Prei, per lios f 0.10 tot f 0.20. Sla pt-i 100 krop f :i to'. f 5. Rabarber, per 100 bos f 10. Pieterselie, per bos f 0.08. Sou! er ie per bos f O.üS tot 1 0.10. Appelen pier Kilo f 0.20 tot f 0,30- Peren per Kilo f 0.20 tot f 0.40. Aardbeien per mandje f 0.80 tot f 1 Barometerstand te haarlkm OPGAVE VAN JOH. M. SCHMIDT Opticien BARTELJOR1SSTR. 21 HAARLEM T herraometerstand 8 October Hoogste gisterenF. 68 Laagste hedennacht. F. 61 Heden 10 uur. F. *14 Vervolg Stadsnieuws HET ONCELUK TE HILLECOM. Zie ook 20e Blad.'. Naar men on» mededeelt is het slachtoffer de beer 11. M. d'Angro- mand, spoedu? nadat hij in het St. Elizabeth Gas'.!::.:, verleden. DE TEYLERZAAK. Heden werden vcor de Ha,-u.©msche rechtbank de pleidooien gehouden in de bekende Teylerzaak. Gelijk bekend, waren de directeuren van da Teyierstichting gedaagd tot uit betaling van ge1 den uit de nalaten schap van F.-eter Teyler vander Huist aan beweoide erfgenamen. Geeiecht wordt een bedrag van 5 millioen gulden of zooveel minder als de rechtbank zal toekennen. Er was var. de zijde van hear, die meenen aanspraak op de erfenis te kunnen maken, tamelijk voel belang stelling, muar de toeloop was niot zóó groot als was verwacht. Allen namen plaata op de gereser veerde tribune. Om 10.15 opent de pre sident da zitting. Het eerst was het woord aan den pleiter van eischers, Mr. W i e r 1 x uit den Haag. Deze zt-ide, dat de zaak tot drieërlei kan worden terugga! Ie. zijn eischers rechthebbenden. 2e Hebhen de gedaagde directeuren vtan Taylors stichting heheer over de nala tenschap van Pleter Teyler van der Hulst of zijn het zich noemende direc teuren, en 3a kunnen gedaagden op geroepen worden rekening en ver run woording van hun beheer af te leg gen. Aangaande e.k van die vragen Irad pl. in bijzonderheden. Hij meende dat eiecher inderdaad rechthebbenden zijn en ging in den breedo na de mo tieven die hem tot deze meenillg lei den. Door hem werd betoogd dat Isaac Brand in do vaderlijke linie de e enige erfgenaam ab in testals ia van den erflater Pieter Teyler van der Hulst. NOG EEN TEYLER-PROCES. Men schnjft or. s Heden I» tegen Toy Ier"» Stichting «CD® Vordering i&gestehl door rtn:;o var. Oor 'de's, famine van den !:e<r. ii van Ootde te Haarlem, een van du dirnciouren d«r Stichting. Eer.e groep personen -. tieenivde zich vcor de thans ondernomen aot:e. !f geheel slaat onder de algemeen* toulirg van mr. Jan Vijn, advocaat :e Atnjtc: L.un, daarin door anderen bijgestaan, l'e. .ie meer derheid van hen. die geoordeeld w r Jen tot gelijke vordering gerechtigd b> rpn al» de van Oorde's (de afkomelii-geei en rechtver krijgenden van ïaase Brand, i ce in lc ven rijnden vollen neef m d-:-i eersten graai van I*. Teyler van di-r Hulst bij dier.s overlijden) beid-en «ich eoniroelueel daarbij aangesloten en de beliar'.iging hun ner nauwkeurig onderzochte aanspraken, welke men ditmaal doet gelden, asa de groep van den heer Vi;n toevertrouwd. Als procuwur van e.-' her» tree-lt op Mr. A. Bruch. alhier. TOEZICHT ONDKRWIJ8. - Onze vro® gere stadgenoot, de heer G. A. Groote Haar, thans inspecteur van het nijverheids onderwijs, wordt blijkens een herioht in de Staatscourant be last m.t liet .o« zicht, op de dag- en avondscholen en cur sussen voor ambacht of handwerk (aiu uttciits- en avondteekenscholen enz.) en die voor speciale doeleinden 111 de provinciën Noordholland, Zuniiiollar.d, Utrecht, Noordbrahant en Zeeland? met uitzon le ring van die, welke rechtrireeks onder het toezicht van den inspecteur generaal of onder het toezicht van een der andere in specteurs zijn gseteld en voorts op hot lefir lings leisel op bet gebied van amba'cht of handwerk in genoemde provinciën. Do inspecteur dr. A. Pit wordt o.a, be last met het toezicht op do School voor bouwkunde, versierende kunsten en kunst ambachten to Haarlem. PERSONALIA. Benoemd is tot buitengewoon opziohtor bij do werken voor d«n bouw van een schutsluis te IJmulden J, Kat Bzn., te Hoorn. Te Leiden is geslaagd voor het eind examen voor den Ned. Hid. Adrn. dienst de heer ,T. J. van TCompo Valk te Hnarlo/n. BURGERLIJKE STAND EN BE VOLKING. De bureaux van den Burgerlijken Stand en van do Bevol king worden Dinsdag n.s. verplaatst wan Kruisstraat 45 naar God. Oude Gracht 18, waar vroeger het brwxl- stoffenlmreau gevestigd was BEGIN VAN BRAND. Omstreeks 12 uur Vrijdagmiddag ontstond Ln bet perceel Schotersingel 115 een begin van brand, doordat een gordijn voor het raam met een brandend lichtje in aanraking kwam. De brand kon Bpoerlig gebluscht worden, slechts enkele kleine voorwerpen verbrand den. De staf der brandweer «ras aan wezig. DE HUCBCOMMISS1E. Naar men ons mededeelt zal ilo h uuroom missie weder overgaan tot het veihuraa van oen ieegs-.aande woning aan de Wilhelm!- nostraat. RufirioR voer Vranen VRAAG: Mijn. liaan, 5; maand oud, loopt mank, mam ei zii niets in zijn poot. Overigens i.s hij gazond. Wat is hiertegen te doen? ANTWOORD: Penseel de pooten van uw haan acht d.igen lang eens per dag met Jodium-tinctuur.' VRAAG: Mijn jonge haan loopt te waggelen op zijn poolen, maar is. ove rigens goed gcaomti. Is dat besmet- lelijk voor der kippen? Wat is er tegen te doouï ANTWOORD: Niet besmettelijk. Penseel ae pooten van uw liaan acht dagen lang eens per dag met Jouium- tinctuiu'. VRAAG: betreffende het onderver huren van eeu kamer, waartegen de huisheer zich verzet. ANTWOORD: Ja, als gij het proces verliest moet gij de kosten die de te genpartij gemaakt heeft, betalen, on verschillig of gij zelf kosteloos hebt goprocedeerd. ais gevolg van uw be wijs van onvermogen krachtens het welk uw advocaat u niets in rekf niug mag brengou. VRAAG. Hoe kan ik een paarsflu- woeJen jurk wassoken? ANTWOORD: Fluweel kon niet ge it osschen worden, 't is één op hon derd, dat het goal wordt. Wilt u 't er op wagen dan v. ascht u 't in amnoiak zeepwater koud en slaat het daarna l.nk uit. Vervolgens strijkt ge liet uit m de hand. VRAAG: Mijn vrouw is niel verze kerd bij den Raad van Arbeid en heeft dua geen rentekaart. Zij s 63 jaar oud Krijgt zo op 65-jarig-en leef- lijd ouderdomsrente, of ben ik ver plicht een rentekaart voor haar aan te vragen en zegels £e plakken.' ANT WOORD: Wend u om inlichtin gen ten kantore, waar de ouderdoms- t-nte uitgekeerd wordt, in het gcLouw Zijlstraat, schuin <>-, er het postkan toor. VRAAG betreffende de financieel® gevol gen van een Staatsbankroet. .VN T WOORDle. dat do 5 va at hare beta ling»- en andere verplichtingen tn iiet ge heet niet otf eiedita ten deeie nakomt, het geen natuurlijk invloed heeft op tal van an dere instellingen en particulieren, uie uit welker hoofde ook vorderingen op dcu Staat hebben. lm haar algemeenheid is de vraag niet tot fn alle onderdeden to be antwoorden; 2e. dat ia mogelijk, maar be hoeft niel het geval te zijn; 5e. de garantie van den Staat ia natuurlijk van goene of minder waarde geworden, overigens hangt dat van andere beleggingen en omstandig heden af; 4e. ja. 5e. Staatsbank bestaat luj ons niet. De Ned. Bank Is oen geheel afzonderlijk 6taamd lichaam, haar een/ge relatie niet don Staat bestaat in de aan de zon gedane vorschotten. VRAAGIk heb met ongekookte azijn augurken ingemaakt, waar zich nu „kion" (eon Boort sohlmmel) op vertoont. 13 dat schadelijk? Iloe kan het verwijderd wor den? ANTWOORD: Giet de azijn van de au gurken af, do schimmel gaat dan wel mee. Doe er nieuwe azijn on nieuwe kruiden op, indien er dan nog wat schimmel achter gebleven s, drijft dat wel boven op do nieuwe azijn en neemt ge dat met oen le pidtje af. Go moet do oude kruiden niet meer gebruiken, aangezien de schimmel daar ongezien tuoschen kan zitten en voor al niet met water aan de augurken komen. VRAAG: Welke is da kortste en motste weg van Haarlem naar Rotterdam f ANTWOORD: Haarlem, Bennobroek. llil- legom, Liaaer, Sassanheun, Oegstgeesl, Lei den, Zoetenvoude, Stompwijk, Zoeterm ijk. Bei Uit de (Instreken IJMUIDEN? Alterzielen". De N.V. Tooneelvereenigiog, het touneel- gezelschap van Heyermans, trad Vrij dagavond in „Thalia" op niet „Aller zielen"? Naar aanleiding van de actie daarte/gren had de directie van het thea ter aangekondigd, dat degenen, die daar pnjs op stelden, hun enuéegeld konden terugkrijgen, tevens er op wij zende, dat mogelijke stoornis in de op. voering geheel voor rekening van de directie van het tooneelgezelschap en mogelijke manifestanten gelaten werd. Ia ons Dondc-rda'gnummcr plaatsten wij daarover reed3 de meening van den heer Heyermans. zooals die medegedeeld was aan het „Alg. Handelsblad".- Trots deze berichten (of misschien juist daardoor) was het gebouw tot den nok gevuld. Er was geen enkele plaats onbezet. Wel was cr bij het begin der voorstelling voor het gebouw een nieuwsgierige me nigte, en ook tijdens de opvoering van het stuk meer drukte op straat voor het gebouw dan gewoonlijk, maar ongere geldheden vielen niet voor. Voor moge lijke gebeurlijkheden was genoeg poli tietoezicht aanwezig. Het stuk werd vlot gespeeld en vond een belangstellend ge hoor. ZAND VOORT; Nutsspaarbank. Men schrijft ons Het bijkantoor Zand- voort der Nuts-Spaarbank te Haarlem is verplaatst van „Ons Hub" naar de O. L. School aan de Tramstraat. De entree door de hoofddeur is rustig en vrij, 't gebouw in het centrum gelegen. De ge meenteraad verleende welwillend toe stemming. Zeker zal hiertoe wel hebben hijgedragen het feit, dat de Nuts-Spaar bank inderdaad een volksbelang wil die- nen, namelijk iedereen het sparen ge makkelijk maken, zonder allerlei be lemmerende bepalingen. Thans worden er ernstige plannen ge maakt om ook schoolspaarbanken in to richten en daarvoor de medewerking van het onderwijzend personeel in te roepen; In dezen tijd van snoepgelegenheden van allerlei' aard is het waarlijk niet overbo dig eenvoudige, solide spaargelegenheid te bieden. 't Is te hopen, dat de schoolspaarban ken worden ingevoerd niet alleen, maar dat er druk gebruik van gemaakt mag worden ook. Dan zullen de velen, die hiertoe belangeloos medewerken, niet tevergeefs hun tijd er aan geven, maar tenminste de voldoening mogen smaken 't kind in de goede richting te hebben geleid» HEEMSTEDE. Verkooping. Ten overstaan van aoioris Boerlage worden D oivie rdöêpsvood e enige hui zen verkocht. De uitslag was als volgt: Een perceel aan de Leidsohovaart f 10.000, opgehouden. Een perecol aan de Leldschevaart f 7075, N. N. Een perceel aan de Karkloan f 1750 opgehouden. Een perceel aan de Kerklaan f 2875 C. Turkenburg. Een perceel óan de Kerklaan f 3220 opgehouden. Ker'c en Scliaol HOOFDBESTUUR VAN DEN BOND VAN NED. ONDERW. „De Both c elt mede, dal voor de verkiezing v.:n vier leden van het hofdbeatuur van den Bond van Ned. Onderwijzers de volgende cundidaten zijn opgegevenVoor de vacature Osaendorp. l,! Amsterdam (bezoldigd (bsetuurder) J. G. Ceton en F. L. Os- sendorp, beiden te Amsterdamvoor de vacature-A ngonit i Klooster, te Amsterdam ntcj. II. 0. Luyks en Th. J. Thiissuri, helden te Amsterdam; voor do vacature Van Zadolhoff, te DordrechtI'. C. den Ouden, te Rot terdam on J. TT. F. van Zadolhoff, ta Dordrechtvoor dc vacature J. H. Busch, te GeertruidenbergP. de Bree, te Mkleiburg. De laatste is du» gekozen. Financiëele Berichten S. Ju. VAN NI EROP EN CO s HANDEL MIJ. Naar de ,,D. B.", verneemt hoeft de heer W. C. Bonefbakker, die in de 20 Sept. j.l. gehouden vergadering van aandeelhouders tot lid van het bestuur werd gekozen, maar de aanvaarding van het mandaat Jn beraad hield, de ■benoeming niet aanvaard. Sjort ea Wedstrijden BILJARTEN. BILJARTBOND DA \RLEM EN OMSTREKEN. Onder leilaing van den heer C. Okol vergaderde dé biljartbond Haarlem en Omstreken Vrijdagavond in de Korenbeurs. Allereerst werd behandeld het punt van de agenda Bespreking Provin ciale Bond. Do beer Consemulder, secretaris van den Nederl. Biljart bond, gaf een breedvoerigö breedvoe rige beschouwing over de wensche- iijkheid tot het stichten van Provin- viale Bonden tn Nederland. Het ligt, aldus spr- in de bedoeling van den NV.erlandschon Biliarthond alle provinciën bonden te stichten, die onderafdeelingen van den Neder- landschen Bond worden. Het stre wn zal dus zijn, dat clubs, aich niest aansluiten bij den Nederland- achen Bond, doch bij de Provinciale Bonden. Daar het bij den Nederl. Biljart bond bekend was, dat er in de pro vincie Noord-Holland een groote bond bestond, deBiljartbond Haarlem en Omstreken, werd deze door tien Nederl. Bond aangezicht, om een uroefjaar aan te gaan, en dan le ko men tot officieele stichting van den Provincialen Bond van Noord-Hol land. Na /breedvoerige besprekingen, werd met algemeene stemmen beslo ten, te trachten de plannen van den Nederlandschen Biljartbond te ver wezenlijken. Daarna wer de competitie bespro ken. HIeibij bleek, dat de bond zich belangrijk heeft uitgebreid waren het de vorige competletle A ver een i- gingen, dit jaar zijn het 8 olubs die aangesloten zijn, waarvan evenwel do club „B. C. Haarlem" niet. deel zal nomen aan de competitie. Dit in ver band met do 'bezwaren, dia gere zen zijn met het binnenkort verancle- ren van lokaliteit. Er zaïllen alzoo 24 vijftallen aan de competitie deelnemen, en in 4 klas sen worden ingedeeld. Binnen enkele weken zal een aanvang worden ge maakt mot de competitie. Pers-OvsrzicM BEZUINIGING BIJ HET L. O. Prof. R. Casimir zei in ,,De Telegraaf" uiteen dat het thans ingediende wets ontwerp niets beteekent als het niet door een tweeden 3tap gevolgd wordt. Voor de rechterzijde is z. i. de nu voorgestelde bepaling alleen te aanvaarden als een zeer tijdelijke maatregel. Na bijna een eeuw voor bet recht barer scholen gestreden te hebben, kan rij er niet in berusten, schrijft hij, dal de uitoefening van dat recht anders dan van wettelijke waarborgen afhankelijk gemaakt wordt. Een koninklijke machti ging schept rechtsonzekerheid. Maar ook de linkerzijde kon moeilijk dit ont werp blijvend aanvaarden. Er is gevaar, dat in sommige gemeenten van ons land het openbaar onderwijs achteruitgedron gen wordt of tot „arinenonderwijs" ver laagd. Daar kan het de taak van vereeni- gingen zijn ik denk aan Nut en Volks onderwijs bijzondere neutrale scholen te stichten, bij welke pogingen zij niet mogen tegengewerkt worden door een minister, aie hun streven vijandig gezind zoude zijn. De voorgestelde bepaling heeft dus tot deze conclusie komt schrijver al leen eenige werkelijke beieekenis, indien de tweede stap volgt. Deze stap dient merkt hij op een blijvende wetswijzi ging te 2ijn, die, met behoud van het beginsel der gelijkstelling, de verspilling tegengaat. Welke weg Is hier de juiste? Dit eischt zoeken en overleg. Laat de minister spoedig overgaan tot instelling eener commissie en laat zij allen uitnoo- di'gen, die ecnig denkbeeld hebben, dit kenbaar te maken? DE BEZUINIGINGSACTIE. Het gaat, meent dc Nieuwe Crt?, met de be- zu.inigingsactio den verkeerden weg op. Allerlei organisaties, die zeer terecht rich ten doel stellen naar vermogen mee te werken om dc Kamer en de regeering te nopen tot bezuiniging of den rug te sterken bij een eigen streven daartoe, gaan politieke arty of kfesvereeniging spelen? De eenige gedragslijn voor menschen met een bepaalde .politieke opvatting die geen ander middel hebben zich te doen geldesn dan hun stem, is, zegt het blad, die stem niet te bezigen tegen de staat kundige partijen, maar daarin, vooral ook vóór de verkiezingen, opdat bij de 5'iteuza der candtdaten het verwaarloosde belang, politieke uitdrukking vinde. De houding van het bestuurslid van den Bond van Belastingbetalers, dr? Wijch- gel, /egenover het besluit van dezea Bond om met eigen candidaten uit te ko men lijkt ons dan ook de eenig logisch©.- Juist wanneer men erkent, dat ons staatkundig leven niet gezond is, dient men besluit bet blad, dit kwaad bij den wortel aan c« pakken, dat wil dus zeggen, waar beslist wordt over de prao tische staatkunde, die zal worden ge volgd en waar de mannen worden aan gewezen, die voor do uitvoering van dit program zullen moeten zorgen? v INGEZONDEN MEDEDE KLING EN. RflARQUSSES ers Z0N8CHEBMEM FABRIEK ERQTSIECK ZOOI IELEF. 2123 JAÜSSÏRAAT 17 Binnenland AFSCHEIDSREDE VAN PROF. TREUB. In de te Groningen gehouden verga dering der afdeeling Groningen van den Vrijheidsbond deelde de voorzit ter mode, dat Prof. Treub zijn poli tieke afscheidsrede niet in Amster dam, maar te Groningen zal houden en wel op Donderdag 13 October. DOOR DEN ELECTR1SCHEN 1)KA AD. Donderdagmiddag werd |u Zetten «en werkman uit Nijmegen, doordut li ij bij liet uitglijden van den ladder een druxd viun het hogspanningnet greep, onmiddellijk gc- STELN AAN RUSLAND. Naai de Leidscfae Ct. verneemt is in een te Utrecht gehouden vorgadoring van liet Centraal bestuur dor Kath. Socia le actie in Nederland onder voorzit terschap van den heer L. van Aken besloten, na uitvoerige besprekingen een steunbeweging voor Rusland op touw te zetten. DE NIEUWE DU1TSCHE GEZANT - De nieuw heitxmde Duïtsche ge zant bij het Noderlandscho Hof, ba ron von Lucius, is Vrijdagavond te 's-Gravenhage aangekomen en heeft dc leiding van het geaantschap aan vaard. DE MOORD TE BUIN ER VEEN. Vrij dsgmorgen rijn da daders van het misdrijf te Buinerveen, zekere Luitjeii en Schipoer- op, te Nleuw-Buinen gearresteerd. Bij den moord hadden zij een verfpot omvergewor pen, welke verf op hun kleci su was terug gevonden. Tevens waren doelen van hun kleeren op de nog versche verf gevonden. Een der moordenaars had bovendien des», zelfden dag 200 huur aan don vermoorde gebracht. Hij wist dus, dat bij den ver sïagene geld aanwezig was. DE LOONSVERLAGING IN DE METAAL INDUSTRIE. Naar aanleiding van het besluit van dan Meiaalbond inzake loonsverlaging in de metaalindustrie zal het N.V.V. uitsohrij- en een buitengewoon oongzee van de aan sloten organisaties ter bespreking van ezé aangelegenheid. H. COLLIN. De Stónd, meldt dat de anfi-rov, kiesvereeniging ..Nederland en Oranje" te Laren een motie aannam: Do vergadering, enz., spreekt haar diepo ver ontwaardiging uit over do wijze, waarop de heer Van Kol den voorzin or der Atntlrov. Partij heeft aangevallen en blijft onbe perkt vertrouwen stellen in do leiding van de heeren Colijn en Idenluirg." WIJZIGING DER MIDDELBAAR ONDERWIJSWET. V&rscheneiu is eon wetsontwerp tot wijzig In.? dor Middelbaar Onderwijs wet. Het ontwerp bevat velo bepalin gen aangaande de Lycea. Bij de berekening vaat de kosten wordt opgemerkt, dat tegenover ver meerdering van uitgaven staat ean vermeerdering van inkomsten door o.m. de volgend© bepalingen: Het maximum schoolgeUlbedrag voor de Rijksscholen f 300 vervalt. In verband daarmede zal Itet mogelijk zijn het maximum op ten minste f 400 te stellen en de thans vastgestelde schaal voor schoolgcldberekening zal voor de hoog*_re inkomens dienten gevolge kunnen worden verhoogd. In het vervolg zal voor liet deel nemen aan elk examen voor eon mid delbare akte f 25 worden gevorderd. Tot dusver werden de candidaten voor de eindexamens vrijgesteld van examengeld. In het vervol? zullen zij f 10 moeten betakm. De mogelijkheid wordt geopend voor alle middelbare scholen met uit gebreid leerplan onder strenge waar borgen leeraren aan te stellen die geen examen hebben afgelegd op grond waarvan zij tot liet gaven van onderwijs aan zo-Hanig© inrichting bevoegd zijn. Die mogelijkheid bestond tot dusver alleen voor de „aangewezene" bij zondere gymnasia, waardoor mannen als prof. Casimir, Mons. Schrijnen en dr. Galiart voor het onderwijs g -won nen kou worden. Het wetsontwerp stelt slechts aan grootere gemeenten, nl. aan die met meer deen 40.000 zielen, den eisch, dat zij een lyceum (met aid. of gym nasium oprichten of in stand houden. ELECTRI8CI1K DRUKKERIJ LOURENS COSTER KEURIGE EN SMAAKVOLLE UITVOERING VAN'ALLE DRUKWERK INLICHTINGEN' OP RECLAME GEBIED KANTOREN: GROOTE HOUTSTRAAT Beebtszaken KINDERMOORD. - De rechtbank w j Hertogenbosch verordeelde, naar do N. Ct. meldt, M. 8., die haar kindje bij de ge boorte vermoord had, tot een jaar en ie» fttaaadtn gevangenisstraf. freemdgeld en ciièps, Koersen lol !iEdenmjddagl2 uur (Medegedeeld dcor de Nationale Bankverceniglug te Haarlem) Zatertag Biljetten. Marken (rood) Marken(groen). Kronen Francs (Fransch).. Francs (Belgisch).. Pond Sterling Dollars Chèquos. Berlijn Weenen Parijs Brussel Londen New-York (Cable).. van tol 2.521/,—2.G71/, 2.50-2. (iö 0.10-0.15 22.25—22 40 21.8522.00 12.60—tr. 70 3.00-3.10 2.477,-2.60 0.1-7,—0.177, 22.35—22.40 21.8522.60 11.65—11.077. 3.07—3.0'J Bürgos'iyke isiasil WIJK AAN ZLl£ EN DUIN. Be vallen. C. Üuin-Aardenburg, z. A. J. Louws-Jonkmun, d. Ondertrouwd: J. Klots 26 j. en A. M. Bruinenberg, 22 j. J. Vlielslra 28 j. en J. Terol 25 j. Getrouwd: A. Lieftmg 30 j. en E. J. Eijking 23_j. G. HUle, 35 j. en G. M. Boumahs, 25 j. Boitsnlacd. VERLENGING ARBEIDSTIJD IX DUI1 SCHLAND. De Leuna-fabrie- ken tc Halle hebben als eerite bednjf in I Duitschland den 8-urigen arbeidsdag af- I geschaft.- De directie gaf eenvoudig te i kennen, dat wegens gebrek aan aibei- I ders de werkelijksche werktijd op t6 j uren moest worden gesteld. OPPER-SILEZIë. De betichten als zou de Britsche pre- mier of de regccring, nog voordat de Raad van den Volkenbond en zijn tech nische adviseurs hun arbeid betreffende Opper-Silezië hadden beëindigd, be zwaar hebben gemaakt tegen het voor stel, dat te Genève in behandeling was, zijn, aldus wordt te Londen verklaard, geheel van allen 'grond ontbloot? DE THURINCSCHE RECEERINC. Uit Weimar wordt gemeld, dat op een gemeenschappelijke vergadering der drie socialistische partijen van den nieu wen Thuringschen Landdag inzake de principieele quaesties der regeering - hervorming een volkomen overeenstem ming werd bereikt. Er zal een zuiver so- ciiaistische regeering voor Zuid-Thiirin- ffen worden gevormd, welker leden door de soc.-dem. en onafhankelijke!! worden gesteld. Minister van Justitie, levens mi nister-president wordt baron v.- Bran- denstein, die onlangs naar de soc.-dem. partij is overgegaan. Dc communisten hebben de verklaring afgelegd, dal zij deze soc. regeering op loyale wijze zullen DE VREDE VAN DUITSCHLAND MET AMERIKA. Do Rijksraad, die Donderdag onder voorzitterscha van dr. Gradnauer bijeen kwam, hield zich bezig met het Duitsch- Amcrikaansche vredesverdrag. Hij nam ter kennis, dat de Rijksdag het verdrag ongewijzigd heeft aangenomen. Het zal thans officieel worden gepubliceerd en daarmee van kracht worden? NANS EN OVER DE BESTRIJDING VAN DEN HONGERSNOOD. Vrij dag te Londen hat woord voerend aan een lunch van de National Libera1 Chtb verklaard© \ansen den ftussi- scbcn hongersnood het grootste vraag stuk voor Europa en de wereld te ach ten. Er staan, aeide hij, tenminste tien millioen levers op het spel. De getrof fen districten hebben ongeveer vier millioen ton voedsel nocdig. Het was inderdaad van moening, dat de eowjec- regeering nlltfi deed wat zij kon; het was absoluut onmogelijk den hon gersnood afdoende te bestrijden zon der de hulp der regeeringen. Het ver- eriachio bedrag was dertig millioen pond sterling, zijnde de kosten van twee millioen ten voedsel. Vijf mil lioen zou vo'doende zijn tot het nieu we jaar en Naiusen meende, dat het aldus mogelijk zou zijn, den toestand he4 hoofd to bieden. OVER RUSLAND. DE BRUSSELSCHE CONFERENTIE. De conferentie inzake den hongers nood in Rusland heeft met het oog op het onvoldoende van den steun door hot particulier initiatief, de quaes tie onderzocht der eventueel aan de verschillende regoeringen te vrag»n credLeten. De besprekingen liepen voornamelijk over de materiee ls on in or col c waarborgenvoor derge lijke crcdistm to eischen. Alle ge- nologeortlen waren het er o er eens, dat ulle politieke overwegingen ter zijde moesten worden gelaten. Er mocht geen quacstie zijn van eeniger lel inmenging in de binnenlandsche politiek van Rusland, De conferentie onderzocht de vraag of oen erkenning der schulden, aan gegaan door vorige Russische regee- riugen, moest voorafgaan aan de toe- kanuing van credieten. I>e conferentie besprak de quaestie der economische oreaietan. De meer- derheid der gedelegeerd en oordeelden, dat naar nieuwe waarborgen moet worden uitgezien, daar de sovjet-re- geenng geen vertrouwen kon inboe zemen. De nEgelsohe, Ffeascho en Belgi sche afgevaardigden vroegen., dat de sovjets onder meer formeel de schul den van het vroeger regime zouden erkennen, docli d© Italiaansche dele gatie schijnt integendeel geneigd zich tevrodon t© stellen met waarborgen, dio deze voorwaarde niet insluiten. De Duitsche afgevaardiging drong or oj> aan om de quaestie nu alleen van den humanitair eat kant te be schouwen en voegde daar aan toe, dat Duitschland zich in een bijzonder moeilijk on toestand bevindt ten ge volg© van de vredeebopalingen. Duitschland kan, zeide hij, ln jjeen geval het sluiten van nieuwe verbin tenissen overwegen. De vergadering besloot, dat g&en credieten kunnen toegezegd worden vooraleer door een nieuwe onder zoekscommissie rapport is uitge bracht over den toestand in Rus- lajid. VOLKENBON D3VERCAD ERINC. De Aibancesche en oen Juridische quaes'.!». De correspondent tc Geneve van het 1 Het kleine Albenis wórdt verontrust door zijn groote buren Servië en Griekenj land, die breed© greneetrooken van het ge bied, dat Albanië als h»t zijn© beschouwt, bezet houden. Albanië beroept zich op den Volkenbond. Maar dez© kan zich geon oor deel vormen zoolang d© grenzen van AL bauiö niel, vastgesteld zijn'. En dit is liet work van den Oppersten Raad. Verga dering heelt, dus op voorstel van do 'Je com- missie besloten: lo. Albnuië den raad t© goven zich bij do ophanden zijnde beslissing van den Oppersten Raad neer te leggen, en 2o. eon commissie van drio loden naar Al banië te zenden, otu zich t© overtuigen van de uitvoering van die beslissing en zich op do hoogt© to atollen van de troebelen en opstandjes in Albanië. Lord RolMsrfc Cecil, rapportour, hekeld© do langzeamlteid van den Oppersten Raad. „In dezo hoog© vergadering wil ik zeggen, dat dergelijk talmen misdadig is voor den wereldvredo". De oude Balkan-politiek van sommige mogendheden heeft den grooten oorlog uitgelokt. Het wordt tijd dat men dl Balkan-qvaenti© oplost on men heeft niet het recht met het, bostaan en het geluk der vol« keren te sjxden om do, Cecil wil niet zeggen „misbruiken" maar „metboden" van da oudo diplomaten te volgon. Het was t« voorzien, dat het aan de orde stollen van do Albaneesche quaestie weer, even als in de commissie, aanleiding zon geven tot warme debatten. Zoo gebeurde het ook. Wel waren alle partijen to vinden voor aanvaarding van de voorstellen en bad Grie kenland zijn standpunt, dat eigenlijk de Op perst© Raad aulk een commissie zou moeten zenden, verlaten, terwijl Albanië er in toe stemde zich aan do uitspraak van den Op persten Raad iu plaats van den Volkenbond te onderwerpen, maar de gelegenheid om elkaar nog eens eenige onaangenaamheden te zeggen, lieten zij niet voorbijgaan. Servië hield zich vrij kalm, maar Griekenland zond al zijn gedelegeerden naar do tribune en d« een was al heftiger dan de andere. Zij er gerden zich er blijkbaar aan, dat de Ver gadering zooveel sympathie voor Albanië toonde en Cecil rich sooseer her lot van. Al- anië aantrok, hatgecn toch niet uit „goede buurschap busschen Albanië en Zuid-Afrik» te verklaren was". Het lijkt wol, zoi een an dere Griek tot tweemaal too, of zij op de huwelijksreis zijn. D® Grieken hadden ©e» aantal onmerkineen, waarvan de voornnam- s, uat zij ae ro benoemen connnissia u Griek, ec-n Serviër en oen Albanees als .-•.•gV.'ijzera wilden meegeven. Dio zouden ..•her ruzie krijgen, zei Balfour, want een l' ngo gemeenschappelijke reis is zelfs voor do uiovfcst® vriendschap fnuikend. Balfour1 voi'jl, dat- het nu tijd werd om aan het ge kibbel oen eind te maken. En Cecil wilde een dol- Gnokcn wel verklaren, waarom hij zoo sympathiek tegenover den gedelegeerde van Albanië stoud, dezo had blijk gegeven van een geest van gematigdheid en rechtvaardig heid en de Grieken, zouden misschien goed? doen hu.u buren althans in dit opzicht te imiteeten. Pats. Na dit ruzieachtig tafereel een gestyleerd juridisch debat over de wijze van aanne ming van amendementen en derzelve rati-; ficatie. Dit is een zoor interessant® quaestie. Het, gaat allereerst over de vraag of ook. voor de amendementen op het Pact unani miteit voreischt is dan wel of deze bij meer derheid van stemmen aangenomen kunnen, worden. Art. 26 van het Pact luidt „Wijzigingen iu dit Verdrag zullen ih working treden na bekrachtiging door di*j leden van den Bond, wier vertegenwoordi-j jers de Vergadering uitmaken. „Elk lid van den Bond ia vrij, de in het' Verdrag aangebracht© wijziging niet tc aan vaarden, in wolk geval bij evenwel zal ophouden lid van den Bond te zijn." Zoo staat het er. En in die twee zinnen is aiets to lezen over de wijze, waarop oeu imendement aangenomen moet worden. Waar nu art. 5 unanimiteit vereischt voor zlle besluiten van Vergadering en Raad,' „behalve wanneer dit Verdrag uildrukke-j lijk het tegendeel bepaalt", schijnt er maar ién conclusie mogelijk voor amendementen a unanimiteit vereischt. Niettemin was tot dusver de heer3chend® :eor, dat roor amendementen de gewone Meerderheid voldoende was. Dit is norgen» in het Pact te lezen, maar toch op goeds! jronden verdedigbaar. In de eerste plaata wiil het van moet afi le bedoeling geweest is ao unanimiteit voot^ imondemcnten uit to sluiten i President! tYilson heeft dit uitdrukkelijk verklaard ter Vredesconferentie den 28on April 1919 bïï 3e toelichting van art. 23 on er was niemandj lie hem tegensprak. Al neemt men aan* lat er bij de redactie van art. 26 een verb tuim of een slordigheid heeft plaata gehad, s dezo opvatting tooh nog verdedigbaar. Vlon redeneert dan aldusart. 5 en art. 28 itaan naast elkaar, art. 5 betreft de beslui- ©n van Raad en Vergadering en stelt vooe mn aanneming als vereischt© de un reit. Art. 26 betreft de amendementen, vereischt daarvoor niet de unanimiteit, maai itelt bijzondere regelen ten opzichte van da ratificatie. Men beschouwe beide artikelen" ÏUs goheel op zichzelf. Er is over deze quaestie in de commissi», urenlang gedebatteerd, beide partijen wia-j len hun standpunt zeor scherpzinnig te ver-1 ledigen. Maar ton slotte was men hot tocl Hierover eens, dat de unanimiteit, al of ni< rereischt, hier aon onding zou zijn. H< s niot verdedigbaar, dat een enkel lid elkt vijriging, on dus olke verbetering van h«' Pact zou kunnen tegenhouden. Alvorens de irutcdionde amendement aan de orde kwamen, moest op ait punt zekerheid bestaan. De unanimiteit was ver werpelijk maar ook tegen aanneming bij vol strekte meerderheid, tegen de oplegging van den wil van de helft 1 aan de helft 1 bestaan bezwaren. En zoo werd men het eenj dat het meest wenscbolijke zou rijn een meerderheid van driekwart, een voorstel van Struycken ou Negulesco. Dit wil men dus vastleggen in art. 28, Maar daarom ia tekstwijziging noodig. En zoolang de nieuwe tekst niet vastgelegd is, blijft de oude controverse bestaan, weet men niet of deze wijziging zelve met unani miteit of algemeen© stemmen aangenomen pioet worden. De zekerste weg zou rijn met unanimiteit. En daar dringt de commissie dan ook op aan. Maar voor het geval dez® niet te verkrijgen i», heeft rij iet* and en kan de hand aedaan. beyeelt dan dotes»-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1921 | | pagina 2