HAAKLESW'S DAGBLAD
ZAT£Rt»a SO APRIL 10X1 OER DE BLAD
Drie maanden Schooler
door C. do Blij.
No. 6.
Maandagmorgen 6 December was
bet weer 10 uur, voordat we op het
schooierapad gingen.
Weet je wat wo doen? zei Fehron-
back. We gaan eerst naar de Prin
sengracht. De Prins is vanmorgen
op het Rood© Kruis. We zuilen zien,
dut we voor Z. K. H. mog-tm epclen.
Nu had ik juist eenigen tijd te vo
ren een allerciharmanst schrijven van
den Prins ontvangen, naar aanlei
ding van 'n feestavond, welken ik ten
bate van Nederlandsche kinderen m
den Vreemde georganiseerd had,
voor welken avond Z. K. H. het be
schermheerschap had aanvaard.
Dij de voorbereidingen had ik me
nigmaal met den Prins geconfereerd
en het leek mij uiterst komisdh in de-
se rol mijn opwachting te gr. an ma
ken. En jawel, we staan in de vesti
bule van het Roode-Kru iet-gdbo; w,
hoed eri pet in de hand met ons meest
armoedige gezichtDaar komt
de Prins de trap af, in gezeU.-hap
van Jhr. van Riemsdijk! „Zoo man
nen zei Z. K. II., „komen julie hier
wat muziek maikenïMaar wat
is dat nu? Wat gaan jullie rvu doen?"
De Prins gierde het uit van 't ladben 1
Met (-en komisohe buiging zegt Z. K.
H. „Mag ik de Heeren Muzikanten
voorgaan".
Wij waren beukend en de. Prin6
amuseerde er zich kostelijk om! Een
oogenblik later moesten we Zijne
Hoogheid ons wedervaren vertellen
van onzen eersten dag. Toen we me
degedeeld hadden, dat we de recette
wilden overdragen ten bale van de
Nederlandsche Kinderen in het Bui
tenland, schudde de Prins ons krach
tig de hand roet de woorden: „Dat
vind ik een prachtig idee van Jullie
en wensoh je van harto succes met die
onderneming
Een kwartier later wandel
den we weer door den Haag naar
Het Hollandsche Spoor Station, om
even daarna in een derde klasse coupé
naar Delft te reizen. Het was een
doorloopende wagen en dus een schit
terende gelegenheid om te trachten
ons reisgeld ai mueiceerende te ver
dienen. Juist wilden we een forschen
marsch inzetten, toen weeklagende
tonen van een valsche klarinet ons in
de ooren klonken.
„Ha, oen concurrent". We wilden
den man geen concurrentie aandoen
en waren juist van plan onze .n-d.ru-
menten weer op te bergen, docia onze
medereizigers, aangelokt door ons
artistiek uiterlijk, stelden onze mu
ziek hooger op prijs, dan des con
currente getoeter.
Lustig streken we eenige aria's, om
wanneer Delft in 't gezicht kwam,
met den hoed rond te schooieren, liet
was een enorme ontvangst 1.38
zeggo één acht en dertig oti ik kon
niet nalaten dit kapitaal stiekem on
gezien in de hand te sloppen van den
zeer verbaasden stakker met de kla-
ri rt, ciie ons eerst jaloerseh, later
met onverholen bewondering, had
aangehoord. Het lag toch immers niet
in onze bedoeling, iemand het brood
uit den mond te nemen.
Vreemd, we zouden dit heerschap
denzelfden avond! weer ontmoetpn.
Ook hij stapte te Delft uit. We slen
terden naar 't politiebureau en had
den een half uur later de permissie
in onzen zak voor muziek op straat
en café's.
Toevallig was er dien dag markt
en zoo begonnen we ons com ,-i op
deze druk bezochte plaats.
Nu heb ik vroeger wel eens in een
zaal gespeeld, en onder het spelen
blikte ik dan over do rijen hii='-ren
de toehoorders.
Nu echter was mijn concertzaal bo
ze I, met rijen dom kijkende kooien,
waarvoor het allicht een groot evene
ment was: want ik heib toch nimmer
hooren beweren, dat een koe niet mu
zikaal is. Maarde boeren, die
deze beesten chaperonneerden (nim
mer zag ik zulke verdwaasde gezich
ten) keken even op, om toen dom-
grijnzend, zoo liard mogelijk te gaan
praten en schreeuwen.
De moed om met mijn hoed rond
te gaan, ontzonk me al ras, daar de
meesten deden of ze me niet zagen,
anderen slechts laconiek ine; het
hoohl „neen" schudden en slechts
een enkele van mijn ondankbaar
auditorium, zich verwaardigde, na
dat hij zijn pruimpje B. Z. K'. van
den eeuen kant naar den ande
ren geschoven had, me te vragen:
>,Woar is 't veur?''
„Voor de meziek!"
„O", Hij haalde de portemonnaie
uit den zak en met bageerige 'blikken
volgde ik de bewegingen van zijn d;k-
ke vingers, door den welgevulde/1 in
houd, waarmede hij eindelijk bet gc-
jèo( -li.', namelijk eon balven cent, in
mijn hoed deponeerde.
Fehrenbadh was bij mij komen
staan en samen zochten onze spieden
de mikken, naar hot muntstukje, dat
nis een droppel in een le:gen eiiimei
eenzaam in mijn hoed lag.
„Hier is 't nik6 gedaan, laten wu
gauw ergens ander prertbeeren
's Middags tegen vijf uur arriveer
den wo in café Centraal, waar, naar
we gehoord hadden, vele studenten
kwamen eten.
Met luid gejuich werden we ontvan
gen, de lui waren nog in St. Nïco-
laasstemming. Het heele stel stond
op, achter ons aan hossend, terwijl
wij cc-n „step" speelden. We werden
het café uitgedrongen, de studs"
achter ons aan; eerst een kleine om
megang door de stad, werd er geroe
pen.
Na een kwartier hadden we Contral
!weer bereikt.
Heel© drommen nieuwsgierige jon
gens en meiden waren .r.e--gehost.
We werden omstuwd door een ge
weldige massa.
Do wanhopige directeur van Con
tra! had ons, geloof ik, wel willen
vragen, hoeveel wc moesten hebben,
als we zijn café weer uit gingen, doch
daar was geen sprake van.
We werden hoven op een tafeltje
gezet, en geaccompagneerd niet rin
kelende borden, met bet slaan van
mossen en vorken tegen wijnllesschcn,
ja zelfs door een student die meester
lijk op zijn vingers floot, gaven wij
eenige diepbedroefde ar.a's ten beste.
Maar wat ie dat, wie komt daar
binnen tls een oude schoolvriend
van me.
Namen wil ik in rn'n verhaal niet
noameii. Ik zal hem dus betitelen met
„üp den Berg
Met uitgestoken handen komt hij
naar me toe. „Dag de Blij, 'hoe maak
je het? Verdraaid aardig, dat je hier
eens komt lol maken."
Ontkennen hielp niet, even wais cr
een doodelijko stilte, deze werd ech
ter onderbroken door een toepasselijk
zingen van een binnenkomend troep
je studenten: „Zie de maan schijnt
door de boomen.
Even later zalen we genoeglijk tus-
echen een paar lui in, en alsof het
heel natuurlijk was, dat een paar
straattypen aan een net gedokte tafel
zaten, aten we gezellig mede.
Telkens moesten we weer spelen en
door hot luid gebrul van alle aanwe
zigen wekte dit de aandacht van een
politieagent, die aanstalten maakte,
ons bij de lurven te pakken.
Edoch, hij bad buiten den waard,
jn dit geval buiten de studenten ge
rekend.
Een ondeelbaar oogenblik later
stond de agent weer beteuterd op dc
stoep te kijken.
Na 't diner werden we in optocht
moegcoeuld naar de Korenmarkt. In
een der perceelen hier hadden onge
veer adlit studenten bun hok. Op den
Berg vertelde mij in vertrouwen, dat
het de laatste maand was, dat hij
hier woonde want zijn irhuisploert"
had hem juist do huur opgezegd. Hij
had het wat al te bont gemaakt.
„Maar", zei hij overtuigend, „we
zijn solidair, en als ik er ultniot, gaan
wo d'r allemaal uit".
Op do gezellige kamer, waar we
belandden, was alles tip top in orde,
behalve dat het er steenkoud- was.
Dat hebben zo gedaan om me te
plagen, maar dat hindert niet, ik zal
ze wel helpen".
De kachel werd er uiigezeuld en
©ven later, werd de branden ie di'.c
uit de kam:r gehaald van een p-vde
student al rookende de kanjer bin
nengesjord.
Ban kwa-tier dnaina komt een
jongmensch met twee 'lesschen wijn
onder den arm, ons volgepropt ver
trek binnon.
,0, is mijn kachel hier J Dat dacht
ik al. Ik heb een paar flesechen wijn
meegebracht, want ik hoorde al dat
Julhe bezoek had".
Met een luid hoera werd deze rede
voering begroet, het duurde niet lang,
of moer studenten kwaanëh aandrag n
met flesschen wijn, port, whisky, enr.
Er heersclite een zeer geanimeerde
stemming en menig, prosit werd uitge
bracht. Plots, een tikje op de deur.
„Een paikkie voor meneer Op den
Berg, van uwes tante", zei het scinn-h
tere dienstmeisje.
Vier groote boterletters kwamen t.e
voorschijn; fluks aan stukken geene
den, rondgedeeld en weggespoeld met
een heerlijk glas bourgogne.
„Kom an, lui", zei onze gastheer,
„we gaan allemaal samen tante be
danken cn een serenade brengen".
Weer ging het nu in optocht door de
stad. Wij voorop, ditmaal geaccom
pagneerd door een zeer muzikalen
student, die een dwarsfluit bespeelde,
tww, die in hun verhoogde stem
ming vniclitelooze pogingen aanwend
den, om wit een mandoline muziek te
halen.
Op den Berg had een klnderirom
bemadhligd.
Eenst werd midden c«p de markt halt
gemaakt. Met puiblldk stroomde toe,
da studenten collecteerden, met die
diverse dwaze uitroepen- v<
hongerende Chinoesche kinderen in
Rusland, voor wontngloozo studenten
op Nova Zembla, voor c«n nieuw
paard voor Sinterklaas, enz. enz."
Lezer, die avond te Delft was een
der leukste van onze tournee.
Het was 't non plus ultra van gekkig
heid, doch het meost idiote moest nog
komen.
Plotseling stonden we voor een sta
tig heerenhuis op een stille graaht.
Op den Borg had aangebeld, hier
woonde ziju tante.
Hij ging met eenige kornuiten naar
binnen. Oom was laat thuis gekomen,
de familie zat nog aan tafel. Er hielp
niets aan. ze moesten evan buiten
komen luisteren, eon kleine verras
sing cn jawel, op een toeken van on
zen vriend zetten wo gezamenlijk de
schoone melodie in „Vol verwachting
klopt ons hart", die onthutst werd
aangehoord door de familie van den
lieven neef student..
Deze was met eenige vrienden on
gemerkt de eetkamer binnengedron
gen, zooals we later zouden meiken,
want toen oom on;;, hoewel zicüibaar
tegen den zin van tante, uatnoodigde
even ecu glas wijn binnen te komen
drinken, zagen wij de gedeserteerd m
reeds gezeten rondom den gastvrijen
diach
Ze hadden alles, ja ook letterlijk al
les opgegeten, zoodat oom, tante en
do verdere familie, dien avond met
een leege maag naar bed konden.
Om tien uur 's avonds namen wij
van de leuke lui afscheid, hun beioo-
vend, den volgenden dag terug te ko
men. Ze zouden ons dan op de kroeg
introduoeeren.
Zouden we in Delft blijven? Ja,
waarom niet Maar niet logeoren op
het politiebureau, dat tkenden we nu
reeds.
Op den hoek van een Singel komen
wij onzen vriend den kJarinetepeler
tegen.
„Gooi avond, hebben jullie veul ver
diend? Maar, dat zal jullie wel het
zelfde hlijve, i k doe 't niet voor mijn
plezier
„0, denk je soms, dat wij voor onze
.gezondheid speulc Dan hei je 't glad
mis".
„Neam mij nou 1 Dan zou je die cen-
te van vanmorrege aan mij gegeven
hebben
„Nou ja, we vonden 't zoo beroerd
da jij d'r naast greep, we hadden gie
teravond een reuzcnmaszeltje ge
maakt. Maar maat, weet jij een goed
koop logement voor vannacht?"
„Of ik, ik .slaap bij kameraden in
een woonwagen, as je zin hebt, is er
voor jullie misschien ook wel plaas,
en dan kost 't je ni&6".
Hoe ons dit nachtverblijf opgebro
ken is, zal ik u in mijn volgend arti
kel vertellen.
eigen Indische olie van Engeland
moeten koopen met Nederlandse!/ geld.
Hij bepleit dan ook waakzaam te blij-
sn tegen inmenging van buitenAmeri
ka, Engeland, Japan, vooral, omdat bij
vreest, dat The Royal Dutch Shell specu
lanten one land on zijn rijke gewesten
cynaplichtig *ou willen maken aan En
geland en Amerika! Een sohip op strand
zij ton deze Nederland een baken ia zee!
concludeert de schrijver, wiens bewe
ringen natuurlijk voor zijn rekening j
Over nieuws Boeken,
(VERSCHEIDENHEDEN.)
8.
„K r o m o bland o" 111, door
H. F. Tillema, to Gronmgen.
(niet in den handel).
In het algemeen is het moeilijk een
oordcel te vellen over een werk, waarvan
je alleen het derde deel gezonden wordt,
gelijk me dat overkomt met bovengenoem
de uitgave, een fraai plaatwerk met bege
leidenden tokst „over het vraagstuk van
„het wonen in Kromo's groote laud", zoo
nis de ondertitel luidt. Do hoer H. F. Til
lema, volgens de opgaaf in 't boek oud-fa
brikant-apotheker cn oud-lid van den Ge
meenteraad van Semorong, heeft blijkbaar
zulk een groote liefde voor ons Inrlie, dat
hij dit kostbars werk (ruim 200 bladzijden
kwarto, overvloedig voorzien van inge
plakte afbeeldingen, welke zonder uitzon
dering zeer goed geslaagd rijn) aan de
Begeeringseolleges hier cn in IndiS, biblio
theken, leeszalen cn particulieren, dio be
lang stellou in den Indonesiër ten geschen
ke zendt. Wat de bedoeling van deze ruim-
opgevatte en grootscheeps uitgevoerde uit
gave is? Voor zoover uit le inleiding van
dit derde deel valt af te leiden, wil do
Tillema pleiten tegen don trek naar
de steden, die door verindustrialiseering
bevorderd wordt, waardoor echter een ont
stellende opcenhooping van menschen
ontstaat. De groote steden, zegt de heer
Tillema, worden daardoor „kerkhoven der
naties", niettegenstaande daar het intellect
gekoesterd on gekweekt wordt. De schrij-
in oordoel, dat integendeel moet
getracht worden, om do bevolking op het
land in aantal te vergrooten, door het te
gengaan van de kindersterfte, die ontzag
lijk groot ie, door opheffing van de vrouw,
dio door haar laagstaande positie, vaak het
moederschap niet begeert. Maar vooral
heeft zijn boek ton doel, grootere hygiëne
en beschaving te bepleiten. Op tal van
eilanden blijft de bevolking thans, mis-
Bohien stationair, wellicht sterft zo reeds
zeker is, zegt de heer Tillema, dat zij
niet toeneemt en hij stelt de vraag, of hot
niet tot diepe droefheid stemt, te weten,
dat het uitgestrekte Indonesië, schoon en
vruchtbaar als geen tweede plek op aarde,
zoo ontstellend dun bevolkt is, terwijl er
aan het bevolkingsvraagstuk zoo heel wei
nig aandacht wordt geschonken. „Het Is
nooilig daar beschaving en gezondheid te
brengen", sohrijft de hear Tillema en voegt
er aan toe: „Met do verspreiding van
„Kromoblanda" bedoel ik te trachten de
aandacht te vestigen op het groote vraag
stuk van de verbetering der volksgezond
heid in hot uitgestrekt© Indonesië. Niets
méér maar ook niets minder!"
De samensteller staaft dan zijn pleidooi
met een omvangrijke beschrijving van den
invloed van de vergehUlondo ziekten, die
Icdie ontvolken of de bevolking doen de-
gonereereu pest, cholera, lOprri,
geslachtsziekten, tuberculoso en malaria-
Hel ia een ontzettend vertiaal, did de
schrijver over do kwaadaardige gevolgen
dezer ziekten doet en het is zeker te - lo
ven, dat do hoor Tillema daarover zulk
een gedocumenteerd werk hooft samenge
steld.
„Indische Petroleum en Interna-
nale Politiek", door J. H. H.
W. (Bum,Holland ia-Drukkerij
Ook dit geschriftje hoeft bedekking op
Inn it. „Indien een moderne Montesquieu
andermaal „Perzische brieven" schreef,
zou hij keizere en vorsten weglatende, de
Petroleurnkoningen aldus hebben ge
schetst: groote toovennars, die zonder
dat zij goudmijnen bezitten, zich méér
rijkdommen woten le verschaffen, dan de.
ze ooit kunnen opleveren, omdat zij de
armen uitschudden 011 terzelfder tijd spe
cutoeren op do ijdelhoid hunner modebur
gors; goudbronnen, maar onuHputteli;-
kor dan die der mijnen". Deze eerste
zin doet den aard van bet geschrift ken
nen. De mannen, dio in de oliemaat-
schappijen de lakens uitdeden, zijn" heer
schare. Op hun handelingen heeft AN.
I hod wat af te dingen: „Onbesmeurd en
ongedeerd komt niemand uit do olie",
zegt de schrijver en hij ontraadt den Staat
zich te mengen in o«-n zaak die veel el
lende en verdrietelijkheden en weinig
vreugde inet zich zal brengen. Vooral is
onthouding noodig, omdat do potroleuui-
winning en handel allengs een der be-
UiigrijkslG pionnen gaat worden op het
internationale schaakbord." „De Gealli
eerden hebben do zege behaald over stroo
men van olie", doordat de Eugelsclie
vloot regelmatig 600.000 ton per maand
verstookte, aldus getuigt I.ord Curzon en
de voorzitter van „the Standard Oil
deed de uitspraak' „Hot land. dat de
olievoorraden der wereld bcheerecht, zal
den wereldhandel controleeren". De
schrijver vreest, na de nederlaag van
Duiteoblahd in dien zien de overmacht
van Engeland cn Amerika. Amerika
heeft zelf petroleum, maar de enorme voor-
iaden verminderen snel. .Engeland heeft
geen petroleum, bebalvo wat uit don
Scliotschen leisteen. Deze préoaire posi
tie van Engeland drijft er dit land toe,
do controle le willen erlangen over, zoo
mogelijk alle, zioh buiten Amerika be
vindende wereldvoorraden. Daarom ving
£0 jaar geleden het stille, bijna mys
tieke spel aan. waardoor de kleine Shell-
er.mpany, saiaenwi rkend later met de
„Koninklijke" en 50 verschillende maat
schappijen, de Engolsche Royal Dutch
ShcUgroep werd, die overal nog nieuwe
maatschappijen opricht en nu nog alleen
fungeert als „holdnip-ecmpany". In Mexi
co boet zo do „Mexican Eagle", in Pcr-
zié de Anglo Persian Oil Cy„ in Ne
derland „Da Batnafseho". Aan 't hoofd
staan nioestal mannen van politiekon in
vloed, dio In de hoogste kringen bien
regu zijn en een broeden kijk op het
leven bobben. Tegenover deze met 6
milliard kapitaal werkende Engelsehe
Royal Steil slaat do Anierikaaneeha Stan
dard-oil, waarvan Rockefeller de va
der is. evenals do nu geneutraliseerde
Hollander Doterding de is van de
Anglo Dutch-Shell. Nog bebocrechl Aine
nka met zijn 70 pet. produorio do we
reld, maar dio gouden jaren voor dat
land zullen ras voorbij zijn. In 1920
was reeds twee-denle an uo olievelden in
Centraal- en Zuid Amerika in Engolsche
handen. Binnen 10 jaar zal Amerika per
jaar ton minst© voor 1 milliard dollere
per jaar aan olio van Engeland moe
ten koopen. Dat gevn-.r gaat Nederland
ook loopen, meent de schrijver, als wij
ENGELAND EN DE DUITSCHE
VOORSTELLEN.
Uil Londen wordt gemeld:
Ofschoon er geen reden is te veronder
stellen dat de Duitscli© vooretellen hier
gunstiger dan in Frankrijk ontvangen
zijn, heeft de Britscho regeering ze nog
niet definitief verworpen. Berliju's ant
woord op het verzoek om nauwkeuriger
inlichting is tol nu toe onbevredigd, cn
het vooruitzicht op overeenstemming op
den grondslag van de voorwaarden dl©
naar Washington zijn gezonden, wordt
geenszins guDstïg geacht.
DE OPPERSTE RAAD.
Joffre is te Londen aangekomen. Hij
zal aanwezig zijn in de bijeenkomst var.
don Oppersten Raad, alsmede de vooraf
gaande besprekingen der deskundigen
bijwonen.
DE COMMUNISTISCHE OPSTAND IN
DUITSCHLAND.
Ken commissie van 29 leden van den
Pruisischen 'Landdag zal naar de oorza
ken, den omvang en do gevolgen van Ion
communistischou opstand in Midden-
Duiteebland ©en onderzoek instellen.
Buitenland
Nelsc
de
i do
juridische zaken, sprekend
de oppositie in don Senaat, veroordeeld©
de inórie-Kr-ox. Hij verklaarde, dat de
vrede inet Duitschland partijdig en half
werk zou zijn. Goedkeuring van de motie
Duitschland aanmoedigen weerstand
te biecch aaii d© geallieerde eischcn tot
Tel. Door deze resolutie, zei do Nelson,
den wij volledig© schadevergoeding
ons zei.' eischeu, maar ons
«n verschil hg voor toon en of
9 bondgenooten, aan wier zijde wij
streden, ©enigerlei vergooding krijgen.
Ook souden wij ons niet gevoelig toonen
ten aanzien van do ontwapening van
Duitschland- Zoolang wij ons pond vleesch
krijgen, laten wij ons, zeido Nelson, niet
gelegen liggen aan bloedend Frankrijk.
DE M IJK WERK ERSSTAK ING IN
ENGELAND.
Aan 't Alg. Handelsblad wordt uit Lon
den geseind
Do snelle vermindering van do stoon-
kooïvooriaden veroorzaakt ongerustheid.
Volgons de „Times" overweegt de re
geering verdere drastische maatregelen.
Levensmid delen fabrieken in enkele dÏB-
n hebben reeds te kampen met
moeilijkheden voor het verkrijgeai van
brandstof. Beperking van den spoorweg
en stoombootdienst van Grimsby met het
vaste land wordt aangekondigd. Berieh-
ten uit de industriedistricten gewagen
van een verdere sluiting van fabrieken en
vermeerdering der werkloosheid. De re
geering geeft groot© sommen uit tot het
bi enger, van verlichting in den toestand.
Do „Daily Mail" zegt, dat d© weigering
dor mijnwerkers om de regeeringsvooretel-
len te aanvaarden, do regeering en het
Lagerhuis verhaast. Het Bobijnt mot uau
twijfel onderhevig, of de meerderheid in
het boauur van de mijnwerkerafoderatie
was vddr aanvaarding van do nieuwe
voorwaarden, doch het word verslagen
door do gedolegeordcnconferentic.
liet--'Kabinet heeft raad gehouden en
plannen besproken tot hel instandhouden
van de diensten voor da voedselvoorzie
ning van het land. Geschat wordt, dat de
schatkist wekelijks als gevolg van de mijn
werkersstaking 3 1/2 millioen pond uit
geeft,
DE OOSTENRIJKSCHE FINANCIëN.
In zegeerrags- en financieels kringen
wordt met voldoening vastgesteld, dat
onder leiding van den Weenschen Staats
raad Gluckstad in sameuwerking inet
ds twoe andere gedelegeerden van de
financieele commissie van het comité van
den Volkenbond Avenol en Dumónt Fra
ter begonnen onderhandelingen omtrent
het- financieele herstel van Oostenrijk,
i vastere vormen aannemen. Gluckstad
wordt ïd Weenen al? do persoon met wer
kei ijk economisch inzicht, begroet, die
met buitengewone kennis en opmerkelij
ke snelheid het moeilijke Oostenrijksehe
finanoioole vraagstuk tracht op te lossen.
Men heeft don indruk dat de in handen
van Gluckstad zijnde onderhandelingen
met de medewerking van Avenol en Dru-
raont iot herstel van Oostenrijk, door het
uitstekend opgestelde program van dc
financieele commissie van den Volken
bond, zullen lelden. Dit progTam bevat
vijf hoofdpunten, waarvan het belangrijk
ste rijn de stabilïsoering van de Oosten
rijksehe kroon ©n een buiten- cn binnen-
landsche leaning.
In Oostenrijksehe financieele kringen
is men gunriig gestemd jegens de actie
van Gluckstad. In diens actie stelt men
meer vertrouwen, dan in welke onderhan
delingen ook, dio tijdens do langdurige
moeilijke financieele beraadslagingen zijn
gehouden.
DE TOESTAND IN IERLAND.
Nogmaals do reis van Lord Oorby.
Lloyd George hoeft in zijn rede
Ierland in het Lagerhuis den stap
Lord Derby niet aangeroerd, doch volgens
de „Daily Mail" hooft Inj tovqrei
lang onderhoud met Derby gehad.
Volgens liet bind had Derby bij zijn
jongst© bezoek aan Ierland gesprekken
met de Kerkautoritei'.ener is een nieuwe
conferentie in voorbereiding, ivi
de Valera zal ontmoeten. Het blad
schrijft voorts dat Derby bij zijn jongste
bezoek van Sinn Fein liet verzoek gekre
gen had 'n geschreven aanbod voor Lloyd
Georg© mede te nemen. Dit was eohtcr
onmogelijk, doch Derby kent thans de
opvatting van den premier, dio tot groote
conocseic-s bereid zou zijn, Derby, als
ined© liet parlement, ontvingen den
sten tijd uit betrouwbare bronnen
lichtingen, waarin op het vredesverian-
gen bij do uiterste Sinn Feinleiders
wordt geduid.
De verkiezingen voor Zuid-
lorland.
De „Morningpost" maakt mc-lding van
een protest, dat de Earl van Middleton
da met hem samenwerkende peers
Zuid-Ierland aan den premier hebben ge
zonden tegen hot houden van verkiezin
gen voor net parlement van Zuid-Icrland
onder de tegenwoordige omstandigheden.
Zij dringen er op aan gunstiger bepalm-
P:n op te nemen in „Government of 1 re
nd Act", waarzonder, zeggen zij, het
vooruitzicht niet bestaat, dat zij in Zuid
Ierland zal worden aanvaard.
Uitvoering der Homc-Rule-wot.
In den loop der besprekingen in hel
Lagerhuis omtrent de Iersche kwestie
verklaarde Humar Greenwood, dat de
rogeering voornemens is, over le gaan tot
de uitvoering dur Hom© Rule-wet in
Xcord- en Zuid Ierland. Op 2-t Mei a.s.
zuilen verkiezingen worden gehouden,
„In ieder geval," aldus Hamar Green
wood, zal bet parlement voor Noord-Ier
land in Juni in werking zijn." Hij hoopte,
dat dit mol het parlement voor liet Zui
den eveneens het geval zou zijn. Hij voeg
de er aan toe, dat alle yoorzorgsinnatre
Ïc-lcn waren getroffen om eventueels
otsingen liet hoofd Ui kunnen bieden.
In' den loop der volgende del.eitten 'eg
de Lloyd Georg© den nadruk op hel rui
me karakter der Houic-Hulo-wet. Hij rei
de, dat indien Ierland de wet zou vei'.ver-
pen, het zelf d© schuld daarvalT zou dra
gen. Het eenigo alternatief was, om toe
ic geven aan de Sinn Eein-extremiaten,
doch dit kon do regcoring niet ln overwe
ging nemen, doch zij was bereid, saui
té komen met eiken werkelijken vertegi
woordigcr van Ierland en hot vraagstuk
van den Ierschen toestand t« bespreken,
zonder eenige voorafgaande voorwaar
den. Zulk een vertegenwoordiger zou eik
voorstel te berde kunnen brengen, dat
hem zou believen, en do verantwoorde
lijkheid voor het aannemen of vc-rwerj>en
r van zou aan dc regeering staan.
Bodrelglng van Journalisten.
Sir Hamar Greenwood heeft ui het La
gerhuis medegedeeld, dat Sinn Fein Jour
nalisten, die berichten wegzonden, die-
het niet welgevallig waren, met don dood
had bedreigd.
Verspreid nieuws
EEN MISLUKTE 8YNDJCAL:.- ViSt 11
AANSLAG. Verleden Zondag heeft le
Barcelona eet feestelijkheid pica's grii:.,
waarbij eon optocht werd gehouden, die
aar de Xc.egraaf meldt syndics:.s
n de war trachtten te sturen. Up dien
iagrnorgeu huurden een vier ia. per
a, waaronder een jonge vrouw, ©en
en gaven den chaffeur last, hen bui
ten de stad te rijden. Daar gekomen stap-
"j een tweetal hunner uit, liepen een
'indje 't veld in, alsof naar iets zoch
ten, kwamen terug en toen Josu» een hun
ner een drietal scuoten op den chauffeur,
dio zwaar aan het hoofd werd gewond.
Zij reden daarop met de auto naar de
stad terug, Dadat zij den gewonden
chauffeur aan den rand van den weg
hadden neergelegd.
Üp den hoek van een straat, waar de
optocht zou passeeren, lieten zij den
wagen in den steek. De auto vloog toen
plotseling in brand 6n een ontploffing
voigde. Zij hadden den motor laten door-
loopen cn zoodoende kon er geen twijfel
bcttaan, of de syndicalisten hadden het
plan gehad, dezen modernen vuurwagen
op do in do straten saaingedrongou me
ligte to la ton inloopen. Bovendien Jag
r in den wagen zelf nog oen groote
bom, dooh deze ODtpiofte niet, zoodat het
plan in duigen viel.
DE SCHIETPARTIJ IN MüLHEIM
BIJ KEULEN.
Dezer d3gen kwamen te Müllieim l'rar.
ache solo'aten in botsing met een jongen
Duitscher* in den loop van het gevecht
kroeg dc Duitscher een klap in het ge
zicht. De Fransolien ruimden daarna
do opdringende menigte het veld,
zonder dat het tot handtastelijkheden ge
'inen was. Nauwelijks waren ze oebtor
hun kwartier om versterking te halen,
ze trokken hun aabel on opendon een
heftig vuur op de voorbijganger*. In
hun woeder maakten ze geen onderscheid
lusschen vriend on vijand; Engelsehe
/.bisten werden tegen den grond gesla
gen on ernstig mishandeld. Een JDuif-
scher, wien oen pistool op het voorhoofd
werd gezet, had juist nog tijd om zich
op den grond to laten vallen voor het
schot afging. Drie andoren kregen kogels
in de voeten en het been. Later werd de
tiarn onder vuur genomen. De Engelsehe
politie, die tezamen met de Duitscho op
trad, stuitte op krachligon tegen sand.
Een Fransen© soldaat werd oboeid door
de Engelschcn weggebracht. Toen einde
lijk, dank zij de tusschenkomst van Fran-
sclie officieren, de rust hersteld was, had
tiet geweervuur een uur geduurd. Hon
dorden paireuouhulzen lagen op straat.
Vele huizen vertoonden kogelgaten. Het
aantal gewonden is nog niet bekend. -Do
bevolking van Mülheim is door het ge
beurde zeer opgewonden. Do Engolsche
militaire autoriteiten hebben een onder
zoek ingesteld.
OVER KRIJGSGEVANGENEN De
volkaeonmilsoris der Buesisehe Sovjet-re.
publiek beklaagt zich dat Frankrijk zich
niet lioudt aan het verdrag betreffende de
terugzending van krijgsgevangenen
Frankrijk wil die, in plaats van naar du
grens van Rusland of de Oekrajiene, slechts
do grens van Frankrijk zenden. Dal
Rusland een Echip naar Marseille zou
om do krijgsgevangenen te ha-
een bespotting, want do Fransche
regeering heeft de Russische handelsvloot
ln de Zwarte Zee laten rooven.
DE VLOOTREVUE IN AMERIKA. -
President Harding heeft op zijn jacht
te Old Point Comfort (Virgin!©) oen
revue gehouden over de Atlantische vloot.
Hij is later aan boord gegaan van bef
vlaggcschip „Pennsylvania" om de be
manning toe te spreken. Hij zei de te o
pen, dat zij nimmer geroepen zouden
zijn, do kanonnen af te vuren. Indien
alle regetrringen als de Amerikaanscho wa
ren, zou er voortdurend vrede heersclien.
Amerika wensehto noch zijn gebied uit
te breiden, noch lauweren te oogsten:
hei wensehto alleen wat zijn rechtmatig
eigendom was.
AMERIKA EN HET ONTWAPENENÏÏ3
VRAAGSTUK. Het Representanten
huis heeft met verpletterende meerderheid
een bij de bobandeling van de Marine
begrooting voorgesteld amendement, be
helzende dat geen geld zou worden uiige
geven voor don aanbouw van schep-
zoolang president Harding gc-en interna
tionale ontwapeningsconferentie had bij
eengeroepen, mot verpletterende meerder
heid verworpen. Het Huis heeft het wets
ontwerp Later aangenomen, dat thans
den Senaat gant.
WAPENTRAN8JORTBN VOOR DUITSCfl-
NATIONALEN.
De „Vorwarls" bericht, dat van zeer -
trouwbare zijde wordt medegedeeld, d.it in
het district West Priaiiltz hij verschillende
leiders van de Duitsch-Nationale Volkspartij
een groot aantal wapens voorhanden is. Op
27 April werd een van Perleberg naar hot
dorp Legde naar een leider der Duitsch-
Nationalün gezonden wapentransport in be
slag genomen door den Landraad van het
district, die hiorop den leider der Duitsch-
Nationalcn heeft laten arrcstecreo. Het i.s
niet uitgesloten, dat deze wapens verzameld
zijn, teneinde aangewend tc worden hij een
evcntncele staking der landurhcidcrabonden.
De „Frciheit" meldt, dat de Landraad
vorts een document heeft in beslag genomen,
waaruil blijkt, dal in dc gchoele provincie
Brandenburg eon uitgebreide organisatie be
staat
l CONSOLIDATIE VAN DF. BR1TSCHR
SCHULD. Volgen- I-richt uit Warii-
tington aan do „Momingpost" heeft
Hughes, de Staatssecretaris voor Buiten-
landsche Zaken, op verzoek van <k-n
Staatss-ïcretariB van Financiën, aan den
Britschen gecant medegedeeld, dat liet
departement van financiën thans bereid
is, met de B ritsel ie regeering do con
solidatie van do Britscho schuld aan de
Vereenigde Stalen lo bespreken.
üiize LacLfeaiik
Noean eens een voorbeeld van eon droom
ii v.'ui «en nachtmerrie.
Geld leencn is ©en droom; maar ii«<
terugboialen is oen nachtmerrie.
SARCASME,
n man ging ©en apotheek binnen en
vroeg om «cn dozijn quinine pillen.
„Wilt u, dat ik se m een doosje daa
meneer?" vroeg de apotheker, terwijl hij
de pillen uittelden.
„Neon zeker niet!" antwoordde de klant
„Ik was van plan om re naar huis te rol-
,.Zij zegt dat zij zanglessen gaat geven.**
„Dat zal wel moeten. Niemand zal haar
ervoor willen betalen."
Blimeiilanl
KINDERRECHTERS.
Namens het Nc<rertandscii Verbond der
Vcreenigingon Fro Juventulo hebben, nn.-.r
het Wbid. v. h. Recht meldt, pref. ui:.
D. Simons, voorzitter, en mi. H. J. IIüls-
inann, secretaris, een adres gezonden aan
den minister van justitie naar aanleiding
van het voorstel der commissie van rap
porteurs, vervat in het eindverslag over
ontwerp tot invoering van den kinder
rechter en van de onder toetic .....iing
linderjarigen. In het adres wordt den
minister verzocht het amendement niet te
willen overnemen'.
het bordeel van iiet Verhond znl dit
voorstel der commissie van rapporteurs,
- aldus het adres geen voldoende
aarborg bieden, dat uit de leden van de
rechtbanken'. met name in do kleinere
rechtbanken, een rechter zal worden aan
gewezen, die de eigenschap en kennis be
zit, welke voor een kinderrechter worden
vereischt. t'it den aard der zaak toch zal
men overeenkomstig dit voorstel in rijn
keoize tot het somtijds geringo aantal lo
den deze rechtbanken worden beperkt, ter
wijl tal van personen, die op grond van
hun ervaring voor het ambt geschikt zijn,
doch niet een rechterlijke functie vervul
len, diontengevolgo zullen worden buiten
gesloten.
Bovendien: in het door de commissie
au rapporteurs voorgestelde stelsel, :-al
da kinderrechter bezwaarlijk in meerdere
rechtbanken zijn functie kunnen uitoefo-
i, gelijk dit in de bedoeling van uw
ontwerp ligt, zcodat voor liet moeilijke eu
verantwoordelijke ambt niet mindor don
23 kinderrechters zuilen moeten worden
benoemd. Naar all6 waarschijnlijk ten
slotte zal in het stelsel van dc eommlssio
an rapporteurs telkens na vastgestolden
ijd de kinderrechter door een and or lid
der rechtbank moeten worden vervangen.
Is deze vervanging op zichzelf zeer ongc.
wenscht, omdat do continuïteit van het
ambt daardoor wordt verbroken, zij zal
eiken waarborg wegnemen, dat als kinder
rechter zal optreden een persoon, die over
de bijzondere eigenschappen cn over de
speciale psychologische, sociologische en
psedsgogische kennis beschikt, welke voor
den Icinderreobter zijn vcroiaeht, en welke
slechts voor weinigen zijn weggelegd, ter
wij! hot -uitoefenen van een rechterlijke
functie, hoe voortreffelijk dit ook moge ge-
soliieden, deze bijzondere eigenschappen
en deze speciale kennis geenszins mede
brengt.
Wü het aanhangig© ontwerp van don
kinderrechter voordeelou bieden boven de
bestaande berechtingswijze, dan kan cn
raag dit alleen worden bereikt gezien
ook de groote mocht, welke den kinderrech-
ter word! toevertrouwd indien bij do
benoeming van den kinderrechter reke
ning wordt gehouden met het bijzondere
karakter van het ambt. Naar het oordeel
het Verbond is dit slechts mogelijk,
.icer, gelijk het ontwerp dit aangeeft,
de benoeming, zoo noodig builCD do recht
bank om. door do Kroon plaats vindt.
Op de hiervoren ontwikkelde gronden
acht het Nederlandsch Verbond -Ier Ver
enigingen Pro Juventute hel voorstel van
de commissie van rapporteurs van zeer in
grijpenden aard en liet Verbond verzoekt
den minister do door hem ontworpen re
geling te handhaven.
HET DRAMA IX DE RAPPARD-
STRAAT TE ARNHEM. In aanslui
ting met het reeds gemelde omtrent
het drama dat Donderdagmorgen in
de Rappardstraai bij de Catharijne-
ctraat "le Arnhem is afgespoeld kan
loor 't Hbl'1. nog liet volgöwte wor
den meegedeeld:
De datier D. Hamn, die na het ple
gen van zijn misdrijven de hand aan
zichzelf sloeg was 53 jaar en had con
winkel in galanterieën. Do zaak werd
floor zijn vrouw gedreven; hij zelf
voerde niet veel u Eenigen tijd ge
leden stelde zijn vroirw een actie tot
echtscheiding in op grond van slecht
gedrag van den maai. Don
derdagmorgen gaf de rechtbank daar
in eon voorloopige beschikking, waar
bij werd toegestaan, dat de vrouw bij
haar ouders intrek zou nemen. Hagen
wilde van ean echtscheiding "niets we
ten omdat dit voor hem zou betcoke-
non dat hij zelf voor den winkel nu»si
zorgen. Na de voorlezing van de be
schikking va/u de rechtbank is hij al
leen naar den winkel in de Kerkstraat
sc-gaan heeft daar ccai hamer gefranld
en heeft zijn vrouw en haar familie
daarmede achtervolgd. Eerst vlak bij
de woninff v n zijn sohoonoud'-rs
liaakle hij hen in on heeift toen als r«n
razende m"t den hamer op allen in
geslagen. Zijn vrouw eri zijn zwager
bekwamen erndïqe hoofdwonden; did
zij er liet leven afbrachten damkon zij
aam hun hoofddeksels. De 78-ja.i ige
schoonmoeder, die slechts ivm dun
kapje droeg was terstond dcod. Dc
bijna 80-jarige schoonvader was door
•om toeval niet bh het gebeurde turn-
wmlg; hij was juist naar het post
kantoor om zijn ouderdomsrente to
halen.
WONINGNOOD EN STAKING- -
Om in den nijpenden woi ingnood ?e
voorzien laat de (j-emeente Weg',stel
iiiigwerf 40 woningen bouwen. Om
dcae gauwer klaar te hei hen vroeg
de aannemer aan den Minister ver
lenging van den arbeidstijd tot 10
uur per dag Dit werd toegestaan.
Toon dit aan de metsel aar© werd me
dvgc-deeki, besloten ze tot staking
FINANCIEELE VERHOUDINGEN Ti'g-
8CHEN RiJK EN GEMEENTE.
Verschenen zijn de voorloopige ver
slagen van het afdeeltngsonderzock
betreffende het wetsontwerp „tot wij
ziging van de Rijksuitkeerirg aan dc
gemeente, krachtens dc artikelen 1
tot en met. 9 bis der wet vaat 24 Mei
1897, gewijzigd bij dc wet van 3 Juni
1905 cn het „voorrf l van wet van den
beer De Geer c.s tot het nemen van
maatregelen tegen te zwaren gemeen-
telijke® belastingdruk".
Ten aanzien van het regeerings-ont
werp verklaarden zeer veel leden het
te betreuren, dat de rc&ecrlng zich
bij dit wetsontwerp tot het voorstellen
van een noodregdiiyg heeft bepaald
©n niet eon© principieele herziening
van de fiuancic-le verhoudtus-
sclier. Rijk cn gemeenten aan de orde
heeft gesteld. Algemeen wordt toch
reeds sedert lang erkend, dat (le rijks-
uitkecringen, die de g--meenten tlutns
Ier achteras de wet van 2» Mei 1897 ge
nieten. sedert lang niet moer aan de
