hmm kmik
"uifgGfenÉrj! Overzicht
HetgsiiiiiitsfiuiitsGkap
DtR E ELAD.
Vrijdag 25 ftovsraber 1921
lichamelijke Opvoeding.
LL
Uil liet gemeenteverslag.
l>e Haarlemmers in
tun vertouu'ine tot ibad-
en zwemwater.- Luxueus©
kleeding en weinig zorg
voor tet lichaam.
Het vorsiag van den toestand der
peineonte Haarlem over het jaar 1920
is verschenen, hir staat veel in; het
omvat twee deel en van respectabele
dikte, waarvan wel niemand' zal
veronderstellen, dat ik ze-gelezen hel>
of vail plan ben mij langen liicl in de-
te weinig opwekkende lectuur te ver
diepen. Misschien zou het gemeente
bestuur eons in overweging kun
nen nemen of hel ook wenschelijk
geacht moet worden, het verslag in
hnmoristischcn sti'l te stellen.. "Wie
weet, zou daarmede niet kunnen
worden bereikt, «lat de belangstel
ling van de groole meerderheid, die
nu vaak niet verder gaat dan tot
nieuwsgierigheid, hoeveel belasting
men zal hebben te betalen, ook nog
voor andere interesse in het wei en
wee onzer woonplaats en zijn 'bewo
ners levendig zal worden. Wellicht
werden de gemeenteverslagen dan
bovendien nog gekocht door dezen en
genen partioulior om er 's Zondags
ivondB bii den ba i in den familie
kring uit voor te lezen, en zouden
uil de opbrengst van dezen verkoop
do kosten van het lijvige verslag be
streden kunnen worden. Het n-emeen-
iebestuur kan den zonder vewetens-
ivrncging gaan slanv want het heeft
niet gezondigd tonen een bepaling
in de gemeentewet en ook "een geld
uitgegeven zonder dat er iels van te
rugkomt. Voor het geval, dat de hee-
ren, die zich meer in bet bijzonder
bezig houden met de bezuih'>!rv'. dit
voorstel niet onder de oogen kr::~en,
wil de redactie misschien wel zoo
vriendelijk tatfm, dien heeren ee-n
exemplaar van dit blad, met een
blauwe of roode streep langs deze nas
Bage, toe te zenden. Ik geef dadelijk
toe. .'dat er ook nadoelen aan ver
bonden ziin; met name acht. ik het
govaiaT voor onze ras-Hol tan dsebio
deftigheid niet uitgesloten en die
zouden vyij geen van allen gaarne
iviUoii missen of zien verminderen.
Dok worden sommige vereenigingen,
commissies of hoofden van dienst-
voor een zware taak gesteld. Het zal
b.v. aan den directeur van het slacht
huis en den opzichter van de begraaf
plaats menigen zweetdruppel kosten,
vordat zij omtrent hun tak van dienst
een vrooliik verslag hebben samen
gesteld. Maar met een verfrisschende
douche ziin zii dan toch zeer spoedig
weer netjes. Over die douches nu,
spreekt, ook het gemeenteverslag. En
aangezien ik belang stel in de aan
trekkingskracht. van water op onze
etadgenooten heb ik, wat dienaan
gaande in het gemeenteverslag wordt
medegedeeld, eens bekeken, f'r ziin
in Haarlem drie douchebadhxiizen
van tie afdeeling „Haarlem" van de
Noord-Ho'tand-che Vereeniging „Het
Witte Kruis", te weten aan den ou
de nh om het Leidfeche Plein en den
Schoteruïngel. In 1220 ziin in dit
drietal in richtingen te zamen 122,741
baden genomen, hel geen een gemid
delde per week geeft van 2360 baden,
de baden .door de militaire bevol
king genomen, inbegrepen. Onze ge
meente heeft ongeveer 78.000 inwo
ners, waarvan het natuurlik moeilijk
is te schatten, hoeve'en door te ion
gen of te hoogen leeftijd of door an
dere oorzaken niet in de termen val
len om van dé douchebadhuizen ge
bruik te maken. Voorts bestaat nog
een particulier badhuis aan de Pad-
huisstraat en beschikken natuurlik
verechei'ene families over badka
mers. Dit laatste aantal aal echter
niet zoo vcflWiet-erend groot ziin zon
de t vvii uit de fronc-emnie cijfers toch
wel d eze conclusie kunnen "trekken,
3at het aantal Haarlemmers, dat zich
In stede van te baden, met een spons-
!e verfrischt en dat, terwijl er zooveel
cetere gelegenheden bestaan, ontstel
lend groot is.
Voor de zwembaden ziin ciifers
ds volgt. Totaal am tal zwembaden
in het seizoen 1220 (20 weken),
89.212. dus een weeltvemldde!de van
4460. Dit getal is belangrijk hooger
dan voor de douchelv'en. hc-tveen
wel verklaard ml moeten worden
door de omstandigheid dat men in 'n
woonhuis wol kan k-- maar niet
ban zwemmen. Toch is ook het aan
tal van 4460 als week-^middelde, ve
nen het aantel inwoners onzer ge
meente, nog veel te vering. Er is eek-
ter een too te sturing in dit o ©zicht.
Wie de gepubliceerde balfmaa-n-
de.liiksche opgaven lil de dagbladen
heeft gevolgd', zal dit reeds o--^-
merkt hebben. In het seizoen 1921
ziin dan ook ongeveer 156.000 zwem
baden genomen of een weelcgemid-
dekle van 7800, wat inderdaad een
bok''"- :Vc vooruitgang ma." genoemd
worden. Toch moet ook van zwem-
inriohtingen nog veel meer gebruik
gemaakt worden, doch dit kan slechts
het geval worden wanneer de behoef
te aan lichamelijke opvoeding in het
algemeen nog meer gevoeld en beseft
zal worden. De zorg voor ons lichaam
mol ijk welzijn en vooral voor onze
lchamelijko schoonheid, een niet on-
ibeleekenende factor in -ie lichame
lijke opvoeding, is te veel van het
lichaam afgewenteH op de kleeren.
Onze lichamelijke vorming is nog
steed6 te veel in handen gelegd van
de kleermakers en naaisters, die door
wat bijvullen hier en wal insnoeren
daar onze lichamelijke onvolko
menheden aan het oog onttrekken.
En nu kan men zeggen, dat de zorg
voor bet lichaam niet zonder kosten
behartigd kan wordenvolkomen
waar, maar lieerscht er in de Wee
ding niet een overdreven luxe? Wie
daartoe financieel in staat i=. zonder
zijn lichamelijk welzijn te vcrwaar-
loozen, hii ma zijn gang. Niemand
mag zich daarmee bemoeien, maar
wanneer zii. de over een smalle
beurs beschikken zich overdreven
luxueus k'.eeden, en dat. komt helaas
tegenwoordig veelvuldig voor, zoo
dat voor nuttiger zaken dan hel u;ter-
liik geen uitgaven kunnen worden
gedaan, zou men toch zulke menschen
willen toerccpenzorgt nu eerst
eens voor je liohameHjk welzijn,
getroost ie daar eetn igc uitgaven
voor, want. dat is, behalve een indi
vidueel. nok een algemeen belang.
Wanneer ieder dat zou doen, bevor
dert men den algemeencn gezond-
h.eidstoeslond en de volkskracht in
de ruimste bsteekenis van het
woord en daarmede hand aan hand
gaan welvaart en vooruitgang.
H. L. WAB.NIER.
1) A'Le verstandige menschen le
zen Haarlem's Dagblad en daar wij
niet mogen veronderstellen, dat men
schen die op bezuiniging uit zijn,
geen verstandige menschen zouden
wezen, volgt de conclusie van zelf.
BED.
Blieven alt de Hofstad.
DLXXIV.
ÜiulauKs do vi.-xe verinnen over de Jiaal-
beid dor Xiiigoxuuirs, ondanks do rapuuuio
dia. gesierd wordt mol bet embleem van de
nunoen ham, is Jiet toch' j maar een i'eit
dat Den Haag oen rijke stad is. Verleden
jsur is er m do gemeentekas een over
schol geweest van zes ruilliocn gulden.
Wie doet dat nu in deze benarde tij
den
liet is niet gemakkelijk na te gaan -wat
ds Oorzaak van deze weelde is. 't Is ook
minder noodig; wio tekort komt beeft be
hoefte aan een degelijk onderzoek, wie
overhoudt gelooft het wel. Weelde is bot
zekur in dezo tijden zoo'n bedrag in de
kas to hebben liggen on j'uist die weelde
i= een gevaar. Wat met liet geld .aan te
vaucgn Uitgeven is gemakkelijk maar
goed besteden zóó dat men er nooit spijt
van zal beihoeven te hebben, is oen gioo-
tor kunst.
Gelukkig is dit vraagstuk op het oogen-
blik niet zoo hc-ol moeilijk. Het jaar waar
over dat' winstje is opgebracht is het jam
'19 geweest en nu weel ieder kind dat 20
en '21 vast aleoliter zijn geweest dan de
onmiildellijko voorganger, liet ligt dus
voor do hand dal, rasn besluit het ge
maakte potje rustig to bewaren om or
si rales, waniiKxir dit noodig blijkt er 'ie
gaten mco te stoppen, uie ongetwijfeld
spoedig zullen or.tst.ann vim de inko'li
sten. Vooraïohiigo politiek brengt dit.
mede. De wethouder van finnciën stolt
daarom voor deze millioonen ia besteden
aan de aflossing van do orisissuhulden.
Door dat to doen zijn we een oiud verder
mot die. hoiiulden-delging. Blijkt het nu
een volgend jnar onmogelijk om hei
jaarlijkeohe bedrag voor die aflossing af
te zondoren, welnu, dan kunnen we eens
overslaan omdat wo vóór ziin met beta
ling. Ta het wel mogelijk dan betcekenl
dit dat men weer do beschikking heeft
over het cpgesparrto en dus kan beslissen
wat men doen wil. Op deze wijze wordt
het potje van 1920 veilig beleed en stelt
men de beslissing over de besteding daar
van uit totdal men weet of dit bedrag over
is. dan wel n-oodig om komc-nde tegen
vallens te bestrijden. Het systeem is aar
dig gevonden. I-Iet is een algemeene opi
nie dat vooral in het jaar 1923 de op
brengst d«r belastingen zeer slecht zul zijn
omdat zioli dan eerst do gevolgen doem
gevoelen van de misère van 1921 en 1922,
tn elk geval nobt men het dus gewent ebt
om do beslissing tot 1923 uit te s'.ellen.
Tot zoolang wil men ook alle belasting
verlaging uitstellen omdat of het geld be-
noodi-gd zal zijn om do tekorten te dek
ken of do bet oe kon is van een- belasting
verlaging meer is wanneer doze veel is in
plaats van heel weinig. Liever wil men
de vor1- ping ineens cemigo perotuten
doon zijn dan een luttel onderdeel daar
Tn do be'astóngpolitiek is voorzichtig
heid geboden en gelukkig ziet mem dat
Niet allo nieuwe maatregelen hebben
siitiid evenveel sympathie. Zelfs niet wan
neer do lvidnaling ervan buiten twlifel
"oed is.Ifeaken lijd gek'il-en is In Tien
Haag vastgwteM oen verordening tot be-
"ohemuig van jnotnumenten van schoon
heid en kunst; kortweg monumentenzorg
"imoerud. Deze verordening verbiedt den
eïtretiaar v-"n een pand du -als een voor
werp van kunst kan worden beschouwd,
iets aan den gevel daarvan f© venmde-
-pu zonder fvdkouring van een deskun
dige commissie. 'Aanvankelijk was hel
zelfs de bedoeling dezo zorg ook uit te
strekken tot het inwendig© dor huizen
maar uaarvan hooft men aigezien.
Men is nu begonnen oe kunst-gevels op
lijsten te plaatsen en de eigenaren hou
oen bericht omvangen, dat hun pand on-
uer de verordening valt. iNaluurujk is dat
allerminst, naar oen zin dier eigenaren,
oij z.en er een vrijheidsbeperking mi, die
zij ontoelaatbaar achten,
.Natuurlijk heelt inen het goed© iels
ovcrdi-even en er panden onder gerang
schikt, u;e ad© kunstwaard© missen, hr
zijn gelijk to liegnjpen is, vele protesten
tegen de rangscnuutuig ïngeuracht. Na
tuurlijk zal men die tor zijn© leggen.
Jvengehee-1 andere vraag is hél eel iter of
het gemeentebestuur do bevoegdheid be
zit om een dergelijk© verordening uit te
vaardigen. Waarschijnlijk zal dit spoedig
beslist zijn. "Wij -vernamen dal de eige
naar van één uer op do lijst geplaatste
panden, juist da p.annen voor eun ver
bouwing gereed heeft en nu voornamens
is spoedig een rechterlijke ujtspr&aS uit
te lokken, Dat zal gemakkelijk zijn lo
doen; hij heeft sicci.te één steen uit den
gé vél t© hakken en hij is iu overtreding
van de verordening. Is dart uitgemaakt
dat dit niet strafbaar is dan heeft de ver
ordening haar poenale sanctie verloren
en kan wel op zij gezel worden.
Het doel der verordening iB lofwaardig.
Men wiil de oude monumentale gebou
wen 'beschermen tegen het moderne van
dalisme, maar daarvoor gaat het nog niet
aan ieders eigendomsrecht aan don ket
ting te leggen en iedere verandering te
belommeren. Het is ons niet beleend boe
veel huizen plotseling tot monumenten
zijn gepromoveerd, maar wanmeer wij zien
v/elke eigenaren reeds protesteerden, voor
huizen die uit den smakeloozen tijd van
een kwart a een halve eeuw geleden da-
teeien, -dan valt liet te vreezon dot wel
tien procent van allo woningen onder
deze verordening is gebracht. Met dat te
doen heeft men do beloeketnis van de
bepaling verzwakt. In dezo aangelegen
beid ware bot wel verstandiger geweest,
een lijst te publicoere'n van di© gevels
welke inderdaad kunst-waard© hebben.
Aam de eigenaars kan men het wel ver
der overlaten wat zij willen doem. ilen
zal er niet zoo gauw toe overgaan om e.-u
gevel t© sloopon die openlijk is oange
duid als kunst-rijk. Maar met ordinaire
gevels op de lijst to plaatsen hoeft raeu
do artistieke in waarde verlaagd.
Eenigen tijd geleden is in ons land eoc
instelling geopend, die ten doel heeft
een stomboek van kunitw aar dig© schiide-
rijon te régistrécièn. Ieder die con schil
derij bezit, dat naar het oordeel van ©en
deskundige commissie kunstwaarde heeft
'kan dat schilderij laten registrueren tegen
betaling van een gering bedrag. Dat lijlct
een goed systeem. De waarde van de
schilderijen die op dio lijst zijn gebracht
zal stijgen indien do aigaineone oiertui-
ging bes taak dat oen /ecv seherpe kti'bk
dient te worden doonta.sm. I? dit laakte
niet het gcvnl, dan valt do waarde van
de geheel© lijst weg en is alle bepaling
onzeker geworden. Zón ibi.it het ook mei,
de monumentale lijst in Den Haag. Door
daarop volslagen onwaardig© gevels te
plaatsen heeft men de gansche betekenis
wegevnogd. Nu is het geplaatst zijn op
die kunst-lijst geen absoluut betwijs meer
voor werkelijk bezit van kunstwaarde.
-Waarschijn'ijk zul het mei deze nieu
we verordenine wel spoedig lot een con
flict komen. We zijn wel benieuwd wat
daarvan het- resultaat zal zijn. Indien de
gemeente hot verliest en beslist, wordt dal
een dergelijke verordening niet bindbaar
ie. is men verder dan ooit van den goe
den weg ter bescherming van kunstmo-
af.
HAGIDNAAB.
o vlootquacstie.
De „Times"-conespondcnt te Wash
ington waarschuwt tegen voorbarige
berichten omtrent, de werkzaamheden
van de conferentie, waarover in de
eerstvolgende dagen niets met zekerheid
bekend zal worden. De vlootkweslie
schijnt op het oogenblik moeilijkheden
op te leveren. Japan verlangt blijkbaar
een vlootsierkte van 70 van de Brit-
sche en Amcrikaansclic vloten, doch zal
waarschijnlijk genoegen nemen met
65 Ia ieder geval zal het trachten
een hooger percentage te verkrijgen.
De vlootsierkte van Franje rijk en Ita
lië zou zijn gesteld op 40 van de
sterkte der Britschc en Amerikaanscke
vloten.
Wat China betreft, zou senator Kooi
namens de Amerikaansche delegatie
hebben voorgesteld, dat door de ter
conferentie vertegenwoordigde mo
gendheden de onafhankelijkheid en
souvereiniteit van China wordt erken 1.
ïoödat zij dus tevens de geldigheid die
nen te erkennen van alle verdragen,
welke China met verschillende mogend
heden heeft gesloten.
Briand en de andere Fransche gede
legeerden keeren Vrijdag naar Frank
rijk terug. Wellicht zullen zij de resolu
tie van het groole comité medenemen,
welke de kern bevat van hetgeen j.l.
Maandag in de algemeene zitting werd
behandeld, en daarmede zal voorloopig
de kwestie van de landbewapening van
de baan zijn, zoodat de conferentie zich
verder geheel zal bezighouden met de
vlootkweslie en de viaagslukken be
treffende hei Verre Oosten.
Dr. Wirth over d© onlwa-
poulrigscoiiferenllo.
Uit Berlijn wordt aam do Telegraaf
geschreven;
lai geen land ter wereld worden zoo
veel dieimiiuiee politieke hcmf-Jor i-
kelen géschreven als in Duitschlund
on niettemin klaagt iedero Duitscher,
dat het Duitsche volk niet politiële
denkt. Nu wordt liet den Duitsölier
juist door al die diepzinnigheid niet
gemakkelijk gemaakt zich een oor
deel over de wereldgebeurtenissen 10
voianen. Indiem hij, om hij de feiten
van den dag te -blijven, ook slechts
een klein gedeelte der theorieën en
hypothesen tn zicih zou willen opne
men, die hier over de "Waahington-
sche conferentie gelanceerd zijn, dan
zou hem dat ongetwijfeld eon intelloc-
tueejg indigestie bezorgen. Mein staat
verbaasd over al de geheime en sobe
re motieven, die de congresgangers
bewegen.
Om te ontwausnen is- c:--- olijk
niemand naar Washi/ngltcm gegaan.
Het is daar eetn politiek steekspel,
waar men t/.'--asr bebiriidl mewoor
den, die de gedadhtem verbergen. )n
werkelijkheid worden daar reeds nu
de rollen voor don onvormijdelijken
oorlog in den Stillen Ooeaam verdeeld.
En dan welk eetn opwinding als de
congressisten het niet onmiddellijk
eens zijn Men spreekt, men hoopt
een conflict. Ik moet nog de eerste
krant van beteekeovis, vinden, die met
igo sympathie, om niet te spreken
van geestdrift, opkomt voor de groole
ontwopuTiinge-gedaohte, die president
Hording er toe gebracht heeft ue
Washhigtonsche conferentie -bijeen te
roepen. Zeker, Duitschland is niet
naar Washington uitgenoodigd, .maar
is dat een reden om vijandig te staan
tegenover de ongetwijfeld goed be
doelde pogingen van hen, die f e be
wapeningslasten tenminste willen ver
minderen
Toch bemerkt men aan al'es dat üe
groote politiseerende massa niet lie
ver dam een fiasco der Amerikaansche
besprekingen zou zien. De meerder
heid schijnt hier de stille hoopte koe»
teren dat nieuwe wereldconflicten
DuitsdhJand zullen redden uit den
nood, waarin 'het verkeert. Van _wei-
ken kant deze conflicten komen, wie
er in betrokken worden, is haar on
verschillig, mits hel, tegenwoordige
proces van samenwerking eoi verzoe
ning, dat met de stichting van den
Volkenbond begonnen is,.slechts on
derbroken wordt. Dit is wel een der
meest betreurenswaardigs gdvolgen
die de nederlaag voor Duiteohlanü.
gehad heeft, dat het zich vijandig
stelt tegenover iedere idealistische po
litiële. DuitsdhJand is geworden der
Geist .der verneint.
Het is die Rijkskanselier Wirth die
die ondankbare taak i-eeft tegen de
ze katastrofen-politieli te vechten.
Het is uit zijn mond dat het Duit-
sohe publiek hed'en voor het eerst te
hooren kreeg-, dat het mislukken der
Washingtonsche conferentie ook
voor Duitsch.'and een ramp zou
beteekenen. Want slechts indien de
te Washington vertegen wordigde mo
gendheden tot een overeenkomst
geraken, is het mogelijk dat Duitsoh-
land de finanoieele hulp vindt, die
het zoo hard noodig heeft. De woor
den zdin belangrijk genoeg om ze
hier in extenso af te drukken
„Ik wil, aldus sprak dir. Wirth in
den Rijksdas bij deze .gelegenheid
niet verzwijgen, Jat bii de door ons
ingewonnen informaties op vreemde
geldmarkten evenals 'bij de voorbe-
sprc-kfngcai der Industrie het geble
ken is, dat de kwestie van een kre
diet. op langen termijn zoo nauw als
mogelijk samenhangt met de confe
rentie te Washington. In weerwil
van zekere bereid wil! igke i dverkta-
ringen openen zich dan eerst ernstige
mogelijkheden voor een crediet op
langen termijn als de atmosfeer te
Washington opgehelderd is- Het is
volkomen duidelijk, dat indien te
Washington wegens de ontwape-
ningskwesfie de tegenstellingen tus-
scIip^i de wereldmogendheden zich
zonden verscherpen, de disponibele
vriie gelden de were'dmarkt, die
niet zeer groot zijn, niet, voor repa
ratie-doeleinden gebruikt kunnen
worden. Zij zouden verzinken in
den afgrond der bewapening. Zoo
lang de atmosfeer te Washington
niet is opgeklaard en dat verzeke
ren in het biiwinder de kenners van
het economische en financierde leven
in Engeland is aan financieele
operatie op langen termini eu in
grooten stijl niet te denken."
Dat zijn de directe Duitsche belan
gen bii het slagen der Waehiiigton-
sche conferentie. Dat ze indruk zul
len maken op de groote politisee
rende massa in T/uitschlamd geloof
ik niet. Die wenscht evenmin credie-
ten als ontwapening. Voor haar In
staan slechts één weg uil de tegen
woordige moeilijkheden de ruhie
van Duitsoliland zelf, mils het zijn
overwinnaars in d°" -r~^ondi mee
sleurt. Inderdaad zii die beweren
dat het Duitsche volk niet politiek
denkt, hebben gelijk.
Een onderhoud tusschen
Briand en Harding:.
Het onderhoud tusschen Briand en
Harding duurde meer dan een half uur
en was bijzonder vriendschappelijk.
Briand heeft afscheid genonten van
de commissie voor de ontwapening. Hij
verklaarde, dat hij het als een van
grootste eerbewijzen uit zijn leven be
schouwde, te hebben mogen deelnemen
aan de werkzaamheden der conferentie,
welker gunstige resultaten hij releveer
de.
De vriendschappelijke verklaringen
met betrekking tot Frankrijk, voor de
geheele wereld afgelegd, zullen Europa
een grooten stap verder op den weg
van den vrede brengen en scheppen de
ïnoreele sfeer, zonder welke bet moei
lijk zou zijn beslissend werk te leveren.
Thans zal niemand kunne nbewcrci.-.
dat zich achter Frankrijk's bewapen;ng
strijdlustige bedoelingen verbergen.
Briand bevestigde, dat de militaire
diensttijd waarschijnlijk tol de helft zal
worden teruggebracht.
Hughes bracht in zijn antwoord hul
de aan Briand en constateerde, dat zijn
vertrek een groot verlies voor de confe
rentie beteekende. Wat de conferentie
voortaan ook moge doen, niets zal in
beteekenis de zitting overtreffen, waar
in Briand de gedelegeerden volkomen
inlichtte omtrent de ware positie van
Frankrijk, dat cr alleen cn terecht op
bedacht is, zijn veiligheid te waarbor
gen. Hughes besloot met de verkla
ring, dal Frankrijk geen moreel isole
ment behoeft te duchten, want het bezit
vrienden, die niet vergeten, dat het ter-
wille van de vrijheid gestreden en ge
leden heeft en dat de banden, welke
Frankrijk en de Vereenigde Staten bij
een houden, hechter zijn dan ooit.
DE OPSTANDIGE BEWECINC IN
DE OEKRAÏNE.
Een veldslag.
De laatste berichten, welke door de
„Ukraïnska Tribuna" zijn ontvangen,
luiden als volgt.
Na Kerostcn te hebben bezet, is de
hoofdmacht van het Oekrainscbe leger
thans legen Kief gericht. Bij Teteref
had een ontmoeting met de Bolsjewiki
plaats. Er ontspon zich een veldslag,
welke vijf dagen duurde, waarbij aan
beide zijden zware verliezen werden ge
leden. Het einde van den slag was, dgt
twee Bolsjewistische regimenten naai
de Oekiainers overliepen, waarop het
aldus sterker geworden Oekrainscbe le
ger zijn opmarsch naar Kief voort
zette.
Een auder gedeelte van het opstande-
lingenleger, dat naar Fastof en Bilat-
serkof oprukt, ivist zich definitief in
het district Skvira te nestelen. Het
heeft alle verbindingswegen met Kief
afgesneden, en Fastof bezet.
De bruggen over den Dnjepr bij Ka-
nof, Tsjerkassy en Kremenlsjoek zijn
door de opstandelingen vernield.
Van goéd-ingelichte zijde verluidt,
dat de Bolsjewiki Kief geheel hebben
ontruimd en dat de anti-Bolsjewisten
er het bewind in handen hebben, maar
er zijn nog geen berichten binnenge
komen, dat het Oekrainsche leger Kief
is binnengetrokken.
De Bolsjewistische commissarissen
en functionarissen zijn begonnen, on
der dekking der roode troepen de Oe-
kraine te ontruimen. De overblijfselen
van het roode leger, welke in de pro
vincie Podolic zijn ingesloten, zijn
voornemens zich in veiligheid te stel
len, door naar GaJiciS ie vluchten.
Volgens berichten van het blad „Oe-
krainska Triboena" overtreft de op
stand in de Oekraïne door zijn uitbrei
ding en beteekenis alle oproeren, die
reeds vier jaar lang met korte of lange
tusschenpoozcn elkaar opvolgen. I-Iet 's
niet alleen een strijd van de boeren te
gen de roovers, die hun huizen en goe
deren plunderen, doch een oorlog legen
de overweldigers, die zich van de Oe-
kraine hebben meester gemaakt en er
een Bolsjewistisch gouvernement heb
ben gegrondvest, dat den naam draagt
van Sovjetistisch gouvernement der
Oekxaine. Deze regeering laat heele
dorpen bomtbardeeieu, als zij er op
standelingen vermoedt. Het régime van
roof en terreur, waaraan zij het land
onderworpen heeft, heeft handel, indus
trie, ondeiv/ijs, landbouw en openbare
werken verlamd. De meest eerbiedwaar
dige lieden, professoren, genecsheeien,
ingenieurs, schrijvers en kunstenaars
worden gevangengezet en zonder vorm
van proces gedood,
De opstandelingen schijnen vrecse-
lijk wraak te willen nemen. In een pro
clamatie van hun bevelhebbers, kolo
nel Palij en den chef van zijn staf, Ov-
sioek, wordt gezegd
„Het vurig verwachte oogenblik van
de wraak is gekomen. De geheele Oe
kraïne is opgestaan. Dood aan de be
zetters. die de macht aan zich houden,
en aan hun aanhang!
Namens het opperbevel der opstan
delingen, gelast ik allen opstandclin-
gen-afdéelingcn alsook ieder, die met
het onzegbaar lijden van het volk mee
leeft, die den heiligen toorn tegen de
wilde communistische beesten in zich
voelt, zonder aarzelen de wapens tegen
de Bolsjewistische autoriteiten op te ne
men en de leden van de Tsjeka tot den
laatsten toe te vermoorden, evenals dc
leden van dc speciale cn militaire raden
en icdcren burger of soldaat, die de De-
langen van de Bolsjewiki verdedigt.
Hebt geen medelijden met de plaatse
lijke communisten, want van hen
dreigt het grootste gevaar in geval vai
een terugslag. Tracht u meester ti
maken van dc dossiers en bevolkingS'
lijsten op dc gcmeentebuieaux, opda'
onze Oekrainsche rcgccnng over kar
gaan tot zuivering van hc. nationaal
gebied van Bolsjewiki."
DE OPSTANDEN IN RUSLAND.
Via Üelsongfors wordt gemeld .-
«Generaal Matrejenka Ixi^gerl aan
het hoofd van een niet axtilicrie uit
gerust boerenleger Jekateruioslaw.
Trotóki heeft drie legers tegen de
Oekrainers geconcontreéoxi. Tegelijk
wordt in geheel Rusland "erno'ai-
liseerd. Alle beschikbare spoortrei
nen tran&porteeirén troepen en artil
lerie naar het zuidefi.
Oost-Karelië, met uitsondering van
de districten RepLa en Prajaoroi, be
vindt zich in handen van de opstan
dige Oost-Kareiiere. die hun opmarsch
voortzetten. liet bericht van de ver
overing der stad Kern door de Kar»
tiers wordt 'bevestigd. De Bulsjewi»
ten trekken verder terug.. Het Hoofd
kwartier van de Oost Kareiiëra deelt
mede. dat de val van I'etroeavvodsk
binnenkort is te verwachten
DE CANDIDATUUR VOOR DEN
HONCAARSCHEN TROON.
De correspondent van de „Popoio
d'Italia" te Boedapest bevestigt, dat
Horthy tegenwoordig veel besprekingen
voert met rijn partijgenootan, met d«
bedoeling zoo spoedig mogelijk zich tot
koning van Hongarije te doen uitroe
pen. Vele Hongaarsche politici zouden
een dusdanige candidatuur gunstig ge
zind zijn.
Niet minder krachtig is evenwel de
oppositie. Na Hoxthy's koersverande
ring ter gelegenheid van het avontuur
van ex-koning Karl is het niet onwaar
schijnlijk, dat de candidatuur van Hor
thy wel aanleiding 2al geven tot wan
ordelijkheden. Deze candidaaistelling
zou echter worden gesteund duor de-
Staten van de Kleine Entente, uiig»-
zonderd Joego-Slavië, welk land zich,
naar het meent, over Horthy heek te
beklagen.
STORMACHTIGE TOONEELEN IN
HET HONGAARSCHE PAR
LEMENT.
Uit Boedapest wordt gemeld In de
ritting van de Nationale Vergadering
kwam het herhaaldelijk tot stormachti
ge tooneelen. Karl Kassay deed e«r
scherpen aanval op de regeering, we
gens het feit, dat zij drie maanden lang
zonder de Nationale Vergadering heeft
geregeerd en het niet noodig heeft ge
oordeeld, de Nationale Vergadering iu
kennis te stellen met haar aftreden. Ta
Venetië, aldus Rassay, heeft de minis
ter-president Hongaarsch gebied afge
staan, hoewel hij daartoe de bevoegd
heid miste, zoolang dc Nationale Ver
gadering daarover niet was gehoord.
Toen de spreker de gearresteerd©
Karlisten eerlijke politici cn eerlijke
menschen noemde, werd hij door luide
protesten onderbroken. Wegens het tu
mult moest de zitting gedurende vijf
minuten geschorst worden.
Daarna werd het woord gevoerd door
graaf Apponyi over de arrestatie der
Karlisten. Hij noemde het van een
grondwettig standpunt bezien een
schande, dat de Nationale Vergadering
daartegen niet heeft geprotesteerd. Aj -
ponyi kon zich door het tumult, dat deze
woorden onder de afgevaardigden der
boerenpartij verwekten, en dat tot het
slot van zijn rede voortduurde, nauwe -
lijks verstaanbaar maken.
De afgevaardigde Drozdy protesteer
de tegen de toepassing dc censurur, en
wees er op, dat er thans in de bladei
slechts artikelen mogen worden opge
nomen waarin het regeeringsbeleit!'
wordt goedgekeurd, terwijl men de pers
der oppositie op alle mogelijke ma
nieren aan banden legt. Dc censuur,
aldus Drozdy, heeft het zoover ge
bracht, dat de vrije uiting der gedacht©
in Hongarije thans vrijwel onmogelijk
is.
De voormalige minister-president
Stefan Friedrich interpelleerde over den
toestand der buitenlandschc politiek, in
verband met den staatsgreep der Kar
listen, en wees er op, dat, 'terwijl Bc-
nesj verklaarde, dat noch de Groote,
noch de Kleine Entente een ultimatum
aan Hongarije hebben gesteld, dc Hon
gaarsche premier heef beweerd, dal er
een stortvloed van nota's, welke op een
ultimatum neerkwamen, uit bet buiten
land bij de Hongaarsche regeering is
ingekomen.
In den loop van de Woensdag gehou
den zitting der Nationale Vergadering
diende de minister-president graaf
Bethlen een voorstel in om de verga
dering ie verdagen, in verband met de
ontslagindieuing der regeering. De af
gevaardigde graaf Apponyi verlangde
echter dat de vergadering zou worden
voortgezet, teneinde de kwestie van de
immuniteitsrechtea der afgevaardigden,
die zich in voorloopig arrest bevinden,
te behandelen. Zijn voorstel ont der
halve Donderdag een zitting te houden,
werd verworpen, en het voorstel van
den minister-president tot verdaging
der Nationale Vergadering riict alge
meene stemmen aangenomen.
Feuilleton
oomspro:-: k me;.? k k detective
roman
dooi' WH. Ei AM HOLT,
55)
Zijji oom verlangd®, dat Iiij bij hem
het kan tooi* zou werken, te begin
nen aJs klcr.lt, oin liet bankicrevak
grondig te loe-roji, Aiulrieu maakte
geen bezwaar. En teen don ook zoo
g-ttschied was, voerde de oom geen
oppositie moer tegen de kunstenaare-
neigingen van zijn onderen neei,
Rouan kon nu worden wat hij wilde.
Hij maakte daarvan dankbaar ge
bruik en wierp zich vol ijver en lust
op.de kunst. Hij behoefde er echter
met zijn oom niet over te praten, die
hij langzamerhand te bereiken wist,
neen dtw? wilde daarvun niets weten.
De neef, dien hij het langst bij zien
had, liet hem nu geheel onverschil
lig, hij betaalde hein een matig jaar
geld eu daarmee uit.
Nu zouden »r velen in Adolphe's
plaats zich daarover een beetje onge
rust gemaakt hebben. Het was toen
wel iets waard om in de gunst te
staan van ecu erfoom, die zoo schat
rijk was. Velen zouden dan ook hun
neef, die wel ïn oom'e gunst stond,
benijd hebben, maar Rouan deed dat
niet.
Hij was ook volstrekt niet kwaad
op Andrieu, omdat hij dezen zon aan
zien ais de man, die item uit de gunsx
van zi,« oom had gedrongen. Inte
gendeel, hij was Andrieu dankbaar.
Want juist omdat zijn oom in dezen
een opvolger had gevonden voor zijn
bankierskantoor, juist daarom had hij
eindelijk toestemming gekregen zich
aan de kunst to wijden. Adolpilo
I Rouan meende dus alle reden te lieo-
i'bc-ii om neef Andrieu dankbaar te
zijn.
Toch kwam er strijd tusscllien de
heide neven en wat liet geld niet kon
'euheldcn in dit geval, dat. deed de
liefde, beide vatten namelijk liefde op
voor eenzelfde meisje, een schoon©
Italiaatische zangeres, beiden maak
ten haar het hof, beiden, trachtten
haar hart te veroveren."
„En wie had succes", riep de Tour
nel, die tot dan aandachtig had ge
luisterd, zonder den detective in ae
rede t© vallen.
I Turner haalde de schouders op.
„Zij hadden, geloof ik, geen van
beiden succes, dof doet voor het
oogenblik in elk geval niet ter zake.
Ik memoreer deze geschiedenis om u
de verwijdering to verklaren, die er
tusschen de .beid© neven bestond. Hun
vriendschap veranderde in onmin. En
Adolphe Rouan had thans ook de ge
legenheid verdenking op te vatten te-
g-an zijn neef, dal. deze met opset alles
1 deed om hem uit de gunst van zijn
oom ie dringen. Zijn oom immers
was wei koel tegen hem geweest,
'toen hij de kunstenaarsloopbaan koos,
maar hij hacl daarom toch niet met
hem gebroken en hij maakte liet hem
door een jaargeld mogelijk zijn kuinst
te beoefenen. Maar nu werd het an
ders, zijn oom begon hom telkens ver-
wijten te doen en het slot van tie ge
schiedenis was, dat hij hem, 11a een
[heftige mzio mededeelde, clat hij
nooit iets moer met hem te doen wii-
1 de hebben.
i Rouan hoeft dit erg gegriefd, min
der omdat zijn ooan rijk -was, dan
wel omdat hij werkelijk van den zon
derlingen oom hield. Hij was boos op
Andrieu, uict omdat hij meende hem
te kunnen verwijten, dat hij hem het
geld, maar wel dat hij hem de liefde
1 van zijn oom ontnam.
Ik vertel dit nog al uitvoerig, om
dat mij dit noodig lijkt voor eetn goed
begrip van wat later volgt. Er ont
stond ec-n verwijdering tusschen
(Adolphe Rouan en zijn oom. Maar is
de geschiedenis tot nu niet buitenge
woon, thans wordt dat anders. Met
schijnt namelijk dat Andrieu's liefde
voor de bedoelde dam© maar een ge
voel vnn ze ar voorbijgaand eln aard
geweest, wos. Tewminsto na ©enigen
tijd ficheen zii weinig indruk meer
op hem te maken en op een goeden
dag kwam hij naar zijn neef toe en
vroeg heon of zij zich met elkander
zouden verzoen en. Hij verteldo hem,
dat hij zich vergist had, dat hij zich
eenigen tijd bad verbeeld het meisj©
lief te hebban, maar tot de overtui-
ging was gekomen zich t© hebben ver- j
gist. Hij bood hem aan, dat zij weder'
gei ijk te voren, als vrienden zouden
leven. En Adolphe nam dit aan, want
hij was wel vast overtuigd geweest,
dat zijn neef de oorzaak was van ue
verwijdering, die tue6chcn hem etn zijn
oom ontstaan was, maar bewijzen
had bij daarvoor niet.
j Andrieu zei hem bovandien dut 'hij i
die verwijdering betreurde en zegde
hem toe, dat hij, nu hun vriendsohaip
hersteld was, alles zou doen om zijn
oojn gunstig voor hem te stemmen.
En de verhouding tusschen bcido zou
misschien wel verbeterd zijn, als de
oom niet kort daarna was gestorven.
En gij weet, hoe een vreemd testa
ment hij maakte, to vreemder moet
u dit voorkomen, daar dc oom daar-1
mede Andrieu als het ware dwong te
huwen met haar, die hij niet meer
liefhad".
„Mijn hemel", riep de Linar, „gij
wilt dus zeggen, dat tie dom©, op wie
eerst de beide neven verliefd roan-
ten, niemand anders was dan signo j
ro Ghiurmaï"
„Zij was het inderdaad".
..En ge meent dat Jlouon haai- in
derdaad lief hadt".
„Ja".
„Maar vroeger hebt gij om mode-
gedeeld, dat Andrieu weigerde haar
ten huwelijk te vragen, ondanks het
groote vermogen, dat hij daarmee
verdienen kon".
„Dat ie ook zoo".
„Maar, maar. wat i6 dat alles
vreemd. Zie eens, uit uw verhaal zou
men meen en te mogen opmaken, dat
die Auurieu op de een of ander© wijze
toch wel intrigeerde tegen zijn nêef
Adolphe".
„Ja, dat lijkt mij ook zeer waar
schijnlijk".
„Goed, hij zaJ dus ook wel buiten
gewoon op de milliocncui van zij." oom
gestold geweest zijn, wat ik hem niet
ten kwade kan dunden. Maar gij iiebt
ons al eerder verteld, dut hij beslo
ten had een atndere ten huwelijk te
vragen, zijn liefde stellend kovem het
geld. VVeinu, dut past dunkt mij heet
c-11 al niet in het karakter van dien
Andrk-u. Ik vind daar iels tegenstrij
digs in. Het lijkt me alles zeer raad
selachtig".
„Ik wilde u juist op de raadselach
tige punten in dezo geschiedenis wij
zen. U noemt er slechts een, maar et'
is veel meer, dat ons onverklaarbaar
moet voorkomen".
„Inderdaad'-, zei lord Nibblington
nu, „er is veel meer dal onverklaar
baar mag boeten. De twee novc-n wor
den verliefd op hetzelfde meisje, nu
dat is gewoon. De een verandert vnn
meening, dat is een beetje vroemu,
maar h.j wordt ten slotte door zijn
00111 gedwongen haar te huwen, a.s
hij de erfenis niet verliezen wil lm-
minste. Nu weigert hij, cmdat hij ln.
tusschen een ander meisje zou hcc-
ben liefgeieregen. Dat meisje weigert
hem en daarom meent hij nu tot zijn
eerste lief tl© te kunnen terugkeeretr.
Maar hij bemerkt, dat zij voor licJl)
onvindbaar geworden is. Bovendien
blijkt nu, dat degene, met wie hij da»
zou willen trouwen, eerst uit liefde,
later om het geld, reeds met oen tin.
der gc-buwd is. Dat heeft zijm oom niet
geweten, zijn neef di© zijn medemin
naar was wist hel ook niet. Ko.ossaat,
het is net een roman, maar een zeei
verwarde roman. Er komt in di© ge
schiedcnib veel voor, dat bijna niet tt
geiooven is. En de handelende pers©
nen do&n dingen, die absoluut 011 ge
moiïyeerd lijken"'.
„Bijvoorbeeld?" vroeg Turner.
„Die oom doet al heel vreemd,
maar enfin, daarvoor is hij een zon-
derling. Doch zooa's de TouriicJ ai
zeitie, de neef ban Jolt cveu onbegrij
pelijk. O111 dan nog niet te sprekci
van dien anderen met".
{Wordt vervolgd).
