TWEsiÜ-E BLAD
Vr y uaij i8 NoYtm&er 1921
Luitenignos&ii üïirzicht
De Watkiagtoasehe caui'erentie
Oritiek van Japansche
m&rlivedoekutuilgan.
i De correspondent van dc .Times" te
Tokio meldt, dat Japansche vlootdes-
kundigen, die hun naam verzwijgen,
maar van wie men aanneemt dat zij in
verbinding staan mei bet departement
van Marine, in de „Nichi Nichi Sjim-
ljoen" een vrij scherpe critiok uitoefe
nen op de voorstellen van liughcs, wel-
"kc zii zeer onbillijk achten jegens Japan
en alleen er op berekend om Amerika
te believen. Na er op gewezen te heb
ben, dat aan Japan slechts tien groote
oorlogsschepen zouden blijven, verkla
ren zij „Het zou voor Amerika ge
makkelijk zyn, naar zulk een voorstel
te handelen, doch Japan kan daarmede
niet instemmen. Het gaat niet aan de
hoofdmacht van de verschillende mo
gendheden te beperken tot de werkelijk
in dienst zijnde schepen, en het is
'eunoodig te zeggen, dat Japan oiimo-
igelijk kan instemmen met zulk een
'dwaas voorstel." Japan zal, aldus ver
klaren zij verder, onder geen omstan
digheden het voorstel van Hughes kun
nen onderschrijven. Zij begrijpen niet,
hoe Amerika er bij kwam, slechts drie
honderdduizend ton toe te kennen aan
y.ipan
xika.
.oiiderdduizend aan Ante-
cm de vrijheid van Ulster te handhaven
tegenover de heerschappij van Sinn
Fein.
„Terwijl ik nog streef naar een eer
vollen vrede, zal het mij sterker maken,
indien ik vertrouwen vind."
De ministers van Ulster namen geen
deel aan de demonstratie, maar wei
deelden zij in een schrijven mee, dat zij
onwrikbaar vasthielden aan de rechten
van liet parlement van Ulster; zij ver
wierpen dén parlement voor geheel Ier
land, dat behecrscht zou worden door
vijanden van het Britsche rijk.
De Lord-Mayor van Belfast verklaar
de, dat geen staatsman het recht had
om Ulster als slaaf te verkoopen; Ul
ster was niet te koop.
Naar bericht wordt, heeft do procu
reur-generaal van Ierland zijn ontslag
genomen, wegens de houding der Brit
sche icgeering tegenover Ulster.
Tienduizend loyalisten hebben in drie
groote vergaderingen te Belfast beslo
ten om het. Ulster-kabinet te steunen
en het vertrouwen uitgesproken dat de
gedelegeerden op de conferentie te Li
verpool alle voorstellen zouden ver
werpen die len doel hadden Ulster te
plaatsen onder de overkeersching van
één parlement voor heel Ierland.
Staüsniöüws
wyzea zij er op, dat dc indus-
.trieele capaciteit van Amerika veel
•^rooter is dan die van Japan, zoodai,
indien er verwikkelingen ontstonden,
Amerika in denzelfden tijd viermaal
Zooveel oorlogsschepen zou kunnen
bouwen dan Japan. Ten slotte zeggen
tij, dat, aangezien dc vlootbouw een
Ier voornaamste takken der Japansche
(nijverheid is, de totale opschorting van
«en vlootbouw gedurende tien jaar de
japansche industrie een gevoeligen slag
zou toebrengen.
FrankrlJX'8 houding.
Briand zal op 25 November aan boord
van de „Paris" naar Frankrijk terug-
kceren.
Maandag a.s. rcJ Lij een uiteenzetting
geven van Frankry k's houding ten op
zichte van de ontwapening ter zee en te
land. Hij zal daarbij aamoonen dat
Frankrijk, nu het heeft afgezien van
,ecn natuurlijke grens langs den Rijn en
nu het verdrag van de drie mogendhe
den-om Fraakrijk's veiligheid te waar
borgen, niet lot stand gekomen is. wel
gedwongen wordt zijn ieger te handha
ven om zijn grenzen, die een onvoldoen
de natuurlijke verdediging hebben, te
beschermen.
Hij zal aan de Conferentie vragen for
meel de noodzakelijkheid voor Frank
rijk ie erkennen om zijn tegenwoordig
iger tegenover het vijandige Duitseh-
ind te behouden.
Frankrijk gewodlt coidi achteraf-
gezel op ue Washükgtonsche confe-
y en ti c, dat blijkt ook weer uit hetgeen
hu gene Lantier in de „Hoinme Libre"
het vroegere blad van Georges
C-omenceau, schrijft, 11.i. dat Groot
Brittannië en de V ercenigde Staten
thans te Washington, bijeen zij» om
ie wereld onder e.kaar te verdeden,
"s de Amerikanen en lingeirchen
art zin krijgen, zal de neele
vere'.d ten rt-otte met gebogen
loofd voor het overiieersdieaide
?ngel-Saksische ras op de knieën
SSen-
oorts betoogt de ..Horume Libre",
dat de voernuaroste roden waarom
Ilughes voorstelde uen bouw van zeer
roote oor.ogsschepen te slaken eigen
deze is, dat de Yereenigde Staten
:i schepel kunnen gebruiken die
i i<gemakkelijk door het Panasna-
kanual kunnen passeeren. De Yer
eenigde Staten, a'.dus betoogt Lantier,
ti-.oeten twee kusten verdedigen en de
jf.morikaansche vloot moet daarom
bestaan nit betrekkelijk kleine sche
pen. die snel en zonder moeite van.
'den ALantischem naar den Groot en
Oceaan kunnen wordeh gbracW.,i
Avat met de moderne reusachtige
dreadnoughts niet 200 goed kam ge
schiede».
Het vraagstuk der
oorloigsvlole
Uit Washington wordt aan de ..Chi
cago Tribune" gemeld, dat de Fian-
sclie en Italiaansche deskundigen tot de
conclusie zijn gekomen dat liua
scheepsmacht veeleer uitgebreid dan
beperkt moet worden.
Yap.
Hetzelfde blad heeft uit goede bron
vernomen, dat de Vereenigde Staten en
Japan ten aanzien van liet eiland Yap
tot een definitieve overeenkomst zi;
gekomen.
D UITSCHLAND'8 VERPLICHTIN
GEN.
De commissies voor buitenlandsche
•aken en financiën uit den Senaat hel>-
ien Loucheur gehoord, die de overeen
komsten van Wiesbaden besprak. Hij
•wees er op, dat de overeenkomsten
geen schade deden aan dc werkelijke
belangen der Fr.insche industrieelen en
handelaars en dat Duitschland mei zijn
arbeid een gedeelte zijner verplichtin
gen kon afdoen. Men inoet, meende de
minister, de tegenwoordige regeering
te Berlijn handhaven. Het leek er op,
alsof de Duitsche kapitalisten het
bankroet van het rijk op het oog had-
jden, maar de daling der mark ging al
wat men hal verwacht te boven, zeide
Loucheur, en er kwam reeds reactie in
Duitschland, zelfs in de financicele
fcringen.
E IERSCHE KWESTIE.
Naar uit Liverpool wordt geseind,
er te Belfast een conferentie en groote
betooging gehouden, waarin geprotes
teerd werd tegen de Iersche politiek
ver Britsche regeering C.-aig seinde
naar aanleiding daarvai, dat hij st
pe.-zocht voor alle stappen, die hij
kijn collega's noodzakelijk oordeelden
L ANDSOU W-ARBEIDSWET.
Men schrijft ona uit Landüouw-lcrin-
een over het ontwerp van wet tot be
perking van den arbeidsduur in den
landbouw het volgende
In het algemeen hebben de land
bouwers met deze wet niets op. Zij
wensohen hun werk te regelen zonder
voorschriften van hoogerhand.
Aan andere zijde zijn cr echter boe
ren, die ze ei- goed inzien, dat zekere
beperking gewenseht is, terwijl bij
zeer veel landbouwers reeds geruimen
tiid veel korter wordt gewerkt dan 10
of 15 jaren geleden.
Onder deze laeteten vindt men er
velen, die nu reeds zonder wettelijke
maatregelen even korten of zelfs kor
ter werktijd oer paar hefclben, dan in
de wet wordt voorgeschreven.
De groote moeilijkheid schuilt in
dat opzriaht niet bij de boeren, die ak
kerbouw bedrijven op de klei, doch.
bij de veehouder*.
Het zal uw lezers bekend zijn, dat
de melkgevende koeien zoo na moge
lijk elke 12 uur gemolken moc-ten
worden en, bovendien, dat de melkse-
'bruikers in do steden liefst des mor
gens voor het ontbijt vereehe melk
willen hebben.
De eerste eiseh brengt mede, dat
tu'schen het begin van het 's morgens
melken en het eindigen van
het avondmelken, dertien uren
verloopen, en de tweede, dat men
des morgens zeer vroeg moet begin
nen, teneinde het melken der koeion.
het wegbrengen ven de melk naar de
rt-od, het bewerken van de melk in do
inrichtingen en het uitventen voor 8
uur te doen plaats vin. Vm.Dew wensoh
van den stev'elino. om versehe me'k
aan het onlbiit te helton, veroor
zaakt dus, dat de melkers steeds, eiken
de? weer, zeer vree? moeten b&-
■rinnen. Deze errfef k'emt te meer. nvt
de zomertijd maakt, dat het ontbijt
niet om acht uur doel' om zeven uur
des mor eens, wordt gebruikt. J>? lx un
lock moet, zich richten naar de zon
en kan zich nu eenmaal niet. storen
aan een willekeurig verzette ]rlok.
Nu is het wel waar, dat vele inrich
tingen des morgens de avondmelk van
den vorige» -■«.c laten uitvonten,
'aardoor do vevV m-clk niet zoo
vToeo- aan de in rich Mn "en behoeft te
■don (rf'cvrV doch dit is lang
niet. bij allen het. vsval en inzonder
heid niet biï de melksüiters.
Te?, twe .-'c bezwaar is, dat de ar
beidskrachten voor een veebedrijf
vereo-idd worden, naar het aantal
koeien, dat wordt gemolken in ver
band met het 07Prï"e werk.
D"-s zomers is dit bet i-b/md van
het land en het helpen b-'i het hooien,
des winters het verzorgen en voeren
van het vee-
Vooral in het.voorj.aar. s.'sde kalve
ren gevoerd moeten worden en de
ionve lammeren hunne verzorging
no'vii? hebben, ts het druk werk.
E'bo huismoeder k-n dat. zeer voed
begri'pen, ;i!s z?i denkt aan den tijd,
toen haar kinderen k'ein waren.
Indien nu de wet veroorzaakt, dat
in dergelijke tijden korter wordt ge
werkt.. moet er een heele man meer
in het bedrijf worden gehouden, ge-
dni.rcnde hot voh-eele vinr. want, derge
lijk werk lc.i.n men maar zoo niet door
wjllekeurivo arbeiders Men doen ge
steld al. d"t die voor alle boeren tege-
liik te vinden zonden zün.
Wanneer men bedenkt. <J«.t de vee-
houderobed^-ijven zoo wat 20 koeien
proot ziin, waarin de bnas met een
werkman en een iongen of wel de baas
met tweo man werk vir
den. dan heteekenf een dergelin"
eiv-h. dat het arbeidsloon teven den
tegenwoordiven standaard met ten
minste de helft of in geld uitgedrukt,
met f 1300 per jaar wordt verhoogd.
Dat i3 ongeveer de helft van de winst
van voor den oorlog en onder die
winst is echter het loon van den
boer begrepen.
Dat ken de boer niet lijden, want
do.n houdt bi? ze'f niet genoev over
om ziin bedrüf en zijn 'evensonder-
h<>ud te beta.'en. De verbruiker van
de melk moet dus een vrii veel hoo-
ceren nriie voor de melk betalen en de
landnrijjjon moeten .dalen onder de
waarde van norma'c tijden.
Bovendien zijn er meer woningen
voor meer personeeel en is er in ge
wone tiidie-n in het 1>edriif geen werk
voor zooveel menschel» Men 7,?et dus
reads uit dit een e voodbeeld, dat in-
ffpinen van de overheid in den gang
van 7.akon on de boerderij veel meer
om Het l'if heeft dan men wel
mee-nen. Hiermede wordt nu echter
niet gezegd, del de werkdag onbe
perkt lang moet ziin, doch de gulden
middenweg wordt in het wetsontwerp
niet bewandeld, omdat tilna al'es af
hangt van het in/'"-1' van niet-dies-
Itundige ambtenaren, die door dik en
dun door den minister moeten wor
den gesteund, <ta«r zij andere hun
zelfvertrouwen verliezen.
Er 7-ijn naiuurJiik n- zeer veel an
dere bezwaren teven de voorgestelde
wet. dooh die ri>n vrijwel alle van
deze1 f de beteeek en is. zoodat die voor
uw lezers overgeslagen kunnen wor
den.
Een der moeilijkheden, namelijk de
ongebreidelde willekeur van de amb
tenaren met de uitvoering van deze
en dergelijke wetten belast, moet ech
ter ondervangen worden, willen deze
maatregelen op den duur uitvoerbaar
zijn.
Het zal onder meer mogelijk moeten
rijn. dal de werkgevers en de arbei
ders meer invloed krijgen bij de uit
voering en de toepaesing van deze wet
ten. Zij moeten niet alleen volgens een
goed svsteem wonden gehoord, doch zij
moeten zelf in overleg met elkander
kunnen beslissen, behoudens strijd
met de wet.
Dat denkbeeld is volstrekt niet
nieuw, want het beheerecht sedert
eeuwen het beheer van al onze pol
ders. waterschappen en dijkbesturen.
Die taak was oorspronkelijk het recht
van den landsheer, doch ook toen was
<ie ambtenaar willekeurig in zijn be
slissingen. zoodat de heer om den lie
ven vredes wille aan zijn onderzaten
medezeggingechap moest geven.
Dit zelfde spelletje beleven wij nu
weer.
De overheid vindt zekere maatrege
len noodig, de burgers etaan er ge
deeltelijk onverschillig tegenover, de
uitvoering i3 alleen in handen van de
ambtenaren en de burgers voelen zich
weer verongelijkt, evenals 600 jaar
geleden.
Dezelfde oplossing, die toen den
vrede 'bracht, kan dit nu weer doen.
De Nederlanders ziin verstandig ge
noeg om zelf een behoorlijk© regeling
te kunnen uitvoeren. Mits er toezicht
zij. hoe die uitvoering geschiedt. De
boepjn hebben dit opnieuw getoond,
toen zij geheel vrijwillig do Lar.d-
bouw-Onderlinge, verzekering tegen
ongevallen, hebben opgericht en be
heerd. Hier toch worden de voor
schriften van een wet, die niet op
hen toepasselijk is. op voortreffelijk©
wijze door hen zelf, onder leiding
va ndoor hen zelf aangestelde ambte
naren. uitgevoerd.
De meeste beswaren tegen de be
perking van den arbeidsduur in den
landbouw, kunnen worden opgelost,
indien de uitvoering van da wet in
handen wordt gesirid van de beide be-
lan.gh ebbende partijen en niet tn die
an ambtenaren.
Het Touueel
Leopoldine ivon&tantin
an Die Thnzerin.
Loopoldine Konstantin is ©en
ster I Zij bewec3 dit door de keuze
van een- schifcerrol als Lola in Die
n z e r i 11 en aoor heel haar spek'
Dit is spel van zulk een raffinement,
technisoü zoo volmaakt, dat men zoo-
als de Duitschere zeggen „tucht aus
dem Eretauuen heraus konunt!" De-
actrioe kon alles, maar het is jam
mer, dat zij dit zoo weet Leopoldine
Konstantin is de virtuose in de too-
necispoelkunst. Zij „bespeelt" zich
zelve op grandioze wijze. Zij voelt en
weet precies, wat zij in iets verschil
lend gevoelsmoment moet doen, wel-
regiclere ztj daarvoor noodi" heeft,
hoe zi? elke nuance moet aanbrengen,
in het kort hot haar instrument in
de zaa', het meest effectvol klinkt. Zij
heeft zich voortdurend onder controle,
speelt elk tooneel met de grootste ze-
kerkekl en weet in een echitterrol als
Lola te schitteren a?s slechts heel
weinigen. Maar ontroer e n doet
zij slechts zelden of niet
Zulk snel schenkt eon zeer apart
genot. Men bewondert het als bet
pianospel van den kJaviervirtuooa.
Men ziet er met vertozlng naar, l>e-
"riint bijna niet hoe zij zoo vlug en
fei'1009 alle overgangen zieker treft,
hoe s n e 1 tot in z.00 fijne details kan
worden vastgelegd, en toch., en toch
wachten wij heel den avond op iéts,
dat niet komt Lag dit aan d'c actrice
of aan de rol Ik geloof aan beide.
Lenige wekein geleden heb ik in De
Vlarn, Greet Lobo in een rol gezien,
die nu en dan aan Lola doet denken,
liet spel ven de HolL&ndeche actrice
was lang niet zoo knap als van. T/on-
noldine Konstantin, het was minder
(bestudeerd en teclinisch ook niet zoo
afwis-elend Maar van Greet Lobo
heb ik den cri de coeur gehoord, die
mij ,dc keel toekneep. Bij onze Hol-
landsche actrice heb ik de v r o u w
gezien en er kwam ontroering over
mii, bij Leopoldine Konstantin was
het bijna voortdurend de tooneel-
speeleter, die ik zag en ik kwam
niet verder dan tot bewonde
ring.
Wil dit nu zeggen, dat ik niet e-
notcn heb? Volstrekt niet! Maar
het was een 'biizondere wijze van ge
nieten. Ik dacht telkens: Welk een
prachtige fonds! Wat doet zii diat
schitterend Hoe mooi is da.t. gebaar
en die bewegingIk ontleedde voort
durend dit spel van zulk zeldzaam
kunnen. Maar bijna geen oogenblik
liet de gedachte mij los, dat zij dit al
les zoo deed. omdat het op cïe zoal het
meeste effect zou maken O, cr wanen
loojieelen van prachtige tooneolepeel
kunst. Ik donk bijvoorbeeld aan de
scène tuesohen Laszlo en haar, wan
neer zii 'beiden tegenover elkaar staan
.•tan wecrsz'; '"i van de sofa. Hoe su
bliem wao toen heet haar houding en
hoc kreeg elk rim netje het accent van
gespannen nervositeitHoe wist zij
de gejaagdheid prachtig in heel haar
spel soms te brengenWat was het
tooneeltie op den grond in II >-an jon
ge uitgelatenheid, al voelde ie ook
toen bijvoorbeeld in het spel met de
linten dat het alie© precies was
vastgelegd. Het luisteren naar Bei
den. als hii haax herinnert aan baar
vroeger succes .werd zooals Leo
poldine Constantine dat gaf
spreken. En zoo waren er telkens
weer momenten, die mij zeer sterk
boeiden en in bewondering bracliten
voor zoo zeldzame techniek ik
noem ook nog het hulpeloos vleien
tegen Bojdan en het gebroken weg
gaan aan het ölot. Wanneer zij in een
oogenbük de zaal geheel -vergeten had
en zich had gegeven met heel haar
ziel, dan zou de ontroering misschien
ook over mij gekomen zijn. Ik zeg
opzettelijk misschien, want het stuk
van Longzei is te voel op uitcrlüke
sohitering berekend om innerlijk to
kunnen ontroeren. Geen 0ogenblik
geloven wij aan de werkelijke kunst
liefde in deze danseres. Leopoldine
Konstantin maakt ons dat ook niet-
gomakkeüjk door in de 3de acte in
zoo'n onartistiek co6tuum precies
een klok met een klepel te verschij
nen. Het was meer een verlangen naar
het bohémienleven aan naar de kunst,
die haax naar Bojdan terugdreef. En
daarom ging haar verdriet ons groo-
tendeels voorf>ij.
De medespelers waren aangekon
digd als oud-leden van het Reinhardt-
ensemb'.e. maar daar vliegen wij niet
in. Ha»soli Iesoh was zéér goed in dc
oogenblikken, als hij gereserveerd
moest zijn. Het toonee lm et L0L0 in I
bij de sof? bijvoorbeeld epeelde hij
hee Ifiin. Maar ln zijn uitbarstingen
va ndrift die wel 7.0er in strijd wa
ren met zijn ingetogenheid In I
leed ziin spel aan luidruchtige uit
bundigheid, die weinig reëel aandeed.
Hetzelfde geldt van Anton Poinlncr
in de rol van Bo:Jan. De overige vie
len weinig op. of het moest ziin door
de zeer leelijke, scherpe stemmen.
Err was vooral op de dure rangen
heel veel publiek. Wij berinneren
ons nog. dat Agnes Sorma te Haar
lem optrad voor 100 menschep en dat
het prachtige ensemble van Eugen
Burg hier voor leege zalen speelde.
Deze meerdere belangstelling voor
vreemde gezelschappen is verheugend.
Het applaus na elk bedrijf was zeer
hartelijk maar niet enthousiast. In
le concertzalen werkt het virtuoze
blijkbaar fuccineexender op het pu
bliek dam in het theater.
J. B. SCHUIL,
Kantonsereciit
UITSPRAKEN. W. F. de la R.
>vetired. Motor- en Itijw. reglement
f 3 eub. 3 dagen, heditc-mis. Th. C.
R. id. liL N. de R. ld. id. Th. R. id.
id. M. v. R. id. id.
J. S. id. id. J. S. overtreding Wo
ningwet i 30 subs. 10 dage» hech
tenis.
A. J. G. overtred. IJkwet 1 S
subs. 3 dagen hechtenis.
Ch. S. overtreding verordening o. d.
Vlee&chliautirig te Schoten (bedorven
vleescli in voorraad hebben) f 25 subs.
5 dagen hcchtanis met verbeurdver
klaring 01 vernieti^iixg ,van bet
deesch.
J. B. overtreding verordening o. h.
gebruik mi weegwegktuigen te Ve!sen
f 3 subs. 3 degen hechtenis
L. II. te Bennebroek zich op eau
rijwiel aan een rijdend© stoomtram
vasthouden i 3 subs. 3 dagen hech
tenis.
J. B. overtreding politieverordening
a' 2 subs 2 dogen hechtenis. M. K.
id. ld. G. N. id. f 3 suis 3 dagen
hechtenv;. H. v„ 't S. id. f f sub
4 dagen hechtenis. J. S. ld. f 0.30 suh.
1 week tuchtschool. J. M. S. id. 1 8
subs. 3 dagen hechteiiin. C. S. id.
en veaJschen naam opgeven 1 2
suIjs. 2 dagen hechtenis en f 15 sub.
5 dagen hechtenis.
J. T. A. met een motorrijtuig in
Haarlem harder dan 15 K.M. per uur
rijden f o subs. 5 dagen 'hechtenis.
J. A. G. id. f 6 sub. C dagen hechte
nis. J. A. H. id. f 4 sub. 4 dogen
hechtenis, c. v. M. id. f 5 sub. 5
dagen hechtenis. A. J. M. id. t 4 sub.
4 dagen hechtenis. C. M. f 5 subs,
o dagen hechtenis. P. P. H. J. K.
f 5 sub. 5 dagen hechtenis. If. S.
I. »ubs- 8 dagen hechtenis. F.
S. id. f 6 sub. 6 dagen hechtenis.
P. M. V. id ld. K. G. bet te Haar-
lem met eeu rijwiel een straat in dé
verkeerd© richting in rijden f 3 sub.
3 dagen hechtenis. P. J. v d K id
id. Gil. L. S. id. ld. 1. W. P. H. eii
J. J. v. S. op den weg om gold spelen
ieder f 1 sub. 1 dog hechtenis.
A. S., op den openbaren we* goede
ren p laaie en f 3 of 3 dagen 1 ""chrenis
H. V. zich niet op vordering uit een
tapperij verwilderen f 4 of 4 dagen
hechtenis: J. W., buiten het uninoir
wateren f 1 of ldag hechLenis.J. B.
een paard onbeheerd laten rondloo-
pen f.3 of 3 dogen hechtenis; B. H.
een taphorii op verboden tijd geopend
hebben f 4 of 4 dagen hechtenis1.
"L N. en 2. J.J.H, zich op ver
boden tiid in een tapperij bevinden,
ieder f 3 s-ab&. 3 da-ren 1 Menis. J. S.
overtreding politieverordening f 5 of
5 dag© nhechtenis,T. B. idem f 3 of 3
dingen hechtenisIvf. de B., kterri f 3
of 3 dagen hechten' J. S., idem f2
of 2 dagen heehlenbC. S. z.ich op
oen rijwiel aan een rijdend voertuig
vasthouden f 3 of 3 dsge hechtenis
W. v. B., overtreding politieverorde
ning f 3 of 3 dagen hechtenis; H. B.
idem idemA. B. te Zondvoort op
het strand met koopwaren venten
f 1 of I da? l eohtenis met verbcurd-
ver'alaring van trommels en wafeis-
I. K. overtreding politieverordening
f 2 of 1 week tuchtpchco'W. M. ovcê
treding Prov. Re-rel. f 3 of 3 degen
hechtenis; A. S. het met eon motor-
rijtuig zoodanig rijden, dat de vrij
heid en veil-'-'-"id van liet verkeer in
gevaar wordt gebracht f 20 of 10 da
gen hechtenis A. H. overtreding mo
tor- en rij wie! wet f 3 of 3 dagen hech
ten ie; J. C. V. overtreding Arb.wet,
f 3 of 3 dagen hechtenis A. Ch. F.
idem. idem, Th. B. idem, f 4 of 4
dagen hechtenis; P. W. overtreding
Drankwet f 8 of 8 dagen hechtenis;
A. J. v. d. B. overtreding Hinderwet
f 10 of 10 da-ren hechtenis; Ct,H. over
treding Huurcommissiewet f ~5 of
1 Odagen hechtenis; C, H. id. ie. W.
G. v. B. overtredin- Invalid, wet 19
maal f 0.50 subs. 1 dn-r heohtenis v.e.
boeteE .M. v. K. ld. f 5 eubs. 5
dagen hechtenisA. K. idem f 4 of 4
dagen heohtenis B. J. de M. idem
f 5 subs. 5 dagen hechtenis.
7S teg-en 3 stemmen verworpen.
De regeericigsartikelen 61 en 62 wer
den tenslotte vervangen door amende
menten-Van Rijckevorsel, welke wat
eenvoudiger geredigeerd waren
waarin in plaats van „de deelen vaa
het Koninkrijk der Nederlanden buiten
Europa" wordt gelezen „Nederlacdsch-
Indiè, Suriname en Curasao".
Daarna volgde een ietwat komisch
debatje over de door de sociaal-demo-
kraten voorgestelde afschaffing van het
koninklijk recht in den adelstand en
van de ridderorden.
Het merkwaardige was dat de verde
diging dezer sociaal-demokratische
amendementen was toevertrouwd aan
en geaccepteerd door den S. D. A. P.-ei
jonkheer De Jonge, die zich met ijver
van deze taak kwijtte. De adel hier te
lande bestaat aldus jhr. De Jonge
uit een aantal meer of minder respec
tabele families, welker leden zich ove
rigens in niets van „gewone" burgers
onderscheiden. En wat de lintjes be
treft, ook voor deze streeling der ijdel-
heid achtte de heer De Jonge geen aan
leiding meer aanwezig. Zelft niet voor
het recht om butenlandsche onderschei
dingen te mogen aanvaarden.
Intusschen wees de communist Van
Ravesteyn hem er op, dat bij stopzet
ting van nieuwen adeltoevoer het arti
kel „adeldom" nog in waarde zou stij
gen, zoolang men niet tevens den be-
stédnden adel verbood, dese ritulo-
uur te voeren. En dat scheen niet in
de bedoeling der sociaal-demokraten te
liggen. Tech zou hij vóór de atnende-
menten-TroelstraDe Jonge stemmen.
Mr. Oud bleek óók voor de afschaf
fing te zijn, maar wees er op, dat, al
neemt men adeldom en ridderorden uit
de Grondwet, daaraan de rechtsgrond
nog niet is ontnomen de heer Klecre-
koper dikte het betoog van zijn adellij
ken partijgenoot nog wat a2n en mr.
Van de Laar betoogde dat de verleening
van adeldom geen historisch recht der
Krcon was, weshalve hij zijn stem aan
het amendement-TroelstraDe Jonge
zou geven.
De premier achtte dit recht wel dege
lijk historisch, daar het in 1815 nis
reactie op de Fransche revolutie aan
d'e Kroon werd verleend. En wal den
adeldom zelf betreft, deze behoeft
meende de premier niemand te hin
deren of te benadcclenwaarom zou
men dezen dan Dfct, al was het alken
uit eeibied voor het verleden, handha
ven?
De lintjes zijn te beschouwen als een
middel om zonder nadeel voor de schat
kist een blijk van erkentelijkheid te ge
ven aan hen die rich jegens de gemeen
schap verdienstelijk hebben gemaakt.
Ook die instelling zou de regeering
niet gaarne missen.
De Minister behaalde in dezen strijd
van adeldom en ridderorden glansrijk
den zege. De amendementen tot af
schaffing van het recht van adelstands-
verheffing. van de binnenlandsche rid
derorden en van het recht tot het dra
gen van buitenlandsche dito's werden
met een meerderheid van 51 tegen 25,
53 tegen 24 en 57 tegen zo stemmen
verworpen.
Deze zaak blijft dus zooals ze was.
INTIMUS.
Van het Politieke Tonr-
nooiveii
TWEEDE KAMER.
17 November.
Grondwetsherziening.
De koloniale artikelen.
Van adeldom en rid
derorden,
geruimen tijd is vanmiddag
h aan met discussies over de
ti i 61 en 62 der Grondwet, de 1
betreffende de koloniën, of,
als zj door de regecring werden voor
gesteld, de „deelen van het koninkrijk
der Nederlanden buiten Europa". De
minister verzette zich dc door den
heer DresscLhuys voorgestelde schrap
ping van de alinea in art. 61, bepa
lende dat het algemeen besiuur in Ned.-
Indië voorzooveel niet bij de Grond
wet of bij de wet bepaalde bevoegdhe
den aan den koning zijn voorbehouden
gevoerd wordt door den gouverneur»
generaal, een schrapping, welke de
heer Dresselhuys aanbevolen had met
het oog op toekomstige cvolutionnaire
veranderingen in den bestuursvorm.
Het amendement-Dresselhuys viel met
46 tegen 33 stemmen, dank zij den te
genstand van rechts (uitgezonderd de
her Van Laar) en van de vrijzinnig-de
mocraten en den heer Wijk.
Amendementen-Marchant en -Van
Ravesteyn, strekkende tot vergrooting
van d® macht der vertegenwoordigende
lichamen in de overzeesche geweesten,
bovea hetgeen reeds door de regeering
was voorgesteld, werden door den pre
mier ernstig ontraden en daarna onder-
Avondvergadering.
Pen-
me'do, naar aanleiding van het reit,
dat zijn naam van de toestellen li
verwijderd:
„Do deelneming aan ce tentoonstel-
te Parijs js met voorkennis van
Let Franscli© ministerie van Lucht
vaart geschied. Het tentoonsteliuigs-
b est uur heeft de toeialiug ge,;ocoj)-
leeru niet u-ieen, maar heeft ue Fok
ker-fabrieken uilgenoodigd op de
tentoonsteliing te cxposèere».
Verder hebben alie officieele per
soonlijkheden, Fransche fabrikanten,
constructeurs en vliegers, zoowel
hoofdredacteuren van de groote b'«/-
den een zeer correcte en tegemoet
komende houding aangenomen.
Lenige onregelmatigheden zijn
►*001 gevallen hij de opening tijdons
het bezoek van den president, op touw,
gezet door minderwaardige chauvi
nistische elementen.
Hioraan is ocliter geen groote hetee-
kenis te hechten. Om ©vemueele stoor
nissen te voorkomen is voorlooplg ten
fitrook op den naam Fokker geplaatst
terwijl vam uit Amsterdam dc Tokkoi--
fabrlelt als eigenaar geprotesteerd
heeft, omdat zij ihet recht heeft don
naam van haar constructeur op de
fabrikaten te vermelden en liet toeatol
algemeen onder dien naam bekend is.
De lieer Fokker vertrekt Vrijdag
haar Parijn
HET SOCIAAL-POLITIEK PROGRAM
VAN HET C. N. V.
UTRECHT, 16 Nor. Het Christelijk Na-'
-tionaal Vakverbond in Nederland heeft zijn.
Sociaal-politiek program vastgesteld. Het luidt'
als volgt;
Krachtige bevordering der Zondagsrust; in.
het bijzonder met betrekking tot de openbaro|
'middelen van vervoer en de publieke dieiistcu.
Nadere uitwerking van de gelijkstelling tus-j
>Echen openbaar- en bijzonder onder wire, ""oor-
zoover het de positie der onderwijzers bJureft- j
Uitbouw van de regeling der rechtspositie
van het onderwijzend personeel en etn heler
systeem van salarieering.
Regeling van het leerlingwezen.
Ruime beschikbaarstelling van beurzen voor,
'kinderen uit den arbeidersstand, waarvan
blijkt, dat zij aanleg voor hoogere studie be
zitten.
Wijziging van de wet op het arbeidscontract,
'inzonderheid verplichtend stellen van de nale-;
•ving der artikelen X638 c. en d.
Nadere regeling van bet collectief arbclds-,
contract, waardoor verkregen wordt onder be
paalde voorwaarden wettelijke sanctie der col
lectieve arbeidsovereenkomsten en bindend-,
verklaring der contracten voor alle bi] bet be-i
drijf betrokkenen. Een en ander ter voorbe
reiding van een meer omvattende publiekrecht
telljke bedrijfsorganisatie.
Invoering van arbitrage-commissie1) uit dc
patroons- c-n arbeidersvakvereenigingen, ter'
j beslecht, ig van geschillen lusscheu werkge-.
i vers en werknemers met. verplichting, dat
i behoudens dringende redenen niet tot eta-i
king of uitsluiting mag worden overgegaan,-
vooidat een geschil bij zulk een commissie ts j
.aanhangig gemaakt en door deze een uitspraak:
is gedaan. i
Regeling van d«n arbeidsduur, ook voor tol-'
wasseuen, in het landbouwbedrijf. Vortxxl van.
loonarbeid voor kinderen spoeden 14 jaar.
Invoering van veilitrheidsmaatregéien voor,
'het landbouwbedrijf met Invoering van ccn,
land bo u warbeidsinspectie.
Spoedige totstandkoming eener bonwvcilig-
j heidsweL
Zoo ver mogelijke beperking van ilen loon-.
I arbeid der gehuwde vrouw.
Toen des avonds dc artikelsgewijzc Instelling van loonraden ter vas<Bt»-'lin^ van,
behandeling der pensioenwetten aan dc minlmumlooneu voor die bedrijven, waarvoor,
orde kwam, werden al dadelijk van drie dit noodzakelijk mocht blijken, o.a. voor do
zijden pogingen aangewend om hei j huisindustrie,
aantal in art. 4 genoemde categorieën I Wettelijke regeling en, voor zoover mogelijk, 1
personen, die met ambtenaren in afschaffing der huisindustrie,
den zin der pensioenwet zijn gehjk te I Invoering der ZieUtewet-Talma waarbij do
stellen, uit te bidden. De heer Van 1 Steele P'emie ten laste van het bedrijf worde,
KeraiOT wiki: <1, t-esufc.idtorde j «•Taobt. en d, n.U^eenns worde bepenld op
zalen, de heer Deckers dc particuliere
opleidïngsinrichtingcn voor akte
mens, de heer Snoeck Heakemans de
i minstens 80 van het loon.
Invoering van een Ziekenverzorglngswci.
e Uitbreiding van de ongevallenverzekering
voogdijraden in de pensioenwet opne
men. doch de minister meende alleen
den wensch des beeren Snoeck Henke-
mans in vervulling te incgen brengen,
omdat men daarbij werkelijk met een j
publiekrechtelijke instelling te doen j
heeft. Opneming van allerlei senii-pu-
tot landbouw en visscherij.
Wijziging der Invaliditeitswet, bepaalde
lijk van de loonklassenindeeling.
Wettelijke regeling der werkloosheidsverze
kering.
Wettelijke regeling der arbeidsbemiddeling.
Moederschapsverzekeriag.
Instelling van een Rtjksfonds voor kinder-
bliekrechtelijke instituten zou tot onuit- toeslag,
voerbare consequenties leiden, meende Spoedige totstandkoming van de wettelijke 1
de bewindsman, waarna de hccten Van regeling der rechtspositie voor het personeel in'
Beresteyn en Deckers hun amendemen- publieken- en semiepublieken dienst.
ten introkken.
Vetder werd in art. 5 dc mogelijk
heid opengelaten voor opneming van
ambtenaren van eventueel late
Een beter systeem van salarieering.
Nadere regeling en verbetering der pensi-i
oenen.
Regeling van de vertegenwoordiging van het'
stellen publiekrechtelijke lichamen. I personeel ln het beheer der publieke bedrijven.,
Tal van goed bedoelde pogingen om Strenge keuring van levens- en genotmiddc-;
percentages te verhoogen, de verpiich- len en. voorzoover noodig, toezicht op de prijs-
te dienstjaren te verkorten enz. stuit- j hepaüug der eerste levensbehoeften
op don bodem der schatkist af. Bevordering van de ontwikkeling der econo-i
mische hulpbronnen in eigen land en in de ko-i
Maar toch werden enkele concerssies
gedaan. Het percentage voor de wedu
wen werd, na ccn pleidooi van den heei
Bijleveld, al-dus verhoogd, dat voor de
eerste 2000.salaris en voor de vol
gende f 1000.— een percentage van
40. met een algemeen maximum van
f 1400.pensioen voor de weduwe al
leen (welk bedrag dus nog kan worden
verhoogd iricii.cn cr kinderen zijn). Dt
heer Van Stapele zag zich genoopt ta!
van amendementen in te trekken, i
waaronder het voorstel om het maxi
mum voor de ambtenaren van 70% op
80 te brengen. Enkele amendemen
ten-Van -Stapele waren door de nota
van wijzigingen automatisch vervaiien.
Een wijziging werd nog op voorstel van
den heer Deckers aangebracht iu dies
zin, dat een ambtenaar voor zich zelf
het recht van percentsgewijze vexhoo-
ging van pensioen kan verzekeren op
de in de wet genoemde voorwaarden.
(Bij nota van wijziging was dit reeds
toegestaan voor het weduwen- en wee-
zenpensioen).
Op enkele artikelen en stemmingen
na is d.e burgerlijke pensioenwet nu af
gedaan. Dinsdag wordt de behandeling
beëindigd. Daarna komen de militaire
pensioenwetten in behandeling.
INTIMUS.
bmnonlaBü
hot Vn-
scheidenlijk met 53 tegen 26 en met (Ierland liet volgende uit Amsterdam
FOKKER OP DE TENTOONSTEL
LING TE PARIJS GEWEERD.
Reuter 6eint uit Parijs:
De bmdö» deelen mede, dat ten ge
volge Van levendig© protesten van ver-
Echillezide veereenigingen van oud
strijders, oorlogsverminkten e. o.,
legem de expositie van het Fokker-
vltegtuig op de Parijsche luchtvaart
tentoonstelling, de commissaris dezer
tentoonstelling besloten heeft, dat
men president Mikerund niet langs
tien stand zal leidon, dat de naam
Fokker van het toestel verwijderd
moet worden en dut hij zelf niet meer
Op de tentoonstelling 'mag komt
De heer Fokker deelt aan
loniéu. Waar het particulier initiatief to kort
sclriet, of algemeene volksbelangen door de
vrije bedrijfsuitoefening worden geschaad, j
worde zoo noodig overgegaan tot Staalsexploi-.'
tatie.
Wettelijke regeling der winkelsluiting mede
jtot bevordering der Zondagsrust
Ruime steun aan woningbouwvereenigingen
tot verbetering der volkshuisvesting.
Steun aan het particulier initiatief ter bcvor-l
de ring van arbeiders- en middenstandswoning-'
bouw.
Waar bet partbulier initiatief te kort schiet
I worde door de Gemeentelijke Overheid overge
gaan tot zelfbouw.
Invoering van het stelsel van plaatselijke
keuze.
Beperking van den drankverkoop in die ge
meenten, waar bij een referendum de verkoop
van alcoholische dranken wordt bestendigd.
Dc belasting worde naar draagkracht gehe
ven, waarbij inzonderheid gerekend worde met
de groote gezinnen.
Geen Indirecte belastingen op noodzakelijke
verbruik8artfkelAn.
I
De ontploffing nan boord Tan de K 1Y.
1 's-GRAVENHAGE, 16 Nov. Door den heer
Ter Hall zijn aan den minister van Marine a t
de volgende vragen gesteld:
Is het den Minister bekend, dat na de ont
ploffing van H. M. onderzeeboot K IV in d®,
haven van Colomb oreeds namen en ettunboe.k-
nummers van één of r"eer der slachtofferal
door de pers bier te lande waren vermeld, al-'
vorens de naaste familiebetrekkingen van dit
ongeval en de voor hen zoo treurige gevolgen
waren verwittigd, en ook dat te Ilelder bet.
ongeluk reeds per bulletin was kenbaar ge--
maakt, alvorens do echtgenoote van één der
getrofenen door marinepredikant of vlootaal-
moezenier hierop was voorbereid?
Komt het Uwe Excellentie niet weaschelijk
voor, dat er maatregelen worden genonit-n om
te beletten dat door de pers of per bulletin da
mare van een dergelijk ongeluuk wordt ver
spreid. alvorens van Regeeringswege de naast©
betrekkingen zijn voorbereid of ingelicht.'
Is de Minister bereid inlichtingen tc ver
strekken omtrent dc oor—Jren c-n dc gevolgen
van dc hiervoor gcuoen"'c ontploffing to Co-,
jlombol -» - si