iuitenisndsch Overzicht
HAARLEM'S DAGBLAD
Onze Laclincek
W0ZN3DAG 27 JULI 1921
TWEEDE BLAD
Uit cJe Natuur.
DE DUINEN VAN DE BREE8AAP.
.Vroeger, loeii lit: Noordzccöiaaaal nog
ijiei «©grivcu was, gold do naam Biees-
<mp ov* voor do sitei tus sollen Veis en
en lJiuuiuen, nu hoor en we haar alleen
noemen vour liet leohiaoekigo siuk lus-
Echen Wijk aan Zee, Beverwijk en lret
'Js'oordzoelcanaal. Het grootste gedeelte er
van la hoaoh en aaiclbcionlaml en tie
duinen zijn er vrij srnal, in oen hall
uurtje liobben we het strand bereikt.
Van Haarlem uit is do Broes aap in
drie kwartier op de fiets te bereiken.
Voorbij de pont slaan we dan links al
en volgen don weg door Kooswijk, een
niooi buiten met weilanden er voor cn
bossehen er acliier, waar m April een
heel jüoojo boschflora te vinden is. Dam
groc-icn wilde hyacintjes, Aronskelken eit
nièer moois, waarop ik in 't voorjaar nog
hoop terug te komen.
Voorbij Rooswijk fietsen we door een
dennenlaan; daar voorbij wordt het ter
rein iets heuvelig, zonder dat we het
daarom reeds duinen kunnen noemen
en links vinden we een gelegenheid
waar fiotscn gestald en karnemelk go-
dronken kan worden. En dan volgen we
te voet don wet' die, nu hoog en lang,
door duinen gaat. Dio duinen rijn goed
begroeid met bramen, duindoorn, kruip
wilg enz. Het kalkgehalte is Incv boog.
Hoeveel procent het- precies bevat we
ten we niet, maar de rijke vegetatie en
bet voorkomen van het hondskrula
(Anacamplis pyramidalis) is een duide
lijk toeken. Dit orchideetje, liel-purper
van kleur cn op een lange bloemsteel, .la
een plant die in hoofdzaak in de nabij
heid van de zee voorkomt. Ik vond het
ook wel iil Zuid-Limburg en bij Munster
(VVestialen) maar toch het mooist van al
OP Malta, cn togen de lieigbellingen bi]
Ventimigha in de Italkiansche Riviera,
Zou het plantje dankbaar zijn voor het
tikje zout, dat in oxizo duinen voorkomt?
Vroeger groeide het veel meer bi onze
"duinstreek en het aantal is aardig ge
slonken, al inc-enen we dat het de tam
ste 5 jaar ongeveer stationair gebleven
Dit jaar. met deze groote droogte, tel
den we slechts 3 exemplaartjes tegen 60
A 70 in 1920 en IfO in 1913. Toch behoe
ven we niet te vreezen, dat al die andere
planten dood zijn.
Tn don grond zit^ een rond knolletje,
dat uitloopt zoodra~er ivoor een vochtige
voorzomer is en dan vinden we op schijn
baar droge hellingen, maar toch altijd de
ttioordhellingcn, waar de zon het minst
brandt, tientallen diep purperen orchi
deeën-trosjes.
Dezo soorl heeft nog een merkwaardig
heid. Oj> do onderlip zijn tweo opstaan
de richeltjes. Komt er nu oen vlinder
honing zuigen dan komt de zuigtong
juist in do geul tussohen do riclicltjc-s en
vandaar in de Jange spoor, waar zich de
honing bevindt.
Bij een orchidee, die voel op 't honds
kruid gelijkt, maar met een langgerek
te tros, ontbreken die rirf'eitjes en zien
we ook werkelijk dat de vlindertjes met
hun tong bezijden de spoor geraken cn
dus als 't ware „in do ruirnto" honing
zuigen
Dit is do Muggenorchis, dio ik vroeger
tusschen IJiumden en Wijk uan Zee
vond, maar die door hel graven van do
kanalen en havens, bestomd voor het
hoogovonbedriji, uitgeroeid is. Zoo ver
ging het ook Sturmia, een zeldzamo groe
ne soort en nog vee', meer duinplanten.
He-t water, dat rn die duinen lol in Apin
blijft 6taan, lieeft nu gelegenheid om
door dat kanaal weg to vloeien.
De spoor van 't Hondskruid, zoowel ala
van de Muggenorchis, is heel smal, zoo
dat de dikko long van bommels er ei
genhjk niet in kan. Toch ia waargeno
men, dal een brutale hommel het pro
beerdo en de geheele spoor stuk scheurde.
In de bosebjea van het Hondskruid
werd vroeger fasantenvoer gestrooid. In
dat voer, dat meestal uit Zuid-Europa
komt, zitten dikwijls ook vreemde on
kruid-zaden. Zoo gebeurde hot dat er
verschillende zeldzame planten kwamen
als do Borstelkrans, een plant met roo
ds bloemen, die in een krans om den sten
gel zitten en het Bonte Kroonlcruid. De
lantsto is heel mooi, rose met wit en
bloeit buitengewoon rijk. Na een ho
gen waterstand enkele jaren geleden,
heb ik het echter niet teruggezien.
Verder groeit er Valeriaan, Koningm-
nekruid, en in vochtiger j3ren ook Dut-
jSndguldêiikiuid, inaar deze laatste is nu
met de droogte weggebleven.
Al dio -pbinten zijn geneeskrachtig. Va
leriaan wordt bij Noordwijk nog wel
gekweekt. Do sterk riekende wartels
worden in November gerooid, in een
droogtocstel gedroogd <m aan den phar-
maeeutischen groothandel verkocht.
Uit die wortels wordt dan weer hot be-
kendo geneesmiddel bereid. Tijdens den
oorlog was (1e prijs soms tieu gulden per
kilo, nu is deze zco laag dat de cultuur
nanwelidcs loonend is.
Hel Koning in nok raid lijkt wel iets op
V-alorumi, maar bloeit later. Ook is het
blad grover en do bloemen zijn „samen
gesteld". d. w. z. wat in werkelijkheid
een bloem lijkt is een hoeveelheid klei
nere bloemen bijeen.
Dit wordt maar zeer zelden als ge
neesmiddel gebruikt.
Zeer schaars en bijna alleen uit hei
buitenland te verkrijgen is het Duizend
guldenkruid, dat mei prachtige, zalm
kleurige bloemsohermen bloeit, waarvan
de bloemen zich sluiten wanneer de zon
maar even verdwijnt. Andere jaren
staan er wel tientallen op do vochtigstc
plekjes, nu zoeken w-e er tevergeefs naa-i
en verwmileren ons, dat we nog Pui
geervlas vinden, een echte vlassoort met
draaddunne stengeltjes, en witte
Een dergelijk plantje is Oogonbrood,
iet lichtblauwe tot witte bloempjes. Dl.
jaar ie he. niet hoognr dan enkele cen
ters, andcia een decimeter hoog. In
't buitenland wordt bet wel yorzameld cn
enkele dokter sölirijii het wol eens
vermengd met Duizendguldon-
kruid, dal bitter is cn dat koortóworend
eet, on andere kruiden.
Zoo bevatten voel wilde planten bitter-
sloffen oaetherische oliën, die een go-
neeakrachtige werking bobben, en het is
alleen maar jammer dat de cultuur niet
meer loonend lo on ons zomertlimaal in
den regel wat kool is voor veel 60orten,
die dan ook in Noord-Frankrijk, Duitecli-
t-n Hongarijo veel meer gekweekt
worden.
Wc volgen nu den weg weer en gaan
ren voor we den hoogen berg vlak bij
Wijk aan Zee bereikt hebben, schuins
links, in de rioliting van het strand, o>
duinen in. Nu het reeds Juli is, en do
Disanten-broedsels reeds zijn uitgevlogen,
is men niet zoo streng meer, over oenigo
wokon loopen trouwens troepen bramen
plukkende kinderen in het duin. Voor
mn zee komen gaan we door een lan
ge, moerassige vallei, maar de pracn
tigo llveras-wespenordhis is dit jaar zoo
armoedig klein, dal we met moeite enkele
bloemknoppen vinden, hoewel de plant
er bij honderden groeit.
Dan maar de zeelooper over. de laatste
duinenrij aan den zeekant. Deze duinen
rij is van boven lijnrecht on het zand
is grijsachtig en vol met schelpen. Daar
zit loodzand door, wat we dikwijls in
diepe lagen vindon, op plaatsen waar
vroeger veen is geweest. Deze duinen zijn
gedeeltelijk kunstmatig; vroeger, ik denk
bij het graven van hét Noordzoekanaal,
moet men het overtollige zand hier ge
bracht hebben, vandaar die vlakke lijn,
die liet duin hier vormt. Maar allerïian-
de struiken als vlier en bramen hebben
alles dicht begroeid. Gewoonlijk is lood
zand onvruchtbaar, omdat alle minera
len, onder inwerking van cirren die zien
de veeckorst bevinden, uitgespoeld
zijn, maar door de vermenging met on
deren grond on door bet hoog© k&lkgc
halte is dit duin tamelijk vruchtbaar. Ook
zijn er niet zooveel konijnen en in som
mige afgerasterde stukken langs den weg
in 't geheel geen. en daar zijn nu don-
netjes geplant, die teder 'jaar hooger wor-
'1"" en over vijf en twintig jaar is Wijk
Zee niet alleen een doTp aan zee,
maar ook in de bosscben. Over de voor
deden daarvan hoop ik een volgenden
keer te schrijven.
0. 8IPKES.
DE GEALLIEERDEN EN OPPER-SILEZJë
üif riEOERLAAG DER SPANJAARDEN
IN MAROKKO.
i diplomatieke redacteur van lta\.h.s
rit te weten, naar ruit Parijs -wordt
geseind, dat lord Curzon in dan loop
van oen gesprek dat hij had met don am
bassadeur do Bl. Aulaire in begtnsci
namens zijn regering instemde met oen
samenroeping van den Oppersten Raad
legen 4 Aug. en een voorafgaand onder
zoek van hc-t O. S. probleem door een des
kundigen-commissie, op voorwaarde, dat
de premiers op 'den vastgesteldcn da-
bijeenkomai ongeacht het resul
taat van het deskundigen-onderzoek.
Daarentegen zou lord Curzon het ver
st tegen de troepenzending hebben ge
handhaafd, met de verzekering, dat zulk
een 'maatregel het zoo juist herstelde
evenwicht in O. 8. zou verbreken en een
nnti-Duitsoli karakter zou hebben, het
welk een voor hot Duitsohe rijk ongun
stige beslissing zou doen vermoeden.
Bovendien merkte lord Curzon op, dat
Frankrijk de Rijntroepen tot zijn beschik
king» heeft om Duitschland tot redeu te
brengen, indien dit mocht beproeven
zich te verzetten tegen de naleving van
et besluit der geallieerden.
Daar een elk besluit voorafgaande tToe-
penzending door Frankrijk als onvermij
delijk wordt beschouwd, is dit punl liet
eenige, waarop Londen en Parijs het
niet cons zijn,.
Blijkens de berichten uit Londen san
do Berlijnscho bladen hebben de Britsch-
Fransche onderhandelingen geleed tot
niéuw o compromis-voorstellen van Fran
sclien kant. Deze behelzen, dat do zitting
den Oppersten Raad op den 4den Au
gustus zou worden gehouden.
Zoodra de Britsclie commissaris voor
Opper Süeciè, sir Harald Stuart, in Lon
den zal zijn aangekomen, zal <io Britsche
regoering haar beslissing geven op het
Fransche voorstel. Naar de Temps mee
deelt blijft do Fransche regeering noe
steeds de onmiddellijke zending van ver
sterkingen naar Opper-Silezie noodzake
lijk achten.
Volgens andere berichten uit Engeland,
heeft lord Curzon aan don Frans eb en
gezant verklaard, dat de quaestio van
het zonden van versterkingen aan den
Oppersten Raad kan worden overgelaten.
Do Egelscho regeering zal Dinsdag drie
deskundigen naar Parijs sturen.
Volgens het „Journal" zal do aanstaan
de conferentie voor het eerst weer bij
gewoond worden door den vertegenwoor
diger der Vereerdgd© Staten, van wien
men verwacht, dat liij de cuaeslie van Op-
per-BflezlB wegens het economisch ka
rakter zal beschouwen als een vraagstuk,
waarvan de pplossing ook Amerika in
leresseert, zoodat hij niet 6lechts als
toehoorder tail aanwezig zijn, maar ook
aan de disousaie en de besluiten zei deel
nemen.
Volgens een inodedeeling van den Bel
gischen correspondent van de Telegraaf
wordt uit Oppor-Sllezië gemeld,, dat in
de nabijheid van Dziergowitz gisteren de
van Berlijn komende snellren door de Po
len met machinegeweren is beecholen.
Twee Duitsohe spoorwegbeambten zouden
zwaar gewond zijn. Van Podlsehe zijde
werd als motief voor deze beschieting op
gegeven, dat de Duitsche Selbaeohuü
het dorp Dziergowitz had overvallen.
Over de gevechten tusschen de Spaansche
strijdmacht In Marokko en de Moorsche ben
den wordt door den Madrileenscheii corres
pondent van „Le Journal" nog het .volgende
gemold
De SpaariRche troepen hebben een neder
laag geleden tegen de opslandige volksstam
men in Marokko bij hun vooruitgeschoven
stellingen in de omgeving V3n Annal, gevolgd
door den tragiscben zelfmoord van den com
mandeerenden generaal met zijn geheclen
staf.
De correspondent seint het volgende yer-
isl aan zijn blad, zooals hem dat was ge
daan door een Spaanseh officier, die er in
geslaagd was te ontsnappen.
Generaal Sylvestre had slechts weinig aan
dacht geschonken aan do berichten omtrent
muiterij onder de inlandsche troepen, ia do
verwachting, dal zijn aanwezigheid onder do
oproerige soldaten voldoende zou zjjn, om
de orde te horstellen. Hy besloot, de stellin
gen te lligerrnina te verlaten met een esca-
dron geregelde troepen en het regiment in
fanterie Alcantara.
Toen deden de inlandsche troepen ton ge
tale van verscheidene duizenden, met artil
lerie, een onvorwachlon kraohiigen aanval
op de Spaansche strijdmacht op een punt, dat
bekendw staat'als de stelling van Anna).
Generaal Sylvestre, die bericht van den
inval had ontvangen en den in 'i nauw'
gebrachten troepen te hulp snelde, gaf bevel
lot ontruiming van de stelling, nadat al het
onbruikbare materiaal alsmede dat, wat men
"et kon medevoeren, was vernield.
Toen begon de terugtocht naar Annal. De
aanvallers, die voortdurend versterking ont
vingen, achtervolgden de Spanjaarden en
brachten hun ernstige verliezen toe. Niette
min waren de uit hun verband gerukte troe
pen van generaal Sylvestre in staat Annal
te bereiken, waar zij in allerijl verschansin
gen aanlegden, terwijl er draadloos om ver
sterkingen werd geseind naar Ceuta cn
Tetoean.
Inmiddels waren de inboorlingen er in ge
slaagd, de etappelinics van generaal Sylvestre
af te snijden. Teneinde een nlgemeene slach
ting te vermijden, besloot deze, nu de vijand
van alle zijden druk uitoefende, nog verder
te trekken, naar de stelling van Sedi Driss.
l>e Spaansche strijdkrachten waren toen
vrijwel geheel omsingeld door de inboorlin
gen, en de terugtocht naar de nieuwe stel
ling was een buitengewoon moeilijke laak.
De troepen, dio de gewonde manschappen
medevohrden, moesten bij kleine al'deelingen
tegelijk terugtrekken. Deze afdeolingen had
den vaak aanvallen van de inboorlingen te
verduren, die charges met gevelde bajonet
ten uitvoerden, waardoor de Spanjaarden
zware verliezen leden.
Generaal Sylvestre was met zijn geheelen
staf te Annal achter gebleven. Toen bijna al
zyn troepen vertrokken waren, cn de toe
stand kritiek begon te worden, zeide de
chef van den staf tot hem „Generaal, ik
geloof dat hot thaus lyd yoor ons is om ic
vertrekken."
„Natuurlyk zorg er voor, dat de troepen
veiligheid zy'n," antwoordde de generaal
op scherpen toon.
Kort daarop, toen de generaal en zijn staf
nog de ccuigou waren dio to Annal waren
achtergebleven, riep de generaal zijn offi
cieren byeen. Sylvestre, die doodsbleek was,
sprak de officieren als volgt too: „Heeren,
voor ieder onzer is thans het oogenblik ge
komen om onzen 1 aalsten plicht te doen."
Daarop trok de generaal zijn revolverde
officieren volgden zyn voorbeeld.
Na elkaar de hand geschud cn omhelsd te
hebben, pleegden de officieren zelfmoord.
Generaal Sylvestre was de laatste, die zich
een kogel door het hoofd joeg.
WarspreSd nieuws
NOORWEGEN.
Noorwegen en do Volkenhond.
Uit Kopenhagen worrit gemeld De Noor-
sche Rijksdag heeft met op tien na alge-
meene stemmen het regeeringsvoorstel, om
7S0.000 kronen beschikbaar te stellen als
Noorwegen» aandeel in de kosten yan den
Volkenbond, goedgekeurd.
RUSLAND.
Contra-revolutie op touw gezet?
Naar uit Rigu aan de „Wiener Morgenzei-
tnng" wordt bericht, zijn door do amblona-
i van de SovjcUregeoring een aantal per
en gevangen genomen, verdacht een con-
-revolutio in Rusland te willen bewer
ken. Onder deze personen zijn eeu twintigtal
Joden, die er op uit zijn, om de Sovjet-re
geering ineen te doen storten.
Belu Kun in hechtenis genomen.
Van de Russische grens wordt gemeld
Volgens een bericht uit Warschau zou de
Hongaarsche, in Rossisdben dienst overge
gane communist Bela Kdd, bij een poging
Polen communistische propaganda to or-
ganiseereu, in hechtenis zijn genomen.
Lcnin naar liet buitenland?
Volgens een bericht uit Ilelsingfors zou
Zinowjef kort geleden te Moskou gezegd
hebben, dat Lenin van plan was een reis
naar, liet buitenland te maken.
Staat van beleg te Moeeou.
Een bericht uit Moiscou deelt mede, dal
tengevolge van hevige onlusten de staat van
beleg over Moscou is afgekondigd.
FRANKRIJK.
Toespraak van Millerand.
In een toespraak, die hij hield op
ccptio in het l'ulais des RegSte», bepleitte
Millerand de nauwere samenwerking der
Fransche en Engclschc marine.
Wanneer .volken zulke herinneringen heb
ben, aldus spr„ is het onmogelijk, dat zij
vergelen gezamenlKk hun bloed te hebben
gestort hij de verdediging der meest edele
zaak en dat de onvermijdelijke wolken, dio
cr hangen, niet spoedig zouden verdwijnen.
In t*n toespraak aan een dejeuner, hom
aangeboden door de Ligue Maritime, bracht
Millerand o.m. hulde aan de geallieerde
vloten, welker medewerking de overwin
ning hielp bevechten.
Vervolgens de reorganisatie der marine
besprekende, zeide Millerand By de uitwer
king van het vlootpjogram moet worden re
kening gehouden met de politieke behoeften
cn do financieele hulpbronnen. In dien geest
werd het nieuwe vloolprogram opgesteld.
Frankjyk wonscht niet to co nou rr teren
mot een bevriende mogendheid, welker vloot-
capaciteit veel grooier is. Nocli to land, noch
ter zee koestert het eerzuchtige plannen. Het
bedreigt niemand, het heeft geen andere be
doeling dan zijn veiligheid te verzekeren cn
te zamen met zyn goallieerden den wereld
vrede te handhaven en het zal verheugd zijn,
indien op de conferentie to Washington be
sluiten zullen worden genomen, die den vrede
kunnen bevorderen.
De Fransche marinewoek te Havre slaagt
uitnemend. Maandag hield Millerand ccn
wapenschouwing over liet Fransche eskader
en do Eugelsche cn Amcrikaansoho oorlogs
schepen, die het feest op luisteren. De revue
eindigde met een dulkbootaanval.
Aan het feestmaal, dat in het gebouw van
do K. v. K. plaats vond, hield do Fransche
president een rede, waarin hij uiteenzette, dat
Frankrijk den vrede wil. Dezen heeft het
naar binnen verkregen, zeidfi do president.
Frankrijk wil hem ook naar buiten hand
haven. Aan het liberale en vredelievende
Frankrijk zal bet niet liggen, indien de
Y/ccsclijko oorlog, «elke het land zoovee!
offers gekost heeft, niet de laatste der oor
logen zal rijn.
Frankrijk hoeft vertrouwen in de macht
van het gezond versland. Het zag het ge
vaar tc nabij om te durven risqueeren er het
slachtoffer van te worden. Het recht en de
rechtvaardigheid zijn de eenige meesters,
welke Frankrijk erkent en het wil slechts
sterk blijven om deze boidc te doen eerbie
digen.
TURKIJE.
De Grieksch-Torkschc strijd.
De Turken hooden in berichten uit An
gora vol, dat Eskicheir en Afioen Karchissar
dor lien heroverd is.
De Turken zetten hun opmarsoh. volgen*
diezelfde berichten, voort. Moeslafa Kcmal
zou zelf de operatics leiden.
Bij een gevecht oni Ankiskoop, dat gun
stig voor de Turken verliep, zouden do Grie
ken acht kanonnen, veel munitie en tal .van
gevangenen hebben verloren.
ITALIë.
Bet Rcgcertngsprogrnm goedgekeurd.
Nadat Bonomi namens de Regoering de
onderscheiden sprekers over do Regecrings-
vorkinring van antwoord had gediend, nam
de Kamer een motie-Camerini aan, waarin
de verklaring der regccriug goedgekeurd
werdt. De stemming leverde 302 stommen
vdór, 136 tegen en drie onthoudingen op. De
socialisten, fascisten, communisten, republi
keinen cn eenige onafhankclijken stemden
togen.
Bloedige botsingen.
Naar de „Corriero della Sera" meldt, heb
ben ook in Panna bloedige botsingen tus
schen fascisten en socialisten plaats gehad,
hot karalcte-r van teil geregelde» Blag
aamen, die meer dan 2 uren duurde. Ecu
groot aantal gewonden werd van de plaats
gedragen.
MAROKKO.
Een Spaanseh échec.
Graaf Deza heeft na afloop van den ge
houden kabinetsraad verklaard, dat de re
bellen volgens berichten uit Melilla hue aan
val met zulk een heftigheid en met zulk een
overmacht begonnen, dat de Spaansche auto
riteiten versterkingen moesten zenden. Ten
slotte moesten dc troepen hun stellingen ont
ruimen. Andere troepen trokken terug op
Dardrius. De terugtocht was zoor moordend
i de verliezen buitengemeen zwaar.
Generaal Berenguer is te Melilla aange
komen en had eeu telefonisch onderhoud
met den minister vaa Oorlog. De generaal
deelde mede, dat de stellingen ten Zuiden
van Dris en Ajan krachtig door aanzienlijke
strijdkrachten waren aangevallen. De af-
deeling van generaal Sylvestre zet haar te
rugtocht voort. Generaal Berenguer voegde
aan dit alles toe. dat hij voldoende troepen
voor de verdediging van de streek van Me
lilla meent te hebben.
«b'nnenlaM
CONGRES EN ZOMERKAMP VAN DEN
NEDERLANDSCHKN JEUGDBOND VOOR
NATUURSTUDIE.
Men schrijft ons
Het congres werd gebonden in „Concor
dia" te Deneeamp (Ov.). Aanwezig waren
pl.m. 40 deelnemers, vertegenwoordigende
pl.m. 800 leden. Ook waren 3 hoofdbestuurs
leden van de Nederhindsche Natuurhistori
sche Vereeniging gekomen.
Do heer Bern ink, directeur van het mu
seum „Natura Duocl" tc Denekamp. wees
in zijn inleiding op dc schoonheid van de
streeken drukte den leden ook op 't bart
toch vooral dc natuur tc ontzien.
De heer Koster, voorzjtter van de Cen
trale Commissie, die het congres leidde,
opende de vergadering, onderstreepte nog
cons do> woorden van den heer Bernink be
treffende natuurbescherming en wekte allen
op lid te worden van do Vereeniging tot Be
houd van Natuurmonumenten.
Van dc gebruikelijke jaarverslagen ver
melden we sieohla do klacht van den pen-
i nlngmocslcr, dat door financieele moeilijkhe
den \ccl werk ongedaan moe.vt blijven.
Het voornaamste punt op de agenda was
het nieuwe accoord met do Ncderl. Natuur
historische Vereeniging.
Besloten word dat do secretarissen alle
adressen van leden zouden verstrekken aan
het secretariaat van laaULgonoeindo ver
eeniging, zoodat deze in slaat is propaganda
te maken onder de andere leden, en dat de
Jeugdbond plaatsruimte zou krijgen in „Na
tura". hut orgaan van de N. N. V. voor
haar publicaties en dat de zich vormc:
jcugdafdoclingen van de N. N. V. zich i__
zonden sluiten bij den Jeugdbond. Teven»
kan de N'. N. V. een lid aanwijzen, die ract
advisecrcnde stem zitting neemt in de Cen
trale Commissie van den Jeugdbond en noo-
digt omgekeerd de N. N. V. den Jeugdbond
uit een nfgevaardigde naar haar jaarverga
dering tc zenden. Dit accoord zal van kracht
worden als het op de jaarvergadering
do N. N. V. aangenomen wordt.
De inkomsten van de C. C. worden ver
hoogd van b op 10 van de inkomsten der
ingesloten vereenigingen.
Tenslotte werd besloten voor dc verschil
lende takken van natuurstudie corresponden
ten aan tc stellen, die het contact tusschen
de weenschapsmenscben en de leden zullen
">rmrn.
De heer "Wolda, uit V/ageningeu, sprak
'tri over rijn studie van merels cn wekte
de leden op bem inlichtingen ie verschaffen,
ver den broedtijd, aantal eieren enz.
De 'vraag of groepen natuurliefhebbers uit
de Arbeiders Jeugd-Centrale zich aan koudon
sluiten, werd bevestigend beantwoord, alleen
werd do aandacht er op gevestigd, dat geen
politieke invloed uitgeoefend mag worden.
Het officieele congres werd daarna gc-
Godurendc een week word oen kamp ge
houden aan de Dinkeloevers, niet ver van
Denekamp, waar door de hoeren Wolda,
Jonker en Betrem in de open lucht lezingen
werden gehouden met lichtbeelden, hetgeen
door het schitterende zomerweer uitstekend
aagdc.
lèr werden 7 excursies gehouden, onder lei
ding van dc heeren Jonker, Bernink. Hei
man», Dee Tombe en Sipkes, hoofdzakelijk
geologische, waartoe deze streek zich zoo
goed leent en ook botanische.
Het meest belangrijk waren dc plekken,
waar grondingen uit bet oligocecu aan de
oppervlakte waren gekomen en waar Jora-
miniferen, baaiotanden, fosforietknoüen enz.
gevonden werden.
Op het Luttcrzand werd de invloed van
wind en water op het landschap bestudeerd.
Botanisch kenmerkt de streek zich door
het voorkomen van den plantengroei vun
natte heidevelden. (Draadgentiaan (Ciceadia),
Isnardia, Velkniid, Beenbreek (Narthecium;.
Centinculus. Dwergvlag (Radislal cnz.j en
van de Dinkclflora van Bteonanjelier. Trip-
madam (Sedum reflexum) en Duizcndgulden-
kruld enz., die thuishoort np do vRor het
eenigszins kalkboudende Diukclwater ge
drenkte knikarme diluvium.
Heel merkwaardig was ook de flora op dc
overgangsgebieden tusschen het kalk-rijke o!i-
goócen (gekenmerkt door klein Hoefblad) en
het ka Ik arme diluvium (gekenmerkt door
W'ilgcnroosjos, Epilobium Arigustifolium)
Tot, <lo deelnemers aan do excursies be
hoorden vele gasten die in Denekamp logeer
den of in dc omgeving kampeerden, ook
ziju veel congres-deelnemers langer in 't
kamp gebleven. De groote waarde van hot
karn pee rer. voor de natuurstudie werd daar
mede duidelijk aangetoond.
VLIEGEN TE ZAANDAM.
Te Zaandam worden gedurende 14 dagen
op een terrein aan de Nieuwe Haven vlieg-
demonstraties gegeven, door den oorlogs
vlieger Harry Fink. Van do gelegenheid
voor particulieren, om vliegtochten te ma
ken, werd het eerst gebruik gemaakt door
den waamomenden burgemeester wethou
der Brinkman. Om do „aantrekkelijkheid"
te verlioogen, worden bovendien door den
luchtacrobaat Fritz Behindb.r verschillende
loeren in do lucht gemaakt, waarbij dezo
o.ni. mot 't hoofd naar beneden aan de
verbindingsdraden hangt, op den romp
en zelfs op den bovenste vleugel gaat
staan.
BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKEN.
Tc Becsd is J. van L., bakkers
knecht, bij het v
Linge verdronken.
VRIJHEIDSBOND. Te Assen is
een afdeel ing van den Vrijheidsbond
opgericht.
BIGAMIE. Te Maastricht is,
naar liet Hbld. meldt, naar het Huis
van bewaring overgebracht een C0-
jarige man en,zijn 25-jarige echtgc-
noote, beiden te Boeholz aangehou
den. Uit het gehouden onderzoek
bleek, dat de eerste vrouw van den
gearresteerde leefde en zij te Sippen-
nakor woonde en niet van hem ge
scheiden was, toen hij met de jeug
dige Duitsche opnieuw in het huwe
lijk trad. De man zal zich weldra ter
zake van bigamie voor den rechter
hebben te verantwoorden.
EEN ARRESTATIE MET VERZET.
Zaterdagavond is in do Keizcsetraat te
's-Gravenhago door eenige politie-agonlen
gearresteerd zekere G. D., wegens openbars
dronkenschap en het verstoren van do
orde. D. vcrzetto'zich heftig tegen zijn ar
restatio en beet de agenten in de handen.
Een van do agenten sloeg den arrestant
enige malen met de sabel op hot hoofd.
Ook tegenover bet publiek, dat met stecncn
wierp, is van do sabel gebruik gemaakt. D.
dio ernstig uan het hoofd verwond is, is
door den Eerste hulpdienst en vervolgens
naar den cenlralen post overgebracht.
AF EN TOE.
Arts; Neornt u af of toe?
Patiënt: Af en toe af en af en to»
toe.
De tijden zijn moeilijk, lieveling,
zei een man tót zijn ega en ik heb
alle moeite liet hoofd boven water te
houden.
Je zou je hoofd gemakkelijk boven
water kunnen houden, als je het mónj
niet zoo dikwijls boven liet bier hield,
antwoordde zijn vrouw.
DE BELEEDdGING.
Luitenant: Welke idioot hoeft je ge
zegd, die hoop vuil daar vlak voor
den inagng te laton liggen.
Milicien.: De kolonel, luimt'.
Luint: Goed, dan laat je het hier
liggen. Maar Je hebt vier dagen ka
merarrest, omdat je den kolonel een
idioot noemt.
Mevrouw van Hiernaast: Profes-
>r Andante was fristeren bij ons en
mijn dochter heeft voor hem piano
gespeeld. Hij vra» razend door haar
spel.
Mevrouw van Hierboven: Wat lomp!
Waarom wist hij zijn gevoelens niet
te verbergen, zooals vrij allemaal
doen.
Een vriend schreef aan Mark
Twain: 't Is al heel ongelukkig rnet
mij gec-teld. Wat kan erger zijn dan
kiespijn en oorpijn tegelijk?
Mark Twain antwoordde: Mij dunkt,
rheumatiek en Vitusdans.
ONTHULLING MONUMENT ASSER.
Een B. T. A.-telegram uit Parijs
meldt, dat de „Academie des scien
ces morales et politïques", die trit-
gonoodigd is zich te doen vertegen»
woordigon bij dc onthulling van liet
monument ter nagedachtenis van Dr.
T. M. C. Asser, op 30 Augustus 1-e
's-Gravenliage, daartoe heelt aange
wezen den Fransehen gezant, den
heir Charles Benoist.
DOOR ZIJN HOND GERED. Dezer da-
bcn begaf een boerenarbeider te Micrlo, zich
in bet EindhoveiiKhc kanaal te waterhoe
wel hij" niet kon zwemmen, waagde hij zich
toch naar het midden, waar hij spoedig naar
dc diepte verdween. Op zijn hulpgeroep
kwam zijn hond tooloopcn, welke in de vaart
sprong om ziju baas tc helpen, IJc drenke
ling wist zich uan hel dier vast te houden
en "word zoo naar den kant getrokken, hier
mede aan oen wissen dood ontsnappende.
MISDAADI In oen polder ondei
Leur is de 30 jango Jac. Rovers uit Br«<l&
verdronken gevonden. Het ltjk liad ver
scheidene wonden aan hols, handen en in
de rijde. De politie stelt een onder: .".k in,
aldus meld: het N.v. d. D.
EEN INDRINGER GEARRESTEERD.
Het stadscentrum van Roosenda.ij werd Vrij
dagavond in rep cn roer gebracht door ccn
.llci'brutaalst indringen van een vreemd sujet
ïn het klooster van de Zusters in dc Molen
straat aldaar, schrijft ,.üe Msb.".
Dc man oen Zuiderling van type met
:Ls over zicli ah een Zigeuner, gekleed in
grijs oostuuin on met eCn groeten grijzen
deukhoed op had aangescheld cn vroeg
aan het bel-moisjc om Moeder-Overste te
spreken. Op haar mcdcdcelicg. dat hij dan
aan de kloosterdeur moest aanschellen, wyl
hij thans zich aan het Maris-pcr.jionaat aan
bood, liep hij het meisje omver cu stapte
met groote passen de gang in, waar hij werd
aangesproken door een et-rw. zuster, die
hom terecht wilde wijzen. Doch plotseling
dreigde hij nu met ecu revolver, waarop het
meisje cn de zuster dc vluoht namen.
Een aantal geestelijken cn particulieren,
die in de aangrenzende schoollokalen bezig
•aren met dc inrichting van een Missic-tcn-
jonstelling, werden gewaarschuwd en be
gonnen, tezamen met de te bulp geroepen
politic, een onderzoek, dat meer dan een uur.
duurde. Toen de indringer aan den achter
kant van het gebouw trachtte te ontkomen,
viel hij in handen van de politie, die het ter
rein geheel had afgezet en den arrestant nu
overbracht naar het politiebureau, omstuwd
door een groote menigte, die dreigend op
drong. Onder de duizenden en duizenden,
die langen tijd in spanning hadden gewacht
op de aabouding, ging een gejuich op, sclwijft
het blad, toen de indringer onschadelijk was
gemaakt.
DE A.NT1-REVOLUTIONNAIRK PARTIJ.
Naar de Stuud, verneemt ligt liet
Ln liet voornemen op Vrijdag IA Oc
tober a.s. een deputatenvergadering
te houden ter bediandeling o.m. van
het vraagstuk der candidaatstclliiig
van vrouwen (rapport commlssie-
Idenburg; en van de stichtlngsacte
der „Doctor Abraham Kuyperstich-
tüig", verkiezing van een Raad van
Beheer.
DE ROOFMOORD TE EESTRUM.
Nader wordt gemeld, dat do 21-jarige P.
H., dio aangehouden was in verband mot
den moord gepleegd pp den 73-jn.rigen
L. V. to Bestrum, die eerst ontkende, ee-
nigeu tijd later, bij d© confrontatie niet
het lyk bekend heeft, het feit te Lebben
gepleegd. 11. is thans in verzekerde be
waring gesteld.
'euilleton
Dr. Mark Eanstord eo
zp
13)
llei drama van liet kerkhof
In WTychcster, zooals do journalisten
bet noemden, had in alle bladen go-
staan, zoowji in Londen als in do
provincie; er kon niet meer ruchtbaar
heid aan het geval zijn gegaven en
toch was er niemand hohalve do
bankdirecteur op afgekomen. Als er
nog ©on of ander familielid over dacht
om zich aan te molden zou de ver
klaring van den bankdirecteur hein
zekc-r haast hebben doen maken
want er was eau som van honderd
duizend gulden beschilchaar voor de
naaste familieleden van Jolm Bra
den. En Brycé was van oordeel dat
niemand ncht-en-veertig uur zou
■wachten voor hij honderdduizend gul
den opeischte. Als iemand daar kans
toï zag zou hij zvker dadelijk een te
legram sturen of telefoneoren. Maar
tot nu toe had de politie in Wryches-
ter van niemand iets gehoord.
Toen hij* alles nagegaan had, zag
Bryce geen betere richting cm in te
zoeken dan die Company Item aan de
hand had gedaan, Bartherpc. Hoewel
Ambrose Campany een boekenwurm
was, was li ij een pientere, verstan
dige kerel, vond Bryce, eon man met
goede denkbeelden.
En hot was nog zoo dom niet va,n
hom om te veronderstellen dat iemand
geen oud bock over een onboteeke-
nend klein stadje als Bartkorpe kocht
als hij er geen belang in stelde; als
Campany gelijk luid met zijn theorie
was BarUiorpe waarschijnlijk dc ge
boorteplaats van John Braden. In
Barthorpe zou hij misschien wat meer
te weten kunnen komen over John
Braden en wellicht ook over Rans-
ford. De politie in Barthorpe had wel
getelegrafeerd dat zo niets over Bra
den wisten, maar dat had er, vol
gens de opinie van Bryce, weinig mee
te maken hij was al tot de con
clusie' gekomen dat Braden een aan
genomen (naam was. Als hij naar
Barthorpe ging, zou hij de politie
niet lastig vallen hij kende wel een
betere marnier om er acliter to ko
men. Zou hij gaan? was liet de
moeite waard? Na een oogenblik na
gedacht te liehbcn kwam hij tot de
conclusie dat alles de moeite waard
was waardoor hij Ransford in zijn
macht kon krijgen. Practisch als al-
lijd ging hij naar de Openbare Lees
zaal en zocht daar allerlei bijzonder
heden over Barthorpe op. Hij ontdek,
te dat Barthorpe een oud marktstadje
was in het noorden van de provincie
Leicestershire, met tweeduizend in
woners; het plaatsje was alleen be
roemd omdat er eern slag geleverd was
iin den tijd van den Rozenoorlog; de
meiisohon hielden zich hoofdzakelijk
bezig met landbouw en met kousen-
industrie, blijkbaar was het een saai,
slaperig stadje.
Dien avond pakte Bryce een hand
tas ch met ding mi die luj noodig had
om een paar dagen op reis te gaan
en den volgenden morgen nam hij een
vroegen trein naar Londen; op het
eiaKl van den middag zat hij in een
sneltrein naar het Noorden en keek
tnt het raampje naar de golvende
groene landerijen van Leicestershire.
En terwijl dc trein drie minuten stil
stond in Leicester, zelf hoorde hij de
harde stemmen van de conducteurs
op het perron,
Barthorpe volgende halte! Bar
thorpe volgctnde halte!
Een van de twee andere mannen die
mot Bryce 6amen ln een rookcoupé
zaten wendde zich tot zijn metgezel
toen de trein weer begon te rijden.
Barthorpe? merkte liij op. Dat
is liet stadje dat genoemd werd ln
verband met die vreemde geschiede
nis in Wrychcster waar de kranten de
laatste paar dagen zooveel oyer go-
scbrevcn hebben Die geheimzinnige
onbekende die honderdduizend gul
den bij e,n Londeusclie bank had lig
gen en dien niemand kende, had niets
anders bij zich dan een boek over
Barthorpe. Wonderlijk! En toch, of
schoon men donken zou dat hij iets
mot dat plaatsje, te matoetti liad, zeg
gen ze dat niemand in Barthorpe
iemand van zijn naam kent.
Och, zoo heel vreemd kan ik dat
toch niet vinden, antwoordde dc an
dere man. Misschien heeft hij dat
oude boek wel om de een of andere
heel eenvoudige reden gekocht men
zou er zoo veel kunnen liedenkecr.
Neen, ik heb dat geval in de kranten
gelezen cn dat boek heeft niet zoo
heel veel indruk op mij gemaakt.
Maar ik zal u eens wat zeggen één
ding is mij opgevallen. Ik ken de
omgeving vuil Barthorpe over een
paar minuten komen we er langs
ik ben er heel vaak geweest. In de
kranten stond dat de naam van dien
mau John Braden was. Nu is er vlak
hij Barthorpe een dopje dat Braden
Medworth heel. Dat is oen eigenaar
dig toeval, en als men da» verder
weet, dat de man een hoek over Bar
therpe had. wel, misschien zit er
dan wel -wat achter meer dan wij eerst
dachten.
Nu, het is een vreemd geval, een
heel vreemd gov al, zeide de eers'.e
spieker. We zullen er zeker nog
vel moer van hoeren, want u kunt er
.al) overtuigd zijn dat er toch wel
iemand op die honderdduizend gul
den af zal komen!
Bryce stapte in Barthorpe uit, dank
baar voor wat de man iu het hoekje
van de coupé gezegd had. Hij zou
eens gaam kijken in Braden Medworth
oen dergelijk' toeval mocht, hij niet
negeeren. Maar eerst in Barthorpe
zolf een vreemd ouderwetscli markt
plaatsje, waar zélfs enkele der voor
naamste huizen nog lieten daken
hadden en waar nog eiken avond bij
zonsondergang de klok geluid werd.
Op het marktplein vond hij een ouder
wetscli hotel, vlak bij de kerk, en in
de met eikenhout betimmerde eetka
mer, die vol hing mot portretten van
jagers en oude platen van jaelutafe-
reelen en diligences, gebruikte iiij op
zijn gemak eon stevig maal.
Het was te laat geworden om dien
avond nog een onderzoek in te stellen
.en toen Bryce op zijn gemak gedi
neerd had liep' hij de rookkamer bin
nen een. nog oudere en eigenaar
diger kamer dan de eetzaal. Het was
een vertrek zooals men ze alleen maar
in zeer oude huizen vindt, een kamer
met allerlei holletjes en hoekjes een
groote open haard en oude meubels
cn oude schilderijen en antiquiteiten
de soort van kamer waar de ouder-
wetsche winkeliers uit een klein stad
je lievex 's avonds bij elkaar komen
in de moderne sociëteit. Er waren
verscheidene mcnschen van dat soort
iji de kamer toen Bryce binnenkwam.
Zij bespraken allerlei plaatselijke toe
standen met elkaar. Hij zocht een»
rustig hoekje op en ging daar zitten,
rooken, de gesprekken om hom heen
vermaakten hem wel, hij had Kr bij
zonder veel slug van om belang ta
stellen in alles wat hij hoorde cn zag.
Maar nauwelijks was hij op zijn ge
mak in eau leunstoel gaan zitten of
de deur ging woei' open cn dc oude
Simpson Harker kwam dc kamer bin
nen,
HOOFDSTUK VIII.
Het verdere onderzoek.
Toen Harker met zijn pientere oog
jes de kamer rondkeek, alsof hij het
gezelschap waarin hij zich bevond,
eens goed op wilde nomen, viel zijn
blik bijna dadelijk op Bryce maar
de dokter had toch nog net tijd ge
luid om een onschuldig gozicht te zet
ten alsof hij verrast was door dezo
ontmoeting. Harker wondde geen ver
rassing voor hij keek eenvoudig
verbluft toen Bryce ojis'.ond en hein
een gemakkei ijken stoel aanbood.
(Wordt vervolgd).
