89e jaargang No. 11741
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1921
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) i 3.571/,. Franco per post door Nederland I3.871/». Afzonderlijke nummers f0.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.577»; franco per post f0.65. Post Giro 38810.
Uitgave der N.V. Lourena Coster, Directeur-Hooldradacleur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENTIEN'Van 1—5 regels f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentien van Vraag en aanbod van 1—4 regels 60 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 93.Teletoonnrs. de Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
ksjGiiiia
Hed
ZATERDAG, to SEPTEMBER.
Stadsschouwburg Wilsonsplein
Bei -chouw.O „Othcilo", 3 «ut.
Schouwburg, Jansweg: Nederlandsche
Operette, „Jordaanprinscs", 8 uur.
o«c. Veicenigïüg bpccialitcitenvoor-
stelhng, 8 uur.
Oud-Holland, Verwulft: Strijkorkest
Bioscoopvoorstellingen.
ZONDAG, ïi SEPTEMBER.-
Schouwfaurg, Jansweg: Nederlandsche
Operette, „Jordaaupriuses", 8 uur.
Den Hout (siadötent): Muziekuit
voering, half drie.
Ca.le-Restaur.im Lion d'Or, Kruis
weg u: Concert 8—11 uur.
Oud-Holland, Verwulft, strijkorkest.
Melkinrichting v. h. Van bruggen,
'den Hout- Concert
Luxor-theater, Groote Houtstraat
139, bioscoop- en variété-voorstelling van
B uur n.m. af.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling van 2 uur n.m.
af.
«..inema-Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling van 2 uur n.m.
af.
Sc .i;i-Tlieater, Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling van 2 uur n.m.
af.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg:
Bioscoopvoorstelling van 2 uur njn.
if.
Bloemendaal, „Rusthoek'
Avondconcert in den tuin (bij slecht
weer in de zaal).
MAANDAG, 12 SEPTEMBER.
Oud-Holland, Verwulft: strijkorkest.
Luxor-thealer, Groote Houtstraat
Bioscoop en v&nété-voorsteUing, 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt,
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cinema Palace. Groote Houtstraat*
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Scala-theater, Kleine Houtstraat 77'.
jBi.n-.i.oopvoorsVelhng, s uur-
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg:
Bioscoop-voorstelling, 8 uur.
KRABBELS
ncCLAME OP KWITANTIES.
Mr. Haitians, onze wethouder van tic
ciéu, weet overal geld uit te slaan, om
brandkast van den gemeonto-onivamger niet
to vullen dat ideaal is in dezen lijd toch
onbereikbaar! maar minder leeg ie
.Nu is de blanco-achterkant van do
tan nes van 't gemeentegasbedrijf verkocht
aan een lirma d:« verzekert dat haar cho-
oolade 't beste is.
We vreeze», dat de gemeente op die
nier een verkeerden kant op gaat. Na de
gasfabriek komen ook do electriaobe cen
trale, de waterleiding, de gsaneente-onl. uii
ge- f reclames op lieschrijvingsbiljettcn,
aanslagen en dwangbevelen l>, ja, geen tas
van gemeentedienst zal willen achterblij
ven. Do vuilniskarren worden voor rij
dende reolamezuilen verpacht, de straat
lantaarns met transparanten behangen, en-
EEN GELUKKIG LAND!
Een telegraaf agentschap seint uil AUumo
'l volgende bericht: .„De minister van fi-
hanoien verklaart in liet blad „Katherini",
dai -Ie schatkist geen behoefte iieeft aan
geld
Een schatkist die geen behoefte heeft aan
geld....
Griekenland is in dit opzicht eenig.
Toch gelooven we van dit optimisme niet
veel, want Griekenland is door den Euro-
pccHchen odrlog ook vrij zwaar getroffen.
Bovendien voert het nu zelf oen oorlog
tegen de Turken en dat verslindt millioe
Er zal vermoedelijk wel gauw een tegen
spraak komen. De belastingbetalers in Grie
kenland zullen wel voelen dat de minister
var financiën nog geen gelrl genoeg heeft 1
èiartSBiBuws
SPECIALITEITEN VOORSTELLING.
Du hoer A. Benno, die nu al eenige
winters op Zondagavond voorstellin
gen in de Vereeniging geeft, stelt er
priis op steeds met eerste klasse werk
te komen. Dat is natuurlijk niet ge
makkelijk, maar het gelukt hem toch
uitstekend.
Ook dit winterseizoen komt Benno
Zondagsavonds in de Vereeniging.
Ter opening van het seizoen eeeft hij
drie voorstellingen, Vrijdag, Zaterdag
en ondag.
Deze entree is schitterend geelaagd.
Al was alleen kapitein Westerhold
met zijn door draadlooze telegrafie
bestuurbaar oorlogsschip opgetreden,
dan hadden de bezoekers al waar voor
hun geld gehad. Deze Dultscher, een
kapitein van een handelsvaartuig,
heeft een miniatuur-oorlogsschip sa
mengesteld, dat op het tooneel opge
steld van de zaal uit door draadlooze
telegrafie bestuurd wordt. Het schip
wend en keert zich naar het verlan
gen van de bezoekers, bovendien wor
den alles door draadlooze sei
nen mijnen tot ontploffing ge
tracht, zoeklichten in werking ge
steld, sirenes aangezet, kanonnen af
gevuurd, enz. De bezoeker wordt tot
bewondering "dbracht voor zooveel
vernuft. Hier is i voor de techniek een
nieuw veld van mogelijkheden ge
opend, dat te uitgebreid is om te over
zien.
Het optreden van kapitein Wesler-
lold ig feiteliik te boog voor een va-
""lé, maar bet moet daarom te meer
gewaardeerd worden dat het pulbliek
op deze manier op populaire wijze
kennis maakt met de wonderen der
techniek.
De heer Benno heeft met den kapi
tein voor een reis van 3 maanden
door ons land gecontracteerd. Haar
lem genoot het eerst de eer hein te
bewonderen.
Ook.de acrobaten-nummers zijn eer
ste klasse. De twee Brasello's, een
jonge man en een meisje, verrichten
zeldzame staalt;C9 van kracht en even-
wicht-kunst op het slappe staaldraad.
Zij rijden er fiets, balanceeren op een
losstaandeu ladder, enz.
De drie Cebecco's zijn jonge man
nen die over enorme kracht beschik
ken. Hun toeren zijn beschaafd en
dwingen tot voed bewonderend ap
plaus.
Mijnheer Francois, een kleine acro
baat weet te beletten, dat zelfs de
krachtigste mannen uit het publiek
in staat zijn hem van den grond te til
len. Hij houdt de polsen van den op-
tiller zoo vast, dat déze blijkbaar geen
kracht kan zetten. Na eenige vergeef-
sohe pogingen gaven alle krachtmen-
sohen het op.
Iyn en R. Lino zijn twee acrobati
sche clowns, die de bezoekers voel
doen lachen.
Nog meer succes hadden de drie
muzikale acrobaten, die dansende en
springende heel mooie vioolmuziek
tën gehoore brachten.
Verder werd het programma nog
gevuld met het optreden van den Hol-
landschen humorust Dumas en de
Fransche zangeres Camilla Adler. Bei
den haden veel succes.
De heer M. Achtsterrbbe en eenige
helpers zorgden voor mooie muziek.
Alzuo een welgeslaagde voorstel
ling.
't Zal heden- en Zondagavond in de
Vereeniging wel storm loopen
Bet Fllmiykspel
Hot Soala-Theater.
Dc weekrevue geeft gezichten uit en
op de stad Soslar.
„De Shërif" en „Büly's kameraad"
zijn Wild West-films, waarin veel ge
schoten wordt cn ook verschillende
staaltjes vaa moed en durf worden uit-
gehaald.-
Eddie Polo als Pedro in „Liberty"
viert wederom triomfen. AJs men zijn
neus ziet applaudisseert men al. Het
wordt alweer sensationeel wat deze film
acteur meemaakt. Hij wordt zelfs door
de opstandige McxicaneD, nadat men
hem gevangen genomen heeft, op een
paard gebonden en zoo opgejaagd. Het
paard rolt van een hoogte af cn Eddie
Polo komt er toch weer heelhuids onder
vardaan. Cowboys vertoonen weder hun
woeste rennen in de mooie bergstreken,
welke als altijd belangstelling wekken.
Voorts krijgen we de 2e, tevens de
labtsle serie van „Het Masker des
Dcods", Baron Cesar cPArtois zet zijn
leven van misdaad en bedrog voort. Het
is hem met behulp van de waarzegster
gelikt, een valschc Bianca in dc plaats
van de echte ie stellen. Hij denkt nu al
ziji wenschen bevredigd te zien, dcch
dit is niet zoo, zooals men uit de ver
dere geschiedenis wel zal bemerken. Bij
een bezoek aan dc waarzegster ontsteelt
hij lie vrouw het recept om goud :c ma
ken, daarna schiet hij haar huis in brand.
Do »rouw wordt evenwel gered en ver
telt ïu aan Bianca's verloofde dat het
meisje nog leeft cn beiden gaan baar
zoeken. Voor dc beide verloofden komt
alles tot een goed einde. Baron d'Artois
boet echter zijn leven van misdaad met
den dood.
Een prachtig gespeeld stuk me:
heldere beelden.
Explicatie en muziek uitstekend i
Dit is een programma dat heel veel
bezoeker! moet trekken.
Do Kroon.
Om tw«e dingen zal liet deze week storm
loopen naar bet bioscooptheater „De
Kroon". Het eerste is werkelijk oen aller
aardigst komisch mummer, waarbij dc lach
niet uit de zaal ie, namelijk „De Kanni
baal", een Sunshine-comedie in twee aclen.
Een meisje, dnt gaarne eens kennis wil
maken met echte Kannibalen, laat dezen
zotten wen--cb ter elfder ure varen, als z
ontdekt, dat eou Kannibaal toch uu
zoo aardig is, als zij gedacht bad 1 De he'
Wossels viert vooral bij dit numme.,
waarbij hij tracht «enige Kai\nibaalsche
klanken int te stooten. als explicateur
triomfen.
Hot tweede ding van beteekenis is het
spoten van de hoofdrol door ILouis Bouw
meester in „Fatum", een Hollandses film
drama in drie aolen. We moeten hier welis-
r het stemgeluid van dein prooien
Louis zij het ook dat de heer Wossels
meesterlijk nabootst missen, maar
zijn gebarenspel doet dit vergelen. Mee
sloepend is zijn spel in alle bedrijven, bij
voorbeeld wanneer hij als Kobus zijn
liefde verklaart aan het Volendamscbe
meisje, dat bij hem op de boordcrij
dienst gekomen is; wanneer hij meent dat
h:j door zijn vrouw bedrogen wordt on bet
noodlottige schot lost, en ten slotte bij de
spnniiende slotscène in de kroeg op den
Zeedijk te Amsterdam, waar hij zi.«n ocht-
gonooto nis vcrloopen vrouw terugvindt.
Dit is werkelijk eon mooi stuk I
Het publiek gaal er geheel, in op, voor
al bij de scène in het, danshuis op den
Zeedijk; dan zwijgt de muziek en meomt
n harmonitaspeler op waarlijk virtuoze
jzo dio taak over. Natuurlijk speelt hij
het tegenwoordig populaire „Hittepolil!"
Op het proframina komt nóg een hoofd
nummer vooi, getiteld „Een Satnnskerel".
Dit etnk speelt in het lamd, waar do revel
er en wilde paardenrennen de grootste
nntrekkingsfcraebt hebben.
Verder zijn er nog «wee kluchten „Altiid
izio" en „De gevolgen van een wedren".
Het orkest verdient als steeds een woord
an lof voor dc- welluidende begeleiding.
Familiobloscoop.
Een hoofdnummer, dat terug roept in de
herinnering een Dreijfustijd van jaren
her, toen óók iemand in al zijn verschrik
kelijkheid het deed hooren „J'accuso".
Maar nn een „ik beschuldig" naar aan
leiding van den wereldkrijg, die zooveel
en ellen dj bracht. Wee en ellende «n -
verschrikking, die het filmbeeld te aan
schouwen geeft.
„J'nccuse" is bet prachtig filmwerk go-
hoeten, dat in de familiebioscoop wordt
afgedraaid. Een filmwerk met mooi kleur
effect, mot hooiden die doen zicin waartoe
do oorlog lijdt en dat dan ook in zekeren
zin een lenden zwerk kan genoemd worden.
Ken filmwerk dat in spanning doet zijn,
eon, met een muzikale begeleiding geheel
in overeenstemming met aard en strekking
van hot sink.
Wij zien den krijg in beeld en de uit
komst, vaders en moedcTs in rouw gedom-
peld. do troepen in gehecle rijen wegge
mnafd, totdal eindelijk een der hoofdper-
sonen krankzinnig wordt.
Indien ooit dan zal zeker een stuk van
dien aard afschuw van den oorlog on zijn
wreedheid doen krijgen. Deze tendenz
komt wondermooi uit in deze film.
Behalve dit hoofdnummer nog een na-
tuuropneining en eon extra-nummer.
Luxor.
Een zeer genietbaar programma.
Ecu komische en een dramatische
2 actor komen vóór de pauze. De ko
mische met een paar dwaze elementen
in de hoofdrollen
Hollandsch-: actualiteiten ei H. A.
P.-courant ontbreken niet en geven
onder anderen eenige kijkjes in „Ar-
tis", te Amsterdam.
Na de pauze treden de gebroeders
Chanson eerst als heeren-duettisten
op en daarna als Mie en Ko, „Terug
van de Haarlemsche bloemenvelden".
Een paar echte Jordaantype vertellen
hun wedervaardigheden ondrvonden
om en in de bollenstreek.
Tenslotte komt het hoofdnummer,
getiteld „Drie schoten knalden in den
nacht".
In een beruchte plaats in „de Wild-
West" tracht een man een krant uit
te gaven. Met vele moeiten heeft hii
te kampen, alvorens hij iets bereikt
hoeft, door middel van zijn weekblad,
dat eindelijk de gezochte beschaving
aan het plaatsje brengt. De gebrui
kelijke geschiedenis van den „hij"
cn de „zij" is daar aardig tusschen
door geweven.
Muziek was uitstekend.
BADEN". In het 3de badhuis aan
den Schotersingel zijn in de afgeloo-
pen week 1165 baden genomen, en
cial aan den Koudeniiora 403 cn in
dat op het Leidscheplein 751.
GEVONDEN V OOR WERPEN. Terug
te bekomen bij: J. F. Spanjaard, Delfts».
25 rood, armbandhorloge. J. Warners, 2.-
Brouwersstraat 10, stofbril. Salomons, Soho-
tersingel 89, boa; Pasteur, Baan 21 b,
broche. A. Hoog ev een, Houlvaart 206, te
Heemstede, dameaeape. G. Horsmeijer, Fr.
Halsstr. 50 rood, dasje met speldje. I*.
Pel, Brandstraat 32, Schoten, hondennais-
band; L. van Leeuwen, Teylerplein 17,
medaillon met portret. De Boer, Aelberts-
bergstraat 44, passerdoos. Stationchef Goe
derenbureau, Westcigraobt, portomonnaie.
K. Smeet?, v. O. de Bruynstr. 71, sclirijf-
étui. Meidhert Laan, W. Pyrmontstraat 27,
zakséh aartje. Baggerman, Spaarne 112,
taschje.
BLOEMBOLLENCULTUUR.
Aan het verslag van <le vergadering
bet hoofdbestuur der Algemeeno v
inging voor Bloembollencultuur, opgeno
men in het orgaan der Vcreenïging ls
het volgende ontleend:
Bij do Iteg eer mg zal er op worden aan
gedrongen, dat de organisaties in de Bloem
bollenstreek in den vervolge meer dan tot
nu too geschiedde, onmiddellijk door üe
diplomatieke vertegenwoordigers vaai Ne
derland in de landen van afzet, worden op
de hoogto gesteld van do door de rogee-
ringeu van die huiden lo nemen of in voor
bereiding zijnde maatregelen, die den in
voer van bloembollen belemmeren of be
moeilijken. De hulp der Begeering zal
telkenmale onontbeerlijk zijn om, wanneer
hèt nog mogelijk is, verzachting of ophef
fing van dusdanige maatregelen te verkrij
gen.
Aan de besturen der afdeelingcn zal wor
den uiteengezet, dat bezuiniging op de uit
gaven der vereeniging door het hoofdoe
stuur met medewerking van de afdeelm-
gen noodig geacht wordt. Besloten wordt
iu do richting van inkorting op de uitkce-
ringeu aan de afdeelingen ter dekking van
het in hot in 1920 ontstane tekort, Yoorsier-
len tot de Algemeens Vergadering te rich
ten. Verschillende maatregelen ter bezui
niging op de uitgaven der Vereeniging zijn
reeds ngevoerd en zullen volgen.
CREMATIE-J. M. HILLENIUS.
Een diep-indrukwekkend, maar ook
een bccl-aangrijpend en diep-roerend
oogenblik de crematie van het stof
felijk overschot van den heer
J. M. Hillenius, Vrijdagmiddag in het
crematorium op de begraafplaats „Wes-
terveld".
Een lange stoet geleidde den overle
dene naar het crematoriumbehalve fa
milieleden, de directeur en leeraren van
dc H. B. S. met 3-jarïgen cursus cn
daaraan verbonden Hoogcre Handels
school de heeren W. van den Berg en
G. Ras, namens de Haarlemsche leer-
arenvereeniging; dr. C. Spoclder Jr. en
dr. J. S. Baristra, namens dc Volks
universiteit; de heer G. A. Boes,
namens de afd. van den Vrijz.-Dem.
Bond leerlingen en oud-leerlingen van
den overledene.
Onder plechtig orgelspel werd de kist,
gedekt door een palmtak van de we
duwe in het crematorium op de kleine
verhevenheid geplaatst. En dan, nadat
de kransen, waaronder een van de
Haarlemsche vereeniging van leeraren,
om die verhevenheid waren gelegd, daal.
de de kist langzaam. Vastgehouden zoo
lang zij 't maar kon door de weduwe, die
daar eenzaam stond, als wilde zij iiaar
groote smart alleen dragenl
Meer dan een werd in die stonde van
doodsche stille de aandoening te mach
tig. Een kort oogenblik, maar een dat
menigeen niet licht vergeten zal, en dan
de kist was voor het oog verdwenen. De
plechtigheid was geëindigd. Zeer onder
den indruk verlieten de aanwezigen hel
crematorium.
Een crematie die in al haar eenvoud,
toch veelzeggend was omdat hier al»
het ware getuigd werd al werd er dan
niet gesproken hoeveel in breeden
kring in den overledene is verloren!
Het ïoouocl
„Prulletje", door Het No-
dcrlandech Tooneel.
Verleden week Peggy m'n kind",
gisterenavond „Prulletje", wanneer men
niet beter wist, zou men gaan denken,
dat er in de laatste 5 jaar geen enkel
blijspel meer geschreven was. liet is
met „Prulletje" als met „Peggy". Ons
bezwaar is met, dat dergelijke stukken
worden gespeeld, onze grief is, dat ze
jaren lang op het repertoire blijven.
Werkelijk, dit Fransche gedramatiseerde
novellelje is toch wel wat al te onbe-
teekenend om jaar in jaar uit maar tel
kens weer aan ons publiek te worden
voorgezet.
Wanneer de opvoering nu zóó was,
dat het spel vergoedde, wat aan den in
houd ontbreekt, dan zouden wij er nog
vrede mee hebben, inaar dat is met
„Prulletje" allerminst het geval. De
bezet tip g is over het algemeen zeer
onvoldoende en de opvoering kan dan
ook niet vergeleken worden met die,
welke de Rotterdammers er indertijd van
gaven. Enny de Leeuw is in de titelrol
schalksch en pétillant, maar zij mist de
gedistingeerde charme cn de fijnheid
van een Elsa Mauhs. Elsa Mauhs ver
diepte' de rolzij bracht het stukje op
een beter plan.Wij waardeeren, wat Enny
de Leeuw van het rolletje maakte, mei
genoegen hebben wij den heelen avond
naar haar gezien, maar ontroeren als
Elsa Mauhs, neen, dat deed zij ons niet.
Gimberg speelde den oom gevoelig en
met prettige distinctie, maar hiermee
zijn wij ook met onzen lof ten einde.
Was dit het limieu van den Franschen
adel? Wij zullen nu nog maar niet eens
veel zeggen van den weinigen ernst, die
de dames en heeren in de derde acte
toonden veel erger dan de onmacht om
hun lachen te bedwingen vonden wij hun
onmacht om de dames en heeren voor te
stellen, die zij moesten zijn.
Wij zullen „Prulletje" maar zoo spoe
dig mogelijk vergeten en blijven denken
aan het vele mooie, dat Het Neder-
landsch Tooneel ons verleden jaar heeft
gebracht. Hoon doet leven!
J. B. SCHUIL.
BRAND. In de keuken van het pei
oeel Rozenprieelstr.uit 28, bewoond door
J. G. M., is door aanUding van root Vrij
dagavond oen schoorsteenbrandje ontstaan.
Do buren bluscliton liet vunr mot eeni
ge emmers water, 'zoodat de brandweer net
behoefde op te treden. De staf der brand
weer was aanwezig.
GEDENKPLAAT VAN DER LEIJ. -
Do m&rmreen gedenkplaat met voetstuk,
die den beer P. H. van der Ley ter 4
genheid van zijn aftreden als directeur der
Rijkskweekschool door de oud leerlingen
word aangeboden, zal Woensasg 14 Sep
tember, des middags twee uur, onthuld en
aan een vertegenwoordiger der Rcgoering
overgedragen worden.
EEN CURSUS VOOR WERKNEMERS.
Men sohrijft ons: Do firma J. J. Bcij-
nes (Koninklijke fabriek van rijtuigen «1
spoorwagens) heeft voor liaar werknemers
een cursus geopend, oni hen te bekwamen
in teekenen, schrijven en voordrachten
over machines.
DE NIEUWE KERK IN HET AM
STERDAMSCHE KWARTIER. In
Haarl. Pred.bl. deelt da. Van Paassen 11e-
d- dat door de Cbr. Jong. Ver. Spreuken
23 26 a weer 100 verzameld is voor de
nieuwe kerk in het Amsterdamsöho kwar
tier.
Opmerkingen uit de
uuryery.
DE LEERMIDDELEN' uP DE U. L. O.-
SCUOUL.
Een inzender deelt ons mede, dat lijn
kind, schoolgaande op do U. L. schooi
het Klein Heiligland, herhaalde llja
thuis komt met de boodschap, dat de kin
deren zelf verschillende sehoolbenoodigd-
heden moeten koopen, als: gummetjes (die
op school verstrekt worden zijn van 1 -
slechte kwaliteit)potlood, penhouder en
pon (deze laatste werden alsnog randge
doeld, nadat de meesten ze reeds had.ion
aangeschaft) en nu eindelijk weer oen dik
schrift met bardon omslag i 70 cent voor
aanteakeDingen van verschillenden aard.
Inzender meent, dat alle sohoolbenoo-
digdhoden van gemeentewege verstrekt wor
den cn dat het zelfs verboden ls, de kin
deren te gelasten deze zelf aan te schut-
fen. Hij vindt bet ^rgcrlijk, dat de oudets,
die toch Teeds vprhobgd schoolgeld moeten
betalen, deze extra dingen moeten beta
len.
Tot zoover de inzender.
We wendden ons tot hel hoofd der be
doelde school, den heer E. ten Broeke, .tie
ons meedeelde, dat de in deze klacht ge
noemde feiten geheel onjuist zijn. De kin
deren krijgen van de school een gummetje,
potlooden en penhouders en pennen. Da»^
voor wordt van gcaneentewege voor eik
kind een bepaald bedrag toegekend. Wil
een kind een extra gummetje hebben, dan
moeten de ouders dit natuurlijk zeil beta
len. Bil wat het schrift met harden omslag
betreft, ook dit noemde de heer Ten Broo
ke onjuist. Voor het gemak van de kinde
1 zelf wordt hun aangeraden een sohrilt
koopem, om daarin aantoekeningen te
maken. Dit behoort niet tot de leermidde
len. Do kinderen worclon evenwel niet
vorplioht, dit schrift te koopen. Wil
len de ouders dit schrift niet betalen, Can
krijgen de kinderen or een van schooi,
ir niet zoo solide als voor hel gebruik
ischelijk en voor dc kinderen aange-
een zeer bittere ervaring. Toch kan deze
conferentie leiden tot grootere toenade
ring: tusschen Londen en Washington en
tot de vorming van een statenbond in de
nieuwe wereld, die dan op een of an
dere wijze voeling zal kunnen zoeken
met den Volkenbond.
Intusschen is het zeer waarschijnlijk
geworden dat eenige staten, in de eer
ste plaats Argentinië, zich uit den Vol
kenbond zullen terugtrekken. De „Ma-
tin" rneent te weten, dat ook Chili voor
nemens is zich uil den Volkenbond terug
te trekken en de Vereéhigde Staten tc
verzoeken aJs arbiter op te treden in het
geschil met Bolivia. Op die wijze zou
geheel „uid-Amerika zich allengs van
den Volkenbond losmaken, waartoe te
meer aanleiding bestaat daar de kosten
voor de reis der gedelegeerden naar Eu
ropa voor vele Zuid- en Midden-Ameri-
kaansche staten te bezwarend zijn.
Wat de vermoedelijke uittreding van
Argentinië betreft, men weet dat de Ar-
gentijnsche delegatie het vorige jaar een
amendement op 't Volkenbondsverdrag
ingediend heeft waarvan de strekking
was dc automatische toelating van alle
souvereine staten tot den Volkenbond.
Toen dc behandeling van dit voorstel
uitgesteld werd, trok de Argentijnsche
delegatie zich terug. Thans heeft de com
missie voor dc juridische vraagstukken
dit Argentijnsche amendement in behan
deling genomen en op voorstel van den
Franschen gedelegeerde verworpen, uit
overweging dat het in strijd is met de
grondbeginselen van den Volken '<.-nd.
In art. 1 van het Volkenbondsveulrag
wordt inderdaad bepaald dat alle staten
lid van den bond kunnen worden, wan
neer zich twee derden van de leden der
Volkenbondsvergadering ten gunste
toelatiDg uitspreken. Dal Argentinië zich
dus definitief terugtrekt, is zeer waar
schijnlijk geworden, Dit is des te be
treurenswaardiger nu de Volkenbond
eindelijk inedezeggtingschap heeft ge
kregen over belangrijke internationale
vraagstukken, zooals de oplossing van
het Opper-Silezische probleem.
Dat de Volkenbondscommissies
altijd even huiverig zijn om van de
grondbeginselen van den bond af te
ken, blijkt evenwel uit het voorstel
de commissie voor de amendementen tot
wijziging van den tekst van art. 10. Vol
gens den gewijzigden tekst van dit arti
kel zullen de leden van den Volkenbond
niet meer gehouden zijn hun medew.
king te verleenen om de integriteit van
een of ander bij den Volkebond aange
sloten gebied te verdedigen.
Deze wijziging is wèl zoo ingrijpend
als die welke door Argentinië werd voor
gesteld en op voorstel van den Fran
schen gedelegeerde werd verworpen. Het
voorstel van Argentinië zou slechts heb
ben kunnen leiden tot toelating van
Duiischland cn van andere nog buil
den bond slaande souvereine staten, dus
tot uitbreiding van het gezag cn van den
invloed van den bond. Het voorstel t-ot
wijziging van art. 10 ontneemt aan den
bond al zijn defensieve beteekenis. Het
zal voortaan mogelijk zijn dat de eeue
staat den anderen aanvalt of uitpluu-
dert, zonder dat de Volkenbond een hand
uitsteekt om den aangevallene te be
schermen, Nu was dit practisch gespro
ken toch reeds onmogelijk, daar de Vol
kenbond over geenerlei machtsmiddelen
beschikt, en in zooverre brengt de wijzi
ging van art. 10 hel verdrag meer in
oveteenstemming met dc werkelijkheid.
Maar zoolang art. 10 bestond was er nog
aanleiding om vroeg of laat aan te stu
ren op de vorming van een wapen in
den vorm van een internationale troe
penmacht, waarvan de Volkenbond zoo
noodig gebruik zou kunnen maken. Deze
aanleiding zal thans vervallen.
De toelating van nieuwe Staten,
Op voorstel van Viviani heeft de com
missie, belast met het onderzoek der toe
lating van nieuwe staten, dezelfde rege
len aangenomen als vorig jaar werden
toegepast, n.L
ic. De staat moet een vrije regeering
hebben en waarachtig-democxatisch zijn
ten aanzien van algemeen kiesrecht, vrij.
beid van pers en verantwoordelijkheid
der regeering.
2e. De staat moet over een organisatie
beschikken, welke waarborg biedt, dat
men kan rekenen op een legermacht,
Ike de staat krachtens artikel 10 der
statuten eventueel verplicht kan worden
te leveren.
3c. De staat moet werkelijk een natie,
et een aantai volken, vertegenwoordi
gen, hetwelk besloten is binnen nict-be-
twiste grenzen.
4e. Dc staat moeten ten slotte door
concrete waarborgen bewijzen hebben af
gelegd van zijn eerbied voor interna
tionale verplichtingen.
Een sub-commissie, bestaande uit ze
en Europeesche leden, werd benoemd,
om een onderzoek in te stellen naar de
candidaturcn van Lithauen, Letland,
Estland en Hongarije. Nederland is i.i
deze sub-commissïe vertegenwoordigd
door jhr. mr. Dc Marecs van Swindercn.
OPEN BRIEVEN VAN
KEES DE MOPPERAAR
AAN
DE VOLKENBOND EN DE CONFE
RENTIE TE WASHINGTON.
De Volkenbond vergadert en de confe
rentie te Washington wordt voorbereid.
De conferentie werpt zijn schaduw voor
uit en deze schaduw valt op Genève. Dat
Harding zijn verzet tegen Wilson's Vol
kenbond onverzwakt volcrehouden heeft
en een conferentie over de beperking der
bewapening uitschrijft alsof het insti
tuut te Genève niet bestond, is zoo
wordt aan 't N. v. d. D. aemeld jvel
DE CONFERENTIE TE
WASHINGTON.
Uit Washington wordt gemeld
Senator Elihu Root heeft samenwer
king aangeboden tusschen de Ameri-
kaansche delegatie van de Ontwape
ningsconferentie en dc Carncgie-stich-
ting. Hughes heeft zijn ingenomenheid
met du aanbod betuigd, daar de steun
van de deskundigen der Carnegte-stich-
ting Voor de conferentie van nut zal
zijn.
De voorbesprekingen
lo London.
De voorbereidende besprekingen tus
schen de mogendheden, die belang heb
ben bij de ontwapeningsconferentie te
Washington, zullen, naa' de „Evening
News" meldt, waarschijnlijk aan het
einde van deze maand te Londen worden
gehouden. Op het oogenblik zijn de
gezanten van China en Japan te Genève.
't Wan op het iniatief van Mr. Ha-
zelhoff Roelfzema, dat de verordening
door de Prov. Staten van Noord-Hol
land werd aangenomen, om in de lan
delijke deelen der - emeenten reclame
borden te verbieden.
't Landschoon heeft daardoor veel
gewonnen. Vroeger zag je langs de
tram- en spoorlijnen alleenrecla
meborden. Nu bewonder je boerde
rijen, landhuisjes, koeien, paarden,
enzoovoort eri die zijn heel wat mooier
Successievelijk waren langs den
straatweg HaarlemAmsterdam alle
reclamehorden verdwenen, 't Waren
er vele honderden.
Maar nu is er onlangs weer een ge
komen, een groot leelijk bord aan de
overzijde van de spoorlijn, even voor
bij den overweg van den Haarlem
mermeer-trein.
Een schaapje over den dam, dan
komen er meer.
Daarom moet dat eene schaapje, of
in dit geval het reclamebord, ook weer
verdwijnen.
Ik weet niet wie er voor moet zor
gen, doch daar de verordening door
de Prov. Staten gemaakt is, kunnen
Ged. Staten het best te betrokken
autoriteiten in dit geval vermoedelijk
de veldwachter van Haarlemmerliede
c-a. op het geval attent maken.
waar zij aan de vergadering van den
Volkenbond deelnemen, en men ver
wacht niet dat zij voor de laatste week
in September terugkeeren. De Fransche
en Italiaansche gezanten zijn eveneens
uit de stad.
De besprekingen zullen niet van for-
meelen aard zijn, en zij zullen aller
minst het karakter van een conferentie
dragen. Het doel is alleen de punten
van de Washingtonsche agenda na te
gaan, ten einde eventueclc geschillen te
voorkomen en den voortgang der beraad
slagingen te bespoedigen.
De vertegenwoordigers te Londen van
Frankrijk, Italië, Japan en China heb
ben nog geen officieele uitnoodiiging vau
het Britsche departement van Buitcn-
landsche Zaken ontvangen, doch ver
wachten deze ieder oogenblik. Men heeft
groote verwachtingen van deze bespre
kingen.
Hoewel de Amerikaan sche regecring
aanvankelijk niet voor dergelijke voor
bereidende besprekingen was, gaa' zij
er, volgens de „Evening News" thanr
mede accoord. De Amcrikaansche ge
zant, die thans in Hythe is, zal van .l'
het behandelde op de hoogte blijven.
DE DUITSCHE RIJKSKANSELIER
OVER DE SCHADELOOSSTELLING.
De Duilsche rijkskanselier ar. Wirth
stond Dinsda? j.l. (het was juisi zijn
42ste verjaardag) een onderhoud toe
aan den Berlijnschcn correspondent
van de „Dail Mail".
„Op het oogenblik vrees ik geen
monarchistischen staatsgreep," ver
klaarde de ri'kskanselier, „maar wij
moeten waakzaam blijven. Het Duil
sche volk past zich geleidelijk toe aan
de beginselen der democratie. Het zal
in de toekomst zichzelf moeten regee-
ren en het vraagstuk der verantwoor
delijkheid moeten oplossen, inplaata
van zich ermede te vergenoegen, „ja"
of „neen" te zeggen, zooala onder de
monarchie.
Misschien zal de monarchistische
agitatie in DnitschJand blijven voort
duren. Het rnonarohisrne zal wellicht
zelfs een nutige rol spelen in de oppo
sitie. door de andere partijen van het
republikeinsche bloc bijeen te houden.
Frankrijk had een monarchistische
nartij, lang nadat de derde republiek
was gesticht.
Op het oogenblik bevindt het cen
trum der monarchistische en milita
ristische beweging zich in Beieren,
hetgeen nog niet wil zeggen dat alle
Beieren monarchisten of alle monar
chisten Beieren zouden zijn.
Ik hen vast besloten", verklaarde
ar. Wirth vervolgens, „het met Bele
ren niet tot een conflict te laten ko
men. Het is een land, dat zich steeds
door een 6terk onafhankelijkheids-
gevoel heeft gekenmerkt, doch ik ver
moed. dat et wel zal toegeven, even
als het deed met betrekking tot de ont
wapening van de burgerwachten."
Ook omtrent de schadeloosstelling
zeide de rijkskanselier eenige woor
den. „Ik kan u verzekeren," aJdus dr.
Wirth, dat het een zware taak is ge
weest, onze betalingsverplichtingen na
te komen. Het aankoopen van buiten-
landsche effecten heeft den markkoer»
nog meer gedrukt, hetgeen op zijn
beurt weer een verhooging der salaris
sen vim de regeeringsbeambten noo
dig maaktehierdoor zijn de staats
uitgaven inet tien milliard mark ge
stegen.
Wanneer de mark nog lager daalt,
zal er misschien ten slote nog een tijd
komen, dat dc wereld zal erkennen,
dat dé grens van onze betalingscapaci
teit is bereikt.
Doch wij zullen doorgaan met beta
len zoolang ons dit mogelijk is, zelfs
al moeten wij er onder lijden. Wij zui
len volhouden totdat ten slotte de fei
ten voor zichzelve zullen spreken.
Bijna alles hangt af", zeide de rijks
kanselier tenslotte, „van de oplossing
van het Opper-Silezische vraagstuk.
Daaraan cn aan de opheffing van de
sancties in Rijnland hechten wij de
grootste waarde. Het ls ons te eenen-
male onmogelijk te begrijpen, waarom
de militaire sancties moeten blijven
bestaan, wanneer de eoonomisch#
sancties worden onvehevon-"