len!" -
88e Jaargang Ha 11525
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
MAANDAG 27 DECEMBER 1920
AB01V1VE.T51ENTE1V per 8 maanden Voor Haarlem en de dorpen ln den omtrek waar een Agent gevestigd
ie (kom d«r gemeente) f3.571/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijks nummers f0.16. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.677i; franco por post f0.65.
Uitgave der H.V. Leurena Ceeter, Dlrecteur-Hooldrodseteur J. O. PSEREBOOM, Teletoon 8082
ADVEHTEKTIÉNVan 1—5 regels f 1.75tedere regel meer 36 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnerncat aanzienlijk rabat. Twaalfatuivers-adver'.enticn van Vraag en aanbod van 1 —4 regels 60 Cts.
per plaatsing, $)ke regel meer 15 Cts. 4 contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
DIroetle on Administratis i Groet© Houtstraat 83. Teloloonors. dc Redactio 600 on dor Administratie 724
dit NUMMER BESTAAT hit
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE OLAÖ
kseuua
Heden:
MAANDAG 27 DECEMBER,
fetadsschuwburg Wüsonsptein. N.\.
Nationale Opera: „De Bruiloft van Fi
garo' 7 1/2 uur.
u-u Vereniging: Exploitatie A.
Bemio; Sbacldei-ou's Zuidpool F edt
tie, 8 uur,
„uncm-oom Theo v. d. Putton, Sta
tionsplan: Concert tot. 11 uur Js av.
Café-Restaurant „Populair'\ Tem
pelier-straat 56. Avondconcert.
ll:o- i'jpvoorsteJlingen.
DINSDAG 28 DECEMBER.
Stadsschouwburg, WilBonspleln:
Het SohouwtoouecJ. „De Paradijs
vloek 8 uur.
S-tadsschouwbuig, Wilson sptedn
Mysteriespel „Keretmia", half 3.
Sociëteit Vereeniging Explicatie A.
Beauio: Shaekletwi's Zuidpool Expedi
tie, 8 uur.
Restaurant „Populair", Tem
pt-ie rs straat 56, Avondconcert.
fufé-Reetaurant „Populair", Tem
pel iersetraat 56 Avonconcert.
Schouwburg Do Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat
BioFcoopvoorsteUi.il.,' 8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2Va en
'8 avonds 8 uur.
Heemstede: Vergadering van
den Gemeentraad, 8 uur.
HOB STAAT T HET
de troinvorbinding mot
H aarlemmermoer.
Met de nieuwe dienstregeling i« liet
treinverkeer Haarlem Hoofddorp cr niet
op verbeterd.
Nn 7.44 kan 'men uit Hoofddorp niet
moer wog naar Haarlebi en 8.67 vertrekt
de laatste Meertrein uit Haarlem. Belaug-
bobbenden klagen Het gevolg van dc
dienstregeling Is, dat vein reizigers, die nog
aansluiting willen hebben op de hoofd
lijnen of daarvan gebruik hebben go
maakt, een ander vervoermiddel moeten
bezigen om op hun beetcmining te komen.
Ken groote verbetering zou bet dun
ook zijn als de avondtrei» er weer ken wor
dc» ingelsRclit van ongeveer 10 uur uit
Hoofddorp «n 11 uur var, Haarlem.
KRABBELS
E. A. VAN ÜSLOHRBEEK.
Eigenlijk zijn bet 1 w e o persoonlijkhe
den in een lichaam vorcenigd I
Meester" Bilderbeek. zooals do ouder
wijzere en leerlingen van do le Doope-
gezinde school aan bul Groot Heiligland
*--m waurdoeren en dc beer Eduard A.
o Bilderbeek zooaio elk Haarlemmer, die
zich mei het sociale en vereeniging sleven
Jiemooit, hem kén'
Als „meester' viui Biklor'uete zal deze
verdienstelijke stadgenoot nu binnenkort
jubileeren. Op 16 Januari zal bij namelijk
een kwarteeuw gewerkt hebben als onder
wijMr aan bovengenoemd.- echool.
Toen we den beer van Bilderbeek dowr
dagen opzochten om hom wat van zijn
leven te laten vertellen, begon bij met de
eigenaardige verklaring, dat hij indertijd
onderwijzer geworden was, bij gebrek aan
eon andere roeping. Zolf had hij liever een
administratieve betrekking gezocht, zou
bijvoorbeeld graag op liet Stadhuis ge
komen zijn, maar zijn broer 'do over
leden griffier oordeoldo het beter an
dere. De gemeente-administratie was toen
nog van beperkten omvang en twee broers
aan een instelling vond hij niet gewensoht.
Tooh had hij steeds veel met zijn jonge
ren broer op, nu nog voelt de heer E. A.
v. Bilderbeek bet zware verlies dat hem
trof toen zijn oudere broer het hoofd neer
legde, die broei van wlen hij steeds zoo-
Vee! liefde en steun genoten had.
Nadat Eduard eerst al» leerling' de Doopt,
'gezinde school afgoloopen had, bezocht hij
de rijksnormaallessen, daarna de Rijks
kweekschool voor onderwijzers. In 1885 be
hoorde hij tot do 21 kwcdcolingen die dal
jaar na oen vergelijkend examen tot die
school worden toegelaten.
Sn October 1889 ha»l do jonge onderwij
zer zijn akte in dc-n zak. 2 Januari 1890
trok bij naar Wormerveox, om daar do
kinderen te onderwijzen. Van 1895—1884
deed hij ditzelfde te Nieuwifr-Amstel. .Van
'1894—1896 was hij werkzaam aan de Smalle
Oude Gracht tc Haarlem, waar dc heer
Bterk hoofd was.
16 Januari 18C6 trad do lieer van Bil
derbeek in functie als onderwijzer aan do
Doopsgezinde Sch-.-ol ami !«c'. Groot Hci-
jf 'and.
n die 25 jaar heeft bij heel wat jon
geus en meisjes lol leerlingen gehad. Vélen
der oor sten zijn nu al gezeten burgers.
Hij leerde ze het eerst het A. B. C.
Toen de heer van Bilderbeek cpge
snorkt zij, dal hier ter slede alleen aan
deze1 Doopsgezinde Bnliool de onderwij
zers nog mot „meester" worden aangesp™
ken kwam, stond de school nog on
der den lieer H. J. Overboek als hoofd.
Later werd die opgevolgd door den heer
A. C'. Hendriks, rhe danr nu nog het op
perbestuur in 'harden heeft.
Do boor van Bilderbeek verklaarde: oen
■tudieman ben ik nooit geweest. Ik heb
dan ook weinig akten tenr.xld. Hot sociale
»n Irok mij bulten de schooluren moor
bibliotheek earn en stelde.
Nu wat over der, heer Eduard A. v. Bil
derbeek. Hij heeft eon staat van dienet
achter doD rug al» weinige;
Toon in 1801, bij do inwerkingtreding der
Leerplichtwet, do commissies tot wering
van schoolverzuim werden ingesteld, werd
de heer van Bilderbeek benoemd tot secre
tarie der cowmisxie C In de 19 jaren
dat hij daar de pon voerde, beeft hij 1600
oudere opgeroepen orn voor de commissie
te verschijnen.
In 1906 weid bij secretaris van de Ka
mer van Arbeid voor de Confectiebedrij
ven. Dit is een drukke bezigheid, om eon
voorbeeld te geven in het laatste jaar
werden 80 vergaderingen gehouden.
Niet minder dan 30 arbeldsgea ilulien
werden dai jaar bij dc Kamer aanhangig
gemankt.
In 1813 werd de heer v, Bilderbeek o.ik
secretaris van do Kamer van Aroei 1 voor
de bloembollenteelt Dit eischto w»l niet
zooveel werk, maar locli werden door der©
Kamer in het laatste jaar nog i3 verga-Je
ringen gehouden.
In den crisistijd bekleedde do heer v.
Bildorbeok ook de functie van h is-uor dei
commissio van werkverschaffing voor
kleermakers.
Verder is de heet van Bilderbeek ge
woest:
OprioUtcr en oud iccretws van Dcopi
gezind Zangkoor.
17 jaar ,id \on-lio'. hoofdbestuu" -an
Vereeniging Koninginnedag. Langen tijd
was hij secretaris, nu nog ardilva.--
Bcstuurs' d van do afdeeling U urkm
van het Ned. Onderwi)«-rs Genootschap.
Directeur vau dc IIulpspaaTbank van
het N. O. G. r
Eero-voors'iter van „lliurlea» Zaugge
"lLrc-voorteter va» ..lTa-monie-Cre»-
UCËcrelid via do Biljailetah da-- Sociëteit
Voroeniginr. waarvan hij vroeger secre-
°L?(lVd«r eominisslo voor het keuren vnn
ltoe'ds 36 jaar werkt de hf v. Bilder
beek ook bij enkele gelegen .eden mede
aan ons blad. Hei verelaan van zangwed-
strijden is zijn liefhebberij en verdienste.
De jubilar «tic ongiwijfell veel be
langstelling zal ondervinden -- ia thans
Twee jair geleden beeft bij een
operatie ondergaan, maar nu coelt hij zich
oor gezond en levenslustig.
Hot onderwijs en het openbare loven m
OD'/.o stad zullen nog veel van hem kun-
en profitecrenl
Do jubileumsdftg valt op Zondag 161 Ja
nuari. Dan zal «r 'n middags gelegenheid
zijn om don jubilaris thuis te coinplimen-
^(fyMoandag zal ct - naar we vernemen
fopst op scJiool zijn.
SMsuIbïïws
DE carillon bespeling.
De regen gütfcto Vrijdagavond aent
„ur "bij etroonun naa rhenedem, echier
zonder ophouden Tich waren c-r veel
meiifichen op de lie-:n en «Ho 'n
buurt van de GiocU Kerk
liöpem niet maar zoo onveracinl-Tg door,
want daar hou* in den grijB^rmnven
toren, die daar in Kst donker «w ge-
heutmnndg boven df andere iwuzen
nutetalc, zat de b>xr H .W. Hofmeester,
Haariemsdie beiaardier, weer op
zijn post, om mei zijn heldsrklinkend
bellen- cai ktokk-mgeklingei het Kerst
feest in te luiden.
Ovorai In den omtrek zag je clubjes
menschen slaan, bij Brlnkmann, in en
vóór do ruime hal van „De Kroon", bij
liet Stadhuis, enz. Men kon het den
mensiJien aanzien, dat ze onder den
indmk van het oogc.d>Kk waren. Ken
oud manneke had blijkbaar modelijden
mét den lieer Hofmeester, we hoorden
liean altham mouijxjien: ,.Da's ook geen
baantje, om daar nou boven in die
donfltere toren van die moppie® te fjicu-
Inderdaad, een pietje is het niet, ol is
bet alleen wegens het veirmooionde
kilimmen, dat er mee gepaard gaat.
Men moet wel veel liefde voor liet werlc
hebben om <IH maar eteeds weer te
doen.
Die liefde bezit de lieer Hofmeester
blijkbaar wel.
Vrijdagavond ging hij met
vriend ieder voorzien van oen hel
dere olectrische lantaarn naar bo
ven en speelde met lust. de tien Lied
ren van het programma, dat Donderdag
d:it Wad if afgedrukt. Hij deed nióér
dan dat: hij gaf nog een paar extra
nummers. Terwijl de regen eteed» met
heftigheid bleef vallen en cr geen ster
retje aaai de ondoordringbare zwarte
iudit zdcMiaar weid£,pee!jcle de beiaar
dier o.a: „Weef- j;ij 1 toeveeil «sterren
Weven aan den blauwen henieltnam"!
Tot dlot speelde de hoer Hofmeester
het mooie koraal: „De Heer la Gotl en
niemand meer", dat statig door het
luchtruim klonk-
Toen ging elk zijns weegs «n het
Kerstfeeet .waarvan zooovm oen voor
proefje gegeven v. a», ieder op zijn
eigen wijs te vieren.
Een oogenbhk later luidden de
oude Domiaatjep wear
Hierbij zij c.
Misvatting t© vo
echool cdieel i
wel wnigeteekcTid. om
komen .Ut hij op
liet onderwijs opgaat.
•ari de school gewaardeerd wordt, zal hij
dit jubiló itellig blijken.
Dio liefde vor hel onderwijs kwam ook
uit toon de hoer van .Bilderbeek ver-
lolde over dc groote veranderingen dio de
onderwijs-ineUu.de in don tijd da) hij
reeds voor de klaa staat, lieoft ondergaan.
Anngeti>okend zij ook dat dc. heer vnn
Bilderbeek op de school uil .ft prosent-
«xoinplaren op verdionstelijko wij re ecu
DE PARADIJ y VLOEK. Het
SohouwtoonoeJ dnxjetio Adr. van der
floret en Jan Mueoh, zal Dinedin
den Stadssdhouwburg do 13bwte opvot-
ring geven vnn ,,l)c Paradijevloek",
door Alphone l.audy. Zooals wij ter
zijner tijd reeds inederloeldeo, woonden
de Koningin on de Koningin-Moeder
op 2 Decemb' m de Prins op 9 De-
ruber de opvoc- u-'on te Den Haag m
«Ion Koninklijken Schouwburg bij,
waarover zij hun biji.oudere tevrcdeni-
liead betuigden.
ONRDST. - Zo. d.vcmiddag wae de Her
tenkamp ui opBclindding, omdat een hond
over het hek wa* gooprongon en nu achter
dc hcrlon rende. Spoedig waren eunige
wnchtora, mannen cn jongens, bezig den
hond tc vangen Na veel pogingen gelukte
dit en keerde de rust voor de bewoners in
do Hertenkamp wcui lenig.
HET St. BAVO UURWERK. - Zaterdag
morgen (Eorele Kerstdag) was het uurwerit
der Kerk blijven atilsiaan. Later op den
dag is het weer in orde gemaakt.
RAADSSTUKKEN.
Prof. dr. A, H. M. J. van Rooy verzoekt
den raad eervol ontslag als lid vun de
oouuniBsie vein toezicht op hot middelbaar
onderwijs.
Op de uanboveling voor lid van het
oolloge van curatoren cn van bet gymna
sium zijn geplaali*: da. B. P. l'lantenga en
dr. A. H. Haentjes.
B. en W. bieden den raad ter vast
stelling aan het tarief van den onderstand
voor het jaar 1921, zoo als dit door het
Burgerlijk Armbestuur ie ontworpen.
Op de aanbev eling voor directeur vnn
den gemeentelijken keuringsei ioobi van
voedingsmiddelen zijn geplaatst:
lo. C. J. Micn'.s, directeur dei Stads
Apotheek, waarnemend directeur vun den
femeentelijken keuringsdienst, alhier2e.
A. Ixnliof, directeur van den gemeente
lijken keuringsdienst en apotheker der
Godshuizen te 'e Hortogenboscli, en 3e. Dr.
D. H. Brauna, npotlieker, le Haarlem.
B. en W. lulvisceren gunstig op een
adres van de N.V. Maatschappij tot aan
neming van wuterbouwwerken v.b. A.
Hofman alhier om een gedeelte rietland ge
legen onder de gemeente Haailainmerlie-
de c.s. in cifpacht te mogon ontvangen,
orn dat land te doen inrichten lot ligplaats
van materialen.
STICHTING NOORDERKEKK- EN
SCHOOL".
Haar). PredikL-.tii^u meldt.
Door <ie nieuwe onderwijswet ie het
.noodig dat d® eigenaar vau eön
schoolgebouw ook de sclioolexploita-
tie hoeft. De veroenjg'ing tot „Stich
ting en IfisLaindJioudttTig vaai Scholen
met den Bijbel te Haarlem" lioudt
daarom 31 December 1920 met do ex
ploitatie van do Noorderschool op en
draagt, deze <wer aan de Stichting
„Noorderkerlt en School".
Voor de ouders en hunne kimlere-
ren verandert er eigenlijk niets. Al.
de onderwijzors gaan over bij het
nieuwe bestuur, op dezelfde voorwaar
den ais waarop zij door het oude aan-
jc.-steld waren.
De voorzitter en secretarie van h6t
oud© scliooilbestuur, die heeren van
Paasseo en Vun dor ink, hebban Dins
dag Li. het hoofd der Noordurschool,
den heer Roosjen, cn al dio ouderwij
zers en onderwijzeressen van bijstand
donk gebracht voor wat zij ton be
hoeve van hot onderwijs tot dusvea'
gedaan hebben, «n den weaiach uit
gesproken dat do Noordoibcliool ooli
onder het nieuwe Bestuur mag
groeien en bloeien.
De geheele wijsaging ie met aller
modewerking en instemming tot
bland gebraciit.
De Vereeniging tot „Stichting en
Instandhouding vun Scholai met den
Bijbel" overweegt haar arbeid ook in
andere gedeelten van de stad aan tc
vangen. Het eerst zal waarschijnlijk
wel de Leidsclic buurt iu oanmerlüiig
komen-, Het bestuur heeft voor die
buurt altoos noig oen legaat van Ds.
Eecher, die predik aait van die wijk
geweest is en wat nu de onderwijswet
er is, het mcgolijk maakt to begin
nen.
Benno dankbaar geweest zijn, dat hij
het heeft aangedurfd voor deze f"
een contract of te sluiten. Hij is even
wel ij) zijn verwachting, dat ook
Haarlem veel belangstelling voor dit
eeldzame bioscoopbezoek zou bestaan,
niet beschaamd.
Het programma wordt door eeulge
kleine nummers aangevuld, waaron
der enkele mooie natuuropnenningen.
Voor een goed orkest i« ook ge
zorgd
D1ACONESSENI1UIS- Mei ingang van
1 Januari a-i. wordt Dr. E. 8. Frank aan
het Dineonmcnhuis verbonden alt consulent
voor kijiderzoektcn.
ONDERWIJÊUINSPECHE HAARLEM
Hieldco tot nog toe de schoolopzieners kan
toor in eigen huis. voortaan zal in iedere
inspectie een Bureau voor zaken L, 0- rijn-
llicr ter stede- zal dit bureau voor de Inspec
tie Haarlem (inspecteur Dr Storck) Tempc-
llersstraat 34 worden gevestigd,
BIBLIOTHEEK. Al jaren en jaren is dc
bibliotheek van het arrondisieinent Haarlem
gevestigd geweest in de Hijkalecrschool. Na
1 Januari zal die bibliotheek (waarvan vooral
de voor hoofdacte studeerenden gebruik ma
ken; gesloten *iju.
VERLOF DRANKWET. BH B. en W. is
ingekomen ©en verzoekschrift van C. de
Leeuw, om vertol tot het verkoopen uitslui
tend van alcoholvrijen drank voor gebruik
ter plaatse van verkoop in den winkel van
hei perceel Nu 8 aan de Vun M:iramstraat,
NIEUWE AANPLANT. - Hot nieow be
bouwde gedeelte vau de Klevcrlaan, tus-
eclien de Vcberstraat en d« Kazerne, is
verfraaid door hol aanbrengen vnn een rij
iepobooiuen. Het volgende eind bo-keide gc-
BOüW VAN ARBEIDERSWONIN
GEN. Ia het SUmtsblod is afge
kondigd de wet van den Aden Decem
ber 1920, iot .véi-kioring van liet" al
geméén «uit der onteigening van
eigendommen, noodig voor den bouw
van arbeidswonsngen t-e Hnarlem.
DE I.OONEN DER GEMEENTE
WERKLIEDEN.
B. en W. dooh t; den raad meue dat
ingevolge het door don Raad op '1
Decendier jl. gi'4i«nen besluit, waar
bij B. cm W. worden uitgenoodigd om
dó commissi e van overleg vooi' dc
werklieden in de gelagenheid te stel
ten loonsvoorsteden te beepreltem en
het reeultaat diei' l>«iirekiug©n ter
kennis vau don Raad te brengen voor
noemde commiseie op Maandag -13
Decaobei' jl. js bijeengeroepen.
Een exoinplaav van Je eoneopt-no-
tulen dier vergadering zenden zij
ae icien vau den raad toe. Zij mer
ken op, dat do gehouden besprekin
gen gevai wijziging iiebbeji gebracht
in het eenmaal door lien ingenomen
standpunt, dat namelijk voor looms-
verhooging oj) dit oogaihlik gocoi vol-
'ocr.de tonnen aanwezig geacht wor
den.
In gelijken zin meeaten zij don ook
den raad to moetesn advisoeran.
Het Filmkijkspel
De Zuidpool-expedltle.
Do film in dienst dor wetenschap.
Inderdaad door de rolprent krijgt de
toeschouwer rustig zittend in de iek-
ker-verwarmde zaal, en duidelijk beeld
de avonturen van Sir Em eet
iSïiack-Jetorn, zijn mennen cn zijn non-
don in de koude poolgebieden Veel is
itndertijd geexihroven over de expeditie,
maar de levendigste redpbeaollrijving
haalde niet bij deze fiümboe-lden.Zii ga
vcji, aangevuld met een reeks lantaarn
pltootje, een denkbeeld van den moed
en hét uithoudingsvermogen van het
handjevol mannen, dat zich op zoon
heldhaftige wijze in dc onbekende
zeeën van de Zuidpool heeft gewaagd.
Maandenlang hadden zij den dood
voor oogen maar toen de nood htt in den Bond te x-ervuHe®
hoogst was, bieek ook nu de redding Ook was ingekomen een schrijven
nal)ij. jvan den heer Nehemia de Lieroo, lid
Beheer Otto Zeegcsu, de bultende let-jvan bot Executieve Comité dier Zlonis-
terkundlge ,gaf bij de foto een duid'- tische Wereldorganisatio, waarin
lijke toelichting. AUeen op een pui t ze cr op aandrong, den opbouw--1 bod
hadden we een oparvuWng govraosc. t van Palestina zooveel mogolijfa eteun
hij liet namelijk met uitkomen waarin:te verloeoven.
het nut van zulke wetonfidljappeilij'ke 1 In het Duitsoh hoelte daarna Prof.
epedaUee bestaat. lOnistein de buitanlandors welikom.
Vrijdagavond, toen de film voor het- daarbij een bijzonder woord viuj woJ-
ecnsl lvier draalde was do groote Ver-ikom wijdend aan den liner Slatopol --
:enigingszaal stampvol. j ky, directeur van het Fonds Keren
Alle be zoekers zullen den heer A*-IHajcsod te London, die zijn beste wei
modderpoel.
NEDER LA NDSCHE ZIONISTENBOND.
De Neder landsche Zionistenbond
hieid Zondag m het Brongebouiw ziju
jaarvergttdwing, eerst onder leiding
van Prof. Dr. L. S. Ornsteun.
Op het podium prijkte het portret
van HeraL
Dc saai was flink bezet.
Aan d« beetuurstafed hoxldon plaats
genomen belialvc voorzitter ©n secix>-
taris, de heca- A. Polak, E. Asecher,
I. Cohen, S. van der Heydeui, Dr. M.
Schloe-sfingor en ancimniw C. Wijoen-
lieek—Franken.
Te ongeveer kwartier over twee
uur op«id® Prof. Oiviötein tïc verga
dering, begroet met offli bijzonder
hartelijk cit lang aangrUicmden
plaus.
Toen dit bedaard was, kon
voortgaan met het uitspreken van de
openingsrede, waarui spr.
herinnering bracht de Jodenvervo;-
gingen in de Oekraiine. Voorts her
dacht spr. de overLeden leden, hen,
die naar Palestina zijn gegaan en
vooral d«?n oud-vooreiitor Nehesnia de
Lieme, die binnen oeni gen tijd ver
trekt.
Spr. weea vervolgens op de onzo-
kerheid in de ontwildkeiing van Pales
tina, waarvan hel Zionietisdli leven
ook gethrrende dit ja&r weer dien druk
ondervond.
De verklaring vmi San Rt«no, aldus
spr., bevestigde weliswaar de Balfour-
verkiaring en jraf haar een met inter
nationale waarborgen omgeven vorm.
Doch het uitblijven van het mandaat,
dat het bckama van Engofand's werk
wijze in Palestine nader zou regelen,
deed met <lie ze&eriieid ontstaan, die
voor positief werk noodzakelijk is.
Toch mag men niet gering denken
over liet feit, dat tot Hoogcn Goanmis-
saris, voor de eerste anaal, een Jood
en Zionist benoemd ip
Verder besprak spr. do emigratie
na.ar Palestine en wees ei' op, dat oen
sterke ZiottistJsdhe wil moet georga
niseerd ViXirden en met allo kracht ge
richt blijven op het verkrijgen van
gunstige voowaarden en con gunstige
grens van het Pa-rstijnsohe lnad (ge
roep: zeer juist!). Met etamverheffing
zeide spr.: „Trar.sjordanië mag niet
van ons Nationaal Tehuis worden los
gescheurd 1"
De houding van Brandeis en van
den Araerikaaneahen Executieven
Staat beeprokeaid, zeide prof. 0., dat
hein de eisdhen dor Aanorikanen juist-
cai gerechtvaardigd voorkomo». Te be-
ti'euron is hot, dat do scfiiijn oaner af
scheiding der .■hmerikannsclK- organi
satie gewekt Is.
Ten slotte deelde spr. mode. dat hij.
na 15 jaw al6 fid van het Bondabe-
stuur de organisatie gediend te heb
ben. thans heenging, omdat bij maant,
dat een andere tijd andere menstihon
eischt.
Groep; Nocqi Neon!)
„Maar", aldus eindigde Prof. Om
stem zijn welsprekende rode: „Op he!
oogenblfk, dat in Nederland of Pales
tina de organisatie cn het volk, het
werk, dat ik naar mijn uaird doen
kan. noodig hoeft, zult gij mij in de
eerst© rijen der strijders vladen
Nadat ook na deze rexlb iuid applaus
geklonken had, deed <lw secretaris, de
heer Alfred Polak, mededeoling van'
eemigo ingekoeneci stukken, waaronder
oeai brief van don h®er J. H. Kann te
■Graveiih«ige. bevattende de mede
deel mg dat zijn greondlu-idstoestand
hem verhiTKler;, verder oen functie
sollen uitte voor het welslagen van de
vergadering.
Voorts sprak do voorzitter van de
Juodsche gemeente te Haarlem, Dr.
M, Wolff, die namens hot Kerkbestuur
diemkaagde voor do uitnoodiging tot
hot bijwoaien der vergadering ontvan
gen. Spr. richtte toen Let woord tot
de vergadering ais medestrijder en als
oud-strijder en hij sprak zijn vreugde
uit over den bloei vau den Bond. Spr.
voozag oen nog echoonere toekomst,
maar dan za! er eenheid moeten rijn,
eenheid van gedachte en eenheid'van
arbeid.
In rijn aartwoord hierop sprak Prof.
Ornsteln de beste wen sollen uit voor
de afdeeling Haariem van den Zionis
tenbond.
Do afdeeling Amsterdam stelde voor
het referaat van Mr. A. J. Herzberg
over „De jeugdbeweging in Nederland
en hare toekomst" uit te stellen tot
het slot van cbe vergadering.
Dit voorstel werd verworpen.
liet woord was daarna aan Mr.
Herzberg tot het horoten van zijn refe
raat.
Spr. zeide, dat d._- jeugdbeweging
tot een der grootetc successen is ge-
worden, die het Zionisme heeft be
reikt. Veicïi die vijandig tegenover
het Zionisme stonden zijn er door
de jeugdbeweging voor gewonnen.
door het rumoer in de zaal
zeci moeilijk te verstaan kwam tot
de conclusie, dat m«. hot doel moet
trachten te liereikcn door cursussen in
het Heibroouwsoh en door het oprich
ten van Joodsdhe jjadvinders-organi-
saiioö.
Spr. oogstte een woord vatn hartelij-
k«n dank van den voorzitter, die daar
na wanne hulde bracht aan een oud-
strijder der Zionisten, Mr. Isidore
Heli, uud-iioofdredJioteur van „De
Joodsche Waohter", 'op de vergade-
ru;g aanwezig.-
IHorna werden tot prosidenten van
dei" vergadering gekozen Dr. D. Co-
hen, Mr. Henri Bdershoim en Rabbi in
de Vries.
Daarna werd gepauzeerd.
Nn dc pauze trad als voorzitter op
Mi. Henri. Edor&heim, die de teugels
wat strakker aantrek dan Prof. Orn-
stoln. Ook werd de Katheder ver
plaatst, zoodot de sprekers nu beter
te volgen waren.
Do Sheer Nathans bepleitte, dat eerst
het. bainetüandsdhe br-lrid zou behan
deld worden, daarna het buHentantl-
soJio fcoteid; ten opzichte vnn het eerste
todi zijn lKwïissing«i nemen. Zeer
belangrijk i« o.m. do verkiezing vnn
een Bonds-voorzitter.
Dr. D. Cohen achtte, etai omgekeer
de volgorde geboden. Eerst moe!, zei
de spr., bet algerneoiie iai behandeling
komen daarna het bijzondere.
Na fitnmimnig word mot 64 tegen 30
stemmen besloten eerst het buiten-
landsnhe bc-lcid tc bespreken.
De heer Slatopólhkv kreeg daarna
het woord tot het doen vau eenige me-
derledingen lietreffende dc actie voor
Keren Vlajósod. Spr. zeide. dat voor
dn opbouw van Palestina wel 25 mil-
1 iooii pond stc-j ling noodig is. Het ge-
heele Joodsche volk zal dus offers
moeten brengen. Wij moeten," aldus
deze spr. een tiende van or.s vermogen
vooi het beoogde doel afstaan.
Aan dc orde werd daarna gesteld
puin 13 van de agenc;.: voorstel van
ue afd. Amsterdam: .De Alt'. Vergui le
ring spreekt a«s haai oordeel uit. dal
bij di' wokzaambeden van d&n Bond
in de toekomst do practisohe arbeid
voor den opbouw van Palestina op den
voorgrond hohooi-t tc slaan en dat de
krndhten, tvelke do Bond kan ont
plooien, in de eerste plaats hiervoor
moeten worden gebruikt."
Dc heer Karin lldhtte het voorstel
toe. Deze zeide o.m. het te betreuren,
dat in hot jaarverslag van den secre
taris Palestina een zeer bescheiden
plaats irrfie«#nt. Dezelfde klacht uitte
spr. ten opzichte van liet Palostina-
lessori. Van poshiof PaN.sVMawcrk is
nog zeer weinig sproke. Daarentegen,
had spr. lof voor den Hecha'oez-
arlield. S)ir. zou dan o>»k 10 van de
geiden, die voor het Keren Hajcsod-
fonds worden verawmcld, tec besohik-
Wng willen stellen van het Hecha-
loezwerlt.
Daania werd de voi-gadering ge
schorst t-ot 's avond-s huif adht.
A v o u d v e r g a d c rin g.
In de avondsvergadering. die even
eens onder leiding van Mi. Heurt
Bernstein stond, lichtte de heer Mo-
êsndorff een voorstel van de aid
..Twenlhe - toe, waarin hei Bondsbe-
stuur in overweging werd gegeven
con ruimer arbeidsveld te kiezen, er
bij de Wereldbeweging op aart te (lrin-
h -. 'e JoderriieM hiervoor 1c doen
ken, op zoodanige wijze, dat
eer. (iuidólijk werkprogramma wordt
upgOBMakt, waavnicdf zich ook nic.V
Zionisten kunnen vereringen. Spr.
loverdo critici op do wijze van weck on
van Keren Hajesod en gaf als zijn
uuening ie kaaien, dat nog niets lio-
1 reikt was.
Dr. van Raalte gaf vervolgens toe-
lichtingen op punt 15 van de agenda:
i>c Aig. Vergadering draagt Iki
Bondsliestuur op de a-:'.;o van Keren
Ilajcood zoo siioedig mogelijk nir-t ul-
Mui beeft liet phvehologiscii mo
ment om met deze actie te beginnen,
oorhijgaan, vond spr. Dat wjh
het oogenbllk, loon dc hoeren uit Lon
den teruggekomen waren. Ilot Boiui.t-
bestuur iiecfi in deseen nte-t gehandeld
als het i'KUlöeion moest, eindigde Dr.
RnIto.
De nf(l. Deventer luut dc volgesodo
noüv voorgesteld: De Aig. Verg.
•preek» als haar oordeel uit, d„l bij
OPEH BRlÉVtS
TAN KEES DN MOPPERAAR
bj belilne bc)1bujjii.
a de Jaarwifefteling komen er in
bijna olie Europoescho couranten de
voorspellingen te steaji van de Hon-
gaarsche waagzegsier Sybdiino Bol-
laugh. Deze dame moet daarmee veel
roem geoogd hebben, want meer ma
len Is veel van hetgeen zij voorspelde
uitgekomen.
Maai- 1920 Is voor haar een ongy
luksjaar gevrccst.
Zij voorspelde:
„Voor hot einde van 1D20 zuilen in
gel tooi Europa dc tronen hersteld
„worden, zoowel in Frankrijk c-at Po-
„leai; als iu Dultechland, 'Oostenrijk
en Hongarije"
Daarvan is nieis uitgekomen. Pro-
zident Miller and zit stevig op <ten
presidentszetel in Frankrijk e» lacht
om de monarchisten; de Poten heb
ben te veel te doen met huitenlendtdi
oorlogsgevaar cn biimenlhndsche on
lusten om orc-r het koningschap zelfs
maar t© denken; de Duitschent gaan
een nieuwen president kiezen omdat
Ebert genoeg heeft van liet baantje;
Oostenrijk, dat nog loeft bij de gra
tie der geallieerden zwijgt verstan-
djglijk over monarchalo plannen. Al
ken in Hongorijo is de kóuiingsporlij
sterker gewoi-den, 1021 lion wol oeci
nieuwen HongaarBclien kooiiiig op den
troon brengen.
SybeHine Bc-Üaugh voorspebfte ven
dea-.
„De ex-keizer van DuitschlamdS
„wordt krankzuuiig en de ex-krom-
prins wordt vermoord".
We hebbeai nog niet geboord, dat
snirwartson naar Doorn ontboden
zijn. Ook de burgerwacht van le
ringen is nog niet in het geweer go-
roep'.Ti om complotten tegen den hoo-
gei. logeergast te verijdelen!
„Bloedige onlusten zulten hei bei-
„stel van het koningschap in Frank-
„rijlc voorafgaan".
llavos heeft daarover nog niet» ge
seind.
„Het Bolsjewisme in Rusland zal
„hebben afgedaan."
i/OJtin en Trotzky hebben wel dit
jaar kans geloopen bij aanslagen het
lever, te boeten, maar zij zijn nic-t
gevallen en met hen is Ikun j'cginlo
uog behouden gebleven.
,J)c vrede zal niet van lang.-a. duur'
„ziju, daar Mexico de aanleiding tot
„©eis nieuwen oorlog zal worden"
De Mexicanen zijn zoo verstandiig
geweest met luns grooten buurman
géén vuzia te zoekeni
„De financiers zien den toestand
„tc donker in. De wisselkoersen zul-
„len zich in Europa tót pari herstel-
„lou".
De Duitsche mark staat thans OP
•MO, pari is 59.25; dc Oostenrijkse he
kroon op 0.45. pari Is 5(1,46
„De algeineenc duurte zal spoedig
„verdwijnen".
Enkoio artikelen zijn do laatst© we
ken wat in prijs gedaald, maar wie
zou durven zeggen, dat we „de duur
te" ftJ achter den rug hebben?
SybcHine BeJIaugh heeft bc-wasen
oan profetes te zijn die brood eet. Ku
■•tie zo van het profetc-.-ren brood wij
blijven eten, moet zo liet in hel ver
volg heel wat beter dcienf
de weiiiczoaonlieden van den Bond in
d« lockomst de pra i -aibe arbeid vooi-
den opbouw van Palestina, met na
me liet Hecbaioeewerk, op don voor
grond behoort t« staan en dut de
krachten, welke de Bond kan ont
plooien, iu de eerste plaats hiervoor
moeten worden gebruik."
Deze motie werd toegelicht door dm
hoer E. Visser.
l>e heer Jnssauer opende daarna do
algemeen e beschouwingen. Spr. keur
de het af, voortdurend niets anders ie
doen dan critiek ta oefenen op <ie
kuluLg. Het lieljit toch niet.
We kiiimc;. nu wel zeg gén, /.oi-
spr., wij zijn ontevreden over de
resultaten van London en moeten een
congres bijeenroepen, maat wat zat
dat helpen 1 Praten geeft niet, wij we-
weton, dat de leiding „maling heeft"
aan wat wij besluiten ten opzicnio
vó'i de buitenlfuidsche politiek. Do
afgevaardigde van Londen heeft ons
vtuwmtldag niets nieuws over Keren
Haj.-sod verteld, vervolgd© spr. Wij
wetm zoo weinig van de actie, dat wij
"oudig niet weten, wat wij moeten
doen. De heer Lissauer, herhaalde nis.
Urn door den voorzitter tot de orue
goroopej), oefendo voorts nog sdherpo
Critiek.
Br. Leydcaxadorf bracht den vorigei
spr. hulde voor zijn principieel© Zio-
::istische redevoering. „IJcao jaarver
gadering", zeide spr, staat niet zoo
hoog als dc vorige, omdat wij hier
bij elkaar zijn gekomen om geld op
brengen. Maar mm kan geen geld
ragen, als men met kan antwoorden
op dc- vraag. „Wat wordt er nvet dat
d gedaan!
Over de crisis in het Bondsbest.nir
reide Dr. L. met speciale vergun
ning van den voorzitter buiten do or
de gaande, daar itij niet op do verga
dering, waar die kwestie ter sprake
zou kómen, aanwezig kon zijn dat
zeer velen verrast zijn geworden door
het feit, dat Prof. Ornstein heengaat,
maar, eindigde sjir.; „Wij will ten 'Orn
stein niet missen!'' (liud cn lang
durig applaus/.
