HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
i yitonlsndsch üverzisht
X,li'iV#DA® «/.O 1921 öé:;DE BLAD
(Nieuw* reeks.)
No. 10
Schiermonnikoog en de
Kallemooy.
Wmineer er neg een» „officio©!®" gid
•en op 6oliiennouxükoc>g komen. aan
slei ik mij voor, uiU zij hun uitleggin
gen aan reiziger», ore u«t ©Land vluch
tig boaooken, ougeveer 111 den volgenden
tram zullen geven!
„Schiermonnikoog ia 16 K.M. lang, van
4 tot 6 K.M. breed en bijna 1260 H..A.
Eot. Het telt VOO inwoners, die bun» al-
wonen in liet eenige dorp, dat liet ei
d bezii. Het tegenwoordige dorp da
tooit vkn bet begin der löde eeuw. Het
oude dorp lag op bet Westen van het ei
land maar is op oen nacht onct het Kas
teel bij een zwaien storm door de golven
'verzwolgen. New, dame, ex is nie« meer
.van het dorp te zien. Het is geheel met
de golven verdwenen. Het eiland Schier
monnikoog dunkt zijn naam aan E»ln
dorste bewoners cn eigenaars, do fechier-
monniken van bet Klooster Clara of Olaer-
lampen. Deze monniken droegen grijze
of schiee gewaden; vr.iiUar de naam
Schiermonnikoog. Kot «land is van 1640
1869 het eigendom geweest der familie
Steehouwer. In dnt jaar verkochten de
laatfto afstammelingen van dat oude ge
slacht het eiland aan Mr. Beauek uit
;Den Haag, die het tot aan zijn dood be
;hield. Daarna ia bel overgegaan m han
den van den Duitschen graaf Bernstorff,
'den vader van den tegenwooxdigen eige
naar, graaf Otto Bernstorff. IVat zegt
u, jongeheer f Nee, jongeheer, de graaf Is
'bijna nooit op het eiland. Hij woont er
•gens in Mecklenburg aan de Elbe.
Het eiland is indertijd voor 500.000 gul
den «au den graaf verkocht. Alle bewo
ners van hel eiland moeten erfpacht of
andere pacht aan den graaf betalen, wat
"hem per jaar gemiddeld 18000 gulden,
dat is omgezet in Marken ongeveer
360.CG0 Marken per J-iur oplevert. Zeg'.
,i dal wc-1, mijnheer, 'n voordeetig xaakje.
Als ïo alles vooruit voorzien bad, had ie
er misschien Ameland. Vlieland en Ter-
eohellitig ook nog bij gekocht. Het ei
land Schiermonnikoog is beroemd om zijn
prachtige flora en zijn bewonderenswaar
dige fauna, dewelke, ik u straks nog hoop
to laten zien. Dezen weg uil, dames en
heeien, nar het Badhotel
Wat maken gidsen he; reêtL^rs toch
altijd gemakkelijk 1 Zelfs des® onderstelde,
denkbeeldig® gids bespaan mij me', zijn
inlichtingen in zakformaat do moeite om
verdere historische eu geografische ge?®
vens in dozen brief to leveren, zonder
dat mij het venvijt kan treffen, dat mijn
artikel niet voldoend® „gedocumenteerd
is. Eu laat ik het rnuar bekennen, ais ik
in een bolderwagen over een zandweg
'rijd en den *11 ten zeewind fri-ch er. ge
zond om mijn ooren veel waaien, als ik
in do duinen loop ovvr écu groot blown
tapijt Y2u vogclnielk en leeuwenbekjes
en rolklaver cn ratelaars, als ik boven op
eon duintop sla en ik zie de zwart-witte
tergeenden, de zilvermeeuwen, de grut
to's cn de rood-gesnavelde scholeksters
in groole zwermen om mij heen vliegen,
als ik hoog in de lucht den leeuwerik
boor zingen en de meeuwen hoor klagen,
dan vergeet ik geheel en al, dat er ook nog
mersciien worden gevonden, die mis
schien belang stellen in de gOUÖhiedenle
en de geografie van een eiland, waarvan
ik alleen de schoonheid maar zie.
O, die heerlijke tocht op den hossebos-
sondon bolderwagen dwars door de dui
nen naar do Yogel'.colonies van f-ohier
-raonmkoog 1 Oeen toeterende motorfietsen,
geen stof opjagende auto's, geen IrcJi-
tendo. al maar bellende wielrijders,
geen amechtig voortsukkelende wande
laars met Icirabiezc-n en boterhampapvei,
alleen maar wij. daar boven op die fvïsch
Sschilderde, ouderwetsche boerenkar adi-
r de bruine, stevige, schonkig® paarden
en om ons niets dan liet juidhend-frissobe.
groene duinlandschap! Hoe zong op dien
Stralen den Meidas do jonge lente om cn
in ons allenHier kwamen wij, men-
sohen, niet als vreemden, hier schrikten
wii de diaren zelfs niet op, hier waren
wij één met de natuur 1 Het was of dc
bergeenden en de kempbaantjos, de ha
ten en do konijnen het begrepen, dat
wij op dezen blijden dag hun vrienden
waren, Ze waren zoo woinig verwonden!
over onre Iccunst, dal zo meestal rustig
bleven zitten; het gelukt© onzen filmope
rateur zelfs 2 stoeiende haasjes, die op
hun achterpootjes om elkander heen-
sprongen als kinderen, die een rondedans
doon. tot op 10 passen te naderen en
eerst, toen liet toestel begon te tikken,
leken zij verschrikt oj> en holdon zij
werr, om 100 passen verder hun dartel
minnespel weer vroolijk te beginnen.
liet was eon heel gevolg, dat onze film
operateur dien middag in zijn bolderwagen
mot zich medevoorde want behalve het ge
wone reisgozeteeliap hadden zich nog 2 da-
es, een logeergast en de jachtopziener van
raaf Borustorff aangesloten Hij dezen tocht.
bolderwagen met zijn vroolyke lading
deed denken aan een blijden Piuksteratoct
de dagen van IliMcbrand en dc verschil
lende foto's, die dc heer Oclisen, onze artis
tieke en steeds actieve filmoperateur er van
men hoeft, nu eens op liet oogenbllk,
het in vollen galop ©en emal duinwegje
afging, dan weer als bet in geslrcktcn draf
tmtcLen een kudde van meer dan 100 aar
zen en hokkelingen op de Schicrmonnikoog-
•ebe kwelder doorreed, znllcn zeker tot dc
aardigste en meest „Hollandsche" lentebeel-
den van de film der heeren Van der Ven cn
8loop bekooren.
Daar op Schiermonnikoog, in do duinen op
dien heerlijken Meidag, vondon wij den bol
derwagen het „ideale" vervoermiddel, maar
ik zou toch geen voorstel durven doen om
die boasoboeecade karren weer als middel
van vervoer in eere te herstellen. Hemeltje
lief. wat ben ik ïlicn middag door elkaar
gerammeid! Het eene oogenolik zakte jc
onverwachte met een eeliok in dc diepte om
dadelijk daarop weer een Metor dc lucht in
te vliegen, zóó rolde je met een smak naar
rechte tegen het wagenschot aan urn onmid
dellijk daarna weer opcena bijna op den
schoot van je linkorlmurdamo terecht te ko
men. Wat moet liet reizon voor jongelui
vroeger allergezelligst zijn gowec-st! Wie
maakt in ©en auto nu ooit dergelijke sensa-
raee. of je moet al toevallig tegen een
boom of oen motorfiets aanrijden en dan is
cr e«en aardigheid meer aan. Voor verlogen
jongeuieuschcn is er geen geschikter voertuig
dan zoo'n stampende, schokkende, wiebelen
de en springende bolderwagen, De eerste 5
minuten zuIIcd zij misschien nog uit gc-
wbontc „pardon" togen elkander zeggen,
maar ik l>cn ervan overtuigd, dat na den zes
den schok het ijs gebroken is. Een ©ogenblik
dreieden wij ine: onzen wagen te stranden,
doordat een der achterwielen van de -s
afgleed; het „Centrum" vloog zelfs met een
de-r twee dames over boord, maar op een
vroolijken Pinkstcrtocht lot jc op zoo'n onge
lukje niet. Zoodra hel wiol er weer aanzat,
ging hot welgemoed opnieuw verder, alsof
er niets wm geboord.
Toen wij in het dorp terugkwamen was er
het Kallomooy-foest. in vollen gang. Op
onzen rit door de duinen hadden njj bet
bijna vergetou, dat wij om den „Kallemooy"
feitelijk naar Schiermonnikoog waren geko
men, want het planten en neerlaten van den
Kallemooy op dit eiland is oen aloud ge
bruik, dat van hondorde jaren be.r stamt en
dus niet op een folkloristische lerKc-film van
Nederlandsche volksgebruiken mocht ont
breken. De Kallemooy. da» is de Meiboom,
die elk jaar met I'iiistcren op -Schiermon
nikoog wordt geplant. Met N'oorbc-ck in
hei uiterste Zuiden %an Limburg waar
leder jaar de St. Brigida-bocmi in de lente
wordt opgericht, is Schiermonnikoog dc eenige
plaats in Nederland, waar dcr.c oude gowoou-
to tol heden ten dage is gehandhaafd, liet is
wei opmerkelijk, dal wij don al-ouden Mei
boom, die overal in ons land is verdwenen,
alleen nog kunnen vinden in "het meest
Zuidelijk en in hel weet Noordelijk uit
hoekje van ons land.
Wat eigenlijk „Kallemooy" beteekende,
in men ons niet met zekerheid zeggen.
Schiermonnikoog heofi zijn eigen taal. In
hoofdzaak Friesoh, maar vermengd met vele
woorden, die van het Dcensch. Zwcedscb,
Noorse h en Engelse li afstammen. Over het
woord „Mooy het Hollandsche Mei
bestond geen twijfel maar over ..kalle" wa
de mee.ningeii wru©eld. Sommigen decl-
ons mede. dat het woord „kalle"' rroc-
voor „apar" weid gebruikt, zoodat
kallemooy volgens hen „Meispar" zou bc-
toekenen, maar anderen leidden Ibet nf van
het Engclsche to .,eaH"-roopeu en meenden,
dat, „Kallemooybeteokondo „roop de Mei"!
welke oplossing niet onmogelijk lijkt als men
rekening houdt met het feit. dat boven in
d® Kallemooy een mand wordt opgehangen
met daarin een haan. die gednrcnile de Pink
sterdagen de vreugde over de nieuwe lente
boven dc hoofden der mensehen moet uit-
Dczc haan moot por só een gestolen
haan zijn, anders is dc Kallemooy niet „eclu".
Eenige dagen vóór Pinksteren gaan de jon
gens uit Schiermonnikoog op zoek naar oen
geschikte» haan cn als dat exemplaar i» ge
vonden, wordt hij van het erf gehaaid, iD
een mand gestopt en in triomf naar Teunis
Geerte, den 86-jarigen president van den
Kallemooy gebracht. Dos Zaterdagsavonds
vóór Pinksteren gaat liet in optocht door
het dorp. do president van den Kallemooy
mot hoogen hood, ambtsketen en slipjas --
en do jongens met den gestolen haan voorop,
de mannen van Schiermonnikoog er plechtig
achteraan en zoodra do klok van 12 slaat en
do Pinkster dus is aangebroken, wordt do
Kalkmooy een gvoote inaet met ©en groe-
men spar in top opgericht. Boven In den
mast wappert d* vlag met het woord Kalle
mooy, aan een eoor! ra hangen 2 leege fles-
se hen en vlak onder de vlag de mand mot
den haan, die ongewoon aan het nachte
lijk experiment meestal dadelijk met
kraaien aanvangt. En zoudra do haan zijn
eerste Pinksterkrect heeft geslaakt, begint
voor de mannen van Schiermonnikoog het
Kallcmooy-fcctu. een fecot. waarop bet do
eerste uren oudcrwetech „rauw" toegaat,
waarom ze zeker de bepaling hebben ge
maakt, dat bij het oprichten van den Kalle
mooy geen vrouwen worden geduld.
Eon enkele maal gebeurt bet wel eens, dat
d© eigenaar van den haan protesteert, dat
men zijn „chanteclair" voor den Kallemooy
heeft uitverkoren. Zoo was verleden jaar.
juist op het moment, dat dc haan dc lucht
zou. Jan Gril. de bestolene, aan komen
nnr-n, om zijn eigendom terug te ciscben.
„Maar dat kan je begrijpen, meneer!" zei
do waarnemend president togen mij, „als de
haan één koer is aangewezen voor den Kalle
mooy, dan gaat ie den Kallomooy in, al ging
do heelo wereld op haar kop staan, Daar
kan de burgemeester, do veldwachter cn de
htele sanlepetie niks aan veranderen. Dat is
oen oud Kznnibalenreeht cn daar houden
wij ons aan! Jan Gril wou nog mot do politie
dreigen .Nou. daar hebben we in Schiermon
nikoog lak an, an dc politic!"
Drie dagen vieren ze op Schiermonnikoog
Imn Kallemooy-foest. volgens een der mannen
hei „fijnste, lolligste feest van de wereld!"
Maar wat do „wereld" voor sommigen van
deze eilandbewoners bcïockent, bloeit mij,
eon 6S-Jarig vrouwtje my vertelde, dat
zij peen moment van haar leven van het
eiland was af geweest en nog nooit een auto
mobiel. oen trein, een tram, ja zelf? een se-
óou rijtuig aDders dan op een plaatje had
gezien. „Och. meneer, waarom zal ik er af?"
zei ze mij. „Ik wil hc» best gelooven en Ik
bob hier alles, wat ik wenschon kan!" Is er
één reden emi van oen eiland af te gaan. „als
jö er alles bobt, wat j« wenschcn kan'?
Hoeveel inensohon, die wél automobielen,
treinen, rijtuigen en trams beiben gezien,
kunnen het dit vrouwiie nazeggen?
AVij hebben op Schiermonnikoog het slot
hl de Kallesnooy-feestcn meegemaakt. Wij
hebben gezien en gefilmd boe. als elk
jaar, de KaWemooy om 6 unr op „Pinkster-
drie" weer naar beneden word gelaten, hoe
do togonspariolond© baan weer nit de mand
vvcid gehaald en aan don eigenaar terug
werd gegeven, boe de kinderen in de nlenw
geschilderde bolderwagens zingend cn jui
chend over het eiland bun Pinkste.rrit maak
ten, hoe de dikke veldwachter aan wien
de Schiermonnikoogere „lak" hebben in
hot fanfarekorps zat mee te blazon, in zijn
rechterhand liet instrument on in zijn linser
put bier, hoe de waarnemend president
den Kallemooy mot zijn hoogen hood
scheef op zijn hoofd in opperste feeststem
ming vorkeerde en boe 's avonds in bot hotel
Van dor Werff de meisjes van Schiermonnik
oog bijna allen met elkander in de rondte
draaiden, doordat hun „jonger*" op see wa
ren En toen ik dat alles had gezien, be
greep ik. dat de man, die hot Kaflemooy-feest
het mooiste, lolligste feest op de wereld
vond, een even tevreden gemoed moest heb
ben als liet vrouwtje, dat alles bad, wat zij
maar wenscben kon.
t 12 uur heb ik het feest meegemaakt.
Toon vond ik het genoeg en ban ik „te kooi
ekropen Maar ik sliep nog geen 6 minuten,
of mot een schok werd ik wakker- Vlak
beneden mij hoorde ik een oorverdoovend
geschreeuwalle Schiennonnikoogers zongen
in koor„En Japie, en Japie. sta stil!" cn
teen, alsof hel heele botol zou instorten
„Bocnmimi" Tot 8 unr 's na,chte bob ik be
neden my bet, lied van „Japie en Japie sla
stil! cn het verschrikkelijk Boemuiutl ge
hoerd. Pas toen liet Kallemooy-feeet geëin
digd was en Japie voor goed stille stond,
heeft de slaap zich over mij ontfermd. Het
hotel Van der AVerff met zijn vriendclijken
hotelier kan ik in alle opzichten aanbevelen,
uir als u ooit met Pinksteren op Schier-
'rnikoog wilt logeeren, vraag dan oen
kamer boven op zolder, zoo ver mogelijk
achter in het gebouw, want met een „kan-
nrl)ale®"-fec3t ais de Kallemooy vlak onder
Sta hoofd, daar zou zelfs dc dikke Jozef uit
.f-ainucl Pickwick" niei bij hebben kunnen
J. B. SCHUIL.
UIT EN OVER OPFER-SILEZ!*.
Uit do ïnterg®allieerde com
missi?.
Naar aanleiding van den Engelseiien
opmarsch is hei in den boezem der in-
torgcallieerde commissie tot een scherp
debatg ekomen. A'an Pransobe zijde werd
beweerd, dat de nieuwe gevechten tus-
schea Dolen en Duits obers door het of
fensief van de Duitscho „Seflbstschutz"
>ii uitgelokt, een voorstelling, die door
dc Engolsche officieren zoo krachtig
gelijk bestreden werd. De meenmgsver-
seliillen lusschen Franschen en Br. gel-
sohen moeten tot eeoi heftige woordenwis
seling aanleiding hebben gegeven. In
principe is men het over de iustellin?
van ©en neutrale zone lussdien Du.it-
sohera en Polen eona geworden, waarbij
echter va Engelsche zijdo de vooTwaar-
de werd gesteld, die na aanvankelijk krach
tig verzet van de Fr.mschcn werd aange
nomen, dat do Duitsobe „8elb6techute"
de linie, die zij op het oogenblik inneem
lreaet mag houden. De instelling van <x
neutrale zone zal op deze wijze geschie
den, dat de Poolsohe oproerlingen door
de intergeallieerde troepen worden teiug
gedrongen. Omtrent do vraag, welke troe
pen aan deze actio zullen deelnemen en
welken omvang de operaties zullen heb
ben, zijn de beschprckingen, di© ten ge
volge van de beetaande meoningsversclill-
len zeer moeilijk zijn, nog eah den gang.
In het industriegebied.
Cit Oppeln wordt geseindDo toestand in
de ingesloten industrie sleden wordt van
dag tot dag slechter, tengevolge van het
gebrek aan levensmiddelen.
Het station van Beutken blijft voortdu
rend door de insurgenlcn bezet.
De Engclsehcn rukken
Uross-ütrchlltz binneu.
Een Engülsch batmjon :- do av.'l
Gross-Strelilitz binnengerukt, zonder
daarbij op tegenstand te stootem.
Talrijke bc-richtcn zijn binneng&ko-
'ïcn over plundwingen van winkels
cn luiizcn. Ook werden wedei'om
Duilscii^fcisiitde Opptu'-Sileziórs mis-
iiandeld en weggevoerd.
De vorming van Dulteche vrjj-
wHllgcrscorpecE dourt voort.
Uit Beuthcai wordt getuind:
O.ndanlts dc tegenspnaok der Duit-
scliers on liet verbod der intergeal
lieerde commissie gaat de vorming
Duiteche vrijwilligerscorpsen
voort, l^tt meest belangrijk zijn de
.k leidingen van Von ScHmidt en ka
pitein Van Heinz, welke in hoofdzaak
ilit Saksers worden govoi utd, benevens
dc van Von Haiadun, wélke uit Beic-
wordt eomengé6teld. Daze laatste
aldeeling neemt zoo snol in gotal-
sterkte toe, dat zij weldra de sterkte
van een lcger-divisie, op dezelfde
wijze uitgerust als een goregedd le
gt r, zal nebben.
In de commissie van Twaalf dcr
Duitscliie partijen heeft goneraal Le
Rond de verklaring afgelegd, dat de
ijitergeaJlieerde conunLssic dan Duit
schen .Selbetschutz" niet ale e&n op-
standelingenbendc beschouwt.
Nieuwe gevechten.
Dc jongste Duilsclw aaoir.-al, tenge
volge waarvan de Polen zich uit dc
omgeving van Grose-Strelitz. terug-
trokketn, had juist plaats op het oogen
blüc waarop generaal Höfer van de
intergeall. commissie het bericht ont-
viugr, dat de goall. troepen de streek
zouden lx-zeUvn om de tegenstanders
te scJic-iden.
Zoodra de commissie van deze fei
ten kennis kreeg, worden goall. of'i-
cieie naar de heide partijen gezonden
om de operatiee te doen staken.
Volgen 8 de laatste bsrichton zijn de
Fransche troojxJu reeds begonnen een
neutrale zone on 15 KM. benoorden
den Annabcrg te becetten. Indien dii
wordt bevestigdzou het 't begin van
den wapenstilstand beteakeouai.
IN DEN DUITSCHEN RIJKSDAG.
In den Rijksdag zlju Donderdag de debat-
en begonnen over do regocring.»verklaring.
Eén beslissing is nog niet genomen.
DE FRANS CUE PEllS OVER DE REDE
VOERING VAN AVIKTH.
De Petit Parisien wijst cr met ra-
druk op, dat men voor het eetrst het
hoofd van de Duitsclie rogeeTmg biet
slechts voornenieois, maar ook daden
heeft hoorei, aankondigen, waaruit
blijkt, dai DuitschJand van plan Js
eindelijk zijn verplichtingen na te^
komen. Het is, wat de ontwapening
betreft niet meer aan twijfel onder
hevig of dc Duitsche regeering is be
sloten om zich ten opzichte van dit
punt strikt aan de voorschriften der
geallieerden te houden. Wanneer zich
tegenstand doet gevoelen, zooals bijv.
in Beieren, dan kan Wirth er op re
kenen, dat i;e geallieerden hem zul
len helpen dien te breken, zooals
reeds blijkt uit den stap door den ver
tegenwoordiger van Engelland te
Munchen gedaan.
Indien Wirth woord houdt inzake
d© vergoeding en de belasting van de
groote Duitsche industrie, dan is het
waarschijnlijk, dat hij zonde
zwaar de instemming van de
missie voor de waarborgen zal ver
werven, waarvan hij de voogdij in de
ze materie erkent.
De Fransche pers drukt er echter
haar spijt over uit, dat Wirth ge
meend heeft te moeten volhouden,
dat Opper-Silezic in zijn geheel ean
Duitschland moet terugkomen en dat
hij een toespeling gemaakt Lojft op
de sancties, tot welke de bor.dg
ten in Maart besloten hebben. Wat
daD ook Opper-Sifezië betreft. Frank
rijk, dat 6l echts rechtvaardigheid
vraagt, zal daaromtrent niet van moe-
n!ng veranderen.
GERINGE INSTEMMING IN DE
DUITSCHE PERS.
De Duitscln. pc-6 iieeft het regee-
rmgt-program, zooals dat door den
rijkskanselier ontwikkeld ie, mot wei
nig geestdrift begroet. Het Centrum
eu dc meardcrheidssóciaJisten heb
ban natuurlijk aan het kabinet hun
steun toegezegd, Evenwel merkt de
democratische „erliner Tagen! dat
>ok lot de rcgeermgscoalitie behoort
•p: ,,Er zijn ersonen, die het kabinet
geen langen levensduur voorspelleu".
Het orgaan van de uiterste rechter
zijde, „Die eutsche Tag&szeitung",
vat dc rode van den rijkskanselier
samen in dc woerden „Wij moetem
betalen". De ;>eis der Dulteche Volks-
ii stelt zich tevreden met etai on
gunstig.; bespreking van de siemming
in de Hijksdagzittiug. Men heeft blijk
baar nog niet heslist welke houding
men zal aannemen. De onafhankelijke
.FreilieH" is eveneens terughoudend.
Toch schijnt liet alsof men daar voor
loops eerti welwillende neutraliteit
iH bewaren.
DE ONTWAPENING VAN BEIEREN.
Volgons een m6dedeeling uit Mun
chen aain dc Tfigliche RundBciiau
heeft da Engelsdie gezandsdhapst-nad
Seeds, bij afwozighei<l van den Beier-
schen mmistor-preaJdent, aan dienB
plaatsvervanger, den minister van
eeredienst, de volgende verklt.ring af
gelegd: „De Engeteche regccring
heeft mij ongedragen, u onomwon-
de tc verkhuan, dat de toepassing
der dwangmaatregelen slechte dan
kan worden veimeden, wanneer de
het ultimatum aan Beieren gestel
de voorwaarden onverwijld worden
ingewilligd. Onder dia voorwaarden
is niet enkel de ontwapening, maar
ook de carthmding van de burger
wacht.
De Fransche gezant heeft reede
Maandag een dergelijke verklarimg
afgelegd.
DE VERGADERING VAN DEN OPPER
STEN BAAD.
De Engeiscbe bladen betoogeu weer
met kiean de dringende noodzakelijk
heid tot onverwijlde bij een roeping
van den Oppersten Raad om te be
raadslagen over hel vraagstuk van
Opper-Silazië. Men acht den toestand
daar hoogst gevaarlijk. De oenige
gunstige factor is de aankomst van
Britschie troepen. Over het laatste
punt zegt de Times: onze troepen
gaan met haar Silezië, om hel trac-
taat op zijn kop te aetten, waaraan
Polen zijn herrijzenis te danken heeft.
Zij gaan er heen om tc helpen bij hot
handhaven van de ïvgeling cn iiet
schiften van de Pooische en Duitsche
rojlitea m strikijo aver&Jnstemraing
met wat men meent, dat de bepalingen
liet tractaat inhouden. Wij ver
trouwen, dat zij ontvangen zullen
worden als wat zij zijn onpartijdi
ge handhavers van de openbare orde
zonder welke geen werkelijke vrede
of wei vaart 111 Sitezië kan terugkee-
ren.
Het dralen mei het bijeenroepen
van den Oppersten Haad is, vo'.eens
de Times, gevaarlijk. Het is nu tijd,
dat de twee regeermgen van Frani.
rijk en Engeland do gelegenheid
aangrijpen cn door den een of an
deren stap, d:e nooit misverstaan
kan worden, toonen, dat zij beslo
ten zijn, om samen te werken in Si-
lezie, gelijk zij aan het AVeetelipte
front- hebben samengewonkt.
Do Daily Newe vindt het onzinnig,
dat de Raad geen beslissing zou kun
nen nemen voor de orde hersteld is.
Het uitstellen van. het bijeenkom -:,
van den Raad is de voornaamste oor
zaak van het voortduren van wanor
de. Ook de deskundigen acht het
blad onmoedig.
Ook de Daily Chronicle zegt, dat
een spoedige regeling noodig is en
dat men door de zaak uit te stellen
gervaren loopt, di© anen in liet belang
von de Entente tot een minimum moet
herleiden.
TURKEN EN GRIEKEN.
De Turken krijgen «ten*
der Bobjewlkt
De „Chicago Tribune" vcmeemt uit Kon-
stantinopd dat do nationalistische strijd,
krachten drie dorpen aan de kust van de
golf van Isinid bezet houden. Do Turken
versterken de eilanden, die de golf beheer-
schen. A'olgens berioht uit Angora aljn
sterke afdec-lmgen in do richting van
Daghtscliedifk opgerukt; de Grielen zijü
inel de Turken in voeling. Verder wordt
gemeld, dat de Bolsjewistische politiek de
overwinning zal behalen. De nationale ver
gadering sparak xicli uit voor een politieke
overeenkomst met de Sovjet-regeering en!
hot voortzetten van den oorlog tot het uiter-
tegen de Grieken. Hot commissariaat
r nationale verdediging besloot, een
militaire missie naar Moskou te zenden,
de militaire bepalingen der Turksch-
Russische overeenkomst uit te werken.
DE TOESTAND IN IERLAND.
Het sluiten van dc zuivel
fabrieken.
Op een vraag van kapitein Wedg
wood Bor.il heeft Sir Hamttr Green
wood in liet Lagerhuis meegedeeld, dat
besloten das een beperkt aantal zuivel:
fabrieken te sluiten het m staat van be
leg verklaarde gebied in pl-aatsctf,
waar wandaden waren geploegd en
waar andere straffen niet de gewensclx
te uitwerking hadden g"eliod. Het nan-
ta' te sluiten zuivelfabierken was voor
ieder bepaald gebied voorloopig tot
drie beperkt en de militaire gouver
neurs hadden order gekregen om de
redenen aan te kondigen, waarom die
fabrieken gesloten werden alsmede den
puur der sluiting. Do bedoeling was,
aldus aan dc ïmsonc-rs hun ver.int-
woodelijkheid "duideJijk te maken vcor*
voor wandaden, gepleegd met hun mei
deweten en ookhitkende toelating
Commander Kenworihy vroeg of dc
reden voor het sluiten vaan som ruige
zuivelfabrieken was, dat dc Loeren niet
beletten, dat. er loopgravem werden ge
maakt in dc wegen. Als 'de "boeren geen
wapens mochten hebben, hoe konden
(tij dit dan voorkomen cn welken 2ln
had het menschcn te straffen voor
misdaden, die zij niet konden voork'o-
Onder gelach van de oppositie ant
woordde Sir Hamnr Greenwood, dat
niemand meer dan hij de no-xlaakelijk-
hciu betreurde va nderpelijke bepalin-
pcn.
V©rspr®!d nlsuws
DE 7Ó00RD OP TALAAT PACHA.
Voor de rchtbank tc Berlijn is Doader-
(lag bet proces tegou den moordenaar van
Tafaai Paolia begonnen. Torecht Blond
de Armenische student Salomon Teili-
rion, die den Turk me; rvvolvereotiotcn
doodde. Er was belangstelling.
De Armecnsche gruwelen 7iin daarbij
ter eprake gekomen. De beklaagde ver
klaarde, dat zijn geheele fomilw? gedood
ie. hij woet die ramp san Telnat Poeha.
EEN COMMUNISTISCHE AANSLAG IN
BESSAUABlë.
AVederom is in Bessar.iU een c>m-
muniitteclie aanslag gepleegd op een
punt van de spoorlijn. Daar de ont
ploffing plaats gretp vóór e o trein
aankwam, ontspoorde de?©. De ont
ploffing geschiedde dicht bij Qetatca
Alba. Een spoorwegbrug cn de lijn
zijn over een lengte van 100 M vlx-
nield. Er zijn 5 dooden c-n 20 gekw- ls-
ten. Een van de brugpijpels was on
dermijn. Men vond op de plek een
nieuwe roode vlag.
DE ONLUSTEN TE PETERSBURG.
Naar uit Helsirtgfors aan Berling-
ske Tidcnde wordt gemeld, namen de
onlusten te St. Petersburg in verband
met de staking der brooduiUteumg
sterk toe. Op verscheidene punten van
de stad kwam het tot gevechten waar
bij slachtoffers vielen. Niettcgenstaan
de de terrorisatieiDaatreg- ion van de
sovjet-Tegeering, houden de ontcvre-
den arbeiders opcnbaie vergaderin
gen, waarin de sovjet-regeering sferk
wordt nangeivaJicn.
De eovjet van St. Petersburg heeft
bevel gegeven alle leiders van de
contra-Te voiut'-onnaine beweging on
der de arbeiders In hechtenis te ne
men. Tot duiver te liet onmogelijk
gebléven dit hevel uit te voeren.
Hoe weinig veilig de sovjet-regee-
ring zich vu l, blijkt hieruit, dat de
treinen op de hjn St. Petersb^irg-
Moskou bewaakt worden door so--
daten met machme geweren.
DE RUB&i&K V&M ROSL
DE K'AKKSR.
BETER DAN PROCEDEEREN.
Een boer had kwestie met zijn buur
man en een advocaat in den arm go-
nomen.
De boer verlangde namelijk ©en af
rastering, daar bummans kippen zijn
tuin beschadigden.
Op zekeren dag kwam de advocaat,
die de zaak juist aanhangig wilde ma
ken, op het erf en tot zijne verbazing
zag hij de al ra se© ring rc-eds vol
tooid.
„Wat 16 dati"
„Ja, 't is al in orde meneeir. Ziet u,
nu heeft hij ze gehwl vrijwillig laten
maken."
„Hoe heb jo dat gedaan gekregen,
zonder deurwaarders-exploot J"
,,'t Kost me gelukkig geen proces
kosten: enkel drie dozijn eieren. U
moet dan weten dat, toen mijn buur
man weer met mijn klachten over
zijn kippen den draak gestoken had,
ik hem een paar dagen later een do
zijn eieren liet brengen, met de
boodschap dat zijn kippen die in mijn
tuin gelegd hadden. Dat lieb ik nog
tweemaal herhaald en toen .heb 'k w
bij laten zeggon, dat ik ze vorder niet
meer zou laten brengen. Dadelijk
is hij begonnen, met de schutting te
maken. Dank u, voor de verdere
hulp.
EEN PRETTIG MENSGH.
Ik ben oen tijd lang geweest dat,
wat men een prettig iuensoh noemt.
De redenen waarom ik mij mocht ver
heugen zoo genoemd te worden wa
ren deze;
Ik ben acht-en-veerligmaal gevraagd
pe*?t te worden, en ik heb even dik
wijls een geischenk gegeven, zood.it
lk daarvoor met pleizier een reisje
naar China had kunnen maken.
lk zei ja, ais ik eigenlijk neen had
moeten zeggen, zeven duizend vier
honderd en dertig maal.
ROEL DE RAKKER: Ean Rekensom.
(Daily Sfeeicli, Londen).
Ik betaalde In den loop ven veer
tien jaar ongeveer zeven honderd
gulden meer aan vervoermiddelen,
dan atrikt noodig zou zijn geweest.
Ik leende tweehonderd en vee'tig
parapluies uit, waarvan ik er wee
terug heb gehad.
Ik deed aiegdn-en-tachtigmaal een
leelijke kou op, door uit beleefdheid
voor anderen op den tocht of in den
regeu te gaan zitten.
Ik- heb tweehonderd-tienmaal
iemand uit den brand geholpen, en
nu zie ik uit naar eene geschikte ge
legenheid, om ale landverhuizer naar
Australië onder zeil te gaan.
De zucht om een prettig men ach te
worden geacht is mijn ondergang ge
worden.
1ND1RECTOSE.
Er zijn van die meneohon, die nooii
teen direct antwoord schijnen te kun
nen geven op 'o reohtstreekeche vraag
Dat zijn de lijders aan indirecte©©
liet zoeken naar dezen naam in medi
sche handboeken zal wellicht niet
met euooes worden bekroond) ©n zij
kunnen zeer hinderlijk zijn. Een
voorbeeld.
„Zeg, Jansen, heb je mijn parapiuie
ook gezien?"
J ansen kan op twee manieren ant
woorden. Hij heeft do parapiuie ge
zien of niet. Maar hij is een indirec-
to6e-lijüer en zijn eerste antwoord ie
dus:
„Wij krijgen vandaag geen regen".
„Misschien niet. Maar hdb Je mijn
parapiuie gezien?
„Boete kerel, ik hei» zelf een para
piuie. Denk je soms dat lk
„Neen, neen. Maar heb je mijn pa
rapiuie gezien?"
„Doe zooals ik, man en zet 'm al
tijd op dezelfde plaats, d$n heb Je
nooit kans
„Ja, Ja. Maar heb je'm gezien?"
„Iedereen met een paar oog en in
zijn hoofd
„Heb je 'm gesien?"
„Neem".
Sommige va-ouwen lijden ook zoer
sterk aan indirectoee. Als kun man
hun bijv. vraagt, waar zijn bouffan
te is, antwoorden jrij:
„Waar heb je nu eem bouffante
voor noodig!'»
En daarna:
„Heb je 'm Zondag niet nog gedin
gen?"
En dan weer:
„Hangt hij niet in de vestibule?"
Het leven zou vee! aangenamer
zijn, oen boel t:;d zou gespaard wor
den, humeuren gered en twisten voor
komen worden ale de lijders aan lndi-
roctose zich eens op hunne genezing
zouden toeleggen,
BELANGRIJKE CONVERSATIE.
Verlicht jongmensch, tot de jonge
dame. waarmede hjj in een taxi door
de stad rijdt. Zeg, wat te het toen
veel prettiger in een taxi te rijden en
te denken hoeveel prettiger het is in
een taxi te Tijden dan te wandelen
dan te wandelen en te denken hoeveel
prettiger het zou zijn in een taxi le
rijden dan te wandelen.
VOORZICHTIGHEID.
De vriendelijke oude dame ging de
apotheek binnen en keek den jeugdi
gen adsistent achter de toonbank
eenigszms achterdochtig aan.
„Ik veronderstel", zeido zij, „dat
u voldoende apothekerskeimis hebt?"
„Ja mevrouw".
„Hebt u al uw examens gedaan!"
„Zeker".
„Hebt u nooit iemand bij vergis
sing vergiftigd!"
„Niet zoover ik weet."
Zij elaakte een zucht van verlich
ting.
„Dank u, dan kunt u mij voor eer
dubbeltje hoestpastïlles gerven!"
A\ ij 1 lobben innig medelijden met
<k'ii zakenman, die, uil Brussel torug-
keerende, aan de grens bij vergissing
het menu van he; diner van don vo-
rigen avond, iu stede van zijn pas
poort toonde, waarop de douanier on
der luid gelach van de omstanders
voorlas: Kalfskop, Lams borst, Var
kenspootjes.
Twee 9chii>brcukelingen op eon stuk
mast midden in den Oceaan.
Eerste; „Zoudt u denken, dat bier
haaien zijn".
Tweede: „Ik kan het u niet zeggen.
Ik beu hier zelf vreemd".
(Life).
