:
zouden wij het dan ook nimmer kun
nen aanvaarden. Men onthoud© echter
wel, dat het door den wethouder r.'et
ais stelsel, niet principieel werd ver
dedigd, doch als een instituut. dal
men zich door den nood ziet opgedi .n-
gen. Dp gemeente was, zoo beweerde
de wethouder door de aannemers, die
exorbitante prijzen vrot-gen. zóózeer
in afhankelijke poetitie gebracht, dat
z,i vel moesil't>ks!het bédnjf
zelf ter hand te.namen.
Ai blijft niettemin de zaak ook zóó
niet zonder bedenking, en verstaan w©
den tegenstand van velen, toch kcint
ze in gaiisch ahdér lioht te sta ui.
Meermalen hobben ,wij er reeds op
gewezen, dat, indien in sommige tak
ken van bedrijf te hooge prijzen aan
het publiek worden opgelegd, de ge
meente noodgedwongen zelf een ot
ander bedrijf moet gaan uitvoeren,
ten einde dus prijsregelend op te
treden.
Laat ons hopen, dat het gebeurde
in Den Haag afschrikkend werke. en
voor de zooveelste maal voor tien
middenstand tot waarschuwing sfek-
ke niet tot dergelijke prijsvernooging
over te gaan, die de Overheid dwingt
.zaken te gaan verrichten, waarvan z i
zelve onmiddellijk zal erkennen, d l
ze ln normale omstand gheden niet
behooren tot haar taak, en die zo dan
ook ongaarne op zich neemt.
Famliiehsriehten
UIT ANDERE DAGBLADEN.
Getrouwd: i Nov.: B. Guntenaar en J.
Struys, Amsterdam; H. J. Valk en M. G.
j. Sitteleer. Amsterdam; E. E. F. Boek
man» en Jhr. C. H. v. d. Brandelar,
Boarn; L. W. 5mi: en'W. Tb. E. Guise.
Apeldoorn.
Bevallen3 Nov.mevr. de Baar©—v. d.
Bosch, z., Amsterdam; 4 Nov.: mevr. De
Bic Lovelïng Tjeenk—v. Marwijk Kooy,
x., Amsterdam.
Overleden: 2 Nov.: J. B. Blom—Post, 79
j., Tiel; 3 Nov.: A. Tb. Savelkoul, 54 j..
Amsterdam; M. J. de Rujter, 1 d, Am
sterdam; M. StraatemeierHijmana van
Anrooy, 32 j., Amsterdam.
Burgerlijke Stand
HAARLEMMERLIEDE EN SPA AR N-
WOUDE. Getrouwd: J.-Kunis 2d j.
cn M. C. Kool 22 j. \V. P. Kuijpsr
4d j. em H. Hartman-36 j. J. C.
Kramers, 30 j. en El. van Duijnhoven
34 jaar.
Bevallen: Joh. H. van Waimerdam-
van Bruggen, z. - A. 0. E. Limburg-
Pendavingh,
Overleden: J. M. Maarschalkcr-
weerd, oud 20 j. (won. tg Rotterdam).
Arend Berkhout, oud 60 J. goh. met
Teuntje Breesnee (te Haarlem).
Letteren en Knnst
BEELDENDE KUNSTEN. De
preanie der Vereeniging tut Bevorde
ring van Beeldende Kunsten onder
beheer van het bestuur der Maat
schappij ,,Arti et Amicitiae", zal dit
jaar bestaan «St een portefeuille,
waarin opgenomen drie reproducties
op ware grootte van fragmenten ;kop-
stukken: uit schilderijen van Frans
Hals, berustende het Frans-Ha.s-
Mu-tvun te Haarlem. De tekst is van
den heer G. D. Gratama, directeur
van dit museum.
KiGü-mvaariliericliten
STOOMVAARTLIJ N EN.
KON. NED. STB. MIJ.
Minerva, v. Bari n. Amsterdam,
passeerde 3 November Gibraltar.
Neptunus arriveerde 3 Nov. v. T.in-
ger te Gibraltar.
Theseus vertrok 2 Nov. van Lissa
bon naar Amsterdam.
Titan arriveerde 2 Nov. van M-Rii
te AUn&riit
Vestn vertrok 1 Nov. von Mea^ na
i »ar Catania.
Strabo arriveerde 1 Nov. van Am
sterdam te Kopenhagen.
ROTTER 1). LLOYD.
Gorontalo vertrok 27 October van
Tjilatjop naar Rotterdam.
Insulinde (uitreis) passeerde 3 No
vember Kaap Bon.
KON. HQLL. LLOYD.
Delfland (thuisreis) vertrok 2 Nov.
van Bnhia.
HOLL. AMERIKA LIJN.
Rotterdam arriveerde 29 Oct. v. Rot
terdam te New-YotlC(Verb.)
Rijndam, van New York naar Rot-1
terdam, bevond zich volgens draad
loos bericht 3 Nov. 12 uur 's middags
op ongev. 6Ö0 m. W. v. Scilly.
Sloterdijk, van New York naar RoL
terdam, passeerde 3 November Praw-
lepoint.
HOLLAND AFRIKA LIJN'.
Hercules .uitreis, vertrok 30 Octo
ber van Las Palmas.
HOLLAND ZUID-AF RIKA LIJN.
Rijndijk, uitreis, arriv. 2 Nov. te
Post Elizabeth.
KON. YYEST-INI). MA]LD.
Haarlem vertrok 3 Nov. .van Ham
burg naar Amsterdam.
HOLLAND BRITSCH-INDIe LIJN.
Banka, uitreis, vertrok 2 Nov. van
Bombay.
Kiedrecht, thuisreis, passeerde 3
Nov. Gibraltar.
Vechtdijk, thuisreis, vertrok 31 Oct.
van Madras.
STV. MIJ OCEAAN.
Stentor, van Japan naar Rotterdam
arriveerde 29 Oct. te Colombo
Teiresias, van Japan naar Amster
dam, vertrok 30 Oct- van Singapore.
Ëemssgd Nieuws
TER VOORKOMING VAN SPOOR
WEGONGELUKKEN. Volgens be
richten in Engelsclie bladen neem
nren in Engeland thans proeven me
ism nieuw veiligheidssysteem op d'
spoorwegen. Wanneer deze pioevei
inderdaad zullen slagen en het sys
teem practisch uitvoerbaar blijkt t«
zijn, zal het mogelijk wezen, do risLci
van eventueele inenschelijkc vergissin
gen en fouten grootendooJs uit
Tchakelem en zuilen bij „gevaar op do
lijn" de remmen automatisch in wer
king worden gesteld, zonder dat s.m.r
of machinist daarbij hun tusechen-
.-.omst verleenen.
De minister van Arbeid heef; :e-*i»
een comrmssie benoemd, welko de
üak zal onderzoek, n. Behalve ver
schillende technisch deskundigen
maakt ock het I.agerhuislid J- H-
Thomas hiervan deel uit.
Het systeem komt, afgezien van al-
;ai teclmische bijzonderheden, m
ücofdzaak hierop neer; Het g-heeie
net is verdeeld in verscliillende afdee-
ingen, welke elk e n apart electrisch
stroom voortdurend door de eene rail
niets gaande is op de lijn. gaat de
droom voortdoren i door do eene rans
via het eindpunt over naar de nn-iere,
«n zoo voort. Zoolang deze toesla:.
voortduurt, blijft het controle-tocstel
in rust Indien er echter onraad is,
d.w.z. zich een waggon op de lijn be
vindt, springt de stroom via dezen hin
derpaal reeds vóór het eindpunt op
•o andere rail over en wordt het vei-
'.igheidstoestel onmi ldellijk in werking
gesteld. Hetzelfde zal zich voordoen,
als b.v. bij een dubbelspoor een wag
gon Is gederailleerd, en dwars over
4en weg terecht is gekomen, of mis
dadige handen ©en voorwen) over de
i-ails hebben gelegd, aangenomen al
thans, dat dit voorwerp den riroom g<>
Vidt. Zelfs bii den ergsten mist ie hot
■lus onmogelijk, dat botsingen voor
komen.
Verschillende spoorwegmaatschap-
'.iion hebben reels van haar bolang-
'telUn2 in deze uitvinding doen blij-
-n. M"n h©oft o.-.. o-ci proef geno-
mc-n met twoe locomotlov-'-n. dig met
volle kracht op elkaar werden ,,-os-
gclaten", nadut men haar l-,n vol
gens het nieuwe systeem had gerood-
gouiaaia. Het to st werkte uitstekend
en do beide machines werden tot sul-
x-imid gcbraclU voordat zij elkaar
.waad hadden kunnen doen.
DE SPAANSCIIE SCHATGRAVER.
De &paan«rhe schatgraver, die ook
re ode meer dan eens zijn „ge-uk in
Nederiand beproefd heeft, probeert t
thans weder eene in Engeland.
„Truth" vertelt dat hij thans aan ve
len in Engeland zijn telegram-adres
grEOti.ien heeft, dat gewoonlijk te So-,
villa ï-. Iemand, die een telegram
zond, ontving in antwoord daaroa 'n
brief, waaruit bleek, dat de schat
graver den Engelschman poogt op !a
lichten voor 600 p st. De gevangen
schatgraver noemt zich Ramon de
Santaclara, een bankier vau de Ka
narische eilanden en vertelt, dat hij
drie jaar gevangenisstraf ondergaat,
weo-ene verduietwing van twee mil-
lioén pesetas, jlct overschot van dat
gestolen bedrag, 32.000 pond sterling,
bevindt zioh in een ta6Ch,die gedepo
neerd is aan een spoorwegstation in
Engeland. Het deposito-bewijs mot
oen wissel op zicht voor 1800 p.st. op
een bank te Mancheeter is verborgen
in een geheim taschje van het valies.
Het valies moet bii opbod verkocht
worden om de onkosten van Ranion's
proces te betalen en kan alleen ver
kregen worden door het ten volle be
talen u:er proceskosten.
De wissel en een derde der ?20ö0
p.st. worden aangeboden aan den ont
vanger van bovengenoemden brief aïa
hij mar Spanje wil komen, den taeob
opvorderen en met zich medeneinen
R anion'a schoone, achttienjarige
dochter die in een s4aatsw, eahuie t«
Sara^ofta ie geplaatst. Alle verdere
bijzonderheden zullen gegeven wor
den; de 600 p.st. moet worden mede
gebracht in Engelsche bankbiljetten.
De houder daarvan moet zijn vertrek
van Londen naar Parijs scir^n Ban
Al var a Pastrana Paz F. portena, Ma
drid het adres van Ramon's cipier.
iHij moet dan den trein nemen naar
Saiagcssa en afstappen in Hotel Vic
toria, Indépencia 17. Daar zullen da
cipier en de dochter hem ontmoeten
en hem medenemen naar Madrid om
Ramen in de gevangene* te spreken
en do zaak verder U regelen. Een
aantal voorstellen worden gedaan ten-
einde liet bestaan van den wissel en
do tasch te bewijzen; het blijkbar*
doel U den vreemdeling naar Sara-
gessa te lokken met een flinke som
- IJ* bij zich. „Truth" meent dat dé
-cdoeMng duidelijk ie om roof te plo«
gen.
