De plantengroei van den nieuwen Zeeweg
iiiiteiilanÉch Overzicht
Siafisnleuws
38e Jaargang No. 11678
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
MAANDAG 27 JUNI 1921
ABONNEMENTEN per 3 maaudenVoor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
ia (kom der gemeente) fa.óï1/,. Franco per post door Nederland f3.871/,- Afzonderlijke nummers f0.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/,; franco per post f0.65. Po«t Giro 38810.
Uitgave der N.V. Lourons Coater, Directeur-Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM.jroletoon 3082
ADVERTENTiENVan 1—5 regels 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames CO Cts per regel. BIJ
abonnement aanzienlijk rabat. Twaaifstaivers-adveiteulièn van Vraag en aanbod van 1—4 regels CO Cts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contantbuiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie t Groote Houtstraat 83.Teletoonnrs. de Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
igeuüa
li e d.e n.
MAANDAG 27 JUNI.
Schouwburg Janewcg: Het Hol
landsen Tooneelgezelschap: „Amster
dam zoo het weent en lacht", 8 uur.
Ui Hikman», Vereen. „Koninginnedag"
Alg. Ledenvergadering, 8 uur.
N.V. Houthandel Kistenfabriek „Het
Bpaarno", Vergadering van Aandeelhou
ders ten kantore der Vennootschap 8 uur.
Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest.
Bioscoopvoorstellingen.
DINSDAG 28 JUNI.
Oud-Holland, Verwulft: strijkorkest.
Luxor-theater, Groote Houtstraat
139, bioscoopvoorstelling 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt,
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 3 uur.
Scala-theater, Klein© Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling S uur.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
uur.
V o 1 8 o n. Gemeenteraadsvergadering 7
uur.
Zandvoort: GemeeJnteraadsvorgode
ring, half acht.
ten, hommels, do roode bloemen bezochten
eu de blauwe link# lieten liggen.
Do moeste lezoia zuilen wef weten waar
voor al dat insecten bezoek bij planten
dient. De hommels of vlinders neinen
stuiiuiool mee op kop of pooien en depo
neeren dat nolens volens op de stempeta
van andure bloemen. Dan vormc-n zien
het grootste aantal krachtige zaden.
Al die planten, die tot do Kuwbladigen
behooren, als Slangenkruid, Hondstony
en iLongonkruid hebben dit verkleuren
van do bloemen, 't Longenkruid komt
m ons duin niet voor maar is onder
den naam van I'uimonaria bij vaste-
plantcukweekers to krijgen en uitstekend
geschikt voor vochtige stadstuintjes,
waar nooit zon komt; daar bloeit hei
reeds in April.
Er is nog een interessante wilde plant,
die ergens gToeit in de met zwaTten grond
bestrooide strook tussehc-n de beide rij
wegen.
Dat is Heggerank of Bryonia, een klim
plant, die hier natuurlijk alleen kruipt.
De bladeren lijkon wel iets op klimop,
maar or zijn nu reeds groene bloemen en
zoudt ge de plant uitgraveD, (maar bet is
beter dat niet bij den Zeeweg te doen?
dan is er diep in den grond eon groote,
dikko wortel, als van een raap.
Treft ge een vrouwelijke plant, dan zit
ze in 't najaar vol met roode bessan en
vormt dan een mooie Tiajaarsversiering
voor een spiegel of zoo iets.
De bloemen van Heggerank brengen
heel voel boning voort, zoodat de plant
door massa's bijen en bommels beeocht
wordt, 't Is do eenigo uit de familie der
komkommerachtigeu, die in ons land m
't wild groeit, de andere soorten grocieu
allen in warmer streken.
Ook onze Heggerank beeft dikwijls van
late nachtvorsten te lijden, maar de dit
ke wortel zit wol zpo diop IQ 't zand, dat
die in leven blijft.
Langs den weg, ook binnen het bok dal
ons den toegang tot de duinen TerbieJ,,
Cit een mooi heestertje, met room-witte
mlrossen, dio wel wat op kleine se
ringen gelijken, 't Is de Liguster, tot
dezelfde familie beliooronde als de seiinj
nl. dio der Oleaeeën, waartoe in ous kli
maat maar heel weinig soorten hehooren.
Maar zoowel van de Heggerank als van
de Liguster beweert men, dat zij geen
oorspronkelijk Ncderlandsche planten
zijn. Dé eerste zou door de kruisvaarder»
meegenomen zijn uit liet Zuiden om vei
meende geneeskrachtige eigenschappen
en de Liguster zou hier door de jacht
liefhebbers gebroeht zijn, omdat de fasan-
ten in 't najuaor zoo graag de groote zwar
te bessen eten, die dan in dikke trossen
op do plaats van de bloemen zitten.
Op een hoog punt kunnen we zien hoe
mooi de weg .aangelegd ie, hoe mooi htj
slingert van rechts naar links en zich
aanpast bij de golvingen van de heuvels.
Vergelijk dat nu eens met de Zandvoort-
scho loan I Hulde aan onzen gewezen
tuinarcliiteot, die aan do Haarlemmer.,
weer een zooveelsten eeuwigen diens
bewezen beeft met zijn goeden smaalt.
Maar nog mooier zal liet zijn, wanneer
over eenige jaren de taluds beplant zijn
met laagblijvcnde dennetjes en do dui
nen, de lage plekken uitgezonderd, met
Oostenrijkscho dennen. Dat is de boom
van de toekomst in ons duinterrein en
wie er al een voorproefje van wil zien, ga
naar Schoorl, waar de kaalste en droog
ste toppen, aan den dlreoten zeewind
blootgesteld en in veel onvruchtbaarder
zand dan bij ons, met Oostenrijkscbe
dennen en haar variëteit d« Corsioaanseho
den, beplant zijn,
Maar om dat te doen moeten eerst de
konijnen verdwijnen en dat kan pas. wan
neer de dumen in 't beeit zijn van cte
vereeniging, die ik reeds noemde, of
van Staat of geni6e>nte.
Eindelijk zijn we aan 't strand. Links
staat een oafó, zonde en Jammer dat daar
toestemming toe gegeven is. Hot ontsiert
bet landschap .en was alles er nu maar
goedkoop, maar een dorstige wandelaar
moet c-r de somma van 25 oent voor
oen liter drinkwater betalen en dat is
toch wel wat kras.
Op het strand is niet veel plantengroer
meor, inonr daar zijn weer mooie vogels,
statige zilvermeeuwen, vogels van wel
oen meter breedte tussohen de vleugei-
punten en met een kraohtigen, min o!
meer gebogen snavel.
Ze broeden niet hier. maar verder het
Noorden in, bij Caslricum, Bergen oi
Callantsoog en wanneer go daar hun nest
plaatsen bezoekt, dan zijn ze zóó kwaad
dat ze u met hun krachtige vleugels trach
ten te slaan on ge u met een stok ver-
Dan loopen or de kloino pleviertjos met
vlugge pasjes over het natte stTand, zoo
vlug dat ge de pootjes onder het loopen
niet zien kunt. Deze broeden op het dro
gere gedeelte van het strand, maar ge
moet een goed nestenzoeker zijn, om de
eitjes te vinden.
Vrijwel de eenige plant, die op de
laatste duinenrij aan de zeezijde groeit
is de helm, uuiar dat is wellicht do nut-
tigBto plant die we bobben. Bestoud er
geon helm, dan zou het vastleggen van
onze duinen zeer lastig zijn en hoe duui
een dijk is weten we, als we hoeren dat
we do llondsbossche zeewering met ko
peren platen konden beslaan wanneer
we al het geld nog hadden, dat deze dijk
reeds aan onderhoud gekost hooft.
Op 't strand. staan, en vooral van Zator-
dag op Zondag, oenige tontjes. Dat is de
nieuwste, goedkoopste en moest practi-
selie manier om van de zeelucht te go
Ik heb niet alle planten opgesomd, die
er langs den weg groeien, slechts van de
mcost in 't oog loópende wat verteld. Er
groeien echter nog heel veel soorten,
arvan een massa te vertellen is. Wie
meer van welen wil, kan veel vinden
„In do duinen" door Heitnaiis en
Iedere natuurliefhebber is lang niet In zijn
aoliik met don nieuwen weg. De één betreurt,
dat liet natuurlijke duinlandschap geschaad
is. de ander dat het publick do duinen mot
liun jdanttudeb zal vernielen en weer een
ander, dal we voor hetzelfde geld duizend
hectaren duin met drie kleine grintwegen
hadden kunnen koopeu.
In al dio bezwaren zit wel iets wpars,
maar daartegenover staat, dat een recht-
slreeksckc verbinding van Amsterdam en
Haarlem inet het strand en met de heerlijke
zee, van zóó groot voordooi is, dat alle an
dore bozwuren daartegenover in 't niet zin
ken.
Wat een kapitaal aan gezondheid zullen
al die stadmnensciicu en stadskinderen op
doen, daar aau het vrije strand tussohen
Zandvoort en IJmuïdeu!
Want de duinen om den Zeeweg zijn nog
altijd in 't bezit van jachtliefhebbers, die
liever het publiek uit de duinen weren, dan
enkele honderden fazanten missen bij do
jacht in 't najaar. Want dat is het hoofdmo
tief van al die bekeuringen in de Pinkster
dagen. De vernieling van liet plantcndok, die
«enigszins bet gevolg kan zijn van het in
laten van het publiek in hel duintorrein,
kati niet het motief wezen, want dan zon
men den grootsten duin- cn plantenvemieler,
het koijn, uitroeien en we zien liet tegen
deel gebeuren hcrmelijuen en wezels, de
beste konijnen vangers, worden gedood om
zooveel mogelijk konijnen te hebben.
Nu na den rogenvloed het gevaar van de
konijnenholen bij de spoorbaan Zandvoort—
Haarlem weer eens duidelijk aan 't licht ge
komen is, bestaat cr kans dat er aan dien
konijnenovervloed een eind komt, vooral wan
neer de nieuwe Jachtwet het konijn niet
onder „wild" plaatst maar onder „BCbadeiijk
gedierte zooals nu ook het geval is.
Op zichzelf is liet schieten van een ko
nijn geen strafbare handeling, maar wel het
loopen met een vuurwapen op verboden
grond, zoodat het konijn beschermd wordt
door wetsbepalingen, die betrekking hebben
op fazanten, hazen cur.
En velen zullen zich ook afvragen „Kun
nen die duinen daar ook niet eindelijk eens
nan de gemeenschap komen?"
Want wanneer dat niet gebeurt, dan we
ten we met zekerheid dat het ongerepte
duin in perceeltjes verdeeld wordt en overal
.villa's komen.
Nu, dat eerste zoowel als het tweede kan,
tenminste over een flinke oppervlakte, ver
hinderd worden.
Er bestaat een Vereeniging tot Behood
.van Natuurmonumenten en oen lid van dio
.vereeniging, tevens stadgenoot, heeft verle
den jaar een noodkreet geslaakt in „De Le
gende Natuur" over het verdwijnen van vrije,
ongerepte duinen. Naar den naam van dat
lid spreken we nu over bet plan-Tescb en
als dat plan werkelijkheid is, dan zijn eenige
duizenden hectaren duin eigendom van de
Vereeniging tot Behoud van Natunrmona-
meuten, die het in zijn natuurlijken toestand
laat of brengt en die maakt, dat het nage
slacht ons nooit moer zal kunnen verwijten,
alleen nog uit geseliiedboeken te kunnen
lezen, hoe duinen er vroeger uitzagen.
Maar om dat plan uit tc voeren is geld
noudig en wanneer er in Haarlem een dniu-
tcntooiistelling wordt gehouden om geld
bijeen te krijgen voor het plan-Tescb, dan ho
pen we heel Haarlem op bezoek tc krijgen.
Maar ik zou vertellen van do flora in de
nabijheid van den Zeeweg.
Vijftig jaar geleden deed dc waterleiding
haar invlood nog niet gelden en waren alle
lage plekken in de duinen moorassig. Nu
zijn zulke plekjes bijna niet meer te vinden
cn dan nog waait het witte, mulle zand pit
tallooze konijnenholen in het groene, sappige
da!, prachtige wilde planten als Farnassia,
.Wespen-orchis en Hcrwinium bedelvend.
En wanneer het dan een droog voorjaar
is. zooals dit jaar, dan hebben wc moeite nog
enkele magere orchideetjes tc vinden en met
wrok in t hart tegen allo oorzaken va&
dien achteruitgang, verlaten wc de mooie
plekjes van vroeger.
Want om na Farnassia te vinden moeten
wc verder weg, tot bij IJrauidcn en hij Ber
gen en llenniniiiin. dat geurige geelgroene
orchideetje, is daar ook heel zeldzaam en
groeit in hoofdzaak juist in onze Haarlera-
sclie duinen.
Verder is in geheel Europa dit plantje
zeldzaam, alleen in de Belgisdhe, Holland-
gehe cn Deensche duinen zijn er veel te vin
den in die gedeelten, dié wc kalkduinen noe
men, omdat, er schelpgrni», bestaande uit
koolzure-kalk, in het duinzand is.
Bij Schoorl ontbreekt dat scbelpgrnis en
«preken wc van kalk-arm duin.
Dat kalkgehalte, dat soms zelfs 10 over-
echrijdt, hoeft met nog enkele andere oor
zaken het gevolg, dat het heel gemakkelijk
is, onze Kcimemer duinen voor verstuiven te
behoeden, Op de taluds van den niouwen
Zeeweg kunnen we al zien, hoe vele planten
als Hondstong en Slangenkruid, in 't mullo
zand ontkiomd z'gn, want de heide, die er
voor het verstuiven gezet is, zal nooit wortel
«eliicten, omdat het hier kalkduinen zijn.
Die Hondstong is de plant waarvan de
.wandelaars altijd do vrachtjes aan de klee
dezen krijgen en die ze klitten of klissen
noemen. Maar de klis is oen andere plant,
die lang niet zoo véél in 'l, duin groeit en
waarvan dc vTuchton ook aan de kleederen
blijven haken.
De bctockcnis van dat vasthechten van de
zaden van planten aan de kleoren van men-
•chcncn de harige vacht van dieren is dui
delijk. Een eind verder immers vallen die
•vruchtjes weer af cn de plant heeft zich
weer iet» verder uitgebreid.
Dat Slangenkruid is de liooge blauwe plant,
die ook wel Wilde Ridderspoor genoemd
wordt, omdat ze wol iets gelijkt op een ge
kweekte Ridderspoor. Maar liet Slangenkruid
vertoont weer een bijzonderheid, die dc sta
tige, pronkerige ridderspoor mist. De eerste
bloemen n.l. die opengaan, zijn rood paar*, al
lengs vcrklenren ze tot blauw. De inseclen
weten nu zoo langzamerhand, dat in dc
roode bloemen de meeste honing is tc vinden
cn zelf nam ik waar, bij een verwant van 't
Slangenkruid. het Longenkruid, dat dc insec-
Thijsse, „Omgang met planten" door
Jac. P. Th ijsso en het Verkade-albuni
„Blonde Duinen". De afbeeldingen m dit
laatste zijn vooral zeer natuurgetrouw en
een gekleurd plaatje is gemakkelijker om
een plant te herkennen, dan een ellenlau
ge beschrijving.
O. SIPKES.
HOE STAAT T MET
Haarlem's bevolking.
Blijkens een overzicht van den loop der
bevolking in 1920 opgemaakt door bet Cen
traal Bureau voor do statistiek, blijft de
bevolking van Haariom vooruitgaande.
Ze bestond op 31 December 1020 uit 37468
mannen en 40901 vrouwen of totaal 783C9
zielen togen op 31 December 1919 uit 36436
mannen en 398S6 vrouwen of totaal 76302
In één jaar ging alxoo de bevolking met
2067 zielen vooruit.
Het aantal mannen steeg met 1032 en hel
aantal vrouwen met 1035. Beide getallen
outliopen elkander dus merkwaardiger
wijs maar heel weinig 1
HET PROGRAM DER NIEUWE OOSTEN
RIJKSCBE REGEERING. VERKLARIN
GEN VAN BR1AND. NIEUWS UIT PO
LEN. HET GRIEKSCH-TUKKSCIIE
CONFLICT. EEN RESOLUTIE INZAKE
ALBANIë.
Uit Weenen wordt gemeld, dat door een
aan de Oostenrijksche regoering verwante
zijde over hot program en het arbeldsplan
nieuwe Oostenrijkscho Bcgeering,
dr. Schobor oen verklaring ls afgelegd,
waarbij vastgesteld wordt, dat de nieuwe
regeering niet als extra-parlementaire
noodregeering beschouwd moet worden,
daar zij door de parlementaire partijen ge
kozen is.
Het kabinet-Sobober heeft zich gebonden
aan hot program en dc overeenkomst van
de drie burgerlijke partijen, Christelijk So
cialen, Groot-Duitsehe on Boerenpartij, vol
gens welke do regeering de door do Finan-
cieele commissie van den Volkenbond in
het vooruitzicht gestelde zuiveringsactie
zal doorvoeren, waarbij genoemde drie
partijen de regeering bij het uitvoeren der
tegenover do gedelegeerden der Volkeren
bond aangegane verplichtingen zullen
nen, onder voorbehoud, dat de beslis
sing over do crediethulp op zijn laatst in
den herfst zal volgen.
Hierbij garandeeren de partijen het nala-
?n van verdere volksstemmingen. Binnen-
indsche politieke hervormingen van eco
nomische! aard tot voorbereiden van dan
wederopbouw, stelt het kabinet-Seliober tot
het middelpunt zijner actie. De grondslag
zijn buitonlandscho. politiek is voor liet
kabinet-Sobober de loyale uitvoering van
het verdrag van St.-Qermain. Het wil hot
vertrouwen behouden der grooto mogend
heden en zorgen voor goede betrekkin
en met de aangrenzende staten.
Voor de commissie van buiienlandscbe
aangelegenheden heeft de Fransche minis
ter Briand eenige buiienlandsohe quaes
ties besproken.
Hij logde ct den nadruk op, dat het
noodzakelijk was om do dwangmaatregelen
te handhaven tegenover Duitsohlond, waar
de tegenwoordige regoering steunt op
waarlijk vredelievende elementen. Een
zwakheid van de zijde der Entente zou
kans geven aan All Duilsche elementen om
de macht weer tot zich te trekken.
Briand verklaardo verder, dat Louoheur
in zijn samenkomsten met Rnthenau den
indruk had gekregen, dat Duitsohland op
recht zoekt samen te werken, op een
werkzame cn praktische wijze, tot herstel
der verwoeste streken.
Betreffende Opper-Silezlë gaf Briand <e
kennen, dat men daar den weg opging van
bilijke oplossing volgens de Fransche
inzichten. Er moet bemiddeling in het Oos
ten worden uitgeoefend in overeenstem
ming met de besluiten van 19 Juni. Briand
beschouwt do kwestie van Emir Faisoel als
een zuiver Engelsohe zaak; do Fransche
regeering hc-oft daar alleen me© te maken
zoover het betreft waarborgen ie ver
krijgen voor de grenzen van Syrië.
Aangaando de vaststelling van den da
turn voor don Oppersten Raad, zegt Briand,
dat de deskundigen het eerst eens moeten
zijn over do voorstellen, die daani.a do lei
ders dor geallieerde regeeringen zullen be
spreken.
Blijkens een particulier berioht uit Ber
lijn aan het Hbld. heeft de aanvoerder van
den Duitsohen Selbstschutz, generaal Hö-
van den Engelschen generaal Henniker
bericht ontvangen, dat het laatste ontrui
mlngsplan door de intergeollioerde com-
•ie is aangenomen en thans zal worden
uitgevoerd.
Volgens dit plan moeten de Polen voor
5 Junt do eerste zóne, mul inbegrip van
de steden Hindenburg en Gleiwitz, ont
ruimd hebben. Van 30 Juni tot 3 Juli is
aan den Selbstschutz tijd gegeven om de
troepen terug te trekken in de omgeving
van Leobsohütz en Kreuzborg. Op 2 Juli
beginnen de Polen mot de ontruiming van
do tweede Poolsobe zóne. Op 3 Juli moet d?
derde Polscho zóne met Beutben ontruimd,
zijn.
Op 5 Juli moeten zoowel de Poolsche In
surgenten de landsgrens als de Duitsohe.
Selbstschutz de grens van Opper- en Mid-
den-Siler.iö overschreden hebben.
Omtrent het. Grioksoh Turkseh conflict
Belnt Reutor uit Londen:
De Times zogt. dat Sovjet-Rusland oen
grooten voorraad munitie en 'n belangrijke
som gelde aan de regeering van Angora
gezonden heeft. Mon denkt, dat de Koma-
listen thans in staat zijn tot een krachti
ger offensief, indien zij besloten tot aan
vallende maatregolen. Moestafa Kemal
pasja, die wat meer gematigd aan bet wor
den is, vindt togenstand bij de extremis
ten, dio in nauwe betrekking tot Sovjet
Rusland staan.
Lloyd George heeft aan Devalcra, dea
„president van de Iereehe republiek", een
brief geschreven, waarin hij zegt, dat de
regeering gaarne zou zien, dat 's koning?
oproep tot verzoening niet te vorgeefs zal
zijn. Hij noodigt Devalera sa zijn collega's,
aan wie hij een vrijgeleide zal verleen on,
uit, naar Londen to komen, om met den
premier van Noord Ierland, Sir James
Craig, de mogelijkheid van een schikking
zeer diepgaand te onderzoeken.
Verspreid nieuws
DE DU1TSCHE SCHADEVERGOE
DINGEN. Uit Berlijn wordt ge
meld: De commissie van Eerstel
neeit besloten Duilschland voor do
betaling der schadevergoeding voor-
loopig te ontheffen van de verplich
ting tot betaling in dollars.
GEEN VROUWENRESERVE
VOOR HET ENGELSCllE LEGER.
De Engfleohe legerraad heeft beslist,
dat het vormeu van een vrouwen-re
serve voor het Engelsohe leger op het
oogenblik niet ^ewenscht is. Er zal
echter een plan ontworpen worden,
om de diensten van vrouwen voor
het leger besciiikbaar te stellen, in
tijden van nationaal gevaar, met ge-
gebruikmaking van de oorlogsonder
vindingen.
DE PROMOTIE VAN CLEMEN-
CEAU. Betreffende de promotie
van Georges Clemenceau tot doctor
honoris causa in de ree! its weten
schappen der hoogesohool te Oxford,
verneemt de Tel, nog het volgende:
De plechtigheid vond plaats in den
Seldonia Smeater, onder aanwezig
heid van een groot aantal studenten.
De promotor vaat den oud-premier
zoide in het Latijn het volgende tot
Clemen ceau:
„Gij hebt u een waarnchtigen tij
ger betoond bij de verdediging der
vrijheden van het volk en meer in liet
bijzonder in don strijd togen de Duil-
sche overheersclmig. Uw naam is
voor uw landgenooteu het symbool
der overwinning.
Het overwinnende Engeland be
groet In u het zegevierende Frank
rijk".
ALGEMEENS ONTWAPENING IN
FRANKRIJK? Het socialistische
Fransche Kamerlid Mistral zal bij de
behandeling van het wetsontwerp be
treffende de legerwervlng een motie
indienen, waarin hij, namens zijn
partligenooten voorstelt tot algemee-
ne ontwapening over te gaan en een
internationale krijgsmacht samen te
stellen, ter uitvoering van de beslui
ten van den volkenbond, met dien
verstaalde, dat ze niet door een staat
kan "gebruikt worden ter regeling
an een binnenlandsch geschil.
DE MIJNWERKERSSTAKING IN-
ENGEL AND. Lloyd George heeft
de vertegenwoordigers van de mijn
eigenaars en de mijnwerkers tot een
gemeenschappelijke conferentie op
heden. Maandag, uitgenoodigd.
MISLUKTE BOOTTOCHT.
Do vereeniging „Willen is Kunnen"
van do werf „Conrad" hoeft Zondag oen
boottocht gehouden, dio door omstandig
heden niet geheel geslaagd is. Het plan
was om naar Marken te varen, daar cenigcn
tijd te vertoeven vervolgens naar Amster
dam te gaan en vandaar naar Haarlem
terug te keeren.
Het bleek evenwel niet mogelijk te zijn,
Mrken to bereiken, naar ons werd mcoge
doeld wegens don lagen waterstand, zoodat
de boot op 300 M. afstands moest keeren en
naar Amsterdam opstoomde. Voor do deel
nemers was dit natuurlijk een teleurstel
ling-
Des avonds te half zeven keerde meiï
tenslotte uit Amsterdam naar huis terug.
Uitgaan.
Maandag en Dinsdag wordt in
den schouwburg aan den Jansweg gegeven
door het Hollandsoh Tooneelgezelschap,
onder directie van F. de la Mor te Am
sterdam, Amsterdam zoo het weent en
lacht", oorspronkelijk blijspel in 4 bedrij
ven door Joh. de Boer, met geheel oorspron
kelijke muziek van den bekenden compo
nist Chr. van Dinteren.
De titels der bedrijven zijn: Onverwacht
geluk, de Beursklok, de eerste Aalmoes, en
Woekerwinst.
J. GIEBELS.
Alhier is overleden de heer J. Giebels, die
42 jaar lang, in associatie met den hoer J.
van Servellen, vele gebouwen in en bui
ten Haarlem heeft gesticht.
Zoo bouwde de firma o.a. het politie
bureau in do Bmedestraat, verschillende
scholen, hst gobouw van de Ilaarlemsche
Bank, de Huis houd en Industrieschool en
de eerste fabriek van verbondstoffen van
de flnua Utermöhlen en Co,, te AiU6ter-
AFSCHEID-Dé. J. W. GEEI.S.
Zondagavond nam ds. J. W. Goeie,
die eon beroep naar Apeldoorn aan-
isam offeclieid als predikant bij de
Chr. Geref. kerk alhier.
Nu ik, aldus de predikaat: in een
inleidend woord mijn arbeid in
uw midden zal neerleggen, na lüer
10 Jaar als predikaat te hebben ge
werkt, kant ik het al overziende, id
les samenvatten in dit ééne heerlijke
woord „God is goed". De Heere heeft
den arbeid geregend.
Driemaal werd ik te Haarlem be
roepen. Tweemaal bedankte ik; eerst
den derden koer kon ik vrijmoedig
heid vinden Ixet beroep aa<n te ne
men. Het begin van mijn arbeid hier
was niet zonder bezwaren. Maar nu
moet ik liet uitspreken: Boven bid
den en denken heeft <ie Heere wel ge
daan. Tien jaai hebt ge mij en mijn
gezin hoog geacht en liefde betoond.
Nimmer heb ik den arbeid al zuch
tende gedaan.
lk mag nu zoggen; Heer, wonder
zijt Gij van beraad en machtig van
daad. Toen ik hier kwam zeide ik:
ik kom luer niet om kerkjes tc bou
wen. maar om tc arbeiden aan het
zion Gods, aan ©én heilig» algemee-
ne Christelijke kerk. Indien 'i mij is
rnogon gelukken een klein stukje van
Zion oil te bouwen, dan is mijn ar
beid in uw raidden beloond.
lk sta hier titans met gemengde
gevoelens. Bij mij is een gevoel van
smart dat lk mijn arbeid hier moet
eindigen, maar anderzijds een van
ootmoedige dankbaarheid omdat God
mij hier heeft willen gebruiken tot
uitbreiding van Zijn Koninkrijk.
Ook builen de gemeente mocht ik
arbeiden op schoolgebied en op het
terrein van de Evangelisatie. Daar
bij heb ilt nimmer naar de kerke
lijke richting van die Evangelisatie
gevraagd. Zoo dan ben ik ook met
velen buiten de gemeente in aanra-
larig gekomen.
Daarna hield ds. Geels een predi
katie naar aanleiding van 1 Petrun
5 10 en 11. Aan 't elude van de pre
dikatie sprak de predikant allereerst
de leden van den kerkeraad toe. Hij
gedacht dat hij 10 jaar niets don be
wijzen van vriendschap, van liefde
en van hoogachting van den kerke
raad had mogen ontvangen en bracht
den leden van don kerkeraad dank
voor alles wat zij voor hern en zijn
gezin geweest zijn.
Hij bad hun toe dat hun verdere
arbeid tot heil der gemeente mogen
zijn en dat God hen moge zegenen in
hun persoon en in hun ambt. Aan de
gorneêaite 7.eide spr. dat hij zijn weik
m haar midden steeds met liefde en
opgewektheid had gedaan omdat hij
overtuigd was van haar waardeering.
In veler hart had hij een plaats ver
kregen en hij was er van overtuigd
dat hij ook na zijn heengaan in 't
midden der gemeente niet zal worden
vergeten.
Hij gedocht verder mei waardee
ring den velerlei arbeid op het ge
bied van het vereenigingsleven in het
midden der gemoente. Gods zegen
smeekte hij af over den arbeid van
de predikanten der Geref. en Ned.
Herv. kerken, want. zeide spr., bij
alle kerkelijk geschil bouwen wij
toch te zamen aan de muren van
Zion. Na dan nog de Evangelisatie
en het Christelijk onderwijs, den
Burgemeester en den raad van Haar
lem de®, God aller genade te hebben
aanbevolen, eindigde spr. met nog
maals dank tc betuigen voor de lief
de lic-m en zijn gezin betoond.
Na het dankgebed sprak namens
den kerkeraad de heer A. Benjamin,
den scheldenden predikant toe. Op
zijn vei-zoek werd ds. Geels toegezon
gen Psalm 147 7. Teu slotte werd
nog op verzoek van ds. Geels aange
heven het laatste vers van den Avond
zang, waarna ds. Geels den zegen
uitsprak. -
BEVOLKING.
Blijkens oen aan hei Centraal Bu
reau voor de Statistiek opgemaakt
overzicht, vaat dein loop der bevolking
in 1920 telde de provincie Noord-Hol-
iand op 31 Decunvcr 1920 totaal
1305309 ziel on tegen 12S820 zielen op
31 December 1919.
Voor Haarlem waren deze cijfers
onderscheidenlijk 78369 en 76302 zie
len; Ben nebroek 1225 en 1215; Bever
wijk 7695 en 7527; Bloemandanl 10225
an 9922; Haarlemmerliedie en Spaarn-
woude 4561 en 4531, Haaarleminer-
mear 231G(i on 22798; Heemslede 10481
en 9930, Schoten 13073 en 12886;
Spsamdam 1000 en 1007; Velsen 2824'j
en 27848, Zandvoort 6851 en 6011.
SUBSIDIE-AANVRAGE.
Verschenen is de agenda voor de
zomerzitting von de Provinciale Sta
ten van Noord-Holland die niet min
der dan 74 punten bovat.
Onder de ingekomen stukken zijn
adressen van B. en W. van Haarlem
om verhoog van subsidie voor
1922 voor de gemeentelijke Hoogere
H.mdelssclioo) cn voor de gemeente
lijke H andelsavondschoolexnr adres
von den Haarlemsohen Bond van R--
K. Jongonspatronaten om verhoo-
grng van subsidie voor 1922 voor een
Handelsavondschool; een adres om
een extra-eubsidie voer 1920 voor de
Middelbare Technische School te
Haarlem voor de ambachtsschool en
voor de avondvakteekensoliool; een
adres van het bestuur der Vereeni-
voor 1920 voor de Huishoud- en ln-
öustreischool te Haarlem en een
adres van het vc-ötuur der Vereeni
ging tot prichting en instandhouding
van een R.-K. Openbare Leeszaal en
boekerij te Haarlem houdende ver
zoek om subsidie.
Maatsehappij tan NUverheid-
(Tweede dag).
Bij de voortgezette bespreking
over bezuiniging door de overheid,
werd door den heer II o n i g uit Over-
vecn een inleiding gehouden, waarin
do noodzakelijkheid van betuigingen
werd betoogd. Ten aanzien van het
geen de maatschappij in dezan tot
stand zou kunnen bronzen, zei de inlei
der. dat in de eerste plaats oommis-
6ies kunnen worden samengesteld, tot
wier taak het zal behooren de plaat
selijke begrootingen te bestudeeron,
om vervolgens naar bevinding de bur
gerij en den gemeenteraad te advi-
seenen.
Spreker meende, dat in deze rich
ting veel zal kunnen worden bereikt.
Dc- heer Heldring, lid van liet
hoofdbeetuur, deelde eenige cijfers
mede omtrent de stijging van de
staatsbegroolingen in de allerlaatste
jaren. Ook do provincial© ©n de ge
meentelijke begrootinge» gaveat tel
kens gelegenheid de enorme stijging
der eindcijfers te vergelijken. Dc be-
lastingcijfers besprekeinde, deeldio
spreker mede, dat in ons land aan
belasting gemiddeld 60 per hoofd
der bevolking wordt gevorderd. Dit
cijfer geldt echter in hoofdzaak voor
de steden, op het platteland is ket
gemiddceld f 20 per hoofd. Niettemin
maakt dit voor het geheel land toch
een gemiddeld bedrag van f 40 pof*
hoofd der bevolking.
Het geheele N'ederlandsohe volk be
taalt nu reeds aan belastingen meer
dan 800 millioen gulden uit een to
taal belastbaar inkomen van 2 mil
liard gulden, dat ie dus ruim -10
Met den wenioh dat de Maatschappij
van Nijverheid de middektn zou we
ten te vinden om tegen dezen voort
durend stijgenden vloed een dam op
te werpen, eindigde de heer Heldring.
In het debat, dat hierna volgde,
zeide de heer B aron van Har
den broek ten aanzien van
den woningbouw, dat daarmede den
laatsten tijd geld weggesmeten wordt,
veel en veel te duur gebouwd wordt;
de oorzaak daarvan is enkel on alleen
het loon. Al vermenigvuldigde spreker
het cijfer voor het noodzakelijk levens
onderhoud van 1914 met drie, dan
zouden de loonen veel te hoog
zijn volgens berekening van spreker,
1000 a 2000 te hoog.
Bezuiniging kaïn alleen verkregen
worden wanneer in de gemeenteraden
meer personen van positie, ontwikke
ling en beschaving zitting nemen.
Na nog eenige besprekingen word
besïoteaj dat de departementen namen
zullen werken en de begrootingen
der gemeenten zullen nagaan om te
trachten daarop bezuinigingen te
doen aanbrengen. Op vooretel van
het departement Den Haag werd be
sloten dit alleen te doen, als men ook
daadwerkelijke medewerking kan
verkrijgen.
De Voorzitter deelde mee,
dat de Maatschappij nu maar dan
ooit de gelegenheid heeft pogingen
aan te wend aiom de welvaart van
het geheele geruoenebeet te bevorde
ren; de departementen moeten even
wel de politiek er buiten houden. Wil
men hulp inroepen, laat roen dit dan
doen bij de middenstands- en winke-
liersvereenigmgen, maar nimmer bij
politieke v ere c-ni gingen. (Applaus).
Hij rekende intueschen op zoo voel mo
gelijk medewerking der departemen
ten.
De voorgestelde motie werd bij ac
clamatie aangenomen. Gok hetdes
betreffende vooretel werd zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
De Voorzitter bracht hierop
een woord van hulde aan de twee ver
trekkende hoofdbestuursledkaA de
heeren N. A. Heldring en J. C. F.
Bunge. Spreker dankte hen voor de
toewijding, waarmee zij alles in het
belang van de Maatschappij hebben
gedaan. Vervolgens heette spreker
de twee nieuwe hoofdbestuursleden,
de heeren H. Sinidt van Gelder en tr.
W. H. van Leeuwen welkom. Ilij
hoopte, dat ook zij hun keaohten in
dienst van de Maatschappij zouden
stellen. Spreker deelde méde, dat de
ze heeren in de hoofdbestuursverguae-
rig van September geïnstalleerd zu!
len worden.
De heer Heldring dankte voof
de -vriendelijke hulde aan hem ge
bracht, voor (h? gevoelige woorden
van den voorzitter, en voor de mede
werking, die hij steeds van dc overi
ge '.eden van het hoofdbestuur heeft
mogen ondervinden, speciaal van
den algemeen secretaris, den heer G.
S. de Clercq. Spreker wensohto de
Maatschappij voor de toekomst vee'
geluk toe. (Applaus).
De afgevaardigde vail A m e t o r-
a m stelde onder luid applaus voor,
den voorzitter, dr. Postluuna, weder
om tot voorzitter te benoemen
De Voorzitter dankte voor het
vertrouwen in hem gesteld en sprak
den wensoh uit, nat de op hem geval
len keuze (die hij zich liet welgeval
len) iniemaud zou berouwen.
Als plaats waai' de 145ste vergade
ring zal wordon gehouden werd op
verzoek van den afgevaardigde van
Rotterdam, deze stad aangewezen
(Applaus).
De heer Verkade van het depar-
temenf Zaanstreek, bracht aan het
departement Haarlem een vriendelijk
woord vain dank voor de schitterende
ontvangst, aan de afgevaardigden be
reid. Verder bracht spreker hnldo
aan den voorzitter voor de eminente
wijze, waarop deze de 144ste vergade
ring he«ft geleid; hij verzocht den
aanwezigen zich even van iwm zetels
te willen verheffen, om aldus -aituig te
geven aan hun dankbaarheid jegens
het departement Haarlem en den
voorzitter.
De aanwezigen stonden allen op en
applaudisseerden langdurig.
De Voorzitter sprak hierop
nog een kort slotwoord. Ook hij
dankte het departement Haarlem
voor de ontvangst; den afgevaardigde
van het departement Zaaoistreok voor
de vriendelijke woorden, tot hem ge
sproken en de overige afgevaardigde!
voor htm instemming. Ilij wekt© de
aanwezigen op, zooveel mogelijk des
middags in het Paviljoen tegenwoor
dig tc ztjn bij de plechtige uitreiking
van hot N.O.T.-huldeblijk aan dc Jo
den van de Uitvoerende Commissie
der ontbonden N.O.T.
Spreker nep den aanwezigon een
tot weerziens toe in Rotterdam c?i
verklaarde de 144st© jaarlijkechc al
gemeen vergadering voor gestoten.
De Voorzitter doelde nog aan
de pers motie, dat Vrijdagavond tij-
üttts het diner te Zandvoort het vol-
