lull's tout
Ouitenlandssh Overzicht
HetyehelmeBenooischap
TWEEDS BLAD.
Woensdag 5 Sstober 1921
Jhr. Mr. A. F. de Saranln
iDhman.
Van het tkietal tijdgenooien, die in
de parlementaire gescMedenis van ons
vaderland van de laatste halve eeuw èn
«Is Staatsman èn als publicist een plaats
Van voorname orde innamendr. A:
Kuyper, mr. S. van Houten en Jhr; mr.
Ai F. de Savornin Lohman is de eerste
nu reeds bijna een jaar geleden over
leden, de tweede reeds lang een Staats
man in ruste, al getuigen dan zijn tel
kens nieuwe reeksen Staatkundige Brie
ven van zijn lust om zich nog met de
politiek bezig te houden en van zijn nog
helderen en frisschen geest, een op zijn
leeftijd groot voorrecht.
De derde nam in het begin van dit
jaar nog vrij onverwacht ontslag als
lid der Tweede Kamer, maar niet om
zich geheel aan de werkzaamheden op
het terrein van het publieke leven te
onttrekken, doch om zich, nu hem meer
vrije tijd verbleef, met des te meer ijver
aan de journalistiek ie gaan wijden,
Thansheeft de heer Lohman óók zijn
ontslag als Hoofdredacteur van ,,De Ne
derlander" genomen.
„Ik deed dat," aldus zegt hij iü ,,De
Nederlander" van Zaterdagavond, „niet,
omdat ik tot eenigen arbeid niet meer in
staat ben ik hoop van tijd tot tijd nog
ecnigerniaie te kunnen „medewerken"
maar omdat ik mij niet meer opge
wassen gevoel tegen den aanhoudenden
en inspannenden arbeid die in deze tijden
van een politiek blad in toenemende mate
wordt gevergd of verwacht."
Een woord dat van een 84-jarige is e
begrijpen, maar dat tevens getuigt van
een goed journalistiek inzicht, van het
juiste besef dat ailéén hij die zich met
voile kracht aan zijn taak kan geven, op
zijn plaats is als Hoofdredacteur van een
blad. Overigens is het zeker benijdens
waardig, dat iemand te midden van ve
lerlei arbeid als Kamerlid en in onder
scheidene conumssiön, meer dan een
kwart eeuw de hofdredactie van een blad
heeft kunnen voeren en dat heeft kunnen
doen zóó sis de lieer Lohman dat deed,
-wrens artikelen er telkens blijk van ga
ven, dat hij voortdurend studie maakte
van' allerlei onderwerpen en quaesties,
die in de politiek van den dag zich voor
deden, dat niets zijn aandacht ontging.
In dat opzicht mag de heer Lobman
heeten een kracht-figuur, een toonbeeld
van uithoudingsvermogen. Heel zijn le
ven is hij geweest een man van enorme
werkkracht, die daarnaast zich in het
bezit van groote geestesgaven mocht
verheugen. Maar óók betoonde hij zich
een man van veel omvatlende kennis :e
zijn. In zijn optreden in het parlement
kwam dat meer dan eens uit. Bovenal
leefde in hem eea sterk besef voor wat
waarheid en recht is. Hij liet zich in alles
leiden door strengen rechtvaardigheidszin
Mede daardoor en door de eerlijkheid
van zijn overtuiging cn zijn ridderlijk
heid, óók dan wanneer hij zijn tegen
standers bestreed, heeft hij zich de ach
ting van vriend en van tegenstander ver
worven.
Het heeft gemaakt dat sinds hij zich
aan het openbare leven gaf, hij op de
landspohtiek grooten invloed heeft ge
had, dat hij deze vaak ook heeft be-
heerscht. Zeker zijn er weinigen, die zóó
als Lobman een plaats van beteekenis
in het politieke leven hebben ingenomen
en dat zoovele jaren lang. Het was de
schoolstrijd die hem noopte om zich op
het terrein der politiek te begeven, die
lrem als vanzelf daartoe dreef, die hem
ook publicist deed worden. Lobman
lreeft veel geschreven, maar het meeren-
deel van zijn geschriften golden den
strijd op onderwijsgebied.
Nadat eerst van zijne hand het Jicht
had gezien zijn bekend werk „Gezag en
Vrijheid", waarin Lohman blijk er van
gaf, welke gedachten hem bezielden brj
zij noptreden, veisclrenen van hem in de
jaren, dat hij raadsheer was in het ge
rechtshof te 's-Hcrtogenbosch (1S72
1884) tal van geschriften op onderwijs
gebied. Wij noemen „Dc Staatsschool en
de Roomsche Kerk"; ,,9Can Nederland's
anticlericalen"; „De school waaraan de
natie gehecht is"; „De Vrije School" cn
„Waarheids- en Wetsverkrachting ter in
standhouding van de openbare school
onmisbaar":
Lohman was een dergenen die met
dr. A. Kuyper op de in Mei 1878 te
Utrecht gehouden vergadering van Chr.
nationaal schoolonderwijs voorstelde om
indien de wct-Kappeijne mocht worden
aangenomen, den Koning te vetsoekea
de wet niet te ondertcekenen en hij be
hoorde tot hen, die den Koning later het
bekende „Smeekschrift" aanboden. In
middels hadden zóó de omstandigheden
gemaakt, dat itr de anti-xev. partij de
aandacht op den heer Lohman was
vestigd dr. Kuyper had o.m„- ook zijn
oordeel gevraagd over een door hem
ontworpen concept-program van begin
selen en in 1879 werd de heer Loh
man voor het eerst dloor het district Goes
naar dc Tweetic Kamer afgevaardigd.
Deze eerste periode van zijn Tweede-
Kamer 1 id'maatschap duurde tot 1S90. Ook
tijdens zijn lidmaatschap van de Twee
de Kamer bleef de heer Lohman als pu
blicist arbeiden. In 1883 verscheen zijn
„Wat wil de anüï-xev. partij?" Een jaar
later (1884) aanvaardde de heer Lobman
de benoeming als Hoogleeraar in de
rechtswetenschappen aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam: Hij was Hoog
leeraar tol 1896. Zijn rectorale oraties
trokken dc aandacht om de er in be
handelde onderwerpen. Ten tijde van het
kabinet-Mackay verscheen na de aanne
ming van de Onderwijswet, van Lo-hman
een geschrift„De pacificatie".
Nadat de Eerste Kamer de Begrooting
van mr. Keuchenius had verworpen en
deze als minister van Koloniën was af
getreden, trad de heer Mackay op als
minister van Koloniën en de heer Lob
man ars minister van Blhnenlandsche
Zaken. Na zijn aftreden als minister was
de heer Lohman van Juni 1892 tot Fe
bruari 1S94 lid der Eerste Karper en
daarna van 1894 tot aan het begin van
dit jaar weder lid der Tweede Kamer:
De heer Lohman, die tijdens zijn aan
gesloten zijn bij de anti-rev. partij,
steeds in dlië partij de man van het
zelfstandig denken en van het zelfstan
dig oordeel was, die prijs stelde op een
vrijheid van den geest en dódrdoor een
persoonlijkheid ook al aanvaardde hij
dan in algemeenen zin de beginselen der
partij, be-gon in latere jaren mec-r 'en
meer bezwaren Ic gevoelen tegen de
leiding zooals die zlifch in de anti-rev.
partij openbaarde en wel tegen het sys-
cm van de leiding.
Hij .behoorde tot hen. die zcih af
scheidden van de anti-rev. partij en
stichtten de Chr.-Hist. of vrije anti-rev.
partij, die, na samensmelting" eerst met
een deel van den vootmaligen Chr.-Hist.
Kiezersbond en daarna met den Friesch-
Chr.-Hist. Kiezersbond. thans geheeten
is de Chr.-Hist. Unie. In de C.-H.- Unie
was hij een man van gezag.
Van de vele geschriften van den heer
Lohman noemen wij nog, behalve een
enkel dat betrekking heeft op het kerke
lijk conflict dat in 1886 te Amsterdam
uitbrak, getiteld „Wat is het misdrijf
der geschorsten?" en een advies over de
rechtsbevoegdheid der plaatselijke
kerk, in samenwerking met dr. Rutgers,
en een over Kamerontbinding.
„Partij of beginsel" en „De Waarheid
bovenal", welk laatste is geschreven
naar aanleiding van dr. Kuyperis „Band
aan hel Woord". In 1901 verscheen de
eerste druk van zijn standaardwerk „On
ze Constitutie", waarvan het doel was
voor den gewonen lezer een bruikbaar
overzicht te geven van onze Staats-in-
stettngen in ouderlingen samenhang en
verband:
Onze Staatsinstellingen he'b ik be
schouwd" heet het in een inleidend
woord, en het moge hier worden ver
nield als een karakteristiek van
Lohman's werken „uit Christelnk-
Hisjorisch standpunt en daarbij ge
bruik gemaakt van de twee toetssteenen
voor onze menschelijke rede Er staat
geschreven" cn „Er is geschied - u
aan niets gehouden achtend? dan aan de
begeerte de waarheid te vinden en ie
zeggen, heb ik er naar gestreefd mij
van elke partijdige voorstelling te ont
houden."
De heer Lohman. de man van groote
werkkracht en werkvermogen, die vele
jaren een sieraad van het parlement
was, wien minister Van Raalte m 1907
bij de herdenking van zijn 7oen verjaar
dag, in de Kamer, als hoogstaande par
lementaire figuur een ceresaluut 'btachl
in naam van ons gansche volk' deze
edelman in den besten zin des woords,
zag in 1909 zijne verdiensten door dc ite-
geeiing erkend door zijn benoeming tot
Minister van Staat.
Voor hem is hel zeker een groote vol
doening, dat men nu bezig is een her-
druk uit te geven van zijn persarbeicl
uit een vervlogen tijdperk. Het is nu
nog niet de tijd om van hem. een volle
dig karakterbeeld te geven en zijn betee
kenis in al zijn omvang tc schetsen. Maar
bij zijn heengaan uil de journalistiek
meenden wij bij zijn beeltenis eenige
biografische aanteekeningen niet ach
terwege te mogen laten, urn zóó hem dc
eere ie geven, die hem als journalist en
als publicist voor zijn enorme werk
kracht toekomt.
Velen, uit allerlei kring zullen den
heer Lobman als een bekroning op een
welbesteed leven zeker nog jaren van
een wél verdiende rust toewenschen, een
voor hem zonnigen en (helderen levens
avond! Een levensavond die voor hem
d&drom reeds zoo zonnig is omdat Iiij
nog heeft mogen beleven, dat datgene,
waarvoor hij zoovele jaren heeft ge
streden; de rechtsgelijkheid op onder-
wijsgenied, is bereikt en dat hij in de
Kamer daaraan heeft mogen medewer-
kenl W, F: B:
Bevestigd wordt, aal de revolution-
naire beweging in Portugal, wélke
ten doel had, het parlement uiteen te
jagen, de regeering omver te werpen
en een militaire dictatuur te vormen
tot oen nieuw parlement zou zijn bij-
eaiigokomtem] mislukt is.
De leiders der samenzwering zijn al
len gearresteerd.
De poging tot omwenteling is onder
drukt, zonder dat een enkele druppel
bloed is gevloeid.
De president van de republiek heeft
met de Ministers vergaderd, terwijl
ook de militaire autoriteiten aanwezig
waren.
BURCENLAND.
Uit Weenen -wordt gemeld: Het nieu
we bestuur van het Burgen!and, dat
zich onder Steplian Friedrich heeft ge
vormd, heeft in een proclamatie d«
opkomst der lichtingen 1896—37 bevo
len. De lichtingen 189999 zouden
reeds actief dienen. De opkomst der
lichting 1900 is spoedig aanstaande-
Do ongeregelde formaties zijn blijk
baar reeds veranderd in militair ge
ordende afdeel in gen.
De Burgen landers willen zich dus
niet aan de inlijving bij Oostenrijk
onderwarpen, ook al heeft de regee
ring te Boedapest dat bevolen.
Uit Boedapest wordt geseind:
De ontruiming van West-Hongajije
werd heden met spoed doorgevoerd,
waardoor niet alleen aa:i het ultima
tum der Entente, maai- ook aan het
verdrag van Trianon geheel ia vol
daan. In naam der Hongaarsohe re-
geering zal Woensdag de opper-ge-
volmaohtigde graaf Sigray het proto
col der overgave onderteekenen.
De door den Raad van gezanten
aangekondigde conferentie tusschen
Oostenrijk en Hongarije, om in de
West-Hongaarsche quaestie een over
eenkomst tot stand te brengen, zal
niet te Rome, zooals eerst gemeld
werd, maar te Venetië plaats hebben,
volgens de uitnoodiging, welke dc-
Hongaarsche regeering heden ont
vangen heeft. Waarschijnlijk zal de
minister van Buitenlandsche Zaken,
graaf Banffy, Hongarije op de confe
rentie vertegenwoordigen. In het
wier vooruitzichten men hier zeer te-
wier vóruitzichten men hier zeer te
rughoudend is, wordt ongetwijfeld
een diplomatisch 6ucces van Hon
garije gezien.
Grensincidenten.
In het gebied van St. Got.th.ard heb
ben Hongaars ehe benden de 0 oston-
rijkscüie grens overschreden en ma
chinegeweervuur geopencf op de rijks-
we er-Iroep en, van welke een man
licht gewond werd. Dc. Homgaran
kregen verscheidene gewonden.
Het gelukte den Oostenrijkeohen
rijksweer de binnengedrongen benden
op Hongaarsch gebied terug te wer
pen.
NIEUWE PLANNEN VAN EX-
KON1NC KARL?
De Borsenzeitung lieeft een bericht
uit Weenen ontvangen, volgens het
welk ex-koning Karl wederom plan
tien zou koesteren, zich naar Honga
rije te begeven. Hij zou dan naar
Eisenstadt in West-Hongarije, een een
trum van de Karlistisehe beweging
reizen.
In dc desbetreffende Weetnsche krin
gen neemt men thans maatregelen, om
•eis van den ex-koning door Oos
tenrijk te verhinderen. Volgens de
Weensdhe „Sontag-Montagzoitung"
zou de zwager van den ex-koning,
prins Sixtus van Parma, zich sedert
eenigo dagem te - Steïnamanger op
houden.
DE STRIJD IN MAROKKO.
Het officieel Spaausoh communiqué
van halfzes meldt ,dat de slag in den
ochtend aanvirg eir zich ontwikkelde
over een front van 10 K.M. Alle ge
stelde doefcindeu werden bereikt. I)e
vijand, die in groot, compacte raas-'
a'e optrok, streed met den meed der
van hoop en leed ontzaglijke verl:©-,
zen. De verliezen der Spaansche troe
pen zijn niet bekend.
Sefcb is door de Spanjaarden her
overd.
ENCELSCHE TROEPEN UIT MESO
POTAMIA TERUCCETROKKEN.
Dc Evening Standard verneemt,
dat de eerste officieelö stappen zijn
gedaan, om het grootste deel van de
Britsche troepen in Mesopotamic te
vervangen door Britsche luchtstrijd
krachten. De gehet-le strijdmacht in
Mesopotamië zoowel de luchtvloot
als de troepen zullen onder bevel
staan van den lucht-veldmaarschalk
Sir Geoffrey Salmond, die gedurende
den oorlog in het centrale Oosten be
vel voerde.
DE TOEÜTAND IN IERLAND.
Amnestie-beweging.
De „Daily Chron." -verneemt uit Du
blin dat de lersdhe confcrentio-gede-
legoerden Maandag van Londen zou
den vertrekken.
Te Dublin is een beweging gaande
n amnestie te krijgen voor allen, die
onder den invloed der vroegere ge
beurtenissen geïnterneerd zijn. liet
aantal dezer geïnterneerden
draagt 4000. Zij worden gevangen ge
houden als verdacht van medewerking
aan de Sinn FaLn-bewoging, doch zijn
tot dusverre niet veroordeeld.
Af en toe zijn ernstige klachten in
gediend over het kampleven dier gein-
terneerden en dat heeft een slechten
invloed op de openbare meening in
Ierland. Een amnestie zou zeker een
gunstige atmosfeer schoppen in ver
band met de a.s. onderhandelingen.
Een orgaap van
Dall Elrcann.
De „Weetm. Gaz." verneemt uit
Dublin, dat de Dail Eireann voorne
mens is een dagblad uit te geven,
waaruit geconcludeerd wordt dat men
goede resultaten van de Iewroiie con
ferentie verwacht, aangezien anders
een dergelijke onderneming te veel
risico zou dragen.
REDE VAN LLOYD CEORCE.
n eon rede, wei Ie liij te Inverness
hield, maakte Lloyd George liet eerst
gewag van de Iersohe quaestie. Hij
aaide, dat de aanstaande conferentie
te Londen alleen- zou kunnen stagen,
indien zij, die er aan deelnamen, zich
bepaald, moedig en vastbesloten voor
namen, te vertrouwen o-p liet gezond
verstand van hun eigen -volk e» niet
te trachten dc extremisten te ver
zoenen.
Vervolgens ging de premier den
toostend van den handel 11a. Hij be
weerde, dot er in de laatste twee ja
ren met-r gedaan was in dit land, om
de werkloosheid te doem verminderen,
dan ooit in de geschiedenis van dit
land, of tanig ander land gedaan was.
Do Huidige depressie van den handel
was abnormaal en toe te schrijven
aan de vernietigende uitwerking van
den wereldoorlog. Het was een wereld
probleem. Er konden goan zaken wor
den gedaan, zoolang de schommelin
gen der koersen voortduurden. Het
was, alsof men trachtte biljart te sj>e-
len op een Atlantischen stoomer in
©ene op en neergaande zee. Het Brit-
sehe crediet stond oneindig iiooger
dau dat van een der andere landen in
Europa, die aan den oorlog hadden
deelgenomen. Maar de voorwaarden
van den baudel hingen af van de fi-
naincieele activiteit en de buitenland
sche staatkunde van alle natiën der
wereld. Wanneer zouden deze voor
waarden gestabiliseerd worden. Hij
hoopte, dat dit zou geschieden, wan
neer de natiën leèrden, dat goede be
trekkingen met de naburen noodza-
kelijk waren voor den nationalen
voorspoed. Hetgeen noodig was, was
eene atmospheer van vrede over de
geheelc wereld. Economie moest even
eens een factor zijn; de natiën moes
ten beginnen te sparen.
De premier eindigde met te verkla
ren, dat ht kabinet morgen zou bij
eenkomen, om over dit probleem te
beraadslagen en later zouden plan
nen, om in den toestand te voorzien,
het parlement worden voorge
legd.
DE TOESTAND IN RUSLAND.
Een verklarflng van
Maxim Corkl.
Maxim Gorki verklaarde aan een
vertegenwoordiger van de Daily
News, dat het communisme in Rus
land wel plaats zou maken voor een
socialistische of zelfs een democrati
sche republiek op de wijze der Vor-
eanigde Staten, maar dat op het
oogenblik slechts een boJsjewistieclie
regeering mogelijk was, daar haar val
een volslagen chaos zou veroorzaken.
De beste weg, oom Rusland vooruit te
helpen was de opheffing der blokkade.
Do Amerikaanscho hulp
actie In Rusland.
Uit Helsdngfors wordt geseind, dat
da Amerikaansche hulpactie in Pe-
trograd 9 centrale keukens heeft op
gericht, welke dagelijks aan CO.000 km
deren voedsel kunnen verschaften.
Dc sovjetautoriteiten hebben aan de
Amenkaansche leiding van dc iiuip-
actie verzócht, het verstrekken
eten ook aan volwassenen te doen
plaats hebben.
De conferentie te Brussel.
Donderdag begint te Brussel de ver-
gaderina van de internationale com
missie tot eteunverleening aan de Rus
sische hongereobieden.
Vermoedelijk zullen 22 staten ver
tegenwoordigd zijn.
DE REORGANISATIE DER DUITSCHE
REGEERING.
Uii Berlijn wordt gemeld: In fcet Band
daggebouw had een bespreking plaats van
de leiders der fracties van de Duitsohe
Volkspartij, tot de ineerderheidssocialistsn.
De besprekingen liepen over de vorming
van een eoalilieregeenng.
De „Politische Parlementaire Nacbrich-
ten" berichten over deze besprekingen: De
8ociaal-democraten eisctiten cvet nadruk,
dat ook de Onafhankelijke*! lx»rokken 'ou
den worden bij de reorganisatie der regee
ring. Zij beriepen zich 111 het bijzónder op
de verklaring der Democraten van 13 Sep
tember, 111 welke medegedeeld werd, dat
alle partijen aan do reorganisatie dc-r re
geering zouden moeten deelnemen, die zich
gesteld hadden op den grondslag van een
tepublikeinselien staatsvorm. Ondanks ve
le reserves verklaarden het Centrum en
de Demoeraten, dat zij geen bedenkingen
hadden tegen het betrokken der Onafhan-
kelijken bij do reorganisatie der regeering.
De Duits che Volkspartij heeft zich net
antwoord tot Donderdag voorbehouden.
Over de besprekingen verneemt de „Ber
liner Lokal Anzeiger" uit parlementaire
kringen de volgende bijzonderheden
„Aan de rilling nomen alle ministers
deel. De Duitsche Volkspartij was verte
genwoordigd door de afgevaardigden Stre
©im&nn, Kenpkee «1 Hugo. Voorop gesteld
werd, dat de opvatting der burgerlijke par
tijen omtrent het belastingprogram, volle
dig eens gezind is.
Besloten werd, dat de Rijkskanselier in
verband met hei aanbod van de industrie,
met de vertegenwoordigers der indus-
zal onderhandelen, zoodat de verdere
punten van het program eerst tegen het
einde van dc week zullen worden enge
ste-ld.
In dien tussdhentijd zal de kaaselier be
iprekingen houden met vertegenwoordigers
der bankinstellingen en van den handel.
De moerderhei 1 Issoci-il isten hebben aan
het Centrum cn de Democraten officieel de
vraag voorgelegd, of zij bereid zijn, met de
Onafhankelijker! te zomen een regeering te
dit
DE VOLKENBOND.
De Vcilkonlxmcisvergadering heeft
in de Dinsdag gehouden zitting de
blokkade- en amendementen-kwestie
besproken.
Vastgelegd werd. dat het de taak
van den bond is, om zich uit te spre
ken of er al of niet een schending
van het Volkan bon isverd rag heeft
plaats gehad voor besloten wordt over
te gaan tot een blokkade.
Hedenavond zulien de zittingen
van den Volkeribondsrsad gesloten
worden.
JE BECROOTING VAN DEN
VOLKENBOND.
i Voikenbondsvergadering heeft
heden de begrooting van den Volken
bond voor 1922 goedgekeurd, welke iri
totaal een bedrag aanwijst van
20.858.945 francs.
DE CONFERENTIE TE
WASHINGTON.
De regeering der Vereenigde Sta
ten Is thans bezig met het gereedma
ken der uitnoodigingen, welke zij in
verband met de conferentie te Wash
ington aan Nederland, België, en
Portugal zal zenden.
INTERNATIONALE ARBEIDS-
CONFERENTIE.
Den 25sten October zal te Genève
do derde internationale arbeidscon-
ferentie geopend worden. Er zullen
.geveer O» gedelegeerden uit alle
Vol ken bon d stat onalsook uit Duitsch-
land en de Vereenigde Staten aanwe-
ig zijn. Toi dusver heeft men in vel
band met deze conferentie hoofdzake
lijk van den landbouwarbeid gespro
ken. De agenda omvat echter nog
een aaial andere kwesties, die betrek
king hébben op handel, industrie en
landbouw. Zij is thans definitief vast
gesteld als volgt:
1. Wijüging in de samenstelling
van hot bestuur van het Internatio
naal arbeidsbureau.
2. Toepassing van de Woshington-
6cha besluiten betreffende de regle-
mentaeoing van den arbeidijstijd op
don laand arbeid.
3. Toepassing van de andere beslui
ten van Washington op den kindibouw-
arbeid en wel:
a. maatregelen ter voorkoming van
werkloosheid;
b. bescherming van vrouwen on kin
deren.
4. bijzondere beschermende maat
regelen voor de 1 andbouwarbeiders:
a. londbouw-vukcmderwijs;
b. woningtoestanden van de land-
bouwarbeiders;
c. waarborging van vereenigïngs-
recht;
ld. beschermende bepalingen tegen
de gevolgen van ongevallen, ziekte, in
validiteit en ouderdom.
5. Desinfeotio van de wol tegen milt-
vuurbacteriCii.
G. Verbod van gebruik van loodwit
in verf.
7. Een wekolijksche rustdag in han
del en industrie.
8. a. Verbod van tewerkstelling van
personen Ixmedon de 18 jaar in de
benedenruimen van schepen en in de
machinekamers;
Verplicht geneeskundig onderzoek
van aan boord van schepen werkende
kinderen.
Vorspreid nieuws
E DUITSCHE SPOORWECEN.
De „Muncliener Neueste Nachrich-
ten" mélden, dat de presidenten van
aJJe spoorwegdirecties der Duitsche
Rijksspoorwegen op 7 October n.s. te
Munchen bijeenkomen, tot het houden
van belangrijke besprekingen.
De Rijksweerminister zal het voor-
•ittarschap van deze conferentie aan
vaarden.
Stadsnfsaws
TIJDINGZAAL.
onze Tijdingzaal, Groote Houtstraat
93, zijn foto's tentoongesteld over dc-n Vla-
rinedag in het Stadion, van het aan Jen
Nador&iweg te Middelburg geopend sport
terrein, van dcai te Amsterdam gehouden
Hockeydag, van den te Baarn op 60 jxrig.; n
leeftijd overleden heer J. B. A. Jonckhcer,
oud-directeur van deStoomvaart 3fij. Ne
derland, ran de aan den Juliana «'er ie
reen geopende overdekte Bad- en
Zweminrichting, van 3Ir. A. van den Hoe
ven, den meuwbonoamden wethouder van
Rotterdam; van don brand tn de Magazij
nen Printemp* te Parijs; vin den op 66-
jarigen leeftijd te 'eGravenhage overleden
heer E. Juoolve, gepens. officier der in
fanterie, oud-Burgen.er-'-.tr van Lonnekcr
van Almelo, i.iu Dr. ii. Molhuysen
Gravenli.'ige, secr. van het N'ed. Landlnus-
houc'kundig congres en van het Kon. Ned.
Landbouwer
der 1
do o
l Orani
DE OVERDRACHT DE.T SOCIETciT
,VEREENIGING" AAN DE GEMEENTE.
B. en W. deelun den raad mede, dut hij
icten, den len October jM. verleden door
do Sociëteit „Vereeniging" hare gebouwen
enz. aan de Lange Bcgijioestraat en do
Wijde Appelaars teeg en door de firma J0S1.
Enschedé en Zonen hare perceelen aan do
Oude Groenmarkt on do Zuidzijde van de
Damstraat 111 eigendom aan de gemevrto
zijn overgedragen.
Zooals u reeds bij ons schrijven van 21
Juli word medegedeeld, aldus B. en W.
•erder, zouden na de overdracht de Socle-
kelder,
'ooriïoeuid, tot uiterlijk 1 Juni 1923 voor
en huurprijs ran 3CC0 per iaar. Dt
neenie zal zorg dragen voor verwarming
rreenkomst
eenkomst met het bestuur der Sc-:i8-
teit „Vcreenigiag" gesloten.
Bij het ontbreken van een formes! be
sluit tot bedoelde verhuriDg stellen B. n
thans de door fcen gesloten over
eenkomst te bekrachtigen. Een daar.oo
strekkond ontwerpbesluit, bieden zij d»n
Als een gevolg van de besprekingen over
de overdracht door do firma Enschedé van
hare vorenbedoelde perceel en is in genoemd
ontwerp tevens opgenomen ecne machti
ging aan B. eu W. om het door de Socie-
'1 „Vereoniging" op 1 dezer aan de go-
iente overgedragen, perceel kad. sectio
110. 1202, huis en erf, groot 50 centiaren,
sloopen en de grond lot 1 Juli 1923 in
huur af te slaan aan firma Enschedé.
Ten slolie merken B. en W. op, dal het
gewensoht is verschillende roerende gocde-
do Sociëteit „Vereeniging" over ie
Zij verzoeken hen te machtigen lot
bedoelde overneming over te gaan.
ENCLISH ASSOCIATION IN
HOLLAND.
Men meldt ons dat dc Haaricmsche af
deel: ng van bovengenoemde vereeniging
Vrijdag a.s. haar eerste lezing houdt in
de kleine zaal van de Sociëteit Vereeni
ging. Spreker is de heer Allen S. Walker,
bij Hollanders te Londen welbekend als
lector bij den Vacantiecursus toor
Vreemdelingen in de Londensche Uni
versiteit. De spreker is een specialiteit
op het gebied van Londen en zijn lezing
die met lantaarnplaatjes verfraaid zal
worden heeft dan ook tot titelLonden,
de hoofdstad van Engeland, het verhaal
van haar geboorte en groei. De lezing
behandelt de legenden en geschiedenis
van Londen van de vroegste voor-histo
rische tijden tot het heden.-
YERLOF DRANKWET. Door.Th. de
Bruin is gevraagd om verlof, ingevolge nru
34 dier wet, tot het verknopen van alcohol-
houdenden drank, anderen dan eterxen
drank voor gebruik ter plaatse van verkoop
in de beneden voor- en beneden, adhterlolca-
iiteit van het perceel aan de Spaarnwou-
derstraat no. 45.
KAMER VAN KOOPHANDEL.
B. en W- brengen ter kennis, dat ter
secretazie der gomeonte 10e afdeeling lot
en met 14 October a.s. zijn ter visie geleed
de kiezerslijsten voor het grootbedrijf en
het kleinbedrijf van de Kanier ran Koop
handel, voor zooveel betreft d« kiezers do-
t e u i tl I e t n
OORSPRONKELIJ KL DETECTIVE
ROMAN
door WILLIAM HOLT.
11)
Do lord voelde zich verzwakt,
doordat hij sinds den vorigen dag
r iets meer gegeten had, verzwakt ooit
door zijn urenlange bedwelming.
Maar hij spande zijn uiterste krach
ten in en bemerkte tot zijn onuit
sprekelijke vreugde, dat bij een druk
ker stadsgedeelte bereikte, waar meer
personen liepen. Hij bleef staan, haal
de diep adem en kéék om naar zijn
vervolgers. Maar dezen schenen hem
niet verder achterna to durven loo-
pen, hij zag hen niet meer.
Nu sprak hij een voorbijganger aan
en vroeg den weg naar het bureau
van politie. Door con gelukkig toe
val bevond li ij zich daarvan niet ver
meer af en hij had dit binnen eenige
oogenblikken bereikt. Hij vroeg oogen
blikkelijk het hoofd der politie te
spreken en werd, toen hij zijn naam
genoemd had,terstond bij dezen toege
laten. Hij bracht den commissaris in
fcoo weinig mogelijk woorden ervan
op de hoogte, 'dat hier te Sens, mis
schien de Broedeer te v itten waren,
die in gclicel Parijs, ja door geheel
Frankrijk berucht wat en.
De commissaris was een jong, ener
giek man. Hij luisterde bedaard naar
de haastige uitlegging van den En-
gelschman, stelde toen onderscheide
ne vragen en nam daarna kalm, doch
vlug zijn maatregelen.
Het eerste wut hij deed, was een
agent van de wuoht er op uitsturen
om een flesoii wijn cn 0011 schotel eten
uit een wubijzijnd restaurant te halen.
Hij had namelijk bemerkt, hoe uitge
put de lord was cn hij begreep, dat
deze sedert zijn vertrek nog niets ge
geten had. De opwinding hield licm
nog staande, doch hij had een hart
versterking wel noodig, te meer daar
er hedennacht nog een jacht aange
vangen zou worden op de Broeders
dea Verderfs, waarbij de Engclsch-
man niet gemist kon worden. Trou
wens hij zou er bij tegenwoordig wil
len zijn, omdat hij brandde van ver
langen ook zijn vrienden te redden.
„Drink een glas wijn en eet iets",
zei dc commissaris. „Wij zullen voor
alles zorgen".
Hij gaf onderscheidene bevelen aan
zijn beambten, telephoneerde druk en
verzond eenige telegrammen, terwijl
hij intussclien op de tafel een platte
grond uitspreidde.
„Maar welke maatregelen hebt g;i
genomen?" vroeg lord Nibblington, al
etend. Eerst nu bemerkte hij, hoe een
behoefte hij daaraan had.
„O, dat kan ik u spoedig z«ggttn.
De politie uit dc-n omtrek is gewaar
schuwd geen enkel voertuig door l:
laten, zonder het aan te houden en
te onderzoeken. Dan heb ik alle be
schikbare agenten liierheen ontboden
en enkele speurders uitgezonden, aan
wio dat werk wel toevertrouwd is.
Voorts is naar Parijs getelegrafeerd
en zullen alle stations 011 ook de poor
ten scherp bewaakt worden".
„Goed, maar waarom zullen alle
voertuigen aangehouden worden?"
„Ik zal het u zeggen. Gij heibt ver
teld, dat men u tot bewustzijn wilde
brengen. Met welk doel? Waarschijn
lijk wilde men u vervoeren. Waar-
licon? Vermoedelijk naar Pa,rijs, want
daar zullen de Broeders toch 'wel hun
hoofdkwartier hebben. Wat men voor
nemens was met u te doen. dat wilde
men zeker ook doen mot uw vrienden.
Waarschijnlijk is het dus, dat gij por
rijtuig naar eer- station gebracht
zoudt worden, of nog liever per auto
mobiel vervoerd zoudt zijn. Gij zijt
ontsnapt, maar uw vrienden gelukte
dit zeker niet. Hoeveel te eer zal men
thans trachten hen te vervoeren, nu
de Brooders wel denken kunnen, dat
hun verblijfplaats spoedig omsingeld
zal zijn".
„Maar ik kan niet precies zéggen,
waar zij zijn".
„O, Sous is zoo groot niet. Gij hebt
gesproken van een huis met twee ver
diepingen in eon stille straat. Kijk
eens op deze kaart. Hier is het bu
reau van politie, gij zijt van deze
zijde gekomen met waar. Welnu als
ik hier dezen kring trek, dan geloof
ik toch wel, dat daarbinnen het huis
zich bevinden zal".
„Ja, dat moet wel", antwoordde
lorél Nibbhngton
„Goed, als gij gereed zij, gaan wij
er op uit".
Nu ecnigie oogenblikken bevond
men zich op weg, doch niet dan na
dat de Engalsdiman zich voorzien
had van een revolver uit den wapen-
voorraad van den Commissaris.
„üetzo straat ben ik uitgekomen",
zei de lord, toen men op een kruis
punt kwam en dus sloeg men den
weg in, dien hij aanwees. Men kwam
pu inderdaad in een stil stadsgedeel
te en doorkruiste -verschillende stra
ten, zonder dat lord Nibblington ech
ter niet zzkerheid zeggen kon in wel
ke het huis staan moest van de Broe
ders dc-s Verderfs. Eensklaps evenwel
slaakte hij een kreet.
„Deze- straat", riep hij oj>gewonden,
„deze straat is het".
„En het huis?" \roeg de Commissa
ris.
„Daar, bij dien lantaarnpaal. O,
neen, ik vergis mij niet, dat is het
wel".
Hij wilde vooruit snellen, doch de
Commissaris hield hem tegen.
„Wacht even" zei hij op i-en toon,
dio geen iegenspraakt duidde.
Hij blies op een sign&alfluitjo en
au bleek dat verscheidene agenten de
twee mannen gevolgd waren. Hij gaf
kort en snel eenige bevelen. Ook kwa
men nu eenige rechercheurs op fiet
sen nader. Zij werden ocg- .nblikkelijk
weer weggezonden 0:11 l»ct huis aan
de andere zijde te bewaken, opdat
daarheen niemand ontsnappen zou.
Lord Nibblington trappelde van on
geduld.
„Wie er nog in is, komt er niet
meer uit", zei de Commissaris, „wees
daarop gerust Komaan, nu zullen wij
onzen inval wagen".
Hij stapte naar de deur en trok aan
de schel, maar reeds had de lord ge
zien, dat het raam waardoor hij ont
snapt wus nog openstond en in een
wip was hij binnen, onmiddellijk door
eenige agenten geivolgd. Dc kamer
was leeg, doch ook het vertrek daar
naast en leeg was eveneens de gang,
het geheelc* huisde voge's w aren
gevlogen. Van boven tot onder werd
alles doorzocht, muren werden be
klopt, doch alles tevergeefs, de schur
ken waren weg en hadden geen spo
ren nagelaten.
„Maar, hoe is het mogelijk", jam-
morde lord Nibblington, „ip die te-
lendelingooi dau onvindbaar. E11 waar
hebben zij mijn vrienden gelaten?"
„Kom, wees niet al te zeer teleur
gesteld", zei de commissaris. „Ik had
mij van deze huiszoeking geen betoi
resultaat voorgesteld, het w as 10 -
mers wel le denken, dat de schur
ken na uv. ontsnapping zouden mar
ken, dat zij wegkwamen".
„Maai wat nu?"
„Laten wij afwachten. Ik verwacht
meer van dc maatregelen die ik nam,
om alle vervoermiddelen te doen aan
houden. De politie in den geheeleti
omtrek is gewaarschuwd. De schur
ken zijn govlucht, maar nog niet ter
bestemder plaatse",
„Dus gij hoopt er nog op, dat zij
gevat zullen worden?"
„Zeker doe ik dat".
Lord Nibblington ging weer mede
terug naar het politiebureau. Eenige
age-iuen zouden in het huis blijven,
den volgenden morgen wilde de com
missaris or alles nog eens aan ec-n
nauwkeurig onderzoek onderwerpen.
Toen men op het bureau kwam, was
de eerste dien lord Nibblington daar
zag baron de Linar. De lord
slaakte een kreet van blijdschap en
.^Maar, hoe komt gij hier, vertel
mij toch wat u gebeurd is".
Kn de Linar vertelde zijn vriend en
den commissaris, die beiden aandach
tig luisterden, wat met hem gebeurd
was. Het was al bijzonder weinig.
Ontwaakt uit zijn verdooving, L,.
luj zich tot zijn groote verbazing br-
vonden in ec.11 goed gesloten rijtuig,
houder, ©n voeten geboeid. Het rijtuig
reed Ln snellen gang. doch was eens
klaps blijven staan, het portier w-erd
opengerukt en hij werd door een paar
men bevrijd. „Dat is alles wat ik
weef', zei hij.
(Wordt vervolgd^
