Hmmem's Dagblad
TWEECE BLAD.
Dinderdao 27 Setober 1921
DE DUiTSCHE RIJKSDAG.
De Rijksdag kwam Woensdag in vol
ledigo zitting bijeen. Hel Huis en de
tribunes waren diclit bezet. Op hel
Rijksdaggelwuv was de zwart-rood-
go;-' vlag halfstok geheeclien.
Do voorzitter Lóbé opende de zit
ting en zcide ongeveer liet volgende;
De Rijksdag moet positie nemen te
genover den zwaren, misschien 011-
ovjerkomolijken stag, dien ons volk
heeft ontvangen -door do beslissing
van den Oppersten Raad in zake Op-
per-Siiezie. lie hob dikwijls hier mijn
Bte.m, waarschuwend en vermanend,
'verhoTOii tegen oen verdeeling van
Opper-S ilczie. Zij is ongehoord ver
klonken. Ik wil de nieuwe regeering
liet grns niet voor dc voeten weg
maaien. Er ligt mij editor een woord
op het hart, over de landslieden, die
gedwongen zijn van ons te gaan. Meer
dan >320.000 volwassenen hebben in
het gebied, dat we moeten afstaan
op 20 Maart gestemd voor Duitsch-
land. Met een diepe smart zien we
hen afscheid nemen, van ons; man
nen, dio een leven lang met ons Jieb-
ben geworkt, wouwen, wier heilige
herinneringen verbonden zijai met
den Duitschen grond, kinderen, wien
misschien voor de eerste maal in dit
uur het begrip vaderland duidelijk
wordt. Wij willen hun nog eens de
hand op den schouder leggen en zeg
gen bun een gelofte: Wederzijdsche
trouw' (Toejuichingen). Eén d.ng is
zeker, geen macht ter wereld kan
door middel van gewold onrecht iu
recjht veranderen. Toejuichingen;.
Hoe sombor ook de toekomst voor ons
ligt, aan de Duitsclie volksvertegen
woordiging houd ik mijn belofte van
trouw. (Toejuichingen
Do Rijkakanselier Dr. Wlrth
aan 't woord.
liiorop nam de rijkskanselier, dr.
Wirth, iiel woord. Nadat na
men der leden van liet nieuwe mi
nisterie liad genoemd, vervolgde liij
p.a.:
ik heb medewerkers gevonden, die
als ik meonen, dat het niet aangaat
het lot dus vaderlands door een lan
ge crisis of door een onbekwaamheid
der regeer mg om te handelen, op het
spel te zetten. De eerste en dringend
ste, de smartelijkste en hardste taak
tevens is de uitvoering dor besluiten
omtrent Opper-S ilekio. In de beschou
wing dezer kwestie wijkt de regcering
niet van het standpunt der vorige.
Een liard onrecht is ons aangedaan
door de vei deeling van Opper-Silezië
de beslissing daarover konden slechts
de groote mogendheden treffen. Maar
zij hebben don raad (van den. Vólkern
bond uitspraak laten doen en zich
daaraan gehouden. Volgens onze op
vatting, die overeen-.! - i met het al
gemeen rechtsgevoel, komt deze over
dracht aan eeui scheidsgerecht in
strijd met den duidel ijken tekst van
het Vei drag.
Een grens, die de gemeenten met
gelijke economische belangen uiteen-
x-uJvt, mag nieó woi'den getrokken.
Verdar is don rijken, welken het aan
gaat, een overgangsmaatregel opge
legd. De overeenkomst tusschen
Duitschland en Polen mocht echter
niet worden opgelegd; dit standpunt
zal de nieuwe regeering den Geallieer
den ronduit mededeel en. (Toejuichin
gen).
iVlaar practische poiitiek gebiedt one
aan hen to dankendie van ons zul
len worden afgesneden en ook om liet
verderf der bloeiende gebieden zoo
goed mogelijk af te wenden. Daarom
zo.l iie regeering een gevolmachtigde
voor de onderhandelingen benoemen
en dezen onverwijld meed-eelen aan
de Geallieerde mogendheden. Intus-
Bclxen zal de nieuwe regeerhig niet
nalaten den Geallieerden liet duidelijk
to maken, dat zij de beslissing van
den raad der gezanten beschouwt als
in strijd met het vredesverdrag en
mot het reoht eoi dat het recht van
Duitschland op het ontrukte land
blijft bostaan, ondanks een toestand
die met gewield wordt geschapen.
(Lovendigo toejuichingen).
Men vraagt van Duitschland soha-
'deloosstellingeai, vervolgt de xijkakau-
selier, en er zijn or die meenen, dat
daardoor de dooi- den oorlog geschok
te economie der wereld zal worden
hersteld. Men heeft ons lasten opge
legd, die slechts met uiterste inspan
ning en op den grondslag van econo-
rnisoho herleving, zijn te dragen. De
beslissing in de Opper-Silezische k-.ves
tie heeft ons dit nog zeer veel moei
lijker gemaakt.
Di zal or mij toe beperken u een
kort en zakelijk overzicht te geven wat
Duitschland zal verliezen in Opper-
Siiozië.
Volgens de berekeningen van het
statistisch buifetu bedroeg de bevol
king van het volksstemmingsgebied
1.950.000 inwoiiei-8, van welke we
065.000 inwoners of 49. pCt, zullen ver
liezen. Vergelijkt men deze cijfers met
hot resultaat dor volksstemming, 62
pCt. Duitscho du 38 pCt. Poolsche
stemmen, dan ziet men, dat mejetr van.
ons is afgescheiden dan voor Polen
heeft (gestemd.
Tevens verliezen wij bloeiende Duit-
sclie steden, die middelpunten vormen
van Duitsche cultuur in Oppe-r-Süe-
alc en die worden ons ontnomon, zon
der acht te slaan op haar geschiede
nis, haar bevolking, haai- duidelijken
wil orn bij Duitschland to blijven.
(Zeer waar.)
Opper-Silez dankt zijn bloei voor
al aam de schatten in zijn bodem, zijn
kolenlegen in 'dc eerste plaats. Mmr
dan 75 Ct. der Opper-Silezisclie kolen
mijnen komen aan Polen. Maar deze
laatste gaan .veel dieper, er zijn lagen
lot 1000 Meter dikte en dit in aanmer
king genomen bekomt Duitschland
v;an zestig milliarden tonnen slechts
ongeveer 5.5 müliarden; 90 pCt. komen
eigenlijk aan Polen.
Van de Ujjper-Silezisehe zinkerts
verliezen wij 86 pCt., van de looderts
77 pCt. Maar naast zink en lood, ver
hezen we de jaarljjksche productie
van. 2000 K.G. zilver, ter waarde van
15 millioen goudmarken. Van de 57
Opper-Silezisclte hoogovens krijgt Po
len er 22. Ondanks de zware schade,
die men ons toebrengt, zullen wij tocli
onzen goeden wil tooneai ctn ons best
doen onze verplichtingen te vervullen.
Ik vat nu de positie van de regee
ring tegenover den tetgonwoordigeui
toestand als volgt samen: De beslis
sing der Entente is niet alleen een
ongerechtigheid tegenover het Duit-
sche volk, waartegenover dit weei-loos
staat, maar ook. een schending van
hot verdrag van Versailles. Do Dutt-
sche regeering protesteert tegen den
giescliapon toestand slechs als te
gen een schending van het mecht. Le
vendige toestemming). Alleen door
den dwang, waarmee de nota dreigt
en om de ellende, die de Oppiei'-Silezi-
sclie bevolking wacht, zoo mogelijk te
vermijden, ziet de Duitsohe regeering
zich gedwongen om te voldoen aan
wat de mogendheden opleggen en den
daarin voorgeschreven commissaris,
te zenden, zonder dat zij echter haar
opvatting van het recht wijzigt. (Le
vendige toejuichingen).
Na de rede van den Rijkskanselier
volgde een bespieking hiervan door
hot Huis.
Een motie van ver
trouwen.
Ten slotte wérd een voorst,cl van het
Centrum cat de uiearderheids-isocialis-
ten, waarbij de verklaring- der regee
ring werd goedgekeurd, aangenomen
met 2oU tegen 132 stemmen en negun
onthoudingen. Vóór liet voorstel stem
den nei centrum, de democraten, de
meerderhoidssocjalisxen en de onaf-
iuuikeiijko socialisten.
EEN NIEUW DU1T3CK MINISTERIE
WIRTH
Tie njkspresidcni. Ebert. richtte lot dun
rijkskanselier dr. Wirtli ©en schrijven,
waarin hij cr op wijst, dat bij, lii over-
ouusteiliiuing met den rijkskanselier se
dert weken zioh voortdurend bemoeit om
een basis te vinden vp.or een verbreeding
dor regeerings-conlitie; biertoe geleid
door do overtuig mg, dat de groote kwes
ties van Duitschland op bet gebied van
buiten- en binnsnlandéohe politiek tiet 1
beste kunnen worden opgeiosi op den bree
deren grondslag voor de regeerin;.-. De
beslissing van den raad der gezanten :n
do Opr cr-Silezische kwestie beeft onge-
twijle. i de bereiking van dit doel ver-
Ter wijl de president erop wijst, dat bel
aftreden van het kabinet dringend nood
zakelijk maakt, dat er een tot bandelen
bekwame regeoring zij en dus een nieu
we legeering zoo spoedig mogelijk moet
worden gevormd, vervolgt de rijkspresi-
dent woordelijk: „In dezen nopd des va
derlands richt ik tot u, mijnbeer den rijks
kanselier, bet dringend verzoek, om uw
aanvraag om ontalug in te trekken en
met ter zijde stolling van persoonlijke en
politieke redenen, de vorming van ten
regeering op u te nemen. Het feit, dot gij
reeds eens in een moeilijken tijd u bet
vaderland ter beschikking hebt gesteld,
geeft mij de hoop, dat gij ook ditmaal uit
offer zuL brengdn."
Het nieuwe kabinet is als volgt samen
gesteld
Rijkskanselier cn minister van buiien-
landsohe zaken: dr. Wirth, vice-kanselier
on minister van de schatkist, Bauer; bin-
nenlandscho zaken dr. Koster; landsver
dediging, dossier; aetinomisdho zaken,
Robert Schmidt; levensmiddelenvoorzie-
•ning on (voorlooplg) fmanoibn, dr. Her-
mes; posterijen, dr. Gresbèrts; arbeid,
Brauns; verkeer, Gröner; justitie, dr. Rad-
Het ministerie van wederopbouw blijft
Toorloopig onbeicct.
DE OPFER-SiLEZtSCHE KWESTIE.
Aan den raad der gezanten te Parijs
werd door den Poolschen gezant meege
deeld, dat de Poolsclio regeering de be
slissing der geallieerden betreffende Op
per-Silezië aanvaardt; zij heeft Pluoineky
aangewezen als gedelegeerde der gemeng
de commissie, belast om te onderhande
len over de economische overeenkome ten.
DE AMERIKANEN AAN DEN RIJN.
Volgons bericht uit Washington zullen
ongeveer 386 officieren en 5217 iuaai
Amerikaansche troejien aan den Rijn blij
ven, gelijk de minister van oorlog, Johu
W'. Woeks, verklaard heeft. Bedoelde ver
klaring werd afgelegd na een bespreking
mot president Harding.
EEN TWEEDE AANSLAG OP OUD
MINISTER AUER IN BEIEREN.
Volgons lreriohten uit Muncben is oii
den ineorderheids-socialistischen afgevaar
digde Auer, op wien reeds :n den tijd, toen
hij minister was, kort ma de vermoording
van Eisner een aanslag is geploegd door
links-radicalen, welke hem toen bijna het
leven heeft gekost, Dinsdagnacht om hslf
twaalf opnieuw een moordaanslag ge
pleegd. De op Auer geloste scheler, mis
ten echter hun doel. Auer werd niet ge
wond.
Hij had in het Vakvereenigingsbuis een
zitting van hot sociaal-democratische par
tijbestuur bijgewoond. Reeds op den weg
daarheen was het den beiden heeren, die
hem vergezelden, opgevallen, dat zij door
iemand werden gevolgd, die mot hen '-et
vakvereenigingsbuis binnenging. Toen
Auer in gezelschap van vier pariijgenoo-
ten naar buis ging, werden, t06n het go-
zeleehap het Zuidelijk kerkhof passeer
den, plotseling door het traliehek twee on
middellijk op elkaar volgende schoten op
Auer «elcs-, die echter hun doel misten.
Auer kierde zich na het eerste schot om
cn vuurde vijf schoten af in de richting,
waaruit op hem was geschoten. Hij meent
een kreet gehoord te hebben, waaruit men
kon opmaken, dat dc dader getroffen was.
Omtrent den moordaanslag wordt nog
bericht, dat de politie zonder resultaat
het lwrkhof heeft afgezocht. Auer had in
den laatsten tijd herhaaldelijk dreigbrie
ven ontvangen, waarin hem 'met een ge
lijk lot word gedreigd, als Kurt Eisner
heeft ondergaan.
DE MISLUKTE STAATSGREEP.
Uit Boedapest wordt gemold: He-.' re
sultont der oesprekingen van de groote
Entente met do Hougaarsche regeenng ia
••en ovoieonkorrist, volgens wolse ©x-Ko-
ing Karei vyor.cop.g ge interneend wordt
a net klooster Xihaoy.
Daar hij zioh onvoorwaardelijk heeft
overgegeven, kunnen reeds de zeven
voorwaarden, die de Hongaarsohe re-zee-
ring hem beeft gc-stcld, ais aangenomen
worden beschouwd.
Do houding van Oostenrijk.
Do -Nationale ltaad beeft in zijn zitüug
do auciaal-democratisolie interpellatie be
handeld, waarin aan de regeering wordt
gevraagd, wat zij voornemenB is te doen,
om de directe rechten en belangen der
Oostenrijksohe republiek te waarnorgen,
ui verband met de door den Karlistischen
Putsch iu het leven geroepen crisis m
Hiddcn-Duropa. m
Do bondskanselier Schober vexklaorde,
dat hij onmiddellijk olie maatregelen had
genomen, welke hem noodzakelijk sclie-
nan, om het behoud der republiek voor
ieder gevaar te vrijwaren, iedere versto
ring viun orde en rust te onderdrukken en
do landsgrenzen te beveiligen.
Voorts verklaarde de kanselier, dat hij
de botrolcken mogendheden officieel op
merkzoain had gemaakt op do eigenaar
dige positie van Oostenrijk bij deze nieu
we ooinplicatie, zonder daarbij ecbier do
fout io heg aam, zich in Hougarije's aange
legenheden te mengen.
De rogeering was vast l>esio:en, het
overslaan van een eventueel in Hongarije
ontstaan dan brand op Oostenriik met alle
ter beschikking staar.de middelen tegen te
gaan. (Levendige bijval).
Nog oon candidaat voor den Hon-
gaarscher» troon.
,i tshertog ATbredbt, zoem van. aarts
hertog I-'rederik, die tijdens den ooriog
oppertMrrelhebher was van het Oostenrijk-
sche leger, is te Boedapest aangekomen.
Albreobt is een der zes candidaten voor
den Hongaarachen koningst-Tocm en wordt
volguni' hel „Jouriiiil" gesiound door den
regent Hortliy, met wiens dochter hij ver
loofd is. Hij wordt ook door zijn moeder,
aartshertogin Isabella, geholpen, die naai
i zegt haar bezittingen heeft beleend
do aanspraken van haar zoon op den
Gearresteerde leiders.
Alle leden der door Karl gevormde
reeeei-ing, die gearresteerd zijn, zul
len naar Boepadest worden jce'braoht,
ten einde aldaar terecht te etaan, n.ï.
era-af Julius Andrassy, Riakovsky on
Gust ai v Gratz.
De reeeerine hoeft den koning uit-
ffetnoodigd definitief afstand te oden
van den troon en de pragrnatieke
sanctie als absoluut afgedaan te be
schouwen. (De Pragmatieke sanctie
wen] door "Karei VI, die geen manne
lijke nakomelingen had, opgesteld en
stelde een nieuwe erfopvolging vast,
welke zich ook tot de dochters uit
strekte. Red.)
Ook hooft de regcering Karl uit-
genoodigd zich over te eeven aan het
Engelscho gezantschap.
Volgens medOd'eelingfen der Karlir-
tische gevangenen heeft majoor
OsKtenburg zidi door 't hoofd gescho
ten. Zijn troepen zijn verepreid. In
stad en land is thans alles rustig.
Internearlng van Karl
In Italië?
Uit Rome wordt gemeld
Dc tusschen de geïnteresseerde sta
ten aangeknoopte onderhandelingen
over de keus van een verblijfplaats
van ex-koning Karl hebben ertoe ge
leid. dat aan Italic de vraag is gericht,
of het eventueel bereid zou zijn, den
ex-keizer onder zijn hoede te nemen.
Italië zou, wanneer de onderbren
ging in een andere plaats geen vol
doende garantie© biedt, niet onge
neigd zijn Karl te heibergen, over
eenkomstig zijn positie en gezind
heid.
UIT RUSLAND.
De „Times" verneemt uit Helsing-
forsGemeld wordt, dat de in Rus
land door de Sovjet-regcering gevan
gen gehouden mensje wik i in vrijheid
zullen worden gesteleden dat luirt lei
der .Mlartof, uit Berlijn naar Moskou
werd ontboden tot het bespreken van
dc basis van de voorwaarden voor
eer tusschen bolsewiM en mensjewiki
te sluiten overeenkomst.
Volgens een ander bericht evenwel
is deze poging mislukt, omdat de bols-
jewikl weigerden in te gaan qp den
cisch van de sooiaal-revolutionnai-
ren tot het bijeenroepen van een
constituante.
Een bekentenis van
Lenln.
Do te Moskou verschijnende „ïewes-
tia' publiceert de tekst eener rede van
twee uur, die Lenin heeft gehouden
over den nieuwen koers der radenre
publiek.
De bolsjewistische leider verklaart
voor de eerste- maal in het openbaar',
dat het communistische program on
uitvoerbaar ia.
Hij zeide o.a Wij hadden gemeend,
dat het beat volgens communistische
l>eginselen kon worden verdeeld. Wij
hobben on6 echter vergist. Wij begin
gen de fout, dat wij de massa in com-
cnunistischen geest wilden opvoeden
Wij hébben het tegendeel bereikt.
Daarom zijn wij gedwongen den stra
tegisch en terugtocht te aanvaarden,
teneinde niet te worden vernietigd.
Wij hebben een eerste nederlaag ge
leden.Voortaan moeten alle onderdoe
len der Russische economie worden
gebaseerd op het persoonlijk belang.
Gelukt dit niet, dan is het huwjjige
Rusland verloren, en wij eveneens.
DE SPANJAARDEN IN MAROKKO.
De Spaauache troepen hebben hun of
fensief in Marokko herval en zonder te
genstand te ontmoeten, het gebergte van
Arroeit bezet, waar indertijd do Spa&n-
sche debacle begon en waar generaal Na
varro, na zioh twintig dagen lang te heb
ben verdedigd, gevangen genomen werd,
terwijl het garnizoen door de Marokkanen
word afgemaakt.
Evenals Deloean is Arroeit onbewoon
baar wegens de honderden onoegraven
lijken van de vewnoorde Spanjaarden die
daar zijn blijven liggen.
DE STRIJD IN KLEIN-AZI6.
Naar aanleiding van de geruchten, als
ra Griekenland interventie vragen ten
einde vrede te sluitc-n, wordt uit oflicice
!<i kringen te Angora meegedeeld, welke
de voorwaarden van Turkije zouden zijn.
ontruiming van Klem-Azïé en Thracïö 'n
herstel van do verwoeste streken door
Griekenland.
DE REVOLUTIE IN PORTUCAL.
De moord op do ministers.
Reizigers, die uit Lissabon te Madrid
zijn aangekomen, geven het volgende
relaas van den moord op den Poriugec-
schv> eersten-minister en z:ju collega's.
Ofschoon ce leiders van dc revoluti-
onaairc beweging tot kalmte aanspoor
den, zeggende dat hun beweging een de
mocratische beweging was, welke ten
doel had de icgccricg omver te werpen,
hebben benden bewapende burgers ont
trokken aan de controle der militairen,
jacht gemaakt op Granjo en hem onder
belcedigingen en slagen, uit üiet huis
■an Cunha Leal, den vroegeron uiinis-
cx van Financiën, gesleurd naar het
arsenaal, waar een salvo schoten op
hem werd afgevuurd. Cunha Leal werd
aan de keel gewond en aan boord van
een oorlogsschip opgenomen. Admiraal
Machado dos Santos, dien men er van
verdacht het Granjo-kabinet te steunen,
■werd in rijn huis vennoord, terwijl de
commandanten Frehas en De Mara naar
het arsenaal werden gebracht en even
eens doodgeschoten.
Men zegt, dat dc gewelddaden zijn ge
schied, terwijl president Almeida beraad
slaagde, of 'hij nogmaals zou 'dulden, dat
hem door geweld eeu nieuwe regeering
zou worden opgedrongen.
Ten einde bloedvergieten te voorko
men, accepteerde hij de regcering die
hem was voorgesteld door kolonel Coel-
ho. Het nieuwe ministerie noemt zich
zelf het nationale reddingskabinct en is
blijkbaar verwant met de democ: arische
partij, die de annuleering der jongste
verkiezingen wenscht.
Volgeus sommige berichten was het
bevel om den moordenaar van dr. Sidonis
l'aes op vrije voeten te stellen, gegeven
tijdens dc verwarring, voordat dc nieu
we regecring was gevestigd en is het la
ter door kolonel Coel'ho herroepen.
Een telegram uit Lissabon aan de ,,T
mes" meldt, dat do Fransche kruiser
„Jeanne d'Arc", aldaar was aangekomen
Van officicuso zijde wordt verklaard,
dat de regecriug strenge maatregelen
neemt om dc moeilijkheden te boven te
komen, die zijn ontstaan ten gevolge
van het conflict tusschen de
en de gematigde partijen.
Notjer wordt gemeld
De moordenaars van den gewezen
bister-president, Antonio Granjo, lijn
gearresteerd en aan de militaire o. erheid
overgeleverde
Bij nieuwe straatgevechten in Lissa
bon zijn 15 personen gewond.
Thans is de rast hersteld.
Verspreid nieuwe
JAPAN EN SIBElRIu. Uit Tokio
wordt gemeld: Besloten werd Siberië to
ontruimen/ ongeacht den uitslag dor on-
dorhandelingen met de regcering te Chi la,
De boscihermmg der Japanscflie bewoners
zal worden overgelaten aan de voorloopi-
ga rogeering van Siberië. Alle Ru6?isohc
wapens en munitie -worden teruggegeven.
DE ONBEKENDE AMERIKAANÜJHE
SOLDAAT. D© trein met de overblijf
se len van den onbekenden Amerikaan
sell en soldsas is Maandag te Havre aan
gekomen. Na een plechtigheid, waarbij
verschillende toespraken werden gehou
den, werd het lijk overgebracht naar
den Amerikaanschen kruiser „Olyxnnia",
om naar Amerika te vertrekken.
DREIGBRIEVEN AAN FOCH. Do
Amerik.'iainBohe anarchisten of communis
ten, of boe men ze noemen wil, bobben
dreigbrieven naar Frankrijk geschrcvun,
die thans in handen van do Amerikaan
sclio regearing zijn c-n waarin gedreigd
werd dat maarschalk Foob bij zijn aan
komst in Amerika vermoord zou wórden.
Do regeering der Vereonigde Stalen heeft
uitgebreide voorzorgsmaatregelen geno
men, want er zajn altijd gekken genoeg
om zoo'n dreigement uit te voeren; ooit
de overige leden van de Fransche delega
tie zul Ier: extra worden bewaakt cn be
schermd.
COMMUNISTEN TE PARIJS.
Op den namiddag; van den 23sten Oc-
loberj.l. ha'd Parijs, zoo schrijft de „Ti
mes "-correspondent aldaar, veel weg van
een legerplaats. Men verwachtte name
lijk communistische onlusten, als voort
zetting van de jongste bomaanslagen in
de Fransche hoofdstad, die, zooals men
weet, in verband stonden met dc protest-
beloogingen tegen het ter dood veroor-
deelen van de beide Itaiiaansche anar
chisten in de Vereenigde Staten, Van-
zetti en Sacco.
Zondagmorgen was de géheele politie
macht en recherche van Parijs gemobi
liseerd en sterke afdeelingen infanterie
cn cavalerie waren geposteerd op de
punten, waar men volksoploopen ver
wachtte, namelijk bij de Are de Triom-
plic, de Porte Maillot, het Elyséc, het
ministerie van Binnenlandsche Zaken cn
de gezantschappen.
De talrijke wandelaars, die op dezen
zonnigen Zondag van het prachtige
herfstweer wilden profiteeren, weiden
vergast op het ongewone schouwspel,
opgeleverd door duizenden zwaar ge
wapende soldaten, die hun geweren op
straat „aan rotten" hadden gezet.
Allerlei geruchten deden de ronde. Zoo
werd beweerd, dat minstens twintigdui
zend communisten bijeen zouden komen
bij de Are de Triomphe of bij het Tro-
cadero, en vandaar naar de Amerikaan
sche ambassade zouden oprukken. Lr
waren uitgebreide voorbereide,maatrege
len genomen; een comité van actie had
in alle wijken biljetten aangeplakt,
waarin men werd aangespoord tot het
houden van een massa-betooging teuein-
d e de „onschuldige slachtoffers", Sacco
Vanzetii, te redden.
Stasisaieuws
ELECTRJCITElTSVOORZIEtjlNG
NOORD-HOLLAND. Naar vernomen
wordt zal de vergadering der afd. Noord-
Holland, van de Vereen'ging van Nc-
dcrl. gemeenten, op 31 October a.s.,
's voorru. te 11 uur in het stadhuis te
Amsterdam, waarin de reorganisatie
van het P. E. N. zal worden behandeld,
cok toegankelijk zijn voor Statenleden
en andere belangstellenden in de electri-
citeitsvoorziening van Noord.Hclland.
JUBILé. Men schrijft ons: Een
bekend stadgenoot, de lieer J. C. v. d.
Wallc, hooföbeetéiler der posterijen
alhier, hoopt 1 Nov. den dag te her
denken, waarop hij voor 30 jaar gme-
don tot déze functie werd» bevorderd.
De wijze waarop de heer v. d. W-alle
deze betrekking vervult, deed haan de
sinipathie verwarven van -alle rangen
ten postkantore, en niet het minst van
het publiek, waarmede hij zoo vaak
in aanraking komt.
HAARL. KUNSTKRING.
De Haarl. Kunstkring geeft Vrijdag
een concert.
liet prograiamn za.l hoofdzakelijk
bestaan uit moderne werken, o.a. zul
len een aantal composities van tien
hoogstbegaéifden jongdn oamponist
Fan Niéland worden uitgevoerd.
Ditpsil
GüLLLAL'MJE HJ3SSE
HANS FRANCO MENDEL8
Do lieeren Guillauiüö Hesse en liana
Franco Men des zullen op Haamlij: 31
October a.», in den Schouwburg
eon conocr; geren (piano en cello). Op
het repertoire staan werken van Beet
hoven, llxytln, Servais, Franco Mennes.
Qudlaume 11 esse oti Bopper.
De moord op W. Mslchior es
zijn luster te Spaanriem.
Getuige Eo:; gaat v-.or:Mijn broe
der is onschuldig. Hoe kan hij den moord
daan7CZuTu"kaïis"twee^roar<-•!."11*010 het
leven te brengen zonder één druppel bloed
op uw k'.eeren te krijgen
Raadsheer Jolles leest uit het pro
ces-verbaal voor dat de vrouw van den
getuige indertijd had verklaard, dat
beklaagde om 8 uur bij haar was go-
komen en om half negen wa», weg
gegaan
Getuige zegt nog tot den president
„Het is mijn bioeder en ik heb mij
raak met dc- zaak bezig gehouden om
haar te onderzoeken. Indien mijn
broeder niet wordt veroordeeld, stel
mij dan niet u in contact, dan kan ik
u vele inlichtingen geven!"
De President.- ..Doe dat dan nu
maar!"
Getuige: ..Ik kan dat niet in het
openhaar doen, want ik kan nieifc
Iemand in het openbaar beschuldi
gen
Getuige J, A .van Puttori, kaste
lein te Spaarndam verklaart dat be
klaagde wel eens in zijn café kwam
en dat hij hem persoonlijk nimmer
van den moord verdacht had. Vol
gens hem was hel vermoeden te
Spaarndam, ctet een ander het wel
zou hébben gedaan.
Daarna werd dc zitting verdaagd.
DE MIDOACIITTINC VAN
WOENSDAC.
Na de heropening der zitting gaat het
verhoor van de getuigen a décharge
Getuige R. Schouten, los werk
man, te Halfweg, kent den bekl. vele
jaren.
Roza, aldus get., is steeds niets an
ders dan een groote schreeuwer ge
weest. Op een dag zeide bij: Jongens,
drink maar raak, want ïk heb een in
braak gepleegd dij Jeanne van Loon cn
het geld binnen. Later "olcek dat Roza
haar niet pleegde. Verdacht cr van wer
den Bernard Snijders en Hendrik van
Aken.
Verdediger: Was bekl. moedig of
lafhartig?
Getuige: Hij "was een lafhartig
man.
Aan Raadsheer Kruseman ant
woordt get. dat de inbraak, waarop hij
doelde, 14 jaaar geleden is gepleegd. Ik
kan mij dat goed herinneren, aldus
get., en zie bekl.daar nog binnenkomen,
met een blauwen boezeroen aan en uit
roepende „Jongens, ga inaar drinken,
ik heb de centen binnen."
Raadsheer Kruseman Hoe komt u
er aan hier te gaan verklaren? Gaf de
bekl. uw naam aan den verdediger op?.
Verdediger: Ik liet den getuige
dagvaarden.
Bekl. deelt mede dat hij van een
onbekende een brief ontving, meldende
dat Schouten wel nadere inlichtingen
kan geven.
Dc verdediger dccit mede dat
door hem een detective naar Haarlem is
gezonden om daar in café's menschcn op
te zoeken, d:e allicht iets kunnen ver
klaren. Naar aanleiding daarvan is geti
gedagvaard.
Raadsheer Kruseman tut bekl.:
Hcrinnerv u zich iets van dien inbraak
en dat a zich daarover uitliet?
Beklaagde: Neen, daar herinner
ik mij niets vaa.
Getuige deelt mede, dat beki. in
een café iu de Noorder Schoolsteeg van
Jansen, mededeelde dat hij dc inbraak
had gepleegd. Hij zegt verder dat de
dames die Dinsdag hier getuigden, in
Haarlem Dinsdagavond schreeuwden
Wat heb ik mijn best gedaan om Roza
in de gevangenis te heipen.
Getuige Brunt deelt mede, dat ja
ren geleden inbraak is gepleegd in de
Dubbele Buurt bij Jeanne van Loon,
waar f 1600 is ontvreemd. Maar de zaak
is nimmer oj>geheldcrd.
Of Snijders en Van Aken van die
zaak werden vordiacht kan getuige
niet zeggen. Maar naar getuige zich
meent te herinneren werdRokl niet in
die zaak genoemd.
P. H. de Vries winkelier te
Snaarndam kent den 'bekl. van zijn
prilste jeugd af. Hij gödrncg zioh m
zijn jeugd voorbeeldig. Een van d.e
ondeugden van den bek!, n. Let drin
ken geworden.
Indien bekl. in een andcue omge
ving was geweest, dan was het met
hem anders gegaan.
Ik heb hem als mensch, aldus get.,
wel eens ondervlak verleend en ver
trouwde hern dan in allen. Kwam
bekl. nu nog bij mij dan zou ik hem
nog vertrouwen. Roza is een zwak
keling. Ik praatte wel eens met hem
en hield hem het goede d:..:i voor Dan
kwamen de tranen hem in de oogen.
Bewijs, dat er een hart in hem zit.
Vele ingezetenen van Spaarndam ach
ten Roza niet tot den moord in staat.
Toen Roza een kind was kon hij
geen konijn zien doodmaken en
draaide zich dan om, Ik deed dat dan
ook en ben nu nog niet veranderd. En
zou Roza dan wel anders zijn gewor
den
Feuilleton
tieipiièieiisMisGiiap
OORSPRONKELIJKE DETECTIVE
ROMAN
door WILLIAM HOLT.
30)
Zij gul# op het rijtuig toe, groette
bevallig en stapte in, terwijl zij vroeg:
„De heeren vinden bet goed dat ik
over hen cat hun voertuig beschik'?"-
Alle tlrie bogen het hoofd.
„Welaan laat Ik u dan in korte
woorden zeggen waarom het gaat.
Het gel dl hier oeoi slachtoffer te red
den uit do handen van de Broeders
des Verderf8".
„Welnu Signora Cliiarina, wij zul
len hom reddeai".
„Hoe", riep zij ontsteld, „gij kent
mijn naaru? Maar daarover later mis
schien, er valt nu geen tijd te verlie
zen. Ik zal bij lord Nibblingtco op
den bok gaan zitten en hem den te
volgen weg wijzen. Laten wij voort
maken ik geef u spoedig meerderen
uitleg".
Een oogenblik later rolde het rij
tuig voort, volgde vele straten e.11 hu
een half uur gereden te hebben Kwam
men op een stil verlaten plein.
„Hier moeten vrij uitstappen", zei
de Signora, „bindt liet paard aan e>en
boom eai volgt mij alle drie. I-Ioudt uw
revolvers gereed".
Zij stak dwars het plein over en
de edellieden volgden baai'. Zij lowaon
voor een gewoon burgerhuis, opende
daarvan do voordeur met eten sleutel
en sloot die deur weder, nadat de
drie vrienden zonder aarzelen waren
gevolgd. Men stond in een donkeren
g*tng.
„Wij moeten licht mal;en", fluister
de zij.
Reeds had Nibhlington van onder
zijn koetsiersjas een dievenlantaarn,
te ivoorsohijn gehaald en deze opge
schoven.
„Volgt mij nu", zei de dame, „en
vertrouwt mij".
Nu de edellieden vertrouwden haar
inderdaad, anders zouden |zij baai-
niet zoo blindelings gevolgd zijn. Zij
ging bun voor, een trap op naar de
bovenverdieping, toen een trap naar
de volgende étage en nog hield zij
niet stil. Want nu volgde de zolder
trap en weldra was men boven op den
zolder van bet buis, zonder dat men
iemand ontmoet had.
„Nu komt het gevaar, mijne hee
ren. Ik zal u naar een plek voeren
van waar gij de Broeders des Ver-
derfs zult zien en hooren vergaderen.
Zij zullen eon rechtszitting houden
om iemand to voroordeelen, dien zij
don dood schuldig achten.
„Ik voer u daar echter heen, opdat
gij beproeven zult den veroordeelde
uit hun handen te redden".
I „Wij zullen hem redden, Signora,
ces daarvan verzekerd".
„Ik dank u mijne heeren, gij
ware edellieden. Kom aan en volgt
mij".
En zij volgden Signora Chriarnxa,
onbevreesd en nieuwsgierig naar het
geen zij zouden beloven.
„Men kan", fluisterde de duim®,
„van hier den zolder bereiken van
het naburige huis. Vandaar zullen wij
afdalen naar do bovenverdieping en
ik zal u in een kamer brengen, van
waar gij alles zult kunnen zietn en
hooren. Maar wat gij ook zien cn
hooren moogt, vergeet het niet, dat ik
u hierheen gebracht heb, ik herhaal
hot, om den man te redden, dien zij
dooden wilien".
„W.ij zullen ons doel niet uit het
oog verliezen, vrees daarvan zokor".
Zij ging hun voor en bracht hen in
eon kamer. Het bleek een slaapkamer
to zijn. Hier schoof zij voorzichtig
eonige matten ter zijde en toonde de
vrienden zwijgend, dat zich in den
vloer eenige gaten bevonden, waar
door zij in een groote zaal beneden
hen zien konden en tevens zeker ook
hooren wat daar gezegd zou worden.
Zij wierpen nieuwsgierig een blik
naar beneden, doch de zaal was nog
ledig en in half duister gehuld.
„Zij zijn nog niet begonnen", fluis
terde de Signora, „gij zult dus niets
missen. Blijft hier. Ik zal waken dat
men u niet overvalt".
En in het huig, dat hen geheel
vreemd was, bleven de drie mannen
om te zien en te hooren en toe te
springen, zoodra het noodig was ook
al mocht hen dit het leven kosten.
Signora Gliiariua hield buiten de
deur de wacht. Zij had hen naar een
gevaarlijke plaats gebracht, maar lien
niet in ecu valstrik gelokt.
Integendeel zij verwachtte van hen
do redding van iemand dien zij lief
had-, zij rekende op hun dankbaar
heid.
VI.
Nog ontsnapt.
De drie odellieden bevonden zich
ongetwijfeld in zeer buitengewone po
sitie en zij beseften, dat hun toe
stand netelig en zeor gevaarlijk was.
Zij vreesden nochtans geen oogenblik
dat do dame, aan wie zij zich hadden
toevertrouwd, hen zou kunnen ver
raden. Maai: al deed zij dit niet, dan
nog Jwas gevaar voor oatdekl(|ng
groot.
Men bevond zich in het hol van den
leeuw en zou zich bovendien er niet
toe kunnen bepalen slechts te luiste
ren. Neen, zijUradden Signora Chia-
riua beloofd den man te zullen red
den, die door de Broeders bedreigd
werd en ze waren voornemens deze
belofte, hoe gevaarlijk de vervulling
daarvan voor hen ook wezen kon, te
houden.
Maar veel tijd om over dit alles na
te denken, werd den drie oruvcrschrei
ken mannen niet gelaten, daar het
geen beneden hen in de zaal voorviel
weldra hun volle opmerkzaamheid
trok.
Daar kwamen aehterenvolgens een
tiental personen bijeen en tot hun ver
bazing bemerkten de drie vrienden
dat onder dezen do persoon was, dien
zij voor eenige weken gewond te Sons
hadden achtergelaten. Hij moest al-
zoo genezen zijn, ten minste in zoo
verre. dai hij zich weder zelf helpen
kon. Zij zagen toch, dat hij zich nog
moeilijk bewoog en er werd terstond
een zetel bij de tafel geschoven, waar
in hij plaats nam.
Er liad eenig gemompel plaats.
aarvan de luisteraars echter niets
verstonden, doch nu tikte de hoofd
man van de Broeders op de tafel en
terstond werd het stil, waarna hij
het woord nam en zei:
„Vrienden, wij zijn hier bijna vol
tallig bijeen, wat voor onzen strijd
min of meer gevaarlijk is en don ook
zelden plaats vindt. Dit is te. meer
thans gewaagd, nu wij door drie per
sonen sinds eenigen tijd onophoude
lijk achtervolgd worden. Die drio zijn
onze doodsvijanden en wel is waar
hehben zij tot heden geen onzer in
handen gekregen of althans kunnen
houden, maar het moet erkend wor
den, dat zij het ons niettemin zeer
lastig mallen Een van ons is te Sens
reeds als eon 03 gevold, ik zelf ont
ving een kogel en oen derde werd
half gewurgd, terwijl gij weeft, dat ik
mij in hun macht bevonden heb. La
ten wij erkennen, dat deze vijanden
ons het vuur nader uau de schenen
gelegd hebben, dan het tie politie ooit
gelukt is en zij zijn gevaarlijker voor
ons dan de gehoede Parijsche geheime
gewone politie hij elkaar. Dit is
reden genoeg voor ons, om op onze
tellen te passen en het wordt tijd
zonder genade tegenover hen te werk
te gaan. Zij moeien gedood worden".
Een gemompel van instemming rees
op.
„Ik herhaal, zij moeten gedood
vi den en wei zoo spoedig mogelijk,
omdat zij van vele onzer geheimen
op de hoogte zijn, omdat zij onze
wraak verdiend hebben cn vooral,
omdat ieder uur. dat zij nog leven,
or one gevaarlijk is.
Evenwel wij hebben ondervonden
tot hedn, dat zij zich niet gemakke
lijk laten dooden. Tot heden bobben
zij zelfg ongelooflijk veel geluk gehad
en zijn al onze aanslagen, hoe goed
deze ook beraamd waren en hoe de
gelijk voorbereid, ontkennen. Dit is al
begonnen, toen dc graaf de Tournel
gedood zou worden. Door een toeval
werd een zijner vrienden, lord Nib
hlington getroffen en desondanks ge
nas deze. Dit zou onmogelijk het go-
val geweest zijn, ware hier geen ver
raad in het spel geweest, verra-nd in
onzen eigen kring, verraad van oen
onzer".
Er kwam een onrustige herweging in
de vergadering.
„Wie is dc verrader?" vroeg eeu
stem.
(Wordt vervolgd).
