HAARLEM'S DAGBLAD Drie maanden Schooier Sporipraaijg Dit lie Umstrelrsn Buitenland Letteren en Knnst Gemengd nieuws ZATERDAG 18 MAAKT 1921 - VIERDE BLAD door C. de Blij. in. Wc moeien wel 0011 rampzaligen aanblik geboden Hebben, loon we daar met door weekte plunje naai! elkaar op een bankje Zivu te rillen va» kou en ellende. We wachtten geduldig totdal de Hooge Oouio zou komen opdagen, die over ons lot zou beslissen. De tijd kroop voorbij.... we stopten voor tijdverdrijf een pijpjeEen tonig tikte de klok.... De agent zat dood- bednacjl to schrjjvon. aan oen procos-verba al! Ting, ting, ting.... een trambel tingling!.... voorbijl Met z'ii drieën za ten we ieder voor zich zoo alléén, zoo een zaam, en toch hadden we hei echte Shit Ni- colnasgcvoel ,.Vn| verwachting klopte nu nart'!.... E. was even een omlorbreken van de h."-riiare stil tel.... Hen juffie! Mebccr de agent, 'k heb een zllverbon van ƒ2.00 verloren!".... Een officieel„ïloe Is uw naam en adres, hoe oud is u en waar is u geboren?" van den dienstklopper.'.... Kleurend en hakkelend geeft het juffie bescheid! .Bij de bereke ning van baar leeftijd kleurde zij zóó hevig, als bad de politic-agent haar gevraagd, of ze wc! eens door een manspersoon, in hot ge niep, was gekust!Hoe zhg hij er uit?" irong de agentZe bad hem verloren op den weg van Rijswijk naar Den Ilanz' Hij zag er heel gewoon uitl - Arme Stuinperl dacht ikO, ja, maar 't ging ovor oen zilvorbon cii niet over haar vrijer!.. fk h.id gesoesd!.... DAér was de inspecteur. Gelukkig! Wc springen op, behoeven niets to zeggen! Ecu blik naar onze instrumen ten!Neen! Alleen Dinsdags wordt ver gunning gegeven voor draai orgels en xlente- fijkr!" i het oog van dien man hadden we dus ze.i- geen naam ineer! Wo waren dingen door peen substantief te noemen, zelfs geen schooiers, lezer! Daartoe waren we nog niet afgedaald. In zijn oog oon soort van midden ding, lUBschen mensch en instrument We ■waren eenvoudig ,,ccn dergelijk'." van draai orgels' socldc me - allermiust pskwétat! De scxiooler sprak door my„Meheer de In specteur, zou uwes dau toch voor vandaag niot is een uitzondering kennen makent We zijne zoo nat on ellendig hebben de laatste dagen bijna nies verdiend en nou juist met Sinterklaas zijn de mense vrijgevig en heb ben w'n kansic. toe asjeblief, molteer de Inspecteur' „liet spijt ijongens, inr.ar ik mag van de politieverordening niet afwijken. Dins dags mag er alleen gCïimold worden en dan zou ik jullie eerst nog ni houten „f het niet a I te valseh ls." Do man schoon niet veel fiducie ui onze muzikale tnlonton te hebben. Iets dat mij, die een huitciilandscli renommée op dat ge bied genoot, toch kwetste of ik het beken nen wilde nifiMaar ik voelde mo ge vleid, <i..i grootb jtian in do spcurders- branche ons voor ware „schooiers" had ver sleten! (De zegelring was natuurlijk in mijn zak verdwenen!) M|jn „schooiers''Hart had warempel ook reeds zijn ijdelheid gekregen! Maar spelen moesten we HetwasmetrCcht „pompen of verzuipen!".. Ik begon dus uit een ander vaatje te 'tappen! Mjjn visilekaurtje en perskaart werden door den inspecteur met een mengeling van bevreemding, verlegenheid en achterdocht beschouwd. Do sombere trekken van den agent vertrokken zich tot een grijns! Tegenover hom hadden we reeds gecapitu leerd. dat wist bij.... We waren dan tóch „hceren!"..Hij had het dadelijk als mensch gevoeld ea als sluwe detective ruct een jeberpo observatie van slechts enkele momenten ontdekten en glashelder bewe- ..O! iieeren," klonk het nu over do lippen des inspecteurs. „Dat is oen héél andere zaak! Gaat gerust uw gang! Ik zal u dade lijk een permissie schrijven!".. Hermandad was Janus geworden! l.uf was ik, in mijn ariigtcnimis, want ik moest toch eventjes, héél eventjes, revanche nemen!.. Hautain klonk bet van mijn !ip- pon ..Zeker is het nu óók niet meer noodig »ni ii iets voor te spelen':" Mijn gezegde werd glimlachend niet «en afwijzc-nd gebaar aangehoord!.... Ach ja, hot kan niet anders, die menschen zien lui van allerlei slag en als <lo Koningin der Aarde haar sluier vallen iaat, buigt alien!.. Zij beval „Straatmuziek op Zatcrdagmid- nieut. nooit nog in de annalen van Rijswijk'» politic opgcteckcnd! Do permissie hadden wc nu!.... Maar 't was weer het oude Hedjo „Alle begin is moeilijk." Waar moesten wo boginnon?..Neer striemende regen on kou. Nergens heul!.. Ach, ach Maar, wat me het allersterkste trof. onze kleine leidsman met zijn kornuit jes hadden al dien tijd in don regen staan wachten en gaapten ons nu druipend, sis nafe katen, aan! Geef mij de kinderen en Ik heb de geheele wereld! Wat een weerstand en kracht kan z-'O'n peuzel ontwikkelen, als eenmaal zijn belangstelling is opgewekt en hijzelf ln du handeling wordt geïnteresseerd!,... I\':;ak en prozaïsch klonk Fehrcnbach's stom ..Pak maar uil! Er moet verdiend worden!" „Ja,( maar," bracht ik ln, „er loopen hier zoo weinig meiuchen! l.atcn we eerst een eindje vorder gaan!" Kijk. daar ginds stonden wel oen vijf en twintig meiuchen bij elkaar. In plaats van onze hersens te gebruiken, Hepen wjj op eon drafje er heen, gevolgd door de klompklep- perende kinderen, die tooli niet om niets in den regen hadden staan wachten. Zij wcnsch- tc gegeven kapitaal aan arbeidsvermogen be taal h ik va! van een wals In een donderende step! Maar het geraas was niot te overstemmen f Ik word razend en streek als een bezetene. Het liicip niet! Heel dioht bij nu. Ting! ting! ting! Die tram weer! 8-s-n-stop! Hij staat Wég is mijn auditorium.' In de coupó's ver dwenen. Meewarige gezichten staren ons aan. Lammelingen, créaturen!glijdt van mijn lippen! Mijn toegestoken flambard, die heer lijke schooicraar. waar Ik zooveel fiducie in luid. was leeg en bleef leeg!.. Hij gloed uit mijn vingers!.. Daar stond je nu. druipnat in dien ellendigen regen, aangegaapt en nrt- "lachen door die kleine rakkers om ine eeli! Eén minuut eerder begonnen, één minuut eerder geëindigd!.. En de recette vnts schitterend geweest!-. (Wordt vervolgd.) Het Nodoriaitdsch Elftal. Na lang woelden is dan toch ein delijk ons nationale elftal samenge steld. De lezers hebben het in ons nummer van Donderdag kunnen zien. De methode van eik jaar went ook nu weer gevolgd: terwijl de tegen partij st.eaus geducht gutrunid Is >,het ZwJtsersche elftal hoedt reeds ver schillende wedstrijden in dit -seizoen' gewpeedd), zal oiibö oranje-ploeg slechts een keer oen proefwedstrijd te gen een Zwaluwen-elftal spelen, unze spelers zuilen nu ja nog wel twee dagen e-p het H. V. V.-terreur oefenen, maar iu liet algemeen deel nemen er ami hebben we niet veol vertrouwen. Het vorig seizoen zou ht elftal dit oók doen, maar slechts een paar spelers namen er aan deel. Dat zal ook nu wel hot geval wezen. Alléén een paar ernstige proefvved- etrijden kunnen van -liet nationaal elftal een goed sluitend geheel vor men. Door hel mooie wear van dezen winter zijn slechts heel weinig wed strijden uitgesteld, zoo.'.at het s.ïzoen zeldzaam vroeg is afgeloopen. Dit in aanmerking nemende," zou het b stuur van den N. V, I). heel gemakkelijk en zonder ernstig© bezwaren nog c;n paar Zondagen voor proefwedst.iïjden beschikbaar heblien kunnen stellen. Git nu no« iets over de samen stel- ling van het elftal. Velen zullen met verbazing gezien hebben, dat Mac Veill niet gekozen is om het Neder- landsche doel te verdedigen. Dit werkje is aan den Zuidelijken eerste klasser Van Tilburg opgedragen, over wien intusschen een goede roep gaat. Zondaar komt toevallig N O. A. D een vriendschanpelijken wedstrijd te in Haarlem spelen, zocdat de Haarlom- scho voetballiefhebber» den nieuwen internationalen keeper als hij ten minste van do partij is in actie kunnen zien. 'n de plaats van Den Vorwoy, die anders zeer zeker herkozen zou zijn als hij beschikbaar was geweest,, Is niet Maas gekozen, maar Stevens van Willem II. Afgewacht dient te wor den. of Stevens iii hrda id beter dan Maas zal blijken te wezen. Met de keuzo van Denis kan natuurlijk ieder zi. h vereenigen. Anders staat het evenwel niet de middenlinie, met wier samenstelling zich velen niet zullen kunnen vore-ni- gvjti. Voor ons Haarlemmers is het zeer teleurstellend, dat de Groninger Van Ling© in de plaats van Tekelen- burg is gekoz-'n. Dit treft nog te mear, omdnt er in 't geheel geen Haarlem mer gekozen is Maar ook al was hij gex 'i Haarlem-speler, zouden we toch heel wat liever den stoeren, maar fnir-spelenden Tekelenburg- .«©kozen hebban gezien. Steeman is zijn plaats vol'«omen waard: er komt evenwel een „maar"' bij en dat is. dat hij zich waarschijnlijk wegens e°n lastige blessuur niet geheel zal kunnen ge ven. De Spartaan zal cr echter wel rekening me© houden cn tijdig voor zijn plaats bedanken, als hij daarvoor redenen aanwezig acht. De grootste verrassing is evenwel de opneming van den H. V. V.'er Campiorti. We hegrijpen en kennen pie'. de motieven, die de Nederlandsch Elftalcommissie er toe hebben ge bracht. om den subllem-spelemlcn en goed in vorm zijndon Van Roesscï te passu eren en de keus t-? laten vallen op den middelmatig-n clubspeler Campioni. liet kan evenwel zijn, dat 'tij tweeden Poaschdag laat zien, dat zijn keus gerechtvaardigd was. I,aat ons het hopon. De samenstelling van de voorhoede zal wel niet vc-el critiek ondervinden. Het zijn stille voor stuk spelers, die te?3n een duwtje kunnen en dit Ls natuuriijk bet voornaamste ver stand hebben van het maken van doel punten. Gupffert bijvoorbeeld is een voortreffelijk liraksbuitcnspeler, maar door onverwacht en onvermoeid toe- loopen heoft liij in dit seizoen Ajax ook can menig drilpunt geholpen. V.'e stellen dan ook veel vertrouwen in hem. Eveneens in zijn buurman, den goai-gettcr v.iii liet Noorden Jaap Duk'er. Dat liet Groningrsebe Dc Quick bijna e!'.n wedstrijd won, is voor een niet gering dc 1 aan de talrijke goals van Jaap Bulder to danken. Mis schien dat hol beter geweest zou ziin. nm hom met. Dé Kesslcr, die de mid- denvoarnlaats bezet, van plaats te la ten verwisselen. Intus&cheh is ook deze Hagenaar the right man in the right place in de voorhoede. Hij speel de nu reeds zestien maal in onze na tionale ploeg in dez© linie! Hij is ge wend om met Boel Ie Kessler samen, te spelen; dit is waarschijnlijk de oorzaak geweest, dat de Gom missie ook Boel ie heoft gekozen. In elk ge val heöft de laatste reeds zijn sporen op internationaal gebied verdiend. Blijft over de rechtbuitenplaats. We zouden haast zeggen, dat hier voor „natuurlijk" de Ajax-speler Jan de Natris die verleden jaar tegen Denemarken een juweel van een doel punt maakte werd gekozen. De Commissie heeft hierbij klaarblijkelijk alleen gedacht aan de inderdaad groote voetbalcapaciteiten van De Na tris cn niet aan zijn eigenaardig ka rakter. Ilij wordt namelijk bijzonder gauw boos en laat zich dan tot on sportieve handelingen verleiden. Dit hebben we bij vernieuwing neg kun nen constaltaren, toen Ajax cut sei zoen op het Haarlem-terrein kwam spelen. Toen op een gegeven oogen- blik de scheidsrechter "zijn zin niet wilde doen, wiide hij kwaad en dol driftig het veld af loopen; s'echis met de grootste moeite wercl hij hiervan weerhouden. Maar als hij op tweeden Paasóhdag deze kuren thuis laat, dan is hij wel de aangewezen rechtsbuiten. Als geheel tenslotte lijkt het ons wel eon sterk, maar niet het sterkste elftal, dat ons land op de been kan brengen. IJMUIDEN. Vissahor ij-M a t s c h a p j> ij e n. Do Staatscourant bevat do gewijzigde statuten der Stciuntrawlermnaiichappijen „Shamrock", „Elbernia", „Hercules" on „Erin", do sloornv Isseherij- M&aUohappij „Nil DuspoTiindum" on Jo Visécherij-Maat schappijen „Ewalii", „Vic tor", „Centrum", „Anrnlia", „Victoria". „Gloria", „Pluto", „Alma", „Hugo". „Prosper". ..ttolnnd". „Wodan", „Julia", allen gevo-tigd to Dnuidm, gemeente V eisen. BLOEMENDAAIi. N.V. ALEX. ISRAéLb CORSET-LN DUSTRlE, De Staatscourant bevat da gewijzigde stutulon der N. V. Alox. Israëla' Corset industrie te Bloemendaal. VELSEN. Gcmeontcraad. Openbare ver gadering van den gemeenteraad van Velseo. op Dinsdag, 15 Maart 1921. dea namiddags te 63.4 uur, tea gcmecntehuize. Agenda 1. Ingekomen stukkeu en medodeelingen. 2. Steun aan de particuliere bouwnijver heid. 3. Stichting van een school voor lager on- .j- te IJmuiden en aankoop van deu daarvoor benoodigden grond. 4. Samenvoeging van den dienst van het Bouw- cn Woningtoezicht met hot bedrijf openbare werken. raststelllDg van de daar uit voortvloeiende bcsluiton en bestemming van het tijdelijk bij den dienst van het Bouw en Wouingt'Xzicht in gebruik zijnde go- houwtje tot tijdelijke politiepost. 5. Crediot voor het aanbrengen van een go volsteen in het gebouw der bewaarschool. 6. Subsidie-aanvrage van de verecnlging »u amhachts- cn middelbaar-teciiniscb on derwijs te Haarlem. 7. Verhooging crediet voor de werkver schaffing. 8. Wachtgeldregeling voor de papierfa briek. 9. Bevordering van den adjmict-COnuuies bi) de verificatie der genneente-financiën tot commies. 10. Crediot voor hot aanschaffen van leer middelen ten behoeve van dc o.l. school G. to Wijkeroog. 11. Verbouw nijverliokii-ivymDchool voor ambachtslieden en vaststelling begroetingen van de Visiclierijachool. dc IlniideUavond- school en de nijverhcsdsavondschool voor am bachtslieden. voor het jaar 1922. 12. Wijziging der verordening op den rechtstoestand der ambtenaren. 13. Bepaling aftrek voor genot vrije wo ning voor den concicrge-bode van het ge meentehuis. 14. Opheffing open bebouwing terrein wo- ingbouw ..Bloemendaal—Noord lo. Finaucicele besluiten. 16. Belastingzaken. BENNEBROEK. Dezef dagen werd ons g-: meld, dat Chr, Zangver- eetni^ing „Bennobrook" tot directeur benoemde don heer "C. Vis Jz. te Hil- legom. Dit liericlit blijkt naar 't bestuur is meldt, onjuist. Er la nl. nog nie mand benoemd. DE CONFERENTIE TE LONDEN. Lloyd George aan 't woord. e-.n interview waarschuw i Lloyd George tegen anne.xionistisch ge- schrijf in Franscbe bladen en raadt hij Franlcrijk aan oon democratisclie politiek te voeren, Indien liet Enge land aan zijt» zijde wil houden. Brland aan 't woord. Briand zal J lo ogstv.- aarfichi j n 1 ij k eerst in een gecombineerde vergade ring van de commissies voor do finan ciën en buHenlandsche zaken rneda- dceliatgen doen alvorens luj in Het Franscbe parlement over de Londen- schc cpnfcrentie sproskt, hetgeen-» wel niet voor Donderdag zal gebeuren. DE TOESTAND IN IERLAND. Represailles. Nadat tweo godexnobilisoerden to Thurles beschoten waren, hebben gewnponden en gemaskeulen 's nachts invallen gedaan ln do huizen der bewoners en vier mensehen gedood, van wie er tweo uit bed gesleep: worden; een vijfde werd doodeliik gewond. De politieke medewerker der „Daily Mnil" zegt, dat er goede reden bestaat aan te noinon, dat er omtrent de Iersche quoestie opnieuw meoningsverechll be staat in het kabinet. Hij meent beslist te weten dal zioh enkele unionUtirche mi nieters gevoegd hebben bij hun libérale collega's, die Sir Hamar Greenwood's poli tiek afkeuren. In de Dinsdag gehouden fcabinetszitting werd de aandacht gevestigd op Greenwood's drié maanden geleden gedane belofte, dat do vrede ln Ierland binnen drio maanden hersteld zou wezen eu de ministers, dio zijn politiek afkeuren, brachten opnieuw lijsten van gepleegde vranddaden ter tafel om aan te toonen, lat Greenwood's politiek mislukt was. Als gevolg van de geopperde critiek zijn stappen gedaan om de kadetten of bijtroe- pen van het politiecorps, in een nieuwe positie te plaatsen; zij/.ullen n.l. hij bet leger gevoegd worden onder militair disci pline. De coalitie liberale partij zou do repres- saille-maat regelen bespreken. Het heet, dat de IIome-Rulcwet in Ier land op 19 April in werking zal komen en dan de verkiezingen spoedig zullen vol- gen. De eerste zitting van het Dlstar parle ment ie bepaald op 21 Juni. Een beroep op Lloyd George. Tn de „Times" doet lord Decics wiens naom genoemd is als opvolger van French als onder-koning van Ier land, een beroep op Lloyd George om opnieuw als bemicVlelaar op te treden in de Iersche qua es tie. In het Lager huis (aldus lord Decies) heoft de m nister voor Ierland verklaard, dat er in lerlaml een ©orloJstoestand be staat. Dit is inderdaad waar, maar de schrijver herinnert er Sir Hamar Greenwood aan, dat iedere oorlog een eind moet hebben en dat het normale eind van een oorlo» een vredesver drag is, opgesteld als resultaat van onderhandelingen. Js. vrangl de schrijver, die oorlog in Ierland nu niet ver genoeg ge gaan'1 Wordt het rre iY tijd, dat zoo wel Ierland nis Engeland stappen ioen om er een eind aan te maken'" Me ar ar moet iom.nl beginnen. De eenige, die dit doen kan met ©enig© werbelijko kans on succes is de hui dige premier. Het' bereiken van den vrec'e na den grooton oorlog is voor o'-n groot dool aan hem tc danken. Hij heeft vele gaven die hem het recht gaven als een groot ouderhan delaar te worden i-:-ohouwd en als het Engolsche en hét Iersche volk ge- looven, dat hij het werkelijk ernstig meent, zal het hem aan steun van bet publiek niet ontbreken, maar het is noodzakelijk, dat hii de ieugela zelf in handen neemt. In December is de nrernier b-iina geslongd in zijn onder handelingen met Sinn Fein. De tijd is zoker rijp voor bent om een nieuwe poging te doen. I aat de premier rich openhartig en rechtstreeks tot de ver- teg nwoordiger- van het Iersche volk wenden met het aanbod van een wa- oenstilstand op voorwaarden, die 1 kan aannemen zonder ziclt to verne deren. I aut hem zich bereid verkla ren de financieels bevoegdheden van Ierland ingevolge de niéuwe wet uit te breiden wntil hij moet ze vroeg rrf laat tod» uitbreiden. Als het Ier sche volk zoo onredelijk zou zijn zijn pogingen tot toenadering .af te wijz-c, don zou tie toestand in Ierland zeker niet erger rijn dan tbao», terwijl premier veel zou hebben bijgedragen tot vermeerdering van het aanzien der Brilsche staatsmanskunst in de wereld. De huidige toestand in Ierland kan niet voortduren; al» het wel geschiedt dan ben ik overtuigd, alu ;s besluit Lord Decies. dat Ierland ten onder gaat. DE ONBEKENDE BELGISCHE SOLDAAT. De betrokken commissie Ucolt besloiou aan de Belgische Kamer voor te stellen, het monument voor den onbekonden sol- daal op te richten in het park voor het parlementsgebouw, en daarvoor eeu crediet E50.WJ francs beschikbaar te stellen. HET RESULTAAT VAN DE LONDEN- SCHE CONFERENTIE. CRITIEK OP DE LEIDING VAN SIMONS. Over de besprekingen in de commissie ■au Buitenliindsche token, die ale steeds •erlrOUW'Jijk waren, verneemt de „Vos- .isehe Ztg." dat de Minister van Bui iciilandgcfco Zaken. Dr. Simons. :n groo ts lijnen rijn houding in Ikmaen tegen •ivtr de critiek, U:v door de vrtegeu- woordige» van alle partijen weid uitge oefend, verdedigd heeft. De spieker der Duits ch Nationale Ifeflfericli. oefendo voornamelijk cri- tick uit op het Maandag te Londen ge rlime voorstel betreffende een voorloopt go regeling voor vijf jaar, van wolk voor ïlol hij der. Minister eo:i verwijt maakt. Simons gaf loc, dat hij me', dit voor jtel de grens van fijn volui-va had overschreden, evtna'.s het prestatie-ver spogen van Duitschland. Hij verdedigie -rijn houding met te wijaen op don ge dwongen toestand, ln welke atoh de Duit sóhe delegatie bevonden en den wensoh liet uiterste te trachten aan afbreken dor onderhandelingen en do dwangmaatrege- n te ontkomen. Do sociaal democraten oefénden even tens critiek op de leiding der Dui'.sche delegatie. Alle partijen bicken tenslotte met de leiding van Dr. Simons genoegen te ne nen. De ontevredenheid, welke naar vo- x-n kwam, zal dan ook niet leiden tot "-en Minister wisseling non 't Rijksminiaterie au Biiitcnlandsche Zaken. Naar het „Berliner Tagebl.att" verneemt was het resultaat der besprekingen dst men algemeen vaa oordeel was. dat de delegatie haar taak volkomen renru'.d heeft! Over het definitieve besluit van de commissie staat nog niet vast, dat de .espreking6u eerst lieden zullen eindigen. Simons is voornemens ook in de Com missie van Buitenlundsohe Zaken van den Rijksraad het woord te voeren. CHURCHILL'S KLIS NAAR EGYPTE.— Churchill is te Cairo zonder incidenten per automobiel aangekomen. Hij had bui ten Ektjr den trein verlaten en daardoor de plannen verijdeld van een groot aantal studenten, die zich in afwachting van zijn komst op 't station hadden verzameld. DE HOUDING DER FRANSCHB TROEPEN. Stephen Lauzanno van de „Matin" heeft te Cobleuz ecu bezoek gebracht aan gene raal Allen, den commandant van het ..me- rik.-iir.sche bezettingedetachement. Mij vroeg deien, r.'.ct alB oppcrbevelbeh- her van het Amerik-nsche leger, maar a's vertegenwoordiger van do Vercenigde Sta ten, naar zijn meening over de houding cn het optreden van du Franscbe bezettings troepen. Generaal Allen verklaarde op fijn eere- woord, dat alle aantijgingen van geweld pleging er.z., onwaar zijn. Sinds maanden is er ge«n zwarte soldaat meer in Rijnland, cn toen de zwarte troepen er waren, heb ben eïj geen wreedheden enz. begaan.- l>e Duitsehe autoriteiten hebben slechts 13 ve- vallen kunnen bewijzen, en dat op een bo- zeltingriesjftr van 90.000 man.Ik hoop. zeide generaal Allen, dat allo bezettingstroepen zich zoo gojd gedragen en een zelfde hof felijke bescheidenheid te zien geven als de Fransche troepen. HET NIÉUWE KABINET VAN ZUID- AFRIKA. Reuter verneemt uit Kaapstad dat volgens betrouwbare politieke kringen In liet kabinot van Smuts zitting zullen hebben: Derwie Sniartt (landbouw), Patrick Dnr.can (industrie), kolonel Denya Reila (verdedi ging) en De Wet (justitie). Oud or de tien lo den van liet Kabinet zijn evenveel Engel- schen als Hollanders. Naar verluidt zal Smart; Siuuts vergezel len naar de rijksconferentie ie Louden. UIT GEORGIë. Gemeld is reeds, dat dc Kemalisien Batocm hadden heroverd. Vol gens een bericht uit KurisXaniinopel aan de „Times" hoeft het Georgische leger feitelijk opgehouden tc bestaim en rukken de Bolsje- w-iki snel iu ZuidelHko richting op. Om nu een t>czc'ting door do rooden tc nxirkonien. zouden de Georgiër» dan nog maar liever aan de Krmaibten verzocht heblvcn om zich over de stad te ontfermen. HERSTEL DER VERWOESTE GEBIE DEN. De ophouw der verwoeste bedrij ven en gehouwen waarmee in België, wol wat meer voortgang wordt gemaakt dan in Frankr ;k, gaat toch ook danr nog heel laugxurn. Hulp van rijkswege wordt wanneer men do berichten in de dagbli den kan geloovon in geheel onvoldoende mate gegeven. Thans probeert do regeering particulier initiatief te wekkenen te prikkelen door het uitloven van prijzen. Koning Albert heeft besloiou om 25.000 frs. toe te kennen aan diegene, die vol gens een jury, het beste ic de verwoeste streken, een landbouwbedrijf *»1 hebben herbouwd. DiE OORZAKEN VAN DEN WE RELDOORLOG. De Commissie van Ondei®oek uit don Duitscbc-n Rijks dag formuleerde gisteren rapport over do gebeurtenissen, die tot den wereldoorlog gè&eid bobbon. Daarbij komt zij tot de conclusie, dat Duitsch- land noch Oostenrijk een geheime mobilisatie voorbereid hebben. D< voorbereidende maatregelen en de of- ficic-ele mobilisatie zijn op de der En tente-sta ten gevolgd. DE MOORD OP DEN 8PAANSCHEN PREMIER. De Spaansche premier, Don Eduardo Dato e Iradier. die op 65-jarigen leeftijd liet slacht offer van een moordaanslag geworden is. was geboortig uit Corunna Hij Mudeerde te Ma drid in de rechten en trad in 1S53 in de poli tiek, waar bij zich aansloot hij de conserva tieve partij. In d.-izelfde Jaar werd hij in de stad Vitorie gekozen tot lid van de Cortes, ln 1899 word hy minister van Binnenlaiidsehe Zaken, in 1903 minister van Justitie en in 191S minister-president. Van t toogin van zjjn poliJleken loopbaan af was hij de verlroo- wecsman van Don Francisco Silvela. dea '.cider van de conservatieve partij- Gedu rende zijn eerste ministerschap stichtte hij het instituut voor sociale hervormingen en kwamen dc wetten tot stand 'ot regeling van den arbeid van vrouwon eu kinderen. In 1907. onder het ministerie-Maura. werd Dato, dio inmiddels de leider der conserva tieve partij was geworden, benoemd tot bur gemeester van Madrid en later werd Irjj ge kozen to; president van de Kamer Na zijn optreden in 1913 als premier zocht by «en toenadering tuwrkea de conservatieve en de liberale partij en werd hy bet hoofd v*o d» nieuwe coalitie. torwUI een reaction- 'nafre minderheid van de eoMerratfeven onder leiding bleef van Maura en La Clerva. Van d« tijdstip of waa Dato de tuan van de coDservatief-überalo politiek, in wien koning Alfonsus groot vertrouwen stelde en op wien bij in moeilijke omstandigheden steeds opnieuw een beroep deed Op 31 Augustus 1920 droeg de koning aan Dato de vorming op van een ministerie. Tot tweemaal toe vroeg deze. tengevolge van po litieke gebeurtenissen, zijn ontslag, maar telkens weer vc.-zocht ce koning hem presi dent van den ministerraad te blijven. Door z(jn dood is don koning een trouw en toegewijd dienaar ontvallen, een van de meest betrouwbare raadgevers van de kroon eu het ia to begrijpen dat de ridderlijke vorst, zoodra hij den moordaanslag vernam, zich mar deu post voor eerste hulp bij oageluk- :eu wilde begeven, waarheen men deu doode rervoerd bad en daarvan slechts afzag op dringend aanraden van zijn omgeving. d!o voor een nieuwen aanslag vreesde Later heeft, zooais men in de telegrammen heeft kunnen lezen, do koning bijzondere hulde nan het stoffelijk overschot van zij'n trouwen raadsman bewezen hij do begrafenis, die krachtens den uitersten wil van Dato met oud is geschied. Franscbe pers roemt beru als een op recht Triend van Frankrijk en een van de vurigste l>e vorderaars van een toenadering tusschen Frankrijk en Spanje. De Doitsche pers op 'uaar beur: huldigt hem als een staatsman die bij het nitbreken don wereldoorlog IJverde voor de hand having van Spanje's neutraliteit. Omtrent de omstandigheden waaronder de moord is gepleegd, wordt nog nader gemeld, dat de chauffeur van de auto waarmee de premier huiswaarts reed. onderweg bemerk te 'lat hij gevolgd werd door con motorfiets, waarop twee man zaten, met een aanhang wagen waarin nog een dorde gezeten wsv Dit motorrijwiel reed met open knslpot en ";t© een vervaarlijk lawaai, waardoor h« n, dat de voorbijgangers de revolver schoten niot hoorden eu zich niot aanstonds rekenschap gaven run wat er gobeurde. Dit heoft dc daders in staat gesteld te ontkomen. De particuliere secretaris van minister Dato heef: verklaard, dat reraioedelijk de moordenaars hun plan laag van te voren hebben beraamd. Een dag of wat geleden, toen de premier per auto door de »tad reed. kwam een motorfiets achterop gereden en een iweede aan don anderen kant. Zo bleven aan ■weerskanten naast de auto rijden cn hun be rijders wisselden door de portierraampjes lan de auto heen, «cn toeken. Dit was aan Dato niet ontgaan, die er met zijn secretaris ovor gesproken had. vragende wat dit wel te beduiden mocht hebben. Volgens den secreta ris blijkt hiermee dat de moord tot In bijzon- derhede." Is voorbereid. DE MOORD OP DEN 8PAANSCHEN PREMIER. Drie Individuen op motorfiet- zijn gearresteerd in de gemeente Espl- bij Segovia: zij worden verdacht deel genomen te hebben aan den aanslag op Dato. DE PRUISISCHE LANDDAG. - fn de openïngsz'.ttkig van den nieuw gekozen Prnl- sischen Landdag werd de vroegere voorzitter, de sociaai-deniocra.it Leinert. met S57 van de 406 stommen herkozen. Tot vice-pre^identon worden gekozen: PoreAi (centrum). Von Kries (Dnitsch-nationaal) en Garnicli (Doit sche volkspartij). Bij de opening Jilebl de ouderdnmspresl- dent ReroMt een rede on besprak de tegen- woordlgo crisis, do dwangmaatregelen- de volksstemming in Opper-Silcxi?. DE AMERIKANEN AAN' DEN RIJN. s or wel een dwazer verhouding dunk- baar. da» die tnascbon de Vercenigde Staten Noord-Amerika en 1 Dültechland. In n duur; de oorlog nog altijd voort. Toeii hebben de afgevaardigden van beide landen zifting In gemeonschnppeüjke eommUsie». En, da? Is e men lijk het mooiste, zeer dikwijl» blijken die Amerikaartsche goiclegeerden voor Duitjchlatid vricoden ln den nood te z»jn. d:e remmend werken op hun F.nzelwhe én Franscbe collega's. Typisch J.ornt dit weer uit In een artikel, van de „Külnische Ztg.". over de Amerika nen aan den Rijn. ne; blad schrijft o.a.„In den butsten tijd hebben ons dc meest tegen strijdige berichten bereikt over het verblijf of het vertrek der Amerikanen aan den Rijn Ook do boodschap van president Harding heeft daarover geen klaarheid gebracht. Maar dan komt het ..Al zou ook, gaat het blad voort, .het terugtrekken der Amerika nen een zekere verlichting brengen in de be zetting. vooral wat aangaat een sterke ver mindering der bezottlngskosteh, zoo is men zicli toch juist in hot Iïijngeblod wel degelijk er van bewust, dat zoo lang do bezetting duurt, het verblijf (ter Amerikanen in het Rijngebied zeer wonacbelyk is. Want met het wegtrekken der Amerikaanscho troepen uit Rijnland, zou gepaard gaan bei vertrek van den Amerikaanjcben vertegenwoordiger uit de Rijnland-coniruisaic. De vroegere vertegen woordiger der Vercenigde Staten !n de Rïjn- lauöcomuiissie. Pierrepont Noyes, beeft door zijn moedig openlijk optreden in Amerika voor Duitschland en door zijn boek „Ter wijl Europa op vrede wacht.. in Duitsch land zeer veel sympathie gewekt en hij heeft zeer goed werk gedaan door d« scherpe kan ten af ic slijpen van de vertiouding njs- se ben de Engelse he en Franscbe vertegen woordiger» en de Doitsche." „Wat wij." aldus schrijft do „KölnUche Ztg." verder, „in Rijnland en in geheel Duilsehiand vóór alle» noodig hebben, is. dat de overwinnende staten eindelijk onze ver houding van zuiver objectief standpunt moe ten gaan beschouwen en alle gevoelsmotie- co moeten uitschakelen. En juist Pierrepont Noyes was liet, die in dc Rünlaodcommissie altijd en altijd weer bij alle ow.'nlten de ob jectiviteit op den voorgrond stelde. Noye» is bet geweest, die zelfs tegen Wilson in. te Purija wist door te drijven, dat de Intergealli- eerde Rijniandcommissie, ais civiel gezag bo ven dc militaire bezettingslegers werd go- steld. Ook als voorzitter dor intergeallieor- de steenkolen-commissie was Noyes degene, die. deu Puitachen eoonomischen toestand bet kalmst en zakelykst beoordeelde, en die er zorg voor droeg, dat de steenkolen-eis,hen in Rijnland binnen dc perken bleven. Het i» kouwens logisch ook. dat de Amerikanen, die de zaken in Duitschland en Europa van veei hooger plan beschouwen, een kalmer tn overzichtelijker beeld krijgen, dan de staats lieden, die midden ln den Europeescben chaos staan Ook het optreden van generaal Allen, don leider der Amerikanasche strijd- krachten in Duitschland. die gelijktijdig al» vertegenwoordiger van het Auierikamseiie ministerie van Buitenlandsche Zaken, de plaats van Noye» innam, en wiens staatsmans- ergenscluppcn geroemd worden, beweegt zich ia dezelfde richting. Hoe zwaar au voor liet Rijnland ook de bezetting Is. hoe dm*- kend ze ook op ons rust en wij snakken naar een vermindering der bezettingskosteii. zoo wordt toch door lieden, die den toestand be- eordeelen kunnen, de weusch uitgesproken, dat de op den voorgrond tredende Araori- kannsclie vertegenwoordigers hun werkzaam heden in do Rijniandcomm issie voortzettou. Daarom schijnt het ons In het belang van de RijnlaoAvbe bevolking, zoowel als ia d»t v.in het Rijk gewenschf. dat de Ainerikaan- sehi: troepen voorlooplg In het Rijngebied b.ij u-o." Inderdaad moot generaal Allen een eerste klas staatsman zijn. Want. Stóphane Lnu- zuime, do bekende redacteur van „Le Ma- tin", die. zich op hei oogenblik in bet bezette gebied bevindt, schrijft over een bezoek aan den Araerikaanschen generaal„Ik zeide beni. dat ik verraat waa door de hartelijk heid, waarmee dc Franscbe generale staf met den Aaierikaansclien samenwerkte, waarop hij mü in de rede viel..Wij staan niet zij aan zy. maar hart aan hart, hier aan den Rijn, en steeds worden Tirard (do Frairsche commandant) en ik het eens. Er heerseht hier geen Fransch regiem, geen Belgisch, geen Engclsch, geen Amérikaansch doch intergealliecrdr Dat wil dus zeggen, dot vriend en vijand het met generaal AUen eens Is. Mca kan het zich voorstellen, dat de „Kölnische Zeituog" ■nder deze omstandigheden niets voor he: vertrek dor Amerikaausche troepen voelt. Rembmndt» „Lucretia". Rembrandt» ..Lucretia", die In 1913 voor- 26D00 pond geveild werd. later In de coHecMs Jansen was en Uians in de collectie HellbnU te Kopenhagen, aai binnenkort opnieuw ondei den hamer komen. Met deze collectie komen dan tevens op de markt een kleine studie voor Rembrandts „Suxanna", een „Mansportret" van Frans Hals uit de collectie Gumprecht, een tweede portret van Hals, gedateerd 1640 en twee doeken van MostaerL AMERIKA EN DE HANDEL MET SOVJET-RUSLAND. De resultaten vim de Anaerikaaiische han delspolitiek ten aanzien van hot goederenver keer met Rusland wekken den indruk, dut een handed op groot» schaal met Rusland niet mogelijk zal blijken zoolang daar te lan de het sovjet-stelsel roortbootaat en de eco nomische constructie wordt belemmerd. Zooals Lat. hier ter plaatse vermeld wordt, heeft de Amerikaansche regeering de beperkingen betreffende den handel met Rus land reeds acht maanden geleden opgeheven. Alleen de levering van goederen bleef ook ver der verboden voor zoover zij tot oorlogs doeleinden zouden kunnen worden gebruikt. Tegelijker tijd mot de opheffing van de haa- delsbeperklngen heeft echter het Amerikaan» scha stoatsdepartement van handel de belang- hebbend-^x uitdrukkelijk gewaarschuwd, dat de handel mat Rusland met belangrijke risi co's ls verbonden. In December Jl. heeft het Amerikaanscho staatsdepartememt betreffende de hervatting van het handelsverkeer met Sovjet-Rusland een tweeden stap gedaan. Het heeft namelijk glle beperkingen betreffende den uitvoer vaa edele metalen en munten naar en de valuta transacties met Sovjet-Rusland opgeheven. Deze maatregel volgde op een uitgebreide pro paganda der radicale elementen ln Amerika, die op d« hervatting der handelsbetrekkingen met Sovjet-Rusland op een uitgebreide schaat hebben aangedrongen eui hiervan grooto eco nomische voordeelen voor de V, 9. verwacht ten. De resultaten, sedert de opheffing der bovengenoemde restricties verkregen, staan echter ln geen verhouding tot deze ver strek-. kende verwachtingen. Op eon recente verga dering der commissie van het congres voor buitenl&ndache zaken heeft de heer A. EX Klieforth de redenen uiteengezet, waarom de pogingen strekkende tot de hervatting van de h&ndelabotrekkingen met Sovjet-Rusland tot dusver mislukten. HU wees er vooral op, dat onder de tegenwoordige omstandigheden lu Rusland op economisch gobled geen vooruit gang mogelijk le. Hoewel de hervatting der handelsbetrekkingen met Rusland voor de V. Sevenals ook voor andere landen voordee- lig zou zijn. la zulks volgens den heer KWe- forth thans tengevolge van de desorganisatie der productie en van het ontbreken der koop kracht in Rusland onmogelijk. Vróeger was het graan het voornaamste exportartikel van Rusland. Het werd op de groote grondbezittin gen op ruime schaal geproduceerd, deze wer den echter verdeeld, de landbouw machine* werden vernield, eu ln verband hiermede ging productie en veeteelt achteruit. Volgen» den heer Kllcforth, heerseht niet alleen ln d* steden, maar ook op het platteland hongers nood. De boeren producceren slechts zoo veel, als het voor hun eigen behoeften nood zakelijk Is, omdat er voor hen geen reden bestaat meer te produceoren.. Hout was een ander gewichtig exportarti kel van Rusland. De heer Kllefonh- wees er op, dat de productie van timmerhout van twea factoren, namelijk van arbeid en ran trans port afhankelijk ls, terwijl de arbeid van d» voedselvoorziening afhangt. In de woudgebie den ls echter de hongersnood nog grooter da® tn de andere deeleo van Rusland. Bovendien wordt de productie nog door de enorme trans portmoeilijkheden belemmerd. aib gevolg hiervan Ujdt de Russische bevolking ondank» de uitgebreide woudgebieden van Rusland on der gebrek aan brandhout.Wat den hulden ba, treft, dio vroeger oveneens een belangriflc Russisch exportartikel vormden, is de produc tie hiervan in verband mot den achteruitgang van de veeteelt belangrijk afgenomen. Do vooruitzichten van den Ruarischen riasultvotf zijn eveneens niot ais gururtlg te b£ochouwen. Volgens den heer Kllcforth zijn de toekom stige groote vooruitzichten van den Rusri- schen handel aan geen twijfel onderhevig. Thans wordt echter deze ontwikkeling belem merd. Gt-en vooruitgang kan worden gemaakt in een land, waar de particuliere handel alt strafbaar en de in particulier bezit zijnde goe deren als contrabande worden beschouwd ea waar onder de leuze van socialisatie alle In dustrieën gedesorganiseerd werden. Het scepticisme van het officieels .Amerika, -zocalg hot ln de redevoering van don heer Kllcforth aan den dag is getreden, Is in In teressante tegenspraak met de optimistische zienswijze van den heer Vanderilp. wiens plan nen wij hier ter plaatse t z. L uitvoerig heb ben beep roken. De zon als energiebron voor de aarde. In „Vragen van den Dag" schrijft prof. dr. D. van Oullk oen lezenswaardig artikel over de «on als energiebron voor de narde. Het blijkt aanstonds, wolk een over- heerechende rot de zonneetrallng vervult voor het onderhouden van alle verkeer op aarde, ook van de levensfuncties van Plant, dier en mensch. Wij hebben daar toe slechts enkele vaa de bovenbedoelde omzettingen der onderscheidene vormen van arbeidsvermogen, die aan bepaalde gewichtige processen op aarde gebonden zijn, nader te onderzoeken. En wanneer wij dan deze tronaformatles de revue laten passoeren, d. w. z. haar In chronologisch omgekeerden zin vervolgen, voert dit ten slotte, haast zonder uitzondering, steeds terug tot eenzelfden gemeenschappelljken oorsprong. nameUJk tot de groote centrale bron van licht en warmte, van groei en bloei en van allo beweging en organisch leven op aarde, de son. Prof. van Gullk spreekt verder over de on verantwoordelijke wUzo. waarop hot tegen woordige geslacht zich tegenover het geërfde kapitaal der zonno-energlo, voornamelijk op gehoopt ln de steenkolenvelden der aarde, ge draagt. Een nieuw Dultach krachtwerk „Gol- pa" verslindt b.v. niet minder dan 7000 ton I bruinkolen per dag. Verder behandelt schr. de verschillende middelen, waardoor men getracht heoft andere bronnen van arbeidsvermogen productief t« maken. i Dan volgen eenige aan 8chroedor ontleend» getallen, die de verhouding aangeven van d« besclkbare zonne-energle tot hetgeen hiervan gevat wordt of zou kunnen worden. Zij zijn uit gedrukt In biljoenen calorieën en berekend per Jaar: zonnebeetrallng van het aardopper vlak 700.000.000; door photoaynthese ln plan ten vastgelegd 180.000; energie van al het stroomende water 50.000; JaarlUksch verbruik van steenkool e.d. 6.600; exptoiteerbare wa terkracht Ï.800; reeds geëxploiteerde water kracht 80; gezamenlijk arbeidsvermogen va» alle monschen 70. Tondst van oude munten. Dé ingenieur Hush S. Gordon vond bij het graven ln een stuk land ln Fetter-lan© ta Londen 36 ïilveren munten, waarvan een uit den Rcmietnschen tijd, twee gouden ringen uil het Tudor-tijdvnk, stukken, naar. men vermoedt van monnltskettingen en middeleeuwèch aar dewerk. Ook vond hij nog een kldn gouden ornament, dat waarschijnlijk doel heeft uitgemaakt van een kraag. Men gelooft dat dit laatste Grtekaoh werk t» ran 400 of 600 Jaar r. Christus.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1921 | | pagina 13