Bakkum.
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 30 APRIL 1921
TWEEDE BLAD
Dez« buurtschap ui onderitfilceliug der
gemeente Castricum, is in de laatste jaren
duor liet stichten van het gesticht „Duin en
Bosch" meer onder do algcmcenc aan-dncht
gekomen, dan vroeger.
Om onze attentie o]> deze slreek in 't bü-
zondcr te kunnen vestigen, dienen wij ons
wa; de vestiging en bouw vun dezo inrich
ting betreft, corst in gedachten te begeven
naar het oude en roods seder 1&40 bestaande
gesticht „Meorenborg" bij Bloemcndaal.
Door hel tocnefuen der bevolking der pro
vincie Noord-Uolluml en bot daarmede ge
paard gaande gestadig grooter wordende
annta! krankzinnigen en zenuwlijders, werd
bet oude Mocrcnberg na oen bijna 40-jarig
bestaan te klein, en werd door aankoop van
larni daarnaast, een tweede gesticht gebouwd.
Maar noewcl deze beide inrichtingen reed*
vuu zulken grootcn omvang waren, was er
spoedig al weer gebrek aan ruimte.
De Gedoputcerdcn der Provincie zonnen op
nieuwe uitbreiding, doch de hcor Jobs. ter
Iloffstecde, lid der Gedeputeerde Staten on
notaris te Overveen, trachtte de vergroo-
ing van „Mcercnbcrg" tegen te gaan en vev
tigde dc aandacht op een ander terrein, dat
in een Noordelijker gelegen deel der pro
vincie te koop was gekomen.
Eet was do duinbezitting te Bakkum bij
Castricum, die behoorde aan de erfgenamen
van de vorstelijke familie Von Wied.
Iloewel men voor het doel slechts een be
trekkelijk kleine opjiervlakto noodig bnd.
kocht de provincie Noord-Holland do gc-
hecle massa, duinen, bossohen en landerijen
van wylen dc Vorstin von Wiod, geb. Prin
ses Marie dor Nederlanden. Deze bad de
duinen geërfd van haar vader, Z. K. H.
Prins Frederik der Nederlanden, oom van
ZJd Koning Willem III. Prins Frederik was
een vum die veel behagen schepte in groote
landgoederen, hij bezat behalve deze duinen
bij Castricum, ook in Zuid-Holland vclo be
kende plaatsen met bosschcn cn landerijen -,
zooals „Backershagen", ..Uazobroek", „Dc
Pauw" enz. bij Wassenaar, buitendien ook
In Polen, het uitgestrekte landgoed^ Muskow.
Tijdens Prins Frederik cn de Vorst von
Wied eigenaren van deze duinen waren,
was bet jaebtrecht en do enkele boerderijen
die cr bij bebooren, meestal verhuurd.
- Een enkele maal per jaar. zoo kan schrij
ver dezes zich nog herinneren, werd er van
wege de eigenaars oen bezoek aan do bezit
tingen gebracht. In de eerste jaren van onzo
eeuw verrezen er aan do glooiing van het
duin bij Bakkum, waar zich die duinenreck»
meer Noord-Westwaarts naar Egmond afbuigt,
de gebouwen voor bet nieuwe gesticht, dat
„Duin cn Bosch" werd genoemd.
De oprichting van Duin en Bosch in dezo
voorheen zoo stille en uan natuurschoon rijke
«treek, heeft natuurlijk ccnigo verandering
teweeggebracht, ook voor het nabijgelegen
dorp Castricum. Bakkum is ecu heel dorp
geworden, met vele nieuwe woningen, ook
vriukels, want de ligging is betrekkelijk vrij
afgelegen. Het personeel dat aan het ge
sticht verbonden is, is groot, het moest on
dergebracht worden, maar door den aankoop
van een zoo uitgebreid terrein had men ruim
te in overvloed en was men dus in een gun
stiger conditie, dan te Meerenborg bij Bloe-
meudaal.
Wij laten thans dit Provinciaal Ziekenhuis,
zooals dit evenals bet vroegere Meerenborg
te Bloemendaal, ook officieel genoemd wordt,
ruston, om deze scbootic duinomgoving in
oogcnscköuw te nemen.
In ouden tijd was dc weg van Castricum
af langs Bakkum en Rinnegom naar de Eg-
monden, zooals overal, oen zandweg. Naar
den kant van Egmond werden er zelfs bui
tenplaatsen gevonden, die in den zomer door
rijke familiën worden betrokken. Men troostte
zich om mot sterke paarden on in zware
koelsou door het dikwijls zoo mulle zand te
zwoegen. Was men eenmaal op zijn buiten
aangeland, dan kon men bier genieten van
een ongerepte Ilollandscho duinstreek en het
eelioone dat zo aunbood. Maar sinds .le
groote straatweg was gelegd, die Alkmaar
met Haarlem verbond, vermeed ligt loon nog
wandelend cn bovenal bet rijdend publick, n
den regel de zanderige wegen langs den
duinzoom cn 't bleef er eenzaam en stil. Ver
geef* tooide in dc lente het jonge, frissche
groen de beuken op de hellingen, de iepen
en abeelen langs de wegen vergeefs tooverde
de herfst hier met zijn rijko kleursehakcc-
rinscn in het gebladeric en zongen dc vo
gels in dit paradijs voor hen hunne Uefljjke
liederen. Som= kon men cr een vrooljjk par
tijtje in een paar hocrenspcclwagens ontmoe
ten, of zag men cr ccn onvermoeide» wande
laar die zich hierheen waagde, maar sedert
de invasie der Eugclschc cn Russische legers
in 171)9, die deze streek en ook Hnkkum
verwoestten, bleef het na do slooping der
buitenverblijven, hier eeu vergeten hoekje
der aarde.
In do hoirt <lcr vorige eeuw, toen cr nog
weinig spoorwegen waren, konden degenen
die gaarne bet jachtbedrijf uitoefenden, in
deze omgeving nog wel eens een geschikte
jacbtgelegenheid huren. Men getroostte zich
van Haarlem of Alkmaar af wel menig
maal een langen rit per rijtuig, om bü Bak
kum of in de Egmonder duinen te gaan ja
gen. Met moeite werd het wild ook uit de
tuinen en velden van Bakkum verwijderd ge
houden, want dit bezoek was voor diege
nen, die van de opbrengst dor tuinen moes
ten leven, minder aangenaam. Zoo warcu
dan ook de jagers welkome gasten, wanneer
zij eens flink onder do brutale langooron
buis hielden of op naar erwten beluste vo
gels los scboten.
Do duinen bij Bakkum xjjn buitengewoon
«chuou en begroeid. Er ls veel berken- en
eikenboscb, vele doornen en gcflvlakten. Do
buist ln 't wild groeiend, de brem en alle
bekende duinplanten, ook «par en den, zij»
er ruimschoots vertegenwoordigd. Er waren
steeds veel bazen en fazanten ln deze dui
nen, die zlcb, zooale bekend, gaarne des
nacbts op strooptochten ln hot aangrenzende
land begaven. Het spreekt van zelf, dat in
znlke wildrijke duinstreken, de liefhebberij
of ook de zucht om het wild op geoorloofde
en op ongeorloofdo wijze te bemachtigen, vrij
sterk is. De uitvinding van den nieuwen tijd
is, om hazen te schieten bij het «chjjnsel van
een lantaarn of lichtbak, belgeen aan den
wildsiand reeds overal veel schade heeft
berokkend; het zetten van wildstrikken en
het sebieten der fazanten bij helder maan
licht, wanneer ze in de boornen slapen, wns
vroeger meer in zwang. Het wild trekt altijd
Of bet licht aan. De wildstrooper kent de
gewoonten en de neigingen van bet wild
meestal beter dan de jager, die van de stad
uit overkomt om eens oen dag iD veld of
dninen te jagen. Hij weet bet, dat de baas
bij nnebt zijn vaste looppad beeft en ook do
Elaalsen waar de fazant den naclit door-
rengt en slaapt.
Schoon ls het duingebied ln allo jaarge
tijden, zoowel wat boom cn plantengroei aan
gaat, alsook betreffende do dierenwereld.
Het vinden der vroegst geworpen jonge ha
ven in Februari of Maan, om van bet snel
voorttelendc konijn niet te spreken, van dc
nesten met eieren der in het duin broedende
wilde eenden, beneves die van de later broe
dende fazanten en patrijzen (beide laatste vo
gelsoorten leggen meestal 18 eieren voor ze
gaan broeden) bet is zeer interessant.
Later, in de Meimaand en gedurende den
verderen zomertijd ziet men. dat bet jonge
wild bard aangekomen en snel gegroeid Ij.
Doch behalve den mcnscb heeft het vele
belagersdat zijn het roofgedierte en allor-
lei roofvogels op de aarde en in de luebt.
Onder de viervoetige roofdieren moet be
halve wezel, hermelijn en bunzing, ook vooral
de gewone huiskat gerekend worden, die in
staat is om groote slachtingen onder het
jonge wild aan te richten. In de lucht loeren
de sperwer, valk, wouw en buizerd, om plot
seling op hunne prooi neer te schieten.
Kraaien, karakanwen, eksters en gaaien zijn
zeer schadelijk, doordat ze al reeds do eieren
van liet wild wegkapen. Op nl deze indri ï-
gers heeft de opzichter der jacht steeds
sireng te letten en zo onschadelijk te ma-
keu. ïn berg- en woudsircken i» moestal het
gebied der sagen en sprookjes, zoo ook hier
m de stille omgeving der Bakkumer duinen.
De dichter Hofdijk zegt hierover bij zijn „Ge
dichten over Kennemerland", als toelichtlnr
bij bet op Bakkum betrekking hebbende ge
dicht „Het Wisselkind"
„Een grijze landman van Egmond-Blnnen,
Klaas Mooij, verhaalde mij dat bjj In zijn
jeugd dikwjjls had horen spreken van de
Hcinneroannekens of Kaboutertjes, die zoor
gevreesd werden, ofschoon ze niemand leed
deden. Z\j buisden in de bosscheo aan den
kant van Bakkum." Het zijn dezelfde denk-
boeldige wezens die men ook in Dultschland
in de berg- en bosclistrekeu meent te heb
ben gezien en dsar onder den naam van
„Hcinzelmitunchen" bekend zijn. In Zweden
worden ze „torafc" genoemd. Zü leven ln on-
deinnrd3che gangen, zijn in 't grauw gekleed,
dragen ccn langen baard cn hebben hun
eigen koningen.Voor den klank der bellen van
weidend vee gaan ze op do vlucht. Hun
slechte eigenschap is. dat daar zij en hunne
kidcren leelijk van aangezicht zijn, zij gaarne
welgeschapen kinderen der menschen stelen
en hun leelijke kinderen daarvoor in de
plaats leggen. Alzoo zegt Grimin ougeveer 'n
de „Deutsche Mythen S. 250". Wat het hier
iri onze duinstreek aangaat, zoo kan ook
het geheel wel eens op onze fantasie wer
ken cm bij sommige eenvoudige menschen
bijgeloof doen ontstaan. Het kan in dc dui
nen zwart en spookachtig zijn, als in 't na
jaar de regen klettert, en de Noord-Wester
storm door de takken en over het duin giert.
Opeens breekt de maan door de wolkeu en
werpt op alles een bleek, spookachtig schijn
sel. De uil giert over uw hoofd en laat zijn
gekras hooren, zacht suizend met hunne
vlerken komt een troep langbokkigc vogels
overtrekken, 7,rj zijn echter den jager
welkom, het zijn do lang verwachte hout
snippen, die door den storm in deze duinen
neerstrijken om er korten tijd te vertoeven.
Dc jacht is hierdoor een nieuwe phase inge
treden. Do komst dezer vogels op een be
paalden tijd en liun nachtelijke vlucht, is,
evenals zooveel ln de natuur, een onopgelost
raadsel. Hun vaderland is Duitschland en
Sknndïnavic.
6. C. L. P.
Brieven alt de Hofstad.
Do residentie is eeu inrichting rijker ge
worden waarop ze met recht trotscb kan zijn.
Zjj hoeft thans de grootste overdekte zwciu-
lurlchlng in Europa binnen haar veste. Ver
leden week is de inrichting geopend en daar
mee ls Den Haag een zwemplaats rijker ge
worden, die het dringend noodig had. Er
bestaat to Den Haag roeds een dergelijke
inrichting, die zelfs over twoc bassins be
schikt, maar deze leek de laatste jaren niet
zoo gelukkig to reudccren als wel wenaebc-
ljjk was. Aan de leiding ontbrak wol bet een
en ander en hot scheen alsof bet niet moge
lijk was verbetering ln vele zaken te bron
gen. Goen wonder dan ook dat de twee
grooto clubs, die den 6teun vormden von de
inrichting, de Polo-Club en de Reddingsbri
gade, z(jn overgegaan naar de nieuwe mo
derne inrichting, waar de leiders natuurlijk
wol zoo slim zijn, dat zjj aan alle wenuhen,
die in do oude inrichting werden gekoes
terd, tegemoet la gekomen. Er komt bijvoor-
beeld eon middpg voor „familio-bad", het-
j geen de keurige vertaling is van bain-mlxtc.
j Hierdoor wordt het mogelijk dat leden van
een zelfde gezin eens gezamenlijk gaan zwern-
men De
de opvattingen
i zóó
zichten modern alles wat de ervaring op
gebied in binnen- en buitenland heeft ge
leerd ia hier toogepast. Er zijn twee ryen
kleedkamertjes boven elkaarde toegang
van uit deze naar hot bassin is onmiddellijk,
aangezien dit laatste geen hek als afzetting
beeft.
In den Dierentuin wordt een tentoonstel
ling gehouden waarvan wy bet doel zouden
kunnen omschrijven aankweeken van liefde
voor bet dier. Het is niet nieuw wat er te
bezichtigen valt, want het werk der ver
schillende vereenigingen tot bescherming van
do dieren is overbekend. Een tijd lang heeft
er over verschillende punten ten aanzien van
de vraag in hoeverre het dier ziju krachten
ter beschikking van den mensch heeft te
stellen, zeer veel verschil van meening be
staan, maar thans is er weer meer overeen
stemming verkregen. Eén van die punten
betrof den hond. Mag de hond als trekdier
women gebruikt? Er was een groote groep
van dierenvrienden die oordeelde dat eea ge
matigde aanwending onder gunstige omstan
digheden toelaatbaar was. Hiertegenover
stond een krachtige groep die den hond ab
soluut ongeschikt achtte voor trekdier cn
dio met alle macht tegen dit gebruik ageer
de. Dezo laatste groep heeft tenslotte ge
wonnen en algemeen is hans het verzet te
gen het gebruik van den trekhond, zoodat de
verschillende vereenigingen thans gemeen
schappelijk actie voeren voor de verkrijging
van een wettelijk verbod van bet gebruik
van den hond ais trekdier.
Behalve voor den hond komen de vereonl-
giugen op voor vele andore dieren. Het
paard en de koe, zoowel als de paling doelen
in de sympathie. Voor bet paard wordt de
bcslc bespanningswijzo aangegeven, voor het
welzijn van de koe bepleit men het aanbren
gen van een afdak op de weide, voor de
paling heeft men een metbode ran snel-doo-
den uitgedacht.
Voor de hanen, kippen, katten en konij-
iu zijn ook wijze lessen inzake opvoediug
i verpleging ie krijgen en ©cn paedagogiscbe
afdeeling om te loeren hoe kinderen in lief
de voor het dier kunnen worden opgevoed,
ontbreekt op deze tentoonstelling niet.
In de steden is het dicrenvraagstuk nogal
gemakkelijk. Trekhonden zijn er niet of zeer
weinig on het komt ons voor dut de men
schel, in de stoden moer overlast van de die
ren hebbon dan de dieren van de menschen.
In de dichtbevolkte wjjken ls feitelijk geen
plaats meer voor huisdieren. Honden zijn
ccn ergernis voor de buren. Afschuwelijk is
do hanerrplaag. Dc hooge huizen vormen aan
dc achterzijde eeu diepe, «malle kom, in tal
van hokjes verdeeld, die stadstuintjes bectcn.
Wanneer in één van deze een haan zijn
bivak heeft, 1b hij de ongevraagde wekker
voor alle bnren. Zijn gekraai resoneert op
schelle wijze in de buizenkom. Wil bet on
geluk dat er twee van het edele hanen-ras in
één zelfde kom buizen verkeert, dan geeft
het 's morgens voor dag en dauw een soort
echotisch concert dat. voor velen onnitstaan-
baar is.
Een nachtelijk katten-concert is al even- j
min aangenaam en menige ka; heeft aan
zijn of haar muzikaliteit eeu ontijdigen dood
Sommige eigenaren van bonden hebben ook
de weinig lofwaardige manier van doen om j
's avonds hun hond alleen thuis te Jaten en
bijvoorbeeld in de keukeu op te sluiten.
Natuurlijk gaat bet dier zich vervelen en
meestal eindigt bet met op iankerigen toon
aan zijn misnoegen kennis te geven. Meestal
is het trouwens zóó dat men wel het aangc- I
name van het gezelschap van een huisdier
wil hebben, maar dat men zijn buren graag
laat dcclou ln bet minder aangename, 's Mor- I
gens stuurt men den hond de straat op om-
dat men hem thuis wel missen kan cn dan
mag iedereen den overlast er van ondervin
den. Tegen den tijd dat men weer prijs stelt
op dc gezelligheid van heer canis familiaris
roept men hem weer binnen.
Ho: paard is nit de steden bijut verdwe
nen. De trams, de rijwielen en de anto's
hebben het verdrongen. De koe en bet var
ken zijn alleen ïn gebakken en gebraden
rorni bekend cn vogels ziju uiterst schaarscb.
Alles te zamen lijkt het ons gcwenschler
dat ten piatielande een dicren-tentoonstel-
liiig word georganiseerd dan in een groote
vtad. Natuurlijk is bet van belang in dc sle
den sympathie te wekken voor het streven
der vereenigingen, maar dat bereikt men ook
door lccuur-vcrspreiding.
Gaarne hopen wij dat spoedig eeu wetge
ving wordt vorhri^cn die de dieren be
schermt tegen dwingelandij en hardvochtig
heid der menschen. Wanneer men dan voor
de steden tegelijkertijd een wet weet te
verkrijgen die de menschen beschermt tegen
den overlast dien zij ln do steden van de die
reu ondervinden, wordt een gelukkige combi
natie verkregen. Men slaat dan twee vliegen
in één klap. zouden we kunnen zeggen, in
dien het althans geoorloofd is vcliegen et
slaan. Ten aanzien van het vraagstuk der
dierenbescherming is er groot verschil tus-
scben de sleden en het platteland. Men dient
daarmede rekening te houden, gelijk wjj
hiertmven meenen te hebben aangetoond.
HAGENAAR.
Rechtszaken
WOESTELINGEN.
Driemaal achtereenvolgens stonden voor
do Rechtbank te Maastricht terecht een ke-
tcllnppersgczin, man, vrouw en zoon, n.l. de
60-jarige W. W., H. M huisvrouw, en P.
W., de zoon. De eerste en derdr beklaag-io
waren gedetineerd. Bij de politie was een
klacht ingekomen, zoo meldt „De Tel.", dat
genoemde personen, met een woonwagen te
l'ocrendaal verbluf houdende, uit baldadig
heid bü den landbouwer L. Smuts, aldaar,
palen uit de weide hadden getrokken, dc
koeien met stecnen hadden geworpen enz.,
en toen de eigenaar bun dat verbood hadden
zij hem met buD drieën mishandeld.
De hoofd-agent Van Lier en de agent Bac-
ten vervoegden zich dienzelfden avond om
streeks half 8 aan den woonwageu, ten einde
de beide mannon te arresteeren en proces
verbaal op te maken. Alle drie toonden zich
onwillig ora mede te gaan. Van Lier trachtte
daarop den zoon te boeien, doch doze rukte
zich los en sloeg met dc ijzeren boeien den
veldwachter Baeten op bet hoofd, zoodat
deze drie weken geen dienst kon doen.
Hierop maakte Van Lier gebruik van zijn
revolver en raakto den zoon in de linker
zijde. Na gedreigd te hebben nogmaals te
zullen schieten, gaven zij zich eindelijk over.
De zoon werd naar het hospitasl to Heerlen
vervoerd.
H« O. M„ waargenomen door Mr. Kode-
ritsch, eischic tegen den man 1H jaar. te
gen de vrouw 1 jaar en tegen den zoon. dien
hjj den grootsten belhamel noemde, 2}S Jaar
gevangenisstraf.
Wegens de baldadigheden gepleegd bij
8muts, die met een mes en revolver werd
bedreigd en op bet hoofd werd geslagen,
vroeg de Officier van Justitie voor don zoon
P. W„ C weken gevangenisstraf cn voor de
beide anderen wegens gebrek aan bewijs, ont
slag van rechtsvervolging.
Ten derdo male moesten zij zich verant
woorden ter zake dat zij den dag van te
voren, den 20sten December, in de woning
waren gedrongen van E. Hendriks, te Voe-
rendaal, welke bi) den ringoven ln een keet
woonde. Hoewel de denr met twee kettingen
was gesloten, stormden zij met hun drleen
naar binnen, sloegen H. met do vuisten in
't gezicht, dat hij bont cn blauw was en nlt
den mond on neus bloedde en sloegen daar
na alles in de hot kort en klein. De vrouw
had daarbij meermalen geroepeo„Maak
hem maar kapot!"
Het O. M. eisebte in deze zaak tegen
dc vrouw 0 maanden en togen de beide man
nen ieder 3 maanden gevangenisstraf.
De uitspraak werd bepaald up 11 Mel.
Leger en floot
DE HOOFDCURSUS NAAR BREDA.
Men meldt uit Kampen aan het „Ilbld."
In eeu vergadering, waar alle richtingen
der burgerij vertegenwoordigd waren. is
Woensdagavond te Kampen besloten ernstige
pogingen in het werk te stéllen om alsnog
te voorkomen, dat aan het voornemen van
den Minister van Oorlog om den Hoofdcur
sus over te brengen naar Breda, uitvoeriug
zal worden gegeven.
Door verschillende sprekers werd in bet
licht gesteld, dat eerstens naar deskundig
oordeel de verplaatsing niet in het belang
kan geacht worden van dc leerlingen van
den Hoofdcursus en dat het in de tweede
plaats aan gegronden twijfel onderhevig ls
of do maatregel zou leiden tot bezuiniging,
althans ln dio mate als wordt voorgesteld.
Wat overigens het motief van bezuiniging
betreft, vond het denkbeeld instemming het
Rijk financieel tegemoet te komen door aan
merkelijke verlaging van do buur der ge
bouwen en desnoods door deze kosteloos ton
gebruikc aan te bieden.
Ton slotte besloot de vergadering een ge
motiveerd adres tot de Regeering te richten,
gepaard met oen bezoek aan de leiding ge
vende of zoo mogelijk aan alle Kamerleden.
Er werd een commissie van vijf loden be
noemd om met bekwamen spoed aan dit be
sluit uitvoering te geven.
dMsnieuws
I heeft tich genoodzaakt gezien, zijn zaak
'uit te breiden. Daaico heeft hij bet per
ooel Grooto Houtstraat 29 a er bij go
trokken, waardoor liet geheel eeu mooi,
gicot magazijn ia geworden, ln don ver-
umdingsmuur luxschen ueide perceeieu
zijn twoc flinke doorgangen gemaakt. De
firma Hermann, to ïlUlicJicn, heeft een
Sierlijke eikenhouten betimmering «n
grooto vitrines van geslepen gias aange
bracht, die het geheelc niagazrjn al> het
ware in een glaspaleis hooit herschapen.
Door de verkregen ruimte kan do heer
Holzhnus nu weer groote rem-, hut- eu
uiilkoffere etaleeron. Het magazijn heeft
nu vier etalagekasten gekregen, namelijk
tweo aan de zijde van do Anegang en
twee aan de Groote Houtstraat. Ook deze
gemaakt van ingelegd eikenhout en
slepen glas. ln het magazijn kunnen
niet minder dan W00 knarsen electrisch
licht ontstoken worden. Hedenmiddag
drie uur ougeveer word', de zaak geopend;
voor die gelegenheid zijn d6 vier etalage
kasten prachtig versierd: de eerste met
rose rozen, do tweede met theerozen, do
derde met roode rozen en de vierde met
lila asters.
Dit nieuwe magazijn zal het
van de Groote Houtstraat teer tekor
haaien.
KINDERORANJEBOND „PRINSES
JULIANA".
De Prins-s wordt weer jarig, dus... de
bovenstaande veteeniging was voor den
elfden keer weer hard bezig om haar
jonge leden een plezicrlgen dag te be-
Het ia er ook een geworden ook!
Ongeveer 200 kinderen kwamen dee mid
dags 1.30 aan het Teylcrplein.
Allereerst ging de «toet Daar het huis
an den heer Luttik aan de Lange Hee-
renvost 20 (voorzitter der vereeniguig).
De onderufdeeling van de Haariemsaho
Duge-xnannenvexeeniging „Kunst na Ar-
eïif' blies, toen het vaandel der vereeoi-
ging naar builen werd gedragen, het Wil
helmus van Nassouwe.
Daarna zette de kleurig met oranjelin
ten omhangen en met strikken bezaaide
kinderenmemgte zich i:> beweging voor
een rondegang in „het" kwartier de Am-
sterdamacho Buurt. Dezo ommegang
duurde ongeveer 6 kwartier.
Om half 6 begonnen ze nog eens weer.
Ruim 300 kinderen namen nu aan den
optocht deel, terwijl alle kinderen van
een rood-wit-blauw-vlag waren voorzien
met het opschrift V. K. Deze vlaggetje*
waren afgestaan door de Vereeniging „Ko
ninginnedag". Do stoet ging van het Tey-
lerplein, door de Amsterdamslraat, de
Poort door, de Lange Heerenvest langs,
Nieuwe Molenstraat, 6paainvrouderotrsai,
MeJkbrug, Anegang, Groote Houtstraat
en zoo naar het zoo begeerde eindpunt
het Brongebouw.
De heer £LutWk opende dit kinderfeest
do hem eigen leuke wijze en brnchl
echt de feeststemming or in. Een tractatie
oocoskoeken leek de kinderen óók
[wel.
Nu naderde het geheimzinnige, (dus ge
wilde) punt. Professor Anlonini trad
op en maakte zioh bekend. Hij volbracht
heel aardige toeren. We noemen zijn
„ode aan het Vorstenhuis". Een helpertje
kreeg ln zijn pet een blauw «n oen rood
lapje en terwijl hel orkest van „Kunst
na Arbeid", directeur Georgo Smit. het
Wilhelmus speelde, do goochelaar geheim
zinnig met zijn tooverstokje zwaaide c«i
draaide, de kinderen aandochug zaten
tc kijken, kwam zonder dat iemand het
zag eon wit doekje zich hechten iu dc-
pet, tusschen het roode en blauwe lapje
en werd de rood-wit-bisuwö lap onder luid
gejuich te voorschijn gehaald.
Onderwijl werden de jongelui getrao
teerd op reopen chocolade, maar zij kze
gen later nog véél moer. Alles wat hun
hartje begeerde I Dus koeken en roepen,
daarna nog sinaasappel». ijswafelen, bo
lussen enz. Een Oud-Hollnndscho pop-
pekast maakte de kleintjes aanhoudend
den lever aan 't schudden, maar ook de
oudora dio rustig boven zaten te kijkc,,
konden «en lachje dikwijls niet ondet
drukken.
Dat dezen feestdag niet gevicri i op
Prinsesjes vérjaardag, zeide ons Je voor
zitter, vindt 'zich hierin in, dat enz©
verncniging dien dag geen geschikte zaal
in Haariein huren kon.
".et feestcomité der vereeniging moet
jaar weer hard gewerkt hebben
het verdient een woord van hulde. Do
zen dag heeft de vereeniging weer f 4GO
gokost.
Reet ons nog te vermelden, dat het
jaarlijksche telegram, do felicitatio behel
zend met den verjaardag van onze Prin
ses aan H. M. de Koningin werd gezon
den en dat dit jaar ook Juliaantje per te
legram werd gefeliciteerd en wel op dezo
wijze:
..Aan Hare Kon. Hoogheid Prïnsoa
Juliana, Den Haag.
Do Kinder-Oranjebond, „Prinses Julia
na", in het Amsterdamsch kwartier te
Haarlem, wensoht u gehik me; de vie
ring van Uw geboortedag en spreekt den
wensdi uil, dat God U vele jaren moge
sparen tot heil van het Vaderland."
UITBREIDING ZAAK HOLZHAUS.
De heer L. Holzhaus, handelaar in le
derwaren, koffers, tasscken, reisbenoo-
digdbedeu, hondenariikelen enz... geves
tigd Groote Houtstraat hoek Anegang.
Het FilmkUkspsl
liet Seal a-Tb eater.
De directie van bovengenoemd theater doet
al het mogelijke bet den bezoekers naar
zin te maken. Niet alleen dat ze vooi
liefhebber» tènoatie-fiiir.c v, cooor, maar x*
Sceft ook werkelijk mooie film», naar beken-
e looneclstukkcn gemaakt. Zoo ook n
weer. Tot en met Zondag' wordt bier n.L
vertoond „De Koopman van Venetië", hel
stuk waarin onze groote Leut» Bouwmeester
zoo gc«cbil!erd beef;. Voor dc kenner- vaa
bet toonoelstok is ecu beschrijving niet noo
dig, deze zullen hot echter ook op de film
- ig wel eens willen zien cn voor hou die
>i «tuk niet kennen, kunnen we cc l>c-
xoek aa het theater ten zeerste aanbevelen.
We zien de mooie Venetiaanscbe kiecdcr-
draebten en do gondola. De uit het tooncci-
«tuk bekende personen trekken aan ons oog
voorbij. Vooral mooi is de scène in dc rechts
zaal. waar Porlia pleit root Antoalo. I)e
bezoeker» waardeeren ook zulke nummers
dit werd bewezen door do adomlooze stilte
waarmede do geschiedenis gevolgd werd. Men
zal zich en bezoek nan dit theater niet be
klagen.
Ook de kleine nntnmers zjjn heel goed.
Wc noemen vooral„Papa te vlug af" e»
„De twee Don Juans".
De explicateur, de heer Van Hoe!, bad
een zware taak, maar hij sloeg er zich goed
doorheen.
Het ïooneel
Een wederopvoering van La Dame aux
Camélias door de Kon. Ver. Het Neder
londsch Tooneel, lijkt mij alleen verant-,
woord, wanneer er bij h« gezelschap een
actrice wordt gevonden, die alle eigen*
schappen voor deze paraderol medebrengt.
Alleen de zéér grooten kunnen ons doen
vergeten, dat het werk van Alexander Du-
verouderd en eigenlijk ondragelijk
sentimenteel ia en Actrice* bIb Kionora
Duse en Gemma Bellincïoni da laatste
vooral hebben bewezen, dat waarachtige
kunstenaressen in dezo rol niet alleen
kunnen eohitteren, maar ook een modern
publiek nog werkelijk kunnen ontroeren.
Willem Royasrds heeft bij zijti gezel
schap een actrice gehad, die van de rol
Marguerite Gauthler iets zeer moois eu
warschijnlijk ook iets zeer persoonlijks zou
hebben gemaakt. Wij bedoelen Elsa
Mfiuhs. Met Elsa Mauhs is do hoofdrol zou
opvoering van Marguerite Gauthler
ongetwijfeld in broeden kring belangstel
ling hebbon gewekt. De omstandigheden
hebben helaas gemaakt, dat de wensch van
zeer velen, om Elsa Mauhs in ï.n Dsmo-
Camélias tc zien, niet in vervulling Is
gegaan en nu zij het Nederlandreh Too
neel heeft verlaten, le het ook vrijwel uit
gesloten, dat wij voorloopig mevrouw.
Mauhs, die wij beschouwen nis do aan ge
weren opvolgster van mevrouw Mann—
Bouwmeester in deze echitterrol, *Is Lt
Domo aux Camélias zullen zien.
Dat mevrouw Julia Cuypers ons volk*
men de illusie van de ongelukkige Man
guerite Gauthier zou geven, hebben wij
geen oogenblik verwacht. Mevrouw Cuy
pers is voor de rol van dezo tgriiiglijdstcr
'ant niet alleen aan de liefde sterft
Marguerito te gezond en te welvarend.
En daarbij komt. dal het technisch wel zeer
knappe maar altijd min of meer conven
tioneels spel Tan deze actrice allerminst
geschikt is ora te doen vergeten, dat dit
tooneelspel uit een anderen tijd stam..
Svrouw Cuypers speelde de rol zoo In
getogen mogelijk en wij hebben ook dezen
avond haar virtuositeit bewonderd. Als
io momenten noem ik o.n. de groote
scène mot Armand in IV waarin ook
Gimherg het sterkste was en do sober
gehouden sterfscène aan het slot.
Gimberg trachtte Annand Duval zoo
aannemelijk mogelijk te maken, maar het
duidelijk merkbaar, dat hij zelf niet
in dezen minnaar kon gelooveu. Aan
papa Duval is wel de ondankbaarste rol
toebedeeld. Ik heb altijd medelijden mei
den acteur, die met dit onmogelijk voor
stel op de proppen moet komen. Louis van
Gasteren had zioh een moolen kop ge
mankt en zijn binnenkomen was zeer iinpo-
necrend, maar verder bleef hij wel wat
heel erg onbewogen. Het publiek was.blijk
baar meer onder den indruk dan papa
Duval.
or hot overige had deze voorstelling
dezelfde kwaliteiten als de vroegere van
het oude „Neerlar.dsch", zooals wij ze et
telijke malen reeds hebben gezien. Wie
de regie verantwoordelijk was, ver
meldde het programma niet. Dat men van
de slotBOène van het vierde bedrijf ccn
-,,apc-t!ifer.e"mankte, deed wel wat erg mal
aan. Hel had veel van een wassenbeelden
groep uit het oude Panopticum.
Mevrouw Julia Cuypers had zeer yeci sul*
308. Veel tranen, snikken en 'n heel dank
baar applaus. Hoeveel tranen zouden er
al niet om Marguerite geweend zijn? 'Is
er één fatsoenlijk» vrouw", die zich zóó
in do sympathie van het menschdom kan
verheugen ale dezo zondares? Is een
mensoh eigenlijk ooit braver, nobeler en
vergevensgezinder dan in den 60houw-
J. B. SCHUIL.
Mawsauner üaitóus#
EEN ZAT F-RD AG AVON DPR A AT J E.
Mijn vrouw beweert, dat ik fantas
tische donkbeolüen Heb. Dat ia zoo
niet, maar f antastisch noemt zij
denlLbeolden van mij, waar ze liet
niet mee eens is; daartegenover staan
dun wat zij noemt goeie denidieelden,
waarmee ze liet dan wel etuis is. Tot
mijn fantastische denkbeelden rekent
ze, dat ik graag oens eern paar jaar
in een woonschuit zou willen wonen.
Waarom dat nu verkeerd is, kan ik
maar niet begrijpen, want wanneer
v, j tegenover ons zelf of tegen vreem
den iets goeds wülen beweren van
Nederland, dan komt er altijd water
hij te pas. Let maar op: de Ruijter,
Tromp en Evertsz waren onze groot
ste ileiden, onze zeelui hebben tijdens
den heeleu oorloc dwars door de mij
nen en boven de Duitsche oiuierzee-
baaidiet.cn gevaren en wanneer er een
groot dok naar Zuid-Afrika gesleept
moet worden, dan wordt daarvoor eeu
Nederlandsdie firma uitgokozen.
Maar wanneer ik in een geriefelijke
woonschuit erei paar jaar op een stille
gracht of in een rustig kanaal hulzen
wil, dan noemt mijn vrouw dat eeai
fantastisch idee.
Dan zi-£ ik: „en Tromp dan? En de
Ruijter?"
..Dio woonden niet in een schuit,
maar vochten er op tegen de Engel-
sclien. Als dat afgoloopen was, gin
gen ze dadelijk weer aan wal".
„O", zeg ik dan, „maar jij ma« af
en toe ook wel eens aan wal, om bood
schappen tc doen cn zoo
„Dank je, in een woonschuit krijg
je mij niet".
Zoo was de stand van zaken: mijn
buur is om, ik heb de keus tusschen
eeu duur huis koopen of c-n ander
huis heel duur huren ea lk hel> trek
ln 't een nocli in T. ander. Een paar
dngc-n geleden wns Jan uit Rotterdam
over en ik vertel hem van mijn plan.
►J)at treft, trnaiV'. zooi hli „wrmt. een
van mijn vrienden wil zijn woon
schuit verkoopen". „Duur?" vraag
ik. „Goedkoop". „En waarom?"
vraagt mijn vrouw, die dat gesprek
bijwoont. „Dat weet ik niet", zegt
Jan, „maar ik kan bet hem vragen-"
„Ik vind het verdacht", zogt mijn
vrouw. „Waarom zouden jongelui eeu
mooie woonschuit verkoopen, als die
hun bevalt?" Ik zeg je: ze hebben er
genoeg van en gunnen den strop aon
een ander. „Strop, strop zog
ik, want ik hou er .niet vaai dat mijn
vrouw zulke familiare uitdrukkingen
gebruikt, maar ze stoort er zich niet
aan en maakt het nog erger. „Strop,
ik je, een reuzenstrop". „Nu",
zegt Jan, „gedag hoor, 't wordt tijd
voor mijn trein, ik zal er mijn vriend
wel over spreken, u krijgt wel be
richt". En weg is hij.
„De gekheid eöbeurt niet", zegt
mijn vrouw, ,jij met je^ rheuruatiek,
't zou wel het slechtste*"wezem wat je
doen kunt". Ze doet alsof een woon
schuit een aquarium is en de bewo-
nors de visschen, die er in zwemmen.
Maar ik zwijg verder en krijg drie
dagen later "n brief van J an's vriend
uit Rotterdam, met een alleraardigste
plioto van de woonschuit: de familie
zit op het dak en drinkt thee, in de
mooiste omgeving, die je denken
kunt. Ik kan de beele schuit krijgen
voor twaalfhonderd gulden, een koop
je en we kunnen allerlei aardige din
gen, die je in zoo n schuit noodig
hebt, voor ec.n kleinigheid overnemen
Natuurlijk ga ik triomfantelijk met
brief en photo naar mijn vrouw en
zeg: „asjeblief, een fortuintje zooals
ons geotn tweeden keer overkomt; als
we dat laten voorbij gaan, zijn we
dommer dan een ezel"
Mijn vrouw kijkt me eerst een poos
je aan en begint daarna te lachen.
„Wat valt er te lachen?" vraag ik,
een beetje uit mijn humeur, „ik heb
toch niets raars gezegd", - „Dat
niet", zegt zo, ,.'t is maar, dat ik ook
een brief gekregen lieb". -• „Van wie
dsn?" „Van de vrouw -van den
oio-en .me. Tün dio dool oon l>ool vreemd
boekje over de woonschuit open".
„Geef dan don brief maar hier".
„Nee mannetje, e-c-n goed echtgenoot
bemoeit zich niet met de correspon
dentie van zijn vrouw. Ga zitten, ik
zal je eeai kopje thee schenken en den
brief voorlezen".
Er zat, zooals gewoonlijk, niet vee)
anders op dan gehoorzamen on ze be
gon te lezen:
Geachte mevrouw,
Hoewel ik u niet ken, schrijf ik u
vertrouwelijk, omdat ik weet, dat mijn
man u onzo woonschuit heeft aange
boden en ik a ct niet in wil laten
loopen".
„/.oon laaghartig vrouwspersoon
heb ik nooit meer gezien", zeg ik,
„die achter den rug van haar man om
aan vreemden zulke dingen schrijft".
„Stil een beetje en luister verder.
U zult wel denken, dat zooiets niet
aardig van mij is, maar mannen zien
zulke dingen zoo heel anders in; de
mijne zegt: „ik verkoop het ding voor
een prijsje en die hem koopen wil,
moet zelf maai* uit zijn oogen kijkon.
Ik hoef niet op mijn medemenscheu
te passen". Maar ik zeg: „dat is een
soort van bedrog, denk er om, ik zal
je tegenwerken zooveel als ik kan".
„Iien lief vrouwtje", zeg ik, „dat
komt, er van als de vrouwen het kies
recht krijgen, nu zijn zo heelemaal
niet onderdanig meer. Schrijf jij aan
mevrouw, dat ik morgeai naar do
schuit kom kijken". Rn lk maak
aanstalten om weg te gaan, raanx
mijn vrouw houdt me tegen, ik.moet
Wijven, want het mooiste koöit nog.
„Toen wc een maand of vier ge-le
den, ln de eerste dagen van Januari,
de woonschuit kochten", zoo las zo
verder, „stelden we ons daar allerlei
heerlijks van voor. We zouden in de
bewoonde wereld gaan, als we dat ver
kozen en als de menschen ons verveel
den, voeren we weer weg. Goed, dc
eerslc dogen beviel ons dat wel. Wc
lagen hij Den Haag en leefde» zoo'n
beetje als vagebonden. Er waren wel
van dia klein,t innATivanifinten, maar
daar wisten we van te voren alles van:
gesu waterleiding, geen electrisch
licht, geen gas, alleen maar- petro
leum, koierrfoiiuiLs, geen gasfor
nuis, alles koken op petroleumstellen,
enfin er hing den heel on dag in de
schuit een petroleumluchtje, want als
't koud was, verwarmden we de ka
mer met een petroleumkachel Dat
was evenwel het ergste niet Maar
toen wc op een avond op de fiets Uit
de stad kwamen, was d» beele schuit
er niet meer, de menschen uit de
buurt vertelden, dat de jongens er
mee waren gaaa varen, maar waar
hij gebleven was, kon niemand zeg
K-en. Wij moesten met een klein roei
bootje op zoek cn vonden onzo schuit
eindelijk midden in 't water, waar hij
vastzat on een ondiepe plek
„Vastzat op ccn ondiepe plek", her
haalde mijn vrouw over haar bril
kijkende, „dat zijn zoo <?*e plezierig*
hedo» van eeci woonschuit".
„Zi'n ze not: altijd niet vlot geko
men?" vroeg ik:
„Natuurlijk".
..Wat praat je dan? T.ees maar ver
der".
„Na veel moeite", -ging mijn vrouw
voort, „zijn we van dïc plek af cn
weer aan den wal gekomen. Toen
legde mijn man de schuit vast met
een zwaren ketting en aan oon hung-
c'ot, dat ze er niet me© konden varen.
Toen braken de kwajongens door de
ramen van dc kajuit c» stalen cigu-
retten en chocola. U moet weten:
diit is 't onplezierige van co» woon
schip: als je het ding midden in 't wa
ter legt, kunnen de kwajongens er
niet. op. maar jc zelf Ook niet en leg
)e de schuit aan den wal," dan deukt
Iedereen, dat die gemeengoed is. Op
een van de mooie dagen in Februari
word ik 's morgens wakker van ge
loop boven ons hoofd cn gepraat e»
gezang, 't Was nauwelijks dag. Mijn
mort gaat er op af. met een revolver,
lk was dood angstig, maar toch won
lk weten wat dal wr-s. dus sla ik wat
om en ga achter hem aan de trap op.
- rtanr zitten on ons nlotte dak vier
jongelui in een kring met brood en
boter en kaas en een paar flesschen
wijn, rustig to ontbijten. „Wat doen
jelui hier?" vraagt rnijn man, „pakt
jc biezen". „ls u", vraagt een van
de hecren opstaande, „de eigenaar
van dit trotsohe zeekasteel?" „Ik
ben do baas van dezo woonschuit en
jelui moet er af en guuw". „W
zijn studenten en die laten zich nooit
bevelen, maar willigen wol beleefde
•moeken in ofschoon dit ver
blijf ons na een foestnacht, als zeer
frisch zijnde, wel past, zijn wij bereid
na een vriendelijk verzoek tc vertrek
ken- Niet waar mekkers?" „Ze-
kor", zeggen do makkers en gaan
voort met ontbijten.
Mijn man, boos géwordén. guat
naar beneden,"haalt een pompje en
eon tuinslang en brengt stilletjes dat
brandspuitje ïn orde. Op eons krijgen
zc de volle lang. Of ze ook gauw van
dc schuit waren, ontnuchterd zal het
ze wel hebben. Maar zulke gevalletjes
zijn niet aardig".
„Ik vind van wel", zei ik.
„Jij vindt van wel. Er staat nog
meer in den brief.,lk gaverder. „Een
v;un de grootste lieawan&n, geachte
mevrouw, zijn de logés. Iedereen wil
oen paar dage® bij je komen logcc-
ren, ccn uur of wat vinden zc het erg
charmant, daarna vervelen zc zioli en
willen naar de stad of uit. Mijn man
zei op 't laatst: „als 't. niet uit is met
die parasieten, laat ik de schuit zin
ken". Zoover kwam 't wel niet, maav
't is toch niet plezierig om 's nachts
wakker gemaakt te worden door ze
nuwachtige logés, die aan je deur
kloppen en vragen, of er hcoseh geen
lek in de schuit komen kan?" Dan de
belastingambtenaren: je l>e-iit.nauwe
lijks in ccn gemeente aangeland, of
cr st&ni ccn man met een boekje on
oon potlood cn noteert allerlei din*
gen: „wie je bent en wat je doet en
hoelaxig je denkt te blijven?" Wo heb
ben wol zee aanslagbiljetten gekregen
in vier maanden, ze leemt allemaal
zwemmen. En dan de verboden aan
lrimlaatsea 6d dc boeren die ie drei
gen, als je op hun land durft loopen
en dc lui uit woonwagens, die op be
zoek willen komen, nlsof ze denken,
dat je ook Zigeuners bent. En u bo-
grijpt: je moet alles zelf doen. want
een dienstbode krijg je niet mee, die
wil niet in een schuit, ver van alles
en iedereen af cn waar ze moet sla
pen ln een soort van taartedoes_
En dan, lieve mevrouw, hoe kim je
uit winkelen gaan, als je ver von al
les af bont?''
„Dat zou me anders juist wel lij
ken", zei ik.
„Jij begrijpt niet, wat een vrouw
toekomt. Maar luister goed, want nu
komt het slot. Een woonschuit, schrijft
dat aardig© vrouwtje tori slotte, is
goed voor iemand zonder armen en
beenen, want dan zitten die hem in
de kleine ruimte niet in den weg. Ook
moet hij geen ziel hebben, anders
maakt hij zich voortdurend kwaad
over kwajongoais en geen last hebben
van honger en dorst, want de boel is
aan boord nc altijd op. als 't te laat
of te nat of te koud of te ver is, om
voorraad te gann halen. En tot slot Is
't vreeselijk duur, want als-je ver-*
h&ald wilt worden, laat iedere motor
boot. die jc slepen wil, zich peper
duur betalen.
Wij hebben genoc-g van een woon
schip, we gaan naar 't vasteland
weerom e?i ik raad u: spiegel u "aan
onze ondervinding".
„En verder doet dat aardige vrouw
tje de groeten", zei mijn vrouw,
baar brief dichtvouwende. „Wie ls
nu beter; de man, die de schuit maar
vei koopen wil zonder iets te zeggen,
of <le vrouw, die je waarschuwt?"
Ik heb niets geantwoord. Als je aan
een vrouw zegt, dat zo gelijk heeft,
dan is 7.' zos weken lang onganiet-
i baar.
Maar ik heb een aardig huisje ln
de buurt op 't oog. niet te duur, net
iets voor ons tweeén.
FIDF.I.IO.
