Siaiisaieuws
en Feestdagen
DONDERDAG 10 NOVEMBER 1321
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f3.571/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers fü.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/,; franco per post f0.65. Post Giro 32810.
Uitgave der N.V. Lourt.n Coster, Oirecteur-Hooidredactsur J. C. PEE8EBOOM, Teleloen 3082
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velgen,_Vel»eroorci,_iyiJKeroog, IJmulden, Bevrwllk
ADVERTENTIENVan 1—6 regels f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regsl. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaaifstnivers-advertentièn van Vraag en aanbod van 1—4 regels GO Lts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contantbuiten bet Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 03. Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724
enz.: DH1EHUIZERKERKWEG 2, VEEBEN, TELEFOON 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACI1T BLADZIJDEN.
(££KSTE BLAD
Agentia
DONDERDAG 10 NOVEMBER.
Stadsschouwburg, Wiisonsplein
N.V. Het Hollandsch Tooneel„De
"WancJeleiiJe Jood," 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Concert van
Mi&cha Loon, 8 uur.
ProtestantenbondLezing van de
Volksuniversiteit door den heer Gna-
tania, 8 uur.
Tentoonstelling. Groote Houtstraat
69. Kunsthandel Smit
Café Schonzicht, Schoterweg 6, Bi>-
lard-voorstel ling door den heer C. de
Regt. 8 uur.
Oud-Holland, Verwiilft, Strijkorkest
Bioscoopvoorstellingen.
VRIJDAG 11 NOVEMBER.
Stadsschouwburg. Wilsoiisplein liet
Schouwioonecl „Z. b. b. h. h.", 8 uur
„De Kroon", Gezellige bijeenkomst
va.n Haarlemseh Tooneel, 8.30 uur.
Sociëteit Veresnigin^. Haarlems'
Kinderkoor. Volksconcert, 8 uur.
Protestante irbond. Openbare Voor
dracht voor de Theosofische Vereeni-
ging. 8.15 uur.
Tentoonstel line. Groote Houtstraat
59, Kunsthandel Smit.
Oud-Holland, Yerwulft, Strijkorkest.
Luxor-the.iter, Groote Houtstraat
139. bioscoop- en variétévoorstelling-,
's avonds 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt,
Bioscoop-vooi-!':lliii£, 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scala-Theater, Klein - Houtstraat 77
Bioscoop-voorstelling, S uur.
De gemeentelijke bclasting-adminïs-
tratie is op het oogenblik druk aan den
gang met de voorbereiding van de toe
passing der verordening op de zake
lijke belasting op het bedrijf, die met
ingang van i Januari van dit jaar (dus
net terug-werkende kracht) in working
treedt.
Zoodra de vcrorden:ng Koninklijk
goedgekeurd is, zuilen door B. en W. de
beschrijvingsbiljetten vastgesteld wor
den. Eoschiijvingsbiljetten moeten wor-
d< gezonden aan alle 'bedrijven, waar-
/an vermoed wordt, dat er meor dan ro
arbeiders aan werkzaam zijn.
Als „arbeider" zal worden beschouwd
ioder, d'ie zich, heizij mondeling, hetzij
schriftelijk verbindt, in dienst van een
Werkgever, tegen loon, onder welken
;orm ookj gedurende zekeren lijd in
een bedrijf arbeid verricht. Voor Ilaar-
ic a is de loongrens bepaald op f 2500.
Wie een inkomen heeft boven dit be
drag, wordt niet beschouwd als arbeider.
Zooais bekend is moeten bedrijven,
wr-raan meer dan tien arbeiders werk
zaam zijn, voor a 1 hun arbeiders f 12
per arbeider betalenbedrijven niet
minder dan ro arbeiders zijn vrij.
'r, :cieele Ri;i!os- en gemeentebedrijven
Vallen ook ond'cr de belasting.
Gelijk met de zakelijke belasting op
ho< bedrijf zial ook in werking treden
ar- -2 A (nieuw) van de Gemeente
wet, waarbij bepaald is dat een ge
meente van een naburige gemeente een
tegemoetkoming kan vragen indien in
eerstgenoemde gemeente arbeiders wo-
ïen. ö:e in laatstgenoemde in een be
drijf werkzaam zijn en in de gemeente
hunner inwoning aanwijsbare kosten
/eroorzaken, die niet door van hen te
heffen belastingen kunnen worden ge-
iekt
ncn dus te Haarlem arbeiders, die
.v. ie Sabelen werkzaam zijn, dan
nan Haarlem van Schoten in zoo'ngeval
een tegemoetkoming vragen.
Zooals bekend mag veronders'tcflkl wor-
,en heeft de overweging, dan het bffljk
is, wanneer dc gemeente eenigc vergoe
ding eischt voor dc kosten dte te weeg
•worden gebracht door de aanwezigheid
van gevestigde industrieën en andere
ondernemingen, aanleiding tot het in
voeren van de hier besproken belasting
gegeven.
Wanneer, heeft men geredeneerd, er
ondernemingen zijn, die haar arbeiders
200 laag bezotdigen, dat zij niet genoeg
in de kotsen van de gemeenschap door
bdlasting-cn kunnen bijdragen, dan moet
'het bedrijf, als vergoeding daarvoor, een
deel van zijjr winst afstaan. Van veie
in een gemeente uitgeoefende bedrij
ven, zoo luidden verdere overwegingen,
hebben zelfs de eigenaars elders hun
hoofdverblijf en «kagen slechts gedeel
telijk in do kosten der gemeentehuis-
houding bij.
Het is iniirsscbcn nu wel al duidelijk
geworden, dat de gemeentelijke belas
ting handenvol werk met dc uitvoering
zal krijgen. Tal van gegevens moeten
worden verzameld en verwerkt, waar
voor stapeüs papier noodig zijn.
Vroeger ging hef and'eis op belas
tinggebied; toen konclcn de gemeenten
eigen inzichten volgen en zooveel moge
lijk dat doen, wat voor de gemeente
het moest practisoh was. Tegenwoordig
gaat alles volgens aanschrijvingen van
EKBSTE HULPVEREENIGING
„SNELVERBAN J
Deere veroeniging maakte ouder leidir-g
van haren medische 11 leider, Br. C. L.
W. Kuys, met 26 loden ceue excursie
naar de „I. H. T. A-" (Internationale
Hygiënische Tentoonstelling Amsterdam
Het vele leerzame, daar te zien, werd
aandachtig beschouwd, waarbij de dui L
lijke deskundige uitlegging van Dr. Kuys
zeer veel bijdroeg tot eon goed begrijpen
van liet tentoongestelde. Voor de leden
van „Snelvcrband" een nuttig bestede
dag.
AFD. HAARLEM VAN DEN VBIJZ.-
DEM. BOND.
Men schrijft ons lai de Woensdag
avondg ohouden ledenvergadering wei
den do volgende voorloopige candidate*:
gesteld voor de 2de Kamer: Mevr. Thiel
en Mevr. van Itallie-van Embden
de plaats als co. 2 op de lijst. Voor de
plaatsen die daarop volgen do heer en
Toenslra, Van Bereslcyn, Ketelaar en
Oud. dat 'zijn de aftredende Kamerleden.
Aan het bestuur werd opgedragen krach
tig bij de V.-D. Kamerfractie er op aan
te dringen, dat de pensioenwetten en de
regeling van den rechlstotetand der amb
tenaren nog voor het rejes in behande
ling zullen komen. Vier nieuwe leden
werden toegelaten.
PERSONALIA.
Bij koninklijk besluit is aan P.
Knook, adjunct-accountant bij den 'diens:
der directe belastingen te Haarlem, op
verzoek eervol ontslag uit 's Rijks dienst
verleend, gerekend te xijn ingegaan 1
.November 1821.
De Bisschop van Haarlem heeft be
noeuid tot geestelijk adviseur van bet
Kruisverbond en de ILK. Vereen, -an
Geitenhouders te Bennebroek den v.-.,:
eerw. heer J. Beenakker, kapelaan a'.Jsar
en tot directeur via het jongenspatro
naai te Bennebroek eveneens "den wel
eerw. heer Beenakker.
Voor liet vanwege liet instituut
voor schriftelijk Boekhoud-onderricht
„Mere ui ris" te Amsterdam gehouden
examen is geslaagd onze stadgenoot J.
K. West.
Het Tooneel
Louis Bouwmeester. Shy look,
en Het Haarlemseh Tooneel.
Dirk Haspels p'acht vvéi eens te zeg
den. dat een acteur tegen stoelen en
tarfels niet spelen kan, waarmee hij
wilde aanduiden, dat een toonee!sj:>c-
ler tegenspel nood ie heeft om ach te
kmiiien geven. Louis Eouwmeester
zou zijn Shylock met evenveel kracht
en kleur spelen, ook al stond hii te
miden van enkele zoutpilaren. Wie er
nog aan mocht twijfelen, heeft zich
gisteren hiervan kunnen overtuigen.
Wij dochten telkens u&n zoutpilaren
als wij de omgeving zagen, waarin
Bouwmeester zijn Shylock spec-ldc.
Toch gaf hij hc-m even schilderachtig
en even groot.sch als altijd. Bouw
meester heeft het ensemble, waarmee
hij thans reist, „Het Haarlemseh Too
neel" genoemd. Ik zou er toe kunnen
komen om te vragen Waaraan hab-
ben wij deze eer verdiend? Heeft
Bouwmeester gemeend ons genoegen
te doen met dit etiket „Haorlemsah"
op zijn gezelschap te plakken, den zou
ik geneigd zün te zeggen „INfi eet
excos d'honneur ,ni oette indignité
Wij zijn als alle Nederlanders, trotsoh
od onzen grootsten tooneelspeler,
maar hij behoort aan het heele land.
En, niet waar? één boom zelfs de
grootste maakt nog geen lx>3ch! Moe-
ton dc andere spelers dus het „Haar
lemsche" cachet aan het ensemble
rechtvaardigen, dan bewaar ons
voor onze vrienden! Uit welke wind
hoeken komen al dieze onbekende
grootheden zoo plotseling 00 het too
neel vallen? En moeten a' deze da
mes en hoeren ons plankenland nu in
de toekomst onveïhg maken, met of
zonder Haarlemseh etiket Beware
dan ons goede tooneel
Ik weel wel, dat wij naar de Koop
man van Venetië gaan, om Bouw
meester te zien. Madame Achard
bracht wel een heel publiek tot extati
sche bewondering als zij enkel met een
stoel en een tafel speelde.. Bouwmees
ter bezit dezelfde macht. Een stamp
volle zaal zóó vo' als zii dit iaar
r.oe maar heel zelden was heeft hem
«dateren na afl"-- tot zesmaal toe te
ruggeroepen. Men heeft geklapt, go-
trapt, gejuicht en bravo geroepen om
het phenomemale spel. dat hij, de bijna
80-jarige weer in deze rol heeft .gege
ven en ik heb mij, getroffen weer
door dit wonder, bij de enthousiaste
toejuichingen van gansober harte aan
gesloten. Maar tegen het etiket „Haar-
lemsoh" op dit gezelschap, wrotestcer
fk met klem. Wil c— groote meester
in de tooneelsoee!kunst beslist een Ne-
derl.ardsohestad „bevoorrechten", laat
hii dan Purmere.nd. Edam of Makkum
uitkiezen. Wij Haarlemmers, bedan
ken voor de eer.
J. B. SCHUIL.
fflnif8k
Haarlomsoho OrliestvoroonlginG.
Populair Concert.
De lieev Gerharz spaart zich heuscb
ai moeite om de concerten van ons or
kest l>elangrijk te maken. Dit van
Woensdagavond, eigenlijk eene reprise
van het icdenmathié© van Zondag, bood
niet minder dun drie noviteiten, bone
de tweede Symphonic van Beetho
ven. Do volksconcerten zijn óp die wijze
1 kostelijk bezit voor onze stad en het
verheugend te kunnen vaststellen dat
het publiek ze zeer op prijs stelt; wij wil
len hopen dat die belangstelling blij
vend is en zoo rooeelijk nog toeneemt.
De soliste van den avond was mej.
Betsy Scbrik, violiste van het Concertge
bouw-orkest te Amsterdam. Zij had don
moed om nu eens met don sleur te kre
ten en niet af te komen met Mondeis-
.olm of Brucli. Het conoert van A.
d'Ambrosio, dat zij hier introduceerde, en
waarvan de begeleidlnpspartij eene be
'angTiikc noviteit voor liet orkest was,
9 weliswaar niet zoo dankbaar als dit
•an Bruch of Mendelssohn, maar geeft
toch nog genoeg gelegenheid om de kwa
liteiten van dcu solist te Laten uitkomen,
en benevens dat het mij lijkt zoer violiïs-
tisch geschreven te zijn, heeft hot mo
menten die door zuivere muzikaliteit ont
roeren. Betsy Schrik had het goed in de
vingers, maar het zou koud en onvolle
dig zijn er tevens ook niet hij te voegen
dat zij met bezieling er een brok levende
kunst van maakte. De violiste liet cos
meer dan de noten hooren, de toon van
haar instrument gaf den weerklank van
innerlijke ontroering en haar iss-esht
temperament vond den geest van hel
werk in de melancholische cantilenen en
in de vungo rythmen.
Het optreden van Betsy Schrik was
voor haar oen beslist artistiek succes.
De Ilongaarsche Rhapsodie in F ran
Liszt zal een dankbar:r repertoirenum
mer blijken. De geestige Tythmen komen
in de orkeslbeweTking door do onder
scheidene kleuren uitstekend tot hun
recht. De solo fluitist heeft er gelegen
heid in zich op zijin best te laten gelden,
wat hij dan ook met mooien, vollen toon
en goede vingertechniek deed. Het stuk
verweekte eene ware ovatie.
Van den Fin Sibelius werd tot slot
ook nog het toongedicht „Fmlandia" ge
speeld. Ook eene interessante izn
winst. Het rythnusch element, meer noe
dan het molodïeoh en harmonisch, maakt
liet eene effectvolle compositie.
Met veel zorg had de heer Gerharz de
uitvoering voorbereid; wat hij ma d<
panze met zljr. vurig élan bereikte, vu
voor ons orkest buitengewoon.
ITOS. DE KLERK.
öftpssn
BüDAPESTKlt STRIJKKWARTET.
Dit kwartet beslaande uit do heeren
Ilauser, Pogtmy, lpolyi en Son zal a-s.
Zondag een populaire matinëe geven in
den Schouwburg, Jansweg.
Uitgevoerd zullen warden kwartetien
van Hay dn (Leidienquartett), Brahms
en Beethoven.
Het kwartet, hetwelk in 't buitenland
zoowel als in ons land veel succes be
haalde, zal het zeker a.s. Zondagmiddag
niet aan belangstelling ontbreken.
NEDERLAND EN ZUID-AFRIKA.
Men schrijft ons: Op touw is gezet een
beweging orn een briefwisseling in hei
leven te roepen tusschen de Hollandsche
en Zuid-Afnka&nsche - BoerenjLugd. De
kwestie werd reeds besproken op de on
langs gehouden voordracht over Zuid
Afrika van den heer Van Gaas. Dr. Sche
pers had toen een voorstel gedaan aan
de aanwezigen om te correspoiidecren niet
de Zuid-Afrikaansohe jongelui. Iedereen
kan hieraan meedoen en wordl er -wil»
cm verzocht. De gedachte is nl. om jonge
lieden (jongens en meisje») van gelijken
leeftijd, van gelijke ontwikkeling, met de
zelfde liefhebberijen «nz. ia gelegenheid
L» stellen niet elkaar een sclinftelrj.ee
kennismaking to openen en dezo natuur
lijk voort ie zetten. Laar huiswerk, eoiz.
buzwaar wezen; niem.-und zal er spijl vin
hebben! De ideo hoeft natuurlijk opwek
king noodig op de scholen zal daarom
trent ook meer bekend gemaakt worden
(op enkele is dat reeds geschied).
Men zal inzenden een serie van gege
vens omtrent leeftijd, aanleg, liefhebbe
rijen, richting van studie, enz. en te
vens een nauwkeurige adresopgave. De
heer Vsn Gags zal dozo adressen als hij
in Mei repatrieert meenemen en in rijn
land aan de hand van toegevoegd© ge
gevens uitgeven aan jongelui van
middelbare scholen.
Een zoer prijzenswaardige gedachte
immers dit zal ongetwijeld een belang
rijk© factor wozan in 't nauwer en i
ger samenbrengen van beider n
jeugd; dus tevens ook in 't toehalen dar
vriendschapsbanden van beide volkeren.
ZANGERSFEEST IN 1922. Even
als in 1919 zal 11 Juni 1922 in den
tuin van 't Brongebouw door «3|i
Bond van A rbet derszangvereerttgi 11 -
gen in Noord-Holland een zangers
feest georganiseerd worden. Bij de
zen bond zijn thans ongeveer 1300 zan
gers en zangeressen ingc-sclireven. Het
dagelijksoh bestuur bestaat uit
lioeren II. de Groot, H. F, Oets en
L. J. Hulsman.
PERSONALIA.
Voor het examen M. 0. Staats
inrichting ls gesaagd de heeir
Prinsen Geerrgs te Haarlem.
Voor het examen vrije- en orde
oefeningen zijn gesaagd de darm*
R. Friedmann, A. VV. Stms, J. G. van
Dorsten, J. Je Vries, J. van Doorn,
G. L. van Rijswijk, allen van Haar
lem; E. A. W. Nijseon, Bloemen-
daal.
Voor het voorloopig maclnnis-
tendiploma la geslaagd de hoer J. C.
Boogaard, Haarlem.
FOSSIEL VAN EEN MEN8CHEN-
SCHEDEL.
Het Hbld. meldt: In de z. g. „Bo
ne Cave" van den Broken Hitl-mijn
in het noorden van Rhodesia is
fossiel ontdekt van een menschen-
schedel.
De afbeelding van dezen schedel,
waaraan de onderkaak ontbreekt,
toont aan dot hij wat de zware
beender-structrmr boven de oogeln
betreft overeenkomst lieeft met
dien van d e,.missing link'' (Pithe
canthropus er«ctus) door professor
Dubois in 1892 op Java gevonden.
Van dezen schedel uit Rlhodesië belef
echter een grooter deel van het gelaat
bewaard.
Het fossie. werd gevonden op 62
voet beneden water niveau en te mid
den van een groote hoevee'lietd ver
steende beenderen van dieren.
Binnenlani
GOEDE ZAKEN. Niettegenstaan
de de deckle tijden moet het toch nog
velen mcnschcn goed gaan. De vorige
week had op één avond te Amsterdam
één enkek bioscoop een kas-ontvangst
van ongeveer /3400, meldt lrDe Trjd"»
Eea ontploffing op sen Meiier'
laudscae onoerzeeêr.
Een matroos gedood. Twee gewonden.
Uit Colombo wordt gemeld, dat ei
Woensdag en ontploffing heeft plaals
gehad aan boord van de Nederiand-
sche onderzeeër K 4, die Zaterdag uit
Vlissing was vertrokken. Een matroos
werd gedood, twee werden gewond.
Men uekl dat de ontploffing te wij
ten ia aan ophooping van gas in den
accumulator,.
MERKWAARDIG SCHIP.
Dezer dagen arriveerde aan de
„Matex"-iin6taliatie te V laaraingen
een merkwaardig schip. Het Duitsehe
tankschip „Ost preuaen" komende van
iioytowned in Texas, met een lading
van 2600 ton „Crude-oil", een soort
dikke zwarte stookolie. Het ujzon-
dere van genoemd schip is, dat hei be
slaat uit tw ee naast elkaar liggende
onuerzeebooten. waar een onderetuk
aangebouwd en een bovenstuk opge
zet is- De beide U-booten en de tus
schen liggende ruimten zijn tot
tanks ingericht. Als het schip geladen
is, toont het wat smal, is het echter
gelost dan ziet men heal duidelijk de
gevreesde U-booten-vorm. Het schip
(of de beide U-booten) zijn omge
bouwd op de Germania We;* te Kiel,
Mei 1921, met toestemming van de
Entente. De scheepsbouwers hebben
getracht het schip zoo practised moge
lijk te makenhet wordt electrisch
geduurd, heeft onderzeetelefoon enz.,
belralve Diesseimotoreat van de U-t>oo-
en heeft het nog een stoommachine
aan boord. Met eigen pomplnstaiiatie
wordt de olie naar den wal gepompt
en vandaar in de tanks van de ,,Ma-
tex".
E „DEVENTER" VERMOEDELIJK
VERCAAN.
De stoomboot „Deventer" van Rot
terdam naar Deventer, is vermoedeliik
Zondag in den storm op de Zuiderzee
vergaan.
Het schip heeft Zondagmorgen 10
uur de Oranjesluizen verlaten en is
's middags om twee uur nog door een
viischersboot opgemerkt. Sedert dien
is het schip epoor'oos verdwenen.
Nader wordt gemeld
De „Deventer I heeft Zondagmid
dag half twee de kust van Marker, ver
lat©» en le ondsngs orxstekenden atorni
doorgestoomd. Vermoedelijk is het
soliip dus niet ver van het eiland ver
gaan. Aan boord waren vier a vijf
opvarenden en de kapitein Katoen.
HET EERSTE-KAMERLID MR.
'T HOOFT. Mr. P. C. 't Hooft, lid
vaa de Eerste Kamer en president van
het gerechtshof te Arnhem, is wederom
naar het Daaconessenhuis te Leiden over
gebracht. Zijn toestand is zeer ernstig.
EEN ERNSTIG WOORD.
In de zitting der Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Rotterdam,
beeft de heer Van Beuningen een
zeer ernstig woord gesproken over den
toestand waarin onze handel en nij
verheid verkeerein dat door onze Re-
geering wel ten zeerste in overweging
mag worden genomen. Meer in hel
bijzonder beoogde hij den toestand,
waarin de industrieele ondernemingen
verkeeren en de houding welke onze
minister van Arbeid daarbij aan-
nee rut-
Tel kens komen er aJdus spr. vol
gens het N. v. d. D., nieuwe wetten,
welke die ondernemingen bezwaren
alade sociale vorzienjngen, de arbeids
wet, 'te steeds stiigende belastingen,
hetgeem er alles toe medewerkt den
ondergang van vele ondernemingen
te bewerken althans te verhaasten. De
sporwegen lijden grootendeels tenge-
volee van den aribeidswet groote verlie
zen, het staatsmnnbedriif toont ont
zettende verliescijfers, de scheepvaart
maakt bange tijden door en ook de
Rottere!amsche haven geeft alle reden
tot bezorgdheid, terwijl concurreeren-
de buitcnlandachc haven® toenemende
verweorseijfere toonen. In Duitechlan<l
Ocetenrirk, Frankr en Beteië wordt
dan ook niet de hand gehouden aan
den achturigen werkdag Geheel an
ders is het hier.
Hier stelt de minister van Arbeid voor
dat de organisaties van werknemers
en werkgevers hierover overleg kun
nen plegen. Maar hier zijn de werk
nemers-organisatie® er slecht® voor te
vinden, tegen belangrijke loonsver-
hoogingen. Büv. het georganiseerde
tvpograf en bedrijf leert in deze boek
doelenWat de «revolgen zijn onder
vindt men. Men laat tegenwoordig in
Duitscaland. zelfs in Engeland druk
ken en zelfs staat en gemeenten doen
daaraan mee.
Ook de bakkerswet is een leerzaam
voorbeeld- Deze heeft een dusdanige
geldverspilling tengevolge, dat eiken
weidenkenden de schri' om het hart
slaat. Wij zijn hier in Nederland doen
de aeiide spr. de kip die do gou
den eieren legt uit te mergelen, den
ondernemingsgeest te wureen, en
straks zullen geen belastingen meer
in voldoende mate worden orcebracht
een werkloosheid zonder wederga ont
staan en de Rijksmiddelen zullen ten
eenenmale buiten staat zijn aan d'
geste'de eischen te voldoen.
Hii wees op hetgeen daarvan don
het gevolg aal moeten zijn. Hii achtte
het den plicht der kamer deze zaken
ernstig onder de oogen te zien, opdat
niet later gevraagd ral kunn&n wor
den wat deden do Kamera van Koop
handel om dezen toestand te koeren
Deze rede vond algoineene instem
ming en de Kamer besloot te verkla
ren dat zii unaniem achter de woor
den van den heex Van Beuningen
straat
Nederland en Belgis.
MINISTER JASPAR OVER DE NE
DERLANDS CH-BELCISCH E
BETREKKINCEN.
Sprekende op een Katholieke meeting
te Luik, Leeft dc BeJgisdie
Buitenlandsche Zaken, Jaspar,
.\isb." verneemt, in verband met de Ne-
deriandsch-Bdgische betrekkingen
der .neer het volgende gezegd „Wij zul
len met Nederland de betrekkingen moe
ten hervatten, die 18 maanden ge!~'.;i
ondero: :i werden. Die onderbreking
mag niet blijven duren. De Belgische
de Nederlandsche naties hebben ge-
meensohapelrj'ke belangen; hun econo
mische voorwaarden vullen elkaar op
gelukkige wij-ze aan. Het is noodig, dat,
rooals onlangs nog «hoor den eersten
minister werd verklaard, wij formules
vinden, welke onze betrekkingen defi
nitief zullen regelen en welke onz
voelens voor veiligheid bevredigen,
groote industrieele en coenmercieele be
langen zullen toelaten volledig uit te
groeien.
BEPERKINC DER BECROOTINCS
DEBATTEN.
Ten einde een al te sterk uitdijen der
diecussies bij de behandeling der ge-
meeniébegrooting ie voorkomen, is,
naar „Het Volk" bericht, de burgemees
ter van Amsterdam voornemens de vol
gende regeling voor te steilen
ie. Onderwerpen, die nset in de schrif
telijke behandeling zijn opgenomen, kun
nen niet inondekng in debat worden
gebracht
2e. sprekers, die in eersten termijn
niet aan een debat hebben deelgenomen,
zuüen in tweeden termijn niet aan de
bespreking kunnen deelnemen
3e. als spreektijden worden vastgesteld:
ie. termijn der aigemeene beschouwin
gen onbepaald; 2e termijn 20 minuten;
ie termijn ovor hoofdstukken 20
ten 2e termijn 10 minuten ie termijn
bij posten 10 minuten, 2e termijn 5
Voor de aigemeene beschouwingen
over hoofdstukken, die niet in de aige
meene beschouwingen over de begroo
ting wonden betrokken, kan op den
vastgestelden tijd uitzondering worden
toegestaan, mats daarover vooraf
den voorzitter overleg is gepleegd.
ONLUSTEN TE CALCUTTA.
afloop van een bijeenkomst van het Kha
lifaatcongres had te Calcutta een bot
sing plaats tusschen de menigte en de
politie. De laatste loste eenige schoten.
Een politieman werd gedood', negen wer
den gewond. De verhezen der Khalifaat-
partij zijn onbekend. De politie en mili
tairen patrouilleeren. Alles is rustig.
NEUTRAAL ONDERZOEK NAAR DE
OORZAKEN VAN DEN WERELD-
OORLOC.
In Nederland heeft zich op aanstich
ting van den Noor dr. H. H. Aall een
comité gevormd, dat zich voorstelt,
nauwe samenwerking met de op gelijke
w.jze gevormde comdté's in andere, tij
dens den oorlog neutraal gebleven lan
den, en onder gemeenschappelijke lei
ding, een wetenschappelijk onderzoek tn
te stellen naar dë oorzaken van den
wereldoorlog.
Het doel van deae beweging is,
der vooropgestelde meening, langs
ver wetenscbappelijken weg, te onder
zoeken, wdke de ooreaken zijn geweest,
die tot den wereldoorlog bobben geleid
en zijn latvgen drnzr hebben veroorzaakt;
ook wü zij onderzoeken, of de schuld,
hetzij van den oorlog, hetzij van zijn
langen duur, moet gelegd worden op
bepaalde volken of bepaalde categorieën
van personen en roo ja, op wie.
Men meent, dat wellicht door dit
partijdige onderzoeik de beide vroege e
tegenstanders er toe gebracht kunnen
worden, de vaak redekxae beschuldi
gingen, die zij op het oogenbJik uiten,
te staken en dat hierdoor een der oor
zaken van den haat, die thans de volken
van Europa verdeelt, zal worden weg
genomen.
Buitenland
DUITSCHLAND NAAR EEN
BANKROET?
(Zie ook ade Blad.)
Maatregelen der
geallieerden.
Volgens Havos zouden te Parijs ern
stige maatregelen worden overwogen in
verhand met de dhhng der Duitsche
valuta.
De Berlijnsche beurs.
Men seinde Woensdag uit Berlijn aan
de „N. R. Ct."
Heden viel in den vrijen deviczenhan-
•I een volkomen gewijzigde stemming
aar te nemen. Buitenlandsche beta
lingsmiddelen werden aangeboden, zon
der dat daar veel vraag tegenover stond.
De daling, welke gisterenavond reeds
merkbaar .naakte heden veid.-.m
ctgang, doch zelfs op de verlaagde
koersen bestond er met de minste koop
lust. De dollar, die gisteren nog boven
de 300 noteerde, daalde meer dan 50
punten.
De invloed van deze daling op de
effectenkoersen was nog niet groot,
aangezien er geen officieele beurs was.
I11 het vrije effectenverkeer logde m
de grootste terughouding aan den dag.
Wanner chter nog zaken tot stand kwa
men, toonden de koersen, vooral bij
valutakoersen, een aanzienlijke daliag
beneden de koersen in den vrijen effec
tenhandel van gisteren en ook beneden
de officieele noteeringen van Maandag.
Deutsche Petroleum daalde o.a. van
2250 tot 1975.
.Van buitenlandsche betaliagsmiddelcn
noteerden ongeveer lioll. guidens 8900^
Fransche biljetten 1800, Belgische idem
1750, ponden 980, dollar 24S a 250, Zwit-
sersche francs 4600 k 4650.
OVER 'T ACTIVISME IN GELCIë.
Uit Brussel wordt aan „De Tijd" ge-
metd In aansluiting met het telegram
over de z.g. „onthullingen" vau „Lo
Sou" tegen het Kamerlid voor de Froni-
parnj, air. dr. Adiel de BeuckeJaere, cn
over de politieke actie onder de Vlaam
se he frontsoldaten, kan worden meege
deeld, dat „Lc Soir" verder gaat meï
„onthullingen" uil oen nog niet ver
schenen boek van icmani, die onder
het pseudoniem Kudiger schrijft, en zoo
wel Z.i'im. Kardinaaii Van Rossurn als
den Prof. van 't Collegio Angelico te
Roane, Pater Voste O. P., den priester
dichter Cyriel Verschaeve e.a. voorstelt
ais zijnde begunstigers van het Vlaam-
scÉie activisme bij dcu H. Stoel.
Yoorioopig wordl ai vast een schrij
ven meegedeeld van den brancardier Ka-
rol van Santé die tijdens den oorlog
in 1918 met een zending over de front
linie naar Vlaanderen kruim aan
pater Voste, te Kome, waarin hij zijn
actie uiteenzet.
„Le Soir" hecht veel gewicht aan di:
stuk, waarin de schrijver o.a. zegt „Gij
moet aides gaan vertellen aan gij weet
wel wicn. Hierbij zend' ik u twee exem
plaren van Dosfel's Katholiek activis
tisch verweerschrift, een voor u cn een
jjVoot de gewone bestemming langs den
gewonen weg". Wij vragc-a u, in den
naam van Vlaanderen, u wel ie wiiica
bedasteu met deze belangrijke zending".
Volgens „Le Soir", d:e niet het ori
gineel, doch slechts een Duitsche verta^
ltng publiceert, wotdt hier me: „de ge
wone bestemming" bedoeld 2. H. dea
Paus en met „oen gewonen weg" Z.
Emin. kardinaal Van Rossum. Het
blad meent dit te mogen concludeeten
uil de nota's, welke van Duitsdie zijd®
aan den brief -weiden toegevoegd,
HONGARIJE EN DE ENTENTE.
De lintente-mogend'heden hebben van
Hongarije geeiscnt, dat wettelijk gere
geld zal worden, dat in de toekomst
geen Habsbunger, ook niet door vrije ko
ningskeuze, op den troon van Hongarije
zal kunnen koenen.
JOE CO-SLAV ie EN TSJECHO-
SLOWAKIJE.
Deze landen zijn thans begonnen met
de demobilisatie.
Zij hadden voor enkele weken gemo
biliseerd in verband ract de Putsch vaa
keuzer Karl.
MLBANIë.
De Joego-SIaven ztjn, aooals reeds
gemeld is, een opmursch in Albanië be
gonnen.
De positie der Albaneesche regeert ag
wordt nu bedreigd geacht.
lntusschea ceeu ue Voikenbocdsraad
besloten de Albaneesche quaestie te be
handelen.
EEN REDE VAN LLOYD CEORCE.
Ltoyu «jtoige, ure \i octi&uug aan
net lecsluiaai ru tte GuiuuiaJl ter ge
legenheid van de inhuldiging vort aen
meuwen ioru-ntayor het v. oord voer-
a, verklaarde dut alhoewel (ie lucht
ofc' grtjs is, net ergste der ecanonti-
scue crisis, naar h.j geloofde, thans
voorhij is. Er is een \erjuetanhg op
xoinst. en de slapte, weute zicm na
den oorlog in alic ianuou dee-r gui
don, veruwijnt ue grondslage.l .an
Engeland s crecliot z.jn kracmig e:i
ongeschokt geurt» en. Wc tienrict. uia
minuter, taiuus dc premier, ui ©en
dwaze polities, van uhlaue begeven,
doen z-nis zij, die het deuen, zuüen
er dooriieen Komen, w ant ue voor
spoed van «Mi industriavoup zal altoos
111 levon blijven. Het Bmscne uitvoer-
eijter 111 October 13 sedert Maait ii-4
beste goweost.
Dooi de grauwe lucht schijnt dc
Washingtonscha conferentie als e«.a
regenboug. Zij koutl met te vrexy,
want des te eerder ZUiicui w.j uit oe
Kuropeoscne onrust geraken. De ont-
waponhtg is de ecuige weg naar ua
'êuig.i.id. De \S lowungionsciie con
ferentie heeft de toekomst dor bescna-
ütg onder haar Jioede; laten wij
daarom voor haar succes bidden.
Over Ierland sprekende, zei do Lfovd
George: Verleden jaar, aan dezo ta
fel, noodigde ik het volk van Ierland
uit om toe te treden tot een vrij uc.l-
g-ciiootscnap iu iiet Britsche Ilijk, ais
gelijken. Ik kan met de geheimen der
conferentie ontsluieren, doch er is e-n
beter vooruitzicht dan sedert jatvn
dat er thans op de uitnoodiging acht
zal worden gëslagen. W'jj naderen
titans het critiexe stadium.
fouten zijn met aiie aan één
zijde; elk der drie partijen ter conle-
rettite Jiecft vooroordeeJen. Elk der
partijen moei bereid zijn een conces
sie to deen. Indien elk ter conferentie
komt met het l>-slint niet te wijken,
zal zij door liaar aanhangers worden
toegejuicht, dooli dit zal niet tot den
vrede leiden.
Wanneer de conferentie den vrede
niet brengt, zullen wij eon zwaren
last tc dragen hebben, dcpir ten eerste
onze strijdkrLohten verdubbeld zouu u
moeten worden. Dit is het mc-.-st ge-
tCiiUge oogenblik Ut ue gesclu'-.io-
is van ons sclioonc land.
EEN ALCEMEENE STAKINC.
In liet station te> Kotne ontstomi
botsing tussdien zpoorweguracinn ri
ten en fascisten. Er werden schoten
gewisseld, waarbij oen machinist
word gewond. T enge vol go van dit in
cident werd het vertrek deir treinen
uit Rome geschorst.
De Kamer van Arbeid (de Italiaan-
sciie C. G. T.) besloot de algemeen®
staking te Rome af te kondigen.
