iiüiiEü 'h OAOBLA
Buitanfandselt üwzielit
vog clVH IJ
DEADK BLfaD.
Vrijdag 14 Jaauari iö21
DE MINISTERCRISIS 1M FRANKRIJK.
In ons vorig nummer hebben we
reeds gemeld, dut het Fransche mi
nisterie is afgetreden tengevolge van
een votum van wantrouwen dooi- de
Kjunor uitgesproken.
De partijen dk> in Leygues' buiten-
Jandsch beleid niet genoeg vertrouwen
6te!den en de bijeenkomst van den
Oppersten Raad op 19 dezer, waarin
belangwekkende kwesties als hel
vraagstuk van Duitscb lands ontwape
ning en dat betreffende de erkenning
van Konstantijn, daarom met onge
rustheid tegemoet zagen, hadden in
de Fransche Kamer een drietal nier-
pel iaties ingediend: over de algemee-
»e regeieringsoolttieflc, over Du tson-
lanris ontwapening en over de f'nm-
cieele politiek. De toeleg om Leygues
snoeiiMjkhieden in den weg te leggen
bleek daarbij ten duidelijkste, want
de Fransahe minister-president zou
op dergelijke interpolaties begrijpe
lijkerwijs geen antwoord kunnen ge
ven zonder zioh tegenover de andere
loden van den Oppersten Raad van te
voren te binden. Dit een aanvaarden
van Imt debat zoii voortvloeien dat hij
'den-J9en ter conferentie met eon bin
dend mandaat van het parlement te
genover de andere Geallieerden zou
komen te staan, mol oen opdraobt,
die aan de bondgenoote.n bekend was.
Elke diplomatieke plooibaarheid zou
hem onmogelijk zijn gemaakt. Hij
moest de interpellaties dus wel mei
fckmn afwijzen), hetgeen zeggen wil:
de kwestie van vertrouwen stellen.
K1 aarblajlkelijk In1 eft de wantrouwige
Kaïmor daarop sechts gewacht om
toem dit vertrouwen op ie zeggen.
De iïitergeaMieerde conferentie zal
dus 19 dezer niet gehouden kunnen
worden. Dc- Duitschers krijgen tijd
voor het opstellen van nieuwe pro
test-nota's en Konstantijn kan de
Turken in Blein-Azië bevechten. Maar
wie zal thans Lloyd George's nieuws
medewerker worden 1 Reeds worden
tal -van namen genoemd, o.a. die van
Rriand en van Poincaré. Inderdaad
heeft de laatste groote kans, daar de
Kamer klaarblijkelijk uitziet naar
een krachtige persoonlükheid. Het is
evenwel de vraag of Mil Ier and een
voóranaligen president der republiek
tot minirt^i'-nresidprit durft kiezen.
De president. MiHeiund is thans met
veifohiMende bekende politici aan het
onderhandelen, o.o. met f'ünc'aré.
UIT RUSi,, ,:n.
Eer. aans'-a;' op l.enlo?
V«n heigeen er in het gronte Rus
land gebeurt hoort men zoo nu en
don maar wat, maar de berichten zijn
schaarsch en moeilijk of niet te con-
trotaeren. Zoo komt er nu eer. be
richt over den aanslag ie Moskou op
J,eni». Het bericht kromt uit Hoisiiu»-
fors en meldt dat volgens do Ts-
westia", te Moskou, tijdens net daar
gehouden achtste Sovjet-Congres on
danks aile voorzorgsmaatregelen een
aanslag op Lerrin is gepleegd. Er ont
plofte een bom in de straat waar zijn
auto passeerde Zes roode soldaten r
drie voorbijgangers werden ged n-u
en twintig po-somen gewond. Er z:jn
verscheid-■'e arrestaties gedaan,
maar de daders slaagden er in te
ontsnappen.
Een ander bericht, afkomstig uit
Praag, meldt dat Lenin ernstig ziek
zou zijn en dat professor Hisse, uit
Beriijn en dr. Salto vla Riga naar
Moskou zouden zijn vertrokken, om
bem geneeskundig te behftndelen.
Uit Lcmiberg wordt geseind De vijande
lijkheden van do Oelirajiensebo bevolking
tegen de Sovjet-troepen breiden zich uit. Na
4t roodc divisies vernietigd te hebben bij
Oeman en Bratsliif, hebben de opst.nndclin-
gen zich meester gemaakt van do beele
«reek in bel Zuiden tot Odessa en Nicolajef
ook Elisahcthgrad is bezet.
WILNA.
Naar to Berlijn verluidt, heeft do Pool-
sohe generala Zeligowski, van do commis
sie van den Volkenbond een sohrijven
ontvangen, waarbij in don vorm van een
ultimatum do eiseh wordt gestold, Wilna
te ontruimen. Tegelijk wordt bericht, dal
al het oorlogstuig, de archieven en de
treinen, reeds 1 Wilna- weggevoerd
ENGELAND'» MARINEPOLIT1EK.
Naar men uit Londen verneemt, is be
sloten, dat do quaestie van do toekom
stige marine-politiek van Engeland zal
worden voorgelegd aan vertegenwoordi
gers van de Britsclio overzeescbe domi
nions, die do in Juni te houden Rijksoon-
ferentie zullen bijwonen. De toekomstige
bijib-T-V'.n van dc dominions tot de verrle-
digin;.: lu' zee van Bj.iri.nni5 zullen een
uel;..ii;i.jk ouderw rji v.ui bespreking uit-
11i"I itliiS:.uc1 JiourR dagelijks een
.•frn.uii.v io zitting te Lenden, die de be
trekkelijke voordeel'.® onderzoekt van
gr:.»/ schepen on kleine vaartuigen. Kr
«il jiririne juogranuna worden opge-
iiiaid ocrdcf. <Io Somalia»*» hare gevolg-
Lr(ikk,i,.<cn gemaakt heeft.
EEN CONFLICT TUSSCliKN FRANKRIJK
EN DE BOLSJEWIKI.
Gevecht In de Zwarte Zee.
Omtrent een gevecht m do Zwarte
Zee wordt naden gemeld: Het is de
Fromscho torpedo boot „Sakulave",
die op de Zwarte Zee patroufMeerde,
om smokkelarij van wapens te ver
hinderen, welke werd aangevaren
door een bolsjewistisch stoomschip.
De torpedobool beantwoordde den
aanval «n trof de stoomboot, welke
op dc kust strandde.
AMERIKA EN HET VRED ES VERDRAG.
lJu gezant oer V. b. tt J'avijs, Hugh V. al
laco hoeft do redenen uiteengezet, die de
regeering te Washington hadden voor hnn
nu aangenomen houding. De rageering
bevond zioli in oeno eeirigszina delicate
positie van het oogenblilt af, dat liet dui
delijk was, dat do senaat het verdrag van
Versailles niet zou ralifieeeren. Daar zij
den wapenstilstand liad onderleekend,
was zij verplicht tot een reeks van hande
lingen, waaraan zij zich niet kon onttrek
ken. Daar zij officieel nog steeds in oor
log was met Daitsohland, was hot haar
met mogelijk, rechtstreeks deel to nemen
aan hel ten uitvoor brcDgen van bepalin
gen, die zij niet had goedgekeurd. Om uit
do moeilijkheid te geraken, droeg zij ha
ren vertegenwoordiger te Darijs op, de zit
tingen van de conferentie der gezanten bij
to wonen als toeschouwer. Men heeft tot
dozen uitweg zijne toevlucht genomen na
de terugroeping van Polk jn December
1010. Wilson heeft aan zijn opvolgef een
zuiveren toestand willen nalaten en ver
mijden verplichtingen aan te gaan, die
hem zouden binden. Wallaoe 21'nspeelde
niet op, deze verandering van regeering
maar hij dacht er ongetwijfeld aan.
De gezant der V. 9. voegde er uit zijn
eigen naam aan toe, dat Amerika niet kan
nalaten, den geest te veroordeelen, die
meent wettige verdragen als vodden pa
pier te kunnen behandelen en dat het van
oordeel is, dat zij, die den grooten oorlog
hebben uitgelekt, gehouden zijd, de ver
plichtingen na te lioineu, waaTtoe rij ziel»
plechtig bij verdrag hebben verbonden.
KEN INCIDENT TUSSCHEN DE VER-
EENIGDE STATEN EN JAPAN.
Het departement.van Marine to Washing
ton deelt mee dat admiraal Gleaves, de
bevelhebber van dc Auicrikaanscb-Aziatlscbe
post, zich van Sjanghai naar Wladiwostok
spoedt om een onderzoek in te stellen naar
het geval van den Araenikaansohon marine
officier Langden, die door een Japanschen
schildwacht gedood zou zijn.
HULP AAN OOSTENRIJK.
Do Engcisi-he en Franse lie vertegen
woordigers te Pat ijs bespreken thans het
voorgestelde crediet tot steun van de Oos-
tenrijksehe regeering. Door de Engelsohe
vertegenwoordigers voor Oostenrijksche
Zaken van de Commissie voor Herstel is
voorgesteld, dat de geallieerden een cre
diet zouden verlcenen van 250 millioen
dollar aan de Oostenrijksche verdoold over
vijf jaren. De voorschotten, die reeds voor
namelijk door Engeland on Amerika zijn
verstrekt zijn gegeven als bijstand in den
grootslen nood. Hot nieuwe voorgestelde
crediet lieeft niét enkel ten doel hulp te
verleenen, doch stelt de régeerïng in hel
bezit van de middelen om zich te handha
ven en tevens den landbouw én de in-
dusLrio tc herstellen, Hel plan zou nood
zakelijk maliën en dit heeft de Ooston-
rïjkscho regcering reeds aanvaard dat
de geallieerden zullen uitoefenen on dat
de iVHgiwón rtc-k rullen worden be-
DUITSCHLAND EN DE VOLKENBOND.
In den loop van do popaganda-confe-
ïr.itie voor den Yoilwubond ie Milaan,
merkte de Duitsoho gedelegeerde iJum-»»
ip, Jut DuitseLl-u.d gaarne ir. di-n bond
zou treden, maar niet in de hoedanigheid
van ongewenschten gast. De Italioansohe
gedelegeerde Janni verklaarde, dat zijn
land bovciligd moest zijn tegen elke po
ging tot herstel der Ifabsburgers.
DREIGENDE UITSLUITING IN DE
METAALINDUSTRIE IN DU1T3CH-
LAND.
In verband niet de in vijftien bedrijven
der -metaalindustrie in Leipzig heersoben-
de staking, waarbij de direoliea hobben
geweigerd het gelieele stakende persojieel
weer in dienst te nemen, besloot hel Ver
bond van Duitsche .Metaalindustrieën
eenstemmig voorloopig vijftig-prooeut van
eenstemmig voorloopig vijftig procent van
de m lujrt) .'drijf v.-< 1 loame arbeidms en
leden van den Duitschen Metaal arbei
dersbond met ingang van Dinsdag 18 de
zer uit le sluiten Van een onmiddellijke
algehecle uitsluiting is voorloopig alge
zien, omdat nog onderhandelingen plaats
hobben met do metaalarbeideraorgonisa-
ties. Wanneer deze echter niet tot een
bevredigend resultaat leiden mochten,
dan moot met een algehecle uitsluiting in
do metaalindustrie 1 Mening gehouden
worden.
DE MOORD OP LIEBkNBCBT EN ROSA
LUXEMBURG.
Bij besluit van het Pruisische
landsgeredktshof is aan den luite
nant Vogel, moordenaar van Rosa
Luxemburg, kwijtschelding von straf'
verleend. En zooale medegedeeld,
berust dit besluit op do overweging,
dat zijn misdaad moet aamgdmorkt
worden ale eon politick vergrijp,
waarop do bepalingen van de amnes
tiewet van toepassing zijn.
Do „Fretheit" bespreekt deze ge
beurtenis met diepe verontwaardi
ging. Do toedracht van de feiten
waarmee Vogel is veroordeeld em
van zijm veroordeeling zelf, herin
nert de ,,Fre1!heit", was al® volgt:
,,De eerste-luitenant Kurt Vogel
behoorde tol die groei) van officieren,
dm tijdens de Januari-dn gen van
1919 haar kwartier in het Eden-hotel
to Berlijn had opgeslagen. Daar He
pen alle draden hij elkaar, leidende
tot misdaad begaan aa.n Rosa Luxem
burg en Karl LiebknecM.
Kart Vogel was «en'der moorde
naars van Rosa Luxemburg Het
kluchtspel van do gerenhtelijiko in
structie door een krijgsraad. hot feit
dat dc daders maanden lang op vrije
voeten hieven om do sporen van hun
misdrijf op' allo manieren te kunnen
uitwisschien, de komedie van de
openbare behandeling: dit alles kon
de medepllchigiheid van Vogel niet
verbergen. Ook niet het feit, dat on
der de rechters, dio het. proces tegen
d© lot oen leugencoraplot venbondsn
doodslagers voerden, leimand was,
die de' voorbereiding tot zijn vlucht
rege'.rle en behulpzaam was bij de
vervaardiging van de daartoe noodi-
ge papieren. Vogel moest tot twee-en-
een-half jaar gevangenis worden ver
wezen ora_ten minste den schijn van
recht naar buiten te redden. En nu
is luitenant. Vogel uit zijn Holtland-
sdhe in de Duitsohe vrijheid overge
gaan. Samen met zijn moordgeaeüen
kan hij zinnen op nieuwe wandaden".
Dat in de temmen van de amnestie
wet zoodanige bmtale en laaghartige
moorden als door Vogel en zijn kame
raden bedreven, zouden vallen w'ordt
door de „Freiheit" ten rtriilivste be
twist. Doo-r andere rechterlijke uit
spraken wordt de opvatting van de
redactie bevestigd. Trouwens heli-
ben de rechters die deze voor Vogel
gunstige beslissing namen, getracht
de zaak zoo geheim mogelijk te lxi-
handelen: opdat de wettelijke teimipi
van hooger beroep op het rijksgereolit
zou vervallen alvorens zij bekend
wérd.
„De justitie zegt de „Freiheit"
verder bedriege ziah niet over de
gevolgen vart haai- daden. Hel geduld
van de massa's heeft grenzen en kan
plotseling in opstand komen en een
strafgericht houden over degenen die
met sluwheid, bedrog en rechtsver
krachting een maatschappij poogden
te steunen wier vonnis door de ge
schiedenis is geveld.
Do justitie vergete bovendien niet
weJlce uitwerking haar praktijken
oefenen op personen die tot soortge
lijke misdaden geneigd zijn Dat
moord en andere zware vergrijpen
zoo sterk toenemen, daarvoor mede
draad een rechte rstiand te verantwoor
del'ijkheid, die door de dubbelheid
vain haar maatstaf zich zelf. van alle
arhting berooft
DE TOESTAND IN IERLAND.-
Een olmsve strjjdwdzc.
De County Council van Wexford
doet een' nieuwe strijdwijze aan de
hand, die het voordeel heeft dat er
tenminste geen bloed bij vloeien zal.
Zij heeft namelijk aan de algemeene
vergadering van Tor salie County
Councils aangeraden oen campagne
te beginnen om in Ierland niet meer
te rooken of te drinken, waardoor
20 millioen~pond sterling, die andere
in den vorm van belasting betaald
zouden worden, aan de Britsche
schatkist zouden worden onthouden.
Verspreid niouws
UITLEVERING VAN HET STOOMSCHIP
„TIRP1TZ". Naar uit Stel tin wordt Re
mold, zal eerstdaags het stoomschip „Tir-
pitf aan de Entente worden uitgeleverd.
Het schip zal 18 Januari voor een proeftooht
uit Swinemunde vertrekken en dan op zee
aau de Entente worden overgegeven. Dit is
waarschijnlijk het grootste schip, dat zich
op het oogenblik in Duilsohland bevindtde
inhoud is ongeveer '2U.000 ton, en bet kan
meer dan 200U passagiers vervoeren.
De „Tirpite" werd indertijd op de Vul-
canowerf gebouwd in opdracht van de Ilnui-
burg—Amerika-lijn, die li.ot speciaal wilde ge
bruiken voor de v.iart door het Panama-ka
naal.
KRASSIN RUSSISCH GEZANT TE BER
LIJN! Naar in Russische kriugen tc Ber
lijn verluidt, schijnt het hardnekkige gerucht,
dat de Russische gezant tc Berlijn, Wigdnr
Kopp, zal worden teruggeroepen, bevestigd
tc worden. Men zou hem in Moskou er een
verwijt van maken, dat liet commuuismc in
Duhsclilaiid zoo weinig succes heeft. I11
zijn plaats zou dc tegenwoordige buitenge
wone gezant van Moskou te Londen, Krassiu,
worden benoemd. Krassiu vertoefde lang voor
de rcvolutio geruimen did in Duitschland en
werd later leider van dc Pctersburgsr.be af-
deeling van de firma Siemens—Schuekert.
DE KANAALTUNNEL.
Do heer Sidjp&ani, lui van den Raad
van Beheor van de Mant schappij lot hot
bouwen van een tunnel onder het Ka
naal, die reed» dertig jaar werkt aan dit
plan, verklaarde dat bij de opening van
het jïngelBohe parlement de kwestie ter
sprake zal worden gebracht en gepoogd
zal worden de plannen in doden om te
zetten.
WEER ZWARTE TROEPEN IN DE
PALTS.
Uit Landau in de Palts wordt aan de
„D. Allg. Zlg." gemeld, dat de Fransche
commandatuur aldaar bekend heeft ge
maakt, dat van half Februari af weeT Afri
kaansohe troepen voor de bezetting van de
Palts zullen worden gebruikt. Zooale men
weet, werden de zwarten half November
van liet vorige jaar naar het Fransclie ach
terland teruggetrokken.-
HET TORNEN "VERBODEN.
Uit Berlijn wordt aan het Hbld. geseind:
Ook het turnen in de Duitsche scholen
schijnt den Pransohen autoriteiten thans
verdacht. De Fruneche eerste-gedelegeer-
dc voor de Palts, generaal Metz, heeft on
langs tot den regeerlngspresident te
Spiers een schrijven gerioht, waarin hij
mededeelde, dat hij van verschillende zij
den opmcrkzoin gemaakt was op het feit,
dat vereenigingen van jonge fcannen en
leerlingen van inrlchtingon van onder
wijs militaire oefeningen hielden. Als der
gelijke „militaire oefeningen" worden
o.a. ook turnoefeningen genoemd. Volgens
de opvatting van generaal De Metz zijn
dergelijke oefeningen uitdrukkelijk verbo
den door art. 177 van het vredesverdrag
van Versailles. De generaal verzoekt den
regeermgsprosident hem mede tè deelen,
welke maatregelen hij heeft genomen om
de voortzetting van deze oefeningen te
verhinderen. De Duitsohe rijkscommissa
ris voor het bezette Rijnland heeft den
president der intergeallieerde commissie
een schrijven gezonden, waarin hij hem
verzoekt, generaal de Metz op te dragen,
zijn beschikking is te trokken.
UIT HONGARIJE.
Naar mm zicii herinnert heeft de be
kende Engelscbe publicist Trebitseh-Lin-
ooln onlangs in d& „Times" eenige vrij
opzienbarende mudedeelingen gedaan
over de actie van Duitsohe en Russische
contra revolutionnairen in Boedapest, in
welk verband hij ook den naam van ad
miraal Horthy, den gouverneur van Hon
garije, -noemde.
De correspondent van de Temps" tc
Boedapest heeft Horthy om inlichtingen
gevraagd, die hem schriftelijk door den
admiraal zijn verstrekt. Alles wat. de
„Times" Heeft gepubliceerd aangaande
een met mijn goedkeuring gesloten over
eenkomst, aldus Horthy, berust op fanta
sie. Gedurende den afgeloopcn zomer,
toen het roode gevaar bijzonder dreigend
was. kwamen tal van lieden naar Hon
garije om hulp te vragen tegen de bolsje
wieken. De Duitsche en Russische contra
revolutionnairen zochten particuliere rela
ties bij ons, en koesterden dezelfde voor
nemens. Zij gaven hun wensohen te ken
nen, doch er kon geen enkel besluit' wor
den genomen wegens-liet standpunt waar
op wij one hebben gcplatBt. Dit standpunt
is duidelijk, en wij hebben het herhaal
delijk kenbaar gemaakt. Hongarije, zoo
hebben wij verklaard, zou slechts in actie
kunnen komen wanneer zijn eigen belan
gen onmiddellijk zouden worden be
dreigd. Dit is een stellig en bekend foil.
Geen enkele publicatie kan hieraan iets
veranderen.
POSTSTAKING IN FOLEN. Tot 't
verkrijgen van loonsverhooging traden
Dinsdag "de postbeambten te Warschau in
staking. De stad Lodz moet zich bij de
beweging hebben aangesloten.
Yaa inrazohden stukken, geplaatst ®f
slat geplaatst, wordt d« kopie d«n Inzender
niet toraac*g«ven
Yoor den inhoud dazor rubriek stelt d®
Eedaeile ïieh niet BanoprokaliJk.
PROVINCIALE ELECTRIGITEITS-
VOORZIENING IN NOORD-HOLLAND.
Den lieer Dr. van der Woerden zeg ik
dank voor zijn antwoord op mijn protest
tegen het gesprokene door den heer Wi-
bout in de Statenvergadering. De heer
Wibaut zelf schijnt hel onnoodig te vin
den de onjuiste raedecïeelingen door hem
gedaan, te redresseeren.
Op hetgeen de heer Dr. van der Waer-
den zegt, heb ik tot goed begip van de
kwestie waarom het gaal, nog het vol
gende te antwoorden
Hij meent, juist gehandeld te hebben
door in de Statenvergadering mede te
deelen dat nog altijd verschillende in-
dustrieelon niet in de verhooging hadden
löegesteuid. Formeel kan hij zioli dek
ken, want in werkelijkheid hebben nog
13 inclustrieelen niet toegestemd, zooari
ook ik heb medegedeeld, maar feitelijk
brengt zijn mededeeling den lezer op een
dwaalspoor. Want het ging er, in die ver
gadering om, aan te to on en waardoor de
vc-rliezen van liet P.E.N. veroorzaakt wer
den, welke verliezen niet het gevolg zijn
geweest van do met-toetreding der bedoel
de 13 industrieelen. die slechts 5 van
de geheele hoeveelheid stroom van do
Zaan gebruikten.
De schrijver stoot zich verder aan mij
ne medodeelmg dat de „Zaanland" aan
stonds is bereid gevonden de 50 ver
hooging op de max. kilowatt to betalen,
want hij zegt 5 Maart 1819 weid het vor-
zoolt gedaan en eerst 17 April 1920 volg
de een gedeeltelijke inwilliging, Deze me
dedeeling van Dr. van der Woerden
moet op een abuis berusten. De feiten zijn
als volgt:
Wel was door hel P.E.N. in Maart
1919 om verhooging van het tarief gc
vcaagd, aan welk vcraock de „Zaanland"
d e 3 t ij d b met het oog op de onzeker
heid omtrent den ioop der prijzen, der
arbeidsloouen enz. niet koude voldoen,
doch eeret den 3en Januari 1928 ie het
P. E. N. op deze aangelegenheid met een
nieuw verzoek tot slroomprijsverhooging
terugokomen, ophetwelk door de „Zaan
land den 17en April d.a.v. gunstig is
beschikt en wei niet gedeeltelijk, zooals
Dr. v. d. W. zegt, maar geheel, alleen
met deze beperking dat de verhoogde prijs
werd toegestaan tot 1 Mei 1921 om daar
n a verder te zien. Het veizoek om aan
die verhooging terugwerkende kracht toe
te kennen werd door het P.E.N. niet
gedaan, zodal de mededeeling van Dr. v.
d. "Vt.: „Hier was van terugwerkende
kracht geen 3praJte, hetgeen de provincie
vele tienduizenden guldens scheelde", zon
rllng mag beeten.
Li. v», der Waerden geeft verder uen
irnk alsof de industrieelen sicchts
uppelsgewijs in die verhooging hebben
tooges' mu. Welnu a
1 fei:
r hol
irtieelen kregen 1 Me'
s t (var
120
1 had
an nooit iets g'hoord)
et FE-- oen verzoek tot betaling van <en
stI.oogden slrooniprijs.
Op 1 Judj 1820 hadden 14, met een ver
bru'ik van 52 deze verhooging loege
'd met ingang van 1 Mei.
lp 1 Juli wederom 9 stuks, mei c.a.
34 van hel verbruik.
Dus reeds op 1 Juli werd al voor 36
der totaal geleverde eleotriclteil de ver
hooging toegestaan.
Is dal niet een buitengewoon togemoet-
komendo houding van particulieren te
genover de overheid, of had Dr. v. d. W.
verwacht dat als het P.E.N. op" 1 Mei
een circulaire zendt om verhooging, on
middellijk ieder daarop telegrafisch ac-
coordbevinding zou berichten t
En ten slotte vraagt Dr. v. d. W. of het
de schuld van de ProvincieJs, dat het ver
trouwen in een publiekrechterlijk lichaam
geschokt zou worden. Neen, zegt hij, het
is dc schuld van die gemeenten of com
binaties van gemeenten (Mij. „Zaanland")
die door do weigering, taluicn, uitstellen,
voorwaardelijk of gedeeltelijk toestaan,
een ruineuse exploitatie doen voortduren
en volkomen miskennen het doel van het
Provinciaal bedrijf.
„Het zonder winstbejag zooveel moge
lijk electricificceren van het geheele Qe-
Dc Jogica in deze redeneering ont
gaat mij. Ik heb gezegd, dat het vertrou
wen in een publiekrechtelijk lichaam ge
schokt wordt, als dit, zich niet stornde
aan de gesloten contracten, zich builen
do wet Irnoht te stellen om haar exploita
tie kloppende te maken.
Het gaat hier om de noodwet, welker tot
standkomiüg men zoude wenschen!
Do. heer Van der Waetrden bedoelt nu
waarschijnlijk: „als jelui maar wat meer
toegeeflijk waren, dan zouden wij niet
nooöig hobben om onze toevlucht tot zul
ke ongehoordo maatregelen te nemen" en
neemt als vaststaande aan, dat zijn bewe
ring juist is dat aan ons de schuld zou
zijn van de ruineorende exploitatie van
hel PEN.
Over die rulnc-erefide exploitatie zoude
nog veel te zeggen zijn, waartoe hier de
ruimte ontbreekt.
Ten deze kan ik volstaan met er op te
wijzen, dat aan de stolling van den heor
v. d. W. haar feitelijke grondslag zooals
boven aangetoond ten eenenmale ont
breekt, daar lot heden het P.E.N. de ge
heele verbetering van slroomprijs, oio
hetz elve heeft gevraagd, gekregen heeft,
behalve de simpele 5 der weigerachli
gen.
Of wij op dien weg voort zullen gaan!
en ook eventueel verdere wenschen van
het PEN goedschiks zullen accepteeren,
dat betwijfel ik.
Immers ik vrees, dat, ccn hun begreo
ting klopen te maken, bet PEN tarie
ven van ons zon eischen, die zeer waar
schijnlijk een stopzetten van een groot
gedeelte van onze industrie tengevolge
zouden hebben. Veel hooger tarieven
zullen uoodig zijn dan iloor eeruge Elcc-
tiisebe Centrale in den lande gevraagd
worden, behalve mogelijk de Noord-Brn-
bantselie Provinciale tarievc-n.
Van Provinciaal sociaal standpunt
moge hel oen sohoone leuze zijn: „Wij
olocuifioeeren zoo volledig mogelijk het
geheele gewest",, mar wij belanghebben
den, antwoorden daarop: „Goed, als gij
de kosten dan maar niet op ons alléén
wilt verhalen, maar die broederlijk door
alle inwoners van dit gewest zult laten
bestrijden en tegelijkertijd uw bedrijf zoo
inricht dat gij kuilt concurreeren 1"
J. \V. DEKKER,
President commissaris der Mij. Zaanland,
"Wormerveer.
(Reeds in een gedeelte van een vorig
•nummer opgenomen).
Uit do öiiiitreRen
VELSEN.
GEMEENTERAAD.
De raadszitting ving aan' niet een
rede van Burgemeester Rijkens
Spreker zed o.a.:
Qvw het 'algemeen ben ik gieen
voorstander van het houden van
nteu/w-j-aarsrodeai. Deze koeman ge
woonlijk neer op het opsommen van
al hetgeen jn het algeloopen jaar
dioor ons is gedaan en zijn dus eigen
lijk weinig meer dan eeh zelfverhear-
tijking.
Als ik er dan toe ben overgegaan
om enkele woorden tot u te spreken,
dan komt dit, omdat ik de tijden nog
altijd als abnormaal beschouw.
Abnormaal in hooge mate, in de
eerste plaats voor ons visscbsrijibe-
drijif, dat oon maar twee factoren
te noemen door de buitensporig
hooge kolonprijzen en don ernsügen
--al in de vreemde valuta tot den rund
an den ondergang werd gabradht.
En 1111 heeft hot mij ton zeerste be
roemd en gespeten, da.t, daar hei
liier toch een belang gold, dat ver
buiten onze gemeentegrenzen uitging,
de RegeeTing heeft gemeend, geen
reddende hand te moeten uitsteken.
Man lieeft mij, toen ik eens over deze
zaak kwam spreken, opgemerkt, dat
Onze Lacbbosk
A.: Hert, epijt mij wet, maar wij kon»
nen dit jaar geen diner goven op den
verjaardag van mijn vrouw I
B.: Waarom niet
A: 'k Heb de vorige maand een lek
in een waterloidingbuis laten maken
en vandaag heb ik de rekonimg van
den loodgieter gekregen
Moeder: Wun, laat de kat nu met rustl
Wim: (die gebogen zit over de spinnen
de kat): Ja maar 't is zoo aardig! Hij
heeft zijn motor aangc-zett
een bedrijf, dal geen levensvatbaar
heid bleek te bezitten en niet door en
uit zich zelf kon bestaan, maar te
gronde moest gaan.
In het algemeen is dat natuurlijk
waar. maar met het oog op ons vis-
scherijbedrijf is het een te eenenmale
misplaatste opmerking.
De voornaamste factoren blijven:
de visch blijft en de consumenten
blijven: het was alleen (le kwestie
geweest, de vi&scheriï tegemoet te ko
men en haar door de®e moeilijke tij
den heen te helpen.
Als men dft had gedaan, zou het
geen uitzonderingsmaatregel ziin ge
weest, want opk Boskoop is geholpen
en ook de nóodliidende stoorrriraim-
maatschappijen hebben faciliteiten
genoten bij de kolenteveramtie.
Meer zal ik hier thans niet van y.egl
gen.
Komt nu de vissoherij er todh wear
bovenop en gelukkig, liet begint
iets te dagen, dan is de eer voor
de energieke mannen, die het oud--
hollandsohe „Help nu IJ zelf, so
helpt "U God" hebben toegepast, de»
te grooter.
Van het visscherij-bedrijf naar de
vieschers is geen overgang.
Een dan herinneren wij ons, de
saöhtoffere, die ook in het afgeloopen
jaar de zee weer eisohte. Wij bron
gen een eeregroet aan hun nagedach
tenis, spreken ons medegevoel uit
met de treurende achtergeblevenen
en wensohen dezen toe, dat zij troost
mogen vinden.
De Jaren die achter cms liggen zijn
voor deze gemeente zeer moeilijk ge
weest en wat wij eewoon waren nor
male tijden te noemen, deze zullen
vrij zieker voor ons nooit terugkomen.
Maar wij staan nu in het Holrti van
een nieuwen (lag. En de hand. die
het nieuwe werk zal aanvatten, moet
vast zijn en alleen een stellige wil
kan de noodige vastheid geven. Efn
die wil wordt s'echts geboren 11 it blij
den moed en vast vertrauwr-m.
Daarom mogen we wel de lessen,
maar niet de lasten van het verleden
meenemen naar de toekomst. Als we
dat niet begrijpen: als we do voorbije
jaren enkel als een last blijven ge
voelen, dan gaan we den zekerste®
weg naar do mislukking.
Ziet, ik hel) oen bemoedigend be
richt voor U, en ik ben Wij, dat als
het eerste in het nieuwe jaar te kun
nen med «doelen.
De teeming van één millioen. waar
toe gij onlangs hebt besloten, is door
ons College geplaatst kunnen worden.
Terwijl zoovele andere gemeenten
do grootst mogelijke. soms onover-
komenlijke moeiten hebben met bet
plaatsen der leeningen. heeft- onze
gemeente crediet.
En nu ik eénlgen tijd hier ben, ver
wondert het. mij niet, dat de heer Lan-
deweert, bij gelegenheid van mijne
installatie, heeft verzekerd, dat de
finantiëele toestand van Velsen kern
gezond is.
Ik ben daarvan nu overtuigd en
ik geloof daarbij vast in een "groote
toekomst- van deze gemeens, dit niet
alleen, omdat zij tof. een van de dertig
gemeenten boven de 25000 zielen vaai
ons land behoort, maar ook omdat
zij door haar ligging, haar natuur
schoon, haar handel en opbloeiende
industrie, daartoe schijnt voorbe
stemd.
Gij niet c-n ik niet en de pets niet,
mogen aan deze toekomst twijfelen.
Als we er aan twijfelen, dan ware
het voor u en mij beter, dat we onze
plaats namen ondesr de lijdelijke toe-
sohouwers op die publieke tribune,
dan dat we ec-n leidende plaats imne-
,men aan het hoofd dezer gemeente.
En nu nog een enkel woord tot slot.
Het eerste kalender jaar van mijn
burgemeesterschap hier is achter den
rug. Gij hebt het uwen voorzitter,
wat de leiding aangaat, niet moeilijk
gemaakt en ik zeg u daarvoor dank.
Dat de beraadslagingen in onzen
Raad zullk een ordelijk verloop heb
bes) gehad, is heaisoh niet te danlten
aan den leider alleen, als gijlieden
het met die leiding niet eens waart
geweest, zouden mijn heiste bedoelin
gen hebbein gefaald. Aan t eind is
het de Raad zelf, die het peil aan
geeft, waarop hij staat.
Dr zijn tijden geweest, waarin één
aJles was, van èen alles afhing, en
met één zoowat alles verloren ging.
Die tijden zijn voorbij; ik mag er
wel aan toevoegen: ge.ulikig.
Uit ons aller vereenigd willen, uit
ons alien vereenigde werkzaamheid
feuïlïeton
i HENNESSE;
59)
- Lieve homcj riep Sn- James uit,
aJs je een hond wilt slaan, vindt
je wel oan stoic. Natuurlijk geeft
ivloore, nu de brand zoo groote aime-
vlngcn lieeft aangenomen, zoo gauw
mogelijk oen auuer do schuld. Ja,
dat dacht ik wel!
1-1 ij had ïutus,'teilen een andere cou
rant opgvAioiueui.
„Groote brand te Mussdbrook en
Jorry'a Plainslas hij, naar de vet
gedrukt© herrekte® kijkend, „vijftien
huizen verweet l, vijf mensehen levens
verlor on. De miliiaireu zijn ontboden
0111 kapitein Moor© te helpen. Eem
mouw polilieactuehenU'iit is uitge
zonden om Saluthid's troep te pak
ken to krijgen; de be'oonuig i» tol
duizend pond verhoogd. Fc-n dwang
arbeider, di© inlichtingen versohaft,
welke tol Salathiel's gevangenneming
leiden, zal, behalve een belooniing
van duizend pond, gratie en vrijen
overtocht naar zijn vaderland krij
gen".
Wat ecfli armo kerel ie hij tochl
zcade Sir J nines tot zichzelf,liet
ongeluk schijnt herii op de kleien tc
volgen. Zijn vooruitzichten schenen
zoo hoopvol en het oogenblik voor
zijn ontvluchting leek zoo gunstig.
En nu komt (lit allies. Deze branden
eu Moore's v 01 vlo uk te huichelarij
zullen het voor mij Jieol wat moeilij
ker maJtén, om bij de autoriteiten een
goed woordje te deen. Verder is de
kans groei, 'at da een of andere
uwaaigarbedder hem don de politie
verraadt. Het is verleidelijk! Duizend
pcnd, gratie <.n vrije ov-jrioüitl On de
eon of andere manier moet hij dade
lijk gewaarschuwd worden!
Achter het ge.) cel to van de veran
da, waar Sir Jam co zat was cc® zit
kamer; Sir James ging daarheen en
lurd.do de ba), die naast een f.sch-
bakjo en -en waterflescli' op eien oud
tafeltje van cederhout stond.
liet was een ei gen aa range positie
een van de voornaamste rechtsgeleer
den, die dikwijls als rijksadvocaat
optrad en nooit oio minste sympathie
voor misdadigers haJ gehad, was
aan hot overleggen, hoe hij den meest
beruchte® vogvdvrij verklaarde in
Australië wt de. handen der politie
in oost houden.
Ga zitten, "zeide cl© advocaat tot
dan herborgier; ik wou Je graug
een oogenbükje als partiniber spro
ken, on Sir James keek het kleine
\fertrek rond en pok naar een deur
van do voor hein hes'.emdc slaapka
mer.
Er is niemand ir, de buurt, Sir
Prachtig; wat ik je te zeggen
heb is strikt vertrouwelijk.
De herbergier, een flinke man van
n.iadelbarei 'eaftijd, knikt^ eerbie
dig. llij was blijkbaar niet it mand,
die veel woorden gebniikte.
Heb je die couranten gelezen?
vroeg Sir James,
Ja, sir.
Zou j© niet kunnm zorgen, dat
nij ze krijgt?
Neem me niet kwalijk, Sir Ja
mes; wien bedoelt u?
Mijn hemel, kerel, je weet heel
goed wieai ik bedoel: Sa'latluel.
Neem, sir. dat wist ik nief. Ik
ben. een ordelievend burger, en wil
met woudloopers niets te maken lub
ben.
-Sir James nans hem nieuwsgierig
op e® zeide toen: Je. kent je lesje
blijkbaar goed; maai- mij kan je niet
voor den gek houden. Jij, dio zoo
dicht in de buurt woont, zal nooit
eens een bezoek van hen krijgen -
O, heeJ diiüwijls, sir en ik geef
ze altijd wat te drinken, als ze daar
trek in hebben. Ze hehbon mij nroit
benadeeld en mijn klanten ook niet;
maar ik kam u niet beloven, dat ik
hem die couranten in harden speel.
Maar als u het wemsebt, Sir J5iir.es,
wil ik ze wei geven, ais een van hen
some hier komi.
Sir James keek acn mar. aan, zijn
plan mislukte; maar det was de hou
ding van meeir dan de helft der be
volking ten opzichte van Salathie.l.
Do advocaat had geen lust den
uran alles tc zeggen, en toch was lnj
vast besloten, dat fcalathiel dier.
avond zop mogelijk nog gewaar
schuwd moest worden. Hi) wtes met
zijn vinger op den stapel couran'.em
er. nam eau hüjet var vijf pond uit
zijn notitieboekje. LuLter! zei Je
hij emstig. De vorige week heeft
Salathiel mij lut leven gered: ik zou
graag zien, dat hij onmiddellijk ge
waarschuwd werd.
De man keel. naar het hankbiijet,
vouwde het op en ga' liet terug.
Neem me niet kwahjK, Sir James,
zei de hij, maar dat. is niet noodig.
Wanneer, zooals u zegt, hij u het le
ven gered heeft, zult u hem, geloof
ik, niet verraden. Hef is eem flinke
kerel, wat ze ook van hem mogen
zeggen, e® hoorei er eem menschen-
levtm moe gemoeid kan zijn. zullen
die courante® morgenochtend :n
Adullam z',,n; maar neem me niet
kwalijk, Sir James, ze weten daar al
lang. dat de militairen in de buurt
zijn. Eiï tussclien ons gezegd: en ge
zwegen, wat in de couranten staat,
zijm gix>oteiideoh leugens. De politie
heeft liet bcsch in brand gestoken. Ze
l-cbben er lietisch geen geheim van
gemaakt. Ze hebben het hier zelf ver
teld!
Bij het aanbrekon van den volgen
de® dag vertroicken de reizigers naar
Patrick's Plains, maar de advocaat
was verstandig genoeg zijn roisgenoo-
tem niets te voitouen van wat hij fn
do couranten gcJeaem had.
HOOFDSTUK XXXII.
S a 1 a t li i e 1 i n het nauw.
-02» hot verband van het verhaal te
bewaren, moeten wij een j)aar dagen
teruggaan. Zooals men zien zaj lier-
inneren, hadideai Ned Fenton en Dan
dy Snoiv deai ochtend, dat die brand
0ilbrak, het dal longs dm noordeiij-
Jcem toegangsweg; verlaten. Het dool
van hun toolit moest hen noordelijk
van het dial gevoerd bc-bben, maar
r adat zij hij de hou veils en buiten den
vuurcirkel gekomen waren, reden zij
in oostelijk^: n jilting en staken kalm
eem j)ijp op. Ifet was duidelijk, dat
zij heiden iets op het hart hadden,
maar niet wisten hoe er over te be
ginnen'.
Worden wo vanavond terug ver
wacht? vroeg Dandy na een lango
stilte.
Dat hanj*t van 011? zelf af, ant
woordde Ni>d ontwijkend.
Laten we cpgoci"n, of terug
gaan of niet, zei Dandy,
Mij goed, was Ned's antwoord.
De twee mannen keken eikaar aan;
hot was een biik, die meer zeaó-e, dun
van beiden onder woorden Jisd
durven bi-ongen en geduiemde gerui-
111011 tijd reo.cn zij zwijgend voort.
Midden in een tri elite wiiddiriu, waar
hoomvarejis en grooto kruipplanten
de ruimten tusscheu de stammen van
reusachtig© acacia's vulden, hielden
zij hum panrden in. Aoor hem stond
c-en boom, lieolemaal hol on ruim
driehonderd voc-t lang, ofschoon er
a;ui den top zeltei" wel eesn dertig voet
was afgewaaid. Hij had zoo n om
vang, dat acht van Santthie! s man-
men zicli c-r te paard in verscholen
hadden. Aan den eenen kant waren
slaapbanken gemaalit en daartegen
over stond con ruwe tafel met st ie
len. Het was eer. schuilplaats van de
woudloopers. Juist voor den ingruig
lieten de tweo mannen hun paarden
halt houden.
Nou maar opgooien, zei de Snow;
- munt de koningin, kruis Sala-
HiieJ.
Best, antwodhddo Feadon.
Een shilling ging de lucht ir. on
viel op de tafel.
Niet aanraken, riep Dandy Snow
toen het geldstuk van dc tafel schut®
te willen rollen.
liet viel juist op den hoek var. de
te fel mot de beeltenis der koningin
boven.
jfWordt vervolgd).
