Dagblad
YanKanst en Kunstenaars
TWEEDE BLAD.
Vrijdag 22 April 1921
O
r0' Euiteniantisch overzicht
T' De Daiisebe scluüeloosstelling
DE CONFERENTIE DER GEALLI
EERDEN'.
0| Naai- Reuter uit Parijs seint, zal de
gam en komst van Ltoyd George
jjriaud niet een eigenlijk gessegde con-
•1 ferentie zijn, daar tot dusverre Bel
gië en Italië niet zijn uitg. noodigd
«edelegeerden te zonden, maar een
Frnnseh-Britsche gcdaehtenwisselmg
«ver de houding, tegenover Duitoch-
den vervaldag
9
lig land aan te nemen
3E1
van 1 Mei. Waarschijnlijk zullen bei
de staatslieden op het tijdstip van het
onderhoud in het bezit zijn van do
nieuwe Duitsche voorstollen zoodat zij
de beteelkenis ervan zullen kunnen
•waardeeren. Indien het Duitsche rijk
ïicli bepaalt tol vage en holle forma-
les- indien het geen definitief on ern
stig voorstel voor het hei-stel doet met
aanduiding van «en behoorlijke me
thode en zekere waarborgen voor do
naleving, zal eens te moer liet bewijs
geleverd zijn (aldus het Pari;sche
Rcuterbericht) dat men nog altijd te
maken heeft niet hetzelfde Duitsch-
land. Onder die omstandigheden zul
len beide premiers de hoofdlijnen
vaststellen van de actie, welko zij
willen volgen in de toekomst, indien
Duitschland volhardt in zijn pafs ef
verzet of een beslist weerspannige
houding aanneemt.
Briand, zoo wordt verder gemeld,
zal Lloyd George het Frnrtsclie plan
voorleggen, ontslaan door de samen
smelting van de vijf rapportin, door
de verschillende deskundigen uitge
bracht. Dit plan zooi een heffing be
vatten ten bate van het herstel van
ten belasting van 50 tot 70 fns. per ton
kolen, welke de Ruhrmijnen verlaat;
de exploitatie zou worden gelaten in
handen van het Duitsche personeel,
maar onderworpen zijn aan liet toe-
zich van Fronsohe ingenieurs, even
als de verdeeling. Verder zouden fa
ciliteiten worden verleend voor rava-
taiileerimg van do bevolking in de be
zette zone. Men verwacht, dat de op
brengst nog een 75 zou kunnen ha-
Jen vaal de vroegere productie, welke
jaarlijks een 250 millioen ton beliep.
Aan de kolenbelasting zullen ande-
ro betalingsmodaliteiten worden toe
gevoegd zooals industrieele deelne
ming. heffingen op uitvoeren legen
praestaties in ruil voor Duitsche ko
len, verkocht aan het buitenland. Het
gehoele plan zal worden uitgevoerd
onder de leiding van een civielon hoo-
gen commissaris.
Waarschijnlijk zul lm beide pre
miers gelegenheid hebben eveneens de
kwestie van de verdeeling van Opper-
Silozië te bespreken.
BELGIë EN DE A.S. CONFERENTIE DER
GEALLIEERDEN.
De ,,Dailv Chronicle" acht het
waarschijnlijk, dat Sforza en Hy-
mans zullen deelnemen aan do con le
ien tie te Hythe.
DE E1SCH INZAKE DE DUITSUIE
GOUD-RESERVE.
De Fransche beulen publicenron den
tekst van het schrijven der commissie van
herstel, waarin deze het verlangen te ken
nen geeft, dat de goudvoorraad der Duit-
iclio Rijksbank naar hel bezetlo gebied
wordt overgebracht. Het schrijven luidt als
volgt:
De commissie van heTstel deelde in een
vorig schrijven aan de Kricgslnstenlcom-
nnssion mede, dat zij van mccning was,
dat de Duitsche regeoring weigerachtig
bleef om gevolg te geven aan dan eisch
der commissie inzake de uitvoering der be-
pniingen van art. 235 van het verdrag van
Versailles.
Daar de commissie van oordeel is, dat
deze weigering haar er toe verplicht, de
Toorreehten, die zij bezit met betrekking
tot de eigendommen en de bronnen van
inkomsten van het Duitsche rijk en de af
zonderlijke Duitselie landen te versterken
en zonder vooruit te loopen op do beslis
singen, die do geallieerde geassocieerde
legccringen dienaangaande zullen nemen,
deelt de commissie van herstel aan de
Kricgslastenkomroission mede, dat zij als
ROEL DE RAKKER: De dokter en de macht der gewoonte.
(Daily Sketch, Londen.)
Begrijpelijk I Waarom? Ik zag onzen
dokter voorbij-
loopen
waarborg voor het nakomen der verplioh
tingen van de Duitsolio regeering ten san-
van de BChadelosslelling besloten
hooft, van de Duitsche regeenng te
■isehen, dat deze onverwijld en voor den
lsten Mei 1921 den totalen metaalvoorraad
van de Rijksbank naar de filialen dezer
bank te Keulen of te Coblenz zal laten
overbrengen.
Deze metaalvoorraad zal op de balans
in de Rijksbank mogen blijven voor
komen, doch de Duitsche regeoring zal er
nog geheel, noch gedeeltelijk over kunnen
beschikken, zonder voorafgaande machti
ging der Commissie van Herstek
Ingeval de Duitsche regeoring zou wreige-
;n aan bovenstaanden eisch to voldoen,
iu do Commissie van Herstel zich ver
plicht achten te cischen, zulks ingevolge
do bevoegdheid welke zij bezit krachtens
35 van het vredesverdrag, dat de Duit
sche regeering onverwijld den geheelen
metaalvoorraad vin do Rijksbank zou uit
leveren.
Teneinde do evenlueele gevolgen van
een dergelijke uitlevering zoo mogelijk te
vermijden, hoeft de Commissio van Her
stel besloten, slechts te eisohen, dat be
doelde metaalvoorraad naar de filialen der
Rijksbank te Keulen of Colilenz wordt
overgebracht.
Do Commissie van Horstel verwacht voor
22 April a-s. het, antwoord van de Kriegs
lastonkommisalon op dit schrijven.
UIT DE FRANSCIÏE KAMER.
In de Kamer heeft Doumei bij de
beraadslaging over de schadevergoe
ding vertelaarddat do regjeeirïnig
geen dringender bezigheden had dan
aan de behoeften der schatkist tege
moet te komen, om het herstel der ver
woeste gebieden te betalen. In 1920
werden 12 milliard in de begrooting
opgenomen, waarvan zeven werden
uitgegeven: dit jaar is een post van
7 milliard G00 millioen op de begroe
ting geplaatst. Met de pensioenen
moeten er vijftig milliard per jaar op
de bsgrootïng worden uitgetrokken,
terwijl Frankrijk reeds voor Duits oh- j
land 28 milliard aan schadevergoe
ding betaald heeft. Dit kan niet
voortduren, de schatkist is niet in
staat langer een dergel ij ken last te
dragen. Er is trouwens eein treffende
immoraliteit in het feit, dat het zege
vierende Frankrijk verplicht is to be
talen hetgeen ten laste word gelegd
van den aanrander, die, daar hij niets
heeft te herstellen, zijn budget kon
opmaken. Opdat wij onze verwoeste-
gebieden wederom kunnen opbouwen,
is het noodjg, aldus Doumer, dat
Duitschland zijn verplichtingen na
komt. Daaraan moet Frankrijk al zijn
energie wijden. (Bijval op allo ban
ken).
VOORSTELLEN TOT WEDEROPBOUW
VAN FRANKRIJK.
De voorzitter van den Algemoenen Duit-
sohen Bond van Vakvereenigingen heelt
de volgende grondbeginselen aangegeven
oor den wederopbouw in Frankrijk:
net voorstellen ccner internationale lee
ning, het aanbieden van Duitsche hulp
"ddelen aaa de l-'ranscbe regoering, n.l.
i Duitsche arbeidskrachten onder
waarborg hunner sociale politieke rech
ten, verder ook van niet in het op te hou
wen gebied voorhanden gereedschappen en
machines voor bouwdoeleinden. Minstens
25.000 woonhuizen van hout moeten voor
liet begin van hel koude jaargetijde ge
bouwd on do noodigo meubels, kachels'cn
dergelijke door Doitschlnnd geleverd wor
den.
DE DUITSCHE RIJKSDAG.
De Rijksdag kwam na het Paasch-
reces weer bijeen. De voorzitter Loe-
bu verklaarde, dut het lot van Opper-
Silezië ook thans nog niet is beslist.
Hij bracht dank aan allen, die onder
moeilijk© omstandigheden voor
Duitschland hadden gestemd. Met
716.000 tegen 471.000 stemmen koos
Oppor-Silezié Duitschland. (Toejui
chingen.) Daarom moet 't bij Duitsch
land blijven.
Bij de behandeling van een wets
ontwerp met betrekking tot het Saar-
gebied protesteerden loden van de de
mocratische de Duilsohnationale en
de centrumpartij legen debehandeling
van dat gobied door de Entente en
door den Volkenbond.
Daarna werd een voorstel van de
onafhankelijke» tot opheffing van
den Ausnahmezustand" voor Mid-
dsn-Duitschland behandeld. Minister
Ilaiwsch rechtvaardigde het optreden
der regeerin-g. Hst goheele volk moet
de overtuiging (krijgen, zeide bij, dat
er weer gerechtigheid heersc'rit en dat
misdadigers bun straf niet zullen
ontgaan; des te sneller zal ihet Duit
soh". volk zijn moeilijkheden te bo
ven komen.
Volgens het ,,Aaht Uhr Abend-
blatt" heeft de Duitsche Nationale
rijksdagfractie de volgende interj/f-
latie aan de rijks regeering gericht-
Wij verzoeken den rijkskanselier
om opheldering over den buitenland-
schen toestand en over de door de
rijksregeerïng in de laatste weke» ge
dane slappen op buitenlandsch poli
tiek gebied.
DE ARRESTATIE VAN PI ITSCIIE
COMMUNISTEN.
De voorzitter der Duitsche commu
nistische partij Brandler, die op last
van den officier van justitie is gear
resteerd. werd door den rechter van
instructie verhoord. Naai' verluidt,
heeft hij in relatie gestaan met Hö:z
voor den aanvang der onlusten in
Midden-Duitschland vertoefd en is
voornamelijk door zijn optreden te
Hall, waar hij betröküringen met do
Midrien-Duitsohe comaminsten cm vak-
veroimigingsleider.s onderhield, opge
vallen. Van geboorte is Brandler
Tsjeuhê-Slowaak. De BarlijneChe po
litie is dan ook voornemens, hem
na afloop van de gerechtelijke boh&n-
delüng als lastige buitenlander over
de grens te zetten.
Behalve Brandler zijn nog tal van
aindere leiders der cormruanisten ge
arresteerd. Naar de „Vossische Zei-
tung" verneemt, zullen te Berlijn nog
een groot aantal arrestaties plaats
hebben. Deze werden reeds heden
verwacht.
DE AGITATIE DER DUITSCHE
COMMUNISTEN.
Uit Haile wordt gemeld, dat in ver
band met dem aanslag op de Elbebrug
bij Torgau, op 6 April j.L, reeds acht
tien beklaagden tot gevangenisstraf
fen waren veroordeeld. Heden zijn
i opnieuw veertien beklaagden door de
bijzondere rechtbank te Torgau tot
gevangenisstraffen van 10, 6 en 5 jaar
veroordeeld.
De communisten te Halle pogan nog
steeds de arbeiders tot staking, «triid
en plundering op te hitsen, 's Nachts
worden te Halle en in de omliggende
dorpen pamfletten rondgedeeld, die
in de meest ophitsende termen zijn
gesteld. De verspreiders dezer pam
fletten zijn gearresteerd en zullen
eveneens voor een bijzondere recht
bank worden gedaagd, daar het door
ben bedreven feit onder den staat van
beleg strafbaar is.
HET CONFLICT IN DE MIJNINDUSTRIE
IN ENGELAND.
De „Daily News" zegt in een sa
menvatting van den toestand, dat ami i
de beslissing, welke de conferentie
van gedelegeerden heden zal nemen,
niet getwijfeld kam worden. De gede
legeerden van alle districten, uitge
zonderd Northumberland en Leicester
ontvingen definitieve instructies voor
voortzetting van den strijd te stem
men totdat het beginsel van nationale
loonregeling en winstpot is toegege
ven en dit opent het vooruitzicht op
taaien tegenstand, tenzij de eigenaars
de opvatting ten aanzien van den
winstpot wijzigen. De leridcn-s der
mijnwerkers verklaren, dat het ver
zet zes weken kan worden volgehou
den. Intusschen is het niet onwaar
schijnlijk dat de gedelegeerden het
beetumr zullen machtigen, eigeneaire
en regeering opnieuw ba ontmoeten,
teneinde precies te vernemen wat de
eigenaars nu aanbieden alsmede het
bedrag en den duur der financieele
hulp, welke de regeering bereid is te
verlecnen gedurende de abnormale
periode. Zoowel regeering als eige
naars zijn ongerust over de besliste
houding der arbeiders. Daarom ge
looft men dat de conferentie van ge
delegeerden een definitieve uilnoodi-
ging zal ontvangen om de onderhan
delingen te hervatten. Inmiddels is
er weinig radon van zulk hernieuwde
onderhen delingen veel te verwachten,
daar de eigenaars zich sterker dan
ooit tegm een winstpot verzetten. De
openbare meening is ontevreden over
het feit. dat de eigenaars tot nu toe
in gebreke bleven te zeggen in hoe
verre zij bereid zijn de reeds aange
kondigde loonen in de verschil'en de
districten te verbeteren. Er is apralce
van een al verneem beroep op de vak-
vereenigi.u ii voor een vrijwillige hel
ling, ten bate der mijn werk. ene, in
dien het geschil de volgende week
voorduiurt, zonder uitzicht op e>en
spoedige regeling.
UIT RUSLAND.
Reizigers uit Moskou deelen te Riea
mede. dat er een grooie verandering aan
liet front van do roode legers is ontstaan.
Gehcclo divisies zijn onttrokken aan de
linie Narcf Pskof, Minsk (Pooleclie graas),
om te worden overgebracht naar Finland,
do Oekrajin© en Siberië. Te Irkoetsk zou
den 60.000 man van de beste bolsjewist"
sche troepen bijeen gebracht jriin. Het
gerucht gaat, dat dezo toebereidselen in
verband staan met een mogelijken oorlog
van Rusland en China tegen Japan, en inct
een conflict tusschen Rusland en Finland,
want volgens bericht uit Helsingfors zou
den cr ernstige moeilijkheden dreigen te
ontstaan tusschen de Sovjct-regcering en
Finland. De Bolsjewiki beletten do Fin
nen naar hun land terug to koeren en pas
sen represaillemaatregelen too, welko de
Finsche regeoring hebben genoodzaakt de
betrekkingen met Rusland te verbreken.
DE TOE8TAND IN IERLAND.
De bladen melden, dat Dinsdag
nacht weer 350 ruiten te Londen met
behulp van diamant zijn doorgesne
den. De wandaden worden toegesohre-
ven aan Sinn Fein.
Officieel wordt meegedeeld, dat naar
aanleiding van den moord op een soldaat
te Ennie, graafschap Clare, daar op 17
April tweo hotels en een winkel vernield
zijn door de soldaten.
DE AANSLUITING VAN OOSTENRIJK
BIJ DUITSCHLAND.
Uit Innsbrück wordt gemeld, dat
alle belangrijke corporaties in Tirol
verwachten, dat al bun leden aan de
volksstemming a.s. Zondag zullen
deelnemen. Onmiddellijk na de stem
ming zal de Tiroolscho Landdag bij
eenkomen en zijn besluiten aan de
Ocstenrijksclie bonderegeering doem
toekomen. Tegelijkertijd wordt den
Tiroolschen leden van den Nationa
le» Raad verzocht een voorstel in te
dienen tot spoedige verwezenlijking
van de aansluiting. Vermoedelijk zal
de bondsregeering verzocht worden,
door dergelijke stemmingen in de an
dere bondsstaten de Tiroolsche stem
ming aan te vullen. Op grond van
den uitslag der efcefflOim.:ng zal de Oos
tenrijk echo bondsregeering zioh dan
in de aansluiting tot den Volkenbond
wenden.
GEEN ULTIMATUM DER ENTENTE
AAN OOSTENRIJK. Uit Weeuen wordt
gemeld Hier zijn gcrachten verspreid, dat
de Entente binnenkort een ultimatum zal
overhandigen betreffende het verbod tot aan
sluiting aan Duitschland. Vanwege geallieer
de diplomaten wordt vorklaard. dat dit be
richt onwaar is. Frankrijk, Engpland en Ita'ic
hebben de vorige weck door hun slap 'oij de
Weenschc regeering op zóó ernstige wijze
gewaarschuwd tegen voortzetting der aan-
8lnïtit>?s-aetie, dat een nieuwe stap oiuioodïg
is. De Oostenrijkse he regeoring is nauwkeurig
bekend met de ernstige gevolgen voor Oos
tenrijk, wanneer zij dc aansluitingsactle niet
tegengaat.
Oostenrijk nlot gedwongen tot
deelneming aan sanction.
Uit Weeuen wordt gemeld
Van Al-Duitsche zijde zijn berichten ver
spreid, volgens welke de Entente Oostenrijk
dwingen wil of reeds gedwongen heeft, aan
dc sanctien tegen Duitschland deel te ne
men en 60 te heffen van dc Duitsche vvv
rcn. Officieel worden deze berichten voor
valseh verklaard. Dc Entente, die thans Oos
tenrijk helpen wil, kan niet den moeilijken
itnvendigen toestand van Oostenrijk nog wil
len corapliceeren door zulk een eisch. Het
uitstrooien van deze berichten m.iakt deel
ui: van de openlijke pangerinanistiscbe pro
paganda en voortzetting van het maken van
stemming in verband mei de Al-Dat'sche pro
paganda tot aansluiting.
Verspreid nieuws
HóLZ. In de Moabiter gevange
nis werd opnieuw de communisten-
leider Max Höte verhoord.
Höte ontkende de meeste misda
den. die hem ten laste werden ge
logd, te hebben gepleegd, zoo ook, dat
hij tijdens de jongste onlusten in Mid-
den-Duitschland eon aanslag zou heb
ben gepleegd op spoorwegen, bruggen
of gebouwen, of zelfs het bevel daar-
toe gegeven zou hebben.
De politie tracht thans vast te stel
len waar do vlugschriften, die door
Höte waren ondertoekend zijn gedrukt
en wie za heeft verspreid.
DE BEVOLKING VAN KLZAS-LOTHA'
RINGEN. Hot statistisch bureau in El-
zas-Lotharinecn publiceert ten overzicht
van de volkstelling in drie departemen
ten van Blzas-Lotharingen, waarin hut aan
tal bewoners op 1.7Ï4.692 wordt geschat,
legen 1.&74ÜD14 bij de laatste Duitsche tel
ling.
Hier dient te worden opgemerkt, dat de
verliezen in den oorlog aan. dooden en ver
misten 36.623 bedroegen, terwijl 7S.437 Duit-
sehers het land hebben verlaten. Eveneens
dient rekening te worden gehouden met
het feit, dat Duitschland vóór den oorlog
in Elzas-Lotharingcn 72,766 man troepen op
de been liicld, die op de lijsten voorkwa-
DE BELASTINGONTDUIKING TE
DRESDEN. Wegens belastingont
duiking werd bij 40 firma's. Ln de ciga-
retteniTidustrie op de zaken beslag ge
legd. Er moet hier sprake zijn van
eene belasting ontduiking van eeni-
ge honderden millioen en mark.
DE HANDEL VAN RUSLAND. -<■
Van de Russische grens wordt ge
meld: Volgens een draadloos bericht
uit Moskou heeft de Al-Russische Uit
voerende commissie in Moskou het
vredesverdragen met Polen en de re
publiek van liet Verre Oosten gerati
ficeerd.
Volgons de Russ prees heeft de
volkscommissaris voor Handel ean
plan voor opening der havens voor
buitenlandsche schei kei bekend go-
maakt. De havens Odesva, Sebasiopol,
Theodosia. Novorossiek, Kroonstad,
Morman, Archangel csn Mariampol
worden hierin genoemd.
UIT DEN OORLOG 1870—1871. -
De Echo du Rhin meldt dat op het
station Bissehof Heim een trein aan
kwam met 10 wagons, komends uit
Duitschland. geladen mot kanonnen,
machinegeweren onz, uit het jaar
1871. Voorts waren daar nog vele oor-
iogstroplieoën bij. Een en onder moest
uitgeleverd worden volgens artikel
245 van het Vredesverdrag
DE TOLHEFFING. Het Ameri.
kaansohe bruggenhoofd Coblenz is
door Fransche soldaten overgenomen,
daar Am&rika met betrekking tot dc
tolheffing een passieve houding aan
neemt.
DE MOORD OP TISZA.
De beide laatste dag n van het pro
ces tegen de moordenaars van graaf
Tisza te Boedapest Lebben nog opz en-
baremde dingen aan het licht ge
bracht. Een van de bewijsstukken
van het openhaar ministerie was een
omderteekende passage in het dagbo k
van een waardin te Boedapest, vol
gens welke Ken, Friedrich en Baron
Hatvanyi op 30 October, den dag van
de herdenking van den moord, &en
feestmaal zouden hebben amgericht
en op den dood van Tisza e:n f:est-
dronk zouden hebbon uitgebracht.
De beklaagden hébben de echtheid
Nr. 116.
Een drietal dingen hebben de laat
ste wèlkèn de belangstellenden in
beeldende kunst beaig gehouden en
verdienen dus in dezo aanleakctnin-
gen te worden gememoreerd. Heit
zijn: de tentoonstelling der Schotsche
schilders, de Zaaharia van Konijnen
burg en het straatje van Vermeer
uit de collectie Six.
De Schotten zijn thans voor eenige
weken in onze buurt te bezichtigen,
het Amsterdamsch gctncrintlermiseuim
herbergt ze deze maand, nadat ze
eerst in het Haagsclie Puldhri do wan
den versierd hadden. Die expositie
is ccn der vele manifestateis, die one
tegenwoordig le«ren, dat do kunst
ook als middel ter verbroedering der
verschillende naties te gebruiken is.
Kunsttentoonstellingen schijnen
thans bijster geschikt te worden ge
vonden om te „banden tusscbon de
volkeren nauwer toe te halen" zooals
dat in de meeste openingsspeech es
heet. Hollandeche kunst naar Parijs,
op rondreis door Duitschland, naar
do jaarbeurs te Barcelona; 8'iihotsche
kunst naar hier, en zoo voort, totdat
we over eenige jaren gemeenschappe
lijk tot de ontdekking komen dat de
cost meer blijft don de baetcn
dan is het uit en loopen er a'loen
«enige ridders van do pauwenewde
meer rond tusschen de onbelinte me
deburgers. Kwaad kan het duo niet.
Zoolang het duurt hetbbcn wij be
langstellend publiek bel. voordeel
hel, een en ander te kunnen zien, dat
voor ons anders niet zoo gemakke
lijk toegankelijk zou zijn.
Wat nu deze moderne Schotsdhe
I kunst aangaat, waarvan wij de expo-
t sitie aan het genootschap ,.N der-
land—Engeland" danken, men kende
ze bij ons te nauwernood. wat erg on
beleefd schijnt ais men weet, dat onze
Haagsche School al jaren lang in
Schotland h oogt I'ijk gewaardeerd
werd en zeer vele werken onzer
grootste medeune schilders in Schot
sche verzamelingen tc vinden zijn. En
nu lijkt bet nog onbeleefder als wij
gaan beweren, dat de HoLlandsche
kunstproductie van desüg jaar gele
den die der Schot scine schilders sterk
beïnvloed heeft. Maar wij kunnen die
onbeleefdheid don voocn wat tempe
ren door te zeggen en met recht
cr. reden dat zij en wij aan een
zelfde bron gezeten bobben te
Parijs bij de Barbizonnens en hun
onmiddellijke vocn-gangv:r3, en daar
dan weer, zonder verder van chauvi
nisme verdacht te worden, aan toe-
voeger», dat de Hollanders het
Frankrijk opgvlfaan inzicht meer
individueel verwerkt hebben. Zoo
krijgt ieder het zijne en geef je de
friendly relation,; even opstopper.
Zooals de collectie in Den Haag
gerangschikt was (in Amsterdam is
ze nu pas open gesteld en zag iik ze
nog niet) ontving men een indruk
van beschaafde degelijkheid. Men
heeft daar, evenals bij ons, de laat
ste kwart eeuw een groot aantal schil
ders gehad die hun vak grondig ken
den en die zonder andere pretenties
dam schilder te willen zijn mooie din
gen hebben voortgebracht, terwijl zij
zioh aan tradities gebod do® voelden.
Uit den band springt er ween. En
die, volgens Emgcteclie inz Chl tot de
machtigsten bohooron, munten meest-
als uitsluitend door een uiterst knappe
techniek uit en schieten voor ons ge
voel te kort in picturale gevoeligheid.
Zoo bij voorbeeld de beroemde Sir
John Lavery, die vermoedelijk niet
op z'n best vertegenwoordigd is. Wil
men een duidelijk voorbeeld van de
verwantschap met Barbizon, dan zoe-
ke men dc werken van Sir Wingatc
eens op om daarna m David Murray
en R. B. Nisbet een paar wasch-,
eohite Engetechen op een mooie en
persoonlijke wijze aam ihet werk te
zien. Heel mooi van kleur is ooi; een
geheel met het tempermes g I dliü-
derdc schets van Peter Wishart, een
rivier uit de hooglanden voorstellen
de, en zohder moeite zou ik zoo nog
ean aantal goede en beteuigweklke/nde
kunstwerken kunnen opnoemen,
doch men ga dat zelf maar eens uit
zoeken; loonond is een bezoek zeker.
Men kan dan om andere dan pictu
rale redenen misschien genieten van
,,ket vertrek der zwaluwen", zooals
de heer Lorimer dat geschilderd
heeft. Vier jonge meisjes bij een ka
mervenster. Drie kijken naar buiten,
waar in de lucht de vogels vliegen
De vierde zit en weent in haar neus-
dookje. Op de lijst i6 een vers gesne
den
„O, c'est Triste de voir s'enhür
les hirondelles
Elies s'en vont la-b5s vers le midi
doré".
Dat is een soort Rhijnvis Feith in
de schilderkunst, deze heer Lorïmer,
doch op zeer velen m;st dit fraais
zijn uitwerking niet. Ook de heer
Henry Lintott offert aan de ballade,
onder den titel: „Avatar'' laat hij een
dooden ridder, met zwaard en har
nas door vier engelen omhoog voé»
ren. Voor wie van prentjes houdt, een
stuk om van to smullen. Maar als
schilderkunst belangrijk is het niet.
De eenige kunstenaar die ook hutten
Engeland en Schotland reeds jaren
lang als belangrijk eikend werd, is
D. Y. Cameron, en van dezen vindt
ge hier oen tweeotal werken, die om
hun eenvoudige zuiverheid van kleur
stelling, om hun 6trakke foillooze
teekening uwe bewondering zonder
voorbehoud kunnen hebben. Deze
Cameron (er zijn er drie van denzelf
den naam) heeft do traditie in zich
opgenomen cn tot iels eigens vei-
werkt, hij lijkt mij bier ook verreweg
de voornaamste artist.
Van Konijnenburg is dat misschien
op het oogenhlik in ons land. Geen
ander oefent althans naar ik meen
zoo grooten invloed uit in een be
paalden, zij het kleinen kring. Over
het gevaar dat daarin steekt willen
wij nu niet spreken. Wel over zijn
laatste groote werk, dat nog tot over
een week bij KIeykamp (Den Haag)
te zien blijft en dan misschien in een
openbare collectie geplaatst wordt.
Honderden hebben voor zijn voorstel
ling van den profeet Z ach aria gedefi
leerd en de buiten gem eene knapheid
van don maker geroemd, op zich zclt
al een technische prestatie van be
lang: een geaquarelleerde texkening
van ruim twee meter hoogte en on
geveer gelijke breedte, zoodat de
schilder hot in drie banen moest be
werken en die weer aan elkaar doen
zelen. De profeten-figuur vult de mid-
denbaan geheel: rechts van den be
schouwer is de wanorde die des dui
vels is; tempels staan in brand, sa
tan strijdt met zijn trawanten. Links
is het overvol van personages die
„symbolen van orde ei arbeid", de
wetenschap, de kunst, den landbouw,
den handel, in beweging brengen.
Drommen figuren in wd-overwogen
orde begeven zich op weg naar liet
allerhoogste, den tempel. Onder het
geheel de eenigszins gewijzigde tekst:
„Richt een waarachtig gericht en
verzint geen boosheid jegens elk
ander", Ik zie geen kans u dit zeer
gecompliceerde kunstwerk zdu tc be
schrijven, dat het u gaaf voor de
oogen komt te staan. Dat het in al
zijn onderdeden zoo doorwerkt is dat
(fik fragment afzonderlijk een mooi
stuk Konijncnburgsche kunst is en
dat het bovendien als groote éénheid
toch een imposanten indruk maakt,
moge wel voldoende bewijzen, dat de
artist jnet dezen Zaaharia werkelijk
iets bereikt heeft, wat nis een mijl
paal in den gang van zijn oeuvre go'-
den kan. Ben ik wel ingelicht, dan I
zou dit kunstwedk oorspronkelijk als
geschenk der Joodsohe gemeente t«
Rotterdam aan het nioviiwe raadhuis
dier stad bedoeld zijn, doch bij nader
inzien door een ander werk van Ko
nijnenburg vervangen worden, waar
in hem geheel, ook wat onderwerp
betreft, d e vrije hand gel alen zou
worden. En zou op hot oogembEIk dooi
de Vereeniging tot liet vormen eoner
verzameling hedendaageciho kunpl in
het gemeente-museum te Amsterdam
ovenregen worden, den Zacharia
voor hare collectie aan te koonen.
Wat zeker toe te juichen zou zijn.
door bet mij meer op den v.eg der
openbare verzamelingen schijnt te
liggen belangrijke werken onzer le
vende artistc-n aan te koop en en hun
aanzien daardoor te verhoogen, dan
tegen fancY-prijzen uit particulier be
zit een enkel kunstwerk, zooals dat
heet voor de natie te redden. Hier
mede zijn we bij de sensatloneelc auc
tie van'het Vermeersohe straatje der
familie Six aangeland.
Men heeft uit do bladen kunnen le
zen, dat dit kleine schilderij onder
de belangstelling van eon overgroole
menigte, van welke, naar ik meen te
kunnen aannemen, geen vijf procent
zich ooit de moeita gegoven he.ft dit
kunstwerk in den huize Six te gaan
bezichtigen, thans geveild werd, en
uat de hamer hij het niet kinderach
tig bedrag van 680 daieend gulden
gevallen is. Dat zou met de 10 vei
lingstoeslag de 7'ri ton gouds maken,
die ervoor verwacht werden. Do vei
linghouders wilden er zich niet over
uitlaten voor wien zo gekocht had jen,
doch de veronderstelling schijnt ge
oorloofd, dat het straatje naar Ame
rika verhuist. (Dit is naderhand ook
inderdaad gefolekcn zoo te zijn.
Wij moesten dit stuk wegens plaats
gebrek eonge dagen lnt:<n liggen.
Red.) Tot welken prijs, '1 kan
ns verder koud laten, dc gehei ren
•an de veilingszaal kunnen ons niet
\erder intereseeeren. Maar het kan
ons ih zeker opzicht verheugen, dat
men niet, als bij bet Melkmeisje vroe
ger, getracht heeft den Staat en zijn
kas voor liet geval te mobilieeeren.
Daardoor zijn wij voor veel frases ge
spaard gebleven. Het is natuurlijk
jammer dat eeu verzameling als die
van de familie Six zoo langzamer
hand baar parelen verliest en, zoo
de eenige oorzaak daarvan de hooge
belastingen zijn die door oen derge
lijk kunstbezit veroorzaakt worden,
dan zou ik cr veel voor voelen indien
door een uitzonderingswetje daarvan
vrijstelling word verleend, in dit cn
analoge gevallen, docli verder gaat
het mijns inziens niet aan, dat do
gemeenschap zich met buitensporige
particuliere fortuinen, hier of elders,
m concurrente begeeft. Het zal in
de meest nalnje tokomst vermoede
lijk blijken, dat de overlteidsbemoe:-
ing mei kunstzaken alreeds nu aan
zienlijke beperking behoeft. Dat het
kunstbezit van kostbare voorwerpen
vooral, tot de franje der samenleving
behoort, (die uitdrukking hoofde ik
eens don ouden Berckcnhoff gebrui
ken) wordt nog al eens over het
hoofd gezien, doah men zal wel ge
dwongen worden de franje te laten
vervallen, zoolang nog voor het kleed
zelfs de duiten steeds moeilijker to
krijgen zijn.
U zult zeggen, dat ten opziahtc van
Vermeer's btraatje nu al deze opmer
kingen slaan als de berucht© tang op
het dito varken. Staat noch stad heb
ben oi' zioh aan laten gelegen liggen.
En dat is juist. Dooh hot zou mij niet
verwonderen, als wij op dit ohapilor
binnenkort egenaardigo debatten in
ons land te hooren kregen. En ik
hoop dan daarover wed ca- met u ver
der t© mogen eau s eer en.
J. H. DE BOIS.
