88e Jaargang No 11499
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
DONDERDAG 85 NOVEMBER 1920
ABONNEMENTEN per 3 xcattiiden Voor L&arlec. en de doij.tzi id den oiotiek waar cm Agent-gevestigd
is ikoot oei* gemeente) f 3.511,. Franco jei j.oet door F tderland LS.E?Vj._AfïOfcdtili.hc Mimccre! 0.J6 Geillustr.
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.674; franco per post f0.65.
Ui leave der N. V. Lcureti6 Coeter, Clrecteur-HcofdrtdEctcnr J. C. FEÉREBOONl, Tclciocn SCB2
ADVERTENT EEN: Van 1—5 regelt f 1.75; Iedere regel meer 36 Cta. Liciaices €0 Cte. per regel. BIJ
abonnement nani.culijt rabat. "1 v-aaifstuivcrs-sdvei lettier ran Vraag en Aanbod van 1—4 regels 60 Cte.
per plaatsing, «ike ïegel meer 15 Cts. a content; buiten Lei Arrondiescn ent dubbele prijs,
Directie tn Pciu.mittrslio Crcctc Houtetrcal t>3. Tclefocr.r.r e. der Redactie 6CC en der Administratie 7C4
EEKSTE ÖLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
kteüua
Heden:
DONDERDAG 25 NOVEMBER.
Schouwburg Jar-sweg: Gecombineer
de Tooneersten. Volksvoorstelling
„Roze Kola". 8 uui-
Concertzaal „Soc. Vereeniging".
Gei el. Zangvereen^ing „Hosanna".
Uitvoering „Sanieon" van Handel, 8
uur.
„De Kroon": Noord-Hollandsclie
Vereemging „liet Witte Kruis". Afd.
Haarlem. Leaenvergadering, 8 uur.
Gebouw Leger des Hcils, Schagcliel-
«traat. Lichtbeeldcnvooretelling, 8
uur.
Café-Restaurant „Popuiair'% Tem-
peliersstraat 56, Avoudconiert.
Bioscoopvoorstellingen.
RIJDAG 26 NOVEMBER.
St iiisschouwburg. Wüsousplem
Het Scliouwtooneel Polly Perkins", 8
uur.
Schouwburg Jansweg: Gecombineerde
Tooneeüsten. Volksvoorstelling: „Roze
Kale", 8 uur.
Hotel „Do Leeuwerick", IJsver-
eeniging „Holland's Noorderkwartier,
afdeeling .Haarlem, algemeerie leden
vergadering, 8 uur.
Museum van Kunstnijverheid, ten
toonstelling dagelijks van 10—4 uur.
Kunsthandel F. II. Smit, Groote
Houtstraat 69, Tentoonstelling van
een collectie Satyrieke teek en in gen
door Comtesse, 106 uur.
Kunst zaal „Het Masker". Tentoon
stelling van het werk van J. Toorop.
Waaggebouw. Tentoonstelling van
werken van de dames J. Bïezuma Oos-
tino en G. M. Ailing Mees 104 uur.
Café-Re6taurant „Populair", Tem-
j> lie-sstraat 56, Avondconcert.
Schouwburg De Kroon. Gr. Markt:
Riofcoopvoorste'lin 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Scnin-Thenter, Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling 8 uur,
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg
12. Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Onze 65,tB uitkeerinp
groot f 35.
geschieddeeheden aan C. J.DEL1S-
SEN, Zuid-Brouwerstr. 38, wegens
het aan hem overkomen ongeval
op 11 Nov. jl.
Tramhuisje voor den
Stadsschouwburg*
Wanneer de voorstellingen in den
Stadsschouwburg afge'oopen zijm,
stroomt het publiek naar alle kanten
weg: sommigen per auto of in een rij
tuig, velen tei voet een groep
blijft, achter om op de trams te wach
ten en bibbert, want het kan koud zijn
op het Wfieonsplein: de Noordenwind
heeft, door de Wilhelminastraat vrij
spel, en ook uit het Oosten kan het,
over de noodwoningen heen. geducht
blnaen.
Daarom zou een tramhuisje, op een
geschikte plaats neergezet, uitstekende
diensten bewijzen. Wil de tram-di
rectie daar baar aandacht eens aan
geven? Ruimte is er meer dan genoeg
en de kosten haalt de maatschappij er
zeker uit, want menigeem die nu de
beenen neemt, zal als hij in, naast of
achter een tramhuisje den wind keu
ontschuilen, liever op de E. N. E- T.
wachten.
Tijdverspilling.
leder jaar, vóór dat de begrooting
wordt behandeld, houden de leden
van de Tweede Kaxoer wat zij noe
men algemeene debatten. Dan komt
de heer a. verklaren, dat hij nog steeds
overtuigd is van het goed recht van
partij A., de heer IJ. verdedigt partij
B. en de heer Z. gaat in het vuur voor
partij C. In 't vuur? ja, hel is er ook
een vuur naar, want niemand betoogt
wat nieuwe en de heeie discuesie lijkt
meer op een debatingclub van leden,
die zich wel eens een oogenbik van het
vermoeiende wetten mak on wSleri
onspannen. Natuurijk ontstaat er al
en toe een, geschil en ais dan de
aoonne van het Verkort Verslag ziel
staan, „gelach, rumoer, beweging, in
terrupties", valt bij juist daarop gre
tig aan.
Zijn deze algemeene debatten iets
anders dan tijdverspilling? Zouden de
heeren den tijd niet beter kunnen be
steden aan belangrijker onderwerpen,
dan aan beginselverklaringen, die
niemand iets nieuws brengen, omdat
ieder van ieder ander toch precies
weet, wat zijn beginselen zijn?
j HOE STAAT 'T MET
den particulieren
woningbouw.
Kortweg gezegd: het staat ma uc-n
Woningbouw door particulieren
slecht.
Er wórden wel veel (nog lang niet
genoeg om in bet tekort te voorzien!)
buizen irohnmvd maar Ati ic a Vlam aal
met rijks- en gemeentegeld. Zoo kan
de bouw van arbeiders- en midden-
standswoningeu niet blijven voort
gaan!
Het rijk en de gemeenten komen
evenwel niet af als de woningbouw
door particulieren die voor den oor
log wel voor 9/10 in de behoefte voor
zag niet weer hervat wordt. In de
laatste jaren zijn hier ter stede en in
de omstreken alleen wat villa-achtige
huizen gebouwd, die door de bouwers
weer met winst nogal een zoete
winst, naar we hoorden! verkocht
zijn. Van het bouwen van li u u riva
lling en voor middenstand eats on arbei
ders was evenwel geen sprake meer.
Dat komt omdat zoo'n bouwerij en
verhuurderij niet loonejid zou zijn.
Een arbeiderswoning, die in tweeën
be wond kan warden kost zeker 10.000
gulden. Aan huur zouden boven- en
benedenhuis dus elik wel 450 gulden
huur per jaar moeten opbrengen.
9 gulden per weck wil thans een ar
beidersgezin nog niet verwonen.
Daarop zijn de loonen met gebaseerd,
omdat het grootste deel der arbeiders
in goedkoop ere huurhuizen woont.
AI et de middenstandswoningen is het
gelijk. De bouw daarvan kost f 14.000.
hetgeen wil zeggen een huur van
f 1200 per jaar.
Deae prijzen zullen eerst betaald wor
den als de bestaande huurhuizen ook
belangrijk in prijs gestegen zijn.
Thans is door de Tweede Kamer een
wet aangenomen die de eigenaars
machtigt tot huurveriioogmg (Zie ons
stuk in het vorig nummer in deze ru
briek). Dit zal zoo verzekerde ons
een deskundige in de bouwwereld
evenwel nog niet voldoende zijn om
met nieuwbouw te kunnen concurreeren
met dc bestaande huurhuizen.
Voorloopig 16 dus nog geen hervat
ting van den particulieren woningbouw
te verwachten, ook al is die door deze
huurverhooging iets naderbij geko-
KRABBELS
21 huisvaders in zorgen.
Op het oavalerie-teurein werden in
den mobilisatietijd houten barakken
gezet om militairen te huisvesten.
Toen hei oorlogsgevaar voorbij was,
mochten dakloozo gezinnen de barak
ken gebruiken, als noodwoning. Het.
laatste jaar is geen hoekje der barak-
li en onbezet gebleven.
Nu zijn de barakken, die eigendom
in liet Rijk warein, door den ontvan
ger der registratie en domeinen ver
kocht.
De totale opbrengst was f 9390.75.
Thans is evenwel de vraag, wat
moet er geschieden met de 21 huisgc
zinnen waarin 65 kinderen beneden
de 12 jaar zijn die in de barakken
wonen.
De kooper der barakken is aan de
bewoners kamen zeggen, dat bet ge-
heele terrein 2 Januari ontruimd moet
zijn.
Het is ons bekend, dat het gemeente
bestuur reeds een wakend oog houdt
over de belangen der bewoners. Er
wordt gedacht aan de plaatsing van
noodwoningen aan den Ouden Weg.
Met zekerheid is evenwel nog niets
beslist.
Was het zoo vragen we zoo noo-
dig, dat liet rijk deze barakken reeds
nu verkocht?
Statisnlsnws
ZENDINGSARBEID ONDER DE
MEE \TSCHEN. Woensdagavond
werd in de kerk der Broedergemceei-
ce aan de Parklaan een lichtbeelden-
avond gehouden, waai-van de op
brengst bestemd was voor dc zending
in Oost- eu West Indië.
Er werden mooie lichtbeelden ver?
tooud, die een denkbeeld gaven van
hetgeen in onze koloniën voor de on
gelukkige lijders aan die vreeselijke
ziekte, de melaaischheid, wordt ge
daan. Broeder 11. w. de Clercq be
sprak den zendiingsarbeid onder de
nifflaatschem in Oost-lndië, waarna
Broeder 11. Wejss meuedee ïngen deed
over dienselfden arbeid tn West-Indue.
Lit het door beide zendelingen ge
sprokene bleek wel duidelijk met
welk een opofferende toewijding bi
onze Oost zoowel als in onze West de
melaatschen verpleegd en verzoigd
weiden
De bijeenkomst, die goed bezocht
was, werd afgewisseld door gezang en
orgelspel.
GEVONDEN VOORWERPEN. Te
rug te bekomen bij: F. Iluizir.ga, Kid-
iei straat 24, armbandhorloge, J. Koert
Weverstraat II, prentenboek, B. W.
Hummels, Voortmgstraat 46, hand
mof; S. L. Mok, Nieuwe Gracht 62,
landschoen (witte kinder-); W. de Ko-
r.ir-g, Oostvost 51, handschoen (wol);
N. J. Kruger, Berkheydesiraat 2 zw.,
handschoen; J. Bouwman, Wald. Pyr-
uiontstraat 39, hondje; J. D. Hemel
rijk, Lotterstraat 28, Schoten, lot; P.
Pels, Dr. Leydsstraat 95, pakje ma
nufacturen; J. Spijkstra, Duvenvoor-
destraat 87, portemonnaie; A. d'Hont,
Witte Ileoronstraat 10. sleutel; C.
Kooy. M. van Hoemskerkslraat 3 zw.,
stuk touw; A. C. J&s, God. Raam
gracht €0, zilverbon.
HULP OOSTENRIJKSCHE KINDEREN,
.bun sclirijft ons;
Het Oostenrijks*.he kbid sterft van
honger, de levensmiddelen worden
nuurder nu dc winter aanbreekt, dus.
zegt een comité op de le H. B. S. 5-
- rnnnt er «VAnnli vnric iaar tre-
holpon worden. De leerlingen Mok en
Van Burkom zamelen geld in, om zoo
den nood te helpen lenigen. Mog.n ve
len het werk steunen. Nederland heeft
een soort „gastvrijheids- en hulpvaar-
dighèidstrndiUe" hoog te houden.
H. B. S.-VOETBAL.
De tweede competitie-wedstrijd tus-
schen 2e H. B. S. 5-j. c. en Hoogere
Handelsschool, kon Woensdagmiddag
niet doorgaan, wagens haruneui van
het LLaurlem-teri em.
Uitgaan.
POLLY PERKINS. Wij herinne
ren nog ooi is aan de opvoering die
Het Scliouwtooneri, directie Adr. avn
dei- Horst en Jan Musch morgen, Vrij
dagavond in den Haarlemsen er» Stads
scliouwburg geeft van Polly Perkins
een vroolijk spel van Liefde en lust.
In dut amusante stuk treden op de
dames Greta Lobo-Braukeneiek (u.g.j
L. Madier, H. Rijken-van Rijk, Jetbe
van Dijk-RieckeiCoba Blanken stern,
Willy Kaart—von SaJier, Helen Storm
6n de heeren Joh. Kaart Jr., Co Bal-
foort en Ezerman.
De regie is van Adr. van der Horst.
Kan het Politieke Tour-
noolYcid.
TWEEDE KAMER.
24 November.
Begroot ingsreplieken.
Het herkauwingsjnxmea, «lal „replieken"
heet, was boven verwachting vanmiddag
reeds afgeloopen. Huilden alle fracties von
den mnximum-spreektijd ten volle gebruik
gemaakt, dan zou den er zeker dne inid
dagen mee heengegaan zijn. Thnns nog
geen anderhalve middag. We mogen van
geluk spreken, want hurkauwmgsprueessen,
ai kunnen zo oj> den herkauwer 'n weida
digen invloed uitoefenen, zijn gemeenlijk
weinig interessant.
Voor het opmnken der politieke balans
is bet nog wel wat vroeg, liet Kabinet
staat wel vrij stevig op punten, doch er
kunnen zich-bij de afzonderlijke besebou
wingen der departementen verrassingen
voordoen.
Troelstra beeft de boop op samen
werking met do rcehlscbe arbeidersorgani
saties op politiek terrein voorloopig opge-
sn en hij heeft aan Wijnkoop duide-
geantwoord, dat hij óók den weg der
rovoluüonnaire diktatuur niet op wil. Voor
Wijnkoop althans was deze verklaring af
doende. Of do „burgerlijke"' partijen nu
ook gerust zullen zijn, is 'n andere vraag.
Volgens den leider der communistische
fractie zal van de zijde van rnr. Troelstrn
do verlangde geruststelling wol nimmer
-naar bij het proletariaat, zoonis
nisten dat verslaan, heeft mr.
Troelstrn nu z'n liuitsto greintje vertrou-
er kans schijnt er te bestaan op sa
menwerking tussolian vrijzinnig democra
'en en S. 1>. A. P., natuurlijk niet behoud
■an eigen souvereinitoit. Mr. Marehant
inste, die ml zijn paar menschen van
fractie achterblijft, wanneer de hbe
fusie wordt geoonsolideerd, lonkte
meermalen vriendelijk naar de represen
tanten van de S. D. A. P.
Mr. Dresselhuys kon het niet verkrop
>en er aan te herinneren dal de kleine
in jonge atbleet die vrijzinnig-democrati-
iche Itond lioct en die in de persoon van
nr. Marehant zoo spottend had gesproken
>ver do oude jongejuffrouw van liet li
beralisme, met diezelfde juffrouw nog in
1013 de meest vertrouwelijke betrekkingen
had gehad!
Mr. Van do Laar hoeft de bedoeling zij-
er motie tamelijk ingeperkt. Niet verdub
icling aller inval idileitsrenten, doch al
een op-peil-brenging van-de renten, be
stemd voor invaliden en weduwen en
weezen t:t de relatieve hoogte waarop zij
bij de samenstelling der invaliditeitswet
s'onden is thans zijn doel, dat meende
i-.ij niet meer dan 10 a 12 millioen zou
belioeven le kosten.
Maar minister ltuys de Beerenbrouck ves-
tig«le er onmiddellijk de aandacht op dat
aldus opgevat geen nieuwe uitspraak der
Earner noodig is aangezien de KÏuner nog
der motie Duys op vorhooging dier rente
bedragen lieeft aangedrongen. Daar een
wetsontwerp, waarin aan die uitspraak uit
voering wordt gegeven, in voorbereiding
is, adviseerde do premier den heer Van
de Lnar diens motie in te trekken. Toob
mr. Van do Laar, die even tevoren met
vc-el pathos aan de coalitie anti revolutio
nairen hun conservatisme had verweten,
daarbij daarbij in schoone re'horiek
schetsend liet afschuwelijke gebreklijden
der invaliden, welk gebrek de antie revo
lutionnaire partij volgens liem koud laat.
toonde dezen middag nog gcenerlei nei
ging tot intrekking.
Eenige kleine conflicten van meer per
soonlijken dan politicken aard vulden den
onbelangrijken middag aan.
INTIMÜS.
Uinnsnland
EEN NEDERL. CRED1ET AAN
HONGARIJE. Van de zijde der
Hongaarsche staatsspoorwegen is, zoo
meJdt het Hbld., in Duitschland een
order geplaatst voor d« levering van
spoorwegmateriaal, ter waarde van
Ma -WH mil'Lioi -y. voor dc betaling
waarvan ean NisJortanrlsch bankcon-
sortium gedurondie twee Jaar de garan
tie op zich neemt.
DE NEDEULANDSCH E SPOORWE-
;EN:. De buitengewone algemeene
c-rgodering vtui uiuideclhouders der
Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen en der Hollandscbe
IJzeren Spuorw.maatschappij, Woens
dag te Amsterdam gehouden, zijn
wegens onvoldoende deponeering van
aandedkn verdaagd.
SCHAATSENRIJDEN. Op de
grachten van het .Noorderplantsoen te
Groningen wordt door de Jeugd reeds
schaatsungereden. l)e ijsbanen Groe-
ncnsteln en Kweekschool zijn geopend
de ijsbaan Groningen nog niel.
SLAPTE IN DE INDUSTRIE. Uit
vcrsohMende plaatsen komen berich
ten omtrent slapte in de industrie.
De nanierfabriek ..De Maasmond" te
Dmssen zaj binnenkort stop gezet wor
den, waardoor oüO personen werkloos
zullen worden. De firma Jan Ninke Cz.
te Goor zal in haar afdeeling wit we
verij van haar 400 arbeiders clk-e week
om beurten maiu- 2CKJ arbeiders in het
werk stalen. Te Kaatsheuvel zuLeii
e nige schoenenfabrieken siechts ürie
dagen per weèk gaan werken.
8PI0NNAGE?
Het te Rousu-i. verschijnende
dugbóad De Grondwet s. iirijft, in aan-
sluiting aam zijn eerder gemeld be
richt over eon gevai! van spicmnage,
am.:
Wij vermauk-'X) geruchten, volgens
welko al moor dan een haJJ dozijn per
sonen, uw.' militasi'Cn en zelfs offt-
caercn, a-s verdaclit van meöeplich-
tigiic-td, zouden ingji'ekeud zijn. Wij
Konden echter van w.zo gedrucliten nitt
de iiiinsUi bevestiging krijgen. Wel
moet het vast staan, dat L., ode te
's-litrtogenboseli wcg-.ns oplichting is
1 gearrestoord en hier bekend staat in
verband met gei)!c;gJé onregeimatig-
lioden bij 't verstekken van "pas-visa,
niet gohü-ei vreemd is aan de spion-
u.'i^v-zaak, waarvooor de Balg SI. uit
Antwerpen en «le Hoilandsche ser
geant A., van hier, nog altijd in
hechtenis worden gehouden. Gezien
het feit, dat bedoek-e L. bij zijn be-
zoek.n aan de buitenlandsene treinen
op iiet citation aliner, meermalen is
g-:z.x-n in gesprek met een Belgisch
attaché (genaamd: De Köninck), be-
noolt net geenszins te verwonucren,
dat men tracht te weten te komen,
of L. ook in deze richting mode werk
zaam is geweest.
DE EX-KEIZERIN. Wolff seinde
uit Berlijn:
Naar vtrsciiiilonde avondbladen mei
den, is Dryandcr, de hofpreaiker,
na.tr Doorn vei trokken, om de gewe
zen Duitseiie keizerin, volgens haar
waisch, bij te staan.
ZIEKTEW ET-TALM A.
Woensdag vergaderde te Amsterdam
onder voorzitterschap van den heer
Ed. Gerzon, het bestuur van de Yer-
eeuiging „Ziekte-Risi-co", aangesloten
bij Centraal Behoor, niet de besturen
aoi' aangesiotfen Zxeate-itisioo Vereeni-
gin^en, voor het confectiebedrijf, het
Bukkeisbedrijf, de Goud- en Zilver-
industrie, het Behano'ere- en Meuhel-
inakersbedrijf, het Scliildereibedrijf, eii
de Klei-industrie.
Met algecneene stemmen werd beslo
ten de directie van Centraal Bahoar te
maolitigen allee te doen om te bevorde
ren, dat de Ziektewet zóódanig aal
worden gewijzigd ,dat het mogelijk is
bijzondere kussen op te richten, die
geheel vrij staan naast de Ziektewet en
uie werken onder toezicht van coan-
>iee, bestaan do voor de heUt uit
werkgevers on voor de andere helft uit
werknemers.
Deze bijzondere kassen zullen dan in
ruil voor de haar ver .tonde vrijheid de
verplichtingen der Ziektewet in haren
volien omvang overnemen, 80 pet. van
het loon uitkeer en eu bekostigd war
den door de werkgevers.
EEN HANDIGE RECHERCHE.
Zooais men zich zal herinneren,
schrijft het Deventer Dagblad, werd
in de maand Mei van dit jaar ingebro
ken in de Coöp. Zuivelfabriek te Aai-
ten en door den dief of de dieven een
bedrag van circa f 14000 uit de brand-
kasL meegenomen. Direct werd door de
marechaussee uit Winterswijk een on
derzoek ingesteld en werden eon paar
verdachten aangehouden, die in voor
loopig arrest werden gesteld, docih la
ter weer in vrijheid gesteld. Daarna
stelden rijks- on gemeentepolitie een
nader onderzoek in, doch alles bleef
zonder succes. Zelfs een rijksrecher
cheur kon geen Echt in deze zaak ver
sohaffen, totdat dc wachtmeester der
Kon Marechaussee Woerts van de
brigade Zutphen met het onderzoek
werd belast.
Naar we vernemen, heeft dl© wacht
meester zich naar Aalten begeven en
is daar als fnbrieka arbeider aan 't
werk gegaan. Zelfs logeerde hij in een
volks logement, waarna "hij naar
Duitschland ging en aJdaar werd opge
sloten in de gevangenis, waar hij te
recht kwam bij een Hollander, die
nteer van de zaak wist. Het gevolg
was, dat thans de zaak geheel ie opge
lost en een vervolging kan plaats heb
ben. Een der verdachten heeft thans
bekend, terwijl de andere hardnekkig
blijft ontkennen.
Ook bekeurde wachtmeester Woerts,
toen hij te Aalten o.'e arbeider rond
zwierf zekeren D. J. W. aldaar, we
gens overtreding van de Jachtwet- D.
J. W. schoot een patrijs toen Woerts
vlak bp hem was. In een intiem ge
sprek vertelde W. aan den wachtmees
ter alles wat deze weten wilde, daarbij
aan geen gevaar denkende Latei-
bleek. doch te laat, dat hij zichzelf er
in gepraat had.
ONDER GLOEIEND ZAND BEDOL
VEN. Uit Eindhoven meldt men aan
de Tel
Te Nuer.cn hadden eenige arbeider?
gedurende den schofttijd plaats geno
men bij een warmen zandheuvel opge
worpen tegen een veldoven, toen plot
seling de zandheuel gedeeltelijk -naai
beneden startte en do arbeiders Van
Ansem en Van de Vorst onder het
gloeiende zand bedolf. Met ernstige
brandwonden bedekt werden zij op
genomen en per auto naar het zJeken-
huisvorvoerd. De toestand van beide
personen ie zeer zorg wekend, vooral
die van v. d. Vorst, voor wiens leven
men vreest. De overige werklieden
hadden zich door een overhaasten
eprong weten te redden.
HONDSDOLHEID. Van Zweeloo
(Dr.; zijn vier personen naar Utrecht
vertrokken om zich aldaar onder be-
handeling te stellen. Deze personen
hadden kleine wondjes aan de handen
ca waren met koeien lijdende aan
hondsdolheid in aanraking geweest.
DE „K 3" TE PADANG AANGEKO
MEN. Bij het departement van Ma
rine is telegrafisch bericht ontvangen,
dai Hr- Ms. onderzeeboot K 3 onder
bevel van den luitenant ter zee 1© kl
F. W. Coeter, den 22en November J.l.
te Emmahaven (Padang) ie aangeko-
EEN' DYNAMIETPATROON IN DE
KOLEN" Tengevolge van het sprin
geri van een dy nam ietpatroon in de
kachel ten huize van de wed. J. de
Reus, Vuurbaak te Oud-Beier-and is
groote schade aangericht. De kachel
werd letterlijk in stukjes geslagen, het
meubilair voor een groot gedeelte to-
taai verwoest. Twee der liuisgenooteu
werden verwond; van een hunner werd
een stuk vleesch uit den arm geslagen.
OVERTREDING LOTERIJ WET. -
Te Deventer is proces-verbaal opge
maakt wegens overtreding der Loterij-
wet, tegen een winkelier, die het pu
bliek gelegenheid bood door het tellen
van broches te raden hoeveel er samen
in de étalage waren. De politie meent
dat de telling geen besliaseiden invloed
kan hebben bij do berekening van het
gezochte getal.
SAMENWERKING VAN LNTELLEC-
TU HELEN.
De commissie voor samenwerking
van Inteüectueelen uit den Nederl.
Journalistenkring, deelt mede, dat de
datum voor de uitgestelde vergadeiing
derverechillendc Intellectueelen-com-
mifc'ie thans is vastgesteld op den 2den
Zaterdag in Januari.
STAK' \"G TRAMPERSONEEL.
Uit chem meldt men dat het sta
kende i)i f son eel dei- Geldersch-Over-
ijselsche stoomtram heeft besloten de
staking voort t© zetten tot zijn edsshen
zijn ingewilligd.
DE INVALIDITEITSWET. De
Raad van Arbeid te Nijmegen heelt
den minister van Arbeid verzocht bij
wijziging van de Invaliditeitswet te
bevorderen, dat ook personen in pu
bliekrechtelijke betrekkingen in de ver
plichte verzekering kunnen worden op
genomen. Aanleiding tot dit verzoek
heeft vooral gegeven, dat do Centrale
raad van beroop hulpcommlezen cp
daggeld als niet verzekeiingspliclitig
beschouwt.
TREURIG ONGEVAL. Dinsdag Is
te Arnhem een 83-jarige weduwe in de
Jacob Cremerstruat op jammerlijke
wijze om het leven gekomc-n. Zij /at,
met een deken om zich heen geslagen,
met d© voeten op een stoof, waarin
een Verkade's hentje brandde. Dat
lichtje is omgevallen met het gevolg,
dat de Icleeren van «ie vrouw vlam
vatten. Met ernstigs brandwonden
werd zij naar het gomeent-ziekenhuiB
ea-voerd; zij is daar spoedig na aan
komst overleden.
HET MIDDEN DAA1TERRE1N.
De lieer 0. Kamcrlingh Onnes heeft
een adres aan den raad van Am ster-
aam gezonden, met het verzoek te
besluiten, dat bet vrijgekomen Dam-
terrein zal worden bestemd voor een
instelling van .algemec-n nut. Ihj zou
het op Imogen prijs stéllen, Indien de
Raad tevens kon besluiten, dat een
commissie zal worden aangewezen, die
omtrent het door hem voorgestelde
Overzee-instituut nader verslag zal uit
brengen aan den gemeenteraad.
DE GETROUWDE VROUW IN DE
FABRIEK. Op initiatief van het
Nationaal Bureau voor Vrouwenkies
recht is opgericht een comité van ac
ne tegen wettelijk verbod van fabrieks
arbeid voor de getrouwde vrouw. Deze
actie wordt noodig goicht, omdat mi
nister Aaibanse Wijziging der Arbeids
wet 1919, ten doel hebbende den ar
beid in fabrieken en werkplaatsen
voor de getrouwde vrouw als regel te
verbieden, in uitzicht stelde.
Bsgrooting van Justitie.
Over de collectieve arbeidsovereenkomst.
Dc reorganisatie der politie.
De reelosseerlogkarbeld.
Aan de Memorie van Au:woord op liet .'«f-
deelingsvcrslag der Tweede Kamer :erzahe
van de Begrooting ran Jusrit>. is lie: vol
gende ontleend
Ten aanzien van de collectieve arbeidsover
eenkomst wordt medegedeeld, dat, aangezien
de privaaireiditelijke zijde en de publiekrech
telijke zijde van het vraagstuk der collec
tieve arbeidsovereenkonur me: elkander
nauw verband houden, bei in bet
ligt de gelijktijdige regeling bij de
bei privaatrechtelijke en liet publiekrechte
lijke gedeelte te bevorderen.
De Ilooge Raad van Arbeid heeft omtrent
eerstgenoemd gedeelte der regeling reed: ad
vies uitgebracht. Binnenkort zal dit college
zijn aandaent wijden aan bei publickrecnre-
lijke deel der regeling lien wetsvoorstel om
trent dit onderwerp kan vermoedelijk eerst
in bet zittingjaar 1921—1922 tegemoet wor
den gezien.
Aan de bescherming van de belangen «ier
consumenten tegen de nadeclige gevolgen, die
de publiekrechtelijke regeling voor hen met
zich zou kunnen brengen, zal voldoende aan
dacht worden gewijd.
De juistheid van de opmerking, dat de
gereeeute-jjolitie io tal van plattelandsge
meenten niel in staat is voldoende krachtig
tegen misdadigers op te treden, kan :n me
nig geval inderdaad niet worden ontkend.
Aan dit bezwaar, voor zooveel dat gelegen
is in te geringe getalsterkte der gemeente
politie. wordt getracht tegemoet te komen
Van Ingezonden stukken, geplaatst of
alet geplaatst, wordt de kopie den lniender
Biet teruggegeven.
Voor den Inhoud deaer rubriek stelt de
Redactie tieh niet aansprakelijk.
door versterking der rijkspolitie ter plaatse
of in de omgeving.
Plannen voor de reorganisatie zoo van de
politie m het algemeen als van de rijk «poli
tie in bet bijzonder, xyn door een klein.* «oin-
inissie. waarin de raad-adviseur b(j liet de-
partcnicat eu de advocaat-generaal bij /iet
gerechtshof te Leeuwarden zitting heohrn,
na raadpleging van verschillen le autoritei
ten voorbereid.
Uei wetsontwerp tot instelling van cea
generale directie van politie beicekcut tea
eersten stap tot verwezenlijking van dc ge
vormde planneu. De minister beeft gemeend.
z(ch aanvankelijk te moeten beperken tut
een reorganisatie der rijkspolitie, in den tus-
schentijd lioopi hij met zijn ambtgenoot van
binneruandsche zaken tot eenstemmigheid te
komen, omtrent de vraag, in hoever it ge-
nieenic-politie in de reorganisatie moet wor
den betrokken-
Bij de reorganisatie der rijkspolitic zal
mede aandacht worden gegeven aan liet insti
tuut der onbezoldigde rijksveldwachter.-.
Ten aanzien van de iu hol voorloopig ver
slag voorgestane denkbeelden tot verdere wij
ziging van bet gevangenissteisei volstaat de
minister me< verwijzing naar de mededccling,
dat het centraal college voor de reciauee-
ring op verzoek van den minister een her-
ziftiiag van bet strafatelsel eu liet gevange
niswezen in studie beeft.
Een speciaal daartoe uit bot Centraal CoL
lege voor de reclasseering benoemde com
missie van voorbereiding beeft, meile in ver
band met dc ervaringen, opgedaan door eeni-
E? barer leden bij een bezoek uau een aantal
ngeisehe strafgcstichten gebracht, een selio-
ia tot herziening aan het college voorgelegd.
Dit heeft met de dAarin aanvaarde hoofd
beginselen in het algemeen zijn instemming
wizd. De meer gedetailleerde uitwerking
dit schema is thans ler hand genomen.
De werkzaamheden worden met voortvarend
heid voortgezet. In afwachting hiervan zal
de minister bezwaarlijk kunnen overgaan
wijzigingen van meer priueipiitclcii aard.
Ingezonden
Alkmaar, 25 Nov. 1920.
Geachte Heer Hoofdredacteur.
Vergun mij een ernstig woord van protest
doen hooreu legen inhoud en streaking
an den in uw blad van 17 November voor
komenden krabbel„Zwijgende vrouwen in
dc Prov. Staten". Op den voorgrond wil ik
stellen, dat ik niet namens de toen :er
vergadering aanwezige vrouwen, doch alleen
voor mij zelf spreek. Toen in de Statenver
gadering de vraag ter sprake kwam of aan
do vrouwelijke ambtenaren bij huwelt|k ont
slag zou moeten worden verleend, heb ik
inderdaad tot de zwijgende vrouwen be
hoord Ik zweeg toon om drie redenen
le. Omdat m(j uit dc afdcclings-, frnetio-
j clubvergndcringen gebleken was, dut an
deren bier mannen zeggen zouden wat
ook ik over deze materie te zeggen had
2e. Omdat door mij zelfs gaarne de schijn
vermeden wordt in Stilte» en Raad vooral
te spreken over quaestie» door den schrijver
als zaken beschouwd, waarover de vrouwen
bij uitstek inlichtingen zouden kunnen
gevon
3e. Omdat ik meen, dat wat door anderen
goed gezegd is, niet meer harha ild moet
worden.
Vooru wil ik uw krabbi-.luur nog meedee-
lcn, dat ik als vrijzinnig-democrate in Staten
en Raad zitting heb en in die colleges naar
mijn vermogen meewerk om liet regeerbeleid
te sturen in een richting, door beginselver
klaring en werkprogram van onzen bond
aangegeven. En dat ik, als oud-strijdster voor
vrouwenkiesrecht, de Invoering daarvan
steds heb bepleit niet om de vrouw de ge
legenheid le geven in onze vertegenwoordi
gende lichamen sexe-bclangcn naar voren te
brengen, doch om daar met den man werk*
i te zijn in het belang van gemeente,
incie en rijk. Wij, vrouwen, streven naar
een geordende alzijdige en harmonische sa
menwerking van mau eu vrouw, sarocn uit
makende den completen mensch waardoor
de oplossing der groote problemen van ceo-
nomiscben. moreelen en hygiënischen aard
beter, vollediger en meer bevredigend zullea
worden ten uitvoer gebracht.
A. AÜKE8 TIMMERS.
P.S. Uw krabbelaar vergat te vermeiden,
dat ik in diezelfde Sutcnzilting opkwam
het belang van de houderden zwakzin
nige verpleegden in onze Prov. Ziekonhul-
wier belangen liet ambtenarenreglement,
mijn gevoelen, niet genoeg tot zijn reelit
laat komen; omdat de ingestelde ilienvreora-
ie niel kan oordcelen over verpleglngs-
jelegeuheden.
3t verweer van de geachte inzendster lijkt
ni«-t sterk Deelneming van de vrouw in
openbare besturen is altijd hiermee aanbevo
len, dat zij beter dan de man in staat
waa tot oordeeleu over speciaal vrouwelijke
aangelegenheden. En dat is de quacstie van
ontslag van een ambtenares bij huwelijk, toeb
zeer zeker.
Van mevrouw Auket vooral, die ten ander
vak met ditzelfde bezwaar, bet onderwijs ca
zijn eUcben beter kent dan de meeste lediu
van Provinciale Staten, mannelijke en vrou
welijke, hadden wij juist zoo graag een ver-
oordeelend vonnis gehoord over het zonder-
wezen. dat ook de gehuwde ambte-
is. Kan zij er zicb werkelijk mee ver-
eemgea, dat iemand twee functie» te gelijk,
dus beide gebrekkig, uitvoert? liet valt mij
moeilijk, dat ie gclooven. Maar als dat niet
zoo is. dan had zij Sa de .Statenvergadering
moeten getuigen.
Het tusixripitun over de honderden zwak-
xiuuigcn, zullen wij maar laten rusten. Onze
medewerker heefl niet gezegd, dat de vrou
wen in de Staten voortdurend zwegen, maar
dat zij zwegen bij een ondttrwerp, waarover
zij. juist zij, hadden moeten spre-ken. Pro of
contra.
Redactie
Buitenland
DE TAALQUAESTIE IN BELG 18.
.ie. 111^*1 Wo livsitUU ü.vi UI
den Sexi-utt lou hiaten van <J© door
de Kamer aaigeaiomon Taalwet niet
de kwosfie van vertrouwen eieikn.
UIT GRIEKENLAND.
D© Miluiitt ;..e „ï'.tujK» verneemt
uit Atht-ne. dat zich een commissie
naar I.uzern zal begeven, om koning
Constantijn uit imum van het GneK-
scli© volk te verzoeken d'-n Griek*,
schen troon wear t© beet ij gen.