Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Hog is hot nu toch mogelijk, dat
n enschen wanneer zij elkaar tegen
komen, vragen: ,,is er nieuws?'' en
daarop antwoorden: ,.neen, er is niets
nieuws Er is altijd nieuws, de we
reld loopt er van over en al speelt
het groote nieuwe natuurlijk niet in
onze bescheiden Haurlemsche omge
ving, toch hebben wij ook nieuws ge
noeg, wanneer we er maar op letten
en er ome conclusios uit trekken wil
len, Een dag of wat geleden hol) ik
gelezen, dat er een ambtscostuum is
vastgesteld voor de voorzitters en be
zoldigde leden van de verzekeringsra
den fin da voorzitters van de Raden
van Arbeid, benevens verschillende
ambtenaren bij die Raden van Ar
beid.
Misschien zogt Iemand: „dat is nu
ook wat, ais ik naar mijn werkplaats
of kantoor ga, heb ik toch ook een
costuuni aan Jawel, muur niet zoo
mooi als de genouiue hoeren! Luistei
goed. een donkerblauwe Uds.-nsche
rok, voorzicu van vergulde knoopen,
en een van goud geborduurde rug
figuur, terwijl de kiaag, do opslagen
van de mouwen en de kleppen van de
zakken van goua zullen zijn gebor
duurd, tor breedte van zes centime
ters en do rand vair hot borduursel
zal zijn aangebracht langs den Zoom
van den rok, donkerblauwe pantalon,
voorzien van'een gouden galon, staan-
den degen, een steek met liggende
pluimen, «ouden lis en knoop als'aan
den rok.
Dit is de pracht. Maar voordat
iemand er jaioerselt van worden moclrt
wil ik maar dadelijk zeggen dat de
belanghebbende-n dit costmrru niet a ij
wijze van werkpak (zootós eon tranr-
conducteur bijvoorbeeld een uniform)
vair bet Rijk cadeau krijgen. 0 jee
neen, het lijkt er niet naar. Iedereen
mag dit costuum voor zichzelf beta
len. Daarom is er ook menige ambte
naar, die maar ver geet, dat prachtige
pak te bestellen, omdat, uienig inko
men niet toelaat, zooveel goud te be
talen.
En in ieder geval: de bedoeling is
niet, dat de heeren er mee op het
kantoor komen. Gouden borduursels,
een steek' on een degen zijn wat lastig
op een kantoor, een degen vooral,
want daar kun je niet mee gaan zit
ten aan een schrijftafel en hem in den
paraphriestander, zetten gaat ook niet
goed. Het costuum is dan ook alleen
voor bijzondere gelegenheden.
Heb ik goed gehoord, dan zal er bij
de aanstaande genreorrtebegrooting
ook een post van f 20.000 uitgetrokken
worden voor een gnlacostuum voor de
leden van den Raad. De kleur zal
iichtgroon wezen, het wambuis ver
sierd met bruine revers, de kniebroek
tf ge-zet met zilver passement, de kou
sen van echte zijdie, de schoenen van
zwart leer mot zilveren gespen. Op
het hoofd wordt een zwierige blauwe
baret gedragen, met een haneyeer, de
leden van don Raad dragen op de
borst een ponning met het Haorlero-
sche wapen in zilver aan een blauw
nut, de wethouders hebben dezen pen
ning in goud. Op zijde dragon al dc
heer on een hartsvanger, zonder punt,
om ongelukken te voorkomen ui de
uitte van de discussie.
Er moei ook r»og een ambtscostuum
in voorbereiding wezen voor de leden
van d,; plaatselijke schoolcommissie,
waarvan het moest kenmerkend ge
deelte zal wezen het vraagstuk 2 maal
2 is 4, in zilver op 'le kraag.
Is dat geen nieuws? En zal de
Raadszaal er met deze staatsiecostu-
rnes niet heelwat aangenamer uitzien,
dan met al die hoeren in zwarte jas
jes, blauwe, grijze en groene colbert
jes? Maar er ia nog wel meer nieuws
in de wereld. Van bioscopische zijde
is namelijk aan het gemeentebestuur
gevraagd, om voortaan in Haarlem
geen circus meer toe te laten, omdat
dit voor die bestaande publieke ver
makelijkheden niet aangenaam is.
Kan het gemeentebestuur zich daar
mee wei belasten? Ik ben een beetje
bang, dat andere m&nschen liet voor
beeld kunnen volgen, waardoor het
Stadhuis het te druk kan krijgen met
het weren van datgene, wat ieder voor
zich onaangenaam vindt. Neem bij
voorbeeld mijzelf, ik ben niet nijdig
van aard, vijanden heb ik niet, ik dop
mijn best om zooveel mogelijk met
iedereen in vrede te leven.
Maar ja, iedereen hooft wel iets, dat
hem hindert en zoo is een van mijn
overburen gen man met een schoeven
neus. Hij is een ideaa'-huisvadér, die
hard werkt om den broode, ik heb
nooit gehoord, dat hij ernstige gebre
ken hebben zou en toch kan ik hem
niet goed uitstaan om dien scheeven
neus. De richting van dien neus is
hinderlijk, hij loopt nooit met iets
parallel. Sta ik bijvoorbeeld voor zijn
bekje met hem te praten, zijn neus
wijkt natuurlijk van die lijn af, ont
moet ik liern op een trottoir, zijn neus
gaat hardnekkig uit de richting van
den trottoirband. Al stond de maa
dood alleen op e&n onmetelijke vlakt
dan zou de neushjn nog afwijken van
ue richting van den horizon. Daar is
niets aan te doen: ik kan toch me.
naar hem toegaan en zeggen: ..buur
man, wat ik je verzoeken mag, laat
dien neus toch eens recht zotten'."' Or
zou ik mij moeten wenden tot liet ge
meentebestuur en vronen, of de heere..
hem uit de straat wilien laten zetten,
omdat hij mij hindert?
Dat kan toch niet! En zoo gaat het
ook niet aan, een circus t« weigeren,
omdat het een bioscoop hindert. En
dat is nog maar tijdelijk, over tien
dagen is het heelo paardenspel weg,
maar mijn overbuurman, verbeeld je
hee-ft pas zijn huis in onze straat ge
kocht, dus moet ik mijn heelo leven
lang kijken tegen zijn schoeven neus,
die mij altijd, uit de richting brengt!
Deze week heeft to Haarlem het
jongste Hd van de Eerste Kamer het.
TTenfr, Hoe zou 't met den Jongen zijn f
iVil ju wc-l gelooven", zei hij. ,,'t is m'u
neef, maar houd van hem of 't m'n zoon
Va 1st ra begon zich door ilul leuk gesnap
vau Neliy, al wat ui da familie-omstandig
heden van Ilonk in te werken. Henk was
dus in huis bij zijn oom, door de oen of
andere oorzaak, en Nolly was alzoo zijn
nicht, wellioht zijn verloofde.
„Hé! Dat zou jammer zijnl" dacht hij
onwillekeurig.
Maar bij wilde zekerheid hebben, en
dauroiu gaf hij haar, in een etü straatje
gekomen, plot» een urm.
Oeh toe maller tl zei ze, haar arm uit
den zijnen trekkend, stel je voor, dat Lize
het eens zug.
Lize? vroeg Valetr», eonigszins be
teulerd.
Ja, zekerI antwoordde Nully, dat is
toch je verloofde
Mijn verloofde! herbaalde Valst» vra
gend.
Nou ja, je meiajo dan. zei Nelly
laeheud, je bent ook altijd zoo gewoon.
Ondertusscbeii waren zo aan de woning
gekomen van Nelly's ouders, of wel van
den oom en de tante ven Henk dan. Hui
was het buis van ten gegoeden burger, of
heereu'noor blijkbaar; op ec-n bordje htfSSt
den ingang, stond de bewoner if. KRA-
MAN vernield.
Valst» was wel eeuigszius besluiteloos
nu bij voor de deur stond, doch toen hij
de aardige Nelly van terzijde aankeek, over
won hij zijn zwakheid.
Hij moest er nu maar door. Eenmaal A
gezegd, moest ook H maar volgen, tiink
zijn nu, als moest hij iu een ijskoud bad.
Nelly ging hem vuot in de gang, om
hezn in den familiekring aan te kondigen.
Het kwam er nu op aan voor Valst» zich
goed te houden, en met aplomb de kamer
uinnenst.ippend, riep hij:
Dag oom. dag tante!... Hoe gaat het?
Jongen, zei oom beduusd, be n jij
daar?
Well zei tante, haar bril tot op het
voorhoofd schuivend, ben jij daar, jongen
Arievervolgdo ze tegen eon ongevtei
twaalfjarigen jongen, roop Lies es gauw
van achter!
Valstra luisterde scherp toe, ten einde
zoo min mogelijk vergissingen te begaan.
Onderwijl was Lize van achteren gekomen,
en hij begreep, dat hij tcgonover haar een
weinig meer innigheid moést toouen, zij
was inimera zijn verloofde, dat wil zeggen,
van zijn dubbelganger Ilcn.lc dan. Hij gaf
haar een vormehjkeu kus op' haar blozen
de wang, en bemerkte, dat ze, hoewel ze
ook blond haar en blauwe oogen had, toch
niet zoo knap was als Nelly. Ze bleek ook
stiller en ingetogener te zijn. Waar zij wa
ren klaarblijkelijk zusters, dat was op het
eerste gezicht duidelijk te zien, en Arie
was vermoedelijk een jonger broertje van
de meisjes.
Nadat Valst» zijn plotselinge aanwe
zigheid in Groenhoven ook aan de oude
luidjes liad kenbaar gemaakt, waarbij' de
iieer Kraman eenigszins misnoegd was,
over bet niet schrijven van deze aangele
genheid, had Lize een paar flinke boter
hammen met ham gereed gezel, waarop
tante hem noodde maar gauw te begin
nen, aangezien hij wel honger zou heb
ben.
Nu, dat spreekt, een soldaat heeft altijd
trek in eten, en vooral \alstra, die in de
kazerne van de liardo regccringsbooEen
niet veel had gegeten, tastte Upper toe.
Nou kom-ie toch zeker weer es gauw-
met verlofvroeg tante, alstra nog 'n
kopje koffie inschenkend.
Waarschijnlijk, aanstaande Zondag,
antwoordde Valstra, dan hoop 'k vrij te
Nou, 't zal mijn benieuwen, zei oom,
min of meer sceptisch, terwijl hij 'n paar
■;a die voor z'n neet op tafel legde.
Je hebbe toch nog gien straf ehadf
vioeg tante belangstel lend.
Kan u begrijpen, tanteloog Valstra.
die juist vier dagen airest nobler den rug
had voor 'n kleinigheid, née, ik pas goed
op, hoor!
Oppassen moet je overal, betoogde
oom. bij de soldaten net zoo. goed als el
ders.
Het speet Valstra werkelijk, dat hij op
't moment niet langer tijd: had en zich naai
de kazerne moest begeven. Die gezellige
huiselijke omgeving, met deze aardige
menschen, do lieve moisjos, vooral die gui
tige Nelly, hadden hem eenigo prettige oo
gcnblikken bezorgd. Met veel hartelijkheid
nam lrij afscheid van allen, en ofschoon
iiij op 't punt stond de familie mede te
deelen, dat ze zich vergisten, dat hij Henk
niet was, maar een ander, een vreemd sol
daat van een ander regiment, die bloot toe
vallig zoo woudorlijk veel op hun neef ge
leek, kon hij er niet toe komen, zijn ware
positie en naam bekend te inaken. Het was
of hij instinctmatig lot dit huis werd aan
getiokken, en hij gevoelde behoefte deze
menschcn nog eens weer te ontmoeten.
Daarom liet hij ze in hun waan neef
Henk gezien te hebben, en vertrok hij inet
Arie. zonder het geheim te hebben opge
helderd.
Het was goed, dat het jonge mensch mee
ging, daar hij anders den weg naar de ka
zerne moeilijk had gevonden. Bovendien
lichtte Arie liem ongemerkt nog in omtrent
enkele huiselijke omstandigheden, die
hem. als hij weer m Groenhoven zou ko
men. van nut konden zijn.
Toen Valstra in zijn nieuwe garnizoen
was aangekomen, bad hij voor den Zondag
verlof gevraagd en gekregen. Hij wilde het
nog eens wagen zicli naar Groeuhoven te
liegeven, in de hoop weder voor zijn dub
belganger Henk te kunnen doorgaan. Hij
moest dan al wonderwel roet dat jonge
mensch uveicen komen, dat ui',
htm een ander had gezien.
Het was inderdaad eju koddig avontuur,
en hij begon er smaak in te krijgen het
voort te zetten, waartoe do lieftallige Nel
ly niet weinig had bijgodrageu. Valstra
die als gowoon burger, werkzaa rn was ais
ambtenaar aan een der ministeries, hield
wel van een avontuurtje, un dit leek
hein al bijzonder interessant. Vandaar, dat
li ij Zat ei dagavond wolgeirioo J naar Groen-
h.oveu spoorde en zonder blikken of blo
zen het dorp in eu den weg naar de la
in il ie Kvaman op ging.
Daar het Valbl» niet te doen was, om
ecnig financieel voordeel van zijn avouluur
te hebben, had hij voor elk lid dor fa
milie een cadeautje ineegebruohtvoor
oom een kistje rookertjes, voor Uule een
groote koek, voor Arie een paar stukjes
kwatia en voor de meisjes elk een oardig
broche, precies eender van vorm, de een
met de letter N, dc ander met een L in zil
ver er op.
Doch daarmede had hij zich bljr.» ver
raden.
liet bleek namelijk, dat Henk een goede,
brave jongen, doch ietwat vasthoudend
was, vandaar dat men zich algemeen, over
deze vrijgevigheid heviglijk verbaasde.
AVel Henk, vroeg oom, hoekom je
daar zoo toet
Nou, je beniïe wel scheutig 1 mokte
Lize, die zich niet kon begrijpen, dat ook
Nelly zoo"n inooi brocho had gekregen.
Hoe koronie je an dat geldt vroeg
:anfe Toorztehtig. En met 'n lichte trilling
in haar s:cra, het ze volgen'
Je docne toch met an smokkele, m'n
jongeIJe leze der zooveul van... dat
Stel u maar cenut. tante, lachte Val
stra, haar in do rédo vallend, alles eerlijk
verdiend, hoor!.... Ik hob de.... de compag
nies parapïuie gerepareerd, grappigde hij.
en daarom....
J8, dat make je mijn niet wijs. ot»
derbrak Kraman, ik heb ook gediend, as
milicien hoor, en weet er alles van!
„Ai! Dat was mis!" dacht Valstra.
Nou ja. zei hij, ik bedoel, dal 'k den
sergeant majoor heb geholpen inet schrijf
werk en daar heb 'k voor betaald gekregen.
In den loop van dcu avond kreeg hij
nog een beteren kijk op liet karakter van
neef Henk, want Valstra, die in z'n club
ir. Den Ilaag als een leuke mpopentappor
Lekend stond, gar menige aardigheid ten
beste, .zoodat Nelly tranen in haar oogen
lachte.
Die Henk! zc-i tante, van tijd tot tijd.
Ja, je bénne wél erg veranderd in
dienst, beweerde man.
Nou, of-iel zei Lizo, diep gemeend.
Ja Henk! beaamde ook Neljy, je bent
\eel bespraakter geworden, sedert je sol-"
-Jaat bent. en hoe zal 'k het zeggen....
veel vróóiijker, vind ik.
Zondagmorgen zou hij met de familie
ter kerke gaan. Daartoe hadden zij ge
wild,'dal hij zich in burgrkJieding zou ste
ken, ia de kleeren van Henk due-
Valstra had dc kamer van zijn dubbel
ganger in gebruik genomen, ui zich nu
beter op de hootge kunnen stellen van 's
mans bijzonderheden. Zoo wist hij nu, dal
ij Henk Schreever heette, en hier op de
dorpsschool als onderwijzer werkzaam
was. Zijn garderobe bevatte eenige k
ding stukken van eénzslfdc suil éu model.
Veel keus was er niet. Valst» n.vn een
zwarte pandjes jas, en kon ntct anders vin
den dan een plat. liggend lioordjc, wel
een zwart kolletje. Een kaasbol lotje pa, ie
wonderwel, maar ioen hij zich in den
spïesel bekeek, herkendz hij zich zelf niet
neer. V; Igens een' portryt in he*. kamertj
aanwezig, leek hij echter op zijn evenbeeld
zeer eri.:. 'joch had die kerkgang hem
,I-ij na "paren gespeeld,want t si van zooge
r.avnde kènnissen spraken hejn aan.er.
informeerden naar zijn omstandigheden;
gelukk'.g meestal op het gebied vau ilru
•Jienst. Bij het uitgaan cïcr kerk eTenwel,
..-erd hij plots aanyesp"keu door een lang
Leer, in vwarte geklede jns, gedopt met
oogen hoed;
Hëééériep hjj, wel Sehroever, h'oé
-aat Het?... Zoo es over gekomen f,... Nou,
•v..- missen je wel, hoor!
Valstra Valstra keek dien heer eens
Hink aan. Hijveniioedde, dot hel, het hoofd
van de school was.
Heeft u dan nog geen plautsvcrvan
geri vroeg hij. liet was een vraag op goed
geluk, maar hij probeerde 't.
Neeantwoordde de lange mijnheer,
maar we zitten er erg om verlegen.
llij bofte het bleek werkelijk den chef
van Henk, het hoofd van de school te zijn.
De dag verliep verder zonder incidenten,
n 's avonds word hij woder als soW.vt
aar den trein gebracht door Lize en Nel
y. Hij had er zóó op aangedrongen, dat
•k Nelly mee zou gaan, dat T.ir.'
icemd van op'had gekeken. En Nelly ei-
.enhjk ook. maar ze vond het toch «el
uettig. Ze had er nooit over gemokt, dat
lenk indertijd haaf zuster had verkozt-
"jvcn haar. Ze vond Henk niet onaardig,
•naar hij was altijd zoo kolm en stil. Hij
,-.s'.o beier hij i.ize. Doch nu bij blijk
Laar in dienst veranderd en veel vroolijker
was, had ze er wel een weinig spijt van,
!at hij zijn hort niet meer te vergeven
ad. Neih was een en al luehthartighci 1
cu ineer ven dametje. Za had de H. B. S.
bezocht, speelde vrij goed piano, deevi
iah kimstnoaldwerk eu hic-id veel van h"
orstnur. Lize daarentegen was, na op de
•orpsschool te zijn geweest, dadelijk in
:ct huishouden gekomen en een flinke
iuip voor moeder geworden. Geen wonder,
'at de stille Henk iioh meer lo'. de eon
udige Lize voelde aangetrokken.
Ha:r Valsira kon Nelly niet ui: zijn ge
dachten bannen, liet bad iraiu u-
-b- niet aan ge.-genheden outbvok" n tri
icisjes kennis le maken,, doch geen dezes
tlaagsche schooncn had i ovccl indruk op
hem gemaakt als Nelly Kramnn. Het bo-
.loefde daarom geen vviwoiu.oi.ng ie ba:
ion. dat hij midden in dc woek al weer
verlangde, naar den Zondag. Dolgra-g,
wilde hij Zaterdagavond wcor naar Groen
hoven .gaan. Aim hol schrijven van oen
orief waagde hij zich echter niet, daar hij
wel gezien had, dut L- -.elirifl van Henk
reel met dat van hem vuracliildo.
Op goed geluk kwajn hij Zaterdag weer
ui hel dorp, doch de familie keek vroomd
op. En Valstra niet minder, loon bij ver
nam, dat hij toch gescliloven had eerst
Zondagmorgen to kunnen komen.
Heb IK dat goachrevcm vroeg hij,
.olaal uit het veld geslagen.
Ja, zeker', Dat zal je toch wol wetent
antwoordde Kraman.
;r ging Valstra een licht op- Z'n dub.-
'i-elgang'r dc werkelijke Henk, had dol.
geschreven, en zou. dus den volgenden
morgen arriveeren-
O, ja! zei hij lachend, dat is zoo,
maar è.-... dat was maar 'n aardigheid....
om u ie verrassen'
Ja maar.... daar houd ik anders niit
\.m, sprak de oude heer. lichtelijk geraakt,
ik vind, -ia: je dienst veel tu veel aar
digheden leert.
't' Is waar, beaamde tante, vroeger
was je niet zoo, ro'n jongen.
Zeit dat wel, teemde Lize, met ten
»ocUt.
Nelly voni da verta'-.ng nc-g al leuk,
doch vertelde dit wijselijk niet.
Dien avond hokte de gesprekken wot
eeira en Valst» zorgde, dat hij den vol
gen den morgen vroegtijdig op stap ging.
onder het motief "een boodschap voor
een kameraad te moeten doen, teneinde
zijn dubbelganger uit den weg te gaan.
Het was tijd ook. want Valstra was ter
nauwernood een kwartiertje van huis, toen
de werkelijke Henk Schreever er in kwam.
Ben je nou al weer terug vroeg Lize
mopperend, dan had je ook wel naar de
kerk kunnen gaan.
Wel koman, zei Honk, terwijl hij
niet wist hoe hij 't had. 'k heb toch ge
schreven, dat ik vanmorgen pas kon ko
Jawel.,, en toch wn» jo er.gisteren al
wel.raar!
Ikf... Gisteren al'?..., Hoo heb ik het
nou»—..
Toe. schei nou maar uit met die gek
heid- 't ia mooi van je, hour!... watte
streke tocli! narrigde Lize.
Ja laat die aaidiehtden nou maar, zei
oom. 't. is nou welletjes
Waar hebben jelui 'i toch over? vroeg
de beteuterde Henk, il: begrijp er niets van
O, o! rigp Lize, fel wijl ze huilend op
ce stoel viel, bij houdt bepaald met meer
va me.... Gisteravond deed ie ook al zoo
vreemd... Hij vindt Nelly zeker vod aardl-
Hou'r'opriep Henk, llc woéd nog gek,
Waarom ontken je nu ook. dal je gis
teren reeds bent gekoru.-n f vroeg Nelly goe
dig, mei heel ernstig gcliuu
Goed! goed! nep Henk, teneinde raad
uit. dan was ik er gisteren al... om jelui
Plezier te doen bei. ik gisteren gekomen...
i, 't nou gccif L
Dien Zcndag was tn den hotte Kraman,
-vaar het altijd zoo recht gemoedelijk toe
zing, de geze ligheid zori.. Dc ene verwik
keling stapelde zich op de andere. En bet
raadsel kwam niet eerder tot oplossing,
can toa-i er na verloop van twee da-ten, een
brief van Hugo Vals.» kwam. waarin hij
bet geheelé mysterie ophelderde, met het
vtreoek nog c-ens persoonlijk zijn cxou.*es
te mcaen maken.
En wat er nu van tilt koddig av e uur
kvamT Wel eenvoud!-; .Ht -
Dat Hugo Valstra eedure tide zijn
diensttijd tug menigmaal naar Groenho
ven kwam. en dat, te-a» do mobilisatie was
vfgeloopen en Hugo had afgezwaaid, hij
Nolly als zijn lief vrouwtje naar den Haag
tracht, waardoor de iic fstad than* een go-
i-riuklug paartje rnerr lelt
mil de ümstrskeii
IJMTJIDEN. Vischaanvoeren. Gedu
rende de week van 1 tot en met 10 Novem
ber kwamen te IJmuiden aan don rijka-
viscliafslag de navolgende vaartuigen: K4
stoomtrawlers, 2 Deensohe molortrawlors,
4 stoom-, 4 motor- en 20 zeilharingloggors,
95 Engelsehe stoomhariiigdruters, 1 stoom-
uawllogger, 1 zeilbeuger en 75 kustvis
schors, waarvan 3 sleepbootlrawlers. De
Lesommingeu dier vaartuigen waren:
stoomtrawlers van f 3010 lot f 0010, Deeu-
sclie molortrawlere van f 1919 tot f 5SS4,
stoomliaringloggora van 4453 tol 5828;
motortiaringloggera van 1441 tot 9227;
zeilharingloggers van 4035 lot 10163,
Engelsehe stoomdrifttra van 819 tot f 5876,
l stoomtrawllogger f 2137, 1 zeilbeuger
f 1443, terwijl de kualvissohere le zaïnen
f 10172 besomden, waarvan de - eeptxiot-
trawlers van 1282 tol 3035.
De oanvoor bestond uit 298.607 KG.
trawlvisch. 2507 KG. l^ugvisch, 9688
kantjes pekelharing, 53435 manden cn
3399 kisten véischc hanng. De totaalop
7-rengst Iredrocg f 603.742.
Scheepvaart. Gedurende de
maand October zijn alhier door de
sluizen aan zeeschepen geschut! naar
zee: 199 stoomschepen mot Kub.
Meter en 23 BOilocliepcn niet 29316
Kub. Meter inhoud en uit zoo; 172
^ioonifichepen met 964363 Kub. Meter
en 19 schoeners met 22Ö98 Kub. Meter
inhoud.
HAARLEf&'S DAGBLAD
ZATERDAG 13 iéOI/&Md&K Ï9ZO
Wio.R-ȣ BLAD
Over «ie grenzen.
fla Volkaaiiaad t9 Göiièvd Uit-list levnn van Lioyd George
ba 3taüiaa to Boriju tea niau* voorstel liStreneuJo Ierland.
liet is Lofwaardiger den oor Log met
woorden te tioouen, uan menseden
met het 'zwaard.
Augnslinus.
brief aan Darius)
wel weer de iuuu zijn, dia in alle
quaesties van algtinven Europeesch
belang tegeiiwcortiig de iiooldro.
speelt, Lloyd George. Het worut nog
steeds niet zeker geacht, dat hij naai
Geneve zal gaan, maar wij zijn geneigd
ie geiooven, dat vooral bet voorstel
v..Ti de Scandinavicbe Staten tot a.-
gemeene ontwapening hem naar Zw.t-
serland zal lokken. Want het is in
EngeJands l>eiang dé ontwapening te
land ultbans zooveel mogelijk te be-
■orderen en toch zelf de macht ter
zee te behouden en door de genoemde
ontwapening te bevestigen. En de be
handeling van dergelijke belangrijke
zaken zal de slimme Engelsehe pre
mier wel niet aan anderen durven
overlaten. Een beknopt résumé van
liet leven van David Lloyd George is
hier misschien op zijn plaats. Hij werd
in 1363 te Manchester geboren, maar
zijne ouders waren beiden uit Wales
aikoinstig. Op 1 12-jarigen leeitijd
verloor liij zijn vader en ward verder
opgevoed door een oom in een klein
plaatsje in Wales. Hij had zijn hart
gezet op het advocaten ambt en zijn
oom veizetto zicli hiertegen niet. Dj>
jeugdige David overwon alle moeilijk
heden, die door geldgebrek zijn studie
belemmerden en vestigde zich op 21-ja-
rigen leeftijd als advocaat te Parts-
ma do i'. Hier maakte hij snel naam .en
reeds spoedig word hij door de .kie
zers van Carnavon Boroughs tot par
lementslid voor die plaats gekozen. In
het Lagerhuis vestigde bij weer spoe
dig de aandacht op zich en na den
Boerenoorlog werd hem in het ministe
rie Campbell Bannerman de porte
feuille van Handel aangeboden. Daar
na ,in het ministerie Asquïth trad hij
eerst als ministervan Financiën op, la
ter ais minister van Munitie en ten
slotte van Oorlog. Voor de munitie
voorziening heeft hij Engeland in een
zeer kritieke periode van den oorlog
onschatbare diensten bewezen en toen
de dood van Lord Kitchener de porte
feuille van Oorlog vacant maakte,
juichte ieder zijne benoeming tot dei-
ze moei ijke taak toe. Zes maanden
later viel Asquith cn Lloyd George de
demoeraat bij uitnemendheid, vorm
de een nieuw ministerie. Sinds dien
dag. begin December 1916, ishij En
gland's eeiste munster. L]oyd George
is geen schitterend redenaar, hij is
een knapper debater, maar altijd weet
hij zijn gehoor to boedon. Door zijn
groot organisatorisch talent heeft hij
tal van moeilijke kwesties tot een goed
einde gebracht en heden ten dage is
hij natuurlijk ook, dahk zij den groo-
ten invloed van hot Britsche rijk (die
voor een groot deel aas hem te dan
ken is), de belangrijkste figuur in po
litiek Europa.
Het is, of 'de Euröpeesche Staten om
beurten hunne staking moeten heli-
ben. Na de mijnwerkers in België. En
geland en Frankrijk, nu de arbeider in
de electriciteit/sbedrijven en het tram
personeel te Berlijn. Deze staking
had meer hot karakter van een po
litieke actie dan een streven naar
hooger loon. Want de loonen van deze
gemeente-arbeiders zijn hooger dan
in de meeste particuliere bedrijven.
Het trampersoneel echter is in parti
culieren dienst en schijnt eigenlijk al-
aiieen maar mee te staken, omdat het
uit zijne solidariteit altijd nog wei
wat hoopt te halen. Overigens is hun
ne stakmg van minder belang, daar de
tram dooi- gemis aan stroom natuur
rijk toch niet kan rijden. Talrijke po
gingen zijn aangewend om de staking
algemeen te maken, in de eerste p.aats
onder het gemeente-personeel. Daar
bij hebben de communisten steeds
klaar om in troebel water te vissollen,
zeïfs niet geaarzeld om dwang op de
werkwilligen uit te oefenen. Maar het
heeft niet geholpen. De vakverenigin
gen hebben verklaard, dat deze
Wat August!nue in de grijze oudheid
reeds aan den veldheer Darius schreef
hebben in de volgende eeuwen tallooze
menschen betoogd. Maar de eene oor
log is op den anderen gevolgd en de af
prijselijke serio meest het culminatie
punt van den grooten Europeesch en
oorlog bereiken, voor ernstig getracht
werd de wijze woorden in daden om te
zetten. Voorloopig hebben die pogin
gen slechts een matig succes gehad.
Want de groote broer Amerika wil nog
riet erg meespelen. Hij wil, zooals dat
meer met groote broers gaat. zijn eigen
ideeën alleen volgen en wie zich b;j
hem wil aansluiten mag dat doen.
Maar is het niet een beetje bespottelijk
dat terwijl Wilson toch, a's vertegen
woordiger der Vereenigde Staten, de
groote voorvechter geweest is van den
Volkenbond.
zooals hij nu bestaat. Amerika nu de
eenige is, die niet meedoet? En daar
door het gcheele begrip van een Vol
kenbond in gevaar brengt?
Reed6 in Januari 13919 verscheen
van de hond van Lord Paruioor een
artikel in de Contemporary Review,
waarin werd vooropgesteld, dat zon
der den steun van (Wi'.son, het. vooruit
zicht, van do vorming van een krachti-
gen Volkenbond hopeloos zijn zou. De
tradities der Euröpeesche diplomatie
en de volmaakt lioid van de overwin
ning der geallieerden zonden de stem
men ten gunste van een nieuwe wijze
van regeling der internationale betrek
kingen verstikt hebben.
Als dit zoo ie, en het klinkt zeer
plausibel, dan is dé tegenstand van
Amerika een groot gevaar. Want, zoo
dra heeft men die lastige Euröpeesche
staten niet tot de gewcnselite ziens
wijze gebracht, of de succesvolle pro
pagandist wil ingrij'pende veranderin
gen maken en staat opnieuw voor de
taak om Europa voor zijn inzichten te
winnen.
Met dat al gaat het oude werelddeel
Ka.m met het aangenomen plan dooi
en <!e eerste Algemeéne Vergadering
te Genève op 15 November a.e. i3 een
belangrijke stap in de goede richting.
Eii Amerika is niet van de partij.
De agenda bevat niet minder dan
29 punten, waarvan echter het over-
groote deel interne regelingen betreft.
Het geheel lijkt niet erg belangrijk en
were.dschcikkeiice besluiten zullen wel
niet genomen worden. Het verdrag
van Versailles komt slechts sporadisch
te pas en een van de allerbelangrijkste
punten is wel het voorstej tot algeheele
ontwapening, dat uitgaat van de drie
Scandinavische rijken, gesteund naar
men zegt, door Zwitserland, Spanje en
Nederland. Vertier zullen eenige zeer
nuttige zaken worden besproken, ais
de instelling van een permanente or
ganisatie voor de quaesties van, ver
keer en eenzelfde instelling voor dc
hygiëne. De typhus vormt tevens een
punt van bespreking evenals de con
trole van de uitvoering der overeen
komsten betreffende den handel in
opium .Dit laatst punt is door Ne
derland aan de orde gebracht
Ons land zal vertegenwoordigd zijn
door jhr. Van Karneheek, minister van
Buiten!andsche Zaken; jhr. Loudon,
gezant te Parijs, en Mr. Foclt, Gouv.-
Gen. van Xed.-Indié, terwijl Mr. Lo-
aer, Jhr. Mr. Dc. Van Eysinga en
Prof. Struycken tol plaatsvervangers
zijn aangewezen. De Belgische oud-mi
nister Hijmans, wiens naam in ons
land 'n niet al te pret.Ugen klank heeft,
zaj hoogstwaarschijnlijk presideeren.
Hij was- ook voorzitter van de laatste
vergadering van den Bondsraad en
schijnt buitengewone eigenschappen
te bezitten als leider van vergaderin
gen.
Maai- dit voorzitterschap maakt Hij-
mane volstrekt niet tot de belangrijk-
sto figuur van deze vergadering. Dit
de" staking door den stand der loon-
uuwtg.na met is fceiW..iv.*«it.«ga ei«
s.eciiis erkiaaiujuur worut uoor uc
pomioMi Uoo.Linuen die oo beweraen>
orstui nastreven.
Nadat uo onderhandelingen tus-
scheu directies stakers iuis.uitt wa
ren. heeft de regeering hare slappe
houding laten varen. Zij heelt een ne
ve, tol arrestatie uitgevaardigd van
<ten communist riiit, aon aanstoker
der staking in de Benijnsehe e.ectri-
eche centrale eri het gemeentebestuur
neeit ze.is verklaard aat alien, die op
11 November liet werk niet hervat
zouden hebben, zullen worden ontsia-
g'eri. Wat tot gevo« heelt genad dat
de staking Donderdagmiddag te half
vier word opgeheven.
In Ierland weer eens een nieuw
voorstel tot oplossing van de quaes-
tie, ditmaal uitgaande van de gema
tigde Ierechc eiementen.
De voorstellers wiiJeu Ierland den
officieelen naam van Koninklijk ge-
yen en een coiusUtuante samenstellen,
clie een gronuwet inocl omwerpen. Hot
ïaiftt za: iuxiüe onatnankebikneia moe
ten verwerven en een veitêgenwoor-
jiitg hesuoen in den Voikenoond eu
tferen imperialen raad ot ryksparie-
ment. Overigens zal het tot tiet Ver
eenigde Kon.nkrijk slaan in dezelfde
verhouding als Canada, Austraitè en
Nieuw Zealand. Toegegeven wordt do
kans op verdeeldheid aoor tiet met
meegaan van Ulster met deze regering,
in <iit geval zou een wetgevend lie haam
en een regecring voor Noord- en Zuid
ler'and aizonuerltjk worden ingesteld.
Deze mogelijkheid wordt ook in het
wetsontwerp der regeering genoemd.
P. W. P.
Een koddig Avontnnr
EN WAT ER VAN KWAM.
door SIMON MOS.
Het was in den mobilisatietijd.
Hugo Valstra, die indertijd voor den mi-
litiedionsl bad vrijgeloot, was, nadat zijn
jaarklasse was opgeroepen, als Iandstorm-
pliciilige onder do wapens gekomen, bij
een der regimenten infanterie.
Het bataljon, waarbij hij was ingedeeld,
werd, toen hij eenige maanden in dienst
was, overgeplaeatel naar een der kanlonne-
mBcteu aan de grens. Als oorlogsoefening
werd naar liet nieuwe garnizoen gemar
cheerd, en in het dorp Groenhoven, waar
de troep tegen bet avonduur aankwam, zou
worden overnacht. De manschappen wer
den gelegerd in de kazerne, cn na hel
middageten aldaar genuttigd te hebben,
was vrijaf gegeven tot aan het avondappèl.
Valstra was het dorp ecus in gewan
deld, doch daar hij oen verinoeienden dag
achter d< n rug had, uren gexnareh? rd
kings stoffige wegen tu een snii-hecie ai
inosplieer, streek bij weldra roor een ca
fé, aan ec-n tafeltje, neer en beet el de een
glas bic-x.
Juist had hij do genoten consumptie
betaald en wilde hij maar weer opstappen,
om naar de kazerne cn ter ruste le gaan,
daar hij zich verveelde cn bet bier niet
koel, en daardoor minder smakelijk .was,
toen een allerliefst meisje, in een schattig
ticht japonnetje, langs den weg passeerde.
Zij wilde eerst voorbijgaan, doch toen zij
toet-nllig naar den kant van het café keek,
en -Valst» bemerkte, kwam ze regelrecht
op hem af. Ze slak een klein, maar goed
gevormd handje vooiuit, en met eon i
dëuge'nden blik in haar blauwe oogen
een spottend lachje om baar guitige inond,
riep ze:
Dag Henk!... Uoe koin jo zoo plotse
ling hier?... Jij bent ook 'n mooie...
wSs jo op weg naar Luis?
Valstra wist niot hoo hij 't had.
meisje was hem ten eer.emnale onbokeud.
Zo vergiste zioh. Dat wus zeker. Doch hij
kon 't niet laten, dal mollige knuistje even
in zijn 'rechterhand to nemen en het har
telijk te drukken. En onwillekeurig met
haar opstappend, zei bij:
Jal we moeten naar de grens, en
blijven we hier overnachten... We mochten
even uit... maar we moeten vóór het avond
appèl weer binnen zijn.
Maar je hebt er niets van geschreven,
zei het meisje, met verwonderd gezicht.
Plotseling opgekomenzei Vlastra.
Wel toevallig, dut ik je juist moeat
zien, ging het meisje met een prettig bab
bel8tenunetje voort, moeder zei.
„Nelly, ga jij even vlcesch bestellen voor
morgen", en nu ik van den slager kwam,
dacht ik: „wncht, ik loop over de markt
terug, voor de gezelligheid", en nu zag ik
je waarempel daar zitten
Ju, da: was wel toevallig, sprak Val
stra, die wel begreep, dat bij een dubbel
ganger hier in 't dorp moest hebben, wel-
ke-evenals hij. in militairen dienst was.
Hij was klaarblijkelijk zijn evenbeeld,
en hij moest dus ook een glad gezicht, zon
der knevel of baard hebben. Ook zijn stem
scheen dezelfde te zijn als van dubbelgan
ger, die Henk heette.
Nelly babbelde onverstoord verder en
vertelde, dat vader van de week nog ge
zegd had: „We hooren toch zoo weinig van
eerste levenslicht gezien en één voor-
ctealig jongske is het ook, want hij is
nu al negen en dertig jaar oud. Laat
ons elkaar «oed begrijpen: Mr. Siin-
^enberg is deze week niet als per
soon geboren, maar als Eerste lva-
lerlid. Dat is heel wat anders.
Er is eén tijd, dat iemand in alle
trgaderingen en vereeaiigingen de
jongste is. Dat duurt nooit heel lang,
want op eens, voordat hij 't weet, is er
een di© nóg jonger is in don kring
gekomen eri is hij Benjamin af. Nu
blijft hij een poos doel uitmaken van
de middenstof, op 't gebied van leef
tijd en er verloopt niet heel voel tijd,
of hij wordt wakker om to ontdekken,
dat hij de oudst© is geworden en om
zijn grijz© haren met eerbied wordt
toegesproken. Drie maanden later
wordt hij eerelid en met eon zak vol
complimenten en dankbetuigingen aan
Jen dijk gezel.
Zoo is 's werelds beloop en wie het
beleven mag maakt al dec© phasen
mee. of hij wil of niet. Dit wordt niet
gezegd om Kamerlid Slingenberg te
bedroeven, hij is wijsgeer genoeg om
zich daarin te schikken. Het leven
gaat snel. „Hoe snel wel?" vroegen
drie vrienden elkaar. ,,Zoo snel als ae
gedachte", zei er een. ..Zoo snol als
het geluid", vond een and- r. Maar dit
maakte ge**i indru! want het ge
brekkig menschelijk brv .ttingsvermo-
gen kan zulke snelheden toch niet be
seffen. „Het leven gaot róó snol", zes
de derde: „als ik Maandagmorgen
mijn vrouw en kinderen gooien morgen
zeg. dan is het vijf minuten later al
weer Zaterdagavond". En dat vonden
de twee and-ere vrienden toen ook de
ïr grijpelijkste omschrijving.
Maar aooals lk zei: de heer Slingen-
genberg is dan de Jongste in onzo Eer
ste-Kamer met zijn negen eö dertig
jaar. Als Prof. van Embrlen niet tus-
schen de 40 en 50 zweefde, dan zou
de heer Slingenberg. zoo maar, zon
der overgang, volgen op ambtgenoo-
ten, d/te de halve eeuw al gehaald heb
ben. Onwillekeurig komt ons de oerat©
egel voor den geest van Ten Kate's
ertaling van hét prachtig ven» van
Victor Hugo: „ais 't kindje binnen
komt, juicht heel het huisgezin".
Wanneer het alleroudste lid door uen
•oomtter wordt afgevaardigd om
hem binnen te leideai, dan zal deze
tieraan moeite genoeg hebben om
u-iet tot zijn jongsten collega te zeg
gen: „beste jongen, struikel niet over
dezen drempel".
Dit is geien onvriendelijkheid jegen-"
den nieuweling. Juist andersom: liet
is een heel klein, zacht critiekje op
den Nedcrlandschen volksaard, die d©
menschelijke bezadigdheid pas toe
schrijft aan wie de halve eeuw gepas
seerd is. In liet buitenland worden
ambten aan jongere menschen toever
trouwd. Laat ons dus maar hopen,
dat de binnenkomst van onzen stadge
noot in de Eerste Kamer do voorbode
is van een heale reeks dergelijke
spring in 't velden van nog geen
eertig!
Er zou geen nieuws wezen"* En dat
terwijl er in zes weken (nog langer
geloof ik) geen druppel regen gov al-
ion is- ,,Mooi weer", vinden de men
schen, „zoo zonnig en droog, mc-t
6 nachts een boet je vorst. Echt ge
zond weer'." Ik heb in deze hoog-we-
tensehappetij kc beschouwingen .:L
meer verteld, dat dit weer voor een
Nederlander in 't golieei niet g«zc»nd
en dat lekker regen ©n wind voor
hem veel beier is. maar dat gelooft
toch niemand. De meesten zijn zoo:
wat ze plezierig vinden, moet, den
ken ze, ook wel nuttig wezen. Goed,
ik maak me niet druk meer, als ze
maar lang genoeg in het droge stof
hebben rondgeióopen, zullen ze wel
een keelaandoening, oen bronchitis of
een simpel© verkoudheid krijgen!
Maar hoe weinig weten wij men
schen het te waardeoron, dat or na
zoo'n lange periode van droogte toch
altijd nog overvloed van drinkwute-*
is. Toen ik jong was ('t lijkt ongeveer
eergisteren geweeat to zijn) luid de
slreek waar ik woonde, geen v. aler-
eiding. Het werd dus verzameld in
regenbakken,.langs open looden goten,
waarvoor de duiven en onder gevo
gelte, niet den minsten eerbied had
ieu. Moer zeg ik er niet van. Som
mige menschen hadden heel groote
regenbakken, als je in tijden van
uroagte mot deze menschen op goeden
oet stond, dan ken je nog «el «ns
een extra emmertje Iconen. Had nie
mand moor wat, zoodat het heele dorp
■>p 't punt schoon aemechtig neer te
zijgen, dan kwam er uit Amsterdam
•;-en schuit met, .water, die voor een
cent per emmer werd uitverkocht.
Er waren nog grootnr bozwaren aan
Joze regenbakken verbonden. Soms
raakten er dartele honden of katten
in en dat werd niet altijd opgemerkt
totdat de bodem zichtbaar werd.
Als wij Haarlemmers in zulke om
standigheden moesten leven. 'Jan
ja dan maakten we oproer, - .-n.if ik.
Wateroproer! Maar dot K Ir» mijn
oud© geboorteplaats ook niet meer
rioodig. Daar is de zegening van de
waterlc&Jing al lang gekomen.
Minister Ruijs de Beerenbrouck
heeft deeer dagen in do Kamer om
streeks liet volgende gnsgjl o. er .ie
grens»!geiing: „Maastricht heeft 00
juar lang gevraagd om verlossing uit
net keurslijf, in 1907 is or een kleine
uitbreiding geweest, 12 jaar daarna
gevolgd door een groote. Haarlem zal
cvenzoo worden geholpen".
Ais wij in Haarlem dus ook als
in Maastricht 5b jaar mooten wach
ten, dan zat de hc- r Slingenberg wol
het alleroudste lid v;ui d© Eersti Ka
mer geworden zijn.
Nog esri ander grapje. Vader vraagt
aan moeder in den huiselijken kring:
„weet jij ook een goeden loorwinkelT'
Moeder noem: er op: „Boer, Lamp,
Olifiers„de H. tl. s. mot 5-
jarigen cursus", valt Jantje haar in
de red© die met zijn huiswerk tobt.
FIDELIO.
