Stadsnieuws
38a Jaargang No. 11531
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feèstdagen
DINSDAG 8 FEBRUARI 1021
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom dar gemeente) f8.671/,. Franco per post door Nederland f3.87'/,. Afzonderlijke nummers f O.Iö. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.671/,franco per post 10.65.
Uitgave der N.V, Leuren* Cester, DIrecteur-Hooldredaoteur J. O. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENTSÈN: Van 1—5 regels f 1.75Iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfetuivers-advertentiên van Vraag en aanbod van 1 -4. regels 60*Cts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Gts. a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie i Qreote Houtstraat 83.
Telofsonnrs. de Rodaotie 800 en der Administratie 7H4
EERSTE BLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
üjjeuua
II e d e n.
DINSDAG 8 FEBRUARI.
Stadsschouwburg, YViicsonspleih.
„Vadertje Langbeen 8 uur.
Schouwburg Jausweg. Rottci-uaansch
Tooneelgozölsoiiap: Volksvoorstelling
van „Georgo wil wel", 8 uur.
Sociëteit Vereeaiiging (bovenzaal
Landsbond der Dietscne Trekvogels,
nropaganda-a-vond, 8 uur.
Gebouw van den Protestantenbond:
Theosofische Vereen iging: openbare
voordracht door mevrouw W.
Hos-Vrijman Over „Het Psyohisme",
8 uur.
Stadhuis: Openbare vergadering
van de Kamer van Koophandel, 8 uur'.
utKi-llollond, Verwuiit, Strijkorkest.
Cnfé-Reetaurant „Populair", Tem
peliersetraat 56 Avonconcert.
Bioscoopvoorstellingen.
Z a.u dvoort: i.ladsvergadering.
haif acht.
,.r..\SDAG 9 FEBRUARI,
Stadsschouwburg Wilscnsplein:
N. V. r ouiicel ver oei liging; „Tropen-
adel 8 uur.
Schóuwuuig Jansweg: Concert pia
nist Josc-i Pênibaur.
Statenzaal Prinsenhof: Raadsv
gtideruig, half 2.
Museum van Kunstnijverheid (Ilo-
tonde): Tentoonstelling van Marionet
ten. 10—i uur.
i -. .Jiiauu, Verwitt't, Strijkorkest
Caté-Reetaurajit „Populair'\ Tem-
pelierestraat 56. Avondconcert.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2Jr oii
's avonds 8 uur.
Cinema Pcuace, Groote Houtstraat,
•Bioscoop voorstellingen, nam. 2J
's avonds 8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2j
's avonds 8 uur.
i a mil te-Bioscoop, Kleine Houtweg
Bioscoopvoorstellingen, num. 2J
's avonds 8 uur.
HOE STAAT T MET
den bouw van hel
nieuwe l'oetkanloor.
\orige week Woeiióuag, toén de
eerste spant geplaatst werd, wapper -
de het nationale dundoek van het
nieuwe Postkantcoi aan de Gedemp
te üude Gracht, hoek Raaks. „Er
wordt hier" zei de heer J. Heludors,
bouwkundig ambtenaar en hoofdop
zichter van liet groote bouwwerk,
„zeer hard gowei'St. Dadolijk na de
uitsluiting verleden jaar (in Septem
ber ongeveer) zijn we mot den boven
bouw begonnen, dus alles wat u liisr
nu ziet, is in dien korten tijd tot
stand gokomen. Komi u maar eens
mee, dan kunt ae vien, wat er alzoo
aan den bouw van zulk een groot
meuw postkantooi vastzit. DaX zou
den de menschen nooit kunnen- be
grijpen, als zij lilei* binnenkort hun
postzegeltjes komen koopenl"
Inderdaad, het was wel iets zeor
Interessants dat de lieer Reindera ons
te zien gaf. Weliswaar lagen op vele
plaatsen nog ontzaglijke hoeveelhe
den houtwerk, die hel uitzicht terdege
hinderden en «tonder van sommige
raJen ulieen nog inuar een paar mu
ren, uiaar bet was lid» ook voor een
look duidelijk zichtbaar, dat hier Oen
grootsch werk staat gewrocht tc wor
den, waarvan lol ver over Haarlem's
grenzen gesproken zal worden. Het
gohoele bouw «'ei k geoft een massa-
Jen, massieven en so li don indruk.
Met één oogopslag ziet mm dadelijk,
dat hier iets degeJijKt» gebouwd zal
worden. Op veel plaatsen Komen heel
groote, in ijzer gevatte ramen, die
versierd zullen werden met gekleur
de ruitjes. Aan de Raaktzijde komt
o.u. eeu beslellerssaai, die bijna zoó
gioot is als het heele oude postkan
toor. De afmetingen van deze zaal be-
tiragou ongeveer 18 bij 15 Meter. Ir»
aile zalen wordt van mooie gele Frie-
sche 6teen als versiering gebruik ge-
maaKi, zoowel aan dc wanden ;>is
voor de fraai gevormds pilaren. De
tweo hoofdringangen aan de zijde van
«tc Gedempte Oude Gracht beloven
bijzonder mooi te worden, zoowel be
laden (de bordessen van graniet) als
bet verdere gedeelte, met pilaren en
bol vorm Lgen erkerbouw van Friesch©
steen, die het prachtig „doen" tegen
de groote stukken steen nan clc bui
tenmuren van Muspchelkalk, uit Sak
sen afkomstig. „Het geheel is", zei
de he©r Rolnders, die zoo vriendelijk
«as ons overal rond te leiden, „ge
heel In stijl gehouden; overbodige
luxe is geheel geweerd, maar alles is
even degelijk en sierlijk".
Onder het geheels gebouw zijn kel
ders van bijzonder groote afmetingen
gemaakt; het lijken wel zalen. Deze
dienen o.a voor het archief, magazij
nen, brandstoffen enz, en zijn 8.40
M. hoog. Er is er één bij van 4 M.
hoog, waarin de ketels voor de cen
trale verwarming komen.
Langs breedo, gomnkke'ijko trappen
van gewapend beton liften worden
m dit gebouvz nut gemaakt - - komt
men op de eerste étage, waai* een
groote telefoonpaal komt. Hier wa
ren de werklieden nog bezig met het
ingewikkelde en moeilijke vlechten
v®n het ijzerwerk voor liet gewapend
beton, 't Is ongelooflijk, zooveel groo
te partijen ijzeren staven van ver
schillende dikte hiervoor gebruikt
worden. .Aan de Raakszijde komt een
ruime woning voor den concierge.
Op de volgwnde étage, onder dc hoo-
ge kap, vanwaar men een prachtig
uitzicht op de naaste omgeving van
de stad heeft, zijn eveneens aaien
van groote afmetingen ontworpen.
Het hoogste punt van het gebouw
(het trappenhuis) bedraagt 19 Meter.
De toren, die heel mooi belooft te
worden, heeft een hoogte van 34 Me
ter.
De heer Rcünders deelde mede, dat
het bouwwerk, waaraan op liet oogv.n-
blik slechts 59 niensclien werken, aan
het eind van December opgeleverd
zal wonden, behalve het gedeelte in de
Zijlstraat, waar dc hulzen nog ge
sloopt moeten worden.
Zooals we reeds eerder rueedeeldi
zijn de gebroeders V®n Rijswijk, te
's-Gravenliage, de aannemers en Is de
heer Teeuwisae, Rijksbouwmeester
de architect.
De heer Relndifli's, die een ernstig
werker is, is trotech op dit werk en
niet ten onreehto. Het nieuwe Haar-
lemsehe postkantoor zal ©est van de
mooiste van ons land worden.
DE TOESTAND VAN DEN MIDDEN
STAND.
XIV.
Wij hebben ook eens geïnformeerd, hoe
het er in do zadelmakerij voorstaat. Dit vak
is volgons onzen zegsman, eigenlijk nooit
geheel voor „vol" aangezien: eerst op het
„derde plan", zei hij, kwam de zadelma
kerij. En nu is het een vak, dat voorbe
schikt schijnt te zijn, binnen afzienbaren-
al zal het dan niet zijn binnen korten
tijd van den aardbodem to verdwijnen,
althans in andere vakken opgenomen te
orden.
Vele firma's dio zioh tot voor kort nog
uitsluitend op do zadelmakerij toelegden,
zijn dan ook gaan handelen in lederarti
kelen en zelfs in ondcrdeelen voor auto
mobielen. Do groote vlucht, die het auto
mobilismo, zoowel op luxe als op
•rechtgebied genomen heeft, is natuurlijk
de oorzaak van dezen achteruitgang. En
bestaat er ook nog kans, dat de land
bouw bij het ploegen hoe langer hoe min-
van paarden en hoe langer hoe meer
tractors gebruik gaat maken. Het ma
van gareelen voor landbouwgebruik
zal dus waarschijnlijk steeds minder noo
dig worden.
Over het algemeen kan men zeggen, dat
het zadolmakorevuk de dupe is geworden.
de ontwikkeling, die het moderne ver
keer genomen heeft. Hoe meer trams, hoe
fietsen, hoo minder rijtuigen, hoe
minder tuigen, zadels enz. Door den
oorlog is dit aehteruitgangsproces ver
haast. Ook dit vak ondervindt thans, wat
do concurrentie van de' Duilschers, dio
als van ouds en thans
geholpen door hun lage valutade mark
ten met hun artikelen gaan overstroomen,
zeggen wil.
Prijsverlaging, tenminste een die eenigo
beteekenis heeft, vorwaohtte onze zegsman
niet. Wat maakt het uit, zeido hij, dal het
f 1 op een kilo goedkoopcr is gewor
den f En wio staat er borg voor, dat zelfs
kleine prijsverlaging nog blijvend isf
Neen, het iB in onze branche als in aile
re: voor goede kwaliteit moet ook
goed betaald worden I
Ons Feuilleton.
Ons tegenwoordige feuilleton, dat
gedurende dc laatste maanden zoo
veel waardeering iieeft gevonden,
nadert zijn einde Met vreugde zullen
onze lezers vernemen, dat het gevolgd
zal worden door de vertaling van een
nieuw work van de algemeen geliefde
schïijfater Baroness Orczy, aan wie
ij vele vroegere feniiietons drinken
a. De Roode Pimpernel, de-Lachen
de Kavalier, Jonkvrouwe Jacqueline.
~'t nieuwe boek is weder een his
torische roman on speelt in Neder
land tijdens het bowlnd van den Stad
houder Prins Muunts van Oranje. En
de hoofdpersoon ie wederom de voor
vader van den Rooden Pimpernel, de
levenslustige, stoutmoedige wijsgeer
Diogenes".
Wij twijfelen n'et of dit buitenge
woon inturcósante boek zul eveaiis de
vroegere werken van deze schrijfster
weder de algemcone Ivedaiigstelling
genieten.
DE VOORUITZICHTEN BIJ HET
LAGER ONDERWIJS.
Men verzoent ons het volgende te
plaatsen:
Binnen eenigo dagen zuilen voer
in dag- en onderwijsbladen do oproe
pingen verschijnen voor de Kweek
en Normaalscholen voor onderwijzers
cn zullen dus de ouders- weer voor de
raag gesteld worden, of ze hun kin
deren voor onderwijzer of onderwijze
res zullen laten opleiden. De ouders,
dio dezo vraag wcu&chen te overwe
gen, zullen, naar ik vertrouw, gaarne
hun voordeel willen doen met ue tol*
geude inlichtiiigon.
De olficheii \uti toelating voor de
Kweek- en Normaalscholen blijven dit
jaar nog dezelfde, zoodat jongens cf
meisjes van minsteua veortienjai igen
iooftijd, die asgeiijk lager onderwijs
hébben genoten, hetzij aan een school
voor gewoon lager, uitgebreid lager
of moer uitgebreid lager onderwijs,
mei kans op succes dat examen kun
nen afleggen. Allecm moet een uitzon
dering worden geniaal t voor de Meis-
jeskwoekschool, omdat voor de toela
ting tot dio inrichting kennis van 't
Fransch wordt vercïscht.
Te beer innen met het volgende jaar
zullen waarschijnlijk alleen tot dc
studio voor onderwijzer en onderwij
zeres jongelui worden toegelaten, die
in liet bezit zijn v.m cm einddiploma
van een H. B. !S. met 3-jangah cursus,
of oeai ander gelijkwaardig diploma.
Wie met een minder lange en gemak
kelijke te verwciven voorbereiding op
ecu Kweek- of Normaalschool weiischt
plaats te neme», vindt daartoe uit
voorjaar nog gelegenheid. Daarna z.ü
dal vermoedelijk niet meer mogelijk
zijn.
Wat de vooruitzichten bij hei lager
onderwijs betreft voor hen, die dit
jaar hun opleiding beg'nnen, die kun
nen worden a/geïeid uit de nieuwe
salarisregeling van minister de Visser
Het zal, naar ik vertrouw, wel al
gemeen bekend zijn dat die nieuwe
salarisregeling voor ue onderwijzers
een' groote teleurstelling is geweest,
die tal van peiniui in beweging heeft
gebracht en tot beloogingon aanlei
ding heeft ijogoven.
Iiitusschen zijn de opgewonden ge
moederen langzamerhand gekalmeerd
eu is er in de seiiool zoo Koe l als niets
meer te bespeurcu van de geweldige
ontroering, di© zien van het geheels
onderwijscorps had raeoster "«maakt.
Niemand van hen deiiKt er thans nog
aan dc Regeeruig te bumoeu ijken het
lager onderwijs zoo goed mogelijk in
te richten, opd:-i het rijke vruchten
zal kunnen dragen.
Dat behoeft ars niet te verwonde
ren. Zeker, de onderwijzers kunnen
wel eens boos cu scherp worden, maar
niet één is werkelijk iu staat i volks
onderwijs, dat toch allen zoo na aan
't itort ligt, te beuadeelen. Bovenalen
breekt langzaam aan dc over tuiging
door dat de salai tsrugeling van mi
nister de Visser toch niet /oo slecht
als iedereen aanvankelijk lieeft ge
meend.
De onderwijzerssaJarLssru luopep
uiteen van f 1600 tot *.>ngevoör f 5000,
met een voor alle gehuwde onderwij
zers met hoofdakte bereikbaar mid
den salaris van f 3500, zonder liet kin
dergeld.
De onderwijzer met de hoofdakte
begint op 18-jarigen leeftijd met een
bezoldiging van f 1600, di© voor hem
op 21-jarigen leeftijd, als bij de hoofd
akte lieelt behaald, f 2200 bedraagt.
Dnt salaris stijgt verdor automatisch
tol f 3500, welk maximum zonder
igo vei-dere studie bereikbaar is
41-jarigen leeftijd, liet wordt bo
vendien verhoogd met f 87.50 VöOr «IK
kind.
En indien de onderwijzer in staat is
naast zijn schoolarbeid nog voor bij-
akten te studeeren, kan hij reu sala-
isverbetering bereiken van f 100 tol
f 000 per jaar. Boverd'.in geeft die
studie kans op eon betrekking aan oen
scliool voor M. L. L. 0., die oc-n sala-
risverhooging gcoft van f 500. _De on-
denvijz-ers, die benoen J worden tot
hoofd van een school, ontvangen daar
voor, aan eon school voor gewoon la
ger onderwijs «en vcrliuoging van
f 700 of f 800, aan con school voor M.
L. O. van 1 1100 of f 1200.
Voor de ong< iïuwde onderwijzeres
sen met hoofdakte ia op 33 jarigen
leeftijd een maximum salaris bereik
baar van f 3200, voor de ongehuwde
onderwijzeressen zonder hoofdakte
e draagt liet maximum op 28-jarigen
leeftijd f 2600, indien zij m bet bezit
zijn van de akte voor nuttige hand
werken.
Ongetwijfeld zijn die salarissen
oor verbetering vatbaar. Natuurlijk
zullen ze op den duur geheel in over
een stemming gebracht moeten wor
den met die van ander© ambtenaren,
wier ontwikkeling en dienstprestaiie
net Di"er. die van de onderwijzers uit
gaat. Maar zo zijn toch wel i-uvls van
dien aard, dat ouders, die zich de
vraag stellen, ol ze hun kinderen voor
het onderwijs zullen bestemmen, die
vraag bevestigend mogen beantwoor
den.
Flinke jongens eu meisjes, die licha
melijk ©n gecst Jiijk geschikt zijn voor
hot onderwijs, in:,g thans met alie ge
rustheid worden aangeraden zicli
het onderwiizereamht te bekwa
men.
Bij hel bestaande gebrek aan on
derwijskrachten zijn zij, dié thans m
opleiding zijn, of met hun opleiding
beginnen, zoo goed als zeker van con
iKiirckking, wanneer ze klaar zijn
Zoolang ue gek .genheid tot opleiding
nog niet in owi.jen stemming is ge-
V.raclil dc behoefte aan onderwijzend
ersoneel, mag stellig gewezen wor
den op de bijzonder gunstige omstan
digheden, wat dj benocmingskaus be
treft, waaroiwer op liet ougenblik de
jongelui hun studie aan kweek- en
normaalscholen kunnen beginnen,
hetzij zij zich willen wijden aan liet
openbaar, of het bijzonder liger on
derwijs.
E. TEN BROEKE,
Directeur dei Rijksnormaallessen.
niet hopeloos en bestaat er alle kans op
levensbehoud.
To water. De landbouwer T., wo
nende aan don lJweg, bracht met paard en
wagen oen paar familieleden naar den
trein te Nieuw Vennep. Toen doze bij liet
6tation uitgestapt waren en T. den wagon
liet omdraaien ora weer huiswaarts te kee
ren, nam het paard z'n draai te kort, met
dit gevolg, (lat hel gerij in den Venneper
tocht, terecht kwam. De bestuurder wisl er
nog bijtijds af te springen; met moeite kon
een en ander weer op het droge worden ge
bracht.
VervQorin,rrabtlng.
heeft thans een aanvang gemaakt met het
afbreken van den ongeveer honderd meter
langen steiger, nabij het fort Aalsmeer, die
moest dienen bij bet vervoer van de suiker-
bisten, en aldaar niet aan de gestelde ver
wachtingen hoeft beantwoord. Zijn onze
Inlichtingen juist. dan.zal eerlang te -oofd
dorp voor hetzelfde doel een vervoer-lnrioh
ting worden gebouwd.
BiimeiilaM
Uit de Omstreken
HAARLEM MERMEEK.
nstig ongelu k.— Vrijdagavond
heeft alhier een ernstig ongeluk plaats
«ehad. Het paard van den winkelier en
rnehtrijder T. aan don Aalsmeerderdijk,
schrok, doordat een jongen onverwacht jdjn
zaklantaarn liet branden, sloeg met de acli-
irpooten op het lomoen en kwaui te val-
k*n. Toen T. de strengen wilde lossnijden,
hij van het paard eon zoodauigen trap
■een het voorhoofd, dat hij hevig bloe
donde en bewusteloos moest worden bin
nengedragen. Dr. B. uit Aalsmeer ver
leende de eerste hulp. T. heeft geruimen
tijd buiten kennis gelegen, doch naar
•ij vernemen is zijn toestand gelukkig
UIT DE SIGARENINDUSTRIE.
Nader wordt uit 's Hertogenboscb
meld, dat in een Maandagmiddag gehou
den nieuwe conferentie de aigarenfabri
k.-'itcn aldaar hebben besloten oolc^ de
10 pet. loonsverhooging uit te betalen,
zoodat heden het werk hervat zal worden,
onder de volledige voorwaarden van
het collectieve contract. Dit besluit werd
vooral genomen op aandringen van het
gemeenicbestuur.
VERDUISTERING. Door dc Haassche
politic Ir aangehouden do vroegere boekhou
der bij de N.V. „Acciylena" te VGrevenhage,
als verdacht van verduistering van f 28000
:n nadeele van genoemde maatschappij.
P. J. APPEL, t In den ouderdom van
bijna '1 jaar is na een korte, hevige ziekte
te Amsterdam overleden de heer P. J. Appel,
die van 1870 tot liet begin van dit jaar, ge
durende meer dan een halve eeuw aan de
redactie van het „N. v. d. D." is verbonden
geweest.
DE DROOGLEGGING DER ZUIDER
ZEE. liet Ccnlraal-Comité voor Scha
devergoeding bij drooglegging dor Zui
derzee hoeft blijkens de gecontroleerde
opgaven en gegevens uit de aangesloten
kustplaatsen en eilanden de materieels
schade begroot op drie miUioen gul
den.
Kerk en Scöool
KERKELIJK HOOGLEERAAR.
De commissie van voordarcht voor de
bencerainjg van een kerkelijk hoog-
leeraar vanwege de Nederlandsche
Hervormde Kerft (vacature wijlen
dr. F. E. Daubanton te Utrecht) zal
op 16 Maart a.s. vergaderen, tenein
de een drietal te fonmeeren, waaruit
do Al gemeen e Synode op 13 April een
keuzo zal hebben te doen.
tetteren en Knnst
Dr. BRED1U8 EN HET MAURITS*
HUIS.
De Nieuwe Ct. verneemt uit de naasto
omgeving van dr. Brodius, dat de duur
den kunsthistoricus aan het Rijk in
bruikleen gegeven schilderijen liet Mau
ritshuis gaan verlaten, om voorloopig in
het Amsterd3msclie gemeente-museum te
worden geplaatst. Het betreft hier on
geveer een dertigtal schilderijen.
NEDERLANne.ricr LDERIJEN
NAAR PARIJS.
De minister van onderwijs heeft eonige
vragen van hel Kamerlid Ter Tall bean*,
woord.
Inderdaad ligt het in de bedoclirg
aldus de minister e*n dozij.i minder
omvangrijke schilderijen van enkele der
groote Hollandsche 17de-eeuw3ohe mees
ters uit 's Rijks verzamelingen gm
tentoonstelling te Parij:
stellen en wel van die meesiers, u;o ju
de verzameling van het Louvre minder
goed vertegenwoordigd zijn.
t is juist, dat' daartoe ook werken
Rembrandt en Vermeer belmoren.
Aan dr. Brcdius was verzocht, trikelc
stukken uit zijn fraaie verzameling lor
besohJkking te stellen. Hij is daarop be
reidwillig ingegaan, dodh heeft zelf in de
•oorgcstcldo keuzo eenigo verandering
langebracht.
Ten slotte deelt de minister mele, dal
Je grootst mogelijke voorzorgen zijn
getroffen om verlies of beschadiging van
de schilderijen tijdens het trt
tentoonstelling te voorkomen.
beschikbaar te
en de
PBrs-üïsrzic&t
DF. POSITIE DER ONDERWIJZERS.
In Schoei en Leven bespreekt
de redacteur R. C. (Prof. R. Casimir)
de oorzaak van de min gunstige poei-
tie, ilic de onderwijzers In de maat
schappij innemen. He§ft minister De
Visser de schuld, vraagt de schrijver
en zegt:
„Het voorgaande ministerie heeft
onder Gort v. d. Linden nog veel min
der voor de onderwijzers-j anrwedden
gedaan. Had de maahtige liberale
partij toen zij in '78 haar echoolyvct
maakte dadelijk ferme jaarwedden in
gediend, had Goeman Bcrgeslus, toen
hij het beginsel der periodieke ver
hoogingen in de wet neerlegde, beter
ingegrepen, wij zouden veel verder
gefeomen zijn.
,De oorzaak ligt niet bij een min e-
niet bij een ministerie, niet hij
een partij, niet bij een kamer, ze liet
aan ons volk zelf. Het is ons volk. dat.
nog geen («langstelling genoeg heeft
cor het onderwijs, dat er geen offer?
voor wil brengen. Het ie het gebrek
aan begrip,, aan inzicht in de bete-e-
kenie der opvoeding; het belang der
persoonlijkheid bij het opvoedings
werk wordt miskend. Dit is het eer
ste wat wij het Nederlandsche volk
moeten duidelijk maken: dat het op-
voedingswerk staat en valt met den
persoon van den opvoeder. Zijn we
ten, zijn kracht, zijn vrijheid
Wij moeten de oudere en het vader-
landsche volk van de domheid, gene
zen, die meent, dat men leis kan be
reiken buiten de persoonlijikheid orn.
„Ziehier de taak: het Nederland-
eehe volk opvoeden tot geloof in dc
perse onlijkheidspaedaigogiek.".
Qan andere oorzaak van klein-
r.chting zegt dc schrijver is de onder
linge* verdeeldheid in de onderwijs
wereld, die het publiek doet denken
aan den twist tusschen kok en keu
kenmeid, als het vei neemt van kwes
ties tussdhen hoofcVsn esn ouderwij
zere. Met het oog daarop vraagt hij:
„Is het zoo onmogelijk, om zich op
dit programma te vereenigen: een
administrateur, die zorgt voor ai
het administratieve (schoolgebouw,
schoonhouden, leerlingenlijsten, vac-
cijnebewijBem, schoolgeld, enz.} ec(n
dagelijks ^leidend hoofd, een school
vergadering met volstrekte bevoegd
heid In alle groote zaken 1 Moeten
wij, waar een greote taak van volks
opvoeding en volksbezieling ons
wacht, ons geen gaan afbeulen met
wederzijdsche bestrijding en kleine-e-
ring, moet daaraan een deel van on-
organen, onze kracht, ons geld
worden besteed 1"
internationaal comité van bankiers, waarvas
de heer J. P. Morgan president cn de hoer
Thomas W. Lammont, waarnemend voorzit
ter ie, is deze kwestie grondig te ondcr-
xoeken en mei groote belangstelling de ont
wikkeling van den economischen toestand na
gaat, teneinde op het juiste oogetlblik de
aoodzakelijkv maatregelen te nemen in bet
belang van buitonlandsche houders van Mexi-
caausche Staatsschuld. De huidige regoering
van Mexioo had tot op heden nog geen en
kele ofiicieele medcdeeliag gedaan betreffen
de dc wijze, waarop zij' voornemeiw was de
schuld te regelen, slechts heeft president
Obregun bij herhaling verklaard, dat de re-
gerring volkomen bereid was alle, wettig aan
gegane verplichtingen zoo jpooJig mogelijk
(e erkennen. Eeuige maanden geleden nu rijn
al» vertegenwoordiger# aan hec in Februari
11)19 gevormde internationaal comité toege
voegd de heeren G. Pickett, van het hiii»
Pickett en Co., te Genève, en Veraiculc.n, van
het huis Rope en Co. In December J9l>0 heb
ben zich in dc Ver. Stalen, in verband met
deze aangelegenheid opgehouden de heeren
Pickett en Reonaud (laatstgenoemde als lid
van de Pransche groep van het internationaal
comité. Men heeft toen in overweging geno
de refunding van alle Mcxicaansche
s. doch tot een bepaald definitief resul
taat was men nog niet gekomen. Door dc uit-
noodiging der Mexicaanachc ïogeeriug tot
den heer Thomas W. Lammont gericht, is de
regeling der Mexicaanscbe staatsschuld dus
blijkbaar iu een geheel nieuw stadium ge
Buitenland
donken en
fijnheid
celen, zijn cultuur, zijn
•oelen, zijn rijpheid
SCHULDEN AAN AMERIKA.
De Amcrikaanscbe minister van Financiën
heeft verklaard, dat alle verzoeken om kwijt
schelding der geallieerde schulden aan Ame
rika, zouden worden afgewezen.
Eeuige Engelaciie bladen uiten daarover
bun ontevredenheid. Zij betoogen, dat het
beste middel om dc economische crisis te
verbeteren is om de wederzijdsche schulden
onder bondgenooteu kwijt te schelden.
De Amerikanen zijn evenwel de grootste
geldschieters geweest.
VLOOTBOUW.
Japan wordt een wetsontwerp Toorbe-
reid tot beperking van don vlootbouw, in de
overtuiging, dat dc Verocnigde Statem dit
voorbeeld zullen volgen.
DE ABDICATIE VAN WILHELM II.
Dezer dagen verschijnen ornier uen UwJ
,Der Zusainmeubruch'de memories van
Philip Soheidemann. Over de abdicatie
an den keizer vertelt hij
l'n de laatste dagen van Octobor braoiit
Prins Max van Baden in de kabinelszitting
de pijnlijke kwestie van de abdicatie des
keizers ter sprake. In liet bijzonder of hei
buitenland, met nam*' Wilson, dit verlang
de. Hij wendde zich tot Sclieideinann, die
als vertegenwoordiger der sociaal- democra
i antwoordde, dat hij bet kabinet niet
moeilijkheden wilde brengen door het
heengaan van den keizer te eischen. Niet
temin achtte hij hel dc bcsto oplossing als
de keizer vrijwillig zou aftreden.
Op verzoek van graaf Roedersz werd liet
itandpunt van liet buitenland door üolf
uiteengezet. In deze kabwetszitting werd
geen woord ton gunste van den keizer go-
sproken. Hoewol men zioh beriep op de
trouw aan het monarchistisch beginsel be
schouwde men de zaak als een tactische
kwestie. Enkelo dagen daarna vereocht
Scheidcmann aan zijn fractie toestemming
af te treden wanneer de keizer voor
den volgenden dag niet was heengegaan.
Den 8en November om 6 uur was er een ka-
binetszitiuig. De keizer was nog niet afge
treden. Men verdiepte zich in bespiegelen
de positie van den keizer na zijn
aftreden zou worden. Op 9 Nov. 's morgens
belde Scbeidemann ©enfge malen den kan
selier op en toen de keizer nog niet was
ifgetreden, nam hij ontslag.
OVER WILNA. De Poolsche rege
ring heeft verklaard druk op generaal Zcli-
gofski uit te oefenen, opdat deze Wilna
ontruimen zal.
DE MOORDENAAR VAN TISZA. Uit
Boedapest wordt gemeld, dat de hoofd be
klaagde ïn het proeve van Tisza, Murko Va
in het huis van bewaring krankzinnig
geworden.
DE TOESTAND IN IERLAND.
Overval van ecu bank.
Drie gewapende mtumen drongen een
ui do Dublinsclie bijkantoren van de Na
tionale Bank binnen, hielden den staf met
revolvers in bedwang cn verdwenen weer
met medeneming van duizend pond ster
ling.
HET ENGE1EC11B MINISTERIE.
Milner. de minister van Koloniën, heeft
zijn portefeuille neergelegd.
Zooals me:i weel zou Milner door Chur
chill, den tegenweordigen- minister van
Oorlog worden opgevolgd, terwij! Sir Y'or-
thington Evans Churchill z
BOLSJEWI8TISCHK BOMMEN f - Uit
Mexico City wordt geseind Bommen, naar
rordl beweerd van bolsjewistische her
komst, hebben hel huis van aartsbisschop
Mora eu eveneens een Amerikannsehe la
briek. waar edelgesteente geslepen werd,
mld. De narisbisschop had dezer dagen
preek gehouden tegen de verbreiding
hot bolsjewisme, terwijl do juweliers
betrokken waren bij een arbeidsgeschil.
DE KOLENNOOD IN OOSTENRIJK.
Met het oog op den stand van de kolen
_ivoer heeft do directie der siaatsspoorwe
gen het goederenvervoer tot 12 Fcbr. be-
perkt. Ilct verkeer niet het buitenland, uit
gezonderd dat met T'sjccho-Slowakije en de
invoer uit Duilschland wordt tot 12 Fcbr.
geheel stopgezet.
REGELING MEXICAANSCHE STAATS
SCHULD.
Ter bevoegder plaatse heeft het Persbu
reau Vaz Dias naar hel stadium, waarin do/.e
kwestie zich bevindt geïnformeerden o.a.
het volgende vernomen
EI Dc-inocrata, liet in Mexico verschijnend
blad. wijdde d.d. 12 Jan. een korte bespre
king aan het plan om de Mcxicaansche staats
chuld te regelen. De New-Yorksehg
EEN AMERIKAANSCHE WAARSCHU
WING AAN DU1TSCULAND.
De „Times" verneemt uit Now-York
De New-York Times", die tijdens den oor
log meermalen de ware stemming van Ameri
ka t»t uitjng bracht, richt thans een waar
schuwing :ot Duitsehlaod om niet de fout
van 1911 te herhalen, en Amerika verkeerd
te beoordeelen. De „New-York Times" waar
schuwt Duitschland tegen de verwachting,
die te Berlijn wordt nMgesproken. dat
JJuiwcblaod inzake- do schadeloosstelling op
(k>n moreel eh steun vati Amerika z*iu kun
nen rekenen.
„Wjj waarschuwen Duitschbud iu allen
ernst, zegt het blad. dat het zijn noodlot te
gemoet gaat, als het zich verlaat op de bewe
ring van een handjevol Duiarti-Amerikancn.
De mee-ning Iu Amerika, die liet gewicht in
deze kwestie, in de schaal legt, is eenstem
mig. De politiek en de doeleinden, die. door
den oorlog werden bepaald, worden Ook thans
niet uit het oog verloren. Geen verstandig
Amerikaan koestert het wraakzuchtig ver
langen, dat Duitschland uiteengosohoiird or
tot slavernij zal worden gebracht. Maar wel,
dat Duitseiilaod's militaire machine onher
stelbaar moet worden "vernietigd en dat
Duitócblaud gedwongen moet worden het
uiterste tc doen voor het herstel der ontzet
tende verwoestingen die het heeft aange
richt. Da is de vaste overtuiging der Ameri
kanen.
..Wjj twijfelen er niét aan." zegt het blad
verder, „dat Harding deze meening deelt tj
zeker zal hij er niet tegen ingaan."
DE FINANCIEELE POSITIE VAN
OOSTENRIJK.
De Entente verscherpte de financieele
controle over Oostenrijk.
DUIT8CHLAND EN DE ENTENTE.
Beieren wil het „neen" der Duitscbe
rijksregering ook ten opzichte rlcr ont
wapcnings-quaestie doen gelden.
OPSTAND IN BELGISCH CONGO. -
De Congoleenache mailboo! „Aiivcrsvillc''
bracht te Antwerpen een bericht omtrent een
oproer, dat te Sanburu is uitgebarsten en zich
heeft uitgebreid met groote snelheid. De ge
bieden van Kolo en Lobo zijn in opstand en
dreigt zich uit te brc'rdeu tot dc bcvol-
van gebieden in Lodja. De opstandciin-
willen geen belastingen beulen In de
oproerige sitedte ligt de handel geheel stil.
BRANDSTICHTING TE NEW-YORK. -
Yroog in den morgen barstte Zondag te
Bronk (in 't Noorden van New-York) een
brand uit. die aangestoken was cn ve'«
raensehenlevens bedreigde. Soldaten patrouil
leerden bet verdere van den nacht in den
geheeien omtrek en hielpen de politie bij de>
:itie van meer dan twintig mannen, die
't hoofdbureau van politic werden ge
bracht.
ZWITSERLAND EN DE TROEPEN
VOOR WILNA. De Zwit-scrsehc rchee
ring heeft besloten om den doortocht van
Volkeubondstrocpen met bestemming naar
Wilna, om opportunitcitsredcncn niet toe te
staan.
ontwikkeling bepalen bet onderwijs, pondcut van dit blad dcctde mede, dat een
S!CD?r,??art!i8rls!it8D
8TV. MIJ. NEDERLAND.
Biililon (uitreis) pass. 4 Fcbr. Jliiiigoncxs.
Celebes arriv. 5 Febr. van Amsterdam ie
Hamburg.
Koningin der Nederlanden (thuisreis) vertr.
2 Febr. van Colombo.
Lombok arriv. 6 Febr. van Java te Am
sterdam.
Nias '.uitr.j p.iss. Febr. Duuscncts.
Prinses Jnlinna (thuisr.) pass. 5 Febr. Kaap
Bon.
Rembrand: (urtr.) vertr. 6 Febr. v. Suez.
Roepat (uitri: i vertr. 6 Febr. van Hamburg
i arriv. 7 Febr. ie Breinen.
Vondel (uitreis) arriv. 6 Fobr. te South
ampton.
Batjan (uitr.) vertr. 4 Fcbr. van Bclawan.
Salabanska (uitr.) arriv. 3 Febr. te Sabaog.
KON. NF.D. 8TOOMB.-M1J.
Adonis arriv. 5 Febr. van Smyrna t«
Alexandrië.
Ardover arriv. 6 Febr, van Hamburg tc
lustci'diuu.
Ceres vertr. 5 Febr. van Yoio naar Malta.
Clio arriv. 7 Febr. van Hamburg te Am
sterdam.
Erato arriv. 6 Febr. van Danzig tc Aiu-
erdam.
Valer...
Amsterdam naar Bonleaux. pass.
6 Fcbr. Oucssant.
Neptunw arriv. 5 Fcbr. van Genua te Ll-
vorno.
Oberon arriv. 6 Febr. van Tarragona to
<)re«e» vertrok 6 Febr. vas Algiers naar
Cartbagcna.
Orpheus arriv. 6 Fcbr. van Hamburg to
Pluto, van Rotterdam naar J.iasabon, paw.
6 Febr. Dungcncss.
Teilas ariv. 5 Febr van Patras te Ale van-
drie.
'J huseus arriv. 6 Fcbr. van Goyon to
Ulysses arr. 6 Fcbr. van Sal one a te .Smyrna.
Venus arriv. G Febr. van Couta tc Alicante.
Vuleaiius, v.in R«ttord.im n. Lissabor
priv. 8 Febr. DnngcneM.
Zeus ycrtr. Febr. van Piracua n. Malta.
