DE VROÉCE WlNTfefl.
C, N„ de weerkundige medewerker
van „Het Vad." schrijft
De tegenwoordige vorstperiode is in
twee opzichten een meteorologische bij
zonderheid. In de eerste plaats is het
buitengewoon vroeg, dat het is begin
nen te vriezen. Wel kan men voorbeel
den uit andere jaren aanhalen, dat
reeds in November vorst invied, maar
in den regel vriest het in ons klimaat
vóór Januari niet veel. Dit jaar daalde
de temperatuur in de eerste helft der
maand reeds aanzienlijk onder het
vriespunt. In den nacht van o op 10
Nov. b.v. kwam hier een minimum-
teinperatuui voor van -- 8 C., te De
Bildt 7.3 C. cn wees hier de ther
mometer in het gras een laagstcn stand
aan van 11.5 C. Van toen af heeft
het bijna iederen dag gevroren en se
dert een paar dagen is do vorst aan
zienlijk sterker geworden. In den
nacht van Zondag op Maandag b.v.
daalde de thermometer bijna 0 graden
beneden nul, de thermometer in het
gras 13 graden.
Reeds eeuige dagen voordat de vorst
hier intrad, waren in Zweden ook voor
den tijd van het jaar buitengewoon lage
temperaturen waargenomen. Op den
Sdcn bijv. daalde in het Noorden van
Zweden de thermometer meer dan ao
graden onder nul, een paar dagen la
ter zelfs beneden 25 gr. Later ver
minderde de vorst daar weer, maar de
laatste dagen is ze opnieuw strenger
geworden cn heeft zich ook over Mid
den- en Zuid-Europa oen belangrijk
vorstgebied gevormd, dat zich West
waarts over ons land uitstrekt.
Dc tweede merkwaardigheid, waar
van de eerste een gevolg is, is de zeer
standvastige weersgesteldheid, gepaard
met een voortzetting van de droogte. De
vijftiende maand van de droge periode,
die verleden jaar met September begon,
is thans bijna om en nog steeds is de
algemeene weerstoesiand van dien
aard. dat een ingrijpende en langdu
rende verandering in het verschiet
schijnt te liggen. Dit is wel een feit,
tot uog toe in ons klimaat onbekead,
een feit, dat niet alleen tot nadenken
stemt maar bijna tot ongerusheid leidt,
want ai mag men niet aan een blijvende
kiirnaatwijsiging denken, zoo kan men
thans toch wel aannemen, dat een bui
tengewone oorzaak aan het werk is, die
voor de wecrsgcsteldhekl hier en elders,
niet alleen in Europa, maar ook daar
buiten, een hardnekkig tekort aan re
gen en onstandvastig weer heeft ten
volge gehad en er een van het normale
afwijkend katakter aan hcoft gegeven.
DE „EEMS II". Op vragen van
het Kamerlid Schaper hcoft de minis
ter van marine a-i. 0.111. geantwoord,
dal de Eeius 11 3d jaar oud was, doch
goed ondeiuiouden, sterk gebouwde
aoutün schepen aJs deze loocbrö'iiioe-
i>ar behouden hun zeewaardigheid
teer lang,
TABAKSWET.
De Tweede Kamer hoeft het wets
ontwerp tot wijziging dor Talbaloswet
in de afdeelingeui onderzocht.
Tegen het wetsontwerp zelf hadden
verscneidene ledon ernstig bezwaar.
Het Komt neer op eed voorstel tot met
uitvoering der Tahoksw-at op case 11-
tieeie punten. Onder uie omstanaigue-
den ware het juister, de geheeio wet
in te trekken. Sommige leden uroiir
daaop alsnog aan; lvnsolen bepleitten
in verband aaaiiuede opnieuw een
heffmg bij de bron, dn. bij den in-
roer. hoiiige andere loden aoutten
intrekking der wet niet uoodig, doen
gaven in overweging hare invoering
op te schorten, totdat met rich aar
eiscuen der wet zou hebban kunnen
aanpassen.
Veie andere leden konden zich met
de strekking van het wetsontwerp ver-
rt EXEN KAMER.
Hel Hhld. vemeaml, dat overwogen
wordt door wetswijziging de mogelijk
heid te scheppen het ledental der Al
gemeene Hokenkamer van zeven te
br
Dc kVürtSUMSCHE VERMAKE
LIJKHEIDSBELASTING.
I)e raad van Hilversum heeft een mo
tie van een dor leden om de belasting
op ue publieke vermakelijkheden
weer terug te brengen op 20 niet
137 stemmen verworpen. Daarna is
een motie aangenomen, waarbij au
raad. uitspreekt dat hij in principe
besimi tot verlaging der blasting
op publieke vermaketijkheden wan
neer de betrokken inrichtingen her
opend worden.
Van nat Volitioksïour-
ïiCQiïSiU.
TWEEDE KAM EB.
Kt) November,
i-.n auocesw voor den
heer Weitkamp. Ver
minderd -auntvaartsub-
aiaic. Divereeii.
hliiitairo peuaioenwetten.
Voor den neer Wedkamp leverde
het beein der verjracterüi? van heden
een succesje. Donderdagavond j.l.
had deze al "vaardigde bezwaar
maakt teeen den auffiko voor f 5.ÓÜ0
van een ptu'oeèl aan de Laan Copes
van Cattenburvh in Don Jlaa? ten
behoeve van de buro&lon der inspuc-
teurs-ireneraal van den Rijkswater-
staal. De stemming werd uitgesteld
tot vandaag. Thans werd deze poat
met op twee na al genie, one stemmen
ran de begiooting geschrapt.
Dc past van f 591.000 voor de
rientiug van luchtvaartterreinen
gebouwen, voor tbijdiagen in de kos
ten van opieiding van lizchU-aart-
personecl wem met 53 tegen jt>, het
tot op f 200.000 gereduceerde subsi
die aan dte Kon. Jjuohtvaarl ALuat-
scnapDii met 56 teven £0 stemmen
goedgekeurd. t
Lenige dozijnen meer of minder
onbelangrijke ontwerpen, gingen zon
der stemmir- onder den tenner door.
Daarvan dienen te worden genoemd
het wetje tot wijziging der kieswet,
provinciale wet en gemeentewet in
verband met onvoltal'ig geworden
(oolleges (na aannemuig van een
amendement-Snoeck Henkomans met
44 tegen 34 stemmen om bewtaande
vacatures 111 '.-emeenteraden door uit
putting van lijsten reed» dadcliik na«
te -.uilen, heteeon in casu te Amster
dam zal moeten gcfchiedenj de bo-
Grooting van Str.atsvisscheraÊv-
venbedrijf te IJmuidcn voor 1922. de
verlenging van den aflosjingstermijn
der aan Frankrijk verleende credie-
ten en 3e 'opieggtog van voorioöpfgo
aanslagen in de directe belastiii'-cci.
Over 'n millioenenstrop (f 2,275.000)
voortvloeiende uit de in 1918
1919 door de» Staat aangegane
overeenkomst met de Overschóesoko
Land- en Tuinbouw Maatm -.ij
voor de vervaardiging van soep ta
bletten. bouillon- en iusblokjes, werd
alleen door den heer Teenstra het
woord gevoerd- Deze afgevaardigde
critiseerda vooral de late indiening
van dit ontwerp (April 1921) maar
h ijkon zich ook niet voorstellen,
waarom de minister in November
1918 deze overeenkomst noc had
goedgekeurd toen het einde vain den
oorlog in het zicht was. Volgens den
minster had dia ondiertéekeming,
plaats op 4 November 1918, dooh
volgens het rapport der crisis-enauctle
comrnisaie eerst op 16 November 1918
(dus den wapenstilstand). De mi
nister verdedigde zich met die herin
nering dat in verhaald met de dee-
tiids heerschende voedselschaarsoiite
deze distriibutie (die niet in praktijk
is gekomen) diens voorga' deze
geheele voorziening had voodbereid.
De betrokken maatschappij had in
November 1918 èm ook zeer groote
kosten gemaakt.
Met 46 tegen 26 stemmen gaf de
Kamer haar o-oedkeuring aan deze
millioenen-nota. Vrijzinnig-demo-
craten en socialisten stemden tegen.
De militaire pensioenwetten, die op
dezelfde fundamenten rusten als de
verleden week behandelde burgerlij
ke pensioenwet, zain heden op de
erndstemming over enkele amende
menten na amedaan. de - -ioenwet
voor de landmacht 's middaee, die
voor de zeemacht 's avond». E»an
amendemesit-Bijleveld om voor mili
taire aviateurs hun actieve jaren dub
bel te doen tellen moest afstuiten op
de consequentie». welke daaruit naar
het oordeel van den minister van
oorlog zouden voortvloeien ten aan
zien van allen die in militairen dienst
oen gevaarlijken werkkring hebben,
zoo ais zij die met handgranaten om
eaar.. de vuurwerkmakers enz. Het
amendement viel met 38 tegen 24
stemmen. De heer Wiik dood zijn
uiterste best om hier of daar nor wat
te bereiken voor zijn militaire broe
ders. doch al zijn pogen bleek ver-
gcef9, op een amendement na, waar
over de stemmen staakten en waar-
bil hii morgen dus nog eon kansje
beeft om in caau te bereiken, dat
iemand, die 15 jaren militaren dienst
lieert en daarna den dienst verlaat, op
z'n 65-ste jaar no gpensioen kan be
komen mits hii hebben bijgestort. De
minister achtte het niet wenschelijk
den militairen dienst te laten be
schouwen als een middel om er zoo
veel mogeMik pensioen van te trek
ken en er toch zoo gauw mo°V'v uit
te zijn. Overigens deelde de bewinds
man mede, dat een wettelijke rege
ling tot afvloeiing van het overtollige
beroepskader in voorbereid'- is,
waarbij met de persoonlijke belangen
der betrokkenen de meest mogeilijkc
0 cm tan ce zal worden betracht.
INTIMUS.
AVONDVERGADERING.
Spoorweg-aangelegen
heden.
Behalve de hiervoor reeds vermelde
disc"«°.ie over de pensioenwet voor
de "f -macht werd de geheele avond
besteed aan de voortzetting van de
behandeling der Waterstoatsbegro1-
ting en wel in het bijzonder van de
afdeeling „spoorwegen".
Terecht wees de heer Braambeek
op de groote 'belangstelling, die er
voor ons spoorwegbedrijf tegenwoor
dig is. nu het snook der financieele te
korten (f 15.000 over het eerste half
jaar van 1921) de loon en en rusttijden
van het personeel bedreigt. Naar de
ineening van dezen sociaal-democraat
staat het spoorwegbedrijf tegenwoor
dig geenszins op een gezonde finan
cieele vasis, doordat groote uitgaaf
posten ten onrechte op dat bojiriji'
tirukiien, zooais het verlies aan gelds
waarde van de in duren erk 'r' i aan
geschafte kolen, een verlies, dat naar
de heer Braambeek mesmee, on „oor
log" diende te worden verhaald. Daar
entegen is naar rijn meening de ont-
vangpost van f 4.000.00u voor den
brieven- en pakettendienst veel te ge
ring. In de tarieven wenschte hij
meer soepelheid en in het algemeen
achtte hii het wenschelijk meer pro-
oa^-da voor het spoorwegvervoer te
maken. (Of niet desondanks de auto
mobiel den concurrentiestrijd met
den spoortrein zal winnen t) In geen
geval wenschte de heer Braambeek
maatregelen ten koste van het perso
neel. zoolang niet op andere wijze be
hoorlijk getracht was, de economie
op het spoorbedrijf toe te passen.
Met dezen wenscht stemde de heer
Smeenk in zooverre in. dat hij aan
drong op het vestigen van de overtui
ging. dat op geen enkele andere wij
ze in het exploitatietekort kan wor
den vorzien. De heer Hermans bepleit
te de aanstelling van een lid der spoor
wegdirectie uitsluitend voor de behar
tiging van arbbidsaangelegenheden
zulks ter verbetering van de samen
werking tuseohen directie en perso
neel. De heer Bakker kwam met een
motie tot het lessen van dubbel spoor
op de lijn LeeuwardenMeppelde
heer Win termans trad op ale pleitbe
zorger voor het vee dat per spoor
varvoerd moet worden. Hij citeerde
uit offioieele rapporten verscheidene
gevallen van verstikking van runde
ren, paarden, schapen enz., door
onverantwoordelijk lange reizen of
nauwe plaatsruimte In de waggons.
Tegen middernacht werd no~ een
motie-Van Berensteyn geboren, strek
kende tot gelijkstelling van de tarie
ven voor reizen naar Vlissingeai en
naar Hoekvan Holland in aansluiting
op de stoomvaartlijnen naar Enge
land.
TNTIMUa
pen stellen. Hem fa Ier oore gekomen
dat <can een Duitsch gezin in Velser-
oord de huur was opgezegd. Deze
Duitsoher heeft daarover geklaagd bij
zijn vroegere Duitsche overheid. De
gevolgen zouden zijn geweest, dat bij
wills van vergeldingsmaatregel in
Duitschland twee gt-zi-nnen uit hun
huis moesten. De heer Netscher is er
niet oj»er te spreken, dat buitenlan
ders zich mot onze binnenla.ndsche
aangelegenheden gaan bemoeien.
Do voorzitter stelde den heer Net
scher echter gerust. Het geval heeft
zich eenigszins anders toegedragen.
Hoe. kan de burgemeester niet inede-
deelen. diaar liet geesn kwestie voor
den raad is. Alleen geeft de burge
meester do verzekering, dat hij er
met d*en minister van Binnenland-
sohe Zaken over aan het schrijven is,
dat een voede oplossing kan wor
de-1 -^r wacht
Daarna werd overgegaan tot het
behandelen van de gewijzigde bouw
verordening.
Menig artikel vond nog verzet bij
den lieer Vermeulen. In den regel
zonder succes.
De nieuwe bouwverordening staat
ook houtbouw toe.
PARTICULIERE BOUWNIJVER
HEID. Bij beschikking van de mi
nisters van Arbeid en Financiën, d-d.
1 Nov. 1921, afd. volksgezondheid, zijn
aan de gemeente Veteen ten behoeve
van na te noomon personen do vol
gende hvpotheken verleend-,
J. Combé 5075.—; J. Knicker
f 4700.P. Dictue 10850.—; B.
Borgman o-L 22650.M. Wijn-
oogsct 7180.—.
IJMUIDEN.
UIT HET POLITIERAPPORT.
Door de politie te Zaandam is aanhou
ding verzocht van H. v. W.. die in
IJrmilden zijn domicilie gevestigd
heeft. Genoemde v. W. had van zijn
patroon te Zaandam 27 bankbiljetten
van 10 en eenig kleingeld medegeno
men.
HAARLEMMERMEER.
GEMEENTERAAD. De Raad vap
deze gemeente vergaderde Dinsdag.
Een verzoek van de heeren Geansira
van dor Zwaard en Maaskant, geza
menlijk optredende namens het fonds
tot be9trijdiiig vom de overzetkoeten
van soiiooLgaande kinderen, die uit
duzo gemeente de bijzondere school te
Aalsmeer (Oosteinde) bezoeken, werd.
ingewilligd. Toegestaan werd
subsidie van 100.
Over het voorstel van B. en W. tot
aanvulling wui de voor deze gemeente
geldunde politieverordening, met een
verbodsbopalang omtrent het inkuilen
van bieteiibluden onz. ontspon zich
een breedvoerige discussie. Het. voor
stel werd ten slotte goedgekeurd.
Het bouwplan voor do christelijke
landbouw win tareohool in deze ge
meente, werd voorl'oopig vastgesteld.
Hierna werd een paar ureai gerede
neerd over ihet verzoek van het be
stuur van de vereoniging voor dliris-
telijk schoolonderwijs te Schinkel-
veer in deze gemeeinte betreffende
den bouw van een schooU voor bijzon
der lager onderwijs aldaar. Bij B. en
W'. was geen eeuj>arigheid van gevoe
len omtrent deze aamvrage. De min
derheid in dit college, zijnde de voor
zitter, was vu.Ti meoaimg, dat dit ver
zoek door bezwaren werd gedrukt,
welkie tot afwijzing zouden moeten
leiden. De meerderheid, de beide wet
houders, waren van ourdeel, dat de
bezwaren der minderéhiid geen belet
sel kunnen en mogen zijn tegen iu-
willigig van het vorzoek. Het voorsted
van B. en W. om aan genoemd be
stuur de gevraagde medewerking te-
verleei>en werd in stenuming gebraoht
en verworpen. Over een nader in
verband mei deze aangelegütifcaid
door den heer Overroeer gedaan voor
stel, staakten de stemmen, zoodat
hieromtrent in een volgende vergade
ring een beslissing zal worden geno
men.
Een voorstel van dan heer Schelf er
om de vergadering te Schorsen en do
agenda den volgenden dag (Woensdag
vendor af te werken, werd verwor
pen, zoodat de vergadering werd
roortgezei.
Vastgesteld werd een verordening
op het vervolgonderwijs en de rege
ling van het schoolgeld.
Goedgekeurd werdem, na eeuige dis
cussie, voorstellen betreffc-ndo het ge
meentelijk grondbedrijf, waarbij be
palingen werden vastgesteld omtrent
de verhuring en den inbreng.
De andore punten der agenda wer
den aangehouden.
NOG VEEL BIETEN IN DE MEER.
Een enorme hoeveelheid beetwor
telen naar schatting ongeveer 500
sahuitcn moet nog uit dezt-n polder
worden vervoerd. Het kwantum bie
ten dat alhier nag niet gerooid
wordt gesohat "p 20 hektoren,
ean en ander blijlct wel, dat de bieten
campagne in deze gemeente de oensws
dagen nog nieth aar beslag zaïl krij
gen.
IJS. Dinsdag heeft alhier het
stoomgemaal „do Lijnden" gewerkt,
zoodat wordt gewaarschuwd voor het
:js, vooral in de Hoofd vaart, dat op
sommige plaatsen geheel is ingeval
len. Op de ijsbaan en de Kruisvaart
werd den gebeolen dog druk schaat
sen geired en.
ïoefte aan magazijnruimte aldaar, die pielt. Beweerd werd. dat tn Oost-,
West- en Midden-Duiwchland de ar
beiders eer eed staan den strijd aan te
gaan. Men zou de bourgeoisie even
wel tot 1 Jan. nog bedenktijd geven.
Als ze dan niet hadden gecapituleerd,
zou In heel het riik de algemeene sta
king uitbreken.
'erband met dc omstandigheid, dat
het bedrijf ia Bloemcndaal, Zandvoort
en Velsen den stroom aan de ingezete
nen aan huis levert, steeds grooter zal
blijven dan op andere punten in het
nei.-
Supplctciro Begrootingen.
God. Staten bieden ter vaststelling
aan een ie suppletoiro Begroeting van
het Provinciaal Waterleidingbedrijf
voor 192a, tot een totaal bedrag aan
inkomsten en uitgaven van f 1.830.000.
Ged. Staten bieden ter vaststelling
aan een ie supplctüiie Begrooting van
het Provinciale Electricileitsbedrijf,
dienst 1922, tot een totaal bedrag aan
inkomsten en uitgaven van f 144.325.
Verkoop Amstelwator.
Ged. Staten doen den Staten een
voordracht om hen 10 machtigen aan
Baas en C. Baas. beiden te Ouder
kerk aan den Amstel, gedeelten Am-
stelwater te verkoopen ten einde die
aan te plempen en te bestemmen tot
uitbreiding van hun bedrijf, onderschei»
deniijk van veehouder en scheepsbou-
Ingezonden
Van ingezonden etnkkon, geplaaUt of
niet geplaatst, wordt de kopte den inxender
~iet teTcggegeren.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Bedaotie sïch niet aansprakelijk.
Geachte Bedaotie.
Wat de heer Kerkhofl in
van 25 Nov. heeft geschreven, L voorze
ker velen uil het hart gegrepen.
Het fcohuone goheo., uuaraan de Heer
Von daher een uieuisclienioveu Lrig rijn
beate krachten heelt gewijd, is vcm.- een
goed deel bedorven. l)e school voor
rxtinatmj verheid, het nruseurn in het pa
vüjoen en de prachlge boekerij vulden
elkaar &an en waren er geheel op Derekeud
om naast bet nationaal belang, vooral
het onderwijs in de decoratieve vakken
te bevorderen.
Ik mag gerust zeggen, dat de verzame
ling gipsafgietsels m het museum ut ge
heel ons tand en zelfs tot over (ie gren
zen een groote vermaardheid Kaal. He
hoer Van Sahcr had met zijn uitgebreide
kennis, zijn vele relaties en zijn Inter
nationale bekendheid de verzameling op
een hoog peil -gebraolit en was er mot
steeds jeugdig enthousiasme en met oe-
gewijde pieteit voortdurend op uit, om dc
collectie mog to vermeerderen.
Wat een schat van studie materiaal waa
daar verzameld voor de loorlingen dei
school en voor ieder belangstellende! Hoe
veel lionderde architecten en andere kun
stenaars zouden Haarlem wel bezocht bob
ben, allon om eenige uren te wijden aan
de „gipsen" van ons museum.
Helaas! In oen onvergeeflijk dolle bui
neeft het bestuur der Moatsch. voor Nijv.
gemeend aan de ideeën van den heer van
Tussenbroek te inoetwi toegeven en wat
in moer dan 30 jaar met veel moeite en
kosten wa» verzameld, werd in S maanden
tijds meedoogonlooa verniold.
Nieuwe bezems vegen schoon, maar de
- Tussenbroek heeft ais opvolger
Uit de Omstrsiten
VELSEN.
Gemeenterasd.
De JELioc vergaderde Dinsdacavoird
ter verdere behandeling van de toouw-
veTordenng.
De heer Wardenaar deelde mede,
dat hem bii ondersoek fa gebleken,
dat de huizen van de w nine-be uw-
vereenleinee Velsen, in strijd met
een vroeeere bewerin? van hem, w e 1
bovenlichter, boven de deuren heb
ben hii verzocht dit in de notulen
te veranderen.
Door den heer Netscher werd ver
zocht aan B. en W. een vraag te mo-
Stadsnieuws
PROVINCIALE STATEN VAN
NOORD-HOLLAND.
Sub9ldlën.
Gedeputeerde Staten stellen voor de
volgende subsidiën te verlcenen
aan de vexeeniging Volksuniversiteit
te Hilversum voor 'haar cursussen voor
het jaar 192'» een van 760.
aan de vereeniging „Volksuniversi
teit te Amsterdam" voor haar cursussen
voor het jaar 1922, een van ten hoog
ste f2500.—;
aan dc bewaar- en handwerkschool te
Terschelling over het jaar 1921, een
van f 1450.
Het Provinciaal Eleobicl-
taltsbodrijf.
Ged. Staten doen den Staten
stellen tot aankoopen van woningen
cn gronden voor het Provinciaal Elec
tricileitsbedrijf cn liet Provinciaal Wa
terleidingbedrijf. o.m. tot aankoop van
panden te Velsen cn Bloemcndaal, voor
het Elcctriciteitsbcdrijf.
Door den aankoop van de panden
den heer Voai Saher, wol wat al
radicaal geveegd. Rij heeft 0111 7.00 to
zeggen met 't badwater ook het kind weg
gegooid De schoone collectie gipsmodel
len werd voor een appel en een el naar
Den Haag verkocht. Mo dunkt, ze zullen
in do Residentie in hun vuistje gelachen
hebben, toen ze daar met zoo weinig moei
te in het bezit kwamen van eon procht-
colloctie studie-materiaal 1
Men had hier in Haarlem den hoor v.
Tussenbroek gerust zijn nieuwe Ideeën op
het gebied vom kunst-onderwij» kunnen
laten toepassen. Maar men had geen
oude schoenen weg moeten gooien, voor
uwe deugdelijk en goed-pas^.-ud
gebleken. Men had don lieer Van
Tus«ml.roek zijn zin kunnen gevet. In
zijn afkeer van gipsafgietsels, maar .nan
had het lievelingskind van den heer Von
Saher kunnen sparen. Met weinig 111001-
er j,ier Qf (jaar „.„J piaaig gevoe
de verzameling onder dok te bron-
desnoods als oud-vuil op lo ber
gen! Gips vergaat nlot en ik meen te
kunnen zoggen, dat kenners on belang
3tellenden er heel wat voor over zouden
hdbben om de afgietsels weer ia volle glo-
o in Haarlem to zien prijkenn.
Zou men nu werkelijk alleen in Haar
!in de wijsheid in pacht hebben?
Het Bril ach museum in Londen bezit
vee! origineelen, maar die worden toch
ook aangevuld door afgietsels. Het beroem
de Siaedler-museum in Frankfort roemt,
raast aijn prachtige schilderijen en an
dere kunstwerken, met '.rots op een kuur
verzameling gips-afgietsels. Eveuzoo caat
het met de universiteits museums in Lei
den Kortom, ik meen te kunnen zeggen,
dat men overal de opvoedende ktaoht" er
kent van goed© gipeafgioteslsl Als men
de geschiedenis der bouwstijlen en de Al
gemeene stijl- en or-1 ment loer i'.'een
moet bestudc-sren naar de origineelen, zou
'•et er met het onderwijs treurig uitzten.
De ideeen van den heer T. zijn niet
ingeslagen. Hij scheen ons de overtuiging
<3 willen bijbongen, dat één origineel
Boeddha-beeldje meer waard is dan dui
zend gips-afgietsels I
In het ofeerrokkene beschouwd is dit
zeker waar! Duizend copieén kur-non
niet opwegen tegeo én kunstwerk I Maar
voor studeerenden en als museum-objoot
sraat dit niet op. Voor de prac'.iik zou ik
zelfs de voorkeur geven aan honderd goe
de copieën uit verschillende stijlen boven
de Venus van Milo in hoogst eigen per-
Helaas, de heer v. T. schijnt zijn groote
liefde gegeven te hebben aan de Ooster
scbe kunsten met Boeddha aan het hoofd.
Wat heaft do heer Von Saher ons in zijn
volgepropt museum niet doen genieten
van tallooze, lijdelijks tentoonsfclJineen 1
Duizenden bij duizenden origineele kunst
voorwerpen, die anders nooit onder de
oogen van het publiek zonden gekomen
zijn, bdblien op deze wiize do groote man-
sa verkwikt em veredeld en hun schoon
heidsgevoel ontwikkeld 1
Nu is het paviljoen gerestaureerd en
men zwemt er in de ruimte! Maar of hot
nis museum dezelfde waarde heeft vn
vroegert Ik betwijfel 1\et linrd. Tntegoi
deel, ik geloof, dat do groote massa di
belanghebbenden en Ixilnngstollendon
gaarne den ouden toestand terug zuiden
zien. Als het kolonianl m'useum geheel in
Amsterdam is ondenzobracht. komt or
ruimte in overvloed! Do hoor Von Saher
had dan ook zijn plannen al k'aar. om
het geheel© museum <0 reorganiseeren.
natuurlijk mei, behoud van ziin gipsaf
gietsels! 't Hoeft, heliuis, zoo uiet nioger.
ziin 1
De toekomst moet nu loeren, bon deze
zaak af zal loopeu. Maar in verband met
de hangende sitbsidie-kwevtf© meendo ik
het bovenrtsnndo we! to mogen zocgen.
Met beleefden dank voor do afgestane
ruimt© blijf ik
Uw dw.
J. V. NUDEN3.
Gemengd Nieuws
JNGEZONDEN MEDEDEELINÜEN.
4 60 Cts. per regel.
VEGETARIËRS
gebruiken regelmatig, het
uit plantenkiemen bereide,
overvoeding bewerkende
PHYTINE
verkrijgbaar hij apothekers
•n drogisten.
DREIGENDE ALGEMEENE STA-
KLNG IN HET ROERGEBIED.
Ook in het Roereobeid trachten de
communisten de arbeiders tot ten al
gemeene stak in? te kr;:een. Zondag
is te Bochurn een vereadcrinr van
communistische bedrijfsraden gehou
den, waar de vormine van een „een-
de gemeente Bloemendaal zal op af- heidsfront" der arbeiders tegou het
doende wijze voorzien worden in de ba- kapitalisme en de bourgeoisie ia be-
HET PROCES LANCRI
De dooalstF2? geëischi.
PARIJS, 29 Nor. De bladen hebben gie
teren achande gesproken van de wijze waaro;
de rechtzaal to Versailles als publieke vei
makeHJkheid wordt beschouwd. Als heden d
zitting woor wordt geopend, is de tocstant
echter uog veol erger. Do zitting wordt voora
door dames bezocht Zij klimmen op stoelei
eu stompen elkander en als eindelijk de ver
dachte binnenkomt gaat or een gehuil op, zoo
als de Romeinen indertijd moeten hebben aan
geheven, toen men do Christenen voor de wil
de dieren wierp. t
Als het eindelijk stil wordt, vervolgt d
advocaat-generaal zijn requisitoir.
Mijne heeren gezworenen zegt hu -
gisteren heb ik u uiteengezet en bewezen, da'
Landru geen enkelo uitlegging kan geven ove
do fatale lijken der elf verdwenen slachtof
fers. Ik heb u uiteengezet, hoe Landru all
goederen van deze dames voor zichzelf heefi
opgeëischL Ook dat is een bewijs tegen hem
Het ia mogelijk dat iemand, die voornemeni
is te vertrekken, zijn of haar meubels ver
koopt. Dat dit ook met zijn of baar geld eo
financieele waarden het geval zou zijn, ook
van hun Intieme herinneringen, mag men be
twijfelen. Dat zijn slachtoffers ook haar iden
titeitspapieren van de hand zouden hebbes
gedaan, is moeilijk aan te nemen.
Hoe kan Landru dan zijn eigen vrouw d«
oorbellen geven van mevrouw Cruchet, ho«
kan hij ln zijn das de dasspeld van haar zoon
dragen? Herinner u daarbij den kreet van haai
eig'-n zuster, die hier heeft uitgeroepen: „Zij
beminde u zoo innig, dat, als zU nog in leve
zou zijn. zij zeker van het uiterste eind van dt
wereld naar hier zou komen om u te verde
digen."
Do advocaat-generaal gaat dan alle intiem»
voorwerpen van de dames opsommen, die bf
Landru zijn gevonden, tot zelfs van bet valsch
gebit toe, dat men, volgens hem, toch ook we
niet gelijk met de meubels zon verkoopen.
Dan spreekt hij over de gevonden lijken val
de arme dieren, drie honden en een kat, dea
nederige en trouwe vrienden van hun meests
ressen, die dezen spoedig in den dood volgdei
en die de beklaagde erkend heeft te hebbel
geworgd .doordat dit, naar hij beweerd heeft
de zachtste dood is."
Landru blijft bij dit alles rustig voor ziet
uitstaren. Nu en dan buigt hij zich over zijn
notities. Hij maakt echter geen nieuwe notities
meer. Soms. als er harde woorden worden ge
sproken. schijnt hij naar de gezworenen te
loeren om te zien, welken indruk die woorden
op hen maken.
Dan weer noemt hij dc houding aan van een
aandachtig toehoorder in een belangrijke
kwestie.
„Maar vervolgt de advocaat-generaal er
is to Gambais nog meer gevonden dan alleen
de resten van deze diereu. Ook menschelijke
beendoren, verkoold ln het berucht fornuis,
zijn gevonden. Na zooveel bewijzen ligt het
niet nan mij om to vragen, hoe Landru zijn
slachtooffers ter dood heeft gebracht. Rondweg
erken ik, dat do rosten van drie lijken te Gam
bais z.Jn gevonden.
De advocaat-generaal beschrijft dan de een
zame ligging van do villa. Hij legt ook den
nadruk op de wetenschappelijke wijze, waarop
Landru zijn slachtoffers uil. deu weg ruimde,
doorze eerst lu stukken te zagen en die dan
te verbranden.
Mijne heeren gezworenen zegt do advo
caatgeneraal -- ik heb de overtuiging, dat hij
de moordenaar van tien vrouwen en een jon
gen man ls. Hij is elf maal moordenaar en elf
maal is hij mot misdadige wreedheid te werk
gegaan. Welk lot wilt gij dezen man doen
ondergaan?
Br is geen wreeder plicht voor een magistraat
dan om aan andere mensclien te vragen, over
Ieren en dood te beschikken. Ik vrees hier
echter geen gerechtelijke dwaling. Het is de
zwaarste straf, de doodstraf, die ik eiseh voor
Henri Desiré Landru, den moordenaar van Ver-
nouillet en Gambais.
Hij heeft geen medelijden gehad met zijn
slachtoffers, waarom zoudt gij dan met hem
medelijden hebben? Het is hier noodig, van de
guilllotine gebruik te maten voor de verdedi
ging van de wet en de gemeenschap."
Landru hoort dezen eiseh aan met een kalm
te en een rust, die bovenmenscheiljk schijnt en
die bewondering inoet afdwingen. Eerst wordt
gepauzeerd en daarna komt de verdediger aan
het woord.
Landru wordt weer naar zijn bank gevoerd
onder een kabaal, zooals men niet mogelijk
zon achten.
In werkelijkheid schijnt hij tnaschen al deze
men5chcn de e enige, die geheel meester vas
zichzelf is.
De verdediger begint met erop te wijzen,
dat de beschuldigde volgens de wet van 189?
het recht heeft te zwijgen. Dan zegt hij
Mijnheer de advocaat-generaal, gij vraagt
een hoofd- Ik, die u ken als een nobel mensch,
heb medelijden. Geen gerechtelijke dwaling I»
hier mogelijk, zegt gij. En al de vroegere ge
rechtelijke dwalingen dan van rechters, even
ernstig als gij? Dwalingen, die eerst na den
dood konden worden hersteld. Gij eischt den
dood, maar gij hebt daarbij den dood ln de zieL
De verdediger brengt dan twijfel ln die zielen
der gezworenen, door hun met een stem, dit
van groote overtuiging spreekt, voor te houden,
dat er nergens bewijzen zijn. De advocaat-
generaal heeft een misdaad te straffen, die
hij erkend heeft niet te kennen.'
Hot is een aandoenlijk oogenbllk. Zelfs de
advocaat-generaal, die hier bekend staat on
aijn hoog geweten, is aangedaan. Landru blijft
hem op dit oogenbllk recht in het oog staren.
De verdediger gaat dan 6én voor één de hy
pothesen na, waarop beschuldiging is gebao
êeerd. Het boekje van Landru en de uitspraken
van de experts evatten geen enkel bewijs.
Landru heeft nlot gesproken. Nu laat men hem
bet schavot zien. Maar 7,00 doet men toch
alleen in lijden van revolutie. Spreek, of gij
jvordt opgehangen, luidt dan het vonnis.
Wat de jury-leden betreft, de verdediger eert
hen te voel om hen behoeven te vreezen.
Wij zijn in Frankrijk zegt hij en het
gaat hier om het handhaven van het recht.
Tien vrouwen zijn afwezig; wat is haat
tjiri'lisclie toestand?
Hij leest verschillende artikelen voor un
het Code Civil, o.a. In zake de erfeniswetBi»-
Rubriek voor Vragen
VRAAG: betreffende een hypotheek,
die afgelost werd met een kwitantie, waar
een piakzegel van 10 cent opgeplakt was.
ANTWOORD: Een hypotheek moet
gezegeld worden door middel van een
notaris, die het royement doet inschrij
ven in registers teu hypotheekkantore.
Heeft dit niet plaats gehad, dan blijft
het onroerend goed met de hypotheek
bezwaard.
VRAAG: betreffende een familiekwes
tie. De schoonvader overleed; iemand
meent het recht te hebben, ook een ge
deelte van het nagelatene te erven.
ANTWOORD: le. Indien van die
aclit kinderen nog in leven zijn, komen
alleen deze bij plaatsvervulling op voor
hun overleden moeder, te zamen voor
dat deel. waarvoor de moeder gerech
tigd is. Deze overgebleven kinderen krij
gen de erfenis.
Omdat hij de ouderlijke macht
noch voogdij uitoefent, heeft bij geen
enkele aanspraak op het geld. dat zijne
kinderen erven.
3e. De twee kinderen waren al dood
toen de schoonvader overleed en er kan
alleen geërfd worden door hen, die in
leven zijn op het oogenbllk van den dood
des erflaters.
VRAAG: Wanneer iemand een maand
achterstallig salaris te vorderen heeft,
en de patroon is, zonder dit uit te be
talen. vertrokken, op welke wijze zou
hij dit kosteloos kunnen incasseeren?
Waar kan hii zich daarvoor vervoegen?
ANTWOORD: U moet u tot een
rechtskundige wenden, gewapend met een
bewijs van onvermogen.
VRAAQ: lk heb gemeubileerde ka
mers gehuurd. Wie moet nu voor brand
stol" zorgen, de huurder of verhuurder?
ANTWOORD: De huurder, tenzij an
ders is overeengekomen; niemand is
verplicht to stoken, er zijn er, die Hever
ln de kou zitten.
VRAAO: Mijn zuster is 8 jaar geleden
bij haar man vandaan geloopen, met
achterlating van 3 kleine kinderen. Kan
ze nu echtscheiding aanvragen, daar ze
toch niet meer met haar man samen wil
leven?
ANTWOORD: Neen, tenzij de man in
dien tusschentijd zich heeft schuldig ge
maakt aan eenige handeling, aan welke
de wet het recht om huwelijksontbinding
te vragen toekent. Eigen misdraging
geeft daartoe nooit het rechL
VRAAO: 1. Kan ik, wanneer er echt
scheiding tusschen tafel en bed is uit
gesproken. na vijf jaren wettig scheiden?
2. Telt men dan van den datum der
scheiding tusschen tafel en bed of van
den datum Met 1919, dat ik vertrokken
ben, af?
ANTWOORD: Wanneer de scheiding
van tafel eu bed is uitgesproken, kan u
na verloop van vijf jaren echtscheiding
aanvragen, maar hangt het van de tegen
partij ai oi die tot de echtscheiding wil
medewerken.
Het tijdstip begint te loopen van den
dag. dat de uitspraak van het vonnis van
scheiding van tafel en bed in kracht van
gewijsde is gegaan.
VRAAG: betref lende de volledige hy
potheek op een huis en vraag over be
lasting op een huis van ongeveer 5000.
AN'i"WOORD: le. Een hypotheek kan
anders niet worden geplaatst dan nota
rieel, bil gebreke daarvan is een hypo
theek niet geldig.
2e. Welke belasting bedoelt ge? grond-,
vermogens- of inkomstenbelasting?
VRAAG: Waar moet men zich ver
voegen om bij de militaire politie te ko
men? Is dat een vast korps? Hoeveel
bedraagt liet jaarlijksch inkomen?
ANTWOORD: Begin eens te vragen
op het bureel van den garnizoenscom
mandant Jausweg oi er nog ge
legenheid is, om bij de militaire politie
te worden geplaatst Daar zal men
gaarne, in toestemmend geval, ook alle
inlichtingen dan geven.
VRAAG: lk werk in vasten loondienst
voor halve dagen als pakhuis- en loop
knecht. De dokter heeit mij gezegd
thuis te blijven toen ik ziek was. Heb ik
recht op salaris, als ik een week thuis
bon gebleven? Mijn patroon beweert van
niet.
ANTWOORD: Ja.
VRAAG: Ik heb mijn 81-jarige moe
der iu huis genomen. Mijn broer wei
gert haar te helpen onderhouden. Op
welke wijzo kan ik hem daartoe dwin
gen? Hij heelt het eerst beloofd.
ANTWOORD: U moet u in dit geval
tot een rechtskundige wenden, die
broer kan dagvaarden om naar zijn
draagkracht bij te dragen in de kosten
van levensonderhoud uwer moeder.
VRAAG: lk ben op een fabriek werk
zaam zonder contract Heb ik nu, wan
neer ik 14 dagen ziek thuis gelegen heb. 1 ving. De wet zegt r-
recht op mijn vollo loon of 70 procent I of vermiste nooit als dood mag worden ö©-
daarvan? De patroon zegt mij nu op.
weliswaar met inachtneming van den ter
mijn, doch met 70 procent van mijn sala
ris over die twee weken. Heb ik od het
volle loon recht?
ANTWOORD: Ja.
VRAAG: Mijn kip heeit een paar
maanden geleden gebroed en ls sinds
dien tijd lam in de pooten geworden. Zc
kan niet meer staan en eet weinig.
Wat is dat? Wat is er tegen te doen?
ANTWOORD: Geef uw kip lich ver
teerbaar. krachtig voedsel, zooals ge
kookte rijst met vleeschafval, enz. cn
penseel dc pooten met Jodium Tinctuur
tot vcrvelling intreedt, dan ophouden.
VRAAG: Mijn kip kan niet op haar
poolen staan er. valt voortdurend omver,
maar eet en drinkt goed. Wat is hier
tegen (e doen?
ANTWOORD: Penseel de pooten var
uw kip met Jodium Tinctuur. Zoodra
vcrvelling Intreedt, daarmede ophouden.
eehouwd, maar vooral in dit geval niet. D*
juryleden mogen de afwezige slachtoffert
nooit als dood boschouwen. Stel u voor. nee»
reu gezworenen, dat Landru, die nu reeds op
de grens der mensohelijke Krachten staat, at
dood is. Dan nog zullen de restanten van d»
bezittingen der verdwenen vrouwen volgena
de wet niet nnar haar erfgenamen kunnen
gaan. Het openbaar ministerie *ou zich ei
tegen verzetten.
Gij gezworenen zijt Franschen, goede bur<
gers. Gij hebt den eed gezworen; recpecteeri
dan ook in deze Kwestie de wet. Indien men I
een hoofd Traart. zoo zult gij ook nu antwoor
den. uit het diepst van uw geweten.
Dc zitting wordt dan opgeheven. Morgen
voortzetting va uhet pleidooi, dat de verdedi
ger hedoa begon, ofschoon hij in de rneenim
verkeerde, dat h:j eerst morgen aan het woori
zou komen. De juryleden luisterden met d«
grootst mogelijke aandacht. De rustigste is
de zaal. waar een atmosfeer van spanning
fclcg, wasLaadru.
