HAARLEM'S DAGBLAD
Drie maanden Schooier
Sporipraaijg
Dit lie Umstrelrsn
Buitenland
Letteren en Knnst
Gemengd nieuws
ZATERDAG 18 MAAKT 1921 - VIERDE BLAD
door C. de Blij.
in.
Wc moeien wel 0011 rampzaligen aanblik
geboden Hebben, loon we daar met door
weekte plunje naai! elkaar op een bankje
Zivu te rillen va» kou en ellende.
We wachtten geduldig totdal de Hooge
Oouio zou komen opdagen, die over ons lot
zou beslissen. De tijd kroop voorbij.... we
stopten voor tijdverdrijf een pijpjeEen
tonig tikte de klok.... De agent zat dood-
bednacjl to schrjjvon. aan oen procos-verba al!
Ting, ting, ting.... een trambel
tingling!.... voorbijl Met z'ii drieën za
ten we ieder voor zich zoo alléén, zoo een
zaam, en toch hadden we hei echte Shit Ni-
colnasgcvoel
,.Vn| verwachting klopte nu nart'!....
E. was even een omlorbreken van de
h."-riiare stil tel....
Hen juffie! Mebccr de agent, 'k heb
een zllverbon van ƒ2.00 verloren!".... Een
officieel„ïloe Is uw naam en adres, hoe
oud is u en waar is u geboren?" van den
dienstklopper.'.... Kleurend en hakkelend
geeft het juffie bescheid! .Bij de bereke
ning van baar leeftijd kleurde zij zóó hevig,
als bad de politic-agent haar gevraagd, of ze
wc! eens door een manspersoon, in hot ge
niep, was gekust!Hoe zhg hij er uit?"
irong de agentZe bad hem verloren op
den weg van Rijswijk naar Den Ilanz' Hij
zag er heel gewoon uitl - Arme Stuinperl
dacht ikO, ja, maar 't ging ovor oen
zilvorbon cii niet over haar vrijer!.. fk
h.id gesoesd!.... DAér was de inspecteur.
Gelukkig! Wc springen op, behoeven niets
to zeggen! Ecu blik naar onze instrumen
ten!Neen! Alleen Dinsdags wordt ver
gunning gegeven voor draai orgels en xlente-
fijkr!"
i het oog van dien man hadden we dus
ze.i- geen naam ineer! Wo waren dingen
door peen substantief te noemen, zelfs geen
schooiers, lezer! Daartoe waren we nog niet
afgedaald. In zijn oog oon soort van midden
ding, lUBschen mensch en instrument We
■waren eenvoudig ,,ccn dergelijk'." van draai
orgels'
socldc me - allermiust pskwétat! De
scxiooler sprak door my„Meheer de In
specteur, zou uwes dau toch voor vandaag
niot is een uitzondering kennen makent We
zijne zoo nat on ellendig hebben de laatste
dagen bijna nies verdiend en nou juist met
Sinterklaas zijn de mense vrijgevig en heb
ben w'n kansic. toe asjeblief, molteer
de Inspecteur'
„liet spijt ijongens, inr.ar ik mag van
de politieverordening niet afwijken. Dins
dags mag er alleen gCïimold worden en dan
zou ik jullie eerst nog ni houten „f het
niet a I te valseh ls."
Do man schoon niet veel fiducie ui onze
muzikale tnlonton te hebben. Iets dat mij,
die een huitciilandscli renommée op dat ge
bied genoot, toch kwetste of ik het beken
nen wilde nifiMaar ik voelde mo ge
vleid, <i..i grootb jtian in do spcurders-
branche ons voor ware „schooiers" had ver
sleten! (De zegelring was natuurlijk in mijn
zak verdwenen!) M|jn „schooiers''Hart had
warempel ook reeds zijn ijdelheid gekregen!
Maar spelen moesten we HetwasmetrCcht
„pompen of verzuipen!"..
Ik begon dus uit een ander vaatje te
'tappen!
Mjjn visilekaurtje en perskaart werden
door den inspecteur met een mengeling van
bevreemding, verlegenheid en achterdocht
beschouwd. Do sombere trekken van den
agent vertrokken zich tot een grijns!
Tegenover hom hadden we reeds gecapitu
leerd. dat wist bij.... We waren dan tóch
„hceren!"..Hij had het dadelijk als
mensch gevoeld ea als sluwe detective ruct
een jeberpo observatie van slechts enkele
momenten ontdekten en glashelder bewe-
..O! iieeren," klonk het nu over do lippen
des inspecteurs. „Dat is oen héél andere
zaak! Gaat gerust uw gang! Ik zal u dade
lijk een permissie schrijven!".. Hermandad
was Janus geworden!
l.uf was ik, in mijn ariigtcnimis, want ik
moest toch eventjes, héél eventjes, revanche
nemen!.. Hautain klonk bet van mijn !ip-
pon ..Zeker is het nu óók niet meer noodig
»ni ii iets voor te spelen':"
Mijn gezegde werd glimlachend niet «en
afwijzc-nd gebaar aangehoord!.... Ach ja,
hot kan niet anders, die menschen zien lui
van allerlei slag en als <lo Koningin der
Aarde haar sluier vallen iaat, buigt alien!..
Zij beval „Straatmuziek op Zatcrdagmid-
nieut. nooit nog in de annalen van Rijswijk'»
politic opgcteckcnd!
Do permissie hadden wc nu!.... Maar 't
was weer het oude Hedjo „Alle begin is
moeilijk."
Waar moesten wo boginnon?..Neer
striemende regen on kou. Nergens heul!..
Ach, ach Maar, wat me het allersterkste
trof. onze kleine leidsman met zijn kornuit
jes hadden al dien tijd in don regen staan
wachten en gaapten ons nu druipend, sis
nafe katen, aan!
Geef mij de kinderen en Ik heb de geheele
wereld! Wat een weerstand en kracht
kan z-'O'n peuzel ontwikkelen, als eenmaal
zijn belangstelling is opgewekt en hijzelf ln
du handeling wordt geïnteresseerd!,...
I\':;ak en prozaïsch klonk Fehrcnbach's
stom ..Pak maar uil! Er moet verdiend
worden!"
„Ja,( maar," bracht ik ln, „er loopen hier
zoo weinig meiuchen! l.atcn we eerst een
eindje vorder gaan!"
Kijk. daar ginds stonden wel oen vijf en
twintig meiuchen bij elkaar. In plaats van
onze hersens te gebruiken, Hepen wjj op eon
drafje er heen, gevolgd door de klompklep-
perende kinderen, die tooli niet om niets in
den regen hadden staan wachten. Zij wcnsch-
tc gegeven kapitaal aan arbeidsvermogen be
taal h
ik va! van een wals In een donderende step!
Maar het geraas was niot te overstemmen f
Ik word razend en streek als een bezetene.
Het liicip niet! Heel dioht bij nu. Ting! ting!
ting! Die tram weer! 8-s-n-stop! Hij staat
Wég is mijn auditorium.' In de coupó's ver
dwenen. Meewarige gezichten staren ons aan.
Lammelingen, créaturen!glijdt van mijn
lippen! Mijn toegestoken flambard, die heer
lijke schooicraar. waar Ik zooveel fiducie in
luid. was leeg en bleef leeg!.. Hij gloed uit
mijn vingers!.. Daar stond je nu. druipnat
in dien ellendigen regen, aangegaapt en nrt-
"lachen door die kleine rakkers om ine
eeli! Eén minuut eerder begonnen, één
minuut eerder geëindigd!.. En de recette
vnts schitterend geweest!-.
(Wordt vervolgd.)
Het Nodoriaitdsch Elftal.
Na lang woelden is dan toch ein
delijk ons nationale elftal samenge
steld. De lezers hebben het in ons
nummer van Donderdag kunnen zien.
De methode van eik jaar went ook
nu weer gevolgd: terwijl de tegen
partij st.eaus geducht gutrunid Is >,het
ZwJtsersche elftal hoedt reeds ver
schillende wedstrijden in dit -seizoen'
gewpeedd), zal oiibö oranje-ploeg
slechts een keer oen proefwedstrijd te
gen een Zwaluwen-elftal spelen, unze
spelers zuilen nu ja nog wel
twee dagen e-p het H. V. V.-terreur
oefenen, maar iu liet algemeen deel
nemen er ami hebben we niet veol
vertrouwen. Het vorig seizoen zou
ht elftal dit oók doen, maar slechts
een paar spelers namen er aan deel.
Dat zal ook nu wel hot geval wezen.
Alléén een paar ernstige proefvved-
etrijden kunnen van -liet nationaal
elftal een goed sluitend geheel vor
men. Door hel mooie wear van dezen
winter zijn slechts heel weinig wed
strijden uitgesteld, zoo.'.at het s.ïzoen
zeldzaam vroeg is afgeloopen. Dit in
aanmerking nemende," zou het b stuur
van den N. V, I). heel gemakkelijk en
zonder ernstig© bezwaren nog c;n
paar Zondagen voor proefwedst.iïjden
beschikbaar heblien kunnen stellen.
Git nu no« iets over de samen stel-
ling van het elftal. Velen zullen met
verbazing gezien hebben, dat Mac
Veill niet gekozen is om het Neder-
landsche doel te verdedigen. Dit
werkje is aan den Zuidelijken eerste
klasser Van Tilburg opgedragen, over
wien intusschen een goede roep gaat.
Zondaar komt toevallig N O. A. D een
vriendschanpelijken wedstrijd te in
Haarlem spelen, zocdat de Haarlom-
scho voetballiefhebber» den nieuwen
internationalen keeper als hij ten
minste van do partij is in actie
kunnen zien.
'n de plaats van Den Vorwoy, die
anders zeer zeker herkozen zou zijn
als hij beschikbaar was geweest,, Is
niet Maas gekozen, maar Stevens van
Willem II. Afgewacht dient te wor
den. of Stevens iii hrda id beter dan
Maas zal blijken te wezen. Met de
keuzo van Denis kan natuurlijk ieder
zi. h vereenigen.
Anders staat het evenwel niet de
middenlinie, met wier samenstelling
zich velen niet zullen kunnen vore-ni-
gvjti. Voor ons Haarlemmers is het
zeer teleurstellend, dat de Groninger
Van Ling© in de plaats van Tekelen-
burg is gekoz-'n. Dit treft nog te mear,
omdnt er in 't geheel geen Haarlem
mer gekozen is Maar ook al was hij
gex 'i Haarlem-speler, zouden we toch
heel wat liever den stoeren, maar
fnir-spelenden Tekelenburg- .«©kozen
hebban gezien. Steeman is zijn plaats
vol'«omen waard: er komt evenwel
een „maar"' bij en dat is. dat hij zich
waarschijnlijk wegens e°n lastige
blessuur niet geheel zal kunnen ge
ven. De Spartaan zal cr echter wel
rekening me© houden cn tijdig voor
zijn plaats bedanken, als hij daarvoor
redenen aanwezig acht.
De grootste verrassing is evenwel
de opneming van den H. V. V.'er
Campiorti. We hegrijpen en kennen
pie'. de motieven, die de Nederlandsch
Elftalcommissie er toe hebben ge
bracht. om den subllem-spelemlcn en
goed in vorm zijndon Van Roesscï te
passu eren en de keus t-? laten vallen
op den middelmatig-n clubspeler
Campioni. liet kan evenwel zijn, dat
'tij tweeden Poaschdag laat zien, dat
zijn keus gerechtvaardigd was. I,aat
ons het hopon.
De samenstelling van de voorhoede
zal wel niet vc-el critiek ondervinden.
Het zijn stille voor stuk spelers, die
te?3n een duwtje kunnen en dit Ls
natuuriijk bet voornaamste ver
stand hebben van het maken van doel
punten. Gupffert bijvoorbeeld is een
voortreffelijk liraksbuitcnspeler, maar
door onverwacht en onvermoeid toe-
loopen heoft liij in dit seizoen Ajax
ook can menig drilpunt geholpen.
V.'e stellen dan ook veel vertrouwen
in hem. Eveneens in zijn buurman,
den goai-gettcr v.iii liet Noorden Jaap
Duk'er. Dat liet Groningrsebe Dc Quick
bijna e!'.n wedstrijd won, is voor een
niet gering dc 1 aan de talrijke goals
van Jaap Bulder to danken. Mis
schien dat hol beter geweest zou ziin.
nm hom met. Dé Kesslcr, die de mid-
denvoarnlaats bezet, van plaats te la
ten verwisselen. Intus&cheh is ook
deze Hagenaar the right man in the
right place in de voorhoede. Hij speel
de nu reeds zestien maal in onze na
tionale ploeg in dez© linie! Hij is ge
wend om met Boel Ie Kessler samen,
te spelen; dit is waarschijnlijk de
oorzaak geweest, dat de Gom missie
ook Boel ie heoft gekozen. In elk ge
val heöft de laatste reeds zijn sporen
op internationaal gebied verdiend.
Blijft over de rechtbuitenplaats.
We zouden haast zeggen, dat hier
voor „natuurlijk" de Ajax-speler Jan
de Natris die verleden jaar tegen
Denemarken een juweel van een doel
punt maakte werd gekozen. De
Commissie heeft hierbij klaarblijkelijk
alleen gedacht aan de inderdaad
groote voetbalcapaciteiten van De Na
tris cn niet aan zijn eigenaardig ka
rakter. Ilij wordt namelijk bijzonder
gauw boos en laat zich dan tot on
sportieve handelingen verleiden. Dit
hebben we bij vernieuwing neg kun
nen constaltaren, toen Ajax cut sei
zoen op het Haarlem-terrein kwam
spelen. Toen op een gegeven oogen-
blik de scheidsrechter "zijn zin niet
wilde doen, wiide hij kwaad en dol
driftig het veld af loopen; s'echis met
de grootste moeite wercl hij hiervan
weerhouden.
Maar als hij op tweeden Paasóhdag
deze kuren thuis laat, dan is hij wel
de aangewezen rechtsbuiten.
Als geheel tenslotte lijkt het ons wel
eon sterk, maar niet het sterkste
elftal, dat ons land op de been kan
brengen.
IJMUIDEN.
Vissahor ij-M a t s c h a p j> ij e n.
Do Staatscourant bevat do gewijzigde
statuten der Stciuntrawlermnaiichappijen
„Shamrock", „Elbernia", „Hercules"
on „Erin", do sloornv Isseherij-
M&aUohappij „Nil DuspoTiindum" on Jo
Visécherij-Maat schappijen „Ewalii", „Vic
tor", „Centrum", „Anrnlia", „Victoria".
„Gloria", „Pluto", „Alma", „Hugo".
„Prosper". ..ttolnnd". „Wodan", „Julia",
allen gevo-tigd to Dnuidm, gemeente
V eisen.
BLOEMENDAAIi.
N.V. ALEX. ISRAéLb CORSET-LN
DUSTRlE, De Staatscourant bevat da
gewijzigde stutulon der N. V. Alox. Israëla'
Corset industrie te Bloemendaal.
VELSEN. Gcmeontcraad. Openbare ver
gadering van den gemeenteraad van Velseo.
op Dinsdag, 15 Maart 1921. dea namiddags
te 63.4 uur, tea gcmecntehuize.
Agenda
1. Ingekomen stukkeu en medodeelingen.
2. Steun aan de particuliere bouwnijver
heid.
3. Stichting van een school voor lager on-
.j- te IJmuiden en aankoop van deu
daarvoor benoodigden grond.
4. Samenvoeging van den dienst van het
Bouw- cn Woningtoezicht met hot bedrijf
openbare werken. raststelllDg van de daar
uit voortvloeiende bcsluiton en bestemming
van het tijdelijk bij den dienst van het Bouw
en Wouingt'Xzicht in gebruik zijnde go-
houwtje tot tijdelijke politiepost.
5. Crediot voor het aanbrengen van een
go volsteen in het gebouw der bewaarschool.
6. Subsidie-aanvrage van de verecnlging
»u amhachts- cn middelbaar-teciiniscb on
derwijs te Haarlem.
7. Verhooging crediet voor de werkver
schaffing.
8. Wachtgeldregeling voor de papierfa
briek.
9. Bevordering van den adjmict-COnuuies
bi) de verificatie der genneente-financiën tot
commies.
10. Crediot voor hot aanschaffen van leer
middelen ten behoeve van dc o.l. school G.
to Wijkeroog.
11. Verbouw nijverliokii-ivymDchool voor
ambachtslieden en vaststelling begroetingen
van de Visiclierijachool. dc IlniideUavond-
school en de nijverhcsdsavondschool voor am
bachtslieden. voor het jaar 1922.
12. Wijziging der verordening op den
rechtstoestand der ambtenaren.
13. Bepaling aftrek voor genot vrije wo
ning voor den concicrge-bode van het ge
meentehuis.
14. Opheffing open bebouwing terrein wo-
ingbouw ..Bloemendaal—Noord
lo. Finaucicele besluiten.
16. Belastingzaken.
BENNEBROEK. Dezef dagen
werd ons g-: meld, dat Chr, Zangver-
eetni^ing „Bennobrook" tot directeur
benoemde don heer "C. Vis Jz. te Hil-
legom.
Dit liericlit blijkt naar 't bestuur
is meldt, onjuist. Er la nl. nog nie
mand benoemd.
DE CONFERENTIE TE LONDEN.
Lloyd George aan
't woord.
e-.n interview waarschuw i Lloyd
George tegen anne.xionistisch ge-
schrijf in Franscbe bladen en raadt
hij Franlcrijk aan oon democratisclie
politiek te voeren, Indien liet Enge
land aan zijt» zijde wil houden.
Brland aan 't woord.
Briand zal J lo ogstv.- aarfichi j n 1 ij k
eerst in een gecombineerde vergade
ring van de commissies voor do finan
ciën en buHenlandsche zaken rneda-
dceliatgen doen alvorens luj in Het
Franscbe parlement over de Londen-
schc cpnfcrentie sproskt, hetgeen-» wel
niet voor Donderdag zal gebeuren.
DE TOESTAND IN IERLAND.
Represailles.
Nadat tweo godexnobilisoerden to Thurles
beschoten waren, hebben gewnponden en
gemaskeulen 's nachts invallen gedaan ln
do huizen der bewoners en vier mensehen
gedood, van wie er tweo uit bed gesleep:
worden; een vijfde werd doodeliik gewond.
De politieke medewerker der „Daily
Mnil" zegt, dat er goede reden bestaat
aan te noinon, dat er omtrent de Iersche
quoestie opnieuw meoningsverechll be
staat in het kabinet. Hij meent beslist te
weten dal zioh enkele unionUtirche mi
nieters gevoegd hebben bij hun libérale
collega's, die Sir Hamar Greenwood's poli
tiek afkeuren. In de Dinsdag gehouden
fcabinetszitting werd de aandacht gevestigd
op Greenwood's drié maanden geleden
gedane belofte, dat do vrede ln Ierland
binnen drio maanden hersteld zou wezen
eu de ministers, dio zijn politiek afkeuren,
brachten opnieuw lijsten van gepleegde
vranddaden ter tafel om aan te toonen, lat
Greenwood's politiek mislukt was.
Als gevolg van de geopperde critiek zijn
stappen gedaan om de kadetten of bijtroe-
pen van het politiecorps, in een nieuwe
positie te plaatsen; zij/.ullen n.l. hij bet
leger gevoegd worden onder militair disci
pline.
De coalitie liberale partij zou do repres-
saille-maat regelen bespreken.
Het heet, dat de IIome-Rulcwet in Ier
land op 19 April in werking zal komen en
dan de verkiezingen spoedig zullen vol-
gen.
De eerste zitting van het Dlstar parle
ment ie bepaald op 21 Juni.
Een beroep op Lloyd George.
Tn de „Times" doet lord Decics
wiens naom genoemd is als opvolger
van French als onder-koning van Ier
land, een beroep op Lloyd George om
opnieuw als bemicVlelaar op te treden
in de Iersche qua es tie. In het Lager
huis (aldus lord Decies) heoft de m
nister voor Ierland verklaard, dat er
in lerlaml een ©orloJstoestand be
staat. Dit is inderdaad waar, maar
de schrijver herinnert er Sir Hamar
Greenwood aan, dat iedere oorlog een
eind moet hebben en dat het normale
eind van een oorlo» een vredesver
drag is, opgesteld als resultaat van
onderhandelingen.
Js. vrangl de schrijver, die oorlog
in Ierland nu niet ver genoeg ge
gaan'1 Wordt het rre iY tijd, dat zoo
wel Ierland nis Engeland stappen
ioen om er een eind aan te maken'"
Me ar ar moet iom.nl beginnen. De
eenige, die dit doen kan met ©enig©
werbelijko kans on succes is de hui
dige premier. Het' bereiken van den
vrec'e na den grooton oorlog is voor
o'-n groot dool aan hem tc danken.
Hij heeft vele gaven die hem het
recht gaven als een groot ouderhan
delaar te worden i-:-ohouwd en als
het Engolsche en hét Iersche volk ge-
looven, dat hij het werkelijk ernstig
meent, zal het hem aan steun van
bet publiek niet ontbreken, maar het
is noodzakelijk, dat hii de ieugela zelf
in handen neemt. In December is de
nrernier b-iina geslongd in zijn onder
handelingen met Sinn Fein. De tijd
is zoker rijp voor bent om een nieuwe
poging te doen. I aat de premier rich
openhartig en rechtstreeks tot de ver-
teg nwoordiger- van het Iersche volk
wenden met het aanbod van een wa-
oenstilstand op voorwaarden, die 1
kan aannemen zonder ziclt to verne
deren. I aut hem zich bereid verkla
ren de financieels bevoegdheden van
Ierland ingevolge de niéuwe wet uit
te breiden wntil hij moet ze vroeg
rrf laat tod» uitbreiden. Als het Ier
sche volk zoo onredelijk zou zijn zijn
pogingen tot toenadering .af te wijz-c,
don zou tie toestand in Ierland zeker
niet erger rijn dan tbao», terwijl
premier veel zou hebben bijgedragen
tot vermeerdering van het aanzien
der Brilsche staatsmanskunst in de
wereld.
De huidige toestand in Ierland kan
niet voortduren; al» het wel geschiedt
dan ben ik overtuigd, alu ;s besluit
Lord Decies. dat Ierland ten onder
gaat.
DE ONBEKENDE BELGISCHE SOLDAAT.
De betrokken commissie Ucolt besloiou
aan de Belgische Kamer voor te stellen,
het monument voor den onbekonden sol-
daal op te richten in het park voor het
parlementsgebouw, en daarvoor eeu crediet
E50.WJ francs beschikbaar te stellen.
HET RESULTAAT VAN DE LONDEN-
SCHE CONFERENTIE.
CRITIEK OP DE LEIDING VAN
SIMONS.
Over de besprekingen in de commissie
■au Buitenliindsche token, die ale steeds
•erlrOUW'Jijk waren, verneemt de „Vos-
.isehe Ztg." dat de Minister van Bui
iciilandgcfco Zaken. Dr. Simons. :n groo
ts lijnen rijn houding in Ikmaen tegen
•ivtr de critiek, U:v door de vrtegeu-
woordige» van alle partijen weid uitge
oefend, verdedigd heeft.
De spieker der Duits ch Nationale
Ifeflfericli. oefendo voornamelijk cri-
tick uit op het Maandag te Londen ge
rlime voorstel betreffende een voorloopt
go regeling voor vijf jaar, van wolk voor
ïlol hij der. Minister eo:i verwijt maakt.
Simons gaf loc, dat hij me', dit voor
jtel de grens van fijn volui-va had
overschreden, evtna'.s het prestatie-ver
spogen van Duitschland. Hij verdedigie
-rijn houding met te wijaen op don ge
dwongen toestand, ln welke atoh de Duit
sóhe delegatie bevonden en den wensoh
liet uiterste te trachten aan afbreken dor
onderhandelingen en do dwangmaatrege-
n te ontkomen.
Do sociaal democraten oefénden even
tens critiek op de leiding der Dui'.sche
delegatie.
Alle partijen bicken tenslotte met de
leiding van Dr. Simons genoegen te ne
nen. De ontevredenheid, welke naar vo-
x-n kwam, zal dan ook niet leiden tot "-en
Minister wisseling non 't Rijksminiaterie
au Biiitcnlandsche Zaken.
Naar het „Berliner Tagebl.att" verneemt
was het resultaat der besprekingen dst
men algemeen vaa oordeel was. dat de
delegatie haar taak volkomen renru'.d
heeft!
Over het definitieve besluit van de
commissie staat nog niet vast, dat de
.espreking6u eerst lieden zullen eindigen.
Simons is voornemens ook in de Com
missie van Buitenlundsohe Zaken van den
Rijksraad het woord te voeren.
CHURCHILL'S KLIS NAAR EGYPTE.—
Churchill is te Cairo zonder incidenten
per automobiel aangekomen. Hij had bui
ten Ektjr den trein verlaten en daardoor
de plannen verijdeld van een groot aantal
studenten, die zich in afwachting van
zijn komst op 't station hadden verzameld.
DE HOUDING DER FRANSCHB
TROEPEN.
Stephen Lauzanno van de „Matin" heeft
te Cobleuz ecu bezoek gebracht aan gene
raal Allen, den commandant van het ..me-
rik.-iir.sche bezettingedetachement.
Mij vroeg deien, r.'.ct alB oppcrbevelbeh-
her van het Amerik-nsche leger, maar a's
vertegenwoordiger van do Vercenigde Sta
ten, naar zijn meening over de houding cn
het optreden van du Franscbe bezettings
troepen.
Generaal Allen verklaarde op fijn eere-
woord, dat alle aantijgingen van geweld
pleging er.z., onwaar zijn. Sinds maanden
is er ge«n zwarte soldaat meer in Rijnland,
cn toen de zwarte troepen er waren, heb
ben eïj geen wreedheden enz. begaan.- l>e
Duitsehe autoriteiten hebben slechts 13 ve-
vallen kunnen bewijzen, en dat op een bo-
zeltingriesjftr van 90.000 man.Ik hoop. zeide
generaal Allen, dat allo bezettingstroepen
zich zoo gojd gedragen en een zelfde hof
felijke bescheidenheid te zien geven als de
Fransche troepen.
HET NIÉUWE KABINET VAN ZUID-
AFRIKA. Reuter verneemt uit Kaapstad
dat volgens betrouwbare politieke kringen In
liet kabinot van Smuts zitting zullen hebben:
Derwie Sniartt (landbouw), Patrick Dnr.can
(industrie), kolonel Denya Reila (verdedi
ging) en De Wet (justitie). Oud or de tien lo
den van liet Kabinet zijn evenveel Engel-
schen als Hollanders.
Naar verluidt zal Smart; Siuuts vergezel
len naar de rijksconferentie ie Louden.
UIT GEORGIë. Gemeld is reeds, dat dc
Kemalisien Batocm hadden heroverd. Vol
gens een bericht uit KurisXaniinopel aan de
„Times" hoeft het Georgische leger feitelijk
opgehouden tc bestaim en rukken de Bolsje-
w-iki snel iu ZuidelHko richting op. Om nu
een t>czc'ting door do rooden tc nxirkonien.
zouden de Georgiër» dan nog maar liever
aan de Krmaibten verzocht heblvcn om zich
over de stad te ontfermen.
HERSTEL DER VERWOESTE GEBIE
DEN. De ophouw der verwoeste bedrij
ven en gehouwen waarmee in België, wol
wat meer voortgang wordt gemaakt dan
in Frankr ;k, gaat toch ook danr nog heel
laugxurn. Hulp van rijkswege wordt
wanneer men do berichten in de dagbli
den kan geloovon in geheel onvoldoende
mate gegeven.
Thans probeert do regeering particulier
initiatief te wekkenen te prikkelen door
het uitloven van prijzen.
Koning Albert heeft besloiou om 25.000
frs. toe te kennen aan diegene, die vol
gens een jury, het beste ic de verwoeste
streken, een landbouwbedrijf *»1 hebben
herbouwd.
DiE OORZAKEN VAN DEN WE
RELDOORLOG. De Commissie van
Ondei®oek uit don Duitscbc-n Rijks
dag formuleerde gisteren rapport
over do gebeurtenissen, die tot den
wereldoorlog gè&eid bobbon. Daarbij
komt zij tot de conclusie, dat Duitsch-
land noch Oostenrijk een geheime
mobilisatie voorbereid hebben. D<
voorbereidende maatregelen en de of-
ficic-ele mobilisatie zijn op de der En
tente-sta ten gevolgd.
DE MOORD OP DEN 8PAANSCHEN
PREMIER.
De Spaansche premier, Don Eduardo Dato e
Iradier. die op 65-jarigen leeftijd liet slacht
offer van een moordaanslag geworden is. was
geboortig uit Corunna Hij Mudeerde te Ma
drid in de rechten en trad in 1S53 in de poli
tiek, waar bij zich aansloot hij de conserva
tieve partij. In d.-izelfde Jaar werd hij in de
stad Vitorie gekozen tot lid van de Cortes,
ln 1899 word hy minister van Binnenlaiidsehe
Zaken, in 1903 minister van Justitie en in
191S minister-president. Van t toogin van zjjn
poliJleken loopbaan af was hij de verlroo-
wecsman van Don Francisco Silvela. dea
'.cider van de conservatieve partij- Gedu
rende zijn eerste ministerschap stichtte hij
het instituut voor sociale hervormingen en
kwamen dc wetten tot stand 'ot regeling
van den arbeid van vrouwon eu kinderen.
In 1907. onder het ministerie-Maura. werd
Dato, dio inmiddels de leider der conserva
tieve partij was geworden, benoemd tot bur
gemeester van Madrid en later werd Irjj ge
kozen to; president van de Kamer
Na zijn optreden in 1913 als premier zocht
by «en toenadering tuwrkea de conservatieve
en de liberale partij en werd hy bet hoofd
v*o d» nieuwe coalitie. torwUI een reaction-
'nafre minderheid van de eoMerratfeven onder
leiding bleef van Maura en La Clerva.
Van d« tijdstip of waa Dato de tuan van
de coDservatief-überalo politiek, in wien
koning Alfonsus groot vertrouwen stelde en
op wien bij in moeilijke omstandigheden
steeds opnieuw een beroep deed
Op 31 Augustus 1920 droeg de koning aan
Dato de vorming op van een ministerie. Tot
tweemaal toe vroeg deze. tengevolge van po
litieke gebeurtenissen, zijn ontslag, maar
telkens weer vc.-zocht ce koning hem presi
dent van den ministerraad te blijven.
Door z(jn dood is don koning een trouw en
toegewijd dienaar ontvallen, een van de
meest betrouwbare raadgevers van de kroon
eu het ia to begrijpen dat de ridderlijke vorst,
zoodra hij den moordaanslag vernam, zich
mar deu post voor eerste hulp bij oageluk-
:eu wilde begeven, waarheen men deu doode
rervoerd bad en daarvan slechts afzag op
dringend aanraden van zijn omgeving. d!o
voor een nieuwen aanslag vreesde Later
heeft, zooais men in de telegrammen heeft
kunnen lezen, do koning bijzondere hulde
nan het stoffelijk overschot van zij'n trouwen
raadsman bewezen hij do begrafenis, die
krachtens den uitersten wil van Dato met
oud is geschied.
Franscbe pers roemt beru als een op
recht Triend van Frankrijk en een van de
vurigste l>e vorderaars van een toenadering
tusschen Frankrijk en Spanje.
De Doitsche pers op 'uaar beur: huldigt
hem als een staatsman die bij het nitbreken
don wereldoorlog IJverde voor de hand
having van Spanje's neutraliteit.
Omtrent de omstandigheden waaronder de
moord is gepleegd, wordt nog nader gemeld,
dat de chauffeur van de auto waarmee de
premier huiswaarts reed. onderweg bemerk
te 'lat hij gevolgd werd door con motorfiets,
waarop twee man zaten, met een aanhang
wagen waarin nog een dorde gezeten wsv
Dit motorrijwiel reed met open knslpot en
";t© een vervaarlijk lawaai, waardoor h«
n, dat de voorbijgangers de revolver
schoten niot hoorden eu zich niot aanstonds
rekenschap gaven run wat er gobeurde. Dit
heoft dc daders in staat gesteld te ontkomen.
De particuliere secretaris van minister
Dato heef: verklaard, dat reraioedelijk de
moordenaars hun plan laag van te voren
hebben beraamd. Een dag of wat geleden,
toen de premier per auto door de »tad reed.
kwam een motorfiets achterop gereden en een
iweede aan don anderen kant. Zo bleven aan
■weerskanten naast de auto rijden cn hun be
rijders wisselden door de portierraampjes
lan de auto heen, «cn toeken. Dit was aan
Dato niet ontgaan, die er met zijn secretaris
ovor gesproken had. vragende wat dit wel te
beduiden mocht hebben. Volgens den secreta
ris blijkt hiermee dat de moord tot In bijzon-
derhede." Is voorbereid.
DE MOORD OP DEN 8PAANSCHEN
PREMIER. Drie Individuen op motorfiet-
zijn gearresteerd in de gemeente Espl-
bij Segovia: zij worden verdacht deel
genomen te hebben aan den aanslag op Dato.
DE PRUISISCHE LANDDAG. - fn de
openïngsz'.ttkig van den nieuw gekozen Prnl-
sischen Landdag werd de vroegere voorzitter,
de sociaai-deniocra.it Leinert. met S57 van de
406 stommen herkozen. Tot vice-pre^identon
worden gekozen: PoreAi (centrum). Von
Kries (Dnitsch-nationaal) en Garnicli (Doit
sche volkspartij).
Bij de opening Jilebl de ouderdnmspresl-
dent ReroMt een rede on besprak de tegen-
woordlgo crisis, do dwangmaatregelen- de
volksstemming in Opper-Silcxi?.
DE AMERIKANEN AAN' DEN RIJN.
s or wel een dwazer verhouding dunk-
baar. da» die tnascbon de Vercenigde Staten
Noord-Amerika en 1 Dültechland. In
n duur; de oorlog nog altijd voort. Toeii
hebben de afgevaardigden van beide landen
zifting In gemeonschnppeüjke eommUsie». En,
da? Is e men lijk het mooiste, zeer dikwijl»
blijken die Amerikaartsche goiclegeerden
voor Duitjchlatid vricoden ln den nood te
z»jn. d:e remmend werken op hun F.nzelwhe
én Franscbe collega's.
Typisch J.ornt dit weer uit In een artikel,
van de „Külnische Ztg.". over de Amerika
nen aan den Rijn. ne; blad schrijft o.a.„In
den butsten tijd hebben ons dc meest tegen
strijdige berichten bereikt over het verblijf
of het vertrek der Amerikanen aan den Rijn
Ook do boodschap van president Harding
heeft daarover geen klaarheid gebracht.
Maar dan komt het ..Al zou ook, gaat het
blad voort, .het terugtrekken der Amerika
nen een zekere verlichting brengen in de be
zetting. vooral wat aangaat een sterke ver
mindering der bezottlngskosteh, zoo is men
zicli toch juist in hot Iïijngeblod wel degelijk
er van bewust, dat zoo lang do bezetting
duurt, het verblijf (ter Amerikanen in het
Rijngebied zeer wonacbelyk is. Want met het
wegtrekken der Amerikaanscho troepen uit
Rijnland, zou gepaard gaan bei vertrek van
den Amerikaanjcben vertegenwoordiger uit
de Rijnland-coniruisaic. De vroegere vertegen
woordiger der Vercenigde Staten !n de Rïjn-
lauöcomuiissie. Pierrepont Noyes, beeft door
zijn moedig openlijk optreden in Amerika
voor Duitschland en door zijn boek „Ter
wijl Europa op vrede wacht.. in Duitsch
land zeer veel sympathie gewekt en hij heeft
zeer goed werk gedaan door d« scherpe kan
ten af ic slijpen van de vertiouding njs-
se ben de Engelse he en Franscbe vertegen
woordiger» en de Doitsche."
„Wat wij." aldus schrijft do „KölnUche
Ztg." verder, „in Rijnland en in geheel
Duilsehiand vóór alle» noodig hebben, is. dat
de overwinnende staten eindelijk onze ver
houding van zuiver objectief standpunt moe
ten gaan beschouwen en alle gevoelsmotie-
co moeten uitschakelen. En juist Pierrepont
Noyes was liet, die in dc Rünlaodcommissie
altijd en altijd weer bij alle ow.'nlten de ob
jectiviteit op den voorgrond stelde. Noye» is
bet geweest, die zelfs tegen Wilson in. te
Purija wist door te drijven, dat de Intergealli-
eerde Rijniandcommissie, ais civiel gezag bo
ven dc militaire bezettingslegers werd go-
steld. Ook als voorzitter dor intergeallieor-
de steenkolen-commissie was Noyes degene,
die. deu Puitachen eoonomischen toestand bet
kalmst en zakelykst beoordeelde, en die er
zorg voor droeg, dat de steenkolen-eis,hen in
Rijnland binnen dc perken bleven. Het i»
kouwens logisch ook. dat de Amerikanen,
die de zaken in Duitschland en Europa van
veei hooger plan beschouwen, een kalmer tn
overzichtelijker beeld krijgen, dan de staats
lieden, die midden ln den Europeescben
chaos staan Ook het optreden van generaal
Allen, don leider der Amerikanasche strijd-
krachten in Duitschland. die gelijktijdig al»
vertegenwoordiger van het Auierikamseiie
ministerie van Buitenlandsche Zaken, de
plaats van Noye» innam, en wiens staatsmans-
ergenscluppcn geroemd worden, beweegt zich
ia dezelfde richting. Hoe zwaar au voor
liet Rijnland ook de bezetting Is. hoe dm*-
kend ze ook op ons rust en wij snakken naar
een vermindering der bezettingskosteii. zoo
wordt toch door lieden, die den toestand be-
eordeelen kunnen, de weusch uitgesproken,
dat de op den voorgrond tredende Araori-
kannsclie vertegenwoordigers hun werkzaam
heden in do Rijniandcomm issie voortzettou.
Daarom schijnt het ons In het belang van de
RijnlaoAvbe bevolking, zoowel als ia d»t
v.in het Rijk gewenschf. dat de Ainerikaan-
sehi: troepen voorlooplg In het Rijngebied
b.ij u-o."
Inderdaad moot generaal Allen een eerste
klas staatsman zijn. Want. Stóphane Lnu-
zuime, do bekende redacteur van „Le Ma-
tin", die. zich op hei oogenblik in bet bezette
gebied bevindt, schrijft over een bezoek aan
den Araerikaanschen generaal„Ik zeide
beni. dat ik verraat waa door de hartelijk
heid, waarmee dc Franscbe generale staf met
den Aaierikaansclien samenwerkte, waarop
hij mü in de rede viel..Wij staan niet zij
aan zy. maar hart aan hart, hier aan den
Rijn, en steeds worden Tirard (do Frairsche
commandant) en ik het eens. Er heerseht
hier geen Fransch regiem, geen Belgisch,
geen Engclsch, geen Amérikaansch doch
intergealliecrdr
Dat wil dus zeggen, dot vriend en vijand
het met generaal AUen eens Is. Mca kan het
zich voorstellen, dat de „Kölnische Zeituog"
■nder deze omstandigheden niets voor he:
vertrek dor Amerikaausche troepen voelt.
Rembmndt» „Lucretia".
Rembrandt» ..Lucretia", die In 1913 voor-
26D00 pond geveild werd. later In de coHecMs
Jansen was en Uians in de collectie HellbnU
te Kopenhagen, aai binnenkort opnieuw ondei
den hamer komen. Met deze collectie komen
dan tevens op de markt een kleine studie voor
Rembrandts „Suxanna", een „Mansportret"
van Frans Hals uit de collectie Gumprecht,
een tweede portret van Hals, gedateerd 1640
en twee doeken van MostaerL
AMERIKA EN DE HANDEL MET
SOVJET-RUSLAND.
De resultaten vim de Anaerikaaiische han
delspolitiek ten aanzien van hot goederenver
keer met Rusland wekken den indruk, dut
een handed op groot» schaal met Rusland
niet mogelijk zal blijken zoolang daar te lan
de het sovjet-stelsel roortbootaat en de eco
nomische constructie wordt belemmerd.
Zooals Lat. hier ter plaatse vermeld
wordt, heeft de Amerikaansche regeering de
beperkingen betreffende den handel met Rus
land reeds acht maanden geleden opgeheven.
Alleen de levering van goederen bleef ook ver
der verboden voor zoover zij tot oorlogs
doeleinden zouden kunnen worden gebruikt.
Tegelijker tijd mot de opheffing van de haa-
delsbeperklngen heeft echter het Amerikaan»
scha stoatsdepartement van handel de belang-
hebbend-^x uitdrukkelijk gewaarschuwd, dat
de handel mat Rusland met belangrijke risi
co's ls verbonden.
In December Jl. heeft het Amerikaanscho
staatsdepartememt betreffende de hervatting
van het handelsverkeer met Sovjet-Rusland
een tweeden stap gedaan. Het heeft namelijk
glle beperkingen betreffende den uitvoer vaa
edele metalen en munten naar en de valuta
transacties met Sovjet-Rusland opgeheven.
Deze maatregel volgde op een uitgebreide pro
paganda der radicale elementen ln Amerika,
die op d« hervatting der handelsbetrekkingen
met Sovjet-Rusland op een uitgebreide schaat
hebben aangedrongen eui hiervan grooto eco
nomische voordeelen voor de V, 9. verwacht
ten. De resultaten, sedert de opheffing der
bovengenoemde restricties verkregen, staan
echter ln geen verhouding tot deze ver strek-.
kende verwachtingen. Op eon recente verga
dering der commissie van het congres voor
buitenl&ndache zaken heeft de heer A. EX
Klieforth de redenen uiteengezet, waarom de
pogingen strekkende tot de hervatting van de
h&ndelabotrekkingen met Sovjet-Rusland tot
dusver mislukten. HU wees er vooral op, dat
onder de tegenwoordige omstandigheden lu
Rusland op economisch gobled geen vooruit
gang mogelijk le. Hoewel de hervatting der
handelsbetrekkingen met Rusland voor de V.
Sevenals ook voor andere landen voordee-
lig zou zijn. la zulks volgens den heer KWe-
forth thans tengevolge van de desorganisatie
der productie en van het ontbreken der koop
kracht in Rusland onmogelijk. Vróeger was
het graan het voornaamste exportartikel van
Rusland. Het werd op de groote grondbezittin
gen op ruime schaal geproduceerd, deze wer
den echter verdeeld, de landbouw machine*
werden vernield, eu ln verband hiermede
ging productie en veeteelt achteruit. Volgen»
den heer Kllcforth, heerseht niet alleen ln d*
steden, maar ook op het platteland hongers
nood. De boeren producceren slechts zoo
veel, als het voor hun eigen behoeften nood
zakelijk Is, omdat er voor hen geen reden
bestaat meer te produceoren..
Hout was een ander gewichtig exportarti
kel van Rusland. De heer Kllefonh- wees er
op, dat de productie van timmerhout van twea
factoren, namelijk van arbeid en ran trans
port afhankelijk ls, terwijl de arbeid van d»
voedselvoorziening afhangt. In de woudgebie
den ls echter de hongersnood nog grooter da®
tn de andere deeleo van Rusland. Bovendien
wordt de productie nog door de enorme trans
portmoeilijkheden belemmerd. aib gevolg
hiervan Ujdt de Russische bevolking ondank»
de uitgebreide woudgebieden van Rusland on
der gebrek aan brandhout.Wat den hulden ba,
treft, dio vroeger oveneens een belangriflc
Russisch exportartikel vormden, is de produc
tie hiervan in verband mot den achteruitgang
van de veeteelt belangrijk afgenomen. Do
vooruitzichten van den Ruarischen riasultvotf
zijn eveneens niot ais gururtlg te b£ochouwen.
Volgens den heer Kllcforth zijn de toekom
stige groote vooruitzichten van den Rusri-
schen handel aan geen twijfel onderhevig.
Thans wordt echter deze ontwikkeling belem
merd. Gt-en vooruitgang kan worden gemaakt
in een land, waar de particuliere handel alt
strafbaar en de in particulier bezit zijnde goe
deren als contrabande worden beschouwd ea
waar onder de leuze van socialisatie alle In
dustrieën gedesorganiseerd werden.
Het scepticisme van het officieels .Amerika,
-zocalg hot ln de redevoering van don heer
Kllcforth aan den dag is getreden, Is in In
teressante tegenspraak met de optimistische
zienswijze van den heer Vanderilp. wiens plan
nen wij hier ter plaatse t z. L uitvoerig heb
ben beep roken.
De zon als energiebron voor de aarde.
In „Vragen van den Dag" schrijft prof. dr.
D. van Oullk oen lezenswaardig artikel over
de «on als energiebron voor de narde.
Het blijkt aanstonds, wolk een over-
heerechende rot de zonneetrallng vervult
voor het onderhouden van alle verkeer
op aarde, ook van de levensfuncties van
Plant, dier en mensch. Wij hebben daar
toe slechts enkele vaa de bovenbedoelde
omzettingen der onderscheidene vormen
van arbeidsvermogen, die aan bepaalde
gewichtige processen op aarde gebonden
zijn, nader te onderzoeken. En wanneer
wij dan deze tronaformatles de revue laten
passoeren, d. w. z. haar In chronologisch
omgekeerden zin vervolgen, voert dit ten
slotte, haast zonder uitzondering, steeds
terug tot eenzelfden gemeenschappelljken
oorsprong. nameUJk tot de groote centrale
bron van licht en warmte, van groei en
bloei en van allo beweging en organisch
leven op aarde, de son.
Prof. van Gullk spreekt verder over de on
verantwoordelijke wUzo. waarop hot tegen
woordige geslacht zich tegenover het geërfde
kapitaal der zonno-energlo, voornamelijk op
gehoopt ln de steenkolenvelden der aarde, ge
draagt. Een nieuw Dultach krachtwerk „Gol-
pa" verslindt b.v. niet minder dan 7000 ton
I bruinkolen per dag.
Verder behandelt schr. de verschillende
middelen, waardoor men getracht heoft andere
bronnen van arbeidsvermogen productief t«
maken.
i Dan volgen eenige aan 8chroedor ontleend»
getallen, die de verhouding aangeven van d«
besclkbare zonne-energle tot hetgeen hiervan
gevat wordt of zou kunnen worden. Zij zijn uit
gedrukt In biljoenen calorieën en berekend
per Jaar: zonnebeetrallng van het aardopper
vlak 700.000.000; door photoaynthese ln plan
ten vastgelegd 180.000; energie van al het
stroomende water 50.000; JaarlUksch verbruik
van steenkool e.d. 6.600; exptoiteerbare wa
terkracht Ï.800; reeds geëxploiteerde water
kracht 80; gezamenlijk arbeidsvermogen va»
alle monschen 70.
Tondst van oude munten.
Dé ingenieur Hush S. Gordon vond bij het
graven ln een stuk land ln Fetter-lan© ta
Londen 36 ïilveren munten, waarvan een uit
den Rcmietnschen tijd, twee gouden ringen uil
het Tudor-tijdvnk, stukken, naar. men vermoedt
van monnltskettingen en middeleeuwèch aar
dewerk.
Ook vond hij nog een kldn gouden ornament,
dat waarschijnlijk doel heeft uitgemaakt van
een kraag. Men gelooft dat dit laatste Grtekaoh
werk t» ran 400 of 600 Jaar r. Christus.