Muziek
Soort en Wedstrijden
Gsnijrrd MIenws
Suiker-Eiwit
AüisferöaiGselia Beurs
Bsr«8r!i!i6 Stond
08 ZaaK-GroeiiMiM.
HARDHANDIGE PROPAGANDA. - Me»
meld» uit Delft aan het Qbld.Ttisschou S.
D. A. 1'.- en li. K. propagandisten die werk
ten voor de #.i. i a.id5verkio7.ini;, was er don
la.itsten tijd n»K *1 eens qu»c*tie. Soms
werd men handtastelijk. De politie heeft
thans om daaraan een eind ie maken
elk der partgen ecu andere wijk tot terrein
van actie aangewezen.
NEKKRAMP. Een Infanterist uit do
Morsehpoortkuzerne te Leiden, die wegens
xiekkrap naar hei Elisabcth-aiekenhuis te Lei
den w :s overgebracht, is aldaar overleden.
DK IJLVERGIFTIGING TE MEPPEL.
Ur. C. W. Broer», directeur van het Cen
traal Laboratorium voor de Volksgezond
heid tc Utrecht, deelde omtreut do vergifti
ging door ijswafels te Meppol het volgende
Voor zoover dat uit de berichten in de
kranten is op tc maken, hebben we te Meppol
te doen met een bacterieele infectie, ver
spreid door roomijs. Dit roomijs wordt ge
maakt uit melk cn zg. ijspoedcr, dat is
mooi met suiker on wat vanille; deze be
sla nddcclen worden samen gekookt cn nn af-
kccling wordt het roomijs in bakjes van bis
cuit of tusschcn biseultkoekjcs te koop aan
geboden
Ik stel mij den gang van zaken aldus
voor. Vrydags is de ..room" gemaakt en
daarbij is deze besmet met een ziektever
wekkende bacterie. Men heeft toen den
„room" lot den volgenden dag bewaard en
tengevolge van de hooge zoiuertemperatunr
zijn de bacteriën weelderig gegroeid. Zater-
d»"* is de „room" gekoeld tot roomijs en
zij°is toen by een focst in grooto hoeveelheid
.verkocht. De gebruiker» hebben zich daarbij
liL'-met en al» gevolg daarvan zijn zij in den
loop van den avond en den nacht ernstig
giek gewordeu.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat een dtr-
genen, die bij de bereiding van den „room"
behulpzaam was, drager was van de ge
vaarlijke ziektekiemen en wanneer dus bij
de bereiding niet de noodige zindelijkheid i*
betracht, dan is de kaus aanwezig. lat deze
bacteriën in den „room" zijn terecht geko
men. la deze veronderstelling juist, dan heb
ben wij roet een zuiver plaatselijke oorzaak
to maken en doet deze ongelukkige geschie
denis niets af aan de reputatie vnn het room
ijs. In onzindelijke bedrijven van lovcnsmnl-
delenbereiding kunnen dergelijke gevaarlijke
bcsmettigeu van eet- of drinkwareu ten allen
tijde voorkomen en dat het uu in dit geval
roomijs getroffen heeft, is louter toevaL
Dit is in hoofdzaak oen theoretische recon
structie van hei gevaldoor Let vinden van
de schuldige bacteriën zou daaraan groo'.e
steun verleend kunnen worden. Ik vrees ech
ter, dat dit niet gemakkelijk zul gaan. liet
roomy», dat do vermoedelijke oorzaak is ^ge-
he.slag worden genomen. Er is toen van
iclzclfde poeder op dezelfde wijze een nieu
we „room ginaakt en deze is ter onderzoek
gekomen maar bet zon we! toevallig zijn
al* deze ook weer besmet was.
IVo oplossing ware wellicht te vinden li
onderzoek van do ontlasting der zieken, man
deze kon ik pas Dinsdag ter beschikking vai
het laboratorium krijgen cn dan nog maar
van één zieke. Juist vandaag is nog outlas
ting van eenigo zieken binnen gekomen. De
mogelijkheid bestaat du», dal ook lang? dezen
weg geeri antwoord zal kunnen worden ge
geven op de vraag, wat de oorzaak der
ziektegevallen geweest
Dergelijke voedselvergiftigingen komen
herhaaldelijk voor. In den regel echter zijn
zij van minder ernstigen aard en bijna steeds
vinden wij dan. dat bacteriën, die \eel over
eenkomst met typhusbacillen vertoonen en
den naam dragen van paratypliusbacillen,de
oorzaak zijn. Omdat het In een groot aantal
gevallen vdecw.hspijzen zijn. die deze vergif
tiging veroorzaken, bobben deze bacteriën
den imam van „vleeschvorgiftigingsbaeterië
gekregen. Hot is echter allerminst «en moi
polio van het vleesch, om deze gevaarlijke
kiemen aan don man te brengenik zou
talrijke gevallen kunnen noemen, waarbij
andere eet- of drinkwaren de overbrengers
Zooals nil het bovenstaande blijkt, h er
geen enkele reden oto tegen het roomijs als
zoodanig te waarschuwen. Wanneer liet zin
delijk er» van deugdelijke Ingrediënten wordt
bereid, is er geon gevaar van tc duchten.
BRAND AAN BOORD VAN" EEN
STOOMSCHIP.
Aan boord van het s.s. „Warsiawavar
II.A.M., liggende hy de loods der Nee.
'Anterik. Stoomvaar; Mij. te Rotterdam,
is in liet logies der oude dordo kui--'.
brand uitgebroken, doordat ee-u lucifer
achteloos op een stroomafrns word gewo;
pen. Door eigen pvrsonecl kon do brand
worden gebluscht, en beperkt blijven lol
ruim 1. Aan de Vrijwillige brandweer
werd door de directie der H.A.M. »k-n
toegang tot het terrein geweigerd zelfs
werd poiitieiiulp gerequireerd om een
hoofdman, dia xioh op hat teirein bevond,
te verwijderen, zoo meldt da Tol.
HITTE, DROOGTE EN DRINKEN.
He' Centraal Bureau van den „Volksbona
teren Drankmisbruik". vestigt, bij do
heerschende hitte en droogte, de aandacht
op liet groote nadeel van alcohol- en bier
gebruik, voornamelijk voor hen, die zws
ren arbeid te verrichten hebben. Sleehls
even zal men er zich misschien door op
gefrisoht gevoelen, manr weldra treden
loomheid en slaperigheid, vaak in hevige
mate, op.
Koude thee. al dan niet met een weinig
citroensap, koude koffie, karnemelk, rijn
thans bij voorkeur de dranken voor hen,
dio hun werk onder de verzengende stru
len der zon moeten verrichten; men mijde
vooral het drinken van niet-betrouwbaar,
ongekookt water.
Een in Engeland reeds lang bekenden
eu beproefden volksdrank verkrijgt men
door óen eetlepel havermeel met 1.5 L.
water te koken.
AM8TERDAMSCHE DKOIXiDOK-
MA ATSCHAPl'I.I.
Men schrijft ons uit Amsterdam;
Naar wij vernemen werd door de
Amsterdaansche Droogdok Maat
schappij aan de Nederlandschc
Scheepsbouw Maatschappij opgadra-
gen de bouw van een drijvend droog
dok van 25000 tons liclitvormogen.
Het is een gelukkig verschijnsel, d' 1
de Amsterdamsche Droogdok Maat*
schappij in doze moeilijke tijden een
dergolijken 6tap neemt, waardeur
haar dok-capacitch aanmerken hk
wordt versterkt, de haven van Am
sterdam voor zeer groot© schepen
meer aantrekkelijkheid krijgt cn (ie
Amsterdamsc.li© Nijverheid eon be
langrijk stuk werk is toevertrouwd.
ONGELUKKEN.
(Zie ook 2de blad).
Verdronken.
Woensdagavond is bij het baden in
dan IJssel hij Zwolle de 17-jarige
soon van de Wed. v. d. Vogl© ver
dronken. Naar zijn lijk werd gister
avond nog laat gedregd.
Door den stroom mee
gesleurd.
Dinsdagavond ie do mcclianioion F. Wie
land. uil Chemnitz, wonende te Dordrecht,
bij hot zwemmen aan het huis Morwedo
aldunr door don sterken .stroom vodronken.
Eijn lijk ia nog niet opgehaald.
Zweraongelnk.
Dia-dagavond is te Doetmeluiii lo 24
jarigo U. Erf man bij het baden in deri
Oud.- Usel verdronken.
Aoto-ongeluk.
Te Wierdori la Donderdagavond do t>7-ja
rigo landbouwer G. K. door een auto over
reden en gedood.
De gevaarlijke golfbrekers te Sche-
veningen.
Dinsdagnamiddag is aan het Btille
Strand de 25 jarige A. v&n E-, door den
sterken stroom mede in reu getrokken.
Door den heer Van Goessel, die gekleed
van deu golfbreker in zee sprong, werd
de drenkeling wederom op het droge ge-
Verspreide berichten.
De Koningin-Moeder wordt Zaterdag
16 dezer voor eonigeu tijd op het Loo
verwacht.
Benoemd ia tot commissaris van Rijks
politie A. J. lleuff, tevens oommissaris
van politie der gemeente Dordrecht.
MarktnlS2W3
BEVERWIJK. - Op de op 13 Juli al
hier gehouden groente nmarkt waren aan
gevoerd en verkocht: Postelein per mand
5060 ot. Andijvie 100 str. 34. Zuring
per ben 25 ct. Wortelen 100 bos 20—/Zo
Aardappelen klei per KG. 1213 ct. Peu
len per kilo 3035 ct. Doppers :«er kilo
3540 oL Capucijners per kilo £535 ct.
Raspers per kilo 35—45 ot. Tuinboonen
per KG. 812 ct. Rood© Kool per 100
10-/ 12. Bloemkool per 100 15—/ 20.
Uion per bos 3 ot. 81a per 100 krop 3—
4. Rabarber per 100 bos 10. Pieter
selie per boa 6 ot. Selderie per bos 6 ct.
Aardbeien per KG. 2432 ct. Frambo-
xen per slofje 0.75—/ 1.10, Bessen per
kilo 30-40 ct. Id. zw„ per kilo 1-
1.20, Kiuisbessen per slof 1 1.10.
Vervolg Stadsnieuws
Sa veiling van da Hartokamp
(Vervolff van de le p*g.)
De conihinotio Vïir tot X vindt geen
liefhebber.
Perceel XI 23 A. 40 o.A. bouwterrein
brengt op f 70C0; perceel XII 29 A. 40 c.A.
bouwterrein f 7400. Do combinatie XI er
XII vindt geen liefhebber.
Perceel XIII 2 H.A. 35 A. 90 c.A. hosch
grond en weiland brengt op f 11.603; nadat
het gemijnd is op f 3. Do combinatie Xi.
XII en XIH vindt geen liefhebber; lie van
de perceelen XII tot XIII evenmin.
Dan komt aan de orde poroeol XIV, het
hoerenhuis zelf met tencin, te samen 13
H.A. 71 A. 82 o.A.
Het wordt ingezet op f 180.000 en haalt
bij opbod f 224.090. Daarna wordt hot ge
mijnd op f 1000 door den heer J. W. G.
Droste.
Daarna wordt een uur gcp&usocrd voor
dat do verschillende eindoombmalies aan
de orde komen.
PERSONALIA.
De 2c luitenant H. Onierstal cn de
«rgeanten A. E. \V. Jonker van bet
19e regiment infanterie cn dc ser
geant M. P. van der Kulk van het
2lo regiment infanterie worden van
25 Juli t.m. 30 Augustus a.?.-gedeta
cheerd in bet, zomerkamp van, den
VrijwilHdon Kader)nndatorm te La
ren.
Aan den sergeant vnn Duinen
van liet 21e regiment infanterie» worrit
te rekenen op 21 Juli a.8. de bronzen
medaille voor 12-jarigen trouwen
dienst toegekend.
KcrkcoBcert Anny van Wel?
eu C. F. Hendriks Jr., Groote
Kerk.
Er was zeor geringe belangstelling voor
dit concert op Woensdagavond, 't Was jam
mer, want de eoncertgevers hadden beter
verdiend, althans zeker de zangeres Ann?
\an Wely, wier eerste optreden hior ter
stede dit ten minste bij mijn weten cn
geheugen ondank» de weinig opfokkende
omstandighgeden, een goeden indruk harcr
a en bedrevenheid kon nalaten
sopraongehiid van helder en
weinig klankrijk in de lage
tonen wel is waar, maar warm van tint en
expressief boven 't medium en over do ge-
lieeie tessitura egaal van kleur. En wel een
klankkleur waar men roet genoegen naar
luistert, wnarin op zichzelf reed» muziek
zit, zooals ia de stem van een nachteca
en natuurorg.ian. Het best heeft de
daarvan laten genieten in de aria
isazar" van Handel en in die
slotstrofe van „Non credo" vnn Widor, hier
tevens ook door de diepgevoelde voordracht.
Zuiverheid van intonatie cn een warm sen
timent beboeren mode tol de goede eigen-
ichappon van Anny van Woly's zangkunst.
Een fout die haar zingen echter nog aan
kleeft, is bet te weinig vastzetten van de
klinker*, die doorgaans beïnvloed worden
door den daaropvolgenden medeklinker.
Vooral hij de samengestelde klinkers hoeft
zij er op te letten dat do dubbelklank ver
meden wordt. Ook mocht do articulatie, spe
ciaal in het medium en in de laagte, wel
Iels sterker zün. 't was nu soms vrij ondui
delijk.
Doch over 't geheel was liet optreden van
de zangeres zeer bevredigend cn vooral sym
pathiek oin het natuurlijk muzikale van
haar zingen.
Dc organist O. F. Hendriks Jr. was on*
minder onbekend, reeds meermalen hoorden
wij hem alhier concertoeren. Ik kan niet
zeggen dat hij uiij ditmaal bijster meegeval
len is. noch door de keuzo zijner nummers
noch door zijn spel en zeker niet door zijn
begeleidingen, die én te eentonig èn lo sterk
waren. Achtereenvolgens vijf Boek nummer*
op het programma leek mij wel een beetje
overdreven. Het hoogtepunt daarvan was het
Preludium in fis inolllot daar was het
prachtig, maar nadien nog twee ChoraI-
vorspiefe, dal werd toch eventjes to veel
van 't goede. Met twee eigen composities
kon de organist ook maar matig boeien,
alleen aan 't slot van den avond kregen wij
beter lo hooren. het „Fax vrfbiscurif' van
KargEleri, dat de heer Hendriks dan ook
voortreffelijk weergaf.
't Blijft intusschen altijd oen foit dat
vreemde organisten, die met ons groote
gel niet, of maar half vertrouwd zijn. oen
zware taak hebben oin op liet oude instru
ment te concerteeren, en dat consideratie
daaromtrent billijk is.
J08. DE KLERK.
VOETBAL.
SPARTA WIENER AMATEURS (1-6).
Sparta speelde Woensdagavond een
vriendecliappelijken wedstrijd tegen het
Oostenrijk&ciie elftal, dat ons land be
xoekL Hierover leoen we hst volgends In
do N. R. Ct.:
De belangstelling is zeer groot, zoodat,
als scheidsrechter Eymers de beido elftal
len ln het veld roopt, er selder geen plaats-
ja onbeaet is. Sparta trapt af en onder
neemt direct een zeer vlnnlgcn aanvat,
doch de Oosteurijkache verdediging weet
alle gevaar te bezweren. Een hard schot
van Ruffelse scheert juist de lat. Dan
werken de Oostenrijkers zinh wat los en
ondernemenondernemen ecnige zeer ver
dienstelijke aanvallen, zonder evenwel re
mit at o te kunnen bereiken. Sparta loopi
nog steeds naar haar vorm te zoeken.
De gasten weten het spel te verplaatsen.
Als 00 minuten gespeeld Is, nemen zij
met «ent goed schot de leiding (0—1). Bij
Sparta Is het weer het ouae liedje, de
middelinie is goed, doch in de voorhoede
zit geen verhand, zoodat vaak opgelegde
kansen op onbegrijpelijke wijze worden
gemist. Do gasten daarentegen onderno
men aanval op aanval en het duurt mot
lang of zij weten inet een fraai schot hnn
vorspTong te vergrooten. (0—2). Zoodra
or weer is afgetrapt, stormen de Rotter
dammers op do Oostenrijksche voste af.
.T.m Vos plaatst zich achter den ba', ©d
mot een hard schot weet hij den achter
stand te verkleinen. (1—2), Kort daarop
treedt do ruat rn.
Tljdon9 rle pauzew erd ven collecte ge
houden ten bdhoeve van de Wceneohe
kinderen.
In de tweede helft konie., de Spartanen
flink oprotten en de verdediging der gas
ten krijgt het hard te verantwoorden.
Vooral de doelman weert zich schitterend,
zodat eucoea uitblijft Toeli i» het oombï-
natievermogen en de baltechniek van de
gasten Oieol wat boter dan vnn Sparta; he.
Rotterdnmsche elftal ontkomt ©enige ma
len ternauwernood aan doorboring. De
druk op het Rotterdamsche duel wordt
echter le groot en Roem moet voor een
prachtsclmt van links andermaal het oa-
derspit delven (1—3).
De gasten béWben het spel volkomen m
handen, waartegen de Spartanen weinig
of niets hebben in te brengen. Vooral
de rechtsbuiten zet telkens prachtig voor,
waarvoor hem een luid anplaus ten deck
viel. Sparta tracht het spel wel te ver
plaatsen, doch kan niet verhinderen -la;
da Oostenrijkers andermaal het net wetep
te vinden (1—4). Eeniee oogenbllkken
daarna Roem voor de vijfde maal gopos-
?eerd. (1—5). Een vrije schip, dien Spar
ta ten deel valt. wordt hoog overge-
irnpt. Keurig samenspelend komen de
gasten weer opzetten en do verdediging
van de Spartanen kan de vurig spelende
istenrijfcsche voorhoede niet ln 00
dwang houden, zoodat Roem zich ander
maal gepasseerd ziet. (1—6).
Het einde nadert meer en meer en als
scheidsrechter Eymers, die zich naar be
lmoren van zijn taak kweet, tijd fluit, heb
ben de Oostenrijkers welverdiend mot 6—1
gewonnen, waarvoor zij met eon warn,
applaus beloond worden.
Eork en SchsoJ
NED. HERV, KERK. Aangeno
men liet beroep te Engielen c.a. ds.
I). ter Haar Ilomeny em, predikant
vain Gennep. (Verbeterd bericht).
GEREF. KERKEN. - Beroepen te
Hasselt, ds. J. D. VVielenga te Anna
J acobapolder; te Kornhorn its. J.
IJ. Tiemersma te Tstunimaruin.
Aangenomen het beroep te Zuilen
(Utrecht Noord) de heer E. D. Kraan,
cm ud. to den Haag.
Bedankt voor het beroep te Haar
lemmermeer ds. P. Nomes te Scinld-
olde.
CHR. GEREF. KERK. Bedankt
voor de beroepen naar Aalten en
Vi-Gravendeed ds. J. L. de Vries te
Üijnsburg.
GEREF. GEMEENTEN. Beroepen
Boraselen ds. Minderman te Grand
apids (U. S.)
L>s. H. E. Belter, Ned. Herv. precL
te Gorsse), heeft voor hel beroen naar
Assen (Ver. v. Chr. Belangen) be
dankt.
nieren
ziekte
filoodarmosiio, zwakbeiu.
Volkomen genezing der oudste en ern
stigste gevallen door planton van Doet.
mod. DAMMAN, Specialiat.
Vraagt grat. broch. No. 94 met bewij
zen, aan SNABIL1É, Gr. Murkt 7, Rot
terdam, onder opgave v. welke ziekte
HOLLANDSERE HANDELSBANK.
5 pet. Nedcrl. 1919 01 1/2; 5 pet. Neder
land 94 1/2;
Dcli Bat. 542; Deli M»j 387; Med an W3, R.
Deli 172; Scncmboh 434.
Amsterdam Rubber KW; Nod. Rubber 50;
laten. Rubber 10.
Enim 400; Gow. Dordt 475; Gee. HolL Olie
'.74; ID.11. IV'r„|, 5,15Orimi 43; Sle.ma 53
Marine 14 1/2; Vaart 205; Nwo Vunrt 195;
fava China 145 1/2; Kon. Boot 114; Nwi
Boot 110; Pnketvaart 1L3 3/4; ünie 127'
Rolt, Ltoyd 150; Nederland 182;
Cars 154 3/4; Hide 63; Anaconda. 42; Stu
•iebakcr 98; Steels 9$; D. Kio 1 1/2; En-
16 1/2; r. Gulf 32; Missouri 3; Rail--
25 1/4; Unions 147.
Kol. Bank 130; Ind. Bank 150; Cert
Handel 157: Gew. Cult. 151; Aotions 132;
H. V. A. 391; Java Cult. »)6; Ina-uindc
Olio 44; Oonip. Argent. 128; Philips 290:
Poerworedjo 117.
»4 GEBOUWEN DOOR BRAND
VERWOEST. In het dorpje Holtor
n.d. Elbe zijn 24 gebouwen verwoest
loor een brand, welke was ontstaan,
doordat eenige kinderen met lucifers
brulden gespeeld. Ook die gemeente-
ujeklen en documenten werden een
>i der vlammen.
EEN FRANSCH MUNITIE
DEPOT IN DE LUHO.T GEVLOGEN.
- Tengevolge van een heidebrand is
ien muiiiitie-diepot L11 de nabijheid
va.11 Soissons in de lucht gevlogen.
Moer dan 450 ton ontplofbare stoffen
ar. ongeveer 10.000 granaten vatten
vlam.
STAKING VAN LANDBOUWERS.
- Uit Keulen wordt gemeld:
Landbouwers uit de omstreken zijn
staking gegaan. Zij willen aan
Keulen geen vruchten en groenten
oer leveren. De oorzaak is te zooken
het feit, dat deze boeren fruit en
oanten tot woekerprijzen verkocht
hadden en daarvoor beboet waren of
1 ngenisstnaf hadden gekregen.
E DROOGTE IN SPANJE. Uit
Madrid wordt gemeld: Ten gevolg®
ui de droogte begint in vele dorpen
:brek aan water te komen.
Buitenland
CONFERENTIE DER OOSTEN-
R IJ hSC'H E SUGCESSIESTATEN.
De herhaald© malen n'ttg 1 L
conferentie van de Oostenrijksche
Sucessiestnten zal den 12en Seiitem-
ber te Porto Rosa geopend worden.
DE PROCESSEN TE LEIPZIG.
Dc „AVondpoat" lieeft een
goh ad mot rar. G. van Sloot©»
siiient van dc-n Krijgsraad te 's Gaven
lingn. die liet proces legen generaal
„er en majoor CVuïius heelt bijgewoond.
De indruk van mr. v. Slooteu is, dat,
rekening houdend met de omstacdighe
den, het proces i» gevoerd op volkomen
conecte wijze en dat de uitspraak groo
tendaels billijk is.
Hoewel hij liet niet op alle punte
hut gevolde vonnis eens is verklaart uij,
dut zijn eerlijke overtuiging, als neutrale
ala jun*t. dat de \!.j a!go
INGEZONDEN MEDBDEELINOËN.
k 60 Cts. por regel.
VOORTZETTING
UITVERKOOP
Lafayette
GROOTE HOUTSTRAAT
HOEK NiEUWSTRAAT
IVO BIJ ONS KOOPENI
DAM 8PAART 02 VEEL GELD
Doch or la meer. In 1919 ia bcpiuild, dat
hot procca zou wordon gevoerd te Leipzig,
m DuiUcliland lie wijze a te laten geven van
ijn goeden wil eu dus naar the man in
Jbo street cn ook wei anderen redeneerden
ilspraak te doen zijn in den gocat tan
dun 11oofdbeaehuldiger. Daardoor kwam an
dermaal op don voorgrond, dat, indien hut
vonnis niet zou zijn naar don zin van
Prakrijk Engeland la ten deze veel neu
traler dat vonia zou worden gewraakt.
lir 1» gezegd, dal da bererbtiug op de Lu nog
baan is geschoven. Of dit al dan niet is
geschied, bleek niet precic» na te gaan.
liet procoa-Crusius, waarin 54 getuigen meea
ten gehoord, ia pas aanhangig gemaakt kun
nen worden na de conferentie te Spa (Juli
1920). Eorat toen konden do Duilache auto
riteiten beginnen met bel voor-onderzoek.
Men kan liet betreuren, dat dit zoo laat ge
schiedde doch opzet is hierbij ten coucn
male buitengesloten. Ilct verwijt van opzette
lijke verlangzaming is volkomen ongegrond.
in de z.iiiii-bleiiger iher Ikjwi.is
niet geleverd, dut deze voor zijn bri
gade het bevel zou hebben gegeven,
Roem pardon te verleenen. Een bri-
gade-bevol wordt nooit mondeling,
doch steeds schriftelijk gegeven. Ge
durende het onderzoek is van Fran-
sclie zijde steoJs aangevoerd, dut er
een schriftelijk bowl in handen was
an de Fransche autoriteiten. Dit
sriiriftelijk bovel een zóó belang-
ijk stuk. is niet te voorschijn gi-
komen, ó5k niet ten processie. Bo-
vemdien zijn alle officieren der bri
gade het er over eens, dat eem der-
lijk bevel uiet door den generaal is
tj.-geven. Slechts majoor Crusius hield
liet tegendeel vol. Minder juist is wcl-
liclit do conclusie van bet Rijks-ge-
echtshof, dat het bevel In het gehoed
niet is gegeven.
Immers het staat vast, dat majoor
Crusius ltet bevel gaf, verscheidene
gevangenen af te inuken. Het Rijks-
gerecbtsliof Jiecit den majoor des
wege veroordeeld tot v,e© jaren ge
vangenisstraf eai cassatie.
Hot had hem óók kunnen vrijspre
ken. Hij handelde tcgon de convau-
van Genève en van Den Haag;
doch op do overtreding van die con
venties wordt geen straf bedreigd ea
in een groot gedeelte vao juist ae
Knuische rtscJ»isgw'.c^a-fle pei-B wordt
het stand)>unt verdedigd, dat een
overtreding dier conventies lioa
l.i.dcbaar ook niet strafbaar is.
Hot Rijksgerechtshof had den majoor
dus gemakkelijk kunnen ontslaan
van ïechtsvorvolging en bovendien
iiad het hem kunnen ontslaan we
gens oorlogsuoodzaak Door de Fran
sehen zijn gevangenen en gewonden
it diön hoofde omgebracht en iiet
ware gemakkelijk geweest, deskundi
gen te vinden, die de wederzijrlsche
gevallen hadden ge-lijk gesteld, liet
Uijks-gerechtshof heeft echter gehoor
gegeven aan de vertoogon van infan-
terie-goneraal Von Kuhi, een van de
meest bezadigde deskundigen, die uit
drukkelijk heeft veiklaaru, dat, hoe
kritiek ook de toestand van de l»ri-
gade-Steaiger in doz© boschgevechten
er oi> den. dag van het g-emncri-
uic-crde feit geen porlogsnoodza-lvul ijk-
neid is geweest.
Da beeiisatng omtrent dat© beide pun
ten maakt het tonute cot ©en uiterst merk
waardig geval in do reohlsgeleerde ge
soliiedenis.
Dat majoor Crusius slechts 2 jaar
gevangenisstraf kreeg, ligt aan de psycni-
aters, die verklaarden, dat Uij in die dogen
niet geheel toerekenbaar was. Deze oon
clu-iie op zichzelve lijkt gewaagd, om.lat
zij ia opgemaakt zeven jaar na den
Uien dig terwijl Crusius ten process© vol
strekt niet den indruk maakte, iemand
ta zijn wiens geestestoestand was ge-
Hot is echter uiterst moeilijk voor een
rechter, dio uit deu aard dor zaak 1-aea
is op psychiatrisch gebied, een juis
ter inzicht te hebben dan vier artsen Jes-
kuudigen. Het is niet mogelijk geweest,
het medisch advies geheel te verwerpen;
wol ware het praetisch geweest, de vraag
omtrent de si dan niet toerekenbaarheid
opnieuw voor te leggen aan bva bulten-
landsehe neutrale psychialere. Thans
gelooft Frankrijk, dat de Duitscho des
kundigen al dan niet bewust be invloed
zijn geweest en dat hun oordeel derhalve
geen woorde heeft.
VREDESONDERHANDELINGEN.
Uit Parijs wordt geseind: De be
sprekingen tiisschen de Fransche en
Diiilsch© deskundigen zijn onder voor-
zittorsdhap van Loucheur voortgezet.
Er restan nog eeltige bijzondere pun
ten te regelen, welke door Duit« lie
gedelegeerden, die naar Berlijn ie-
rugkooren, nader zullen worden uit
eengezet.
Naar mon gelooft, zal er binnen
kort een overeenkomst over de leve
ringen in natura worden gesloten. Dc
Duitsche delegatie i6 voornemens mot
definitieve voorstellen naar Parijö te
rug te keeren.
Italië neemt Harding's ult-
noodlglng aan.
Het Stof. Aug. deelt mede, dat <l«
Italiaans che regeering president Har
ding beeft doen weten dat zijn voor
stel tot beperking der ontwapening
mei sympathie zal worden ontvun-
Hij had zijn vertrouwen in den Vol-, Jan van Nassau 9 Juli te Trinidad
konband geenszins verloren, maar
liet was steeds te betreuren, dat (lo
Vereenigde Staten daarbij niet
aangesloten. D<s te belangrijk
daarom hetguii president Harding
thans had gedaan.
Waatneer Aim riga nwdo aanzit aan
de tafel der internationale beraadsla
gingen", dus spraak hij, „doet liet er
weinig too door welke dour het bin
nen treedt. Het doal waarmede hot
thans conferenties oproept, beoogt
hetzelfde als hetgwen den Volkenbond
tor harte gaat.
...Naar mijn meening is zelfs nog
belangrijker en liocpvoller, dat de
president uitnoodigt te confereeren
over een praetisch dool, ontwapenhig.
Een hei"ope-n.tng, onder welken vorm
dun ook, van mededinging in bewa
pening, waaronder wij tientallen van
jaren geledecm bebbeai, Ls de grootst©
romp, die do nog onder haar wonden
lij<lende wereld zou kunnen treffan."
Daarna wers de heer Asquit.it n» g
op do beltaigrijke conferentie, dio go-
houdon zou werdcai en die Engeland
alIik-roMst aanging, de lorsólto confe-
•eiitic. Hij juichte die van gasvscher
harte toe. Men had dc goede govolgtn
dergelijke conferentie© rotds ge
zien ln Canada, drie kwart eeuw
geloden, in Zuid-Afrlka, nog elocbte
vijftien jaren her.
ENGELAND.
•o aanval op Lloyd George en Curzon.
„Timee" schrijft naar aanleiding van
omstandigheid dat nmhtciyko kringen
Lloyd George aanwijzen ais hoofd van do
BriLsohe de.lcg.itio -naar de ontwapenings
conferentie en officieel» kringen in overwe
ging geven, dat Curzon hom zal vergezellen,
dat dit denkbeeld in uolilieko kringen ern
stig wordt veroordeeld, waar men opmerkt
dat Lloyd George's functies zijn tegenwoor
digheid in Engeland vcreischeii. terwijl zijn
n Vredesconferentie en Oppersten Raad
van dien unrd was, dat zij tot volledig
vertrouwen in hom kan inspireereu l>ij do
vertegenwoordigers der andere mogendheden,
dio hij le Washington zal ontmoeten. Zuo
zal Curzons hooghartige houding, en diens
matig succes in buitenlandse!»: zaken, hem
niet bijzonderlijk geschikt doen zijn voor
een taak, waarin voornamelijk 'varoudige op
rechtheid en ernstige cn goede wil worden
veroischt. Do „Times" noemt lord Grey,
ChnmUcrlain on lord Bryce als bclerc ver
tegenwoordigers.
POLEN.
Naar uit Krakau gemeld wordt, zou de ge
wezen Uongaarsche connnunistenleider Bcla
Kun door do Poolscho overlieden in hcclite-
ziju genomen. Bela Kun had van Moskou
uil do opdracht ontvangen, oen rorolntio iii
Gitliciü teweeg te brengen. Tegelijk met hem
word to Lemberg oen Moskouseh propagan
da-centrum ontdekt, dat reeds over oen wijd
uitgestrekt agitatie-nel beschikte.
ZWEDEN.
Bolujirwlslsctae propagnndn.
Uit Stockholm wordt gemeld dal één der
Maandag gearresteerde communisten toegeeft
dat zij grooto aanlcoopen van wapens er-
richtten voor oen bolsjewistische revolutie
die zou ondernomen worden ln Finland, Zwe-
';»n on Noorwegen.
GROOTS BRAND. Uit Berlijn wordt
gemeld: In Dörso vernielde een door
met lucifers spelende kinderen veiuor-
zuaklo groote brand 2» grooto gebouwen,
Ook ileg ©uieentekas en alle archieven der
gemeente verbrandden.
DE DIENSTPLICHT IN ITALIA
Do nieuwe miuister vnn Oorlo?
bereidt voor <le organisatie van hot
leger rou wetsontwerp voor, volgens
hetwelk de vcrplichto militaire dienst
tijd tot 8 maanden wordt verminderd
cn daardoor de jeit»d vooraf militair
gooCfOnid zal woredri.
UIT RUSLAND.
w de Russische grens wordt ge
meld:
Moskou soli e bladen Ivestia en
■wcla govon de nnnstaande hoai-
gercn,ba-stroplte openlijk toe. Alleicm
in het Wolga-jrabied rekenen de bla
den op e®n deficit van 1(V) millioen
pud. De beide Bolsjewistische bladen
stellen vrceselijke feiten voor o ogen-
De mislukte oogst dreigt talrijke gou-
voniemeuten van Zuid-Rusland in
n zeev moellijkein toestand te bren-»
n, als vrociger nog nooit het geval
trcweest. De catastrophe zal in vel©
steden &cm groote sterfte ten gevolge
hebben.
Uit. Moskou wordt gemeld, dat ln
verscheiden gouvernementen van Mid
den-Rusland an aan den Wolga hon-
goropstanden zijm uitgebroken. De
boeren verlaten hunne woningen met
luin laatste have en goed. Militairen
worden gereed gehouden tot onder
drukking vnn den ojistand, In regee-
ringskringen wordt de toestand zeer
ernstig beoordeeld.
DF. VERHOUDING VAN POLEN
TOT RUSLAND. De Russische
Sovjet-regeeiring heeft, Knrachon tot
gezant in Polen benoemd. Zijn komst
is op einde dezer maand vastgesteld.
Tezelfdertijd vertrekken uit War
schau Filipowitz als Poolsch g:zant
to Moskou, on Hompel als Poolsch
zaakgelastigde te Kiojef.
Tezamen met, Karachan zal in Po
len oen. speciale Sovjct-delogntie aan
komen cm ©en economisch en com
mercieel verdrag met Polen op te
stellen.
Amsterdam.
KLrkstall Abbey passeerde 12 Juli
ui' Brltsch Itidie naar Rotter,
dam.
,Or -Nis? mi !2 Juli van Plymouth
W. Ir.dic naar Havre.
Prin-» der Nederlanden 9 Juli t© Se-
ban, .Vinsterdum naar Batavia.
Roepat II Juli v. Pulcmio, Batavia
naar Amsterdam.
Tambora, j). 10 Juli v.m. Point dt
Gallen Rotterdam 11. Batav;».
Wo tham Abbey p 12 Juli Malta,
Australië n. Rotterdam.
B.nida n. 11 Juli Malta, Kohsicheng
n. Gibraltar.
Bcngkalis 8 Juli te Sabang v, Sydney
(rit roet p. 11 .Tuli Ftnisterro, Aue.
tralitt naar Hamburg.
Jamt ra 13 Jpli t.3 Rotterdam van
Australië I. v. Duinkerken.
Kawl 12 Juli van Port Ssld, BaU*
via naar Rotterdam.
Netli'v Abbey 13 Juli le Amsterdam
O.-Afrika 1. v Londen.
Koningin der Nederlanden, 127 v.
Southampton, Amsterdam n. Bata
via
Rijn tmi 13 Juli te Rotterdam van
New-York.
Tab an an, 12 Juli v. Marseille, Rot
terdam n. Batavia.
Tantalus p. Juli Sagrns, Batavia
naar Amsterdam.
I.f-eldiik, 13 Juli te Rotterdam, van
Baltimore.
Zeelandia 11 Juli van Vera Cruz,
ew-Orlecns n. Amsterdam.
Ming i
i i
het inter
In bel proces te Leipzig was de rechter
(•enigermate partijdig en er was dus een dub
bele reden om te verwachten, dat hij niet
ten volle znii worden vertrouwd wat -/iju
en partijdigheid betref:. Op deze psychologi
sche basis was het reeds zeker, dat het Rijfcs-
ehlshof nimmer een vonnl* zou -vlj/r
dat in den smaak sou vallen van dc Entente
in baar geheel.
ASQUITH EN DE CONFERENTIES.
De oud-premier Asquith heeft ruun-
g.-7> ten ui© vooraitter van een lunch,
die door dc „Eighty Club" werd aan
geboden aan dc Dominion-raiiiistcra,
titans te Londen Ln conferentie.
Na hulde gebracht te hebben Pan
d« rnmisiers der Dominions en gewe
zen te hébben on de bot ('«ken is hun
ner beraadslagingen, waas hij ook op
don belangrijken stap. t!v.:ns get—i
'door den president der Vereen igde
HAARLEM,
Ondertrouwd: 14 Juli: J. ,T. Koster on J.
Evers. W. 1,. Heueens en A. M. Provoost,
D. H. Gosewohr en W. 3. Cavé; M. Yellin
ga en K. Kloozeman; J. W. de Vos en R.
Sieval; T. Freriks en F. J. v. d. Horst; W.
G. Wosseling in C. W. v. Mook, I). Blanks,
ma en C. llekkelman.
Getrouwd: 14 .Tuli: J. Mertena en J. M.
Selhorst; R. v. d. Berg en ,T. M. de Mun-
nik; \Y. Verzijlenberg on M. F. Suuren
donk; D. Spaargaren en F. C. Bos.
Bevallen: 12 Juli: L. A. Boseli—Nibbe-
ring d.. C. SmitAkersloot d.,
Overleden12 Juli F. J'rinsBoetzer 72
j.. Hazepatorslaan; 14 Juli: A. Meijer—
Tiesing Ö3 j., Sehotersingel; 13 Juli. C. v,
d. SteegBosman 58 j., Zuidpolderstraut;
M. Jooren—Vroomman 54 j., L. Poellnan.
12 Juli H. A. 16 mnd., r. van H. A. v. d
Berg. KI. Heiligland; 13 Juli: >L 4 j.,
zoon van H. Frans, Hnrmenji
SlosEïFaaptberlEliteji
THAN S ATI. A NTISGH E I.IJ NEN.
Brlelle 10 Juli van Tsingtau naar
o jrui gh ni.
Gnroet i» 13 Juli Oucssant. Austra
lia naar Hamburg
De
delij
lijk.
ling
reen
dat
butc
blij»
te b
dat
luiii
lijkt
déit
me
tum
dat
oplc
den
'dan
I Boot
volk
<n u
eers
Di
uur
Krij
field
die
Istan
gezi
tolfl
den
rerc
I aan
lijk
aanleiding vaa liet feit, dat
Herman Groenende al a.s. Vrijdag i
oor don Krijgsraad te Den Haag te-
echt slaat. L iegt bét P. A. S. te
Amsterdam in samenwerking met an
dere organisaties, een openbare ver.
gnd e ring op Vrijdag 15 Juli in „Hand
erkers Vriendenkring" ter bespre*
tng van het te vallen vonnis.
A's sprekers zijn uitgenoodigd da
heeren Schormerhoru, ds. de Jong en
D. I.ansink Jr. en mevr. Stoop
Snouck Hurspoiije.
Het Landelijk Comité van dc I. A
V. heeft Dinsdag 12 Juli Mr. jf.
Tidamuti de veraeat^er van Her-
uroenetiduai geiutervtewd, e»
biedt ons uen woorueiijken inhoud'
hei onderhoud ter plaatsing ui
blad aan.
J vraagt mij een en anuer uiede
te declen over Herman Groenendaai,
wiens verdediging door mij opgeno
men is. Met groote beiaaigsteliuig heb
ik in:j aan hel werk gezet, onuiat it
met .liep© bewondeihig ben vcrvulu
oor Itetgeen hij vooral tn de oerslfl
uim 14 dagen zijner eetstaking
taiu geeslkrucat en beginsel volle toe
wijding aan o©ne groote zaak hooft
:ui den d.ag gelegd.
Zijn verblijf in de Morsclipoort-.u* t
jj&nie tc Leiden is, naar onze men-
schelijkö opvattingen, vreeselijk g->
vooral de ae eu 6e dag zijner
staku.g ixoift lnj sterk geleden, tiet
mei-scliflijke organisme is evenwel
als alle organisch leven in staat tot
zooveel aanpassing aan de omstandig
heden, uat toen langs kunstmatv
geji weg, door middol van dwang,
■oottee 1 m zijn maag werd gobracat
na het eeaste gewichtsverlies van
•ngow-r 30 pon/, o.n soort even
wicht in zijn toestand schijnt U; zijn
ontstaan, die nu alle hoop geofi dat
luj niet alloem zijn leven, maar ook
zijn gezondheid zal kunnen behou
den, natiën, h.j spcedig wordt vrijge
laten Door de autoriteiten is slice
gedaan hem m bet leven te liouues.
Zelfs heeft bij mij uitdrukkelijk ver
zocht mui aJlen die zich voor zijn
uiteresseerem, rnede te deeleu,
dia.t, wie met licm te maken hebbenj
geliad, voor zooveel hun pliclitsver-
vulling dit toe liet, hem op mensch-
lievende wijze hebben behandeld.
Hij is wars van alle vertoon'en wij
hebben samen meermalen gelachen
om scntimenteole brieven die hij van
heinde en verie ontving en waarin
hij als p&n soort persoonlijke marte
laar werd verheerlijkt. Hij is op zijn
jeugdigen leeftijd een man.
Misschien is liet voor u nog van
belang te weten, dat eon verzoek tot
ophefting van zijn arrest ingevolge
art. 150 „rechtspleging van de land
macht", hetwelk door mij als zijn
■aadsmau oök buiten hem oin aan
den KrJjgsarad bad kunnen worden
gjodaun, op zichzelf geen zin liad; ün-
mars opheffing van zijn arrest zon
der meer, zou terugvoering naar zijn
corps tengevolge hebben gehad en (ie
tragedie zou opnieuw zijn begonnen.
Dat ile sciicrptc der actie, hier en
daar in het land gevoerd, verschil
lende autoriteiten togen hem in het
heeft gojaagd, was onvermij
delijk, maar staat inijus inziens lo«
van de zaak. Mijn taak is alleen hem
spoedig mogelijk aan zijn vrij-
heid te helpen, voor zoover de wetten
dit toelaten. Dat dio mogelijkheid
eeids nu bestaat, i© voor mij buiten
twijfel; eui de autoriteiten zouden ze-
kex hunne zaak d.i. die vau het
gezag averechts dienen, wanneer zij
eene volgens de wet menscliHevcndo
beslissing achterwege lieten, omdat
hunne w aardigheid door anderen wel-1
licht is g-.krenkt.
Groenendaal geeft ons alten het be
schamend voorbeeld van te durven le
ven volgens den eisch van eigen per
soonlijkheid en geweten Beschamend
is zijn daad ook voor onzen wetgever,
die nog steeds in gebrek© bleef de re
geling van de maatschappelijke ver
houdingen op het stuk van dén krijgs
dienst in overoonstemming te bren
gen met den meest gewonen eisch van
den modernen tijd cn (wat van 'swetr
gevers standpunt nog erger is) me'
het voorschrift van onze eigen Grond
wet, die wil dat alleen de Nederlan
ders. daartoe in staat, tot den krijgs
dienst kinsmen worden verplicht.
bestaande mililiewet, welke dit begin
sel alleen uitwerkt voor hen, die n
chain el ijk tot, krijgsdienst onbekwaam
zijn, maakt feitelijk op art. 180 Grond
wei-in breuk; saboteert hare uitdruk-
kei ia cn algemeene gestolde bepa
ling.
lint gebod niets tegen het geweta»
te doen, is blijkbaar nog maar
ten (b !e kn dc volksziel doorgedron- I
gen. Doz© jongen, dio behoort, tot
•pv.'ti sekte, en wiens geest door geen
cirogredeneu is beneveld, ho ft i!lUI
dir gebod nieuwen inhoud gegeven-
:j ;i oord.- ling ware een ycroo£
dc-Tuig van ware Ciiristeiijkheid, m
welken vorm ook gedacht^