OM ONS HEEN
Buitenland^
Letteren en Kunst
Gemengd Nlenws
Binnenland
33© Jaargang No. 1Ï597
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feèstdagen
CIKSD/O 22 tfAAF.T 1921
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 8 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek
is (kom dar gemeente)
per 8 maanden: Voor Haarlem en ae aorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
f3.67'/i- Franco per post door Nederland fs.871/,. Afzonderlijke nummers fü.16. Geïl
lustreerd Zondagsblad', voor Haarlem en omstreken f 0.671/,franco per post 10.65.
Uitgave der M.tf. Leureoe Ceeter, Dlreotewr-Hootdredacteur J. O. PEERKBOOI. Telefoon 3082
ADVEHTENT1ÊN: Van 1—5 regels f 1.75Iedere regel meer 36 Cts. Reclames 60 Cts per regel. BIJ
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalletuivers-udvertentién van Vraag en aanbod van 1 -4 regels 60 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant; bniten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie Administratie i Creole Houtstraat 83. Teleleonnrs. de Redaotle 600 en der Administratie 724
EERSTE BLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
AOeULiü
li e d.e n.
DINSDAG 22 MAART..
Stadsschouwburg, Wilsonepleln:
Het Schouwtooneol„Klatergoud", 8 uur.
Schouwburg Jansweg: llleeke Bet.
Sociëteit YereenigingFilmavond De
pnrtement Mij. van Nijverheid, 8 uur.
Oude Raadszaal (Stadhuis)Vergadering
der Commissie van Plaatselijk toezicht op
het lager onderwijs, 8 uur.
Gebouw Protestantenbond: Openbare
voordracht Haarlemsehe Loge der Theoso
fische Verecniging, 8 uur.
Café „Scala". Kleine Houtstraat:
PagEtnini-concert.
Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest
Cafc-Reslaurant „Populair", Tem
peliersstraat 56, Avondconcert.
Bioscoopvoorstellingen.
Heemstede: Vergadering van den
Gemeenteraad, 8 uur.
Haarlemmer moer: Vergadering
van den Gemeenteraad, 10 uur.
WOENSDAG 23 MAART.
Statenzaal (Prinsenhof): Raadsver
gadering, half twee.
Gebouw Nat. BankvoreenigingJaar
lijksebe algemeeno vergadering der N.V.
Haarlemsehe Minoraahvaterfabriek „De
Nijverheid", 8 uur.
Het Blauwe Kruis: Volkszang avond, 8
uur.
Café „Scala", Kleine Houtstraat:
Pagan ini-concert.
Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest.
Café-Restaurant „Populair" Tem
peliersstraat 56, Avondconcert.
Schouwburg, Do Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2i en
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cinema Palace, Groot© Houtstraat,
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2J en
's avonds 8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2J en
's avonds 8 uur.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2J en
's avonds 8 uur.
8 o h o t en: Café Slot, Preloriaplein
Aandeelhouders vergadering der N. V. Mi)
tot oxpl. van onrooreonde goederen „Door
Eendracht Sterk", 8 uur.
No. 2869
De beschouwing van den heer Pull
en nog wat.
Ofschoon ik persoonlijk liever ver
dere beschouwingen over de stukken,
die inzake den verkoop van de Socië
teit Yei-eeinging nog verschijnen, ach
terwege- zou laten, kan ik aan dien
hartev, enscJi moeilijk voldoen, al wa
re het alleen daarom, dat de kan»
niet verzuimd mag worden telkens
weer aan te tooncn, dat de zaak op
geblazen raakt en nuchter bekeken
tot bescheiden afmeting kan worden
teruggebracht.
In den aanhef vun het stuk van den
heer Pull, in ons blad van Vrijdag,
ioint een opmerking voor, die den
wethouder, dacht mij, hijzonder on
aangenaam wezen moest, namelijk
deze: „De heer Slingenberg, dien ik
„op de hoogte had gebracht van de
„correspondentie, doelde roij mede,
„dat hij bij machte was de voor het
„Rijk bonoocLigde lokaliteiten spoe-
„dig op te leveren, indien ik de
„schriftelijke verklaring gaf, dat de
„Sociëteit haar gebouw aan het Rijk
„te koop heeft aangeboden. Een der
gelijk aanbod hooft liet- bestuur der
„Sociëteit nimmer gedaan".
Deze uitlating, waarvan de laatste
regels door den schrijver gecursiveerd
waren, kreeg een bijzonder onaange
name kleur, omdat daaraan door den
heer Pull het volgende werd toege
voegd: „Hoewel ik liever morgen dan
de volgende week over de zoo hoog
noodig© ruimte beschik, deelde ik
mede, dat ik niet bereid was, den
strop te leveren, waarmede het be
stuur der Sociëteit moest worden op
gehangen
Wethouder Slingenberg verklaarde
aan onzen verslaggever, dat hij ver
der niet meer schrijven zou en hem
machtigde, dat mede tc deden, even
wel verklaarde hij zich bereid, mij
een inlichting to gewen naai- aanlei
ding vuji de vorenstaande passages.
„Het Is", zei de woihoud'er, „(wo
gedaan. De heer Pull zei: ,,ik heb
een aanbod van de Sociëteit". Ik
vroeg „hoe is dat mogelijk? Ileeft
u eon schriftelijke verklaring?"
Het antwoord was: „neen", die hel)
ik niet". „Kunt u die alsnog ver
krijgen?" „Dan zou Ik de verrader
der Sociëteit zijn".
Natuurlijk ziet doze zaak er, aldus
omschreven, geheel anders uit. Do
wethouder hoort, dat er oen aanlxxl is
van de Sociëteit aan het Rijk, hij l=>
daarover verwonderd en vraagt of de
heer Puil die op schrift heeft of krij
gen kan. Hij wenscht dus zekerheid.
Is dat te verwonderen?
Een andere passage uit liet stuk
van den heer Pull is deze: ,,B i de
bespreking op dien bewuster) 1 Mg art
heb ik verder den hoer Slingenberg
no? medegedeeld te zullen voorstel
len, dat het Riik het meerdere be
drag van f 65000 zal betalen en dut
dan de transactie haar gewoon ver
loop zou hebben; dus de gemeente
koopster en daarna alles, behalve de
groote concertzaal, over te dragen
aan het Rijk. Hieraan heb ik tr-'ivolg
gegeven. Tk verzocht den heer S'in-
g--<nbor?, in gelijken geest aan den
Minister te schrijven. Als antwoord
kroeg ik echter: „noen, niet in dien
geest, doch een ander schrijven ligt
reeds gereed". Waarom hij aan mijn
voorstel niet wilde medewerken, is een
raadsel, waarvan missoklen ailleen de
lieo.r Slingenberg de oplossing weet".
Aan den wethouder heb ik ook daar
tover inlichting gevraagd.
Hij antwoordde- „ik heb mii niet
willen inlaten met die f 65000. ik ho-
moei er mij niet mee. De brief, dien
ik daarna aan don Minister verzon
den heb, is den van K Maart geweest,
waarin toch niets verwonderlijks
staat".
Deze brief van K Maart Ls in ons
Vorig nummer opgenomen en bevat,
zooals onze lezers dus weten, dc ver
wondering van hot gemeentebestuur
over het (zoogenaamde) aanbod van
de Sociëteit en de verwachting, dat
de Minister daarop niet zal ingaan;
hij werd gevolgd door het schrijven
van 17 Maart, waarbij het, gemeente
bestuur mededeelde d it het Societeits
bestuur zeer pertinent ontkende, de
gebouwen aan het Rijk te koop te
hebben aangeboden.
Met dit laatste schrijven werd dus
de M mister op do hoogte gebracht
van het standpunt der Sociëteit. In
dez» twee brieven in hun onderling
verband is dus niets verwonderlijks
gelegen.
Van de gelegenheid heb ik gebruik
gemaakt, om den heer Slingenberg te
vragen, wat er toch voor verschil in
liggen kan: dat de gemeente koopt
en aan het Rijk een gedeelte afstaat,
of dat het Rijk koopt en aan de ge
meente een gedeelte afstaat: In bei-
do gevallen krijgen toch de twee par
tijen wat zij werisohen.
De wethouder was dit niet met mij
oen», „ik heb", zeide hij, „in zoo'n
geval voor de gemeente toch liever
d© leiding".
Ten slotte nog één opmerking van
den heer Pull, waarover de heer Slin
genberg zich zeer gebelgd toonde,
namelijk dezer „Mr. Slingenberg las
tert, door te zeggen dat de heer Pull,
als zicgsman van den Minister de ge
zamenlijke verklaring met het Socie
teitsbestuur opstelde en onderteeken-
de". Ik moet zeggen, dat de laster, die
daarin gelegen kan zijn, mij ontgaat.
Het Societeitsbestuur zelf was er im-
mors verheugd over, dat er een verkla
rinK was gezamenlijk onderteekend
door het bestuur en den heer Pull,
omdat daaruit blijken kon, dat het
bestuur vrij uitging ten opzichte van
de gemeente!
Wil dit nu zeggen, dat de lieer Pull
onjuistheden schrijft? Ik denk er niet
aan, dat te veronderstellen, Integen
deel, acht den lieer Pull geheel te
goeder trouw en betrouwbaar hij
was er van overtuigd, dat RijR cn
gemeente samen de zaak best zou
den afwikkelen. Maar gesprek
ken gewen, zoodra er conflicten
in een onderhandeling ontstaan, aan
leiding tot allerlei verschil van inzicht
en opvatting en dientengevolge tot
verwarring. Een merkwaardig staal
tje daarover vinden wij in de corres
pondentie van den heer Pull met den
Directeur-Generaal: in zijn brief van
5 Februari staal te lezen, dat onder
do koopsom van f 415.000, die het Rijk
te betalen zou hebben, begrepen is de
overdracht vein de geheele centrale
verwarming en de electrisclie gelei
dingen, welke niet begrepen waren in
de tegenover de gemeente bepaalde
som van f 350.000 cn waarbij de over
dracht eerst op langen termijn zou
plant© hebben. Alleen zouden een paar
gekleurde ruiten en geschilderde pla
fonddoeken haar eigendom blijven.
En in den brief van 13 Februari
aan denzelfden hoofdambtenaar
schrijft de heer Pull: „Het ligt in
tmrc bedoeling (namelijk van de So
ciëteit) om Indien die overeenkomst
(met de gemeente) doorgaat, ruiten,
Iictimmermgan, centrale verwarming,
elcctriscbe geleiding enz. weg te bre
ken". Zou dus de gemeente een ge
bouw gekregen hebben zonder ruiten?
Een ruïne, zou men mogen zeggen!
Het lijkt mij wel buitengewoon on
waarschijnlijk en ik vermoedde al da
delijk, dat de bestuursleden, met wie
de heer Pull dc bespreking had, ween
de paar gekleurde ruiten bedoeld zui
len hebben, waarvan in den brief
van 5 Februari al sprake is.
Dit is mij door een der 'bestuurs
leden bevestigd, die tevens opmerkte,
dat de bedoeling niet geweest is om
betimmeringen en electrische gelei
ding weg t© breken er Is over ge
sproken, om lichtkronen te laten han
gen.
Nog een ander staaltje, hoe gemak
kelijk misverstanden In de wereld ko
men. Op 2 Februari houdt het ge
meentebestuur met voorzitter en se
cretaris van de Sociëteit een confe
rentie over de oplevering van do be
zittingen der Sociëteit. In die bijeen
komst is ter sprake gekomen, dat de
gehouwen met 1 Juni zouden worden
opgeleverd en dat de Sociëteit de So-
c.IctoStslokalen van de gemeente in
huur zou krijgen. Maar welke van de
twoo partijen hooft nu dat huurdenk-
beeld ter sprake gebracht? Het ge
meentebestuur z:gt: „de gedelegeer
den van het Societeitsbestuur", deze
zeggen: „de burgemeester". De bui
tenstaander kan dat nimmer uitma
ken en de deelnemers aan de bespre
king blijven onder den eenmaal ver
kregen indruk. Want de gedelegeer
den der Sociëteit verzekerden mij per
soonlijk: „vrij begonnen daarover
niet!"
Zoo gaat het voort. Alles geeft aan
leiding tot misverstand en afwijkend
inzicht. Daarom zou het ook zoo te
betreuren zijn, wanneer Woensdag de
Raad noc weer een debat over de
zaak ging houdeii en die daarmee nog
weer ingewikkelder maakte en moei
lijker om op te lossen. Wat wij noo-
dïg hebben is iemand, wie dan ook,
die het zóóver weet te brengen, dat
er practische onderhandelingen over
de afwikkeling van de zaak worden
gevoerd. Is er hier of daar een fout
begaan, dan kon deze toch alleen aan
overmaat van ijver worden toege
schreven, die niet alleen een verkla
ring, maar tevens ook een veront
schuldiging Is en nooit aanleiding
kan zijn tot blijvende verwijdering.
Wie moet de man zijn, die de zaak
in liet rechte spoor terugbrengt?
Wie enders dan de burgemeester?
Voor hem is nü een schoonne gele
genheid, om zich der burgeren vader
te toonen.
J. C. P.
HOE STAAT T MET
do Bloembollen velden.
De menschel), die gaarne elk jaar willen
geniolen van geur cn kleur der bloembol
len in de naaste omgeving van Haarlem,
kunnen, als de temperatuur niet kouder
wordt, met de I'aaschdagen hun tochtje
naar ©a langs de bloemboltenveldon weer
ondernemen. Hoewel er steeds meer hui
zon gebouwd worden op terreinen, waar
weioor tulp en narcis bloeiden, zijn or
als men ze maar weet te vindenI Do lief
bobbers kunnen bijvoorbeld voel genieten
wanneer zij den Zijlweg naar Overveen
afwandelen, daar linksom slaan en langs
de smalle Verlengde Brouwersvaart terug
koeren. Deze wandeling loont zeer de
luueile. Wanneer zij hieraan niet genoeg
hebben, aan gaan za den Wagenweg, dio
in Heemstede ifowre-nweg heet, wandelen
Emauslaan, Koediofslaan, Kcrklaan, Van
-Merlenlaan, den eersten en tweeden in
gang van hot Wandelbosch Uroenendaal
voorbij, tot aan den Kadijk. Hier verlaat
iilou den Heerenweg, om langs den tram
weg naar Haarlem terug te koeren. Ilea
knn dan over de wandeling tevreden zijn,
want op deze routo worden veel fraaie
velden gepasseerd.
Wie even wol nög vorder wil gaan, om
in het centrum der bloembollenstreek le
komen, reize per Noord-Zuid-Hollandsche
naar Hillegom, Lisao en 8assenheini, waar
vool velden, beplant met narcissen en
hyaeintfaen, voor het meerondeel reeds in
bloei staan. Een bezoek daaraan zal, wan
neer al te strenge nachtvorsten, voor do
I'naschdagen uitblijven, alleszins loonend
zijn.
Do directie der E.8.M. zal dan uok, als
hel weer goed blijft, wegens het te ver
wnchten drukte vervoer, zeer zeker maat
regalen nemen, vooral wat betreft het tra
ject Den Hout—Heemstede. Watineeer dit
noodig blijkt, zal alle beschikbare mate
naai in gebruik worden genomen.
Uok in de groote wagens der Electrische
Spoorweg-Maatsohappij (Zandvoort—Am
sterdam) zijn of wordt gelegenheid ge
maakt om daarin bloeiende bloemen to
kunnen plaatsen, zooala dit reeds ge
schiedde in do gele trams.
Bij onze informatie ter bevoegder plaat
se kon nog niet meegedeeld worden of ook
do H.IJ.S.M. voor do Paascbdrukte maat
regelen zal nemen.
StadSiUBRWS
M inlok
Haarlem's Muziekkorps.
Leden-ooncert.
Dit laatste wtnterooncert voor do leden
der Concerlverceniging was oen pracli
tigo bekroning van het veelbewogen sei
zoen, tijdens hetwelk de actieve en ener
g.eke directeur Nioo Gerharz, bet orkest en
ook de vereeniging op een tot nog toe on
gekend peil opgvoerd heeft. Het orkest nu
op voldoende sterkte en in qualiteit en sty-
1 coring zeer verbeterd, cene welgevulde
zaal, haast zoo druk bezet als met de Baoh-
concerten, is dit geen verblijdend besluit
vau de wintercampagne, die de heer Oer
harz nog onder omstandigheden die wei
nig rooskleurig waren en die vage, onzo-
liero vooruitzichten deden vermoeden,
aangevat werdt Gelukkig, dank zij het on
vermoeibare streven van directeur en be
stuur heeft Haarlem nu een orkest, dat do
belangsteüing aller kunstminnaars waar
dig is, en dat nu ook wederkceng door on
n ingezetenen gewaardeerd wordt.
Het sluit-ooneert werd gegeven met me
dewerking van mej. Di Moorlag, sopraan-
zangeres. Sinds een paar Jaar, toen wij
deze soliste voor het eerst hoorden op een
avond van Zong on Vriendschap, heeft zij
enorm veel vooruitgang gemaakt; hare
stem is kraohtiger en vooral egaler gewor
den, maar ook aan expressie vermogen
heeft zij veel gewonnen. Do aria van Beet
hoven „Ah 1 Perfido" werd door de zange
res met veel dramatisch accent gezongen,
hare temperament volle lyriek leek soms
wel van een geboren cn getogen Italiaan
;sche, tot in do overdreven, m.i. misplaatsto
portamento's toe. In de forti was het hoo
gs register niet steeds klanksehoon, voor
namelijk de g 2 dio daarbij voortdurend
wankel van intonatie bleef. Maar bekoor
lijk mooi van klank en muzikale uitdruk
king waren Adagio „Per Piëta" en Piu
lento „Dit© voï".
Na de pauze zong mej. Moorlag nog do
Ballade van SenU, uit „Der Fliegende Hol
lander*' van Wagner. Over deze prestatie
kan ik met den meesten lof spreken, hel
was in een woord schitterend, zoowel vo
caal als muzikaal dramatisch van voor
dracht. Een klein dameskoorlje, dat in do
hallade meewerkte had goede klaukquall
teiten, welke den indruk van hei geheel
verhoogden.
heer Gerharz maakte met liet orkest
de Ce van Beethoven. Dit schitterend blij
geestig 'opus werd op alleszins gelukkige
Wijze vertolkt, waardoor menig fijn détail
dei symphonic aardig onderlijnd werd.
speciaal complimentje voor den twee
den klarinettist, aan wien het solo-eindje
het trio van den derden Bate toover
irouwd was.
Het voorspel van „Lohengrin", had ook
veel goeds maar Ik verwacht het toch nog
eens mooier te hooren als do violen nog
win langer samengewc-rkt hebben. Met de
klankrijke pompeuze Tanhauser-opvertuiv
d op waardige wijze hot mooie concert
besloten. De orkestbegeleidingen der zan
geres waren uitstekend verzorgd, hoo
voortreffelijk de heer Gerharz accompag
it eren kan, hebben wij reeds meermalen
gezegd.
liet winterconeertseixoen is dus voor de
leden C<* Concert vereen tging achter den
rug, hel is uiterst belangrijk geweest;
doch de wekelijksche concerten buiten
abonnement worden voortgezet. Deze week
juist, heeft do heer Gerharz een buitengc-
wonen avond op touw gezet met niet minder
dan drie solisten van naam en reputatie,
die elk een solo zullen spelen (viool, cello
en piano). Om de buitengewone kosten
zal het entrée ecnigszins hooger zijn dan
gewoonlijk, maar het blijft in ieder geval
een koopje voor het interessante program
mi, dat geboden wordt.
En aldus is ons Muziekkorps een belang
rijke factor, een brandpunt van muzikaie
ontwikkeling geworden. Haarlem mag ©r
don he6x Gerharz dankbaar om zijn.
JOS. DE KLERK.
TENTOONSTELLING "WAAG
GEBOUW.
In de Vereenigingszaol van K. z.
o. D. aan liet Spaarne, heeft de tce-
k'enaar-schilder Piet Wiegman (er
zijn drie tcokcnaars Wiegman) een
beknopte tentoonstelling van zijn
werk ingericht, voornamelijk zwait
en wit kunst aangevuld met enkele
olieverf-studies.
Als meer der tegenwoordige
kunstenaars is ook Piet Wiegman
zoekende naar wat ander© dan was en
een andoren kunstvorm dan
liet schilderij als voorstelling, ais pic
turaal geval of als „gat in den
muur" zooals sommige verketters van
dit kunstgenre zulke sohilderij gaar
ne smalend aanduiden. En zien wc
jmst dan 6treeft Wiegman naar groo
te lijn cn vormplaatsing, naar deco
ratieve werking en verdeel ing van hot
vlulé waarbij hij de idéé aan de din
gen der werkelijkheid ontleent.
Of hij, of in hoeverre hij, bij zijn
»treven, ook 't streven is schoon, ge
slaagd is, lijkt ons 't beste door den
beschouwer vun zijn werleen zelf uit
tc maken; de beoordeeling van kunst-
i-rdiensten loopt in onze onrustige
lijden met hunne geestelijk© verwar
ring dermate uiteen, dat een apodic
tisch afkeuren, van welken kunst
vorm of ©jjvatting ook wel zeer be
krompen mag he>eten. De wereld is
groot en biedt ruimte toch voor alle
inzichten. Intusschen oen ieder heoft
zijn voorkeuren en 't spijt ons te moe
ten neerschrijven, dat de arbeid des
heer en Wiegman ons maar zeer ma
tig kan bekoren.
Behoudens zijn vasl-gestokan hout-
drukken die eon geestig spel van wit
en zwart vertoonen, een lito met
eenige fijnere intentie en een olie
verf-studie, naakt, die iets stoers in
kleur en teeloening biedt, doen we de
•o&t der expositie gaarne cadeau,
present natuurlijk aan dezulken, die
voor dat work van W. andere voelen
dan wij.
pat ongelukkige concrete der bena
ming! Men wil in een duinlandschap,
hoe ook opgevat of verwelkt, toch Iets
van een duin herkennon. In een boom
gaard Iels van eon boom? e. z. m.
Virtuose penseel voering kan dat ver
langen niet op zij duwen!
Ten opzichte van de meeste figuur-
studies moet ons de opmerking van
't.hort! Wat is 't tegenwoordig
menschdom toch leelijk!
Gaarne besluiten we met een meer
wanrdeerendo bevinding, die geldt
Wiegman's affiche, dat zeer zeker de
eigenschap hooft van op te vallen Of
do symboliek 't heel duidelijk doet
moet echter betwijfeld.
G. KERKHOFF.
PERSONALIA.
Te Leiden Is bevorderd tot doctor )n
do Staatswetenschap op stellingen mr. T.
ICruyff, geb. te Bassenbclin.
M1DDEN8TAND8W0NINGEN. - Bij on-
dcrhandscho aanbesteding tot het bouwen van
52 Middenstandswoningen ln het Kleverpark
voor de wonlngbonwvorecnleing „Onder
Dak", was do laagste inschrijfster, de Haar
lemsehe Bouw* asocial ie
MODERNE BEELDHOUWKUNST. - In
de, mot verschillende becldbouwerken van It.
A. van den Eyude en Tlioo van Reyn, ge
ëxposeerd© kunstzaal van „Het Masker",
werd Maandagavond een lezing gehouden,
over „Do moderne boddhouwkunst",
De spreker, de heer Theo van Reyn, be
von met mede te deeien, dat bij bet gchnoi
misschien teleurstelde, dat ln de mccning
was. dat hij zou uitweiden, over boe kunst
gemaakt wordt. Spreker wilde dan dadelijk
conrta-.eeren, dat kunst eigenlijk ni« ge
maakt wordt, doch ontstaan Kunst „is",
/.ij deint cn golft met het levem Zij toont,
ia toovert ons, somwijlen la een enkel ge
bruiksvoorwerp een ganncho cultniirontwik-
kelng .voor oogeu cn de ontwikkeling van
gansch eon volk. Kunst Is de muziek van
's mcnschcn ziel, zij wordt art de verbintenis
van geeat en hart geboron
Wil men kunst begrijpen, mon moet al
dus spr. het leven doorvoelen en liefhcb-
lijke leven. De kunst ie als het leven, zelf
het steeds wisselende, ho< veranderlijke, het
nieuwe. Juist de eenwige verandering bocil
kundige kunstenaars omdat juist hier d<
•iieing van rijn geest hem uit den etoffc-
lifkeu ondergang van het thans levende ge
slacht opheft. Wanneer de vrije menscb een
maal zijn gang over de aarde zal begiüncu,
zal de kunstenaar daarin voorgaan.
Na deze algemcenc inleiding, stond spre-
sr uitvoerig stil hij hot wezen der kunst
on omschreef het karaktcrlstièke ln liet
werk der Hollandsche üjdgenooten. Met
nadruk wees spreker er op dat in Holland
Ie nieuwe beekthoowkunst geboren gaat wor
den. en dat zij ©en achooce toekomst tege
moet gaat,
Na een pauze gal de heer Van Reyn ter
vordudelljklng van zijn lozing een aantal
lantaamplaton te bewonderen Velo beeld-
houwerken van Mendes da Co-sta, Hildo
t>p, Julian Polet, H. A. van den Eynde.
Raedocker en van Theo van Reyn wer-
i op bet dook gebracht en uitvoerig en
duidelijk toegelicht.
Namens dc aanwezigen dankte dc hcor
Otto van Tussenbroek den spreker in harte
lijke bewoordingen voor zijn prachtige lezing.
De YolfestemmiDg In Polen.
OE UITSLAG.
Voor zoover thans de eindresultaten
kunnen worden vastgesteld, staan er
713.900 Duilsehe tegenover 460.000 Poolsche
stemmen, du» ongeveer 62 pCt, togen
38 pCt.
Alzoo een overwegende Duitsehe moer
derheid.
Zelfs wanneer men 150.000 stemmen van
Bijksdoitscbers in mindering brengt, van
toch. ook volgens de Polen, min-
2$ pCL voor Polen stemde, blijft or
iteeda een meerderheid van 100.000
Duitsehe stemmen voor do eigenlijke be-
oners van Upper-Silezie over.
Polen's. nederlaag blijkt des te duido-
lijkcr naar mate men do afzonderlijke
resultaten der kieskringen nagaat. Do <1)8
tnclen Plees on Rvbnick behoorden van
met af aan de Polen en zij vooiapeldon
daar 90 a 95 pCt. Poolsche stemmen. In
rerkelijkheid zijn slechts 7é pCt. Pool
scbe stemmen uitgebracht, zoodat de
Duitsehe 26 pCt. voor bun rekening heh
ben. In het district Rybnick etaan 28.000
Duitsehe stemmen tegenover 6Q.OCO Pool
sche e temmen. In de overige districten
hebben de Duits&bezs behaaldin Kreuz
burg 96 pCt., Rosenburg 68 pCt., Tarno
witz 40 pCt., Groes-Strelitz 50 pCt,, Ober-
Glogau 88 pCt,, KoseL 76 pCt., Levachütz
99 pCt., Ratibor 70 pCt., KaUowitz 52 pCt.
Koningsbütle 76 pCt,, Beulken 50 pOt.,
Hindenburg 50 pCt., Oppeln 76 pCt.
Ongeregeldheden.
Dc Temps" bericht, da; een groep gc-
'apende mannen twee zgenieu en een vrouw
gedood en ©cn agent en ecu vrouw gewond
hebben te Milkulschutz ln Oper-Silezië; vijf
Duitschcrs zijn gearresteerd.
Do indruk te BerlUu.
Sileziö. met zoo veel angstige spanning
beid,, beeft allerwegen en onder alle krin
gen der bevolking groote vreugde eu vol
doening gewökt.
Zelfs in dc meest spannende dagen der
Londenschc conferentie, onmiddellijk ua
het ultimatum der Entente, werden de cou
ranten niet zop grettig uii de bandeu der
straatverkoopers gerukt als vandaag
Verschillende bladen publiceerden gere
geld bulletins met de laatste berichten on
telkens waren alle exemplaren binnen enkele
oogenblikken uitverkocht.
Behalve do openbare gebouwen hadden tal
■uii particuliere huizon do vlag uitgestoken,
©«lat vele straten een feestelijk aanzien
hadden ca herinnerden aan den tijd van
den oorlog, op dagen onmiddellijk na groote
overwinningen.
Alle bladen brengen feestelijk gestemde
hoofdartikelen, waarin urting wordt gegeven
aan de groote vreugde over de Duitsehe
stembusoverwinning.
Maandagnacht kwam de eerste trein met
Oper-Silezïors, die elders in het Rijk wo
rn, uit het plebiscietgobicd terug. Zij wer-
'ii op de verschillende stations gehuldigd.
l)e verdeeilng.
Naar het „8 Uhr Abendblatt" meldt, neemt
en in Duitsehe politieke kringen aan. dat
de Entente de drie Opper-Silezische distric
ten, waar de Polen een kleine meerderheid
behaalden, al. Pless, Rybnick en Tarnowite,
niet aan Polen zal toewijzen, daar hot Op-
pcr-Silezi-selie industriegebied een ondeelbaar
ecoDomrsch geheet vormt, dat na afscheiding
van dc drie genoemde districten tot den
ondergang zon zijn gedoemd. Men gelooft,
Jat de Entente die districten bij Duhsch-
tnnd zal laten cn dat Duitscbland daarvoor
in Polen een financ.icclc 6chadelo«sselllng
il moeten belalen.
Van Poolsche zijde wordt nu proganda ge-
aakt voor een vcrdocling van Oper-Silezie.
De Duitschere daarentegen stellen alles in
bet werk. om het zelfbestuur uit te breiden
of zelfs Opcr-Silezië tot vrijstaat te consti-
tueeren. In het Rijk zou zich waarschijn
lijk een sterke afkeer doen gelden, vooral in
sociaal-democratische kringen, die voor den
eenheidsstaat zijn en Oppcr-Silezië niet ah
zelfstandigen staat, wenschen te zien, zoo
meldt dc llbld.-correspondent.
- - Een telegram van President Ebert.
De Rgkspresidcnt heeft na het bekend
'orden van den uitslag der volksstemming
j Oper-Silezië het volgende teleg
tot den Duitschei» gcvolmachigde
prins Hatefeldt:
Urt naam van bet geheele Duitsehe volk
betuig ik uwe Hoogheid aller tevredenheid
over den uitslag van de stemming in Opper-
Silezic. Ook al heeft volgen? dc tot nu toe
ingekomen berichten in enkele districten het
resultaat den invloed ondervonden van
dcrreehtelijke en gewelddadige pressie,
nlijft toe!) hol onomstootolijkc feit bestaan,
'at dc bevolking van 0per-Silezi5 zich met
vergreute meerderheid voor DdHnehland
heeft uitgesproken. Dit Is voornamelijk
danken aan het opofferende streven van u
□we medewerkers. Ik geef u en uwen mede
werkers de verzekering van de voortdurende
dankbaarheid van de Kijksrcgeering cn ht
rjitsche volk.
(w.g.) EBERT, Rijkspresident.
Een proclamatie.
Dc rijkspresdeot beeft een proclamatie tot
hot Duitsehe volk gerichl. waarin o.a. ge
zegd wordt: De Duitsehe zaak in Oppcr-
Silezië heelt een bealisto overwinning be
haald. Dit is te danken aan de eensgezinde
standvastigheid van bet geheele Duitsehe
volk. De overwegende meerderheid van de
bevolking van Oper-Silezië is. in weerwil
vau ale
OORIAJG TUSSCHEN GRIEKENLAND
EN TURKIJE?
Uit Londen wordt geseind:
Reuter bad ccn interview met Cocnaris.
TOONEELNIKUWS.
Op 31 Maart H.s hoopt Frans Meennaos
in den Stadsschouwburg te Amsterdam
zijn 12 1,2 jarig jubileum ais operettespe
ler te herdenken. Opgevoerd wordt: de
Mooie Cubasnsche, warin hij de rol vaa
Amndeo de Couyba zal vervullen.
Mevrouw Greta Lobo Braakeneivk zal
an 1 April af toetreden tot het Tooneel-
Ensemble, Oor Ruyseli.
KORISTENSTAKING BIJ DE NATIONALE
OPERA.
Vóórdat Zaterdagavond in den
Grooten Schouwburg te Rotterdam <1©
voorstelling van „Lohengrin" door
de national© opera zou beginnen,
brak ©en koristenstaking uit. Het
ging over de kwestie betreffend© da
teékening van ©en arbeidscontract.
D© voorstelling is doorgegaan, na
dat een koorversterking uit Amster
dam was overgekomen.
Van de zijde der koristen wordt aan
de Nieuwe Crt. verzekerd, dat de sta
king in verband stoi.j met de weige
ring der directie om de contracten ta
tekeknen en met het nSet-uübetolcn
van d© toegezegde zonnar-salarissen.
seind, dat de opbreng-st van de
derfiimdaehe tentoonstelling aldaar
ten voordeel zal komen van de in den
oorlog verwoeste streken.
den Grieksohen minister vau oorlog, dia
aan den vooravond van run vertrek naat
Griekenland, werd opgehouden door een
dringend telegram uit Athene in rerbnivd mot
de boudng der Turkeo. Ooeuaris zede. Het
oproepen onder dc wapenen van de Griek-
sche reservetruepon is een natuurlijk gevolg
van de houding van Turkije, dat opnieuw
heeft >erklaard. dat het dc voorstellen der
Londenschc conferentie niet zal aanvaarden
en de teruggave van Smyrna en Thracië, dat
Griekenland heeft verkregen ah h« re tul-
laar van don oorlog, eiseht. Openljjk wordt
verklaard, dat de Turksclie strijdmachten ia
Ciiicië wonden teruggetrokken om r.c tegen
over dc Grieken t© stellen. Ook zijn wij in
het bezit van liet bericht, dat de Kemalia-
ii ziele samentrokken tegen het Griek scha
leger. Hot is om deze reden dat de Griek-
sche troepen z|jn versterkt met drie lich-
m reservisten ten getale van 15.000
Zij zjjn onder dc wapenen geroepen aJ»
het gevolg ran een «poedbexlui: van liet ka-
binet na het plegen van overleg met den
premier en mij. Dit is het reclitstrceksche
gevolg van de Turkschc dreigementen.
Goenaris «telde in het vooruitzicht, dat
mr alle waarschijnlijkheid een Griokach
offensief zou plaats hebben. Hij xcidc. dat
iet duidelijk is dat de Grieken niet de vol
tooiing van de Turkschc troepensamentrek-
king kunnen afwachten.
DE „STROMJ30I.I" IN WERKING.
Volgen© een telegram uit Rom* ia
er een hevige uitbarsting van de
Stromboli aan den gang.
OVERVAL VAN EEN POSTKANTOOR
TE BERLIJN. Do beambten van het post
kantoor 54 in de RoseaIhalerstrasse werden
Zaterdagnacht door 4 gemaskerden overvallen
en gebonden. Dc roovers braken een geldkast
open en roofden 1.300.000 mark- De po-f-
directie heeft een belooning van 20 000 mark
uitgeloofd voor bet vatten der daders.
SCHEEPSRAMP. Uit Cbristianla wordt
gemeld :De van Lubcck komende Duiuchc
galea.? „Mcrkur" is bij Froderiksstad vergaan:
van de bemanning sijti 3 of 4 man verdron
ken.
ONTPLOFFING.
Uit Chicago wordt geseind: Dc groot
te elevator ter wereld, toebehoor.: nd
aan de Armour Grain Cy., i» door een
ontploffing vernield. Eén persoon werd
gedood, vier worden er vermist. Dui-
senden ramen zijn gebroken en '.-eu
half tuillloen „bushels" grsan verbrand.
De schade bedraagt 600,000 dollar.
EEN DOODGRAVERSSTAKING. Uk
Berlijn wordt gemold: Naar aanleiding van
■le staking der doodgravers, aansprokers ai.
bedienaars van begrafenissen, die zich nog
steeds uitbreidt, hoeft dc Technische Nood
hulp een aantal harcr leden ter beschikking
gesteld om graven tc dolven, ten einde aan
■Len onboudbaren toestand een einde te ma-
MISPA ADI Zondagmorgen is, naar
Vaz Dia© meldt, te Kaatsheuvel bewuste
loos op straat gevonden de heer Kpcinar,
die levensgevaarlijk gewond was. HIJ is
des nachts aan do gevolgen overleden. .Os
marechaussees zijn de daders op het
spoor.
DE RIJKSMIDDELEN. - De Rijksmid
delen hebben ia Februari 1821 ruim 1 [t
millioen meer opgebracht dan in Februari
1923.
PROF. POELS. Maandag vierde prof.
dr. Poels, directeur van d© Rijksserum-
inrichting te Rotterdag, onder veel belang
stelling zijn 70sten verjaardag.
SCHKVENINGSCHE HAVEN. De'
Haagscho Gemeenteraad heeft aangeno
men hst voorstel van B. en W. inzake den
aanleg van een tweed© Seheveningech©
binnenhaven.
'N WANDELAAR OP KLOMPEN. Een
82-jarig© heer L. W. te Drachten wandelde
zoo meldt de Nieuw© Crt., op kllompen
naar Leeuwarden eon afstand van on
geveer 7 uur en deu volgenden dag te
rug. Dit is hem zoo goed bevallen, dat
hij plan heeft binnenkort op klompen
naar Amsterdam t© kuieren, om zijn doch
ter aldaar te bezoeken.
ONDERSCHEIDING. Bij konïnfc
lijk besluit is benoemd lot officier
in de Orde van Oranje-Nas^au K. mui
Lennep, voorzitter vun den Neder-
landschen Bond van Vrijwillig© Bur.
gerwachten, te Amsterdam.