Binnenland
39e Jaargang No. 11690
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
WOENSDAG 19 JULI 1921
el den omtrek waar een Agent gevestigd
"tkónï-der gemeente) f3.671/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/,franco per post f0.65. Post Giro 38810.
i Coster, Directeur-Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
rTlVNEAlENTEN per 3 maandenVoor Haarlem en de dorpei
i. ikom der gemeente) f3.671/,. Franco per post door Nederland f3.8
Uitgavi
der N.V. Lourero
ADVEHTENTIENVan 1—5 regels f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentien van Vraag en aanbod van 1—4 regels 60 Cts.
per plaatsiDg, elke regel meer 15 Cts. u contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 83. Teleloonnrs. de Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
üpaüa
li e d.e n.
WOENSDAG 13 JULI.
Groote Kerk, KeTkconoert, 8 uur.
Oud-Holland, Verwulft: strijkorkest.
Bioscoopvoorstellingen.
DONDERDAG 14 JULI.
Grooto Kerk, Orgelbespeling 7 1/2—8 1/2
Oud Holland, Verwulft, Strijkorkest.
Luxor-theater, Groote Houtstraat
Bioscoop cn variété voorstelling, 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt,
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cinema Palaco, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Scala-theater, Kleine Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling, 3 uur.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtwog:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Heomsieedsche Brieven.
Het- is gevallen of liet zal vallen.
Wanneer het al niet gevallen. is, dan
valt het misschien juist op dit oogen-
biik. In zijn tijd zal het zijn nut en
Batoekenis wel ^ebad hebben en daar-
.om mag ik er niet te veel kwaad van
«dggvni, maai' sedert eeitige jaren
paste het mot meer in zijn omgeving,
ja ontsierde die zelfs. Op den duur
mocht het daarom aan moker en
breekijzer niet ontkomen. Wat ik
daarmee bedoel? Heb ik het nog niet
guztni? Maar natuurlijk het kalk-
bui-je aan de Camplaan, dat al lang
niet meer aan zijn naam voldeed,
maar bergplaats geiworden was van
allerlei andere dingen en daarbij alle
plannen tot verbreeding of ver
fraaiing leelijk in den weg stond. Het
kalkhuisje had zijn plicht gedaan, het
knlkliuisje kon verdwijnen.
mcmpeld, dat de zaak bijna rijp is en
do indiening van het wetsvoorstel
kan worden verwacht. 16 dat waar,
dan hóeft Heemstede groot belang b.j
de sierlijkheid van den. parkbouw op
Leeuw en hooft, die binnen de dorps-
grenaon blijft, liet is zeker niet noo-
dig, om aam 't gemeentebestuur te
verzoeken, daarop streng toe te zien;
dat zal ook zonder mijn opmerking
wel geschieden.
In mijn vorigeu Brief heb ik er
op gewezen, dat in Hoemstede lang
zamerhand heei wat huizen te koop
giekomen zijn. Huizen die nog be
woond worden, maar voor een stijven
prijs wol afgestaan zullen worden en
andere, die leeg staan. Hoe zal Ivet
met deze laatste gaan ten opzichte
van de huur aanzeggmgowet? Ik heb
In een tijd als deze nu elke vier
muien met een dale ar op, met veel
goeden wil soms, voor een woning
kunnen doorgaan, is het zeldzaam,
dal iets wordt afgebroken. Gelukkig
wordt daartegenover ook heei wat ge
bouwd, want de woningnood in ons
dorp is nog niet overwonnen, zooals
blijkt uit het feit, dat de laatste nood
woning eenige dagen geleden betrok
ken is. Eu zelfs wanneer de woningen
van de bouwvereeniging St. Jozef alk
hunne bewoners hebben ontvangen,
'hetgeen einde Augustus wel zal zijn
feefcc.'iied, dan zit er nog menigeen te
wlichten totdat ook Haamstede en
Heemstedes Belang met hunne hui
zen klaar zullen zijn. Maar ook hier
in zit flink schot, zoodat er een
«ogenblik zal komen, dat althans liet
gebrek aan arbeiderswoningen tot het
verleden behoort.
I Ook de middeustandsbouw gaat
vooruit. Menige familie, die smoel 1
naar can van de huizen van Tuin
wijk-Noord, zal binnenkort deze vei
lige liaven kunnen binnenvaren. Als
Iedereen allee van te voren wist, dan
zou misschien deze lieele bouwerij
nooit tot stand gekomen zijn, want in
welk opzicht de ruenschen ook ver
schillen, daarover zijn ze het wel
eens, dat door dezen aaneengesloten
bouw het Haarlemmerhoutpark, al
thans dit gedeelte ervan, grondig be
jdoivcn is. Onder parkbouw
ruimte verstaan, afstand tusschen
hulzen en zeker niet de toestand, die
er iia geschapen is. Er schijnt ook
niiogal wisseling te zijn geweest in de
liefhebbers voor deze huizen, maar
natuurlijk doet het er weinig toe, of
Jauije er In neerstrijkt of Pietje.
al de huizen maar bewoners vinden!
Dat zal afgewacht moeten worden.
Ook of de woningen voldoen. Nieuwe
denkbeelden zijn daarin toegepast en
men ka,n op dit oogenblik niet zeg
gen, of die in de practijk aJ dan niet
zullen voldoen. Naar ik hoor zullen
ook hier al spoedig eenige huizon
bet rokken worden.
Loopen andere parken in onze ge
meente hetzelfde gevaar, namelijk
dat zij volgebouwd worden? Ik heb er
meermalen in deze Brieven de aan-
'dacld op govcstigd, dat Heemstede,
wanneer het voortdurend nieuwe be
woners trekken wil, e»?® mooi dorp
zal moeten blijven, met licht en luel
en ruimte en niet een verzameling
van nuchtere straten, alsof ons dorp
een stadje was. Vooral ons'gemeente
bestuur zou, geloof ik, wanneer het
zich had kunnen voorstellen hoe het
Hnariemmerhoulpark zou worden
bedorven, zijn tijd en geld niet aam
Tuinwijk-Nocvrd hebben besteed. Zijn
Wij veilig ten opzichte van den bouw
Op Leeuw en hooft? Daar wordt vlug
gedouwd en vóór wc liet weten komt
er misschien ook daar gedrang in de
Jnn»;<n. We moeten niet vergeten, dat
.®r M08 altijd sprake is van annexatie
door Haarlem. Toen het tegenwoordig
ministerie in zijn geheel Belteen te
zullen aftroden, werd in Heemstede
irïi>5 °p™ tlat 3let ai gï'ensverleg-
Tou Hanj,e'n hi de portefeuille
eri bT?®10"- Dit is 'dtusrehen we!
Pkffli-muuslcr Ruijs blijft en met
ue annexatie -zelfs wordt ge-
hier naar laten vragen bij den Secre
taris der huurcommissic, die met zijn
bekende welwillendheid inlichtingen
gegeven heeft. Hij kon cr zich niet
stellig over uitlaten, maar veronder
stelde, dat dc huurcommissie eerlang
een begin zal maken met hulzen,
waarbij niet op ernstige wijze m de
bewoning is voorzie®, ambtshalve te
gaan verhuren, behalve die gebon
zijn na 12 Februari 1920 en die bui
ten de bevoegdheid van de commissie
vallen.
Langzamerhand zijn de huurcom-
ruissies door de opvolgende wetten
en voorschriften staatjes in den staat
geworden. Hun macht is groot, hun
verantwoordelijkheid niet minder.
Wanneer bouwondernemers, die hui
zon hebban gebouwd met liet doel om
die te verkoopen, daarin niet binnen
een zekeren termijn (een korten ter
mijn in elk geval) siagon, dan zal
over hen heen de hum-commissie die
peroeelen gaan verhuren en daarmee
de kansen van verkoop weer belang
rijk verminderen, omdat wie een
maal een huis in huur hebben gekre
gen, hij huurcommissie on kanton
rechter betrekkelijk gemakkelijk ver
lenging daarvan kunnen, krijgen.
Daarbij komt nog een bijzondere be
langrijke vraag, zullen de huurcom-
missïes altijd een huurprijs bepalen,
die de eigenaars voldoet? Voor de
commissie ligt hier een lastige en
verantwoordelijke taak te wachten en
ik vermoed, dat de kantonrechter nog
wel eens geroepen zal worden, om in
liet verschil van meening te beslis
sen.
De opmerking is wel gemaakt, dal
de huurders, die op deze manier van
de commissie ctri huis in huur heb
ben gekregen, niet altijd voel mede
werking zullen oudervinden van ei.n
verstoorden eigenaar. Maai' wie in
dezen tijd nog huurt, is toch in den
regel van zijn huisheer weinig tege
moetkoming gewend; hij bepaalt each
gewoonlijk tot herstelling van het al-
lerruoi-st noodige en laat schilderen
an behangen met gerustheid aan zijn
huurder over.
Zal, ziedaar een andere vraag, een
slimme huiseigenaar deze nieuwe en
inderdaad draconische wet kunnen
ontduiken, door een huis meer in
schijn, don in werkelijkheid te la
ten bewonen? Het middel is gevaar
lijk. Wie eenmaal in een huis werd
gehaald, raakt ar niet gauw meer uit
en de wetgever, de trucs voorziend,
bepaalt, dat c p ernstige wijze
in de bewoning moet zijn voorzien.
Een paar gordijnen voor de ramen
en een welwillend familielid of goede
vriend, die nu en dan eens een nacht
in het huis doorbrengt zullen samen
niet voor ernstig doorgaan.
Met belangstelling mogen wij den
loop der dingen afwachten.
Aan de Koedieflaan zal een m. u. 1.
o.-school worden gebouwd als bij
zondere Protestantsche school. Ben
ik goed ingelicht, dan was aanvan
kelijk liet plan, die te vestigen in hel
schoolgebouw van den heer Van der
Stam, dat evenwel daarvoor minder
geschikt bleek te zijn. Plaiuieo van
den heer L. van der Wilk en van den
heer Adrian in verband met de be
woners van Tuinwijk en omgeving,
zijn wel vernamen, maar tot dusver
in hun staat van voorloopigheid ge
bleven. In hoeverre daarmee het on-
d.rwijs in onze gemeente ge
schaad kan zijn, waag ik niet te be-
oordeelen; de geancxlntekas evenwel
heeft met deze plannen geen haast,
daar zij voor al dezie bijzondere scho
len duchtig zal moeten bloeden. De
wetswijziging kan de belastingbeta
lers op groote sommen komen te
staan.
En dat in een tijd, nu het slecht
gaat met de nijverheid en dus menige
parkbewoner in onze gemeente zal
komen tot oen lagere aangifte van
zijn inkomen; in eon tijd, nu het van
oude in Heemstede vermaarde vak
der bloembollencultuur or slecht
voorstaat. Blijkbaar staan Heemstede
ook in finoncieelen zin, nog moeilijke
tijden te wachten, of de annexatie
plannen tot uitvoering komen of
niet. Aan ons gemeentebestuur zal
dit zonder twijfel veel werk geven.
zoodat het besluit om voortaan gere
geld eenmaal per maand een Raads
vergadering to houden, moet worden
loege juicht.
Dit brengt mij in herinnering, dat
wethouder van do Poil al geruiroen
tijd ziek ligt In het buitenland, ik
meen in Luxemburg. Hij moet even
wel op weg naar beterschap zijn ge
komen, zoodat zijn terugkeer weldra
kan worden verwacht.
AI zijn wij, vergeleken bij andere,
maar can klelno gemeente, toch wor
den wij op bescheiden wijze door den
too venetaf van het moderne leven
aangeraakt. Ook Heemstede zal een
verkeersregeling krijgen, namelijk
tegenover helt Raadhuis. De weg,
waarlangs de tram gaat, is niet al te
breed cn zal slechte van een kant
mogen worden bereden; voor de an
dore richting 's de straatweg vlak vóór
het Raadhuis aangewezen. Zoodoen
de rijdt men dus met alle rij- en voer
tuigen om hst plantsoen voor het
Raadhuis heen.
Een verstandige maatregeL
HOE STAAT T MET
het verkrijgen Tan passen.
Er wordt den laatsten tijd nogal
eeims geklaagd over liet lange wach
ten eer aangevraagde passen in het
bezit van belanghebbenden komen.
We hebben liieraoar eens een on
derzoek ingesteld.
Ier Secret.irie te Haarlem werd
ons meegedeeld, dat het aantal pas
sen, dat tegenwoordig per dag wordt
aangevraagd, zeer uite-emloopend is.
Het bedraagt soms wel vijftig per
dag. In den regel worden deze spoe
dig behandeld, vooral wanneer het
personen betreft, die ©enigszins be
kend zijn. Iets anders is liet evenwel
met totaal onbekende aanvragers.
Voor hen duurt het politïe-ooderzoek
noodwendig wat langer en dan gaan
er wel oon paar dagen mee heen.
Daarom heoft men dan ook eeji paar
weken geleden in navolging van
het voorbeeld van Rotterdams burge
meester in de plaatselijke pers
den menschon, die met vacantie gaan.
dringend aangeraden óm vier dagen
te voren den pas aan te vragen. Die
waarschuwing helpt goed.
Aan de Heemsteedsche Se
cretarie worden naar men ons mee
deelde gemiddeld 15 aanvragen
per dag behandeld. Hier gaat alles
vlug in zijn werk. Wanneer aanvra
gers een 'ouden pas en drie foto's
meenemen, dan vergemakkelijkt en
besvoedigt dit bovendien nog de be
handeling. Dan kunnen ze desnoods
zelfs even wachten op de verklaring,
dat er gee® bezwaren bestaan, dat de
aanvragers de grens overschrijden.
Ook op de Bloome ndaal-
s c li e Secretarie behoeft niet go-
wacht te worden. Hier gaat aldus
werd ons meegedeeld alles vlot in
zijn werk. Het aantal aanvragen be
draagt de» oenen dag 15, een ande
ren dag 9, da» weer eens 12, zoodat
het gemiddeld aantal per dag onge
veer 10 bedraagt.
Do behandeling op de af dealing
Paspoorten dei- P r o v i n c J ale
Griffie loopt ncgal uiteen. Dit
hangt, zei men ons, van verschillende
'omstandigheden af. Die voor aanvra
gers uit Amsterdam duurt ongeveer
10 dagen; uit Haarlem 2 A 3 dagen
en uit de buitengemeemften ongeveer
een week. Maar wie er één per ex
presse aanvraagt wegens een
overliidensgeval bijvoorbeeld wordt
denzelfden dag nfeestal nog gehol
pen.
Ons waren onrustbarende geruchten ter
oore gekomen over de gewassen to velde.
Met name de heeren- cn snijboo nen zou
den er bijzonder slecht voorstaan. Er zou
zelfs van een mislukkig van den ooget
gesproken kunnen worden.
Zóó erg ia het gelukkig evenwel nog niet
Eenige oommissionnairs in groenten
deelden ons medee dat het er met een en
ander wel niet gunstig voorstaal. Door de
langdurige droogte gaan do sappen uit den
grond, waarvan verschillende groenten als
andijvie enz. het nadeel ondervinden. Spe
ciaal do bovengenoemde boonen hebben
onder te lijden. Zij zijn zichtbaar aan
het kwijnen. Toch mag nog niet van een
islukking van den oogst gesproken wor-
don. Dit werd overdreven genoemd. Ge
hoopt werd evenwel dat de droogte niet al
te lang meer zal aanhouden, want dan zou
de toestand nijpend kunnen worden.
KRABBELS
VOOR EEN ORDELIJK VERKEER.
I» het vacuntie-seizoen, is 't druk
op de wegen. Duizanden trekken er
wandelend, per fiets, motor, of auto
op uit, om van de mooie natuur te
geniete®.
Allen hebben op de wegen
hunrechten.
Dit ia ook mogelijk mits mot ver
stand en bedeid gereden en gewandeld
wordt.
Orde moet er zijn, ook in 't ver
keer.
Dit laat evenwel nog wel eens te
wcnschen over. Vermoedelijk door on-
bekondheid met de wettelijke bepa
lingen. De regeling is te vipden in
de Motor- en Rij wiel wet, maai-
wie gaat die gaarne lezen? In bet
handboekje vau den A. N. W. B. is
evenwel in t kort opgenomen wat elk
van deze wet moet weten.
We ontleenen er 't volgende aan:
Op de wegen.-
Bestuurders van motorrijtuigen en
rijwielen moeten zoowel voor elkan
der als voor alle andere rij- of voer
tuigen, rij- en trekdieren of ander
vee behoorlijk uitwijken:
Naar rechts bij het tegenkomen.
Naar links bij het inhalen, om
voorbij te rijden.
Naar rechts bij het ingehaald wor
den om hem, die voorbij wil rijden
en daartoe het verlangt® kenbaar
maakt, de noodige ruimte te gaven.
Bestuurders van alle andere rij- of
voertuigen dan motorrijtuigen eii be
stuurders en geleiders van rij. of trek
dieren en onder vee zijn ver; i
deze zeiMc bepalingen in acht te no
men tegenover bestuurders van mo
torrijtuigen e® rijwielen.
Voetgangers moeten de noodigo
ruimte late® voor het passeeren van
motorrijtuigen en rijwielen, zoowel
bij het tegenkomen, als bij het inge
haald worden.
Bestuurders van motorrijtuigen en
rij wieten moeten, voor zoover de vrij
heid veiligheid va» liet verkeer dit
eischt:
a. Bij plotseling verminderen van
de vaart of stilhouden t.iidig één der
armen o> eenig voorwerp ter zijde
van het rijtuig of rijwiel op en neer
bewegen.
b. Bij liet veranderen van richting
tijdiar één der armen of eenig voor-
wprp uitstoken in de richting welke
zal worden ingeslagen.
Dezelfde bepalinge® gelden vcor
bestuurders va® andere rij- en voer
tuigen, die echter in het onder a ge
noemde geval ook de zweep kunnen
opsteken.
Indien verschillende motorrijtuigen,
rijwielen, of andere rij- e» voertui
gen gelijk een kruispunt naderen,
moet de bestuurder va® het motor
rijtuig of rijwiel die de® anderen aan
zijn reoherhand hoeft dezen voor la
ten gaan en daartoe zoo noodig sik-
houden of langzamer gaan rijden.
Binnen bebouwde kommen mogen
motorrijtuigen, rijwielen, en andere
lij- en voertuigen slechts dan de lin
kerzijde \an den weg houden, indien
dit noodzakelijk is bij het voorbijrij
den. In bochten binnen bebouwde
koinme® en in alle bochten waar het
uitzicht niet vrij is, moeien zij in elk
geval de rechterzijde van den weg
houden.
Op de rijwielpaden:
De rijwielpaden, aangeduid door
liet wettelijk kenteetoe®, mogen uit
sluitend bereden worden met rijwie
len en, voor zoover zij hiervoor niet
gesloten zijn, ook met motoitweewie-
lers. Ook is het verboden er paarden
of ander vee over to leiden of te drij
ven.
Voetgangers moeten op tijdige waar
sohuwing van wielrijders e® motor-
wielrijders het rijwielpad verlaken,
indien dit behoort tot de® weg. 0{i
afzonderlijke rijwielpaden moeten zij
naar rechts uitwijken.
Op rijwielpaden gelden voorts de ge
wone regels van den weg omtrent het
uitwijken bij het tegenkomen en voor
bijrijden cn omtrent het laten voor
gaan bij kruisLngüii en omtrent het
geven van teekens bij het stilhouden
of van richting veranderen.
Op rijwielpailen ecuter, welke met
den weg gemeen liggen en voor hem,
diie het pad berijdt, luiks vau dien
weg liggen, moet hij, die eaa vóór
hem rijdend wielrijder of motorrijder
wil voorbijrijden, dezen aan de rech
terzijde pusscoren, en dus het rij
wielpad verlaten.
Wielrijders en motorwielrijdars be
hoeve» tegenover het verkeer op den
hoofdweg het rijwielpad niet te ver
laten, al ligt dit voor hen links v»n
don weg.
Indien twee of meer wielrijders
naast elkaar rijden op het rijwiel
pad, da» moeten zij bij het tegenko
men van eon anderen wielrijder ach
ter elkaar gaan rijden. Hij, die rechts
is, gaat voor rijden.
Het is verboden de linkerzijde van
en rijwielpad te houden voor zoover
u noodzakelijk is om iemand voorbij
to rijden. In bochten waar het uit
zicht niet vrij is moet men steeds de
rechtenzijde van het pad houden.
Art. 15 der Motor- en Rij wiel wet
verbiedt het rijden met zoodanige
snelheid, dat de veiligheid en de vrij
heid van het verkeer op den weg wor
den belemmerd of in gevaar gebracht.
Voor wegen in de bebouwde kom
men der gemeenten kan bovendien
door het gemeentebestuur eene maxi
mum-snelheid voor motorrijtuigen en
rijwielen worden voorgeschreven, het
geen aangeduid wordt door remde
groene waarschuwingsborden.
Het houdiöu van snelheidswedstrij
den op de wegen mag alleen geschic-
.iu» inet toestemming van den Mkus
te i van Waterstaat.
SMsnisuivs
WACHTGELD. Hel verzoek van P. W.
Goedhart, te LI aarle®, en A. van Marion, te
Wijk aan Duin. gemeente Wijk aan Zee en
Duin, o® toekenning van wachtgeld wegens
het vervallen van hanne betrekking als
klerk bij de schoolopzieners in de arrondisse
menten Haarlem en Beverwijk, was zoo
schrijft de regeering aan de Tweede Kamer
hierop gegrond, dat huil vroegere betrek
king door dc regeering als zijdelingschen
staatsdienst is erkend, maar de daaraan door
ben ontleende aanspraak op wachtgeld word:
door de regeering ook naar bet oordeel der
commissie terecht ontkend. Ofschoon de com
missie van oordeel is, dat de vraag, of per
sonen, die in soortgelijke omstandigheden ver-
keeren, in een wachtgeldregeling betrokken
moeten worden, voor overweging vatbaar is,
acht zij geen termen aanwezig ten aanzien
van adressanten eene icldenleele beslissing
BRANDJE. Twee agenten zagen Dir.s
dagavond kwart voor negen uit het zol
derraam va® perceel Zuid-Polderstraat
33 rook omboog stijgen. Aam de acfiter-
zijde van het gebouw verschaften zij zlcU
toegang door middel van een ladder en
vonden op het trapportaal eon gaseom-
foor een uitgebrande vetpan, waarin de
vlam was geslagen, dragend. Br
echter geen brandschade. De bewo
vau het huis waren afwezig.
GEVONDEN VOORWERPEN. Terug
te bukomen bijC. Beaufort, Zomerstraat
6, treinabonnement; J. van Ne6, Fabt:
oiuastraat 36, armband, heerenstrikje
v. Spengler, IVesterhoulpark 7, broche; P.
v. Gaal, Aimterd. vaart 74, bril in étui.
B. iLuchtmoijer, Nassaulaan 33, Franseh
boek. D. Klinkenberg, Linschotensuaal
21, tlameshanrlscJioen; v. Daalen, KL Hei
ligland, Dobermaan Pinohe. J. Wester,
Smedesuaat 25, manchet. N. Rotten,
Gr. Houtstraat 54, pakje knoopen. A.
Baart, Tempellersstraat 63, portemonnaie.
A W. v. d. Linden, AeVbertsbergslr. 47,
damesportemonnaie. O. van Norden, Bo-
terstraat 1, witte kinderschoenen, J.
van Oefel, Zijlweg 23, Overvecn, zand-
schopje. J. v. d. Bijl, Pres. Sleynscaat
73, schooltascli met boeken. A. Buddeu-
borg, Zijlweg 55, tasch met muziekboe
ken. P. Schuring, Kamperstraat 20—22
spsarzegels.
GYMNASIUM. Voor het toelatings
examen van het Gymnasium slaagden
de candidate» voor de eerste klasse:
rïenribite Alberta vau Abs, tViihelmina
C. Blomberg, Berend H. Dnjber, An
ton Hazevoet, Eugène Emma Haruing,
Tberesia J. P. M. Heerkens Thijesen,
Maria W. van Helden, Constance L.
Hoog, Maria W. de Jong, Indje Lange-
velti, Willem Meijer, Ariètte van Mou
rik Broekman, Johannes P. Mulle
meister, Elizabeth Cornelia Nix, Pau
line C. M. Nieuwenhuie, Deetje Paris,
Eduard A. J. M. Povel. Emanuel A.
de Ra&y, Herman Schrage, Bernard E.
van Fijn, Jsn Hendrik Wigersma, Hein
tje Wolterson, A. Brouwer.
Voor klasse II slaagden Eveline M.
J. Schouwenburg en A. Klein.
Voor klasse V slaagde Maria Heet
kena Thijesen.
Voor klasse VI slaagden J. M. Snethla
ge igna Gelinek.
De Zaak-Sroenendaal.
DE ZAAK-GROENENDAAL IN DE
TWBEDDE KAMER.
Men seint ons uit Den Haag
Toen de voorzitter Dinsdagmiddag half
twee nauwelijks de zitting geopend bad, trad
een dame dc vergaderzaal binnen en begon
luidkeel* te betoogen voor de vrijlating van
Herman Groenendaal. Op last van den voor
zitter werd zij door Kamerbewaarders en bo
den de zaal uitgeleid, waarbij zij steeds bleef
voortgaan met proicstecrcn en uit te roepen,
dat Groenendaal vrij moet komen. De dame
bleek te zijn mevrouw; Stoop, wonende tc
Dordrecht. Het geval verwekte veel con
sternatie.
Na.vr do Tel. meldt wilde mevr. Stoop
n de Tweede Kamer volgens haar, het
'OlgCDde zeggen;
„Meneer de Voorzitter en gij allen, die
hier aanwezig *ijt, nu weet ik zoo goed
hoe 'i Esther, die wonder liefelijke bloem
it 't oude testament-verhaal, te mooao
as, loon zij ongenood riofa voor Ahasve-
ïs wierp, met de bede op de lippen om
Joodsche volk te sparen.
Nooit zou ik den moed gehad hebben
ai hier te komen en do vertolkster te
jn van die duizenden moeders-, vrou
en- cn meisjes-bede, nis ik nic-t beeield
as geworden door dien vrou wei) moed,
die moederliefde boet.
Mijnheer de Voorzitter, die duizenden
moedors en jonge vrouwen, zij vragen u
invrijheidsstelling van Groenendaal
de andere dienstweigeraars. En als
s voorlooplgo Regeering dit niet kan
geven, iaat zij dan Groenendaal en ae
zulken in voorloopige vrijheid stellen,
totdat cr een Rogeermg is die dan deftni-
wet zal uitvaardigen. Bedenk
toch, dat gij uw broeders' hoeder sijt. Be
denk toch, dal hier eon jongeman zelf
moord wil plegen. En waar moet het
naar toe, als gij dat niet voorkomtAls
een niet te stuiten besmettelijke ziekte
zal deze malaise, deze drang naar zen
:igir,g rondwaren. Onze jongens cn
mannen en zij niet alleen, ook de vrou-
meisjes zullen do te begeeriger
hunkeren naar de bedwehnede woorden,
m liever dood te gaan dan door te blij-
en leven in zoo'n mal-geordendon staat.
Daarom, mijnheer de Voorzitter en gij,
leden vau de Tweede Kamer, laat do zon
ondergaan voor ge do clementie hebt
gevraagd en verkregen voor de ïnvrijheids-
Hing of voorloopige invrijheidsstelling
n dezen dienstweigeraar. Wees gij dc
groote loyale Ah.rsverus «n laat deze be-
die duizenden moeders en jonge
zijn de wonderliefelijke stem
Esther, die zachte vrouw uit het
schoone oud testamenliscbe .verhaal".
De heer Vau Zadelhof had ce»
interpellatie willen aanvragen over d«
zaak-Groemindaal. maar de ïtegeering ant
woordde, niet op deze interpellatie te kunnen
ingaan. De beer Van Zadelhof protesteerde
daarop tegen de gevangenhouding van Groe
nendaal. maar de Voorzitter ontnam hem bet
woord. Dc heer IColthek wilde de zaak op
7 September besproken zien. De heer Van
Ravenstoyn vroeg verlof tot een interpellatie
Over Groenendaal. Die interpellatie werd
toegestaan de Voorzitter wilde haar houden
op een nader te bepalen dag. Dc heer Wijn
koop stelde voor, de interpellatie morgen te
houden. Dc Voorzitter ontraadde dit, want
dc regeering had verzocht, geen zaken te
behandelen, waarbij één of meer ministers te-
genwoordig moeten wezen. De beer Mar
chant pro tee teerde daarop tegen het Kabinet
dat ziel), door zich dc-missionnair lo noemen,
ontrekt aan de minislerieele verantwoord©
lyklieid. Hel voorstcl-Wijnkoop werd ver
worpen niet 65 tegen SS stemmen. Het voor-
stel-Kolthek, om de interpellatie vooraan op
dc agenda voor 7 September tc plaatsen,
werd verworpen met 00 tegen 22 stemmen.
AANGEHOUDEN. De Rolterdauwehe
politie beeft een gemeente-werkman aange
houden. die in bet bezit was \an een rol
leer. bestaande nit zeven platen. HuUz-se-
king bracht bovendien nog een partij van
2231 tros veters aan bel licht. Na verhoor be
kende de man in verbinding le staan met
©en magazijnbediende uit een grossierdcrij in
leer en scboenmakersfournituron, die Item
gestolen goederen leverde. Het ln beslag ge
nomen© had een waarde van een 500.
doch het tweetal deed al VA jaar samen
„zaken" en elke veertien dagen had een
soortgelijke leverantie plaats.
TEGEN OVERVOLLE TREINEN.
Het dagelijksch bestuur van het Algemeen
Nederlandsch Vakverbond heeft den .minister
van Waterstaat, onder toezending van een
afschrift van een brief aar. do directie der
Nederlandscbe spoorwegeD. verzocht, de Kou.
goedgekeurde voorschriften, betrekking heb
bende op het spoorwegvervoer, te doen eer
biedigen ook door de spoorwegmaatschap-
brief san de lir-che d«r Nedcrland-
sche spoorwegen iu 'i
Als etn der minder géwenjohlc gevolgen
van de mobilisatiedig- i ondervindt het rei
zend publiek nog dagelijks den '.ast van de
toen algemeen toegepa'ie maatregelen "in
datzelfde pnbliek zoo veil mogelijk ter wille
te zjjn.
B'tj bedoelen het -"erIaden der afdeeiingen
Tan de spoorwegrijlmgco.
Had het publiek in d;n oorlogstijd geen
recht op vervoer, omdat de spoorwegen in do
allereerste plaats nebruikt moesten worden
voor militaire doeleinden, thans is daar tort»
roods lang een einde aan gekomen.
En niettegenstaande da*, wordt het pu
bliek. dat op het oogeublik toch weer reebt
op behoorlijk verroer kan doen (jeldeo. wan
neer het een geldig plaatsbewijs heeft, nu
nog steeds beschouwd als colli's, welke men
en naast elkaar kan stapelen.
Vooral met reiziger» 3de klasse is dat het
geval.
Dagelijks ziet men bij drukke treinen, dal
in deze afdeelingen meer reizigers worden
„gepakt" dan cr zitplaatsen zijn. Dc term
..armleuningen op" is berucht geworden en
kan, wanneer dc temperatuur blijft, zooals
nu reeds eenige dagen bet geval is, voor som
mige reizigers levensgevaarlijke gevolgen
hebben.
Mijne boeren, wij meencn dat in het Alge
meen Reglement voor het Vervoer, het weite-
Ijjk voorschrift slaat in art. 12 sub 3
Zonder goedvinden van de medereizigers
mogen de beambten geen grootcr aantal rei
zigers in de rijtuigen doen plaats ne-
dan voor iedere afzonderlijke afdce-
der rijtuigen is aangewezen
tar dit goedvinden wordt niet gevraagd.
Maar in coupé's met 8 zitplaatsen stopt men
heel gewoon 10 en soms npg meer reizigers.
Waar tevens in ditzelfde reglement voor
komt, dat de plaatsbewijzen op de hoofdsta
tions recht geven op vervoer met de treinen
en in de rijtuigen van de klasse op de bewij
zen aangegeven, meencn wij cr ten zeerste op
te moeten aandringen om maatregelen te tref
fen, dat deze voorschriften ook werden na
geleefd door uw personeel.
HET AFGESLOTEN STRAND TE SCHE-
VEX1NGEN. Op de vragen van hel
raadslid Van Deth bcireffeude het toelaten
van toeschouwers op de voor het baden af
gesloten gedeelte van het strand tegen be
taling van 25 cent per persoon, hebben B.
W. van Den Haag geantwoord
..Beschikkende op een adres der Maatschap
pij „Zeebad Scheveningcn", waarbij zij o.a.
verzocht haar vergunning te willen verlec-
non tol afsluiting van het gedeelte strand,
bestemd voor de uitoefening van het badbe-
drijf, overeenkomstig de bepalingen van hel
Raadsbesluit van 11 Maart 1921, hebben B.
en \V. onder dagte-ckeniug van 7 Juui de ge
vraagde vergunning verleend o.a. op voor
waarde, dal het afgesloten gedeelte uitslui
tend voor bet aangegeven doel zou worden
gebruikt. Nadat B. en W. korten tijd daar
na ter oore was gekomen, dal tot het ten
behoeve van he badbedrijl afgesloten slrand-
gedoelte, behalve aan baders legen beta
ling van f 0.25 óók toegang werd verleend
aan andere bezoekers, hebben zij, daar deze
regeling niet overeenstemde met de aan do
Maatschappij verleende vergunning en be
paaldelijk in strijd was met de bedoeling
B. en W., waarmede de Raad zich beeft
eenigd, onder dagteckening van 30 Joni
I.I., de aandacht der Maatschappij hierop ge-
sligd. Ilun college voegde daaraan toe,
geen bezwaar tegen te hebben, dat ;un
bogeleiders van kinderen of van hulpbehoe
venden toegang tot het afgesloten strand-
gedeelte zou worden verleend, mits dit niof
ogen betaling zon geschieden, terwijl in gcet
geval personen zoudcu worden mogen toe
gelaten, die uitsluitend uit nieuwsgierigheid
zich in de nabijheid van de baders wen&eheo
te bewegen. Aan het schrijven B. en W.
is bereids gevolg gegeven.
1IET TWEEDE VROUWELIJKE
KAMERLID. Na afloop var. da
Tweede K.Lr»er-vergadermg va» Dins
dag werd het nieuwe vrouwelijke Ka
merlid, xnej. Western on, in &cn bij-
eeoikoióst ,:ra de Kamerfractie van
don Vrijheidsbond, hartelijk toege
sproken en gelukg'itvenscJit door den
voorzitter der fractie, mr. P. Rink,
die haar, ook namens de Kamerled on
van de® Vrijheidsbond, fraaie bloe
men aanbood.
DOOR T SPELEN MET LUCIFERS.
Door bet spelen met lucifers door kindere»
Is de hooiberg van den heer Van den Berg,
to Tijnje (Fr afgebrand. Ruim 20.000 K.Q.
hooi jerbrandde.
