uiLEirs Dtoui
DERDE BLAD.
Zaterdag 11 Jinl mil
Brieven uit de Hofstad.
DLX.
liet bezit van een scliouwburg-ge-
ow is voor de residentie te allen
ije een voorwerp van aanhoudende
rg en ean bron van aanlioudende
re goweest. Allerlei vorineu van
ploitane zijn al bepgfjöfd' en alle
yberi dit met eikaar gemeen dat zij
ecu mislukking zijn uitgeloopen.
eeds weer zijn er naieve gemeen te
il uursleden uie raeenetn dat het wei
jgelijk is het gebouw te doen ren-
?ren onder officieel of half-official
neer. liet eenvoudigste systeem
ituurüjlt het verpacliten: men gal
t gebouw in huur aan eon thealer-
recteur, gelijk men een woning ver-
nirt en wat deze exploitant er ver
in uitvoert in dit goval op-
«rt daarvan trekt men zich niets
t.-). De gemeente krijgt een jaarlijk-
tie huur en daar mede trekt zij"
ior handen van de affaire af.
in het hoofd van velon spookt altijd
g tie gedachte rond dat de overheid
«et trachten de kunst te bevorderen.
'0 wonderlijk denkbeeld, want als
n overheid iets tot stand wil bren-
:ii moet zij gelijkheid betrachten tu
rnover alle burgers en moet zij voor
behandeling normen stellen. Er is
on gebied dat zich zoo absoluut
iet leent voor liet stellen van nor-
in als dat van de kunst.
Toch heeft het gemeentebestuur ge
licht actief deel te nemen aan de
vordering van de kunst. Daarvoor
as noodig, dat het de mocht behield
cr de wijze van exploitatie. Maar
iai mede was het voor de kas na-
ui*lijk misère geworden. Een liulf-
licieclc commissie, bestaande uit
irsoncn met artistieke capaciteiten,
«rde de contróle, te zamen vormend
st meest ongeschikte curatorium
nor een coiumercieele instelling. Het
natuurlijk e-:-n goed denkbeeld om
leen de goede kunst te bevorderen,
aar liet is en blijft altijd een on-
ast begrip wat goede kunst is en het
ui Nederland gelijk overal elders
de wereld, dat nl. de goede kunst
moede lijdt.
Het is ian ook steeds sukkelen ge-
cest mot de exploitatie. Het stelsel
du-s niet deugdelijk geweest. Of
len thans, door ervaring wijs gewor-
- het oude stelsel maar weer zal
volgen en de gausclie zaak uit
mden geven, valt nog te bezien,
trkado krijgt het volgend jaar een
eel der avonden voor zijn opvoerin-
ni en de overige worden verdeeld
uier andere directuren van gezel-
bappeu. Zoo scharrelt dan de g«
ecntelijko exploitatie weer rond.
atuurlijk bevredigt dit stelsel
an. AVie vensebt dat uitsluitend
Doge kunst wordt gegeven, acht zich
kort' gedaan; wie vóór alles een
lordeehg beheer wensclit, is aller-
iust tevreden.
Er zijn nu eenmaal zaken die zich
iet Iconen voor o'vcrlieïdsbeheei' en
ii schouwburg behoort daar zeker
rider. Een particulier vraagt zich
een exploitatie in de eerste plaats
wat in het belang en het voordeel
i zijn zaak is, maar eeu overheid
left juist de tegenovergesteld taak.
Misschien zal men wéér eens over
men ot niet nog een ander stelsel
au exploitatie mogelijk is, dat de
looderlijke zorg van een overheid
spaard doet gaan met liet commer
ce! egoïsme dat onmisbaar is.
Een poging om die tweo uitersten
al dichter bij elkaar te brengen is
ok hef. doel va.n de beslissing, die
lans inzake dc reorganisatie van de
randweer is gevallen. Inderdaad zal
«irbij zeor bezuinigd worden gelijk
ij in een vorige brief reeds hebben
ingegv- ven. Dn gemeenteraad heeft
di niet het plan vereenigd en de
Buinigthjf wordt geleidelijk inge-
isrd.
Nu liet bij dezen tak van dienst
ogelijk is gebinten om flink wat te
zuinigen, moge men liet oog ook
andere takken van dienst slaan,
einde dat goede voorbeeld te vol-
i. Dat er bezuinigd kan worden is
iker maar men moet het in groote
zoeken en niet in onderdee-
be Tweede Kamer loopt met het
nu rond om het Kort Verslag af te
haffen, hetgeen een besparing van
0 mille 's jaars geeft. Dat zijn voor-
cldén van bezuiniging, die betoe-
nis hebben. Dit verslag heeft nim-
ii gehad en alleen gediend om
t absenteïsme te bevorderen. Iva-
erieden kunne gerust naai- huls
vóór den volgenden dag krij-
n zij een uitgebreid verslag waarin
alles kunnen vinden wat gezegd
liet aantal abonnés op dit verslag
draagt nog geen zes duizend, het
en betcckent dat ieder abonnement
imi 30 gulden kost en men betaalt
twee gulden voor. Het beste bewijs
il deze instelling in ons land niet
lidoenrle gewaardeerd wordt. Wan-
cr het publiek het zelfs geen twee
dden wnnrd vindt, moet de Staat
dan wel dertig waard achten?
aaibij komt nog dat waarlijk het
ootste deel van de redevoeringen
n te weinig belang Ls om in groot en
invang te worden weergeevcn. In dit
•zicht verrichten de dagbladen een
el betere taak, door korte excerp-
ii te geven en de vele herhalingen
larin voortdurend vervallen wordt,
ïg te laten. Wanneer meneer A iets
eft betoogd en meneer D zegt vrij-
fl hetzelfde mot een kleine aanvul-
dan vermelden de bladeu dat
Jieer IJ. zich bij het betoog van
o heer A aansloot. Dat ls meer dan
•Idoeiido voor dien herkauwer. Het
flrt Verslag echter geeft van allen
renveel
Misschien verdiende het in de Ka
ernstige overweging om do ste-
Handelingen af te schaf-
en liet Kort Verslag te behouden.-
ieder Kamerlid in plaats
m zijn stenogram te moeten com-
teien het verslag in het Kort Ver-
ik: nazag als dit verschenen is
daarna een eventueel aangevuld
verslag verscheen, dan was dat
voor nel nageslacht meer deai vol
doende. Het lijdt geen twijfel of drie
kwart van liet zotsel van het Aana
lytisch Verslag was bruikbaar voor
net definitieve verslag. In het steno
gram wordt herhaaldelijk door som-
inigo leden zooveel veranderd.dat het
verslag niet veel meer op het steno
gram lijkt. In hoofdzaak is het Kort
Verslag voldoende. Mc-ent een lid dut
iets uit zijn rede onjuist of onvol
doende is weergegeven, dan kan hij
aanvulling verzoeken, hetgeen onge
twijfeld gemakkelijk zou zijn aan te
brengen.
liet is absoluut niet noodzakelijk
dat alle redevoeringen in extenso
voor het nageslacht bewaard blijven.
Voor vele was het zelfs gewenscht
dat er zoo min mogelijk van bewaard
bleef. De ontzaglijke omvang dien de
Handelingen hebben aangenomen,
maakt het toch oudooulijk om er een
evenwicht over te krijgen. Het na
slaan zelfs is een onmogelijkheid en
geen particulier kan er denken een
exemplaar van de Handelingen in zijn
huis te bewaren, want hij zou bijkans
n afzonderlijk pakhuis noodig heb
ben.
HAGENAAR.
Buitenland
werkeloos toe te zien als bet gezag der
Geallieerden en het gezag van het vredes
verdrag door een bende oproerlingen
getast wordt.
Wat de houding der Duitsolie weerbaat-
lieidatroepen betroft, hun aanvoerder, ge
neraal Höfer, heeft verklaard dat hij zijn
stellingen steeds aan de Engelsohe (roepen
ovc-rgogeven heeft, zoodra zij hem de taak
van bescherming dor bevolking uit handen
kunnen nemen. Er bestaat trouwens nauws
samenwerking tusschen Höfer en de Eiigol
scho en Italiaanaoho bevelhebbers. Zij bren
gen elkaar op de hoogte van hun plannen
en strategische bewegingen. Met de Fran-
sohon bestaat, gelijlt begrijpelijk is, in hi
geheel geen contact.
't Oordeel van t
Italianen.
Graaf Sforaa zou aan een com. spondent
van de „Popoio" hebben verklaard, dat de
regeling van de Opper-Silezische kwesti
geschieden moest met .Inachtneming van de
overweging dat een zwak en economisch
orarmd Polen niet in het belang zou zijn
der groote Europeesche mogendheden, om
dat het dan geen afzetgebied voor hun pro
duoten zou kunnen zijn. Deze verandering
van meening van Sforza in de Silezisohe
kwestie zou veroorzaakt zijn door tussehén-
komst van een machtige groep Italiaan scho
kapitalisten. die geïnteresseerd zijl
bij groote Poolsche industrieele onder
nemingen en vooral in de groote scheep-
vaar?,in nat schappij „Poolsche Lloyd".
UIT EN OYER OPPER-SILEZIE
De Polen te Rosenberg.
Het „Breslauer Acht Ulir Abend-
blatt" doet medtxleelingen over de
Poolsdhe bezetting van do stad Ho-
senburg. De insurg-eraten ontnamen
den welgestelde» burgers bedragen
van 10.000 tot 16.000 Mark. Zij deden
spoorwegbruggen in de lucht springen
en vernielden de woningen van de be
ambten. Bij protest van de bewoners
sohoten de insurgenten op hen.
Nienwe Engclsolie troepen
naar Opper-SIIczfë.
De „Nation Beige" verneemt uit
Keulen, dat gisteren nieuwe Engei-
sche troepen naar Opper Silezië zijn
vertrokken, voorzien van tanks, vlieg-!
machines en artillerie. Het trans
port gaat over Mainz, Frankfurt en
Leipzig, om niet over Berlijn te rei
zen, en wordt begeleid door Duitsche
officieren.
Volgons
Kattowitz, is er nog geen verandering ge
komen in de Fransoho politiek van „laat
maar gaan!" De steden in het industrie
gebied gaan allengs uit Fransche in Pool
scire handen over. Een bezetting door Po
len betoekent thans plundering, xoof en
moord.De oorrespondent meont, dat slechts
een gemeenschappelijk optreden der Geal
lieerden niet bevel om te vuren aap de
troepen hier helpen kan.
Volgens berichten uit Oppeln aan eenige
bladen vallen er sedert Maandagnacht he
vige gevechten voor te Tarnowilz. De op
staudelingen drongen, onder bescherming
van gepantserde treinen, in eenige straten
der stad door en pleegden plunderingen.
Een uit burgers d6r stad en uit vluchte
lingen gevormde zelfbeschenningscompag
nïe drong de opstandelingen terug tot aan
den uitgang der stad. De Franscho bezet
ting der stad zag lijdelijk toe. Nadat de op
standelingen hadden gedreigd de stad met
kanonnen te beschieten, hebben zij Dins
dagavond TarnoWitz bezet. Ook Katlowitz
bevindt zich ernstig in gevaar.
Hoe tot een oplossing
te komen?
Te Londen wordt met voldoening gecon
stateerd dat het plan om in Opper-Silezië
i neutrale zone te vormen, de Duitschers
ook do Polen het gebied te laten dat
ïr alle waarschijnlijkheid onbetwist
Duitsch en Poolsch zal blijven en daartus-
schen den slagboom der Entente-troepen te
leggen, practisch onuitvoerbaar is. Een
missie van geallieerde militairo bevel
hebber ter plaatse heeft zooals we reeds
"iet kort gemeld hebben dit uitge
maakt. Het plan bleek op strategische be
en te sluiten en zal dus door Engeland
niet aanvaard woruen. Men mag aannemen
dat het oordeel der zich in Silezië bevin
dende Engelsoho en Italiaansche bevelheb.
bij dc ongunstige beoordeeling van
deze kwestie den doorslag gegeven heeft.
Do Britsche officieren staan zoo wordt
nader aan liet N. v. d. D. gemeld op
het standpunt dat men het gezag der Geal
lieerden verzwakt indien men (1e (roepen,
die zich in Oper-Silezié bevinden om de
orde te herstellen, geduldig laat ringe-
looren door do opstandelingen. Het gezag
der intergeallieerde commissie moet ernstig
ondermijnd worden als men do Polen maar
begann. Zoo is een Britseh officier on
langs bij Gleiwitz door Poolsche opstaade
lingen vastgehouden en niet in vrijheid ge-,
sleld alvorens Korfanly daartoe zijn toe
stemming gaf. Als de Geallieerden zulke
buitensporigheden toelaten, maken zij zioh
oudig belachelijk, redodceren de En
gelschpn en zij zijn dan ook niet van plan
dergelijk optreden langer to dulden. De
aarzeling om krachtig en met geweld tegen
Korfanly'8 benden op te treden is, als men
op de berichten uit Londen staat raaien
overwonnen- Ei-zal thans een onver
biddelijke zuiveringsactie worden begon
die in de eerste plaats vermoedelijk
zelfs uitsluitend tegen do Polen gericht
zal ziju, daar de Duitsche troepen bereid
zijn om zich overal terug te trekken waar
de Geallieerden de orde herstellen en waar
borgen voor do veiligheid der burgerij ge.
Tot dusverre heeft die zuiveringsactie nog
iet tot ernstige gevechten geleid. De En
gelsoheu volgen een zeer eenvoudig en doel
treffend systeem. Zij deelen den opstande
lingen to voren mede. waar en wanneer zij
verschijnon zullen cn wanneer hun (roe
pen dan oprukken hebben de Polen zich
reeds uit de aangeduide plaatsen verwij
derd. Want ook Korfanty zal wel inzien
dat hij inet een openlijken strijd tegen do
Eugolschen geen voordeel zal behalen
Tenslotte moot Polen ook in de toekomst
op vriendschappelijke betrekkingen met het
Britsche rijk kunnen rekenen. En het zou
teker do sympathie van het Britsche volk
"rspelon al9 door de opstandelingen op de
Engelsoho soldaten werd gevuurd. Trou
wens, de opstandelingen zouden hoogst
waarschijnlijk in een openlijk gevecht met
de geregelde Britsche troepen het onder
spit delven, vooral nu de Engelschen ondub
belzinnig hebben verklaard dat zij zonder
aarzeling geweld zullen gebruiken als dit
noodig mocht zijn.
De slappe houding der Fransche "bezet
tingstroepen wordt door de Engelschen ge.
gisp!. Zij willen geen militair schijnver-
toon. Ook Italië moet versterking gezonden
hebben cn schijnt met Engeland één lijn
willen trekken. Wel heeft graaf Sforz.t
verklaard dat con aim en economisch zwak
Polen niet in het belang der andere Euro
peeschc mogendheden zou zijn, en dat men
dit bij de beoordeeling van de Silezisohe
kwestie in aanmerking dient te nemen,
m.ar b„
hoeven Ualie nog niet er toe te brengen ontzcHemioa nood lijdt, terwijl duizenden,
BARTHOU OVER DUITSCHLAND
OVER 'T FRANSCHE LEGER.
De Fransche minister van oorlog Bar
thou heeft voor de buiienlandsche pers
een uiteenzetting gegeven van zijn
gen, tijdens den vierdaagsohen inspeotie-
tocht m het Rijnland. Do minister zette
st nog eens uiteen do redenen,
de mobilisatie der lichting 1919 geleid
hebben en toonde aan, dat het Frankrijk
niet te doen is om milituire ondernemin
gen; dat daarvoor in den lantsieu oorlog
genoog lauweren geplukt zijn cn dat het
een ito doel was de uitvoering van het
ultimatum door Duitsch land te surveü-
leeieii. Daarna overgaande toe zijn
drukken omtrent de inoreele eu raat'
lo omstandigheden van do lichting 1918,
verklaarde hij, dat beide goed zijn. Na-
.uui-lrjk is het hard geweosl voor land
bouwers, zakeninensolien «n studenten,
die nog maar enkele weiten geleden wa-
gedemobiliseerd, na drie jaar dienst
te moeten opkomen on daarop spe
ouleerande, is een geweldige bolsjewisti
sche propaganda geveerd, die echter zeer
weinig heelt uitgewerkt. Er zijn enkele
incidenten geweest, die voral daaruit voort
kwamen, dat het hier eeu gedeeltelijke
mobilisatie betrof, waarvoor de aigemeene
regelen niet opgingen. Men heeft
individueel opgeroepen in de gar
nizoen, waar zij ht laatst hadden
etaon en eeu gevolg daarvan was c
altijd genoeg kader aanwezig was. Maar
zoodra de soldaten in liet Rijnland kwa-
ondergingen zij den invloed van de
omgeving daar en dachten niet aan insu
bordinatie.
minister sprak daarna uitvoerig ovet
de verhouding tusschen do soldaten en
de Duitsche bevolking, die goed is en
over zijn ontvangst door die bevolking.
Men juichte hem natuurlijk niet toe,
maar de houding der Duitsche civielen
was volstrekt niet onwelwillend of iro
nisch. Het feit, dat Barthou naar 't Beot-
hovonhuis te Bonn ging en daar een
woord van hulde aan dien genialen Duit-
scher in het vreemdelingenboek sehreel
(want hij oordeelt, dat men de genieën
buiten den strijd inoet laten), werd in
de Duitsche pers guustig beoordeeld.
Vervolgens sprak Barthou met grooten
lof over do lichting 1921, die prachtig 19.
Zij zal veel vlugger ge instrueerd zijn
dan men voorzag eu liet i» daarom, dat
de lichting 1919 voor het eind der jnaaud
waarschijnlijk alweer heelemaal naar huis
gestuurd zal kunnen worden. Dit be
wijst wel dat Frankrijk volstrekt geon
veroveringsplannen heeft en alleen wil op
treden waar -dat noodig is om uitvoering
van 't verdrag to garandeeren. Hij ein
digdo met een woord van lof voor gene
raal Degouile, die aan den Rijn com
mandeert en die niet alleen een groot
krijgsman, maar een rustig verstandig
men sell is. wic-n daarom ook Lloyd
George zoo graag aan hot hoofd der ge
allieerde troepen hier heeft gezien. Ge
geven de eenheid die tusschen alle ge
allieerde troepen in het Rijnland be
staat, is de minister vol vertrouwen in de
toekomst. Met wederzijdsche goede trouw
en eerlijkheid die wordt toegepast, is de
vrede voor lango jaren verzekerd
geallieerde soldaten daar aan det
zijn dus inderdaad de wachters v
vrede.
Rijn
DE OPPERSTE RAAD.
Wat betreft de noodzakelijkheid van de
bijeenroeping van den Oppeirrlen Raad
200 spoedig mogelijk, blijft de meeniiig
der Britsche regeering dezelfde. Men
voelt, dat do voornaamste kwestie aiet
kan worden geregeld zonder een ton'
ferentio van de premiers der Geallieer
den en dat een bijeenkomst van den
Oppersten Raad vooraf moet gaan van
de instelling van r-en nieuwe commissie
v3n deskundigen om te bepalen, welke
volmachten deze 7.al hebben. Van len
audc-ren kant gelooft men, dat een der
gelijke commissie wel eens tot gevolg
kon hebben, dat de vraagpunten verward
raakten.
FRANKRIJK EN ENGELAND.
In hot Engelsche Lagerhuis wordt van
regeeringszijde verklaard, dat nog geen
onderhandelingen over een Fransch En
gelsoh verhond gevoerd zijn.
DE DUITSCnE RIJKSBANK.
De Duitsche Rijksbank had in liet afge-
loopen boekjaar een totalen omzet van 1281
milliard mark tegen -128 in 1919. Er wordt
een dividend van 18 voorgesteld (vorige
jaar 12 Dit is het hoogste record sinds
de stichting in 1870. De zuivere winst der
hank bedroeg 175 millioen (63 millioen). De
openbare reserves der Bank bedragen meer
dan -100 inillinen mark cn overtreffen het
bedrijfskapitaal niet 50 millioen. Het totale
eigen kapitaal der Bank word door het be
stuur op de aigemeene vergadering als 850
millioen mark opgegeven.
B FJ. A ST ING V ER HOOG ING IN
DUITSCHLAND.
Naar verluidt, is de Rijksrcgeering voor
noem, dc volgende belastingvoorstellen in
te dienen: verhooging der suikerbelasting
met 100 mark, idem v an dc brnndewijnbe-
lastiug van 800 tot 1000 mark. idem van do
bierbclnsting, idem van de labaks- cn c!g.v
rctlen- en sigarenbclasting, idem van de ko-
lenbelasling, idem van do omzetbelasting,
net liet drievoudige, idem van de coöpora-
ic-bclasting cn van do •bours-omzet-stempe-
liug.
POOLSCHE FINAN'CTöN.
Naar de „Vossisohe Zeitung" meldt, werden
op do beurs Donderdag betaald voor een
rijk-'-inurk 20, voor een franc 110 en voor
een dollar 1800 Poolsche marken". De Pool
sche rcgecriug zal binnenkort geen munt
biljetten meer kunnen laten drukken, daar
dc drukkosten hooger zonden worden dan
1 nominale waarde.
NOODTOESTAND IN' RUSLAND.
Het communistische orgaan te Wee non
publiceert sensationeele onthullingen van
den Bol9jewisi.ischon leider Karl Rudek om
trent do debacle van Bolsjewistisch Rusland.
Radek constateert, dat liet Roode leger,
door dwangmaatregelen in stand gehonden,
het bijzonder boerenwHaton, dcsertecren. Er
bestaat een aigemeene leveusmiddeicnnood.
welke te voorschijn is geroepen door de wei
gering van de boeren om levensmiddelen ie
levoren. De Russische landbouw is op het
oogenblilc ineengestort, daar alle machines
ontbreken. De toestand van <he arbciders-
kla;je is troosteloos, terwijl de munitie-
arbeiders dagelijks 12 uur werken. De tex-
tioIavbcidjLrs ontvangen meermalen geen
brood. De beste elementen van de arbeiders-
kl.mee vechten aan de fronten, waar Rus
land sedert den Bolsjewiatisehea oorlog veci
grooterc Terliezen heeft geleden, dan gedu
rende den geheelcn Czaristisclien oorlog.
RUSLAND F/N DE POLITIEK VAN
LEN1N.
Van do Russische grens wordt gemeld
I-enin en Kykow hebben een vertrouwelijke
bospreking gehad met vroegere Russische
groot-industriëelen en fabrieksdirecteuren,
ten aanzien van de wedcr-invoering en liet
horatol van bet particulier eigendom, waar
bij Lenin zich tot tegemoetkoming bereid
verklaarde. Het resultaat der bespreking,
waarin Lenin zelf de economische ineenstor
ting toegaf, was bevredigend. l>e vertegen
woordigers van handel on industrie Lebben
hunne medewerking toegezegd op de door
Lema aangegeven voerwaarden.
In de Sovjet te Moskou capituleerde Lo-
sowsky eveneens, doordat hij toegaf, dat het
Russische volk niet in staat was. de com
munistische grondstellingen door te voeren.
De goudreservcu eliakcu steeds meer. Lo-
sowsky uitte zich ten gunste vaa concessies.
JAPAN" EN RUSLAND.
De chef der Jnpanscbe troepen te Wladi-
wostock, generaal Kuwura, doelt mede. dat
de Japanners, op grond van de ontwikkeling
J~ zaken in Oost-Siberia genoodzaakt zjjn
de kurt naar het Westen op te rukken
de aan de kust gelegen strategisch be
langrijke plaatsen te bezet tem De Sovjet-
rcgecring heeft energiek protest tegon de
bezetting door du Japanners ingediend, daar
dit een schending is vau het Japanseli-Rus-
sische verdrag van 1905.
DE COMMUNISTISCHE SAMENZWERING
IN ZWEDEN.
Volgens de politie-autoriteitexi te
Stockholm blijkt het ontdekte Bolsje
wistische coaipiot in Zweden alleen
betrekking te hebben op Füisohe
bolsjewisten, dio gedurende den
uit Finland naar Zweden vlucht
ten en wïen sinds zij recht van asyl
erzochteji, toegestaan werd in Zwe
den te vertoeven. Alle gearresteerde
personen zijn Finnen 01" Zweedsche
vinnen en tot dusver zijn geen Zwe
den hij het .complot betrokken. 1;lijk
baar betreft de sarnmvering een in
terne Finsche aangelegenheid. I11 Z.ve-
bestaat geen bolsjewistisch ge
vaar. In de laatste maanden ontstond
een splitsing in de klein bolsjewisti
sche partij en voortdurend vallen le
den af van de oommunistische groep.
t Stockholm wordt geseindWr-gous
poging tot hoogverraad in Kirumu is
de Zwöe-dsche onderdaan Hieuri gearres
teerd en naar Stookholm gebracht.
'0 Stockholm zijn de Finnen Jakobsohn
Heikizen gearresteerd wegens een «a
nzwering tegen de veiligheid van Jen
at. Men vermoedt dat de politic ven
wijdvertakte revolutionnaire beweging oy
et 6poor gekomen is.
I11 de woning van Jakobsohn Js veel be
zwarend materiaal gevonden.
1ERSCH-RUSSISCHE BETKEK-
KINOEN.
Nader wordt gemeld
To Dublin zijn belangrijke doenmenten In"
beslag genomen hetreffendeeenontwerp-ver-
drae tusschen Sovjet-Rusland cn de repu
bliek Ierland. Zij zullen in den vorm van
—111 witboek verj<-hijiioii. Do liaridcUvoor-
aarden welke bet' verdrag bevat, zouden
-orpeii zijn om als „hefboom" te gebrui-
om Ulster aan de zijde van de republiek
tc brengen. Het ontwerp-verdrag bepaalt, dat
Ierland zal trachten do erkenning van Rus
land door dc verschillende mogendheden tc
bevorderen. De Sovjetrepubliek zou de door
Ierland aanbevolen firma's voor de exploi
tatie van Russische bronnen in bijzondere
overweging nemen. De Sinn-Feinleider Dr.
liooarun had gesohrevcn, dat, wanneer hij
naar Rusland zou gezonden worden als Iersvh
vertegenwoordiger, hij voornemens zou zijn
te vragen, dat tea minste 50.000 geweren in
Ierland zouden worden binnengebracht. De
Russische vertegenwoordiger had daarop ge-
Iks mogelijk zou zijn.
1 berde partijen !s ihaiw volledige oplre!
■flerrag gegt-.ta. Het 'oeetuur rat: ile
miiiiwoüërsfederaue ul thans rapport
uitbrengen aan de voltallige conferviUio,
waarbij is bepaald, dat beide partijen
niet te zamen zullen komen, alvorens de
at«unring onder de mijnwerker» hoeft
plat - gehad, indien zulks door de confe
rentie van mijnwerkers wordt besloten.
De „Evening Standard" zegt van be
stuur rieden der inijnwerkersfeclorati9 ver
nomen te hebben, dat op de te houden
bijeenkomst der mijnwerkersgedelegce:
den feitelijk zal worden beelpten ove
de stemming, en dat in dit geval ht.
einde van het geechll binnenkort kan wor
den verwacht.
De president van een groote maat-
sohappij tot exploitatie van mijnen in de
Midlands verklaarde, dv, er een schik-
dc
antwoord, dat z
DIS PROCESSEN TE LEIPZIG.
Over liet proces tegen de Duitsche oorlogs
misdadiger» wordt uit Leipzig gemeld
De getuige Landow, koopman, verklaorde
betreffende het onderbrengen van dc ge
vangenen in de gevangenissen, dat iedere ge
vangene een brits en twee dekens kreeg.
Sporen van mishandelingen hoeft hij op de
gevangenen nooit waargenomen.
De getuige Gassner. die gedurende den
oorlog als lid van een krijgsraad dienst hoeft
gedaan, verklaar!, inzake de betrouwbaar
heid van de getuigen verklaringen der Belgi
sche kinderen, dat hij zelf heeft ervaren, in
Duilschland zoowel als in België, dat men de
verklaringen van deze getuigen over het
algemeen wat critisch moet beschouwen.
hem meermalen voorgekomen, dat
getuigen voor de rechtbank bij hoog en bij
laag iets bleven volhouden en dat zij een
half uur later juist het tegendeel beweer
den. Bovendien komt bij dc kinderen nog de
invloed, welke volwassenen op hen uitoefc-
lat dan uitvoe-
Rcchter dr. Fristerberger g:
rig dc verschillende verklari
beklaagde na, door deze bij zijn eerste vcr-
ror afgelegd. FTij hooft alle schuld afgewo.
in en verder een groote terughoudendheid
in den dag gelegd.
Nadat nog de Polizeirat Bwrer aan liet
woord was geweest, werd het proces ver
daagd tot Vrijdagmorgen.
EEN POLITIEKE MOORD.
Uit Munch en wordt gemeld: In den
nacht werd op den onafhankelijk -oi-ia
lisilaolien afgevaardigde van «icn Land
dag Gareis, die gesproken had op een ver
gadering tegen dc samoiikoppciing -, an
school on kerk, een revolveraanslag ge
pleegd. Garem werd, door vier kogels ge
>nil, in hopeloos» loosiand .naar het
«kenhnis gebracht, waar hij spoedig -s
gestorven.
De man, die dan aanslag pleegde, is
waarschijnlijk Garis van de vergadering
in do tram gevolgd. Hij vuurde 00 hem
111 den voortuin van het huis, waarin Ga-
reis woont, in een donkere straal ge
legen. Onmiddellijk verschenen twee po-
Uueagc-nten, doch de dader wist -,s ont
vluchten «n is tot nu nie; gevat.
DE ENGELSCHE MlriHWERKERS-
STAKING.
.'it Londen wordt gemeld: Eenig»
mijiiwerkeraleiders zijn optisch gestemd
ten aanzien der aanvaarding van hét plan
der mijneigenaars, omdat cr nog te- veel
vaagheid in de voorstellen is. Hei is on-
doonlijk den uilslug der stemming te
voorspellen, omdat 111 somnv-go districten
nog oen vastberaden geest heersch;.
Verder wordt geseind: In wel in ge ...iite
arbeidsknngen gelooft men, dal de groo-
kwes'.io van dc voorgé.-leido in:rekknn;
11 do loonsvorhooglngon over geheel En-
galand, welke datecren uit do oorlog spe
riodo aan hst oordcel van het Nijverheids
zal worden onderworpen.
Na afloop van do conferentie tusschen
do mijnwerkers «1 de mijneigenaars, wel
tweo dagen lieoft godnurd, werd een
Mnmenlijke verklaring uitgegeven, waai
1 o.in. het volgende vooriconi:
Omtrent alla gesolrilpuntea tustcliea
DE SPOORWEGRAMPEN IN FRANKRIJK.
Uit Parijs wordt geseind
De voortdurende aanslagen op de veiligheid
ïr s;>oonvegcn beginnen hier sterk de aan
dacht tc trekken. Na den aanslag op 3 Juni
1 de nabijheid van het station Pierrofette,
aar een wissel werd omgezet, waardoor een
ein op een verkeerd spoor werd gebracht,
doch waarbij geen persoonlijke ongelukken
voorkwamen, releveert de ..Matin" thans
vee nieuwe gelijksoortige wandaden.
Een goederentrein ontspoorde in den nacht
tusschen Chraoisy-le-Roi cn VUienueve-le-
RoL Dc waggons werden zoo goed al* allo
omvergeworpen. Terzelfder tijd kwam uit de
andere richting een goederentrein, die zich
op de omvergeworpen waggons stortte, waar
bij de hoofdconductcur werd gedood, een
conducteur zwaar cn drie remmers liobt wer
den gewond. De matorieele schade was aan
zienlijk en het verkeer langs deze lijn on
dervond geruimen tijd vertraging.
Bij hel onderzoek naar de oorzaak bleek,
dat een rail van zestien meter lengte geheel
was losgeschroefd, waardoor de trein wel
moest dcrailleeren. De schroeven lagen naast
de rail op een boop. en de rail zelf
zijde van de lijn gelegd. Het blijkt
dat de daders hebben gewacht tot de laatste
personentrein over de lijn was gegaan, zoo
dat zij persoonlijke ongelukken hebben willen
vermijden.
Tegelijkertijd werd op de lijn Vaux-r
Seine ecu poging tot sabotage gedaan. Daar
hebben de misdadigers met een ijzerdraad oen
signaal vastgezet. Bij het overhalen brak het
IJzerdraad, doch het signaal werkte niet
■nicer. Doordat de aanslag tijdig word ont
dekt, kon een ongeluk worden voorkomen.
MEXICO EN DE VER. STATEN*.
Volgens een telegram uit Mexico heeft
president Obregon verklaard, dat liet teo-
lceneii van een formeel verdrag tusschen
Mexico en de Ver. Staten als
tot het erkenuei: \;u: zijn 1
in hun eifc-eu vaa en and of oitfer»,
a&ai vrctk te helpen. Hiervoor wordt
ouhtor de noodzakelijkste boven- en
omlerklceding en eeriig geld, .som
wijlen oen aanmerkelijke som, voor
hun overtocht verelsclit.
Nadat liet Comité zich de sympa
thie uil do meest welwillende mede
werking \an dc opperleiding vtui het
vreemdeliugenkamp moclit verzeke
ren, doet het met gepaste vrïiheid
een beroep op uw aller steun.
Deze steun kan worden vertoond-
door het zonden van geid en kk-e-
ding, heizij nieuwe of oude boven- of
onderkleeding voor mannen, vrouwen
en kinderen, te zenden aan den voor
zitter Donkerstraat 34. of den secre-
r." -
Xo. 52.
Het Comité:
M. W. OLTHOF, Pastoor vooras
J. G. LUTZ, majoor der inf.
Mevr. E. F. L. BAARS-A ALDER!
C. C. J. HUBERTS.
HATTH. AAIDERS, Secretaris
peningmeestcr
Postcheque en Giro Harderwiik 110
41173.
Sport en Wedstrijden
KONING PETER VAN SERVlc. - De
toestand van koning Peter i« plotseling ver
ergerd. Hij lijdt a3ii oen ernstige longontste
king, Men vreest voor het ergste.
GENERAAL HERTZOG NAAR DE
IUJKSCONFERENTIE De Nationalis
ten in Zuid-Afrik.r hebben besloten, dat ge
neraal Hertzog de uitnoodiging van generaal
Smuts, om hem naar de in het volgend
jaar te Londen te honden Britsche Rijks-
conferentie te vergezellen, zal aannemen.
Op die conferentie zullen de betrekkingen
tusschen de verschillende doelen van het
Kijk norden besproken.
DE AMER.I KAANISQH-E TROEPEN
LN DUISCJHLANO. De Senaat ver
wierp een amendement op de leger-
begröoting, dat voorstelde de Ameri-
kaairsc-he troepen in Dnitschland bin
nen drie maanden terug te nsmen.
KLEURLINGENCONGRES TE BRUSSEL.
Een bericht uit Brussel meldt, dnt "0
Septembor to Brussel een pan-Afrikaansch
congres zal geopend worden, georganiseerd
op initiatief van de „National association
for advancement of coloured people". (New-
York). Kleurlingen vau alle' doelen der we
reld worden verzocht afgevaardigden to zen
den. Hel aantal kleurlingen over de wereld
bedraagt thans meer dan 200 millioen.
Doel van het congres is om dc vraagatuk-
cn tc bespreken in verband m« de verhef
fing van de cultuur van het negerras. Blan
ken z'tjn uitgenoodigd om tot de oplossing
in deze vraagstukken mede te werken.
DE SOCIALISTEN IN BELGIë. De Ai
gemeene Raad der socialistische partij is in
het Volkshuis te Brussel onder vooreitte?-
schap van Essarts bijeengekomen. Bespro
ken we:sl de houding, die door dc parlezLen-
taire fractie on enkele eoetaHsfische miois-
bedoehl is minister Destréc is aan
genomen ten opzichte van de strafbepalin
gen tegen Dnitschland.
Verscheiden leden drongen aan op de nood
zakelijkheid de party-eenheid ongeschonden
tc bewaren en aan dc vakvereenigiugon een
plaats in de partij te verzekeren v.ori.c ever-
cenkomi met haar bviangrijkheid.
Minister Vaudervelde besloot de bijeen
komst niet eeu oproep tot het aanbinden van
krachtige actie togen de bourgeoisie.
EEN AANVULLINGSVERKIEZING
VOOR HET ENGELSCHE LAGERHUIS. -
een aanvullingsverkieznng voor bet la
gerhuis in het district Heywood (Lan
cashire) (vacature-lord Hlingworth, die t-rt
pair werd verbeven) werd de arboiderRosri-
didaat Halls met 13.430 stemmen gokezen.
Kolonel England (coalitie-liberaal) verkreeg
13.125 stemmen, I'ie ketone (liberaal) 5.871
CRICKET.
HOOD EN' WITHAARLEM
Zondag wordt op het terrein aan
de Spanjaards]aan voor de Weste.
lïjko eerste klasse een c riek et w-e d
strijd gespoeld tusschen ..Rood en
Wit" en .Haarlem".
V. O. C.
H. C. C.
V. R. A.
V. V. V.
Rood en Wit
H. D. V. S.
Haarlem
e 2 s
3 0 0 1
12 0 0
110 1
10 0 0
10 0 2
West. tweede klasse
Haarli&m "Jf
Rood en Wit II
V. V. V. 3
V. R. A. II
A. C. C.
H. C. c. ïr
Albion
Derde klasse
Vleermuizen 2 1
Rood en Wit 1 0
Olyrapjja 3 0
Albion II 2 0
0 0 0
0 0 2
0 0 1
3 0 1 0 0 1 2
4 0 1 0 0 3 2
10 111
0 0 0 2 0
i'nnenlgnS
(Bij dc verkiezingen in 1918 werd de
litie-libera.il Illingwoth met een mee:
hoid van ruim 7000 stemmen gekozen.)
EEN VERVOLGING TEGEN ADMIRAAL
VON HOl.TZENDORFF. Uit Leipzig
dt geseindHet Ilijksgerechtshol heeft
besloten in plaats van de U-boot-eominan-
dauteri, die bij het tot zinken brengen van
hospitaalsuhcpen, siecbis de gegeven beve
len opgevolgd hebben en niet strafbaar ge
steld kunnen worden, tegen admiraal Von
lloltzcndorlf. die. toen dc Tfrschbrpte duik
boot-oorlog aanving, obef vsn den marinestaf
een lervolging In t® stelleiu
Ingezonden
Van lugHoaden stukken, aoplaatat of
nl»t geylanUt, wordt d« kopte a»n ln»«iider
ni«t Wuffgegeven
Voor den inbond deaer rr.hriok ault ia
Radaetio riah niet aannprakaiyk.
I XT r; RNEE RINGS-DEPOT HAR
DERWIJK.
Wie lioorde niet van het kamp
voor vreemdelingen te Harderwijk?
Daarover word veel gesproken, niet
altijd uitsluitend goeds.
Wat echter niet ieder weet, is, dat
cr in dat kamp vreemdelingen zijn,
die zoo graag iu hun eigen onder
houd zouden voorzien en in dit stre
ven verdienen gesteund to wordn
Velen van hen, die in aanmorkhig
komen, in vrijheid to worden gesteld
kunnedaarvan geen gebruik ma
ken, omdat hun het allernoodzakelijk
ste, «lot 1$: kleeding cn gold ont
breekt.
Van Israëlitische zijde werd in
deze richting reeds veól en met suc
ces voor hun geloofegenooten gedaan.
Xu heeft zich e; a Comité gevórmd,
om ook niet-Isiaelieton in dozen zoo
veel mogelijk te doen.
Het Comité stelt zioh voor, om hen,
die daarvoor in aanmerking koaicn,
EEN RUSTHUIS VOOR DE WILHEL-
MINA-VEREENIGING.
Het hoofclbeetuur der WiLlielmlnu-
vereeniging heeft een circulaire doen
verspreiden, waarin steun gevraagd
wordt voor het aanschaffen van een
w rusthuis voor de verpleegsters
der krank en van geest in Nederland.
Hel doel der Williekriinn-vereen 1-
ging is: de opleiding van zusters voor
de krankzinnigenverpleging. Zij heeft
daartoe in Amsterdam het Wilhebm-
na-gaethuis gesticht, waar atn de ad-
spirant-verpleegster geegenh^ i<
wordt gegeven, van deze voor-oplei
ding gebruik te maken. Daar worden
zij, die er roeping voor voelen, voor
bereid voor haren gewichtige» werk
kring in de krankzinnigengestichten.
Maar de vereeniging had ook de be
schikking over een Rusthuis, name-
lijk „De Leemkolk" te Driebergen,
■-'-ar de veqrieeg-sters konden uit rus-
en van haar vermoeienden werk-
iring, om daarna met vernieuwde
kracht haar veel- omvattend<1 taak to
Aanvaarden.
De vereeniging is helaas niet meer
in bet bezït van dit rusthuis.
Het hoofdbestuur is evenwel zoo ge
lukkig geweest, in afwachting op de
nadere goedkeuring van de aigemee
ne vergadering, de hand te leggen op
een nieuw tehuis voor dc zusters na-
msüjk een ccmplc.t te Almen, bij Zut-
•jlien, dat het hoofdbestuur voor
slechts f 8090 ian Dr. F. C. van der
Harst te Amsterdam (dio veel voor
het werk der vereeniging voelt) heeft
kunnen koopen. Er bel oort een groot
terrein bij dit huizen-complex, dat
volgens deskundigen uitstekend voor
dit doel geschikt is. Er zijn evenwel
nog gelden noodig voor de verbouwing
en inrichting van het Rusthuis te Ai-
men, namelijk* ongeveer f 6000. Het
hoofdbestuur roept daartoe den steun
in van hen, die er iets voor voelen, om
weer een goed rusthuis te verkrijgen
voor de verpleegsters der k"-
gen.
De circulaire is onderteckend dooi
het Dagelijusch bestuur van de Wil-
helmina vereeniging: J. F. Plet, arts,
wd. voorzitter, directeur ian het
Krankzinnigengesticht ,.Oud Rosen-
burg", te Loosduinen. Mr. J. X. J. E.
Heerkens T-hijssen, penningmeester,
wethouder van Haarlem, lid der pro
vinciale Statan van Noord-Holland.
Dr. F. S. Meijers, Secretaris, Psyah a-
trisch neurologiech adviseur bij den
gemeentelijken geneeskundigen dienst
te Amsterdam.
Gsmeagl Nieuws
n" HEVIGE STÖRM~ - Uit Sau
Salvador wordt gemeld: In (le streek vaa
San Miguel heeft een b 1.1 ïtirgewoon zwa
re storm gewoe-l. welke groote scha
de aanrichtte. Twaalf dorpen werden
verwoest en in de stad Bi Transio wer
den 54 huizen vernield. In San Jorge
werd het ploin herschapen in een meer,
huizen en boomen werden over een groo
ten afstand meegi--!- urd door het water.
De oogst is vernield. Er rijn RC--n reen
sctier.levens te betreuren.
ZIJN EIGEN DOODSKLOK GELUID.
-Te Nassenbeurou (Beieren) i* dezer da
gen de plaatselijke klokluider onder dra
matische omstandigheden om het tcvec.
gekomen. Op een inorgon hoorden de
dorpsbewoners voortdurend de doodsklok
lulden. Zij liepen naar den t-:-ren *tr
werden daar ontvangen urot Tr-volversoho-
ten. waardoor een vnn hen gedood word.-
De anderen oudernamen <laarop een
•Hartaanval op bet klokkenhuie eu stuit
ten daar op den klokluider, dio in :ieS
Idiudo weg schoot en krankzinnig b'.ecJc
te zijn geworden. Zij zetten hem tus-
scihen de klokkeir door achterna; een vat»
deze, die nog in beweging was, kwam te-
Son het hoofd van den waanzinnige aan.
ie onmiddellijk ccn lijk waa.