38e Jaargang No. 11644
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
VRIJDAG 20 MEI 192k
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f8.571/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers fü.16. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/,franco per post f0.65. Post Giro 38810.
Uitgave der N.V. Lourons Coster, Directeur-Hoofdredacteur J. C. PEEREjtOOjjt, Toleloon 3082
ADVEHTENTIEN: Van 1—5 regelB f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Iteclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. 1 waalfstuivers-advertentien van Vraag en aanbod van 1—4 regels 60 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie on Administratie Groote Houtstraat 93.
Teletoonnrs. de Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTA-AT UIT
ACHT DLADZ1JDEN.
EERSTE BLAD
ügeuüa
H e d.e n.
VRIJDAG 20 MET.
Stadsschouwburg Wil sons plein:
K.V. Het Ned. Tooneel, Prulletje, 8 uur.
Stadhuis, Commissie van Toezicht
'op liet L. O., vergadering 8 uur.
Oud Holland, VerwuUt, Strijkorkest.
Bioscoopvoorstellingen.
ZATERDAG 21 MEI.
Stadsschouwburg, Wilsomspleiij:
N. V. Toonecilvereem. „Dollarkonhig
B uur.
Brinkmanu: Dcutscner Verem, ver-
einsabend, 8 ulir.
Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest
Schouwburg l)e Kroon, Gr. Markt:
bioscoopvoorstellingen, nam. 2J en
en 'e avonds 8 uur.
Cinemuri'aiace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2i en
'e avonds 8 uur.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg;
Bioscoopvoorstellingen, nam, 2$ en
*s avonds 8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2J 613
'6 avonds 8 uur.
Schoten, Flora, Strijkorkest, G11
HOE STAAT T MET
het conflict tusschen B. cn
en de commissie C tot wering
vnn schoolverzuim.
lïèmge maanden geleden ontstemd
een conflict tusschen B. en W. en deze
commissie.
De leden <ler commissie (uitgezon
derd de secretaris de heer Ed. A. v.
Bilderbeek) liadden ontsla^ genomen,
omdat zij meenden, dat B. en W. den
arbeid der commissie niet uaar waar
de waardeerden. Dit leidde men af uit
't feit, dat aau de commissie, die tot
dien. tijd vergaderde in het Prove
niershuis, medegedeeld werd, dat zij
voortaan moest vergaderen in. den
Doelen. B. en W. haddien cnamelijk 't
eerste "lokaal aan een mu/.ickvereeiu-
afgestaan en deze beslissing ge
nomen zonder de commissie daarin
te kannen.
Ongoveor ets» maand geleden <Ieel-
den we mede, dat er veel kans was,
dat t conflict zou worden bijgelegd,
omdat B. en W- medegedeeld hadden,
dat de commissie voortaan in 't raad
huis kon vergaderen.
Nu vernemen we oven wel, dat de
commissie bij haar ontslagneming ge
bleven is, omdat B. en W. niets ge
daan heiibon om den vorm waarin
hun eerste beslissing genomen Is (het
besluit buiten de commissie om) te
gemoet te komen.
De leden handhaven dus hun ont
slagaanvraag. All&cui de heer v. Bil
derbeek blijft in functie.
Verwacht wordt, dat in den raad
over deze zaak geïnterpelleerd zal wor
den eis oon voorziening in de vacatu
res aan de orde komt.
In 't najaar zal do nieuwe Arbeids
wet ook toegopast worden voor het
personeel van restaurants en oafé's.
Een der bepalingen is, dat aan 't
personeel 26 vrije Zondagen in 't jaar
zuilen moeien verleend worden.
Nu is natuurlijk 't eigen aardige,
dat vele café's en restaurants 't juiel
op de Zondagen 't drukst hebben. Op
zoo'u dag dc inrichting geopend heb
ben en slechts met half personeel te
werken gaat bezwaarlijk.
Toch moet aan de wol voldaan wor
den.
Dezer dagen is de quaeötie ter spra
ke gebracht in eon vergadering van
werkgevers in 't hotel, restaurants an
cafébedrijf in Den Haag.
Tn een persbericht daarover lezen
we o.a.:
„Zeifs groote werkgevers waren hot
er over cons, dat in dit bodrijf het op
den drukste» dag der week, nl den
Zondag, vrijaf gewen aan de helft van
al het personeel niet anders mogelijk
Is dan door middel van een sluiting
van do bedrijven dos Zondags om dè
14 dagen.
Slechts iindieu het personeel, zoo
werd gezegd, dat bij A. den Zondag
vrij is, bij B. zou willen gaan wer
ken an dus verdienen wordt het
mogelijk open te blijven, maar dal
kan toch nooit de bedoeling der wet
zijn geweest. De gevolgen van deze
wetsontduiking voor werkgoverB zoo
wel als werknemers zijn nog niet te
overzien, maar de leden voelen zon
der uitzondering het bozwaar zoo ern
stig, dat men overhelt tot den zeer
radicalen maatregel om des Zondags
om do 14 dagen in Den Haag alle za-
kon te sluiten en in de hotels slechts
nachtverblijf zonder moer te verstrek
ken.
Het l>estuur overweegt ernstig eem
voorstel daartoe, tenzij er alsnog een
wijziging In dezen voor het bodrijf on-
ullvoerbaren maatregel zal worden
gebracht".
Zou de oplossing niet zoo gevonden
kunnen worden, dat telkens de helft
van de bedrijven een Zondag sluit?
Dan heeft t personeel zijn vrijen
Zondag om de 14 dagen en de pa-
troooi om de 14 dagen een dag van
wellicht dubbele ontvangsten?
Dl! MIDDELBAAR TECHNISCHE
SCHOOL.
De bouw van do Middelbare Technische
School in liet K loverpark vordert uitste
kend.
Met September als de nieuwe cursus be
gint zul het gebouw al in gebruik genomen
worden.
Het zal ovenwei Januari worden voor ook
de Ambachtsschool gereed is gekomen.
Het niouwo gebouw van de Middelbare
Technische School biedt plaats voor 400
leerlingen. Thans zijn er evenwel slechts
80 leerlingen zooilat or nog overvloedig
plaats is.
Met de lnsohrijvingen voir den nieuwen
orsus gaat hot nog niet near wonsoh. Tot
heden hebben zich niot meer dan goed
veertig aangemeld terwijl er zeker voor 100
plaat a is. Eigenaardig is dat uit Haarlem
slechts 7 jongelui zich hebben opgegeven.
Er waren meer inschrijvingen uit Den
Haag dan uit Jïaarlem.
Blijkbaar zijn onzo stadgonooten nog
niet genoeg doordrongen van het nut dezer
onderwijsinstelling.
Het getal leerlingen zal belangrijk moeten
toenemen. Voor ca klein aantal zijn do to
taio kosten van het onderwijs te groot. Al
leen bet gebouw kost f 1.700.000, zood.it per
jaar veel meer dan oen ton noodig-ls voor
rente- on aflossing. Het onderwijs komt nu
op f 1700 per leerling per jaar, maar als het
aantal leerlingen stijgt, dalen die kosten.
Do gelegenheid om nieuwe leerlingen
aan lo geven is nog opengesteld.
StaiisniSQivs
NIET DOORGEGAAN. De voor Don
derdagavoud aangekondigde vergadering
van do Platseliiko Federatie van Arbeiders
werkzaam in do Voeduigs- en Genotmidde
len, Chemische en Fabriekmatig© bedrij
ven kon wegens gebrek aan belangstelling
niet doorgaan.
MEROUIUUS.
Door den Naf. Bond van Handels- en Kan
toorbedienden ..Mercurius" is do maand
Mei als propagand.vmaand gekozen. Daar-
werd Donderdagavond in de beide bo
venzalen van „Do Kroon" een openbare
vergadering gehouden waarin de heer H.
C. Snel, bondsvoorzitter, sprak over „Drei
gende Reactio".
De vorv.ittcr de lieer W. Ch. van Daalen,
iprnk zijn verheuging uit over de flinke
opkomst, ondanks bet sohoone zomerweer.
Het Is dan ook wol noodig, de hoofden bij-
tc steken, want reactie dreigt. Het is
dan ook bedroevend, dal van ilo ongeveer
duizend kantoorbedienden te Haarlem
zoo'n klein percentage waakzaam is, om
het dreigende gevaar af te wenden.
Do heer Snel begon zijn rede met te wij-
in op do reactie, die komende en liier en
aar reeds gekomen is Het eenigsto kapi-
.jal, <lat de kantoorbediende lieeft, is zijn
arbeidskracht, (lat echter slechts kort pro
ductief gemaakt kan worden.
Een vakarbeider staal op zijn: 21ste jaar
reeds op zijn maximumloon, dat voort
duurt tot 05 ?i 70 jaar. Mot de intellcotueele
arbeider is dal anders. Op 21-jarigen leef.
tijd leeft dezo slecht* nog in hoop. Pas op
ongeveer 30 jaar is een behoorlijk loon be
reikt; 65 jarigen zijn onder do kantoorbe
dienden schaars to vinden; de geest won't
60 jaar minder scherp. Het tijdperk van
verdienste is dus voor den kantoorbedien
de veel kleiner dan dal van den handen-
arbeider. Het loon moet dus veel hooger
zijn. De werkelijkheid is echtc-r anders en
doet ons de schrik om het hart slaan. Man
vaat 36 a 37 jaar met een gezin met
kinderen verdienen vaak eon salaris van
f 1600 a f 1700 per jaar. Er heerseht veel
sohijn in de kantoorwereld. De kantoorbe
diende met zijn boord, Blobkousen en hoed
verdient vaak niet meer dan de Amslerdam-
sche putjesschepper. Do besten onder de
kantoorbedienden trachten hun kennis na
den kantoortijd bij te houden en te vermeer
deren, om dio kennis in de zaak. waarin
zij werken produoticf te maken.Daardoor
wordt hij aan dio zaak vastgelegd doordat
die kennis nlleon in die zaak productief
gemankt kan worden. WoTdt den kantoor-
bodlende dei dieust opgezegd en komt hij
op een nieuw kantoor, dan moet hij zich
opnieuw inwerken. Hij begint dan vaak op
een veel lager salaris dan hij in de vorige
betrekking genoot- Zoo ts het niet met den
handenarbeider, die bij vertrek van de
eeno werkplaats naar de andere dadelijk
bekwaam is zijn werk te doen en dan ook
hetzelfde salaris geniet. Een onrechtvaar
dig ontslag is voor don kantoorbediende
dan ook een zeer ernstige zaak. Do vakorga
nisatie moet dan ook krachtig tegen zooiets
opomen, een optreden van allen voor één
is dan noodzakelijk. De loonsverlagingen
1914 zijn door de vakorganisatie te nier.
gedaan en voor een hooger Balans voor
medezeggingsehap en aehturendag werd
met succes strijd gevoerd. De rechtspositie
echter bij de kantoorbedienden nog zeer
ongunstig, veel minder dan van den vak
arbeider «lie oen boohte organisatie beeft
daardoor vrij tegen zijn werkgever op
treedt. Als men daartegenover do servilt
cn do onderdanigheid van den goed
onderlegden kantoorbediende aanschouwt,
dan moet deze zich hierover schamen. Het
a zijn eigen schuld. Laat hij zijn valsorga-
isntio meehelpen sterk makcD, met con
tributie betalen alleen is men er niet af.
Taloozc ongeorganiseerden loopen nog
rond. Hun gevoel van eigenwaarde is nog
niet genoeg ontwikkeld. Daar is nog veel
erk te doen.
De kantoorbedienden moeten weten,
waarover de strijd gaat. Hun rechtspositie
hun loon on arbeidsvoorwaarden dienen in
een uollectief arbeidscontract vastgelegd te
worden. De werkgovorsvereenigingen wen-
schen thans geen overleg meer met de vak
organisatie der kantoorbedienden, omdat
de eerste weten, dat van do laatste geen
kracht uitgaat, doordat er te veel werkne
mers ongeorganiseerd zijn.De la at sten zijn
do schuld van do slechte positie der kan
toorbedienden doordat zij in "den strijd
den worknemor tussohen de beenon loopen.
Dit toonde spreker met verschillende voor-
boelden van recenten datum aan- De reac
tie ia in volon gang, door de laksheid der
georganiseerdcn, die de ongeorganiseerden
niet opwekkon. Dat geeft den werkgever
kracht en moed. „Mercurius" met zijn
11000 loden kon niet krachtig optreden voor
oen korps van 80000 kantoorbedienden.
Do reactie dreigt niet alleen, maar is er
reeds. Ontslagen worden al bij tictallen ge
geven, ondanks don bloei der zaken, die in
de laatste jaren hooge dividendon uitkeer
den. De ontslagene moet maar zien, hoe hij
rondkomt. Wel zijn er werkloozenkassen,
maar hierop rekent juist de slechte pa
troon, die weet, dat hij van zijn grooten
winst niets behoeft af te staan, omdat vak
organisatie en overheid aan do workloozen
uitkccring geven. Dat heeft niemand min
der dan de burgemeester van 's-Hertogen-
boscb, die het welen kan, ronduit erkend.
Moot dat maar zoo voortgaan f vroeg spre
ker zich af. Do werknemer heeft toch mede
den winst helpen vormen.
Het is voor de vakorganisatie van den
werknemer een moeilijke lijd, zoolang zij
niet sterk is. Dal moet den ongeorgauiseer
de onder het oog gebracht worden. Flinke
propoganda moet daarom gevoerd worden,
anders zinkt men dieper in do pub De stij
ging der prijzen is niet gevolgd door ge
lijke stijging der loonen. Krachtig wekte
spreker daarom op tot strijd voor een be
tere salariecring, die beteekent een beter
leven met meer oog voor schoonheid en
minder zuoht naar onwaardige verstrooiing
wegens ernstige levenszorgen. Aaneenslui
ting is hoog noodig, want de toestand lijkt
wel rustig, maar nis de storm komt moet
men paraat zijn. Luid applaus viel d6n
spreker voor zijn vurige rede ten deel. De
voorzitter dankte den heer Snel voor diens
betoog en onderstreepte nog ©ens krachtig
de opwekking tot aansluiting bij de orga
nisatie. "Van de gelegenheid tot het stellen
van vragen maakte de heer Do Vries ge
bruik om op de wenschelijkheid te wijzen
van samenwerking met don Alg.Ned.Bond
Handels- en Kantoorbedienden en
wees de lieer Visée op de inconsequentie
hot standpunt van „Mercurius", die
zich wel aansloot hij het I. V. V. maar van
samenwerking met do moderne arbeiders
beweging Ginnenslnnds niet wil weten. Dit
laatste noemde de heer Vise© kortzichtig
li opzichte vnn den tijd, waarin wij leven.
De heer Schuurman vroeg naar de moge
lijkheid van samenwerking mot alle bon
den, ongezien de politieke kleur dezer bon
den.
Do heer Snel noemde de woorden van
den heer Visée fantasie. ..Mercurius" pre
dikt niot do afscheiding, maar de eenheid,
do lieer Visée legdo sprekers woorden ver
keer duit. Ook aan do beide andere deba
tere wees do heer Snel er op, dat „Mercu-
volgens zijn beginsel samenwerking
zoekt mc-t andere bonden, terwille van do
eenheid. De samenwerking met den Alg.
Ned. Bond van Handel»- en Kantoorbedien
den is door Mercurius nooit afgewezen. Het
juist de A. N. B. v. H. en K.. die te
groote eischen stelde en niot met Christe
lijke en Katholieke bonden wilde samen
werken'. Toch hoopt spreker, dat de samen
werking met den A. N. B. v. H. en K.
nog zal komen, evenals met do godsdien
stig gekleurde vakorganisaties. Men moet
niet zoeken naar verschilpunten, maar naar
wat vereent.
HET SCHOOLBIOSCOOP-VRAAGSTUK.
Verschenen is een vlugschiftje „Ho
bioscoop ten dienste van het_ onder
wijs en de volksontwikkeling" door
omen stadgenoot 3- Stoop, directedrl
der ftlmfa'b-riok Polvgoon.
Schrijver verdedigt daarin het
denkbeeld om een „filmcentrale" tc
stichten, die dan aan schoolbioscopen
en instellingen die onderwijsfilms
wenechen te vertoonen, films ver
huurt. Deze centrale, die voor de aan
schaffing van de film zorgt, zou dan
alvorens tot de aanschaffing over te
gaan, van do onderwijsbioscopen op
gaven dienen te ontvangen, welke
films zij wenschen te vertoonen in de
eerstvolgende maanden en hoelang
zij deze denken noodig to hebben.
Hierna kan do Centrale deze films
aankoopen of doen aanmaken. Natuur
lijk, aldus schrijver, zal niet aan alle
wenschen der afnemers onmiddellijk
gevolg kunnen gegeven^ worden, doch
do centrale zal zich in verbinding
kunnen stellen mot allo fabrieken en
aldus spoedig weten of deze gewensi/h-
tc films al dan niet reeds bestaan en
soms zeif tot den aanmaak den stoot
kunnen geven.
Schrijver meent, dat een kapitaal
van 150.060 noodig zal zijn voor de
oprichting van oen dergelijke film
centrale. Na dan 't plan van die film
centrale, die ook projectie-apparaten
zou kunnen gaan verhuren cn de ma
nier van exploitatie van uitvoering
uiteengezet to hebben, besluit edhri.;-
,,In het aigeanx-ji kan gezegd wor
den, dat een leerfilmcentrale, onder
toezicht van. onderwijsdeskundigen
werkend, een ware behoefte is en er
wel het meeste toe zal bijdragen de
bio&copie als hulpmiddel bij het on
derwijs te bevorderen.
Door het verkrijgbaar stollen van
goede filins en eenvoudige installa-
tieszal menigeen dit hulpmiddel ge
regeld gaan gebruiken, dte tot dusver
her aan om financieele en technische
redenen niot denken kon.
Wdl dit onderwijs ook het gewenscht
succes hebben, dsn bohoort het ver
krijgbaar zijn van films die zich aan
dit onderwijs aaitpassm, verzekerd te
zijn, en met het onderwijs gedwon-
gem worden om zich naar de voorhan
den films to richten.
Dit oenanaal geregeld, dan kan liet
vraagstuk onder dc oogen gezien wor
den, op welke wijze het mogelijk zou
zijn echte kinderfilms aan te maken,
die de plaats van de tegenwoordige
quasi-kinderfilms kunnen innemen,
daar onder de bestannde amusements
films zoo weinig fikm aangetroffen
v/orden, de werkelijk, voor kinderen
««naakt zijn.
Door deze films met het buitenland
te ruilen, kan een levendig verkeer
ontetaan, hetgeen de geheele bewe
ging in alle opzichten kaïn ten goede
komen.''
ECONOMISCHE BOND. Denderilag-
at ond vergaderde voer 't laatst de afd. Haar
lem van den Econouiiacheu Bond.
Tot bestuursleden van den Vrijheidsbond
werdou aangewezen de beeren F. H. v.
Leghorn en Aut. Schippers, voorzitter en se
cretaris der opgeheven nfdecling.
DE WINKELSLUITING.
Dc vergadering der raadscommissie om na
der advies aan den gemeenteraad uit te
brengen ever de verplichte winkelsluiting,
die Donderdagavond zou plaats hebben, is
het laateto moment uitgesteld.
„joaÈ nieu weet zou in doze laatste verga
dering der commissie het advies aan den
raad worden vastgesteld.
DE VRIJHEIDSBOND.
Tot voorloopig voorzitter van den Vrij-
heidslmud, afd. Haarlem, is aangewezen de
heer Vincent Loosjes.
6 Juni wordt een ledenvergadering gehou
den, waarin een definitief bestuur gekozen
zal worden.
Daarna zal de beer Drcwclhuys een pre-
paganda-rede houden.
DE RAADSLEDEN VAN DEN ECONOMI
SCH EN BOND.
Mevrouw Willokcs Macdonald—Reynvaan
is overgegaan tot den Vrijheidsbond.
De heer W. A. J. van de Kamp hooft te
gen dezen overgang evenwel overwegende
bezwaren.
Hot gevolg ie, dat de heer Van de Kamp
dos weer buiten de politieke partijen t
VEILING IN 'X NOTARISHUIS. -
De uitslag der veiling van Donderdag
avond is:
Nos. 1—4. De huizen en terreinen
te Uatniom aan dén Schoterweg en dc
Kemieme: »traut get. no. 69, een win
kelhuis, een woonhuis, een koe- en
paardenstal en open terrein, eii_ eon
open terrein. Opgehouden f 12935.
Nos. 5Z Drie naast elkaar gele
gen woonhuizen met afzonderlijk op
gaande bovenwoningen en erven le
Haarlem aan de Holsteinstraat nos.
1, 3 en 5.
Opgehouden, f 21060.
No. 8. Een woonhuis met afzonder
lijk opgaande bovenwoning, werk
plaats en tuin aan de Frans Hals
straat get. no. 22 zwart en rood.
Opgehouden, f 9000.
No. 9. Een hoerenhuis met tuin te
Haarlem aan den Scholersingel op
den hoek van de Maerten van Ileenis-
kerkstraat, get. no. S9 c. Opgehouden
f 11500.
Nyf... 10 en. 13. Eon lieoreuhuis, ge
humd „Buitenrust' erf en grooton
tuin te Haarlem, Wagenweg, get. no
68, en oen peixeel bouwterrein aan
den Koninginneweg, N. Smolenaars
q. 1 20040.
Nos. 11 cn 12. Twee perceelm bouw
terrein aan den "Wagenweg, Niephaus
en Blaneert qq. f 18005.
No. 14. Een lieerenhuis met erf en
tuin te Haarlem aan den Kleverpark
weg get. no. 203, groot 1 are. 60 centi
aren;, D. Druyu f 14800.
TUINWIJK. Onze lezers zullen
wel begrepen hebben, dat het oordeel
over de woningen van Tuinwijk en
over de aanwinst, die de gemeente
Heemstede hiermede behaald heeft,
van den voorzitter, den heer Chapon,
afkomstig is. Boor oon verzuim werd
dit niet vermeld.
HAARLEMSCH ONDERSTEU
NINGSFONDS. Bovengenoemd
fonds houdt hedenavond een leden
vergadering in het gebouw Sint Bavo.
Ip de agenda staat o.a.: Versla^ over
het afgeloopen jaar, verkiezing van
drie commissarissen; benoeming van
eeai directeur; mededeelingcai van het
bestuur, enz.
VRIJHEIDSBOND. Mejuffrouw
Johanna Naber houdt Zaterdagmid
dag alhier een lezing ter voorlichting
der vrouwen die sympathiek stam»
tegenover de oprichting van den Vrij
heidsbond.
LANDSTORMKORPS KENNEMER-
LANiD. Tot 15 Juni zal voor de vrij
willigers van het korps, gewone, bui
tengewone en bijzondere, een schiet
wedstrijd worden gehouden met roar-
ga en scherpe waartoe de streek tus
schen Heemskerk en Bennebroek is
verdeeld in 5 kringen, te weten:
Kring 1 Heemskerk; 2. Beverwijk en
Wijk aan Zee en Duin; 3. Velsen zon
der Santpoort en Jan Gijzenvaort; 4.
Haarlem, Santpoort, Jan Gijzenvaart,
Schoten, Heemstede en Bloemcndaai.
(waaronder Overveen); 5. Bennebroek,
Vogelenzang en Zandvoort.
Daarna zal tot 1 Juli de district
wedstrijd gehouden worden uit wel
ker deelnemers, indien daartoe lust
1/e.staat, het vijftal zal worden gekozen
voor den eindwedstrijd in Den Haag.
Nadere bijzonderheden vindt men
in een advertentie.
PERSONALIA.
Prof. J. A. G. van der Steur, on
ze oud-stadgenoot, die tot herstel von
gezondheid eenige maanden in Italië
vertoefde, is te Delft teruggekeerd en
zal zijjie colleges aan de Technische
Hoogfeschool hervatten.
Tot lid van liet Hoofdbestuur der
Utrechteohe zendigsnvereenjging is
herbenoemd ds. M. G. Blauw te Scho
ten.
In do «xanienccoruiissio voor d« hooft 1-
acte te Amsterdam zijn benoemd als lid
do hoer A. Meilink, looraar aan do Rijks-
Jcweeksohool voor onderwijzers te Haariom
en als plaatsvervangende leden do hoeren
R. Luyten, Jee aan do Itijksjrwook
school voor oncuiwijsere te Haariom cn
J. W. Sevonhmjsen, hoofd der leerschool
verbonden aau do Rijkskweekschool voor
onderwijzers t© Haarlem.
fan iiet Politieke
Hooiveld.
Tour-
TWEEDE KAMER.
19 Mei.
„llad-je-nie-inaar" toch bin
nen de muren van de Raads
zaal? Amerika en Djambi.
Voorschot aan de Afrika-
lijn. Politierechter.
Dat liet oordeel der Kamei over het
ontwerp tot wernig van Had-je-me-
maar" in de AmsterdamscJie Raads
zaal ongunstig luidt ie uit het voor-
loupig uirsJug wel reeds geblekou.
Intussciien had men niet kunnen
weten wat de regeering nog zou heb
ben kunnen doen orn het wetje voor
het parlement aannemelijk te maken
en om het nog voor de intrede van
den bedelaar-dronkcnlap in de ver
gaderzaal der Amstelstad van wer
king ie doen zijn. Die laatste kana
is thans verkeketa, want de Kamer
heefi na etui korte discussie heden be-
sloteu, het ontwerp als een g ew o o n
wetje te beschouwen en niet dc be-
handelin^ ervan te forceeren, hetgeen
noodig zou zijn geweest om liet ge
stelde gclegc-nb aid söoel te bereiken.
Merkwaardig was het dat de revolu-
tionnairen en antl-revolutionnairen
zich schaarden hij dc overigens poli
tiek vi ij gemengde stemmers tegen be
spoediging en de sociaal-democraten
bij hen, die bet ontwerp reeds morgen
hadden willen lieltandelen. De laat-
sten bleven mot 30 tegen 34 in de min
derheid, zoodat thans wel als beslist
mag wordon beschouwd, dat „Had-je-
me-maar zelf niet door den Rijks-
wetgever buiten de Raadszaal zal wor
den gehouden. Zal de Amsterdamsche
Raad hem nu weren door middel van
een wijziging Yan het reglement van
orde?
Opnieuw zijn er twee interpellaties
aangevraagd: n door dr. Vam Rave-
steyn tot den minister van Buiten-
landsche Zakon naar aanleiding van
het jongste Oranjehoek en een door
den heer Alharda tot den minister
van Koloniën in verband met dc cor
respondentie tusschen de Amerikaan
se/!'.- en de Nederlamische regeering
inzake de exploitatie der Djambl-vel-
den. Over beide verzoeken wordt Vrij
dag beslist.
Verder staan de interpellaties-Win-
termans over de landarbeiders wet en
de interpcllatie-Vo,n Beresteyu over
de treinaaiislu.il,tngon op do» zeedienst
Vlissiiigen-Engelamd voor de volgen
de week op de agendu. Aan interpel
laties dus geen gebrek!
Na verdediging van het 5-millioen
voorschot aan de Zu.ld-Afrika!ijn door
minister van IJsseteteyn en door den
heov Treub heeft dc Kamer zich van
middag met 25 tegen 52 stemmen hier
mee vereerdgd. Tegen stemden de
vrijzianig-de-mocratcnsociaal-demo -
oraton, rcvolutionaiairen en de heer
Braat.
Tenslotte word gedisputeerd over
het ontwerp tot invoering van den
politierechter, of zooals het officieel
he-c-ttot vereenvoudiging van de
rechtspleging in lichte strafzaken.
Principieel verzet was er tegen dit
ontwerp je niet. Dc heer Kleerekoper
hield een ietwat zwaarwichtig betoog
over klosse-justitie (waarmee hij be
doelde dat de justitie gemeenlijk uit
een be]>aakJ.e klasse wordt gerecru-
teerd, welke zich niet kan, verplaat
sen in de psyche des volks, weshalve
bus inziens de rechters ook. uit die
klasse behoorden te worden verkozen
en dan liefst als „leeke>-rechter) cd
He heer Dresselhuys drong aan op
verkorting van het strafmaximum van
zes /rmamden, waartoe het ontwerp
den politierechter bevoegdheid ver
leent, tot drie maanden.
Minister Heemskerk bepleitte onver
anderde aanneming van het ontwerp,
dat een sociaal en poedagoglsch be>-
lons beoogt. Snelle berechting van
kleine strafzaken is inderdaad nood-
ikelijk. ïn Engel and werkt dit stolsel
uitmuntend.
Over (Kiiige amendementen (alle
behalve dat van don heer Presselimys
tot verkortius/ van, het maximum van
weiné« Ixieekcnis) zal Vrijdag worden
gestemd.
Daarna is het ontwerp tot invoering
van den kimdi&rrecitter aan de beurt.
INTIMUS.
ïlhssnlanfl
ORANJBBOEK.
'liiaiis zlio vcreelientii de mcdcdoelingea
in deu Minister van BoitenlandscLo Zakou
in dc 6taten-Gcnej-aal. loopende van Mei
JftilO tot Moi 192J.
Deze nicdodocllngon dragta gelijk de
Miniater in liet begin opmerkt dit jaar
•oornamolijk een aanvullend karakter.
De mccsiogedane modedcolingen zijn reeds
bekend, liet volgende is aan bot Oranje-
boek ontleend
De stappen door de Noderlandsclie rc^cc-
ring bij de Diiiische regeerÏDg gedaan, ten
einde te verkrijgen, dat dezo zich bereid zou
verklaren de aan Nederlanders in België on
Noord-Frankrijk loegclirachte schade te ver
goeden. hebben niet tot hot gewenschte re-
sul: aat geleid. De Dultsche regvering was
niet Wrpid in bet algemeen die «cbadc te
vergoeden.
We! wilde ztf dc afzonderlijke gevallen
:i.i beweerde handcliiigen in strijd met het
/olkenrecht, waarin naaide mcening van
dc Nederlandseh© rcgccring de bolauglicb-
beden nwt genoegdoening hebbeu verkre
gen. aan een hernieuwd onderzoek onderv.er-
pon, indien de Ncderlandsehe regecriog daar
toe gegevens tot staving bijbracht.
liet is ecb'ler (Inido)ijk hoe moeilijk in dc
overgrootc meerderheid der gevallen ecu af
doend juridisch bewijs van dergelijke ge
vallen te leveren is. De NederJanJsche ro-
by do Duibioho rogecriug terug le
i «iniror («-rug cn co
der 2 bankbiljetten om-
i'n viel onmiddeUijk op
tken Duilseliors. Zonder
Vorder worden tnededecliiigen gedaan om
trent den stand der kwestie \an de „Tu-
bantia", waarvan het voornaamste juist de-
zerdagen in een eoinmuniqué is bekend ge-
maak i.
Alleen valtbieraan nog te Outleeneu. dat
als loden der internationale enquête-com
missie mor Denemarken en Zweden respec
tievelijk zuil-en optreden de Ueensche kapi
tein ter zee, de heer H.O Kavn, dirccteui'
van den hydrografie hen dienst der marine,
en de Zwetdsrhe kapitein ter zee, de heer
Cnqer.De Zwitserschc regeeriag die. zooals
men weet, zicli bereid verklaard had een
jurist als voorzincraan tcwijzen, heeft als
zoodanig benoemd dr.Hoffmann, lid van den
Bondsraad.
Deaanwijzbgvan het Ncderlandseli© en
het Durtichc lid der Enquéte-Commiwie. als
mede van de agenten die respectievelijk do
Nederlandscho en do Duiuche regeering zul
len vertegenwoordigen, moot nog plaats
hebben.
VAN EEN GESTOLEN BANKBILJET.
Uit Sitanl wordt aan ,,Do Tijd'" bericht:
Einde der vorig© week verschenen in do
Gitragc-Necfkcns twee 20-jarige Duitschere
even om een luchtpomp verzochten voor
opblazen hunner fietsbanden. Terwijl zij
daarmede bezig waren, zagen zij de kans
klaar om een der twee bankjes van tien
guidon, die de beer Nefkena toevallig op den
bureaulossanaar ten kantore voor ©cn beta-
Hng had gereed gelogd, weg te nemen eu
te vertrokken. Een oogenblik later keerde
(je hoer N. op zijn kantoor terug
merkte, dat er een der 2 bankbilje"
brak. Het vermoeden
de twee pas vertrokken
aarzolen springt de heer N. op zijn Spark-
broolc-motor, na ceret een revolver bij zich
te hebbeu gestoken, eu achtervolgt de dio-
Tcn in de richting Rijksweg-Roermond. Voor
bij de Rijksbrng, aan den weg naar Lini-
bricht haalt hij hen in. tempert de vaart
van zijn motor, herkent lien cn vraagt hen
naar het vonniste tientje. Een brutaliteit ia
het eonige antwoord. Dan springt dc heer
N., die intusacheu feta vooruit is gereden,
van zjjn motor en gebiedt halt te houden.
Een d£r Duitschen rijdt doorde ander wil
ook vluchten. Maar twee revolverschoten
doen den Duitschers tot bezinning komen.
De een steekt de handen omhoog cn de an
der roept„bier haa te 'l tienfeje". Dc heer
N. nam be; geetolene in ontvangst cn liet o"o
dieven verder aan hun lot over. In 4 maanden
th'ds is dit geval hij den lieer N. reeds het
vierde. Telkens waren Duitschere de dieven.
MOTORONGELUK. Op den Haagweg
tusschen Rijswijk en Den Haag is een wicl-
VAN DEN WAGEN GEVALLEN. Te
Burgerdam b de 52-jarige P. Praag, vracht
rijder op Amsterdam, door het op bol slaan
van zijn paard, van deu wagen gevallen Ctt
tan zijn hoofdwonden overleden.
TOESTAND ARREST A NTENLOKA LES.
Namens den Mialster van Justitie heeft de
Mh lster van Btnnenlandeche Zaken aan Ge
deputeerde Staten der provinciën verzocht,
het navolgende onder de aandacht der ge
meentebesturen te brengen, voorzoovcel zulks
den toestand der arrostantenlokalen hun-
jr gemeente betrekking mocht hebben.
In verband met dc veelvuldig bestaande
omstandigheid, dat door gemeenten met het
oog op brandgevaar, afgezien wordt i.in
verwarming van het arrestantenlokaal, heeft
te doen geschieden door middel van ccn gas
kachel. welke zoodanig is ingebouwd, dat do
arrestant de vlam niet kan bereiken.
Voorts merkt hij op, dat ten aanzien van
vele. gemeenten is gebleken, dat er geen af
zonderlijke gelegenheid bestxij om mannen
en rrouvreu gescheiden op te riuiteu. Hoewel
het mogelijk is dat dit practisch niet lot
bezwaren aanleiding geeft, acht hij het ge
wenscht, dat dc hierbedoeldo gemeentebe
sturen zekerheidshalve er op worden gewe
zen. dat ondersteld wordt, dat opsluiting van
personen van beitje seie-i tegelijkertijd nog
niet is voorgekomen en dat mocht dit in do
toekomst wel plaats hc.bben. er dan voor
word© gewaakt, dat nimmer ongewcnschto
voorvallen in verband met voormelde orn-
stundigheid plaats hebben, terwijl, indien la
ter mocht blijken, dat mot één lokaliteit niet
kan worden volstaan, onverwijld dc noodige
maatregelen zullen worden getroffen.
DE HOLLAND-AFRIKA LLJN. - Do
Tweedo Kamer tieoft met 51—25 stemmen
bet wevsontwerj) tot steun veil een mg aau
de Hoüand-Afrika-lijn aangenomen.
HET WOESTE AUTORIJDEN.
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft
bevestigd het vonnis van de Araeter-
damsche Rechtbank, waarbij de be
stuurder van ©en automobiel, die op
een Zondagmiddag in April 1920 in de
Kalfsjcelaan een bloemist overreed cn
deerlijk verwondde, veroordeeld werd
tot drie maanden gevangenisstraf.
CHRISTELIJKE PATROONSVAK.
CENTRALE. Op een te Amsterdam
giehouden vergadering tot oprichting
van een Christelijk© patroons-vak-cc-n-
trale is ©en commissie benoemd om
statuten en reglementen te ontwer
pen.
ALGEMEENE R.K. AMBTEN AKEN
VEREEN 1GING. Te Amsterdam liad
een vergader! ng plaats vau do ©jigerielrte
groep v. (burgemeesters, ïecrclarLicn ©u
ontvangers in Noord-Hollaad) van de Al
gemeen© K. K. Ambtenaren veroemgnix.
In het definilief be8tuur werden benoemd
de heeren 3. Burger, burgomaster van
Harenkaispol, D. V. C. F. v. d. Heuvel,
burgemeester van Urgem, N. van Luncu,
secretaris van Castriouzn. H. O, Ri-s. secre
taris vnn Wannenhuizon, F. da Jong, ge-
lUfmtvanger van Oude Niedorp en C.
Hoograad, gemeente-ontvang or v. Oudorp,
DANK VOOR BBTOONDE HULP.
Eon Nederlandscho reddingsboot beeft op
9 April <«n Duilsehe eoboenor*. di© in
nood verkeerde, hulp gebraohU Twee man
van de reddingsboot waren toen op don
terugtocht verongelukt. Het Dultscho go
zautscKvp heef: nu, blijkens oen Wolff-
telegram, mot ©en betuiging vail^lcodwe-
sen. een l>edrr-: aan geld aan de aeiiU-r
geblevenen dom toekomen.
BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKKN.
Op den leten l'inksterdeg onuaiten dn©
jongelieden uit Amsterdam oen fietstoclit.
Bij a- E.qq Oulenhorg gincen zij in
de rivier iio Le* zwemmen. De in-jarige G.
N. kreeg kramp en verdween in do diepte.
Zijn lijk is opgehaulcL
