Een lac&tseblp In brand
Kolen voor ie a.s. Winter
Hinnoiilanil
Do „TtiiuV ©rnceint uit Smyrna: De
berichten omtieni (ie laatste Qriekache
ovtrw'.nuuig ujn overdreven. De Gnokeu
tebbor. de rivwc Sakasia bereikt, maar uiet
evers ebroden.
De „ïimce"-ooxresjK>nd«Bt te ConaUa
tinopel dal een lievige strijd wjrdt
verwacht, voordat do Grieken Angora iui-
hebben bereikt en dat men vmi mee-
nhig is, <iai koning Constanten oen groot
risico pp neb neemt. Maar do üriakscbe
generale staf schijnt vol ven rouw cm oin-
uorii. hel succes to rijn da .Times- -
correspondent beeft ook werkelijk den in
druk gekregen, dat de nationalisten do be
volking er op hebben voorbereid, Angora
Uit Constant In upe wordt aan de „Ti-
nies" gomed, dat de Grieken, na de
Sakari to zijn overgetrokken. eeai po
ging doen om don Turkschon linker
vleugel »e omsingelen. Ten Zuid-
Westen van Angora wordt een hevige
veldslag verwacht, die wellicht reeds
is Iregonnen.
De Times" verneemt uit Athene,
De Grioksohe minister van Oonlog,
Theotokis, hoeft vandaag verklaard,
dat de Grieken voornemens zijn, tot
Angora op te rukken, dooh daar niet
blijven. eHt doel van dezan opmarsen
tot Angora is, znch te waarborgen te
gen elke actie in strijd met de beslui
ten der mogendheden. De minister
van Oorlog schatte het Turksuha le
ger op 60.000 man en verklaarde, dat.
te oordeelen naai- de snelheid, waar
mede de Grieken opereeren, de gehee-
!e oorlog binnen e>en maand geëindigd
tal zijn.
AL3ANIÖ EN JOECO-SLAVIt.
Albanië heeft een oproep aan den
Volkenbond gericht, waarin geprotes
teerd wordt tegep de onwettige bezet
ting van Albaneesch gebied door
Joego-Slavié.
OPSTANDEN IN BRIT8CH-
INDlë.
Uit Bombay wordt gemeld
Ernstige opstanden hebben te Call-
cut plaats genad. De toestand te Tiru-
rangadi is zeer ernstig. De spoorweg is
vernield. De telegraafverbindingen
zijn afgesneden .Het postkantoor is
een prooi der vlammen geworden.
Vierhonderd manschappen van het re
giment van Lelneter zijn naar Calicut
gezonden. De opstandelingen breken
de rails op.
De tweede zitting van de Indische
wetgevende vergadering zal op 1 Sep
tember e.k. te Simla worden «eopend
L en belangrijke punten komen dan aan
de orde.
Drie leden hebben ieder afzonderlijk
moties ingediend, waarin gevraagd
wordt afschaffing van rassenonder
scheid met betrekking tot de Indische
wetgeving, zoodat b.v. een Europeesch
Britsch onderdaan, al verlangt hij
zulks, niet per sé moet worden be
recht'door een Europeesch magistraat
of een magistraat van een der Presi
dentschappen. De oude bepaling heeft
reeds jarenlang een onderwerp V3n
bespreking uitgemaakt op Indische na
tionale congressen en opheffing er van
zou de openbare opinie in Indië zeer
bevredigen. Een andere motie ver
langt, dat geen beslissing van de Rijks-
conferentie de Indische bevolking ce-
treffende, doch niet rakende de verhou
ding met vreemde mogendheden, zal
worden toegepast alvorens te z-jn goed
gekeurd door de Indische parlements-
tUEen andere motie, die in bespreking
zal komen, is die. welke vermekt den
minister voor Tm ie te berichten, a
de wetgevende vergadering betreurt,
dat een leening van 7 1/2 rniUwen
a-.nd sterling zal gesloten worden
ronder dat de vergaderingtdaarover^is
geraadpleegd cn zonoer dst de gelegen
heid is opengelaten daarin ka
pitaal te beleggen en dat zulks inde
toekomst niet meer zal plaats hebben
buiten de wetgevende vergadering
om.
DE TOESTAND 1N RUSLAND.
Volgens berichten uit Moskou begint Lc
inin zich hoe langer hoe meer naar rechts
te wenden. Fir zijn al verschillende rnnat-
ragelen genomen, waardoor het hij do Bms-
jewiki zoo gehate kapitalistische stelsel
Wordt hersteld. De handel is weer toe
gestaan en de huren van door de over
heid genaaste huizen zijn weer henteld.
staat betaalt alloen nog maar de hu
ren van klelr.e woningen, die door siaats-
ar Leiders ïijnbetlolcVen. liet posltarief Is
w.-T ingesteld cn de frankeering bedraagt
voor gewone brieven 250 roebel en voor
aangeteeier.Je brieven 1QC0 roebel; teio-
grsmtnen worden berekend naar S00 tot 'CXX
roebel per woord. Voorwerpen die in de
re-jneringsfabricken zijn vervaardigd mo-
g.T. niet beneden deö marktprijs worden
verkocht. Ook de spoorkaartjes zijn weer
ingevoerd; do prijs van een reis van Ve-
•troKrad 'naar Moskou is vastgesteld op
840.000 (zegge achthonderd veertig duizend)
roebel.
Ken bericht uit Riga meldt dut treinen
waarmee voedselvoorraden naar Rusltnd
weiden gezonden, daar door het treinpcr
soneel en de hongerende bevolking zijn
leeggeplunderd. Te Moskou worden, on
danks de nieeet strenge voorschriften, de
v.v r.-aden welke door de Sovjetregeoitag
zouden worden verdeeld, openlijk op de
markt verkocht,
A'ia Helsiugfors wordt gemeld:
De toestand in Astrakan wordt vol
komen vertwijfeld genoemd. De stad
verkeert in een zoo ellendige toestand,
dnt het hopeloos zal zijn, zelfs door al-
gemeene desinfectie-middelen ook
maar eenigszin» met succes de cholera
en de Aziatische pest, die beide in de
stad woeden, te kunnen bestrijden. De
plaatselijke raden en overheden, die
tegen deze epidemie onmachtig zijn,
hebben do Raden-regeering voorge
steld de bevolking van de Astrakan
naar Siberië over te brengen en dan
de stad in brand te steken.
De „Manchester G-uaidiau" publi
ceert een artikel van de hand van bri
gadier general C. Birdwood-Thomson,
die na verschillende belangrijke dien
sten in den oorlog bewezen te hebben,
in April van dit jaar als afgevaardigde
van het Internationale Roode Kruis
naar Constantlnopel ging, teneinde
zich bezig to houden met de kwestie
der Russische vluchtelingen, en die
thans pas uit Rusland teruggekeerd
Is aan welk land bij als vertegenwoor
diger van het „Save tho Children
Fund" een bezoek heeft gebracht.
Hij schrijft o.a.
Moskou is geen vroolijke stad. Vijf-
en-neg«ntig procent van de winkels
zijn gesloten, en in de meeste zijstra
ten groeit het gras tusschen de dee
pen. Er zal veel ellende cn armoede
zijn, maar zij treden niet zoo aan den
dag als b.v. in Rig3 cn Berlijn. Er zijn
peen groote contrasten tussohcn rijk
dom en armoede meer, de mensohen
hebben zoöal geen tevreden, dan tóoK
een berustend voorkomen.
Intuschen komt er een kritieke tijd
zoowel voor Moskou als Petrograd
aan. De steden zullen voortaan de
voedselvoorraden moeten mlseen, wel
ke zij tot nu toe in reserve hadden. De
hongorgebieden eischcu deze op. De
regeering is in deze tot het brengen
van twee groote offers moeten over
gaan.
Ten eerste heeft zij eenigo van haar
economische theorieën moeten laten
varen, daar zij aan particuliere onder
nemen», die door middel van coöpera
tieve verecnigingen optreden, de voed
selvoorziening voor een groot deel
heeft overgelaten. Voorts ia zij een
godeelte van haar politieke macht
kwijt geraakt.
Zij heeft nl. het krachtige wapen
verloren, dnt zij tot nu toe in handen
had, door haar bezit van de voedings
middelen en haar macht over de ver
deeling van de levensbenoodigdhe-
den.
Het is rustig te Moskou. Openbare
dronkensch-p of wanordelijkheden ko
men uiet voor.
Do persoonbeschrijving, welke de
Europeescho pers van Trotski geeft,
zegt schrijver, hadden mij doen veron
derstellen, dat ik met een Ietwat ar
rogant en zelfgenoegzaam man te doen
zou krijgen. De indruk, dien hij echter
op mij maakte, toen ik persoonlijk
met hem sprak, was daarmede geheel
in strijd. Trotski ia buitengewoon be
scheiden in zijn optreden hij heeft
zichzelf volkomen in bedwang, is vlug
van begrip, en een der beste sprebera,
die ik ooit heb ontmoet. Daar hier een
soldaat het woord voerde met een mi
nister van oorlog, sprak het vanzelf
dat wij over oorlog voeren kwamen te
spreken. Ik vertelde licm, dat volgens
mijn meening de bolsjewiki bezig wa
ren een nieuwe methode van oorlog
voeren toe te passen. Ik meende vol
doende redenen te hebben, dit te ver
onderstellen. Ik had vijf groote oorlo
gen meegemaakt en ik had daarbij deel
uitgemaakt van de overwinnende le
gers, die enkele gebieden geheel had
den bezet en langen tijd volkomen in
hun macht hadden geluid, en niette
min had ik, toen ik vijf jaar later te
rug kwam. opgemerkt, dat 95 pet. van
de bevolking nog precies zoo leefde
ala voorden oorlog, terwijl in sommige
gevallen de streek onder een geheel
ander bestuur was gekomen. De oorlo
gen baden inderdaad, hoe groot de
overwinningen ook geweest waren,
slechts een „rimpeling in het water"
beteekend, het innerlijke leven der na
ties hoegenaamd niet geraakt, üe bols
jewistische wijze van oorlog voeren
scheen echter te beginnen met het ma
ken van propaganda onder 95 pet. van
de bevolking en eerst daarna kwam
het geweld in den vorm van een be
trekkelijk klein aantal soldaten in ge
pantserde auto's die de zaak grondig
aanpakten.
Trotski's antwoord hierop was eigen
aardig genoeg. Hij zeide„Dezo me
thode van oorlogvoeren is niet zoozeer
een Russische vinding als wel een En-
gelsche". En bij wijze van verklaring
voegde hij hieraan toe: „Herinnert
gij u, wat Oliver Cromwell zei toen hij
weigerde een zijner manschappen voor
een begane misdaad te straffen Hij is
een goed preeker", zeide hij.
De berichten tusschen oen wrijving
tussohen Trotski en Lenin zijn volko
men ongegrond, zegt schrijver verder.
Toen ik mijn verianeen te kennen gaf,
om Den in te spreken, toonde Trotski
zich terstond bereid, deze aangelegen
heid voor mij te regelen.
Lenin woonde toen ter tijd ergens
even buiten Moskou. Hij was daar on
der dokters behandeling, en kwam al
leen te Moskou als er bijzondere kabl-
netszitiingen waren.
Trotski sprak verder met trots over
de verrichtingen van het roode leger.
Hij zeide. dat de verhouding van het
aantal gemobiliseerde boeren tot het
aantal gemobiliseerde
totaal der boerenbevolking nog niet
juist was, doch dat hij elke woek 3000
man demobiliseerde, voor het meeren-
deel fabrieksarbeiders, wier diensten
elders noodig waren, en dat weldra de
boeren do hoofdmacht in het leger zou
den vormen.
Trotski sprak verder mét mij over
de buitonlnndsche politiek. Hij toon
de zich geenszins verontrust over het
optreden van Sawinkof in Polen, noch
over dat van Mannerheim, en een
mogelijke bedreiging van Finland uit.
Omtrent Roemenië koesterde hii even
min eenige zorg, doch hij zeide niet
zeker te zijn van Japan, en vroeg mij
of Eneelands verdrag met dit land zon
inhouden dat het 'n Japansch offensief
van Wlndiwostok uit zou steunen. Lit-
win of sprak met mij over de wensche-
lijkheid van een nauwe verstandhou
ding tusschen Rusland en Groot-Bril-
tannië betreffende de kwesties van
het Verre Oosten.
Tsjitsjerin is de diplomaat onder de
bolsjewistische leiders. Hij toont dat
telkens en hij Is argwanend en zoekt
achter alle voorstellen op welk gebied
ook. bedreigingen tegen Rusland. Zoo
is hii gekant tegen de toelating van
buitenlandsche missies voor de stcun-
verleening aan de hongergobiedc-n,
omdat hii vreest, dat zij wolven in
schaapskleercn zullen blijken te zijn.
Wat ten slotte betreft den hongers
nood, die inderdaad een vroeselijken
vorm heeft aangenomen, niemand te
Moskou is blind voor de mogelijke ge
volgen. Toch heerscht er geen paniek.
Er zijn verschillonde regelingen ge
troffen. welke zoowel zakelijk als
methodisch lijken, en ten doel hebben,
van de districten Moskou en Petro
grad uit, voedsel naar het Wolgabek-
ken te zenden. Kamenef ia het hoofd
van de eteun-commissie, en hij be
schikt over uitvoerige statistieken van
vroegere hongertijdperken, en do maat
regelen, die toen genomen zijn, om
de bevolking te redden. Hij zeide mij,
dat hoewel deze hongersnood geble
ken was ernstiger te zijn, dan men
eerst vermoedde, over een minder
groot gebied verbreid was, dan b.y. in
1891. Zijn voornaamste zorg was op
het oogenlik, voldoende zaalkoren te
krijgen, want de werkelijke ramp zou
eerst komen, als de velden onbebouwd
moesten blijven liggen. Bij de steun-
verleonling zal geruïk gemaakt wor
den van de legororganisatie.
Het commissariaat van Oorlog wordt
nl. naar men mij medeeelde, het meest
geschikte departement in deze geacht,
het heeft ondervinding inzake troe
penbeweging en voedselvoorziening op
groote schaal.
Trotski'.-» organisatie-talent zal als
een voorname factor bij het nemen
•an dit besluit hebben gegolden.
gevlogen.
47 slachtoffer*.
Hei luchtschip Z.B. 2 is Woensdag lx
van Huil ontploft, en brandend in tvfêm
etukkeu in de rivier de Humoor gov alien.
Van de 43 personen, ciio aan boord ware»,
zijn «lochia twee gered.
Zoaxls mem weel, was het luchtschip door
Engeland aan de Vereonigde Staten ver
kocht, en zou het binnenkort daarheen
vertrekken.
Nadar wordt gemold, dnt do ramp om t>
uur 45 geschiedde, terwijl het schip oo-
vou do Huanbor kruiste. De val werd go-
zien door «en groote menigte mensolien,
die in alle richtingen uiteenstoven, can de
vallende overblijlscleu te ontloopen. II.i
reusachtige gevaarto viel in het centrum
var do stad in de rivier, terwijl de vlam
men «n een blauwe rook honderden meiers
hoog opstegen. De mcu::gte, die de ramp
gadesloeg, was verstomd van ontzetting. Er
kwamen onmiddellijk van alle zijde» Boo
ten te hulp, -mi te trachten, de bemanning
te redden. Er waren een aantal Amerika
nen aan boord. Spoedig weiden versaken»
ne lijken gevonden, alsook «enige gewon
den, die onmiddellijk naar een ziekenhuis
werd cm gebracht.
In een later telegram wordt nog gemold,
dru er van do bemanning nog slechts twee
in leven zijn, namelijk de gczagVoerdei,
luitenant-v".leger Warm, «n «en Amen
kaanseh lid van de bemanning, Ba tem tin,
uit I-Ialifax.
Bijzonderheden over 't luohtschip.
Hot luohtschip stond bij deze vlucht on
der leiding van den IOngelschen comm.111-
dant, maar de Amcrikaausche bemaning
was geheel in functie. Do R J3 was een ge
wapend bestuurbaar luchtschip van de ma
rine. Het werd in November 1B18 op ;U
pel «ezel op de werf van de firma fhort te
Cardington, In April 1520. teen het bijna
gereed was, werd do bouw overgenomen
door de regec-rmg. Do bouw van het lucht
schip werd toon voltooid door het mïnts-o-
rie voor Luchtvaart.
Het schip maakte zijn co ret o vlucht op
25 .luni van dit jaar. Het werd toen even
gecommandeerd door den luitenant-
■ur A. H. Waren en maakte een
tocht van 6 1/2 uur over het vaste land
van Engeland. Larer vloog het luohtschip
naar Howden, vanwaar liet Maandagmor
ecu opsteeg voor een dricdaagsche reis, die
thans zulle een noodlottig einde heeft go-
nomen. Het was het grootste luchtschip
ter wereld met een capaciteit van 303-'i00
kubieke voet.
liet schip was grooter dan het Duksco*.
luchtschip T, 71 dat aan Grooi-BritUnme
was uitgeleverd overeenkomstig het vre
desverdrag. Het was 700 voet lang.
Do R 58 rou gekocht worden door de Ame-
rikaansalie regoering, on, zoo»Is wij eenige
dagen geleden meldde, do volgende weck
do reis omar Amerika aanvaarden. Eergis
teren. Maandag, vertrok 't voot een proei
tocht van Howden, mot het doel. om ge-
mimen tijd boven de Noordzee t-e kruisen.
Daarna zou het landen to Pulham, an
waar verdere proeftochten zouden worden
gehouden, oer de Ainerikriunscbe regeer'ng
tot aankoop zou overgaan.
Do Amen-kaausche bemanning, die liet
luohtschip naar Amerika zou overbrengen,
was inmiddels in Ei\gelond' aangekomen,
order leidiug van commandeur Maxfieltl
van den Amerikoar.schcn luchtvaartdienst,
die hij den overtocht naar Amerika ais
commandant zou optreden.
Hoe 't onheil plaats had.
Volgens berichten uit null is deze be
manning op êèv. man 111. omgekomen.
Toen het luchtschip Woer s 'agmiddag 00-
v«n Huil verscheen, was een menigte van
duizenden op de been, om het te aanschou
wen. He< schip was op duizend vost hoog
te boven de stad. toon het octn scherpe
wending in de richting van de rivier do
Humber maakte. Op dit oogenblik richtte
de boeg van het luchtschip zich plotse
ling scherp omlaag.
Mot namclooze ontzetting zag em de toe-
sbhouwers een zwarte rookwolk uit liet
luohitedhip opstijgen, waarna het in
twee in brak en in vlammen neerstortte, één
gedeelte ntun de eens zijde van de Viotoris-
picr, het andere deel aan de andere - ijde
daarvan.
Toon het schip viel. zag men twee leden
der lxTiMmuing m« parachutes naar bene
den springen. Het is intusschen gebleken,
5-- allen, die aasi boord waren, val-
hesohikbaar waren. Toen de me-
nïcte het schip zag vallon. vhiohtte zii naar
alle konten. Men kreeg tien indruk, dat de
brandende massa op de stad zou ne-efko-
Tijdens den val van hot schip haddetn ee
nigo geweldige ontploffingen plaats, die
zulk een grooten luchtdruk veroorzaak
ten, dat in vele huizen (e ITulle de ramen
•crtlen Ingedrukt.
Do „Times" meldt, dot ondanks de slrik-
geheimhouding, dio gedurende de pref-
vluchten van de R. 38 in acht werd geno-
lieé uitgelekt is, dat hot schip op de
- vlucht gebreken had"vertoornd, na
melijk oen neiging tot bumping, wanneet
het schip op volle snelheid, vloog, en ook
eenige verwringingen in het frame
wn.trgenomen.
Men had evenwel in deso gobreiken voor-
irti on het frame was extra versterkt. De
technici waren van oordeel, dot daardoor
elk gevaar was uitgeschakeld, maar de
„Times" veronderstelt, dat een oud defect
opnieuw is opgetreden en de ramp heeft
croorzaakl.
Een overlevende vertelt rijn
ervaring.
.Later wordt gemeld: Toen het luohtschip
boven Huil verscheen ©u een wending
maakte, had plotseling een ontploffing
plaats. Daarop volgde een tweede.
De twee eerste lijkeu werden om 6
ur 20 min. aan land gebracht. Een
sleepbuot bracht aan de Corporation 'ier
den eersten ovtrle-Jende oan. Het was eon
der leuen van de Amerikuansche beman
ning, H. Baietuan uit Hallfax. Hij scheen
niet ernstig gewond te zijn. De politie
bracht hem onmiddellijk naar het ziolssu-
Itatcman verklaarde, dat hij zich op het
ogenblik van de romp in het achtereinde
au: liet schip berornl, en daar bezig w tut,
Jto's te nemen, toen hot schip plotseling
de bewuste soherpe wending maakte. Een
der hoofd girders scheen den druk, door do-
wendtug veroorzaakt, niet te kuimen
weerstaan, waarna het achtereind van het
setup afbrak
Bateman hield zich vast aan het achter
eind van het luohtschip cn Icwam in zee
terecht, waar hij door de sleepboot wera
opgevisoht. Volgens een ooggetuige tracht
ten drie leden der bemanning zich met één
parachute te redden, door uit het sehip te
spriugeu!
Up het eerste ocgenblik van de ramp
dook het luchtschip in do rlohtlng van de
uten van Hull, die vol toeschouwers wa-
11. Er sohijiil geen twijfel te bestaan, dat
de commandant e-en buitengewone prestatie
volbracht heeft, door do richting van liet
luchtschip nog zóó te veranderen, dat 't in
viel.
Nader wordt nog gemold, dat zich onder
do passagiers aan boord ook do Engelsche
luitenant vlieger Jem Pritehard bevond,
Dezo liad groote ervaring op het gebied
van luchtschepen. Hij nam deel aan do
beroemde trans-Atlantisolio vlucht van do
•R 34, cn maakte ook deel uit van den staf
der afdeeiing luchtschepen van de admira
liteit.
De bemanning bestond uitsluitend uit
Amerikanen, onder bevel van den Engel
l'.on luitenant-vliegenier Warm. De Ame-
rikaanscho commandant bevond zich even
eens aan boord, en is dus 0:1.gekomen. Ver
der waren or nog eenige Engelsche genoo-
digden aan boord en vermoedelijk ook ©e-
Engeiscbe ambtenaren.
SLACSOHEPEN EN VLIECTUICEN.
De Atnörikaanscho commissie van
leger- en marine-officieren, waarvan
eeneraal Pershing vorzitter is, heeft
haar rapport ingediend over de ulfc-
ÏNGEZONDEN MEDKDEELINGBN.
a 60 Cis. per regel.
De N.V. HOENDERDOS' Brandstof-
fenhandcl Leidsohe Piein, beschikt
nog over grootcn voorraad, door
haar geïmporteerde
Belgische Anihracief
run de mijn NÜEL-SAKT-GLLPAKT
Deza Amhraciet wordt thans nog
verkocht voor 3.75 en 4.05 per
II.L., vrij thuis. Wanneer men thans
togen dezen prijs een hoeveelheid
koopt, kan desgeivenscht met de tie-
zorging nog eenigen tijd gewacht
worden. Ons telefoonnummer is 773.
gebreide proeven dio genomen zijn
met het werpftQ vau bommen int vlieg
tuigen op ooriogiïCüepen. Die proe
ven zijn genomen met uiigeieverdc
Duitacne oiTogaecnepen, waartoe 00a
o.'iiuurae de Duitache draeuiiougnt
„Dat lTiesianu
in aal rapport wordt o.a. gezegd,
dal het vliegtuig, nel verre van een
oetre&selijk goedkoop oorlogswerk
tuig te zijn, uat het siagacnip ov«r©o-
uig maken zou, eigenlija niets anders
gêuaan lieeit dan den zee-oorlog nog
ingewikkelder te maken
wanneer vliegtuigen in een zeege
vecht met succes wibcn gebezigd wor
den, moeten er aan boord van de slag
schepen installaties worden gemaakt,
t'.ie als een basis voor vliegtuigen kun
nen dienen, of moeten er snellere af
zonderlijke vliegtuigschepen aau de
vloot worden toegevoegd. Bovendien
zijn er geen vliegtuigen groot genoeg
om bommen te dragen, die groote scne-
pen buiten gevecht kunnen stellen,
maar waarschijnlijk zal dat in de toe
komst wel het geval kunnen zijn.
Het rapport wijst er verder op, hoe
moeilijk het is uit de uu pas genomen
prooven juiste gevolgtrekkingen te
maken, daar die proeven niet werden
genomen onder omstandigheden die
met eon echten oorlog overeenkomen,
maar wel staat het va6t, dat het aantal
directe treffers betrekkelijk gering was
De grootste schade werd veroorzaakt
door bommen, die onder water naast
het schip ontploften. De uitwerking
echter van directe treffers zelfs met de
grootste bommen, op den romp of op
zwaar gepantserde deelen als bijvoor
beeld geschuttorens, was zoo gering,
dat men de daardoor veroorzaakte
schade kon venvaarloozen.
Bij de kustverdediging hebben naar
het oordeel der commissie die vliegtui
gen belangrijke strategische en tacti
sche waarde en kunnen ze bij behoor
lijke hoevezlheden toegepast een beslis
sende factor vormen. De verbetering
van het afweer-geschut en het toevoe
gen aan de vloot van een aantal jacht
vliegtuigen zou do uitwerking van een
aanval van zware bommenwerpende
vliegtuigen zeer beperken.
Het slagschip wordt na deze uitge
breide proeven nog steeds beschouwd
als de ruggegraot van de vloot en het
voornaamste wapen bii de verdediging
tor zee en het zal dat blijven, zoolang
de beveiliging van de koopvaardij of
van de transporten over zee hoofdvoor
waarden zijn voor een overwinning in
den oorlog.
Het vliegtuig heeft wel de gevaren
waaraan een slagschip is blootgesteld,
vermeerderd, maar het heeft de slag
schepen niet verouderd.
De proeven genomen met do vroe
gere Duitsche oorlogschepen, die als
schijf dienden, hebben aangetoond,
dat de vliegtuigen en luchtschepen zoo
wel voor liet leger als voor de vloot
nog aanmerkelijk verbeterd kunnen
worden.
Zoowel Amerika als Japan zijn thans
druk bezig hun luchtvloot te verbete
ren en aan te vullen.
Terwijl Amerika er toe is overge
gaan Engeland3 grootste luchtschip te
koopen, de R. 38. die door Amerika
herdoopt is in L. R. 2, hebben Ja^an-
Boho deskundigen in Engeland een
nauwkeurig onderzoek ingesteld naar
de luchtschepen dio Groot-Brittannië
niet verder gebruiken wil. Zij hebben
het luchtpark te Pulham bezocht en
daar de R 37 bezichtigd, die bijna vol
tooid is, en naar men in Engeland
meent, wel nooit afgemaakt zal wor
den. Het schijnt, dat de Japanners het
met do Engelsche deskundigen hier
ovor eens zijQ, dat de reusachtige vlieg
tulgen, zooals er in den laatsten tijd
gebouwd zijn, voor oorlogsdoeleinden
minder geschikt moeten worden ge
acht. Daarentegen wordt gemeld, dal
Japan onlangs in Engeland
luchtschepen van het slappe S. S. A.-
type heeft gekocht, die 180 voet lang
zijn en dertig uur in de lucht kunnen
blijven. Die zestien luchtschepen zijn
reods ingepakt en naar Japan gezon
den. Veel beteekenia hecht men in Ja
pan aan watervliegtuigen en er zijn
Engelsche deskundigen naot Japan ge
gaan om den bouw daarvan te lei-
Dezer dagen is gemeld, dat Amerika
een bataljon mariniers met volledige
oorlogs-uitrusting aan boord van het
alagechtp „Pensylvania" naar Panama
heeft gezonden, om de oorlogsvloot in
do Stille Zuidzee te versterken. Een la
ter bericht zegt cenigsxins positiever,
dat het schip is gestuurd om kracht bij
te zetten aan de nota welke de j er'
eeiiigdo Staten aan Panama hebben
^In'die nota deelt het departement
van buitenlandsche zaken te Wash
ington aan de regeering van Panama
mede, dat Amerika, als vriendschap
pelijk bemidelnar tusschen Panama
en Costa Rica, bij hun grensgeschil,
zich niet gedrongen voelt Costa Rica
in overweging te geven nog langer de
aanvaarding van het bestuur uit te stel
len van het gebied, dat Panama
thans nog bezet houdt en dat aan
Costa Rica is toegewezen.
De Vcreenigde Staten betreuren het
dat de beide staten niet tot overeen
stemming zijn kunnen komen en de
nota votsjt eraan toe, dat Costa Rica
aan de Vereenigde Staten heeft mede
gedeeld, dat het bereid en besloten is
het bestuur over het betwiste gebiod
onmiddellijk te aanvaarden.
De regeering te Washington steunt
dus Costa Rica in dezo aangelegen
heid en men mag verwachten dat Pa
nama voor dezen vriendschappolijkon
aandrang aal «wichten. De Amerikaun-
sche nota Is Ket antwoord op een me-
/ledeoling van Panama, dat. Indien
Costa Rica zou trachten opnieuw het
betwiste gebied to bezetten, zulks ge
wapenderhand zou worden belet, ten
zij de Ver. Staten duidelijk zouden
verklaren, dat zij een hernieuwde be
zetting zouden-beletten.
Verspreid nieuws
OOSTENRIJK EN DE VER. STATEN
De „Frankfurter Zoitung" meldt uit
Weenen: Heden Is te Wieejixm het vre
desverdrag tusschen Oostenrijk cm de
Veroanigdo Stntem gete-ekend.
HET GESCHIL TUSSCHEN PANA
MA EN COSTA RICA.
De minster van Buitenlandsche Za
ken van Panama deelde aan het De
partement van F-uitenlandsche Zaken
der Vereenigde Sisten mede. dat Pa
nama zich niet zal verzetten ttgen
bezettin? door Coeta Rica van het be
twiste gebied.
SPOORWEGSTAKINGIN POSEN.
tengevolge van de spoorwegstaking
lirrt het spoorwegverkeer in Posen en
Pommerellen bijna geheel stil. Het
personenverkeer van Posen is zelfs ge
heel gestaakt, Het aantal stakenden
in Dirschau alleen bedraagt moer dan
4000 man. Het station aldaar is vol
reizigers, die op verder vervoer wach
ten.
DE POST EN TELEGRAAF IN
DUTTSCHLAND.
De Rijkspostminister verklaarde,
dat de pos* een ongedekt deficit van
meer dan 2 milliard aanwees dat on
voorwaardelijk uit den weg moest wor
den geruimd. De minister hield derhal-
een verhooging van alle oosttsrie-
1 voor noodzakelijk. Verder moest
eon aanzienlijke verhooging der tele
foon- en telegraafkosten ingevoerd
worden.
ALGEMEEiNE VERKIEZINGEN
IN CANADA?
Zooals men zich herinnert had vol-
_eji3 den correspondent van de „Ti
mes" te Toronto Meighen, de premier
bii zijn terugkomst in Canada uit En
geland te beslissen, of hij. in verband
met den politieken toestand, het par
lement al dan niet zou ontbinden. De
correspondent seint thans nader dat
Meighen klaarblijkelijk nog nleVtceft
besloten, of hij het parlement thans
al dan niet zal ontbinden, dan wel zal
wachten tot na de opening van de
nieuwe zittingsperiode. Hij herhaalt,
dat de meerderheid van het kabinet
vóór de ontbinding Is, doch dat de
meerderheid dor leden niet klaar zijn
voor een algemeene verkiezing. Toege-
treven wordt, dat do regeeringspart.ijen
c.„jpsorganiseerd zijn en in het geheel
niet klaar voor eon beroep op het land.
Doch men is soliier algemeen van oor
deel, dat de regoering niet in staat zal
'iin. 's lands zaken met gezag en doel
treffend te leiden onder de bestaande
toestanden.
EEN HUISZOEKING.
Volgens hot „Giornale d'Italla" is
op last van den minister van binncn-
landsche zaken te Rome, huiszoeking
gedaan in het consulaat van Monte
negro, dat door de politie is bezet.
FASCISTEN BN COMMUNISTEN IN
TALIS. Do „Epoca" maakt melding
au een reeks oonflloten tusachon fasoialen
.-11 communisten tn. de provincies Paima,
Modena en Mjnntua; er rijn eenige do O
en gewonden.
DE ZAAK GROENEND AAL.
Het Landelijk Comité van Actie lu
ik© Groenesdaul schrijft ons:
Op Woensdag 17 Augustus hadden
L. J. Bot Jr. cn Albert de Jong als
vertegenwoordigers van de T. A. M.V.
en het I. A. M. B. een onderhoud met
enkele bestuurders van het N. V. V.;
onder wie Stenhuis, v. d. Wall© on
Kupers.
Van de zijde der anti-militajristen
..erd er op gewezen, hoe door vole
jongeren don strijd tegen liet inili-
tairisme aJs zoo urgent wordt gevoeld,
dat zij zich daartegen met dienstwei
gering verzetten zelfs in het geval
Groenendaal met het verschrikkelijke
rapen der voedselweigcring. waarbij
en 20-jarigo zijn gezondheid en zelfs
in levèn goeft als inzet in den
trijd tegen het Militairisme. Deze
oedselweiirering is een protest tagon
het feit, dat de arbeidersklasse vun
Nederland hot steeds vrijwel lijdelijk
hoeft aangezien, dat honderden dienst
weigeraars als misdadigers in do ge
vangenis worden geworpen. liet ver
wijt togen do Nedevlandsohe arbei
dersbeweging is, dat zij nu zelfs Groe
nendaal in don steek laat, terwijl zijn
zaak door de overheid klaarblijkelijk
maar weor op de lange baan worïlt
;eschoven.
Indien de gezonde energie der
joitgeieu niet kun opgaan in ecu de
gelijke actio, komt het geheel ter ver
antwoording van de ouderen, indien
de jongeren dan strijd zouden gaan
voortzetten op oen wijze, die zij mis
schien minder juist achten.
De anti-militairLsien vroegen daar
om, of het N. V. V. zijn standpunt in
de zaak Groenendaal reods bad over
wogen en nog voornemens was iets te
doon.
Het bestuur van het N. V. V. gaf
als zijn meening te kennen, dat de
actie-Groenen daal was opgezet op een
wijze, waarbij geen rekening werd ge
houden met de reëole macht dor N"e-
deriandsche arbeidersbeweging, door
dien en staking die eventueel had
kunnen voortvloeien uit een good ge
lukte agitatie reeds dadelijk werd
geproclameerd. Het noemde de actie
misdadig, daar tengevolge van het
onmiddellijk stellen der machtskwes
tie, Groenendaal liet slachtoffer zou
zijn geworden. De vakbeweging had
onmiddellijk in de zaak gekend die
nen te worden, omdat buiten liaar niet
tot staking besloten kari worden. In
dien er dadelijk overleg geploegd
ware, zou het bestuur van het N. V.
V. zeker bereid zijn geweest tot hot
voeren van een schriftelijke en mon
dei ingen propaganda voor de gewe
tensvrijheid, doch niet tot het proola-
meeren van een staking. Dienstweige
ring, voedselstaking of andere daden
van individueeien aard, leggen haar
niet de verplichting op, om maar
dadelijk in staking te gaan.
De anti-militaristen wezen erop, dat
h.i. <je «lak breeder moet worden op
gevat. Do voodselstaking van Groe
nendaal is eon symptoon van het
groeiende verzet der arbeiders tegen
de werold-actie en liet militarisme
Het gaat om den strijd tcgan dc ter.
militariseering van Europa en hj®
dreigenden wereldoorlog. Voor hon
derden jongeren is het in Nederland
een moreel© onmogelijkheid geworden I
dc kazerne binnen te treilen, zooais
het voor de arbeiders v-.m de F.I.A.T. I
fabrieken in Italië een zedolijko onmo I
gelijkheid is gebleken, tanks en onder
oorlogstuig te vervaardigen. Hei
Taagstuik van liet Militarism© is dus
•oor de vakbeweging uiitorst urgent.
Maar de georganiseerde c.n volwassen
arbeiders in Nederland zijn bescha
mend achter bij de idealistische jon
geren, op wier schouders de strijd te
gen het militarisme wordt afgewo»
teld.
Overigens is de vakbeweging tijdig
in de zaak gekend. Reods vóór de
eenst© openbare vergadering in Den
Haag op 3d Juni had B. do Ligt zich
namens do 1. A. M. V. verstaan mei
den H. B. E-; waar men hem had toe- I
gezegd de zaak aanhangig te maken I
bij het N.V.V. en de S.D.A.P., waar-
van de besturen ter gelegenheid van
de begrafenis van Van Kuikhof elkan
der toch zouden ontmoeten. Later
heeft ook het Haagsch Vakcomité zich
nog tot den H. B. B. gewend. Maar
•eeds na do spontaan uitgebroken sta
king der bouwvakarbeiders te .Am
sterdam, die plaats vond buiten ieder
bestuur om, verklaarde Het Volk, dat
de modernen niet zouden staken. Ook
na het spontaan neerleggen van den
arbeid, werd pas de staking geprocla
meerd. Waar het N. V. V. zich heeft
uitgesproken voor de bestrijding v.in
het Militarisme door de directe actio
der vakbeweging, meenden de anti
militaristen. dat de zaak-Groenendaal
ook direct iiet N.V.V. aanging, en
dat dit zonder uitnoodiging dftr I. A.
M. V. die in de eerste plaats voor
voldoende publicatie beeft zorg te dra
gen al Ui arms iete hod moeten doen.
Hoofdzaak is echter de vraag, wat er
nu nog gedaan kan worden en of het
N.V.V. daaromtrent eonlg voornemeij
heeft.
Deze vraag werd ontkennend beant
woord. De actle-Groenendoal is dood.
en het N.V.V. weet geen middel om zo
nieuw leven in te blazen. Voor hez
alsnog proj>ugeeren van een demon
stratieve staking werd niet gevoeld.
Indien dc anti-militaristen can ande-
■ni vaai agitatie konden aange
ven, zou het N. V. V. dit in overwe
ging nemen.
De anti-militaristen vonden het een
ongezonde» toestand, dat het N.V.V.
zou wachten op het initiatief dor
I.A.M.V. Zij wezen er op, dat het N.
V. V. toch ten minste een eigen actie
had moeten voeren door middel van
zijn pers en vakorganen. Hun conclu
sie was, dat het N. V. V. dus in dezen
totaal machteloos stond.
Het bestuur van het N.V.V. w.ts vaai
oordeel, dut een actie zijderr.ijds
ook al bleef die beperkt lot de vak
pers naast die der syndicalisten en
anti-militaristen, slechts op ouderlin
gen strijd had kunnen uitloop en, die
dezaak geen goed zou hebben gedaan.
Het bestuur zag geen kans thans nog
iets te doen.
Hierna werden de besprekingen ge
ëindigd.
ZWAAR LICHAMELIJK LETSEL.
- Voor de rechtbank te Zutfen beeft
tereaht gestaan, meldt de N. R. Grt.,
H. H. S., 46 jaar, arbeider te Aalten,
die op 25 Juli, na een foest, zijn zwa
ger U. J. J., toen deze in bed lag. met
een bijl zwaar lichamelijk letsel heeft
toegebracht, tengevolge waarvan J. is
overt eden, Eiech: 4 jaar gevangenis
straf.
DIERENMISHANDELING OP EEN
HARDDRAVERIJ. Te Tjalleberd
(Fr.) werd, zx>o meldt hot Hbld., ean
harddraverij onder aangespannen
paarden gehouden, waarbij bet ge-
bruók vtun zweep verboden was.
De politie merkte op, dat liet paard,
gereden door den pikeur Hijlkema te
Legmeer bloedende wonden aan do
dijen kreeg. Zij stelde een onderzoek
in en nu bleek, dat de pikeur «ie leid-
voor een gedeelte omwonden had
metpuntdraad. Hij sloeg clan de
punten liet dier in het lichaam, om
het aldus aan te sporen tot snel loo-
pen, maar tevens op gmnoone manier
te pijnigen. Tegen den pikeur L na
tuurlijk proces-verbaal opgemaakt,
DE OUDF. RIJNMOND. Men
schrijft "iwt Tolkamer aan de „Geld.":
Het deel van den Eltensobcn wieg, dat
met klinkers is bezet, zal niet gerepa
reerd worden, omdat er olie hoop be
staat, dat ©erlang de Oude Rijnmond
wordt gedicht. Meer dan een halve
eeuw werd deze dichting behandeld
in openbare en bijzondere v.trgaderin-
gen. Zijn wij wel ingelicht dan zullen
we het aan de voortvarendheid van
het Eerste Kamerlid, den lieer J-
Aratz te danken hebebn, dat .s; oedig
een begin met de afscheiding van den
Ouden Rijnmond wordt gemaakt.
INBRAKEN TE BAARN. - Betref
fende de inbraken te Baarn kan nog
worden gemeld, dat de dieven een
pna,r dagen en nadhten i;n oen ledig
staande villa'Ihebben doorgebracht.
In dc-ze villa zijn nl. voorwerpen van
dje inbraken afkomstig teruggevon
den, evenojms enkele zaken, welke ds
vorige week te Hilversum ont\ roemd
zijn, zoodat Uier waarschijnlijk de-
•elfde bende aan het werk is.
GESTIKT. Het li-jarig land van
G. Dost te Emmer Compascmn kreeg
tijdens het schommelen op een touw
het touw cm den. hals, met het treu
rig gevolg, dat het kind is gestikt-
HERWONNEN LEVENSKRACHT.
- In hot sanatorium Herwonnen Le
venskracht te Apeldoorn is liet kin-
dejpavuljoen dat plaats biedt aan 60
patiënten in gebruik genomen.
PETROLEUMPRODUCTEN.
De directie der Bataafsche Petro
leum-Maat: :iiappij verzocht in eer
schrijven aan den Minister van Kolo
niën het daarheen te leiden, dat liet
bestaande exportreckt oj> petndeum-
producten worde afgeschaft, geen an
dere beüastuigen worden ingevoerd,
welke uitsluitend op de petroloum-
productcn uit Nederl.-Tndië zullen
drukken en dat verdere belastingen,
welke evrtuocfl noodig mochten zijn,
j slechts geheven worden vau de be
drijfswinsten en dan van allo bedrij
ven op gelijken voet.
