ageuua
OM ONS HEEN
Stadsnieuws
Muziek
Blnnsmana
88e Jaargang No 11510
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
WOENSDAG 8 DECEMBER 1920
HAARLEM S DAGBLAD
ILBONNEMEMEN per 3 maasden Voor üaailti. ec üe do pen ir. oen on-tiek waar een Agenlgevestigd
is (kom citi guu.ttLle) f S.bV,,. Franco pei poet door Nederlsnc të.kl1/-. Afxcceerlijke nun.ii.iiE 1 0.16. Geflluttr.
Zondagsblad, voor Haarlem en om-dreken ftt.676; Iranco per post 10.6b.
Uitgave dor N. V. Lourer.o Oester, Directenr-Heotdredaetoar J. C. FEEREECOK, Telcfccr. 8082
A DVERTEM IE.N: \au 1—6 regels f 1.75, iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts. per regei. Bij
ebocnemeni tatnenlijk ralat. ïvvaallstuivere-advei ten liet. >an Vroeg «n Aanbod van 1—4 regele 60 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant; botten het Airopdisttruotit dubbele prijs.
Directie ea Adoiiaiatretie t Crcete Houtstraat ES. Teieteannrs. der Keeeetie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EEHteTE 3LAD
Heden:
WOENSDAG 8 DECEMBER.
Stadsschouwburg Wéflsonspleir
V. V. Tooneelvercemging: „GbeLto", 8
du r.
Schouwburg J&nsweg: Kon. Lettert.
Veieeniging „J. J. Creiner". Populaire
Voorst© ing „Oud II eid albert"', 7,30
tur.
Cilffi-Restaurant „Populair", Tem-
jelierestraat 56, Avondconcert.
H'.orcoop voorstellingen.
Zandvoort. Raadhuis. Vergade-
Jlng van dein Gemeenteraad, 7,30
DONDERDAG 9 DECEMBER.
Stadsschouwburg WilsonspVein
Jon. Rederijkerskamer ,,Jan van
feeers" uit Utrcclït: „Saul", 7,30 uur.
Schouwburg Jansweg. Vereeniging
„Gruno", opvoering van „Onder één
dak", 8 uur.
Museum van Kunstnijverheid, ten
toonstelling dagelijks van '104 uur.
kunstliaude] F. 11. Simt, Groote
Houtstraat 69, Tentoonstelling van
een collectie Satyrieke toekeningen
door ComLesse, 10—6 uur.
Kunstzaai „Het Masker". Tentoon
stelling van hst werk van J. Toorop.
Waaggebouw. „Kunst zij ons doel",
Tentoonstelling der Kunstwerken aan
gekocht door „Arti et Amiclliae", 10
tot 4 "ur.
Café-Restaurant /Populair'1, Teni-
peliersstraat 56, Avondconcert.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scala-Theater. Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtwee
12, Bïoscoopvoorstell'i ng, 8 uur.
Bloemen da al. Raadhuis,
Vergadering van den Gemeenteraad. 2
No. 2823
H. HEUFF.
Ongeveer in het midden van de Koe-
üec.jb<ut te Heemstede sLaat een eigen-
autu;g oudt-rwcisou huis, vroeger het
koii.uciuia „de Dorstige Kuil", weleer
plaats van samenkomst vun vele iii-
gezetcnc-u uit het dorp en lieden uit
«Mn omtrek, van vrojin ieliugen ook op
dagen van harddraverij; vermaard
by nog anderen om zijn advocaten-
horrei. Tooi cie stroom van bezoekers
in andere richting vloeide werd het
gebouw een woonhui® de schilder erf
restaurateur Frans Vos hoeft er eeni-
ge jaioh gewoond on nadat deze weer
in Haarlem was teruggekeerd, is liet
gebouw gebruikt voor de Fransche
kindertjes, die >n den oorlog over
ojjzo grenzen waren gespoeld. Ook
deze piuiae raakte voorbij, de stakker
tjes gingen naar huis terug en het ge
bouw was een poos onbewoond, tot
dat de schilder Hcuff zich er vestigde
met zijn gezin.
Een maand of wat gal eden, midden
in'hot gelukkige zomertijdperk, toeoi
de tuin achter hol huis lag in- de volle
veelde vun kleur en gour, kwam ik'
er vc-or 't eerst. De heer Heuff nam
met vriendelijke opgewektheid do hon
neurs waar van zijn woning, dio hij
met e-cht'in schik! ©raaf ke-or van nuch
tere, banale plekken, had aangekleed
met een aardige klok hier, een kleu
rige stof daar en vorder niet zijn e'gen
werk, schilderijen, taéfcening-Mi, etsen.
IIij houdt van de romantiek. Als hij
bij een gondeltocht op het Spaaraie
vijf minuten lang een tafereel opmerkt
vun merkwaardig lichteffect op gon
dels en op stille huizon aan dien kant,
grijpt hij zijn pensee'-en en legt de
herinnering vast; als hij op zijn uit
stapjes ni België komt, vindt hij in
Antwerpen de inspiratie voor, een
groote cts van de „Gewonde Schoen
markt", een oorlogsbeeld. En belandt
li ij in Ziorikfce, dan treft hij kost'-lijk
de romantiek ran het stille, eertijds
bloeiende stadje, met kleine visscbors-
schuitjes in zijn haven, die vroeger
zoowel grooter schepen heeft gezien.
Was zoohi man bestemd voor den
nuttigen, maar nucliteren Nederiaaid-
pchcn Waterstaat te dienen? Tom hit
ex-men gedaan had,, schrikte hij er-
voor teruK en bleef er buiten; wel is
hij naderhand djuncl-commi;s ge
veest aan de afdeeling Financier:,
maar ook daar schoot zijn geest geen
wortel; die had zich in vriie urec vcr-
frisclit aan teékenen on schilderen en
keerde zich ten slotte geheel en al
naar do kunst. Destijds woonde ï-ij te
Voorhing, kende do liaagsche schil
ders, ontmoet to er vooral Floris Arnt-
Bccuus en Th. van Iloijteiua „ik
hebzegt hy bescheiden, „van deze
twee vee] geleerd". Naderhand kwam
hij naar Haarlem, woonde daar aan
den Koudenliorn, trok vervolgens naar
Heemstede. „Niet zoozeer", zegt hij,
„om buiten te wezen, want hei is hier
eigenlijk niet binten, meer een ver
lengstuk vuil de stad. Een schilder
hoeft ook niet op de hel te wonen om
het mooie buiten to kunnen zien, ik
geioof veel eerder, dat hij in contact
moet blijven met de stad, waar toch
het intense leven van de menschen
is".
Zoo blijft hij ook niet op zijn atelier,
hoven In hot oude huie, hokken, maar
trekt er Iedere week wel een of twee
dagen op uit. Het water lokt hem aan,
snel zijn schepen en schuiten, ook de
Écmiderachtigheid van zoo menig
plekje in ouuo sleden. Zoo kwam bij
er toe, een roelis teekeningen te ma
ken voor „Amsterdam, oud en nieuw"
In 1918 bij Moulennoff verschenen
een ware krachtproef, omdat er ook
veile reproducties ij» voorkomen naar
ouu0 schilderijen en teekeningen uit
den Stedelijken Atlas. Het gevaar, dat
dvze oude meesters hem in de scha
duw zouden zetten, heeft hij glansrijk
overwonnen, zeds doet menige repro
ductie uit vroeger eeuwen Sn haar
bijna j>hotographische preciesheid
nuchter aan tegenover zijn meestal
romantisch, toch stemmingsvol gehou
den teekeningen. Maar lleud is in de
eerste plaats zorgvuldig en consciën
tieus Lokenaar, met eerbied voor de
historie, die eenmaal (wie weet noe
spoedig) zijn teekeningen geworden
zuilen zijn, wanneer de ©isciien van
i verkeer zoo menig hoekje van oud-
Amsterdam zullej) hebben opgeruimd.
Een kenner van Amsterdam als R. W
P. de Vries mocht dan ook in het
voorwoord van dit mooie boek schrij
ven- „de schetsen van den heer Heuff
rijn bijzonder te wnurdocren in hun
ne tegenstelling met do oude toestan
den, wij zien hier de geschiedenis van
..Verscholen Amsterdam", zoo juist in
beeïd gebracht, hoekjes waarvan wij
niet wisten, dat zij nog l-ostonden.
kortom het schilderachtige van h»t
Venetië van het Noorden".
Is het. niet lioog tijd, om op deze
zelfde manier de vele mooie hoekjes
n plekjes van Haarlem in een boek
vast te leggen? Ook hij ens sloopt de
aioker langzaam aan, maar on feil
baar zeker, zooveel, dat althans in
ceeld bewaard dient te blijven; als do
oereenigang „Haorlc-m" in samenwer
king met do uitgevoivs dö Erven F.
Doini dit werk aandurft, voorspel ik
in teelten a ren genoeg. Zelfs in 'dezen
duren tijd voor papier, drukwerk en
-Ja dié.
Juist, denk Ik, omdat Heuff zulk
oan goed toeken aar is, veelde hij zich,
riu omstreeks tien jaar geleden, aan
getrokken tot de etsnaald. Op dien
rnilden zomer-Zoiidag heb ik zitten
bladeren in «en groote portefeuille
mot etsen en naderhand, op liet ulo-
lier, bijgewoond hoe hij zelf een daar
van, een rijzig kerkgebouw, uiet slan
ken toren, die naar d ?n hemel scheen
op te schieten, op zijn persje afdruk-
HOI STAAT 'I MET
liet reizen per E. 8. M.
Vóór den ooriog iom men per K. S.
in den tijd van 40 minuten van
Haarlem naar Amsterdam reizen.Toen
kwam de mieeretijd, die op letterlijk
alles zijn invloed deed geiden, dus ook
op liet reizen per E.S.M. Teneinde ma
teriaal en kolen te sparen, liet de direc
tie de trams steeds langzamer rijden,
totdat zelf6 geconstateerd werd dat de
reis een uur en een paar minuten
duurde! Dit heert evenwel, aldus deel
de men ons bij informatie van de zijde
der directie mede, slechts een paar
maanden geduurd.
Tegenwoordig duren de meeste dien
sten 54 minuten over het traject
Haaa-iam—Amsterdam ,maar verschil
lende eaieldiecsten zijn ingelegd men
zie hiervoor de winterdienst-regeliiiig
die slechts 4 4minuten duren.
Op onze vraag, of het de bedoeling
is, weer de oude snelheid in te voeren,
ard ons geantwoord, dat dit langza
merhand weer zal worden ingevoerd.
Dit hangt samen met het nieuwe mate
riaal, dat in aantocht ia.
te.
Toch schildert hij nug liever. Om
<ie kleur. Hij bracht dingen mee uit
Norman die, uit het bijna overkieuri-
ge Italië, maar ook uit zijn naaste
omgeving. Toen ik dezer dagen voel
de tweede maal in zijn iiuis zat, dezen
keer m de huiskamer hij de lamp
en liij van links en rechts greep naar
teekcin en schilderwerk, waren er fel
oode tulpen bij, haast brutaal van
Ideur, die we; lid beste bewijs leve
ren, dat het stemmig zwart van de
els hem tóch niet voldoende is. Er zal
dnn ook hl d© tentoonstelling, die w. i 1
bezig zijn voor te bereiden 111 on zo Tij
dingzaal, van allerlei te zien zijn:
scJiilderijen, pastel, teekeningen, et
sen. Meemate» hebben wij van die
kleine exposities in on/© Tijdingzaa'
gehouden deze za] tot de aantrek-
alijkste behoor en.
De „Nieuwe Roti. Courant'' zegt van
ee« tentoon stelling van Ileuffs werk'
in „Pictura" te Dordrociit o.a.: eon
fijnzinnig etser en tedtenaar is llcuff.
die jmet liefde en intimiteit de nutuur
aanschouwt en haar weergeeft «x-:i-
oudig zooals zijn oog haar zic-t, zon
der ander zoeken, du« de impressie
fijn-gevoedig of zco forsch, of zoo
indrukwekkend of zoo zonnig-Iicht
mogeJijk weer te geven". En verder:
„Het krachtigst is de „Gewonde
Sihoeiunarkt te Antwerpen", die
slachtoffer van dien oorlog werd. Met
•:1e ineengestorte huizen, de uit-stekoii-
de, op-reikende muurbrokken, de ho
len der nog overeind-staande raam-
ipoimingen, tc zaam een donkere, lu
gubere massa, grillig tegen lichte
lucht gevormd, is zij oen toonbeeld
van de ontzetting dezer tijden. E11 als
treurend over zoovee] lood verheft zicli
slank en teer en bleek, in oen aureool
van stralend lieht, hoog boven _dezo
zwarte wonde de gespaard gebleven
toren der kerk. Do indruk, welken
deze et© goeft, gevoegd bij haar groo-
ten eenvoud, maakt haar tof. een aan
grijpend document voor liet nage
slacht".
Deze volzinnen zijn vol lof over het
werk van Heuff. Als het werk is ook
de man. Met den grooien brij voor de
blijkbaar sterk bijziende oogem, den
spoedig doorbrekend»!! glimlach, den
altijd zaclit, bijna muzikaal klinket 1-
den lach, maakt hij den indruk van
een goed en vriendelijk man. liet is
geen toeval, dat zijn liefste dichter
Guid'o Gezel te is: hii voeJt den fris-
schen wind in diens krachtige verzen,
hij ziet er het stralende licht in, hij
ruikt er de geur uit van de lentebloe
men en het geurende hooi.
„Ik geloof", zegt hij, „dat een
vreemdeling, 0
oen Duilscher of eai^En-
gêischmon, dc taal van Gezeide,
verstaat hij dio niet, begrijpen zou,
wanneer zij door iemand, dio haar
totaal begrepen had, werd voorgedra
gen".
We hebben in dien rustigen hulse
lijken kring gepraat over allerlei na
tionaliteiten en hun deugden en ge
breken, regcoringen en hunne tekort
kom,in trr-n ook wel, onder anderen 1
het gebrek aan belangstelling, dat de
onze nog altijd toont voor den beel-
denden kunstenaar. Maar hij Is daar
niet bitter over, eet» beetje verwon
derd en ook bespiegelend alsof hij
tegenover een landschap staat of een
interessant stadshoekje. Als dit de
kunst geeft, dan verfraait zij niet
'een lm! leven, maar vergemakkelijkt
het ook.
Met «ai paar boeken onder 1
arm, ter lezing, stap ik ten slotte de
deur uit van Ik-e ouderwfctscho huis
met de vele lotgevallen. Built» is net
siicik-koud, met flikker an de sterren»
maar niet onaangenaam, doodstil ligt
de omgeving, die iiclaas meer en meer
wordt volgebouwd, maar nu nog groo-
t.' openingen heeft met kijkjes oj< vel
den en hoornen. Aangeleund tegen
stad, zeker, maar locn nog ui
jvergang tussclien stad en land.
drake alles ëcn steenklomp geworden
zuj zijn, ook hier, zie ik ook lleiafi
weer trekken ergens heen, waar de
zon niet tegengehouden en de v
mot lieleamiaid wordt; waar bloe;
gturai en hoornen ruischen.
Omuat hij tn al zijn uitingen,
penseel, potlood, krijt, etsnaald, een
romantisch kunstenaar is.
J. C. P.
KRABBELS
Dalende bouwprijzen.
Er is we dec-idea net in oc^ iuab-
cltje van Zaterdag reeds mede, eciïl-
ge daling gekomen in enkele bouwma
terialen. Hout is in prijs verminderd
met ongeveer 15 smeedijzer is m
don laatst en tijd gedaaid van 55 op 23
cent per K.G. en ook bewerkt ijzer
(zooals spijkers) is met 20 ver
laagd.
Op don bouw van huizen heeft deze
prijsvermindering reeds een vrij be
langrijken invloed. Een deskundige
heel t ons in dezen voorgelicht en voor
gerekend, dat de dalingen per arbei
derswoning zeker al «on besparing van
250 A 300 gulden geven, Vooral het
liout werkt daartoe mede, want er
ordt gauw voor een 1500 gulden hout
in een woning vertimmerd.
Deze daling der prijzen is wel on
verwacht gekomen. Enkele maanden
geiedeji heelt hier ter stede de bouw
ütfi ceii groot aantal orbeidersliuïaeai
plaats gonad. Zoo de aanbesteding
galioudien zou zijn, zou met grond
lagere inschrijving van een lUO.Oüü
guodcu verwacht mogen rijn.
liet xs evenwel de vraag of de nu
ingetreden daling eon b 1 ij v e n cl
karakter zal hebben. Voor hout is dat
niet onmogelijk, daar di© dialing voor
al door die verlaging der vrachtkosten
is veroorzaakt. Voor ijzer moeten de
oorzaken evenwel elders gezocht wor
den, zoodat het niet te verwonderen
cu zijn, als de prijzen weer even on-
erwaeht na eeuigen tijd naar hoven
ioopen.
verlaging der materiaal-prijzen
levert bij aangenomen werk voor den
aannemer een belangrijk voordeel °P»
zoo hij niet reeds van te voren con
tracten gesloten heeft over de benoo-
digfle materialen. Meestal worden
evenwel bij groote werken kort na U'c
aajibestednng contracten gesloten mot
hout- steen- en ijzerleveranciers. In
dat geval baat de prijsverlaging den
aannemer niet, Ilceft hij evenwel zelf
liet risico voor zich gencxmen, dan kan
ij nu verblijd zijn over winst. Maar
hetzelfde risico had hem ook bij prijs
stijging belangrijke verliezen kunnen
bezorgen.
verzoekschrift gcriolit. waarin zij er 0.3.
ann lieriuiieri, dat rc<|ucslrante iu dc vorige
maand bij dit College beeft ingediend een
verzoek om toekenning ecner subsidie van
f 3000.' over het jaar 1021 ten boboèvc van
do xcploltotie vafi lui re Kindclibéwaiirplaats
aan de Asterstraat alhier dat requestrante
thans met leedwezen heeft kennis genomen,
dat li. en W. op do hegrooting voor 1021.
slcc-his een subsidie van 2000.voorstellen.
De Vcreenigiiig schrijft, dat echter liet be
drag van f 3000.volstrekt onontbeerlijk is,
wil de exploitatie van de kindcrbcwaarplata
in het volgend jaar kunnen worden voortge
zet. zoo-dat, ingeval slechts een subsidie van
ƒ2000.— wordt toegekend, het voor
ondoenlijk is met haar arbeid voort te gaan;
tij wijst er in dit verhand op, dat haar be
moeiingen uitsluitend strekken, eenerzijds na
tuurlijk in liet belang der door haar verzorg
de kinderen, doch anderzijds speciaal in het
algemeen belang, co in de eerste plaats in
het belang der gemeente, omdat zij in hi
kinderbewiiarplaaia dagelijks verzorgt en n
tig bozig lioodt omstreeks 30 A 40 kinderen,
wier moeder» uit werken gaan, en die dus
zeer zeker amiers voor een groot deel op
straat zouden zwerven, zéér tot schade
hun zedelijk en geestelijk welzijn eo vai
gemeentelijke orde.
Wanneer, zooals in Tersohillcnde andere
gemeenten E geschied, de gemeente zelf de
kinderbewaarplaats overnam, zou al bet
work, dat thans aan toezicht, controle, ad
ministratie enz. door haar bestuursleden gra-
ti- en met opoMering van veel tijd wordt ver-
rich». moeten geschieden door bezoldigd ce-
meente-personeci. terwijl dc tlians door de
bcmoeiit.'tcii der bestuursleden bijeengebrach
te cou!..ljuties, giften etc. eveneens zouden
worden gederfd, zoodat dc kosten dan voor
de gemeente vele malen hoogcr zouden zijn.
Dc verecniging i> van oordeel, dat liet in het
welbegrepen belang der gemeente is, dat
deze door dc toekenning van liet gevraagde
subsidie der voortzetting der exploitatie door
requcsixanie inagdjjk make.
BEZWAAR TEGEN UITKEERING
EEN WERKLOOZENKAS. De
nJra&tor van arbeid heeft verklaard,
dat li. en \S'. van Haarlem te recht
in zwaar liobbtn gemaakt ósg-an
;::lkeering©n, welke aan H. Scholten
uit de werklooKiikas van de Neti. Fe-
dc-iati© van Transportarbeiders zijai
veivstrckl over liet tijdvak 17 Mc-i—26
Juni tot oen totaal hodra^ van f 90,
en lieelt bevolen, dat dit bedrag bin-
eeji maand in de werkloozenkas
mort worden terug-gestort.
(St. CL)
DIEFSTAL VAN AARDAPPELEN-
- Uit liet pakhuis, Laaige Heerenvest
'1 zijn in de laatst© 10 dagen 45 zak
ken met aardappelen verdwenen. Bij
de politie werd hiervan aangifte ge-
VEHEENIGING VOOR KINDERBEWAAR
PLAATSEN ENZ.
De Vereenigjng voor Kinderbewaarplaal-
-jn en voor het Onderwee io Kindervorxor-
giog heeft aan dea Haarlcmecben Raad een
RAADSSTUKKEN. B. en W. sted-
:m voor aan J. Fransz alhier voor
:ltai tijd van 5 jaar ingaande 1 Jan.
1921 to verhureai een stukje grond ge-
hgiMi iuui tK- Sp^amoogstraat tegon
en liuur van f 0.10 per M2.
Voor de bond min g van twee le
ien van do plaatsol ij ko commissie van
toezicht op de scholen voor middel
baar onderwijs worden de volgende
dubbeltallen aanbevolen:
Vacature-Dr. Kersbergen: de hecren
il. T. C. A. Bolger, 2. E. S. Frank.
Vocaiure-De Rijll Nachenius: de hee-
•c-n; 1. 11. A. ,1. dc Rijll Nachenius, 2.
i. van HaremcarapeL
GEVONDEN VOORWERPEN. Te-
■Ug te bekomen bij: C. dc Jager, KI.
HoutstraSt 16, armband; 1). Iüesser,
I.i ïis i-iat 24, boez-.Jaar; J. de Koe,
Hofstraat 1 rood, gereedschappen;
Selois, Gr. Heiligland 43. liond:
1). Wigel, Spionkopstraat 46, hand-
schoen ibruin wollen); W. Boesmans,
KI Houtstraat 52, handschoen; J. Of-
fci 1 berg. Rijksstraatweg 164. Schoten,
handschoen (biuin wollen); H. W.
Hoes, Fr Halsstraat 36, kerkboekje;
K. Pc-tri li, Burgwal 30, halsketting.
C. Lijster. Schoterweg 49 rood, pakje
aaivn, naaiden enz.-, J. v. Andel, Kle~
jrp.'.rkweg 60 rood, portemorui-de
(donker bruin); C. Philippo, "Hagestr.
57, portemonnaie met portret; B. Zuur
■nd, Damstraat 2, rozenkrans.
KUNSTZAAL „HET MASKER".
De öpeiinïgetenAoctisLïlïing van werken
door Jan Toorop is lieden gesloten. Zii
was ton overwegend succes en werd
door 935 persouen bezocht; een tweertal
teekeningen vonden kooperê.
Binnenkort wordt Oen Kcrsrttenloon-
steliins van moderne en ultra-moderne
toegepast© kunst geopend.
FEESTU1TYOER1NG. De Haar-
leinsche Sportvereoniging ,J)e Kam
pioen" geeft Zateitlag-avond in het ge-
houw „Zang en Vriendschap" een
feestiutvoefring ter gelegenheid van
haar 15-jarig bestaan.
CO'ÖP. BOUWVEREENIGING „DE
EENDRACHT". Dinsdagavond
hield de coöperatieve bouwvercesiiguig
„De Eendracht", de gewone jaarlijk-
sche vergadeiing. Door dien penning
meester werd een overzicht gegeven
van den financieel en toestand, waar
uit bleek diat de vcreeniging dit jaar
financieel gunstig heeft, gewerkt. Aan
de verplichte aflossing kiui worden
vodaan, terwijl nog een voldoende re
serve overblijft. Er werd f 1000 be-
si hi kb aar gesteld voor mogelij k aan
te vrageji binnen schilderwerk. T-en
opzichte van liet buiten schilderwerk
v erd besloten om als dit noodJg blijki
die pc rc ooi on di© aan don zonnakant
gelegen zijn te scliilderen.
PERSONALU.
Op het drietal voor predikant bij
de Gereformeerde kerk van Axnlieifi
koint voor dB. H. Brouxvor H.M.zn, te
Heemstede.
Voor 't examen wiskunde L 0.
is geslaagd de heei J. J. M. Bruechke
te Haarlem.
Tot hoofd der Ciir. Bewaar-
handwerksohool te Delden is benoemd
mej. W. Snijders te Haarlem, die deze
benoeming heeft aangenomen.
Uitgaan
STADSSCHOUWBURG. Er werd
ons bericht ,dat niet alleen alle plaats
bewijzen voor die volksvoorstelling
Dinsdag wjren uitverkocht, doch zo-f;
honderden terug gestuurd moesten
worden zoodat besloten is, n.s. Dins
dag 14 Dec. opnieuw een volksvoo
stelling van „Een gcccheiden vrouw'
te geven.
DRANKBESTRIJDERS. Alhier ie
de 6de loge der Intern. Orde van Goe
de Tempelieren gesticht, onder leiding
van boren nation, voorzitter den heer
Uzuret
Nu ruirn tien jaar geledon werd
Haarlem de eerst© loge gesticht.
Deze- log© h genaamd „de Schakel'
en zal in hel vervolg des Zondags
avonds van 810 uur vergaderen
het gebouw der L O. G. T., Wolstraat
7. 17 joden traden toe.
Het Dleowe Goaveruements-
Ü8Ü0ÜW.
Geinc-id is, dut* door de Kegeering
een cnediet is aangevraagd voor den
aankoop van dc ierremen voor hei
Gouvernementsgebouw', doch naar wc
vei nemén is het niet onmogelijk, dat
d© bouw van liet nieuw© provincie
huis voorloop^ nog wordt uitgesteld.
Uo reden duitri-an zou zijn, dat men
--cl nog eons zou willen aanzien, lwe
do Joop van de prijzen der bouwma
t.riolen is. Het nieuwe gebouw zal
nl. wel meer <kyj een znülioen koeten.
Verder is er op dit oogenbUk bij de
departemailen een streven waar U-
nemen orn te.bezumigen en alles uit
ie steilen, wat nog ©enigszins uitstel
kan leiden. Daarbij komt nog, dat er
allee op gezet wordt den woningbouw
vcor te laten gaan, daar zulke bouw
werken, als 'n provinciehuis uiteraard
werklieden ©n materiaal onttrekken
aan den woningbouw, waarmede met
inspanning van alle krachten moet
worden voortgegaan.
Zekerheid bestaat op düt 0ogenblik
nog niet. Vermoedelijk zal als de bc-
grooting van het Bouwfonds in de
Kamer beliandedd wordt blijken welke
beslissing dé minister genomen heeft.
Omtrent de evciltueele inrichting
an het gebouw is nog niets vastge
steld. Waarschijnlijk zal het provin
ciehuis bestaan uit een hoofdgebouw
van twee verdiepirig<.m met zijvleugels
voor.de Statenzaal en voor liet a.r-
chiefgebouw. In overweging zal wor
den genomen, can te breken met het
z.g. Kiaaner-systeem, waarbij de amb
tenaren van een afdeeling over ver-
schileaide kamers verdeeld zijn, zoo-
als thans in het oude gebouw. In de
plaats daarvan denkt men zich dan
den bouw van groote zalen, voor elke
afdeeling een, met een aangrenzend
vertrek voor den afdeelingschof. Dit
systeem wordt, naar men weet ook bij
de groote bankinstellingen toegepast.
De ufdeelingen, waarmede het publiek
te maken heeft zouden dan gegroe
peerd worden om een hal, waai het
publiek dc loketten voor de verschil
lende afdeeliiigeft vindt Deze zaak
Kscht evenwel nog eén nadere béstu-
deering. liet gebouw zou vooits ver
trekken moeten bevatten voor den
Commissaris uer Koningin, den Grif
fier. vergaderzaal voor Gedcpute.rde
Staten, 6eetiekamers eriz. De bouw ia.-,
ongeveer drie jaar in beslag nemen,
zpodat, indien thans de bouw door
gaat, liet nieuw© provinciehuis niet
voor 1924 in gebruik zal kunnen wor
den genomen.
.Et,
Het (lorde concert van de Hoorlcuischc
Bachvercenigmg verschatte den leden, voir
het eerst weder in dit ecuoen, het voor
de prestaties ran hot Concertgebouw
orkest onder leiding van Willem Mengel-
beig te kunnen bewonderen. JJat du vcbr-
rcclit op prijs werd gesteld, bleek wel uit
de bijzonder groote opkomst van he
bliek. De kians aan don lessenaar 1
geestdriftig applaus bij Mengelberg'!
schijnen op bet podium, mochten den di
rigent doen blijken, hoezeer men, ooit in
Haarlem, zijne talenten erkent en bcwon
Nu allerwegen Beuthovcnfeostcn gevierd
woiden ter core van dc 150sie herdenking
1 zijn geboortedag, krijgt ook Haarlem
deel van deze feestelijkheden en zoo
genoten wij gisterenavond van een pro
gramma, louter uit werken van Beethoven
imengesteld.
Twee Ouvertures waren hierbij: de
„I'idelio" en de 3de Leonore (de „Groo-
'lijgenaamd). Een groot contrast tus-
1 deze beide werken,
eerste mol haar vroolijk, feestelijk
ksrakter, in een vurig Allegro vourtetor-
d, de tweede met het innerlijk drama
tisch gebeuren zooals Beethoven dat In
dc Leonorestof voelde, geniaal verklankt.
Was Beethoven in dc opera gebonden, én
door text en door tooncel-technische
bezwaren, in de Ouverture wae hij van
al ie, drang bevrijd, hionn kon liij geven,
wat hij wilde en zoo ontstond (na dc Leo
no.e I en eu II) dit schitterend orchestrate
stuk, dat Mengelberg ons gisterenavond op
rkelijk magistrale wijze deed hooren. Hij
st hier het orchest tot do uiterste span
ning op te vocTen en maakte, voor mij al
thans, de uitvoering van deze Ouverture
en der hoogtepunten van den avond.
„Pastorale" symphonic vormde met
de Fidclio-ouvcrture het eerste deel van
het programma.
Men kan deze zesde symphonic..tl» een
tegen stuk van de „vijfdo", met baar tra
gische conflicten, beschouwon.
In de Pastorale toch vindt men in 't ge
sel geen tragiek, het i« al onschuldige
blijmoedigheid, wal, men hoort, zonnig»
stemmingen, vogolgeicweel, beekgoruiscij
en dit alles zonder ecnige diepzinnigheid;
van ingowikkelde thematische bewerking
is geen sprake; de gedachten worden, al9
iiei ware, onveranderd, aaneengeknoopt
de dramatische tegenstelling van thema'»
vinden wij hier niet; het is een mc-lodisch
vloeiend geheel met prachtig koloriet, een
steeds wisselend kleurensapl, dat voort
durend de aandacht boeit, en heerlijke
dynamische effecten.
Beethoven toont met dit werk hoe hij
met de eenvoudigste middelen, de schoon
ste resultaten weet te verkrijgen. Wan
neer men b.v. de beperking ziet, dia
Beethoven zich oplegt bij het gebruik
van orcliestr&le middelen om het ^Gewit-
ter" weer te geven, zoo kan meu slechts
bewondering uiten voor het genie, dal met
zulk boperkt materiaal, een tafereel van
eene dusdanige realiteit kon schilderen.
De vraag of do Pastorale tot de „pro-
gramma"-muziek valt te rekenen, is dik
wijls gesteld. Beethoven zelf zeide hier
over: „Mehr Ausdruck der Empfindung
als Malerei", maar dit neemt toch niet
weg, dat verscheidene gedeelten der Par
tituur een zuiver illustratief karakter dra-
gón- Maar wat doet het er tenslotte loei
"Beethoven was een genie en.hij kon hier
door het programmatische naaT eene hoo-
gere, reine sfeer trekken.
Het orkes: gaf ons van de Symphonie
eene prachtige, gave, soepele vertolking
en met zulke verrukkelijke schcJceerlngen,
dat met voortdurend geboeid bleef en en
kele bedenkingen aangaande de tempi a'.s
het ware weggevaagd werden. Het publiek
huldigde Mengelberg en zijn orkest na de
Symphonie hartelijk en langdurig
Dc solist van dezen avond was Louie
Zimmermann, de uitmuntende concert-
raersler van het Concertgebouw-orkest. Hij
speelde he'. Vioolconcert van BeethoTC-n op
eeu wijze, zooals alleen een heel gevoelig,
rs muzikaal incnsch dit vermag, ge-
van binnen uit en^violistisch voortref
felijk. Zooais hij het zangthema aan het
slot van het eerste deel ons -roorzoDg, zoo-
als hij (met het orchest) in 't Larghetto
one de poëzie van dit schoone tweege
sprek als 't ware improvisserend voorgedra
gon, liet beluisteren, kunnen sicolits zeer
enl.eien, uitverkorenen.
Mengelberg zorgde in bet Vioolconcert
oor een orchesiralep ach tergrond, dia
transparant en van sublieme krinkschoon-
Ziinmermonn ontving enthousiaste toe
juichingen, welke huldebetuigingen bij
voor een doel overbracht op Mengelberg er
zijn onvolprezen orchest.
GEORGE ROBERT.
LOONREGELING VAN HET SPOORWEG-
PERSONEEL.
:ar d© ,,'lci. vui,10eint. is iji dó
Maandag tc "s-Gravciiiiag© gehouden
ccHiierantie tussciien minister ivönig
011 do venegtnivooroiigors der Spoor-
wegdirècties nog geen besliseiiig ge-
vaileii.
De directies blijven afwijzend' staan
tegenover liet vooretel van den Loon-
aud om de ponsioenen de ecaslo drie
jaren te bou-ekken van de bedragai,
zonder aftrek van premievrij pen
sioen.
J11 verband lnormede is door de di
recties der Ncd. Spourwegei aan -Je
Irestin'tTi der verschillend© porsonecé-
orvanisaties medegedeeld, dat zij ten
opzichte van het gewijzigde compro
nisvoorstol van den Loonraad een af-
ijzond standpunt innemen.
De lie&r Treug diende in de Kamer
e volgend© mötie in:
De Kamer van oordeel, dat liet ter
bevordering van een goeden geest on
der liet spoorwegpersoneel wenschelyk
:s. dat gevolg wordt gegeven aan liet
advies, uitgebracht door den Loon
raad \an het spoorwegpersoneel, in
zijn vergadering van 4 December ji„
gaat over tot de orde van den dag.
VERDENKING VAN EEN POST
AMBTENAAR. De brievengaarder
van Sciierineriiorn i.N.-H.) is, zoo mei -t
het N.v.ö.D., Zaterdag gevankelijk
naar Alkmaar overgebracht. Hij wordt
verdacht fraud© gepleegd te hebben
inei een poctv i«se; ad f 45. be-'emd
voor maande';ijksch levenscnderlioud
voor een paar oudjes te Scheimerborn,
dien hij niet aan rechthebbenden zou
hebben uitbetaald, maar door ©en val-
sche handteekening zelf geïnd. De ver
dachte ontkent.
BEHANDELING VAN PSYCHOPA
TEN. Het bestuur van de vereeni-
ginc tot stichting van Christelijke in
richtingen voor de verpleging van
wt&zlnnigen heeft in een adres aan
den minister van Justitie verzocht door
een partieel e aanvulling van het Wet
boek van Strafrecht mogelijk to maken,
dat zwakzinnigen en psohopaten, die
misdrijven hebben gepleegd, voor zo-
keren iiid uit de maatschappij worden
(/«•schnkeld en in veer h- n e «temde
asyls worden ondergebracht.
DE OUD-MINISTER CORT VAN
DER LINDEN. Men het ongemak
aan den voet, dat oud-minister Gort
van der Linden dezer dagen bij het
uitstappen uit een tram kreeg, gaat
het eenigszlns beter, maar hij beweegt
zich nog zeer moeilijk en moet te huie
veel rust houden.
MOORDAANSLAG. Te Nieuw-Bui-
nen is garresteerd de zeventien-jarige
A. S., die bekende Zondagnacht te Mue
selkonaal een moordaanslag op Mein-
dert Sroit te hebben gepleegd.
BESCHERMING ONZER IN
DUSTRIE? Door den Nijverheids-
raad is een commissie benoemd ter on
derzoek van den toestand in de in
dustrie in verband met de vraag of
bescherming tegen bet buitenland
gpwenscht is.
UITVOER VAN GRAAN GEVRAAGD.
Het hoofdbestuur van de Gronin
ger maatschappij van Landbouw heeft
den minister van Landbouw verzocht
den uitvoer van binnenlandschc roggo
en tarwe onverwijld vrij ie lal
'T