Buitenlandsch Omzicht
Over de grenzen.
38s Jaargang No. 11590
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feèstdagen
MAANDAG 14 MAART 1921
ABONNErAENTEN Der 3 maandenVoor Haarlem en de dorpen In den omirek waar een Agent gevestigd
;a (koin dor gemeente) f3.57"/,. franco per post door Nederland f3.87"/,. Afzonderlijke nummers f0.16. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem eu omstreken f0.57"/,; franco per post f0.65.
Uitgave der N.V. Lourono Coster, Dlreoteur-Hoofdredacteur^J. O. PEEREBOOM, Telefoon 30»2
ADVEHTENTIEN: Van 1—5 regels f 1.75Iedere regel meer 35 Cte. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfetuivers-advertentien van Vraag en aanbod ven 1 —4 regels 60 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cis. a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie oa Administratie t Groote Houtstraat 03. Toleleonnrs. de Redaotle 600 en dor Administratie 724
BLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
ityeuud
li e d.e n.
MAANDAG 14 MAART.
Schouwburg Jansweg: Spiritisti
sche Lezing, 8 uur.
RrongtJiouw. Het Jootlsclie Tooneel:
„Kcl-Ntdrei, Vader, De Koopman In
oudheden, 8 uur.
Gebouw „De Nijverheid". Veree.nl-
giutj tot bestwdeering van socialisti
sche vraagstukken: vergaderliug met
discussie, 8 uur
Café „Scaia Kleine Houtstraat:
Paganini-concert
Oud Holland, Verwulft, Strijkorkest
Cafc-Reslaurant „Populair", Tem-
pc iu rsstraat 66, Avondconcert.
Bioscoopvoorstellingen.
DINSDAG 15 MAART.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein:
Het Schouwtooneel: „Klatergoud", 8
uur.
Schouwburg Jansweg: Rotterdam-
sche Tooneolisten: „De Voddenraper
van Parijs".
Cafó „Scala", Kleine Houtstraat:
Paganini-concert.
Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest.
Café-Restaurant „Populair" Tem
peliersstraat 56, Avondconcert.
Schouwburg, De Kroon, Gr. Markt:
's avonds 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Vclsen: Raadsvergadering, CJ uur.
Hel resultaat tier Laaüiosefie Ceuierentli Dj moord op den
Spaaticöen Minis.erprosieent Ernstige opstand In dn lidstaat
Griekenland en Turkjln Hot lot van Georgia Amerika en
En yolkenbnnd - Een kwnstle ran kacOlgbold.
JJc Conferentie te Londen i®
inderdaad uUgnloopen op ecreo j
lukking, die Duitschland duur
staan komt. De verkeerde voorstelling
die de Duitóchers zich van de zoo dik
wijls tot verzachting bereide. Engel-
echo mentaliteit gemaakt hadden,
er de grondoorzaak van. Minister von
Simons, die aanvankelijk door de her
innering aan zijn optreden te Spa,
het geallieerde vertrouwen genoot,
leeft in laatste instantie ter Confe
rentie? zelf, nog door grove fouten de
laatste kansen tot overeenstemming
versneeld. En nu ziin de Geallieerden
onmiddellijk overgegaan tot de 'oe-
•passirig der aangekondigde sancties,
Hunne troepen hebben Dusseldorf,
Duisburg. Ruhrort cm een strook
land daarvoor bezet, de entente zal
do douanerechten in het bezette ge
bied incassoeren en eveneens beslag
leggen op 50 op den invoer uit
Duifschlamd in andere landen Deze
maatregelen zullen van kracht h'liven
tol de kwesties der schadevergoeding,
ontwapening, oorlogsschuldigcn e. a.
tot gemeeren der Entente zijm gere
geld
"an de drie sancties ie die van de
heffing on den invoer we) de meest
bedenkelijke. 7.r\ is pen maaksel
T.lovd George, die hlsrin een middel
tot bescherming vindt van de En eel-
eehe industrie tegen „dumning"-
m°t bodes met Dir'tsohe artikelen. De
andere landen riin echter te zeor gei-
ptsld on de producten der Duiteche
Industrie, dan dat ril' deze maatrege
len met enthousiasme zouden ont
vangen. Het is zelfs zeer de vraag of
ri> r aan mede zullen willen doen.
Overigens fs het een van die dincr-m,
d<« in een oogenh'IV on hef gediddige
panier staan, maar niet
drie zijn uitgevoerd. Zoo heeft Llovd
George verklaard, dat van alle goe
deren, die uit neutrale landen in
Engeland worden lngovoerd, een cer
tificaat van herkomst zal worden ge-
pjsebt D:t be teek »nt dus, dat Enge
land zich hel recht van eontréle zal
aanmatigen op de goederen, en in
verband dnarmedo de hoeken, van
Ncderlnndsche exporteurs. Wat, moet.
er gohengm met lu NederIrund
Puitisebo onderdeelon geheel of
deeHetUk .sam»nge«tp!dc ort'k"-' pil
V-<t met oude voorraden? Moeten wij
ov die contréle maar laton weigp-
vallen? Ore d^ze wüze zou niet al'eesi
P'utsohTnnd m-ar ook do exporthnn-
det van allo ne"trole landen, ernstig
wo'-den geduneerd
Maar genoeg hierover. Onzo Reizen
de Redacteur stuurt Rinds eeirge da-
gen van hot nieuwlxwette gebied arti
kelen, die de gehoele kwestie volledig
behandelen. Alleen kunnen wij nog
consfcateeren dat Briamd's positie in
eigen land door het verloot) der con
ferentie niet weinig versterkt Is, hoe
wel hijzelf wein'g het woord gevoerd
heeft, de bespreVngi-n bijna gefheel
overlatende aan Loncheui.
Tn Spanje is voor ,1e derde maal
een ministerpresident door slulp-
mooTd om het loven gakom«n. Dins
dagavond is Dato. die zooaln men
wel. déze functie bekleedde, in z;in
nuto op straat doodgeschoten, naar
men denkt door de svredlcvillsten, doch
er wordt nog naar de moordenaars ge
zocht. Door dezen moord is in Rpamjo
ieen zeet ernstige situatie ontstaan.
Daarvoor moeten wij eenIgen
de vorming van een nieuw kabinet te
Irelasten.
De vermoorde ministerpresident
werd géboren im 18.56. Zijne ouders
waren zeer eenvoudige lieden en hun
zoon was dan ook het type van den
self-made man. Hij studeerde te Ma
drid In de rechten en begon In 1883
zijn politieke loopbaan. 1891 werd hij
ondenstaatssocretoris, in 1900 Minister
van Binnenlandsche Zaken en tenslot
te In 1918 president van den Minister
raad.
De vorige week leek het, dat ook dit
maal de opstanden in Rusland wel
weer op niets zouden uitloopen. Wij
hadden al zoo vaak van honger- en
andere oproeren gehoord, dat wij
een weinig sceptisch onder werden.
Er is echter tusschen deze en vroegere
onlusten een fundamenteel verschil.
Vroeger waren zij in den regel
e«n voortvloeisel van de militaire
acties van witte legerkorpsen, gecom-
m-irv'eord dm;- o""f;:-'nkr!ijk gene
raals zooals Denlkin, Jocdenitsj.
Koltsjak, Wran ooi Thor,-- i- d
echter geen sprake van. Het ie
het volk d«t in verzet komt tegen de
bolsjewistische dictatuur en dit maakt
de toestand voor de bolsiewikj veel
ernstiger Overigens kunnen wij uit
de berichten onmogelijk con eenigs-
rins zuiver beeld ven d.% situatie krij
gen. Van twee „welingeüchfe" zijden
werd biiv. op denzelfden dag gemeld
dat Petrograd in handen der opstan
delingen on der bolsiowiki was.
kunnen dus slechts beschouwend na
gaan of van deze nieuwe actie succes
zon zijn te verwachten. Laten wij da
delijk concludeeren, dal dit on zijn
minst twijfelachtig is. De macht van
de dictatuur rs nog zeer groot, vooral
daar rij gesteund wordt door leger
machten, bestaande ivit. vreemde
huurlingen, die wegens hun wreed
heid. geen pardon van de opstande
lingen hebben ie verwachten ti dus
wel genoodzaakt ztin. de regcer'ng
trouw te hlljven. Verder zal het mei
de massa-deserties wel niet zno erg
geteld zijn, als de berichten bet willen
doen voorkomen. Dok de holsjewisti-
mhe soldaten wm Russische nationa
liteit, verliezen hun -oreferent voe
dingsrantsoen, wanneer zii naar de
n-ndnre züde overloopore. Er zal ien-
«Nte een nieuwe regeering /van
pori:hAl-revol!utionnairenb in staat
de voedsel voorziening in bet
onmetelijke riik binnen efzienbaren
föd te regelen] Herhaalde pogingen
tot omver warning van het sovjetg^zag
•ebb»in nu wel afdoende bewezen, dat
de groote moeilijkheid ligt in de uit
gestrektheid van het rijk, waardoor
do bolsjewiki zich steeds na de ne
derlagen in den aanvang, gemakkelijk
kunnen terugtrekken, om, wachtende
op de desorganisatie van den aanvat,
het verloren terrein te herwinnen. Het
is een hovenmenschelijke taak om de
opstandelingen gedurende een langen
tijd baboorlijk te k.leeden, voeden en
van munitie te voorzien. En zoolang
dat niet gelakt, is blijvend succes
nauweliik te verwachten. Een opriand
is gauw nltgdbroken in een dichtbe
volkte streek, wareneer de ontevreden
heid hoog gestegen is. Maar dezen
opstand algemeen te maken, dus ook
in dunbevolkte gebieden algemeen te
doen doordringen, is een moeilijker
v.aak. Het is mogelijk dat deze actió
dm teruggaan. Tn Augustus 1920 op den langen duur zal leiden lot den
kwam Dato. die tot de conservatieve
partij behoort, aan het bewind. Tn
Januari J.l. bood bij het ontslag van
het geheele 'kabinet aan den koning
nan, die dit ontslag echter niet ver
leende op grond van het frit, dat
Dato geen gelegenheid had gehad,
zijn programma uit te voeren, Tnder-
daad was echter meer de reden wn
deze weigering, dat er niemand waa
om zijn tank over fa nr-men. De poli
tieke partifen zijn fn Spanje geheel
gedesorganiseerd. In de liberale par
tij zijn de kopstukken hot iiiri. met
elkaar eens en de conservatieven hriv
het het volk niet achteT zich. Do
waarschijnlijke oplossing zal dus
wel zijn, dat de conservatieven aan
het roer blijven, wat echter de on
rust, waaronder het land gebukt gaat,
wel niet zal verminderen.
De Bolsjewiki die ©enigen tijd gele
den de republiek Georgië (naar na
der gemeld wordt op ©enigszins ver-
"derlüke w: z») overvielen, hebben
np vrijwel dit geheele land veroverd.
Het Georgische leger heeft feitelijk
opgehouden te bestaan en de aanval
lers rukken op naar Batoem, van
welke stad uit de regeering van het
ongelukkige land een verzoek om hulp
heeft gericht tot de Kemalisten. Wan
neer de bolsjewiki niet tot staan wor
den gebracht, zuilen weer duizenden
vluchtelingen zich over de naburige
landen verspreiden en krijgen wij een
herhaling van de ontzettende toestan
den na Wrangei's nederlaag,
Reeds geruinien tijd geleden meld
den wij in deze rubriek dat Harding
van rins was, oremdddellijk na de
nnnvsardlng zijner functie pogingen
te doen tot oprichting van een nieu
wen, eenigszns gewijzgden Volken
bond. Thans zullen zeven Amerikoan-
sche commissarissen, aangevoerd
door den bekenden senator Elihu
Root naar Londen gaan cm te on
derzoeken, of de geallieerden bereid
zijn de Vereenigde t?aten op te ne.
i in een verbond van naties onder
de uitdrukkelfiko stipulatie, dat de
Vereenigde Staten niet kunnen ver
plicht worden om den vrede in Euro
pa t« waarborgen. Dit lijkt cms eene
verzachting van de weigering der
Amerikanen om'het gewraakte artikel
10 van het Volkenibond&verdrag te er
kennen en het komt ons niet onmoge
lijk voor, dat toetreding tot den be-
staanden Volkenbond met bijvoeging
van deze speciale bepaling voor .Ame
rika, zal geschieden. Het is inderdaad
een beetje te veel gevergd, om van
Amerika te verwachten, dat het borg
zal zijn voor he' uitbliivon van
ruzie tusschen do Europeesoho Staten
onderling.
Oostenrijk heeft eene delegatie naar
Londen, waar de a.s. credietonder-
handelingen zullen plaatsvinden,
zonden. Toen de delegatie nog onder
weg was, heeft de president in de
Kaauer met afkeuring gesproken over
de houding van de Entente tegenover
de Duöt&che bondganooten op de Lon-
derische Conferentie. De president
meende deze uiting niet achterwege te
mogen laten, uit gevoelens van oude
vriendschap met Duitschland. Het is
mogelijk. Het is maar wat het zwaarst
weegt en van de Entente zal Oosten
rijk het toch voorloop: g moetc-n heb
ben. Erg handig ia het niet.
P. W. P.
StaüSUlBQV/S
TER VERDEDIGING.
Toen wethouder Sliugenberg in
RaadsvtJgadering van 9 Maan j.l. xijn
„•.•tide mededeeiingen deed over het
stuur van de Sociëteit Vereeniging,
heerschte er in den Raad vooral tegen
Mr. Dr. W. P. Via groote ontsiemmiaT,
die xich uitte in een opmerking 6n eec
vraag van den beer Reinalda.
N'u uit de besprekingen in de vergade
ring van gecommitteerden der Sooieleit
van Vrijdag j.L duidelijk is gebleken, dat
het bestuur sich tegenover do gemeente
niets te verwijten heelt, wenscJien wij
ten opzichte van den heer Via ten over
vloede nog even te wijzen op een gedach
tewisseling in een vergadering van het
College van gecommnioerden in het vori
ge jaar: liet bestuur had toen, met mach
tiging van de gecommitteerden, de do-
cieteitsgebouwen voor 550.(aXi aan de gu
meente te koop aangeboden, maar do
Raad had nog met tot aanvaarding be
lu die vergadering nu bracht een van
do gecommitteerden ter sprake, wat an
deren dachten. Hij zei namelijk: „het
besluit tot verkoop is zeer onvast, gebon
denheid ia er niet, wij slaan vrij...."
Hier viel do heer Via den sprelwr >n
de rede: „behalve de trouw".
Do spreker ging daarna voort: „Het be
sluit betecJcent niets, wij kunnen er te al
len tijde op terugkomen; zoolang de ge
meente nic; een gebouw geger/cu heef!, is
het niet verkocht. Eerder niet".
De heer Vis zeide daarop onmiddellijk:
dit is absoluut m strijd met de goede
ouvr, ik laat daar of do vooi waarde in
vervulling zal gaan, dat zal de toekomst
leeren".
Hieruit blijkt dus, dat op het oogon-
blik, toen de verkoop was geschied, maar
nog niet door den Raad aanvaard, een
«ogenblik toen er nogal oppositie in de
Veieeniging tegen den verkoop ontstond,
dat reeds toen door den heer Vis uitdruk
kelijk en opzettelijk het goed recht van
ie gemeente op de gebouwen der Socle
eit Vereeniging ia betoogd.
Toen ronds! Hoeveel us meer moot hij
daarvan dan doordrongen zijn geweest,
dat het Raad9bosluit tot aanvaarding
o den koop gevallen waal
val van d? sovjetdict&tuwr, maar vo©r-
loopiff moeten wij daar nop maar niet
op rekenen. Het aangekondigde bols} •-
vistiGche lenteoffemsief zal intusschen
wfrT'-n- 1.vi>r,'i"t»n!^!>n elders" wel
niet kunnen doorgaan.
Engelar-d heeft thans in de Costei-
scbe kwestie geheel de leiding g°no-
rncn. Het heeft voorgesteld, dat dni
Turkschen sultan een grootere mocht i
in en om Constiwitïnopel fook in de j
Dardenellenj wordt toegekend. Enge-
land zal Turkije dan financieel steu
non in ruil van een onbeperktere steun
in de Ttirksohe ft min ei ere. Summa zal
ire districten worden verdeeld, die
naar het overwicht van nationaliteit
Grieksoh of Turksch zullen zijn. De
Turksche en Greksche delegates zul
len naar huis gwan om deze voorsicl-
len, waarmede zij zich in principe
Aan Maura, die reeds vro-ger als hebben vereenigd. met hunne regee-
reimster optrad, is verzocht zich met ringen te beepreken.
r
DE WIMKELSLUITINC. EEN NIEUW
DENKBEELD.
Zooala in ons blad werd vermeld, is op
een vergadering van de Chr. Middcii
Btandsvereeniging „Boat" door ean der
leden een nieuw denkbeeld op het veelbe
sproken gebied der winkelsluiting geop
perd, een denkbeeld dat blijkens het ons
gezonden communiqué op die vergadering
algemeene instemming vond.
Wijz ijn eens aan net lid van „Boaz"
den heer G. v. d. Boogaard, gaan vragen,
hoe hij zich voorstelt, do zaak naar aller
genoegen te regelen en wij vonden hem
b©Toid, eenige mededeelingen hieroi
:rent te doen.
Ik moet vooropstellen, aldus zeide o
de heer v. d. Boogaard, dat ik een v<
oldening op de winkelsluiting een goed
ding vind. De winkelier had tot voor kort
t») weinig rust en het is goed, dat van
hooger hand in deze materie wordt inge
grepen. Maar ik heb tegen <io nu van
kracht zijnde verordening één bezwaar:
zij is te eng, zij scheert te veel allo za
ken over één karn. Het gaat niet aan,
e zaken op hetzelfde uur te !a
sluiten, dat blijkt thans wul uit de
prolesten van hen, die juist hoofdzakelijk
avonduren het meest ontvangen,
keur ik het maken van uitzonderen
af, omdat deze aanleiding geven tot
onbillijkheid. De visoh- en fruitwinkels
toch kregen ontheffing alleen voor visoh
en fruit maar wie staat er borg voor dat
zij op de „uitzouderingsuren" ook geen
chocolade of andere artikelen verkochten I
Dit is eenvoudig niet te conuoleeren. Zoo
kregen ook wel anderen verlof na 8 uur
open te blijven, als banketbakkers, terwijl
zij, strikt genomen, toch eigenlijk geen
banketbakkers genoemd konden word )U.
Daar ik veel met winkelier» In aan ra
king kom, heb ik dikwijls mijn gedachten
over deze kwesLie laten gaan en ben tot
u© conclusie gekomen, dat een goedo ver
ordening op de winkelsluiting aan drie
voorwaarden moet voldoen. Zij moet: le.
den winkelier een behoorlijken rusttijd
eraekeren: 2e. h«t zaken-doen voor le
deren winkelier mogelijk maken al naar
da eischen die zijn zaak stelt en met vrij
heid vsn bandelen voor eiken winkebei
binnen de gTenzen der Verordening en 3e.
praetisch uitvoerbaar zijn.
Aan deze drie voorwaarden nu zou m.
op do volgende wijze kunnen worden
voldaan (en mijn denkbeeld zou even
goed aan een r ij k sregcling als aan een
gemeentelijke verordening ten grondslag
"'unnen liggen):
De overheid regele alleen het totaal
an tal uren, gedurende welke de win
kels per etmasi hun zaken mogen ge
opend en gesloten hebben en late de
verdooling van deze uren aan den
winkelier over, a! naar de behoefte van
zijn zaak. De eene zaak zal dan 's morgens
laat kunnen openen en 't avonds iaat
sluiten, de andere vroeg openen en ook
er vroeg sluiten.
- Maar de controle f vroegen wij.
- Heel eenvoudig, antwoordde de heer
d. Boogaard. Ieder zou duidelijk xiohl
baar op een kaart in de étalage moeten
aangeven de uren waarop zijn winkel ge-
openrj en gesloten is; b.v.: geopend van
7 tot 12 voormiddag on van 2 tot 10 na
middag. Op dezo wijze is do controle door
de politie zeer gemakkelijk uit te voeroo.
Wordt dit denkbeeld in «en verorde
ning vastgelegd, aldus eindigde de hoer
v. d. B., dan bereikt mes, dat alle va-
ken een gelijk aantal uren open en .lit
zonderingen onnoodig zijn, terwijl den
winkeliers een behoorlijke tijd voor rus:
gewaarborgd is.
De actrice Lizzy Wernink heeft na een
optreden van twee jaar slecht», een be
roemden naam en baar man, kunsthistori
cus verwijt haar dat zij dit eucceB bereikt
heeft door mooie kleeren, haar Bchoon-
heid, bekoorlijke lachjes. Hii houdt niet
van dit schipperen in de kunst en be
groot met vreugde do overkomst van Dora
Isaacs, een schilderes, d:e uitsluitend
voor haar kunst leeft en met wie hij
vroeger in Rome samenwerkte. Lizzy
zoekt in haar jaloezie troost in een flut
met haar joune premier, die haar, In baar
oppervlakkigheid, beter begrijpt. Het
komt tot oen orisis, wanneer Wernink zijn
vrouw betrapt in een omhelzing van den
acteur. Het derde bedrijf brengt echter
de door wodemjdach© jaloezie vervrecin
de echlgcuootcn weer bij elkaar. Dit laat
sto bedrijf maakte een diepen indruk op
het aandachtige publiek. Slechts do drie
hoofdpersonen waren op het tooneel: Dr.
Wennink (Musoh), Lizzy (Groetje Lobo)
er, Wilh. v. d. Horst als Dora Isaacs
Het spol van deze drie bracht de zaal tot
ntroerde stilte.
Het seizoen is reeds vergevorderd, hel
dient,
uitverkochte zoal.
BOND VAN TECHNICI. - In de bo-
venzaal van do Sociëteit „Vereeniging".
was door de afdeeling Haarlem van den
Bond van Tecbniol een lozing georgani
seerd, te houden door den heer L. Ouwor-
kerk, assistent van Prof. II. Kamerlingh
Onnes te Leiden. Nadat de voorzitter de
heer Posthumus, den aanwezigen verteld
had dot dit niet aileen een lezing doch
tevens een propaganda avond wks voer
den Bond, ring de heer Ouwerkerk aan.
Spreker maakte hel den aanwezigen dui
delijk hoe en waar de vlooihare lucht
wordt gefabriceerd. Zijn inleressanle re
de werd nog zeer verduidolijkt, doordat
hij een aantal lantaarnplaatjes liet zivn
en eenige mooie proeven hield. Vc-or dl
technici was 't een ieerzani6 lezing.
NED. HERV. KERK. Ilaarl. Pred.-
blad meldtDoor kerkvoogden werdon
voor den tijd van drie jaren »1b leden
van het College van Collectanten der Ned.
Herv. gemeente herbenoemd de perio
diek aftredende hoeren J. Klles, A. J.
Janse, J. W. H. Haleema, D. Schollen,
J. de Graaff en J. Kruiswijk.
rwi*
Simons oi»t de mislukking der Londsnzebe esnfereutlo.
Do Sjjksdag keurt Se heading der Daitiehe regeering goed
Duitschland wil wsl verder onderhandelen, maar dan op een
anderen grondslag.
Het Tooneel
De voorstelling vaa de ETaar-
temscho Onderwijzers-Tooneel-
rerecnlglng.
Jan Fabricius zei mij eens na oen voor
etelling van dilettanten, die wij «amen bad-
dcD bijgowoond„Je leert nooit beter je
stuk kennen, dan bij opvoeringen van lief
hebbers!"
Als Fabricias gelijk had gehad, zou ik na
de opvoering van mijn „Intermezzo" door de
Haarlemse"»© O odor wijzers ver«>nigi ng op Za
terdag in het Breng©bouw tot do conclusie
moeten komen, dat deze één-acter een der
aaaiste en vervelendste stukjes was, die ik
ooft op do planken heb gezien en zou ik niet
verstandiger kunnen doen dan het ding on
middellijk in de kachel to gooien en te ver
branden. Ik zat als om slachtoffer in de
zaal met een gezicht, waarop duidelijk te le
zen moet hebben gestaan: „Lieve rcenschen.
neem het mg niet kwalijk, dat ik dit stukje
geschreven heb. Ik wist heusch niet, dat bot
aoo'n pro' was. Ik beloof jullie beterschap en
zal het n ir weer doen!"
Maar a!. ik mij bedenk, dat het Zaterdag
de 60ste opvoering van „Intermezzo" was en
wanneer ik mij opvoeringen van dit stukje
herinner uïot slechts van artbten maar
ook van dilettanten waarbij de lach geen
oogeoblik uit de zaal was, dan mag ik wel
aannemen, dat Fabricias' conclusie niet in
alle opzichten juist was. Ik kan as de op
voering van deze dilettanten met zekerheid
tegen mij zelf zeggen: „Nee, zóó slecht is
deze één-acter niet!"
De fout lag Zaterdag bij dc Haarlemsciie
Onderwijwrsvereeniging, die met „Inter
mezzo" een ongelukkige keuzo had gedaan.
Deze verooulging bezit ongetwijfeld de krach
ten om een niet te moeilijke klucht aardig
voor Let voetlicht te brengen. Dit bleek uit
de opvoering van „Je reinste Parel", be:
blijspelletje, dat na de pauze werd gegeven.
Maar één-acters als „Intermezzo", die bijna
uitsluitend bestaan uit dialogen en dan
nog wel tusschen 2 personen waarin dus
alles op het zeggen aankomt, eischen a.n-
dore krachten dan waarover dezo veroonl-
gig beschikt. Voor de rol van Dolf is ecu
uitótekend d i s e u r noodig. Elk gezegde
moet zondor eenige gewildheid gelanceerd
worden. !s de rol van Dolf niet goed bexet.
dan is het stukje onherroepelijk verloren. Mc;
Dolf staat en valt deze hcele ééna-cter.
Dat er ook onder de dilettanten "uitsieken-
diseurs worden gevonden, heeft indertijd
de heer Roest van Limburg bewezen, die
ik gedenkt het hior met dankbaarheid een
zéér geestige Dolf was en de beroepsanisu-n.
die hem later in dozo rol hebben opgevolgd,
dan ook verre overtrof.
Dc dilettant, die bij do ouderwijzers Doif
speelde, b naar ik vernam op bet laat
ste o ogenblik moeten Invallen. Dit tal ua-
tuurlijk van invloed zijn geweest op rijmspel.
Een feit echter is het, dat bij geheel onvol
doende was. Wanneer ik zeg, dat ik op mijn
plaats de oene helft van mijn eigen tekst niot
verstond wat voor een groot deel ook aan
de ellendige acoustiek van de zaal moet
worden geweten en de andere helft zon
der eenige kleur of niet een verkeerd accent
tot mij kwam, dan behoef ik wel niet te zeg
gen. wat er van do rol terecht kwam. Frans
sprak beter, maar Fijn, genuanceerd spel ver
mocht ook hij niet te geven. En het tempo,
dat deze beide dilettanten namen was door
gaans tweemaal tc langzaam. Mary was ver
reweg de beste van do drie. Wanneer het
spel der hoeren op dezelfde hoogte bad ge
staan als van dezo jonge dame, dan zou
„lntermc/.7,o" waarschijnlijk niet zoo'n gru
welijk vervelenden indruk op mij en op
het publiok hebben gemaakt.
Gelukkig Tonden de onderwijzers na de
Eauze gelegenheid revanche tc nemen. Het
lughtje „Je reinste Parel" bood hun geen
bepaalde moeilijkhoden en in dit stokje was
hun spol vlot en levendig. Vooral Pareltje
toonde een voor oen dilettant benijdenswaar
dig komisch talent tc bezitten en was in zijn
transformatie als mooie Louise soms heel
vermakelijk. Ook de oude Vroolik had aardi
ge ©ogenblikken. Zoo eindigde de avond veel
amusanter dan hij begonnen waz.
J. B. SCHUIL.
vaü de deskundigen. Zij zijn ontworpen
PERSONALIA. ©p grond van dc verantwoordelijkheid van
Bij Koninklijk besluit Is aan den hoofd- do regeering zeil en wel in de eerste plaats
ingenieur van deri Rijkswaterstaat, jhr. C. op grond van de verantwóórdelijkheid van
E. W. van Fanbuys, tc Umniden, op ver- j mijn persoon. Want ik ben het geweest, die
zoek, verlof vorloend uit den Rijkswater- aan liet kabinet de tegenvoorstellen heb
IN DEN DUrreCHEN RIJKSDAG.
Er was Zaterdag veel belangstelling roor
dc bijeenkomst van den Rijksdag.
De bcteckenis der zitting heeft evenwel
niet aan dc verwachting voldaan.
Simons gaf een droge opsomming van fei
ten, waarvan de meeste reed., bekend waren.
Zelfs gaven afgevaardigde» in den Rijksdag
teekencn van verveling. Even onbeieekeueua
waren de debatten, welke op de rede volg
den.
Simons begon met te zeggen, dat men de
Loadeuscbe conferentie moest opvatten als
een vervolg vait «le conferentie van Spa ea
als een vervanging van die, welke te Genfive
)u plaats vinden.
„Wij hadden liever gewild, dat de onder
handelingen over do kwestie der schadever
goeding op een conferentie in een neutraal
land zouden plaats vinden, doch toen de
Duiwehe regeering, in plaats van een uit-
noodigïag om een-delegatie naar Geneve te
zenden, er een ontving «m te Linden te kó
men, kou men ook deze uRocdlging niet ter-
'zijde leggen. Het was voor on» van een tc
groot materieel belang, dat er eindelijk eens
klaarheid zou komen over den omvang van
de Duitschland door het vredesverdrag opge
legde verplichtingenEvenmin konden wij
de uilnoodiging afslaan ora den wille van
zekere furineele vocrdeelen, die er voor ons
aan verWinden zijn, indien de
een neutraal land zou plaats vinden.
Daarop stelde Simons vast. dat de gcaili-
ccrdeD geweigerd hadden de Duitsche srba-
deluosstcllingsiruaestie aan 't oordeel van
deskundigen tc onderwerpen.
„Onder deze ongunstige omstandigheden
werden de voorbereidingen voor de confe
rentie tc Londen getroffen. I)cze voorberei
dingen betroffen allereerst een zeer nauw
keurig onderzoek van de P&rijsche besluiten.
Dit onderzoek is met gTootc opoffering en
toewijding door een groot aantal deskundi
gen uit alle deelen van Duitschland verricht."
Het besluit van Duitschland om tegenvoor
stellen te ontwerpen, noemde Simons eon
moedig besluit.
„Definitieve voorstellen waren echter nog
niet mogelijk, zoolang Duitscbland's capaci
teit nog niet was vastgesteld. (Geroep: Zeer
juist.) Ik breug hier slechts liet Saargebied.
het Rijnland en Opper-Silexie in herinnering.
Dc kwestie, of Gpper-Silezië al dan niet bij
Duitschland zal blijven, is een leven*westie
voor dc Duiteehc industrie. Van Opper-8llez:ë
hangt voor de toekomst zoo goed als alles
voor ons af. (Bijval.) Daarom moeten de pro
ductie en de industrie van Opper-Sileziê bij
Duitschland blijven. (Bijval.) Naarmate de
Duitsche industrie ten gevolge van het vre
desverdrag is verzwakt, is de bcteckenis van
do Opper-'Silezischo industrie voor Duitsfli-
land toegenomen. (Geroep Zeer juist.) Daar
om ook heeft de kwestie van Opper-Silezië
te Lenden een overwegende rol gespeeld.
Daarbij kwam oog, dat wij bij de uitwer
king van de Duitsche tegenvoorstellen met
zulk een daling van de Duitsche valuta te
kampen hadden, dat de basta er van iedere
maand veranderden. Over dc valuta-ellende
zijn wij hot allen eens. Zij gan niet door
oen enkele natlo worden opgelost, doch al
leen door een eensgezind samenwerken van
alle volken die aan een lage valuta lijden
met die. welker valuta niet heeft geleden.
(Bijval.)
Een ander punt was. d3t in de eerste ja
ren de Duitsche handel door het vredesver-
g gedrukt en gebonden zal zijn. Wij had
den gedacht eenigo verlichting hierin te krij
gen: zoolang do Duitsche handel en de Duit
sche nijverheid niet van doze ketenen kan
worden bevrijd, mogen zij zich ook niet met
die van de andere volken op één lijn stel
len. Zoolang is ook onze industrieel® toe
komst op los zand gebouwd. (GeroepZeer
iuist.) Indien wij, ondanks alles, dan toch
hebben besloten om met tegenvoorstellen
voor den dag tc komen, waren het in hoofd
zaak politieke overwegingen die daarvoor
den doorslag gaven. (Geroep Hoort, hoort).
Ouzo tegenstanders hadden het er op be
grepen om in een zoo kort mogelijken termijn
een oplossing win de kwestie van de schade
vergoeding te vinden. Men had ons door mid
del van de Parijsehe besluiten met dwang
maatregelen'gedreigd en daarom beschouw
den wij het als onzen plicht tegenover het
Duitsche Tolk, cn voor alles tegenover die
deelen van het land, weH;o.vó>'ir allo andere
van doze dwangmaatregelen te lijden zouden
bobben, dat wij ondanks alle hinderpalen
zouden probeeren, niet duidelijke tegenvoor
stellen te komen."
Sintons betoogde dat de tegenvoorstellen
ontworpen zijn ua zorgvuldig onderzoek,
doch niot op grond van een meerderheidvbe-
s taatedienst.
KLA lavudOCD.
Het Bchouwtooueel Rad voor zijn'
tweede opvoering in Haarlem van Kla
tergoud Vrijdag j.l. (door mevr. Ra
nuccy Beekman) een vollere zaal vei
diend.
voorgesteld, welke later instemming bij het
kabinet hebben gevonden. (Levendige uitroe
pen bij rechts Hoort, hoort. De democraten
riepenZeer goed.)
Ik heb reeds gezegd, dat de mogelijkheid
tot hef openen van nieuwe onderhandelingen
b«taat. Naar de overtuiging van de regee
ring moet men alles in hel werft «tollen om
nieuwe middelen en nieuwe wegen daartoe te
vinden. Ut wil er hierbij echter op wijzen,
dat de basis waarop de onderhandelingen
tot dusverre plaats vonden, door de tegen
ons toegepaste «aucties buitengewoon ver
anderd ziju. Do psychologische verhoudingen
hebben zich daardoor gewijzigd. Wij zijn naar
Londen gegaan roet den goede» wil tos ecu
oplossing te komen. Maar een volk, da; men
iets dergelijks heeft aangedaan, vindt niet
gemakkelijk de oude stemming weer. (Toe
juichingen.)
Men mag dc werking van de sanctie» niet
onderschatten. De scheiding van de verxehii-
ienac industrie centra in het Rijnland zal
haar terugslag op geheel Dtiitjscblarei doen
gevoelen. Bovendien is ook 't goederenver
keer in dat gebied van het grootste belang,
liet voorstel van Lloyd George, om een del
van de Duttscho In- en export te belasten,
is een der zwaarste dingen, die da Duilsrhe
industrie kunnen treffen. (Toejuichingen
Door dien maatregel zullen de waren Loo
langer hoe meer de wegen der smokkelaars
volgen.
Door dit alles kannen «ij het oanbud,
waarmee wij naar Londen kwamen, niet oog
eens herhalen. AU leider van de Daiuche
delegatie verwacht ik van u, dat gij alic
stappen, door dc delegatie gedaan, ook co
afwijzing van de voorstellen der geallieer
den, zult billijken. Zoo gij dit niet kimt, aebt
ik hei beter, dat gij oen ander zoekt, oio
heter dan ik in staat zal zijn om da onder
handelingen met de geallieerden, dsc zeker
hervat zulien worden, tot een reeultaat ia
brengen. Ook verwacht ik van u. dat gij
allecu diengece daartoe zult machtigen. d"o
bet vertrouwen van u allen bezit. (Handge
klap op de tribune.)
Hierop volgde een korte gedachten wisse
ling.
Graaf Wesiarp verkondigde de mcening
dat het verdrag van Versailles door de cane-
■ler geallieerden wordt vernietigd z. i.
i aet een geluk, dat dc geallieerden de vêr-
ikkende voorstellen van dr. Simons niet
üadden aangenomen. Hij raadde de regeering
aan. geen voorschotten meer te betalen voor
de bezettingstroepen.
De onafhankelijke afgevaardigde dr. Breil-
scheidt, hernieuwde zijn aanvallen op dr.
Simons zijn oordeel is, d:;t Duitschland tot
tvoering van dc Parijscbe besluiten moet
«vergaan. Voor de eerste vijf jaren Is het
volkomen uitvoerbaar, en niemand kan zeg
gen, hoe de toestand over vijf jaar tal zijn.
Nadat nog een aantal redenaars hadden gc-
eu, en minister Simons zich in het bij
zonder tegen Westarp en dr. Breitschcidl had
verdedigd, moest er over drie voorstellen
worden gestemd.
De eerste twee, welke door de communis
ten waren ingediend, werden verworpen.
Daarna werd gestemd over ecu voorstel,
dat door de regeringspartijen was ingediend
en dat aldus luidde:
De Rijksdag keurt het goed, dat de Hijks-
regeeriDg, ondanks de gewelddadige maat
regelen van de Entente, in de afwijzing der
1 vervul bare eischen biijft ulharde»
Op verlangen Tan dc K ijk «regeer ing wer
den de volgende veranderingen er in aange
bracht
„De Rijksdag keurt het goed, dat de Rijks-
regecring te Londen aan de afwijzing déf
Parijsehe voorwaarden de voorkeur hoeft ge
geven boven de onderwerping aan dc onver
vulbare eischen."
Na deze redactie werd dc motie iact 2S8
tegen 49 stemmen aangenomen. Ook de
Du'tsch-Nationalcn stemden vóór de motie.
Dc oaaceming werd met grooten bijval bo
grot.
OVER DE BEZETTING VAN DEN
RIJN-OEVER.
Daaraan wijdt de Franschc pers veel aan
dacht.
He Eclair keert aich vierkant legen
Llovd George, die een nu. de werker van da
Petit Parisien verzekerde, dat Engel-met
iet WWstht, dat het Rijnland ec-n tweede
-os Lotharingen wordt. Do Eclair be
treurt hei, dat Engeland aich Ld 1871
in 1871 niet even gevoelig (en opzichte
Elzas Lotharingen toonde als in '.921
ten opzichte van hot Rijnland, De wereld
oorlog waro anders vermeden. Overigens
mag de toestond van het Rijnland legou-
over Frankrijk volstrekt niet geltjk gesteld
met den toestand van Elr.os Lotharingen
tegenover Duitschland. Clemenoeau heeft
'n de vredesconferentie de Rijngrens niet
geeischt. alleen omdat do Vereenigde
Staten en Engeland hen» «en waarborg
tegen een uiugelijken nieuwen aanval be
loofden. Daar de eersten zich terugtrok
ken, kan Engeland feitelijk, zoo niet no-
reel, zich van rijn verplichting ont
slagen achten,
lïorvé betoogt in do Victoiro, dit
Frankrijk hel Rijnland niet wil an-
nexooren maar een autonooth Rijnland
op beide oevers wenschclijk zou achten