Over de grenzen. Stadsnieuws Uitgaan Het Tooneel fliMenland 88e Jaargang No 11548 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen MAfiNDAQ 84 JANUARI 1921 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) i 3.07'/,. Franco per post door Nederland t3.871/,. Afzonderlijke nummers fO.15. Geïl lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.57'/,franco per post f0.65. Uitgave der N.V. Leuren* Ceater, Dlreotour-Hootdr|Bdaoteurj^C. PEEREBOOM, Telefoon 3082 ADVERTENTIEN: Van 1—5 regels f 1.15iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij abonnement aanzienlijk raba!. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en aanbod van 1 -4 regels 60 Cts. per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs. Dlrociio on Administratie; Groote Houtstraat 93, Telefsonnrs. de Redactie 600 en der Administratie 724 DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN. EERSTE BLAD üpMS Heden. MAANDAG 24 JANUARI. Stadsschouwburg, WiLsonspleln. N.V. Nationale Opera: „Laagland", Half 8. Schouwburg Jnnsweg: „De Boemel- baron", 8 uur. Sociëteit Vereeniging. Exploitatie A. Benno: Bioscoopvoorstelling van „Shack'.eton's Zuidpool-Expeditio", 8 uur. Do Kroon (bovenzaal): Nederland- sch© Montessori-Vereeniging: Voor dracht Dr. H. van der Hoeven Jr., 8 uur. li i-Holland, Venvuift, Strijkorkest. Café-Restaurant „Populair", Tem pel Icrsetraat 56 Avonconcert. Ui- iscoop voorste 111 ngen. DINSDAG 25 JANUARI. Stadsschouwburg, Wilsonsplein. Het SchouwtooneeJ. „De eenzame weg", half 8. Schouwburg Jansweg: „De Boemel baron", 8 uur. Sociëteit Vereeniging (kleine zaal): Liederenavond Willy Hora Adema, 2 uur. Gebouw „De Nijverheid Bureau van de llaarlemsche Voreoniging voor Ziekenverpleging: Lcdenvcfrgadenng, 4 uur. Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest Café Restaurant „PopuLair", Tem peliersstraat 56, Avondconcert. Museum van Kunstnijverheid: Ten toonstelling van Indische Batikkunst, Poizisch drijfwerk en Negerkunst, van 10—4 uur Schouwburg Do Kroon, Gr. Markl: Bioscoopvoorstelling, 8 uur. Cinert& P.ilace, Groot® Houtstraat, Bioscoopvoorstelling 8 uur. Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77 Bioscoopvoorstelling 8 uur. Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg Bioscoopvoorste'-lin 8 uur. liet Bolsjewistische lenteojfeosief De plannen van Harding Een Sovjetrepubliek In PerzlS klenwe moeilijkheden voor Engeland Het Communisme In Dullsehland. Kr is gedurende de laatste week al bit ter weinig gebeurd m het buitenland, dat der vermelding waard is. Althans op poli tiek gebied. Zou het de stille zijn, dio don storm vooraf gaat! Dc storm dan van het verwachte bolsjewistische lenteoffensief? „Weineen", zet Tsjitsjerin, „wij deuken cr met aan, wij gaan nu aan den ocono- «nsehen opbouw van Rusland werken. Het is tegen onze principes, om ons met nude ie landen in te laten". En in denzelfden adem beveelt hij de uitbreiding van het sovjelleger door overhaaste oofenSg van ecmge nieuwe lichtingen. Wij kunnen dan ook veilig aannemen, dat niets den Bolsjewiki aangenamer zou zijn dan het verspreiden van den cominunistischen heil slant over geheel Europa. Welke sclioone beloften en vorzeke ringen zij dan ook mo gen doen. Men neemt aan, dat de nieuwe verster kingen het Roode leger op een willioen man zullen brengcuC die voor 'I. overgronte deelbeschikbnm zouden zijn voor een veldtocht tegen l'olen en Roemenie. Intus- selion worden de vredesonderhandelingen met Polen nog steeds voortgezet, alsof er geen wolkje aan de lucht is. Reeds maan den zijn de partijen hier nu al aan bezig en telkens wordt op belangrijke pnntsn overeenstemming gekregen. Hel is eon dwaze wereld, want wie heeft nu ooit ge hoord van een staat, die een offensisr voorbereid tegen 't land inet welk verte genwoordigers hij vredesonderhandelingen voort. Het geval Roemenië is nauwelijks minder dwaas. Rog steeds worden groole troepenmacht naar de Roeineensche grens gebracht en aan een offensief wordt niet meer getwijfeld. Maar kameraad Tsjitsjerin zond een draadloos verzoek om een conferentie te Boekarest teneinde de vriendschappelijke betrekkingen met Roe- Do aanstaande president der Verecnigde Staten, Harding, heeft verklaard, dat hij onmiddellijk na zijn inauguratie do mo gendheden zal uit-noodigen tot het zenden van vertegenwoordigers om deel te ne men aan een internationale conferentie ter bespreking vati de ontwapening. Deze con ferentie zal te Washington worden gehou den. Het is niet bekend of Duifscliland ook zal uitgenoodigd worden, in ieder ge val zal Amerika eerst vrede mot haar moe ten sluiten, wat tot nu toe nog steeds niet gebeurd is. Men heeft zich bepaald lol een verklaring, dat de oorlogstoestand met Duiischland nl« geëindigd werd be schouwd. Na hel sluiten van den vrede verwacht men echter dat de Duitachers ook bij deze conferentie zullen mee praten. Of overigens hun oordeel over de ontwapening van Engeland en Frank rijk bijv. veel gewicht in dc schaal zal leggen, is een tweede kwestie. I-let plan van den president is, dat de- voorgestelde conferentie hare besprekin gen niet zal bepalen tot de mogelijkheid van beperking «lor bewapening, maar dat zij zich ook zal bezighouden met pogin gen tot vorming van een internationaal Hof voor dc gerechtelijke oplossing van twisten "tusschen de verschillende naties en de beveiliging van den vrede, zoodat de beperking der zware bewapening moge lijk zal zijn. IIcl is een mooi plan. Zal de hervorming van den Volkenbond volgens liet Ameriknansche recept er het resultaat van zijnl Of zouden do heeren politici ook hier weer oen spaak in het wiel steken, zooals dat met den Volkenbond van Wil son gebeurd is! Tn Pereiè is men bezig met de vorming van een sovjetrepubliek. Aanvankelijk werd het gerucht verspreid dat de Sjah reeds was af get red «n, maar latere berich ten melden, dat. hij gedurende de crisis op zijn post zal blijven lot een stabiele regec- ring is gevormd. De Engelschen zijn met groote snelheid bezig. het land lo verla ten. Generaal Troe.v.de, die het bevel vocit over de Britsclic troepen in Perzië is in een allesbebalvo benijdenswaardige posi tie. Hoewel zijn hoofdmaohi is in dn buurt van Teheran is gekampeerd, zijn cr oog 'talrijke geisoleorde grensposten, dio ge vaar loopen. Zoo zit Engeland overal tn moeilijkheden. Jlritsoh-Indië is lang niet rusiig en hier zit de Engelsche regeering iusschen twee vuren. Eenerzijds de oproe rige stemming, waarsohijnlijk ale gevolg vuil Bolsjewistische propaganda en ander zijds de aetic to! bezuiniging van het Britsch-Indiseho volk zelf. De regeering heeft nu besloten lot belangrijke inkrim ping van de strijdmacht waardoor be langrijk bezuinigd kan worden, maar in verband met de onrustige verhoudingen wordt haar do eritiek op dozen maatregel niet bcspaaid. In Engeland zelf neemt -ie werkloosheid voortdurend toe en de zegec ring doet al hel mogelijke om dit gevaar te kacreu. Maar Lloyd George begrijpL zee; goed, dat het in hel eigen belang noodig' is, dat hij zoo spoedig mogelijk Duitsch- land er bovenop helpt. 2lij begint dan.ook steeds meer verzoenend op to treden en heeft nu kans in deze politiek de mede werking te krijgen van den kalmen, nuchto ren Briand, den nieuwen Frenschen minis ter-president. Men heeft geïnsinueerd, dat de Engelsche regeering cciv benoeming van Pomcaré heeft belet. maar zij heelt dit verontwaardigd tegengesproken cn verklaard er nooit aan te zullen denken zich op een dergelijke wij/.c met de Frnn- solie politiek te zullen inlaten. Hoe dit zij, men verwacht algemeen ontspanning in de verhouding tot Duitsohliunl,* wat ons uitgeputte werelddeel niet anders dan ten goede kan komen. Men hoopt dat de note- lige onlwaponings-quaesiio op de eerst daags te houden uitgestelde Parijsche con ferentie zal worden opgelost cn zoo de weg naar een bevredigende economische sa menwerking kan worden gebaand, ten bate van Duiischland niet alleen, maar ook ten bate van de Fransche schatkist. In Duitschland maakt men weer een periode door van communistische oniust. Bij de herdenking van den moord op Lieb- knecht en Rosa Luxemburg is liet tot op stootjes gekomen te Berlijn en in het Roei- gebied heeft men bij huiszoekingen veel bezwarend materiaal gevonden, dat wees op het bestaan van een rood leger. Vel schillende arrestaties hebben plaats ge had on hel is gebleken, dat de communis ten in den laatslêu tijd met ale macht aan de organisatie van een lood leger werken. Een bewijs lemeei. dat de verwachting van een bolsjewistisch leute offensief mei slechts op een vaag vermoeden gebaseerd is. P. W. P. HOE STAAT 'T MET liet drankgebruik. Den voorzitter van Uo Vertenigibg van Vergunninghouders „Ons Ho- lang" bobben we gevraagd, boe bet staut met het drankgebruik in de zoo- gonaarodo volkse af e's na de i®cijiis- vorhooging. Het was hem bekend, dat en hole kleine caféhouders in dezen tijd zeer over slapte in hun bedrijf klaagden, „maar", zei de voorzitter, „dat mag niet alloon op rekening van de accijns- vorhooging geschreven worden. Men moot niet vergeten, dat hot in Januari in ziuïluo zaken altijd org stil is. Dit moot beschouwd wordon als een reac tie van de drukte iu de December maand, waarin veal feestdagen voor komen. Do invloed van de accijns- verhooging doet zich natuurlijs ook wel gevoelen, maar daaruit moet niet worden afgeleid, dat er nu ineens zooveel minder gedronken wordt. Vóórdat de aceijnsverhooging in wer king trad hebben veel menschen, die daartoo in staat waren, ee-nig© fles- sehen in voorraad gekocht, dus is liet to begrijpen, dat zij titans niets koo- l>on. De mensehendie dat niet kooi den doen en eon glaasje jianever thans te duur vinden, grijpen nu naar con glas bier, een glaasje goed- koopeu port, Kina-wijn en dergelijke goodkoope dranken, maai' het is nü reeds zichtbaar, dat dit zoo niet hl ven zal. Weliswaar doet de malaise, die alom heerscht, zich ook op liet drankgebruik gelden, maar geconsta teerd kan toch wordon, dat de omzet weer langzaam stijgende is". Onze zegsman was evenwel van mee- nsng, dat de aceijnsverhooging op en k«Lc kloino zaakjes wel van blijven- den Invloed zal zijn. DE TOESTAND VAN DEN MIDDEN STAND. I. Een der urgentste van de vele vraag stukken, die de monschheia na dc oorlog ter oplossing heeft gekregen is wel liet middenstands vraagstuk: hoe te komen tol vermindering van den druk, die den middenstand belet, den strijd om liet bestaan weer in volle vrijheid to strijden en zich üle wel vaart te verzekeren, die het loon be hoort te zijn van gestagen, nijveren arbeid. Wij hebben oons de meening van verschillende middenstanders over den toestand van den middenstand ge vraagd en zijn onze vraaggesprekken begonnen bij don heer F. II. Smit, voorzitter van de Haarlemsche lian- dflsv.eröanigijig.' Deae zeii.de ons, dat ook naar zijn oord cel de toestand van der) midden stand met rooskleurig is, al is die toestand dan ook in zijn gehoed moei lijk te overzien, omdat de omstan digheden van verschillende zaken zoo ongelijk zijn. Oorzaak, er gaat niet genoog om; de menschen „wachten", men koopt niet meer en laat niet meer werken dan gebiedend noodzake lijk is. Verschillende omstandigheden zul len moetan samenwerken, aldus de hear Smit, om tot verbetering rata den toestand to komen. Een nieuw geslacht, dat zich aangepast licei aan het betalen van de hoogere prij zen, zal minder tegen de veel groo- tere kosten voor levensonderhoud op zien (mits hot dan ook inkomsten heeft, die liet in staat stellen, aan dc grootero eischen het hoofd te bic den!) zoodat dat wel weer meer zal „laten verdienen Verder, ging de lieer Smit voort, moeten do loonen naar dc laagte. Dit is ook de meoning van Mr. Troub. Op dit gebied komt trouwens al een kentering. Want wel geloof ik z e- k e r, dat de prijzen eerlang zullen dalen, al zal dat dan niot zijn tot liet niveau van vóór den oorlog, maar deze daling zal zich moeten paren aan een verlaging der arbeidsloonen. Deze zijn zóó opgedreven, dat zij niet moer staan in een billijke verhouding tot de geldelijke beloonmg van hen, die niet tot den arbeidersstand be lmoren. Eitci handelaar in cosumptie-artike len, die zijn zaak in een workmans- buurt heeft, aJdus de heer Smit. deelde mij onlangs mede, dat hij, toen er ©enigen tijd geleden zooveel cacao tegc-m goedkoop© prij'zen ten verkoopwem aangeboden, hij daar van niet verkocht, wèl daarentegen voel van de duurdere soorten. Over 1 algemeen trouwens achtte de heer Smit don toestand van de winkeliers in consumptie-artikelen nog het boste. Men kan met deze ar tikelen niet „wachten" en alweer: de arbeider, die wanneer hij een gezin heeft waarvan de leden meeverdie- nen, samen met dat gezin soms een belangrijk inkomen heeft, koopt veel cn van het beste. Daarom deelt ook lang niet iedereen in de malaise. Voornamelijk heeft men tegenwoordig met veeil moeilijkheden te kampen in de kleading en meubel&nrliiHtri©. Nu hebben wel enköle handelaren getracht een afzetgebied In het buiten land te vinden en aan ©enigen is dit. met name in Scandinavië ook wel ge lukt, maar als Duitschland weer meer gaat werken en dus meer leveren, zal in verband met den lagen marken koers, ons land de concurrentie tegen den Oostielijken buur moeten opge ven. Dit goldt ook voor do concurren tie tegen Frankrijk en België, maar niet m die mate, omdat in die lan den de vailuta niet zoo zijn gedaald .lis in Duitsclüand. Atlle rageciingsmiddelen toegepast, of misschien nog toe te passen, om verbetering in de zaken to brengen, ziin niets dan lapmiddelen, besloot de heer Smit De vrije concurrentie alleen kan weer gezande toestanden doen ontstaan, maar om te kunnen concurreeren, moet men kunnen le veren tegen Lagere prijzen don thans nog het geval is en hoe is dit moge lijk, zoolang de arbeidsloon en zoo hoog blijven? Daarom hoo eerder de loonen afslaan, hoe spoediger de ma laise voorbij zal zijn! LIEDERTAFKT. „HAARLEM's ZANG GENÓT". Het concert te geven door bovenge noemde vereeniging ia bepaald op Dins dag 15 Sept. Hierbij zullen liunuo mede werking verleenen als soliston: mevrouw Karin Kwant Tórngren, zang, de heer Cor. Kwant, solo-fluitist van liet Utr. Sted. Orkest en de heer Jon Wogenaar, pianist, allen uit Ütreoht. Behalve so lo's zullen ook trio's uitgevoerd worden. MANNENZANGVER. CRESCENDO— CAEC1LIA. Men schrijft ons. Onder algcmcene in stemming werd j.l Vrijdag besloten om bovengenoemde zangvereeniging, welke ge durende den oorlog genistheeft, wederom !e doen herleven, thans onder den naam „Csecilia". Tot directeur werd benoemd do heer Otto de Nobel te 's-Gravenhage, welke de benoeming aanvaard heeft. Het be stuur bestaat o.m. uit de heeren P. van Oov, voo». Als secr. fungeert de heer A. Bottelier, Soendaslraat 64, Schoten. PERSONALIA. Aan do universiteit te Amsterdam is met goed gevolg afgelegd hot cand.-exa- men in do rechten door den lieer H. P. J M. Coebergh, eand.-not. alhier. Bij den dienst der direct© belaslin- gen is verplaatst A. Stuiver van Wage ningen naar Haarlem. Te Gouda is overleden de «eeroerw. heer J. G. II. Klompé, deken en pastoor aldaar. De overledene was vroeger kape laan aan de Kathedrale kerk „St. Bavo" to Haarlem. Te Leiden is geslaagd voor hot eand.- in dc Theologie 2e god. mej. A. den Ban. van Haarlem. A. NAGTZAAM. f Met leedweaten zal zeker door vele stadgenoolen vernomen worden, liit overlijden van den heer A. Nagt- zaam, oud-lid van den gemeenteraad van Haarlem. De heer A. Nagtzaam werd 30 Ja nuari 1872 te Standaard-Buiten ge boren. Hij" was van 1 Mei 1890 tot 1 Mei 1899 onderwijzer te Limruen, daarna van 1 Mei 1899—1 April 1910 onderwijzer alhier. In 1910 werd hij op wachtgeld gesteld wegens de slui ting der school, waarin, hij werk zaam was: de school voor gewoon lager onderwijs no. 12, vroeger 6chool left. D. Op 18 October 1912 werd de heer Nagtzaam tot lid van den'Gemeente raad gekozen. Hij had toen aan liet openbare leven in onze gemeente en aan het behartigen van de publieke zaak, reeds een werkzaam aandeel genomen. In die dagen was hij voor zitter van den Haarlemschen Bestuur, dersbond, redacteur van de Volks stem, het plaatselijk sociaal-demona- tisch weekblad, voorzitter der afdec- lijjg van de S. D. A. P. en amibtinaar van hot Bureau voor arbeidsrecht. Voor zijn verkiezing tot raadslid waren de soc.-dem, oenige jaren niet in don raad vertegenwoordigd ge weest. In 1899, naar aanleiding van den spannenden verkiezingsstrijd die teen is gevoerd in verband met belas tingvoorstellen, waarvan de uitslag was, dat de eerste volksmannen in den raad hun intrede deden, waren de liecren Hofland, Modoo en Groot, allen candidaten der volkskiesveree- niging tot lid van don raad gekozen. van wien de heer Groot wel socia list, maar niet- aangesloten bij de S. D. A. P. was en in 1901 had de heer Hugenholtz alB soc.-dem. raads lid zitting genomen. Do heer Modoo lieeft echter later de Sor.-llem. Arb. Partij verlaten om zich bij de vriiz.-dem. aan te slui ten. de lieer Hofland nam in 1904 als raadslid ontslag wegens vertrek naar Amersfoort: de heer Hugenholtz word in 1907 niet herkozen en de heer Groot overleed in 1908. Zoo was door een .samenloop van omstandigheden in enkele jaren de gaheele sodailisti- sche fractie uit den raad verdwenen. Met den heer Nagtzaam werd do soe. democratie opnieuw in dein raad ver tegenwoordigd. In de raadszitting van 9 November 1912 legde de heer Nagtzaam, die voor zijn verkiezing reeds meermalen op do publieke tribune do raadszittin gen had bijgewoond, de bij de wet voorgeschreven beloften af. Hij narn reeds in diezelfde zitting aan de de batten deel en wel naar aanleiding van een voorste! van B. en W. om aan Haarlem's Muziekkorps een extra subsidie te geven. Al spoedig daarna voerdo hij in den raad over onder scheidene onderwerpen het woord en bleek, dat met hem iemand in den raad was gekomen, die van het lid maatschap van den raad werk maak te. die veel onderzocht en eerst na grondig onderzoek een zaak in den raad ter sprake bracht. In de zitting van 29 October 1913 hield lui bii de behandeling der Ge- meente!>-egrooiine zijn eerste groot-: rede. Hii gaf daarin een uiteenzetting van de houding van de S.D.A P. ten ojwirhte van de gemeente-aangelegen- heden. In die rede zeide hij verder, dat de sociaal-democraten spreken voor de tribune, omdat zij daardoor de arbeiders meer bewust willen ran ken, waardoor dezen zich ook sterker zullen gevoelen. De rede van den heer Nagtzaam vormde 't middelpunt van de cLscuseién bij de algemeen© be schouwingen. Bii do behandeüng van de artikelen der Begrooting werd op zijn voorstel besloten om aan de afd. Haarlem en omstreken van het Cen traal Genootschap van kinderherstel- linge- en vacanticköioniën een subsi die'van f 500 te geven. Sinsdien wer den in den loop van dit jaar van zijn raadslidmaatschap onderworpen van velerlei aard door hom behandeld. Tot aan het einde van 1919 had de heer Nagtzaam tn den raad zitting. Hij nam ontslag als raadslid wegens zijn benoeming met ingang van 1 No vember 1919 tot ambtenaar voor de maatschappelijke nazorg van de veree nig:ng voor spraakgebrekkige en nch- terCïjke kinderen te Amsterdam. Hij aanvaardde daarmede een veel omvat- tenden werkkring, die den geheel en menseh vereischto en conscientietTS raadslid als de hoer Nagtzaam was. meende hij dat zulk een werkkring niet Biet 't lidmaatschap van den raad vereenigbaar was. Immers voor een rustige uitoefening van dat lidmaat schap zou hem dan de noodige tijd ontbreken. Hij had daarmede een werkkring aanvaard, die voor hem als geknipt was of, beter gezegd, voor dit werk was de heer Nagtzaam de aangew zen man. Bijna niemand beter v.as te inden geweest. Hij vatte zijn taak aan met liefde en enthousiasme en met die nauwgezetheid, die hem steeds kenmerkte. Eeltige maanden gr.icJm was hij genoopt om redenen van ge zondheid zijn taak tijdelijk neer te leggen, om rust te gaan nemen. Ge hoopt was dot de rust hem, ©vonnis vroeger bij een inzinking, herstel van kraohton zou gaven. Maar 't heelt niet zoo mogen zijn. De krachten verminderden gesta dig en Zondagnacht ia hij overleden. Als raadslid heeft de heer Nagt zaam zich gekenmerkt door breedheid van blik en oordeel en den bezadig- den vorm, waarin hij rijn adviezen gaf. Hij was iemand die 't vertrouwen van den raad had. Zijn redevoeringen stonden in 't leekon v groote lijnen. De détailpunten liet hij achterwege. Helder was zijn betoog trant en sober. Wanneer hij opstond <>:n t woord te voeren, dat was zijn gewoonte, dan had hij aanstonds d© aandacht van den raad. In hem zagen andersdenkenden een eerlijk cn op recht tegenstander, die hun eerbied en achting afdwong voor zijn persoon en zijn werk. Getrouw was hij in den raad steeds op zijn post. Hij bezat al de eigenschappen voor leider eenor raadsfractie, als zoodanig hij optrad nadat verscheidene soc.- dem. in den raad hadden zitting geno men; de kalmte, de vastberadenheid, maar ook de bezadigdheid die daartoe v. orden vereischt. In 1919, na il rit bij de raadsverkiezingen de partij van hem In den raad zeer versterkt was teruggekeerd, zag oen ieder in hein den aangewezen iman om als ver tegenwoordiger der soc.-dem. in het college van B. cn W. zitting te nemen. Stemmen worden dan ook op hem uit gebracht; hij werd gekozen, maar om redenen die golden de partij, heeft (le heer Nagtzaam geweigerd een wet- houderszetel te aanvaarden. De tac tiek van zijn fractie maakte 't hem onmogelijk 't te doen. In vele commdssiên heeft de heer Nagtzaam als raadslid zitting gehad, en ook in die commission werd zijn arbeid op prijs gestold. Bijzonder mag wel vermeld worden zijn arbeid als secretaris van de levensmiddelen com missie in 't begin van den crisistijd. Dag in dag uit zag men hean toen op 't levensmiddeIenbureau in de Jaco- bijnostraat zitten mei slechte weinig personeel, al de zaken van de distri butie van levensmiddelen regelende Toen kwam ook aan den dag zijn ta lent van organiseeren ©n van 't in richten eener administratie. Dat 't in die dagen met de distributie alles zóó goed fliop. met weinig kosten voor de gemeente, is aan zijn arbeid groo- tendeels te danken. Hij was in Haarlem een bekende R- guur. Men zag hem rustig ©n kaim door de straten gaan, de onvermijde lijke sigaar in den mond, er opuit om een onderzoek te doen, een bespre king te gaan hóuden of een vergade ring bij te wonen. Als raadslid had hij veel vrijen tijd. e-n die tijd is door hem besteed in "t belang van de ge, meenschap en van de gemeente. Wat bij zijn beengaan als raadslid in een „Om ons Heen" is gezegd, moge hier bij zijn verscheiden herhaald wor den: „lil de rij van namen van diege nen, die aan Haarlem's gemeentebe stuur goede diensten bewezen, z-il d:e van A. Nagtzauin altijd met ©ere wor den genoemd!" De teraardebestelling van liet stoffelijk oversehot heeft plaats Donderdagmiddag 12 uur op do Algeuieene Begrafplaats aan de Kleverlaan. Het plan bestaat om zoo wel van do rijde der S. D. A. 1'. als vau den Haarlemschen Bestuurdersbond en van de vakbeweging, bij de begrnfenis blij ken van belangstelling te geven. DE EERSTE SCHOOLVOORSTELLING. Don Qmcbotte, Vetlasoujin, Kamacho, meester Joohem en San-jf.e Panche ja, J Sanchc Panche vooral 1 hebben Zater dag middag huil publiek gevonden. Een zaal vol jeugd, dat was hel. wat zij noodig hadden. *Bij ouderen wilde hot oontaet niet zoo goed moor komen. Het was, of 'die de grappen en grollen van Ltuigondijk's geesteskinderen reeds ontgroeid waren. Maar op dc jeugd had deze Hollander uit dc 17e eeuw inet zijn wat goedkoopén maar gezonden en direct-werkonden hu mor onmiddellijk vat. Was hij zelf niet nog een jongen, toen hij dat blijspel schreef t Langendijk was immers niet veel ouder dan het gros der jeugdige toeschou wers van Zaterdagmiddag toen hij dit oubollige, frlssche, gezonde werk schreef, een werk, dat zich meer dan twee eeuwen op ons Hollandsch tooneel heeft gehand haafd. Men slaat vol bewondering voor het vroeg rijpe talent van dozen oud-Hollan der, ul heeft men dan ook niot meer de rechte bewondering voor zijn jeugdwerk. Langeudijk'e Don Quichotte heeft een on schuldig, ecnigszins naïef publiek noodig, en zulk eeu publiek vulde Zaterdagmid dag onzen Stadsschouwburg tot de laatste* plaats. Toen Don QuiehotU- op zijn oude „Rossinant" het tooneel opkwam met Sanche Panche op Grauwtje, ocliter '-^em aan, weid hij verwelkomd met een oorver doovend gelach en tegelijk wisten wij, dat Langendijk deren middag rijn spel gewoi:- ucn had. Dit was de sfeer, warm Don Quichotte gespeeld moet worden. De acteurs voelen dat onmiddellijk nan en toon ik in de pau ze dan ook evon achter de sohermen was, zeiden zij mij, dat zij het stuk nooit vooi een prettiger zaal hadden gespeeld. Voor zulk een publiek durven zij zich laten „gaan". Een slecht gevulde, onbewogen zaal werkt belernmorend voor de goede op voering van een blijspel als Don Quichotte De acteurs krijgen onwillekeu- dig het gevoel, dal het publiek hun grap pen en grollen flauw vindt, zij kunnen er onmogelijk „in" komen Maar hoe anders was het Zaterdagmid dag Het was alles als „gesnpden koek voor dit jeugdig publiek. Sanche Panche kon niet over zijn vette buikje wrijven of zijn ougeu verdraaien, of in don boom klimmen, of de heele zaal gierde liet uit; als hij oj) den grond viel. viel tegelijk do halve zaol dubbel en toen hij „gejonast" werd zag ik een jongen in de stalles van zijn stoel opspringen, eiken keer als Sanche de luclil invloog, liet was soms of Sanche door de lachsalvo's naar boven werd geblazen. Zulk een schoolvoorstelling bijwonen, is als een fri6Ch geestelijk bad. Mc; je rech ter oog zie je naar het tooneel, met je lin ker naai' de zaal en aan beide kanten zie je een even blij spel. Ik houd van de schoolvoorstellingen 1 Je moet zoo'n zaal vol frissehe, vroolijke jeugd hebben zien en hooren lachen oin te weten, wat zulk een schoolvoorstelling eigenlijk is. Ka wanneer ik dan bedenk, dat zulk een mid dag tegelijk eeu aanvullende, oen „prac- tischc" les in letterkunde is, dan kan ik mij niet'begrijpen, dat andere steden 'iet voorbeeld van Haarlom nog niet hebben gevolgd. Want ik schrijf het hier mei ©eni ge trots, dat Haarlem tot nu loc de eenige stad in Nederlnnd is, waar school voorstellingen worden gegeven, liet groote succes van deze middagen schenkt inij de overtuiging, dat andere stedeu zeev spoe dig ons voorbeeld zullen volgen. En nu 16 Februari Louis Bouwmeester in Vriend Friiz! Toen ik er onze grOoleu kunstenaar onlangs over sprak, froiisto 'lij even de werkbrauwen. „Ik houd andere riiet erg van matinëe's" zei hij. Maar toen ik hem het doel van deze sehoolvoorstel ling uitlegde, kwam er een tinteling in zijn levendige oogec en zei hij: „Allemaal dus jongelui! Da's 'n aardig idee! Daar wil ik mei genoegen voor spelen I" De grooie Louis Bouwmeester als David Sichel voor eeu zaul vol jeugd.... daar kan ik nu reeds als eon jongen naar verlan gen. SCHUIL. ZAKKENROLLERS! - Tijdens haar aanwezigheid in een winkel in de Antho- niestraat werd mejuffrouw V. S. een por- temonnaie met ongeveer f 26 ontrold. TRANSPORTRUWIEL ln de Kin- derhuisstraal werd -een onbeheerd rijwiel gevonden en naar het bureau van politic gebracht. Wie is de eigenaar! DE JUFFROUW WIER ARM DOOR BEN BEER WERD AFGEBETEN'. Op 18 April zal voor hel gerechts hof te 's-Gravenhage in hopger beroep worden gepleit in de zaak tussclion het Kon. ZooL Bolanisc.h Genootschap lo 's Gravenhage en inej. A. H. C. v. II. te Heemstede, van wie hij een bezoek in Jen Dierentuin te 's Gravenhage oen arm gedeeltelijk werd afgebeten door eou beer en aan wie in verband daarmede de Haagsche rechtbank hare tegen l.el tegen het bestuur van liet Genoot -cliap ingestelde vordering l"t schadevergoediui is toegewezen. EERSTE HO LP BIJ ONGELUKKEN. Door de Haagschc eerste hulpbrigndc is in nationale wedstrijd uiigesohreven in et verleenen van eerste hulp bij onge lukken op 15 en 16 Februari, ter gelegen- van haar 12 1/2 jarig bestaan. i wij vernemen heefl zich oen aantal i der vereeniging „Snelveihand" ge vormd tot 2 groepen van 5 personen, be nevens de reserven, ten einde in dezen wedstrijd uit te komen. VEREENIGING TOT STEUN AAN PRIESTER STUDENTEN. De Staatcourant bevat de statuten der Vereeniging tol steun aan priester-studen ten, onder bescherming van den Heiligen Carolus Borromeus, in de parochi van Onzo Lieve Vrouw van den Heiligen Ro zenkrans en van don Heiligen Dominicus. is gevestigd te Haarlem. VALSCHE ZILVER1JONS. Te Rotter- dam is iemand aangehouden, die valsohc zil verbons uitgaf. Ilij had cr nog 34 van bij zich. Dc aangehoudene heeft eeD lithografie ën cartonnagcfabrick in de Boekhorslstraat alhier. Op zijn kantoor is een poricnion- lie met zes valschc xilvcrboos gevonden. DE MOORD TE RETRANCHEMENT. In verband met den moord op l'J Januari 1019 op den 76-jarigcn J. Perrels on zijn 77-jarige echtgenoote, onder de gemeente Be- trancbemcnt, zijn te Brugge twee person© aangehouden. UIT DE BOUWBEDRIJVEN. - In do Zaanstreek heeft dc algcmcene patroonsver- eeniging met ingang van 1 Mei de contrac ten voor de bouwvakken aan de niboider» organisaties opgezegd. DIJK WEGGESLAGEN. De dijk aan dc Westzijde van hel Scbildniecr (Gron is Zaterdag over eenige meters weggeslagen. Het water is daardoor den Teïtjehomstcrpol- der binnengestroomd. AAN SLAAPZIEKTE OVERLEDEN. Tc Kerkrade is tengevolge van slaapziek Ie overleden de agent van politie G. van Beek. Hij was sedert Maart 1920 bij de politie aan gesteld en laat vrouw cn vier kinderen ach- STOPZETTING VAN DE BRUINKOOL- ONTGINNING? - Volgens ..De Tel." is binnenkort te verwachten een algehecle stopzetting van dc bruinkoolontgimiing in Lintburg, wegens dcu geringen afzet vai bruinkool. BURGEMEESTER TELLEGEN. Ge meld wordt dat de Burgemeester van Am sterdam zich eemgszins overwerkt heeft cn eenigcu tijd rust zal gaan nomen. WEER EEN SPOOKWEGONOEVAL. Op de lijn AmsterdamUtrecht zijn Zater dagavond twee waggons van oen goederen trein ontspoord. Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats. De treinenloop ondervom' eenige vertraging, EEN CENTRAAL WONINGBUREAU. - B. en W. V3n 's-Gravenhage doen den Raad een voorstel tot Instelling van een Centraal WoningbureauS3n welk bureau zal wor den opgedragen de exploitatie van dc door ie gemeente gebouwde woningen. DIENSTVERLATJNG BIJ DE MARINE. Sedert Februari 1920 hebben, naar dc „N. R. Ct." meldt, den dienst bij de zeemacht ver laten: 3 vice-admiriials, 5 kapiteins ter zee, 2 kapitcin-Iuitenaiiis ter zee, 13 luitenante ter zee le kl., 3-1 luitenants ter zee 2e kl., 2 officieren-vlieger, luiteuanins ter zee cn 2 adelborsten der Kon. Marine-reserve, 2 kolo nels, 2 luitenant-kolonels cn 1 kapitcin-kwar- icester van het korps mariniers, 2 hoofd officieren van gezondheid le kl.. 3 hoofd officieren van adminijtratic, 1 officier van administratie le k! en t offieiereu van admi nistratie Se kl.. 1 hoofdofficier-macbinbï le kl., 5 officieren-machinist le kl., b 2o kl. en 9 3e kl.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1921 | | pagina 1