HAARLEM'S DAGBLAD
ftohriek van den Arbeid
Lstieren en Kunst
nieuwe Muasriiueiieii.
Dliiiionlanü
VVOEM AG 30 NOVEMBER 1921 DERDE BEAD
Over onze Sociale Wetgeving.
PRIVAATRECHTELIJKE EN PUBLI EKRECHTELIJKE RECELINC VAN
DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST.
Aan fie Memorie van Antwoord op
bet afdeelingöversiag der Tweede Ka
mer aangaande de Begrooting van
arbeid is het voigon.de ontleend:
Do ernstige economische toestand
hceit de volte aandacht vam den mi-
nisier. Ook hij htm leeft liet inzidhi,
dat omzichtigheid geboden is bij du
bemoeiing, die de overheid met het
bedrijlfcicven heeft. Vermeden dienen
maatregelen, die de ondemotners ou-
noodig zouden beperken in de vervul
ling vun huil taak. Nochtans ie hij
van meaning, dat de sociale voorzie
ningen voortgang moeten hebben en
dut temgheer of stilstand op den door
dit kabinet ingeslagen weg, ook on
der de tegen woord ïg-J omstandighe
den met in het belang van ons volk
zou ZIJ 11.
De thane heerscheudc crisis vordert
een ongestoorde samenwerking van
alle factoren, die hij de productie zijn
betrokken en deze samen werking kam
slechts worden gebaat, inaien ook bij
de arbeiders de zeltemeid bestaat, dat
met hun rechtvaardige verlangens op
sociaal gebied rekening wc-rdt gonou-
doii.
in denzelfden geest, waardoor hij
zicll tol dusver bij zijn bel-eid heeft la
ten leiden, hoopt de minister gelijke
lijk aandacht schenkende aan de be
langen van werkgevers en werknemers
geleidelijk voort te gacn met den vei-
dereu uitbouw der sociale wetgeving.
De minister kan zich niet vereem-
gen met de moening van hon, die op
grond van de economische crisis een
belangrijk deel van hetgeen de Ar
beidswet lSly voor do aroeiders lieoft
gebracht, zouden w.lkii zien prijsge
ven. Wel acht hij een uitvoering van
die wet, die rekening houdt met de
ïeer bijzondere omstandigheden,
waarin onze nijverheid verkeert, nood
zak ei ijk.
Al is de minister bereid op econo
mische grondon tijdelijk af wijtingen
van de wettelijke voorschriften be
treffende den arbeidsduur in fabrie
ken of werkplaatsen toe te staan, voor
de tot stanokoming van een regeling
waarbij die voor sun rif ten zelf zouden
•worden gedifferentieerd uitsluitend
naar mate- van de inspanning, die de
arbeid vordert of liet gevaai, dat hij
oplevert, kan hij zijn medewerking
niet veileenen, overtuigd ais liij i»,
dat daarbij het beguvst.i van den aciit-
ureodag ernstig in hot -gedrang zou
komen.
De minister overweegt het denk
beeld om het mogelijk te maken, dat
binnen zekere grenzen en onder c«u
trole uer overheid, overeenkomstig
door werkgevers en werknemers in ge
meen overleg getroffen regelingen,
kan worden afgeweken van de 45-
urigs werkwees. Uengttiijke regelin
gen zouden dan kunnen vaststel.en, in
hoeverre door overwerk de voor au
betrokken ondernemingen geldende
normale arbeidsduur kan worden over
schreden.
Dok ie de vraag in onderzoek ot
niet het thans van kracht zijnde stel
sel, volgens hetwelk over werk vergun
ningen worden verleend, in dier voe
ge zal zijn te herzien, dat, wanneer
voor een bepaalde groep van oiwieriib-
mingen seizoendrukte of andere bij
zondere omstandigheden afwijking
van de wettelijke voorschriften noodig
maken, de gelegenheid daartoe.' wordt
geboden bij een algemeen» ministe-
rieele beschikking, geldende voor alte
tot die groep behoorende ondernemin
gen.
Betrei'feindie den stamd van de
beiiai,deling van het vraagstuk der
privaatrechtelijke en pulikikircdh le
lijke regeling van de coLeetieve or-
boidsovereeaikomst wordt inadege,-
deeld, dot sinds do mededeelingen bij
de Memorie van Antwoord omtrent
de begrootingen voor 1921 van justitie
en arbeid het advies van den Hoogen
Baad van Arbeid gevraagd werd be
treffende de oplOfcSing, lc geven aan
beL viuagstuic der beuriji60rganisatié;
dat van Ue publiekrechtelijke regeling
der collectieve anheidsovereenkpji^
sten en de daarmee samenhangende
vraagstukken
Aangezien de commissie voor de bo
drijfsuigunisatie uit den I-loogen Raad
van Arbeid, die dit vraagstuk im stu
die nam, mede betrokken werd bij de
voorbereiding van het ontwerp tot
he-zieiiing der Arbeidswet 1919 on
voorts over andere onderwerpen aa-
vies uitbracht, heeft, zij nog slechte
te,u aanzien van een deel dor haar
voorgelegde vraagpunten haar stand
punt kunnen bepalen.
Verwacht mag worden, dat binnen
niet al te langen tijd do commissie en
daarna de Hooge ltaad van Arbeid
liet gevraagde advies zaïl uitbrengen.
Daarna auJlen door de departementen
van Arbeid en justitie de noodig u
Wetsvoorstellen in gereedheid kunnen
worden gebracht.
De vraag ui ue Kamers van Arbeid
moeten worden opgeheven of gereoi-
ganiseerd. mankt ren onderdeel uit
van de aan den Hoogen Daad van
Arbeid gestel do vraagpunten bctrsl-
fende de bedrijfsorganisatie. De Mi
nister heeft'gen bezwaar aan genoemd
college te verzoeken zoo mogelijk om
trent dit punt vooraf advies uit tc bron
gen. Daarna zal li ij zijn standpunt
ten aanzien van de opheffing der
Kamers bepalen.
Do receding heeft in 1921 op on
derscheidene wijzen getracht de werk
loosheid te bestrijden en de nooden,
door haar ontstaan, te lenigen.
Aan extra sleum aan weritloozen-
kassen werd van f Januari 1921 tot'
1 November 1D2i vera trekt uit 's Rijks
kas ©en bedrag van (!,S77,7ÜJ, waar
van 2.278,100 in voorschot (aan de
Work'.oc zonk cc-sen der transportarbei
ders werd, op grond van een In het
voorafgaande jaar reeds gedane toe
zegging, de steun niet ten deele aie
voorechot verstrekt).
Aan subsidie en uitkeoringen uit
wachtgeldregelingen werd over die
tien maanden door het Rijk uitge
keerd 414.358,954 (hierbij kamt hei
aandeel der gemeente).
in bijslag op in marken verdiend
loon word door het Rijk over hei-
zeifde tijdperk 425.995,45 (waarbij
komt het aandeel der 20 gemeenten;
subsidie veneend.
Aan suheklie voor wedkversdhaJfing
en werkverruiming werd over ge
noemd tijdperk toegekend een bedrag
van pi.m. 3,?29,787.
De re-geei-ing is er van overtuigd,
dat imt het oog op den winter en de
zeer ongunstige toestanden op de ar
beidsmarkt vooral in Drenuhe en Gro
ningen, de werkgelegenheid zooveel
mogelijk zal moeten worden verruimd,
Dat thans „te veel" uitkeeringen
worden gedaan aan personen, die niei
werken willen, meent de minister ui
het alge-meen zeer te moeten betwijfe
len.
De mir,aster meent, dat het thans,
nu da werkloosheidstoesbanden zoo
aibnormaa: zijn, niet de juiste lijd is,
om de wettelijke regeLing der werk
loosheidsverzekering ter hand te ue-
Wat aangaat de u itkeenngen in
1922 aan tegen werkloosheid verze
kerde arbeiders, Btelt de minister zich
voor bij de interpellatie—v. Tem
pel nadere mededeellngcn te doen.
Uit do Vskpcrs.
Ceen reactlo.
De Gids, orgaan van het Chr. Nat.
Vakverbond in Nederland, betoogt,
in een artikel „geeri reactie", dat we
in economisch opzicht thans buiten
gewoon moeilijke tijden doormaken.
Indien ooit dan ie, naar de meeniaig
van het blad, het in dezen tiid noodza
kelijk,' dat a1 de in onze samenleving
bij de productie bchokkenen de han
den ineenslaan en gezameialijk de
schouders ander het werk zetten, om
te redden, wat er te redden is, en liet
economisch leven zoo goed mogelijk
ie doen functioneer en.
„Het is daarom zoo buitenmate te
betreuren, aldus het bied, dat juist,
nu de reactie zoo dreigend oen kop
opsteekt en men bet er blijkbaar op
toelegt van de ziide dar werkgevers,
om van de omstandigheid, dat slapte
en malaise hecrscben, gebruik te ma
ken. om de arbeidereklasse weer zoo
veel mogelijk terug to dringen.
Sn dan merkt het blad op, dal
vooraf de tu'hsidewet-Aafberse het
heeft gedaan, en dat men weer terug
wii naar den vroegcron tijd, dnt de
werkgevers volkomen 1 vrij, kohctei
doen en laten, wat zü wilden. Benige
van de „aanvallen" op de wet-A«,l-
berse bespreekt het, ook de interpe'.-
iatie-Hrion in de Kamer, Waarna bet
voortgaat
..De positie van onze industrie is
moeilijk. Wordt echter gedaan, wat
mogelijk is, om te komen tot een
technisch e.n commercieel beter inge
richt bedlriif. tot juister aiibriids-
methodenConoentreort men daarop
alle kracht? Tracht men doo.r ovarleg
er> sam en werking met de arbeiders-
organisaties te komen tot verliooping
der productie -•> tot verlaging der
'•roductfekoet-OTi Aldus vroeg de heer
Sineenk in de Kam ei-
Op o ver ieen samanspreking door
de werkgevers met de organisaties der
arbeiders dlronv ook de minister aan;
Maar de werkgevers willen dat in de
meeste gevallen niet. Het heeft tuist
den schijn of zii van de tegenwooj'di-
ge situatie- oebruik willen maken, om
de arbeiders en dfö arbeiders-orga
nisaties weer terug te dringen.
Laten zij rich daaromtrent geen il
lusies maken. Met de arbeiders is te
praleai. Wanneer aan de arbeider?
wuiTut duacvhik gtnuaakt en met dc
stukken wordt getooiw, dat een in-
uustrie niet anaör» kan mijven fuiic-
liuneeren aan aooa- yer.ejteing van
oen anneidstiid, don zijn d« arbeid er s
„.r de aireek.er&leiaere niet 2/jo stom,
urn dan, oaii.tanks ones, zich te Keê-
ren tegen erice anneio'eiajuv crlcnging.
Maar ao tijd, dat over en zon uer tien
moor de werkgevers werd bci.-.i&l, heb
ban wc geaiac. vVLten cic werkge
vers ,dm l,e t,nachten huil verou&eird
standpunt te heroveren, de inuustrie
er aan wagen, hel zi] zoo. ra et zal hun
echter auiaehik worden, dat ook in
dezen tijd van malaise en aepreseie
de arbeiders, hoe moei-ijk hun ie vena-
omstandigheden ook mogon worden,
zien zuii-en verzetten tegen een te
rugkeer van vroegaro toestanden, dat
zij niet teruggedrongen willen wor
den in c!c poailie van volkomen af-
hankehikheid.
Wij staan economisch voor moeilij
ke oinsuina-igheuejiDn nog moeilij
ker tijden urekeai misschdcn aan.
Daarom is deze reactie in wcr-kgcvers-
kringen zoo te uetreuren.
Ovoiveg en oam,C'iiwei-k.ng van de
productieve krachten, overleg tn s:t-
menwerKing tusechen „kapita-u" en
...arbeid" is iuist in dozen tijd meer
dan ooit geboden."
REDELOOS OF RADELOOS?
In „Do rv. ai., vafcuoweging" een
r.rtncei oaiucg oil optclirüt. Daarin
wcrut naar <•-a.rhekl.ing van het con-
f.ict in de metaaJ-iaidustrie de opmer
king gemaaktIs hot niet reuelops
om zonder eenig o\ erlüg eenz.idig
tc veiti-reken, wat in de verhoudingen
tudeben lycrkgovcru eai arlniikers
was ingevoeld
Dat ia uus het blad volko
men anarchistisch; dat is de directe
actei-methde, die im principe alle re
delijk övorle-- verwaarloost, en bij
voorkeur door toepassing van brute
machtsmiddelen haai- doei wenscht te
bereiken.
Dat is het princiep van het meedoo-
gen'oos recht van den sterkste, die
zam machieposilie tem volle aan
wendt ten eigen bate zonder ziek
aan verkregen rechten van anderen
te storen of met gevesUgde reenta-
ovenuigingen rekening te houden.
kin de redeloosheid waarvan dit lei
dend beginsel uitgaat, heelt reeds zeer
butisde krrngen van ons volk in meer
dere of mindere mate aangetast, zegt
het blad
Het schrijft vervolgems
„Als een uiting daarvan is ook te
beschouwen de motie der K.K. Werk-
gevers-Vereeniging, aangenomen op
hare vergadeirurg te 'e-Hertogein-
Ibosch, waas-in door de werkgevers
eenvoudig wordt geweigerd óm in de
premie der werkloosheidsverzekering
bij te dragen.
De heeren Kc- rtenhorst, Romme en
Berger mogen alle argumenten al
uitputten om te bewijzen, dat het
Kathol iek-sociaal beginsel ale van
zelf ook de werkgevers noopt om aan
de be&triiiüng van dit maatschappe
lijk euvel bij te dragen, het heipt
niets, de h.eea-en z;in eenvoudig voor
geen rede vatbaar. Zij zijn redeloos
en zeggen het moge sociaal of oai-
sociaaf zijn, wij vveaischen dien plicht
ten aan ai en der werkloosheidsverze
kering met te erkaninon.
Zoo zijn ze golulckig niet allen,
maar de meerderheid, die zoo pr^at,
is toch tamelijk groot. Wij heiobon
adeen nog een flauwe hoop, dat de
meerderheid der vertegenwoordigers
op de Bossche 'vergadering, niet ge
dekt worat door de mceunng van de
n>j.-dej-heid in de werkgevers zelf.
v ervolgems rij er aan herinnerd,
we litUDvn reeds eenige weken gele
den breedvoerig daarop de aandaoht
gevestigd, dat het „Verbond van Ne
der! andeche Fabrikanten Veraengin-
gen" rusteloos in de weer is, om de
Overheid te bewegon hare sociale be
moeiingen, als zorg voor de volkskuis-
ve&tiing, de volksgezondheid enz. te
elaken, on zich van bet terrein dor
arbi-kiswetgeving vrijwel geheel te
rug te tr&kken.
liet moge honderdmaal waar rijn,
dat tol van werkgevers met bijzon
dere moeilijkheden te kampen lieb-
i&enals de werkgevere in don alge-
uiean.en opzet, dien zij tlians dieinon-
sti-eeren hun zin zouden 1- -en, is
met vrii groote zekerheid te voorspel
len, dat de gevolgen erger zouden
zijn dan de kwaal.
Dut zou worden een redeloosheid,
de leiden moet tot radeloosheid.
Wii zullen in dezo onzen plicht
blijven doen, door den nadruk to bhi-
ven leggen op de noodzakelijkheid
van loyaal overleg tusschen de orga
nisaties van werkgevers en werkne
mers, v «~h'hi alle kae.rten oi>en en
bloot ou vafel moeten komen.
Dat kan leiden tot de onvermijde
lijke maati-egc-Jen, óók tot een geco-
men'iike/n aandrang o- d:e Overheid,
wanneer dat in e&n of andore rich
ting wenifichelük zou blijken.
Maar met het eenzijdige machts-
stann'^mit dor werkgevers, zooals de
meerderheid dat the.cis Inneemt, moei
het niisCoopen.
Dat waa misschien 25 k 30 jaren
geleden schadeloos, maar in dezen
tiid is het redeloos en de gevolgen
kunnen niet anders zijn dan rade
loos."
SOCIALE WENSCHEN OP HET
R.-K. STAATSPROCRAM.
De Federatie der Diocesane R.-K.
Volks- en Werkliedenbondcn en hei
bureau van de R.-K. Vakorganisatie
hebben 200 meldt ,.De Tijd" on
derstaande pujucn voor het nieuwe
Siaatsprogram aan deD R.-K. ,Bonu
van Rijkskieskringen ingezonden
I. Er behoort ie komen een publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie.
Hieronder wordt verstaan, dat er een
wettelijke regeling komt, waardoor het
mogelijk wordt, dat de daarvoor vat
bare bedrijven geleidelijk publick-
rechtelijke lichamen worden, waarin
dritrlei bevoegdheid wordt uitgeoefend;
a. verordenende ten aanzien van de
arbeidsvoorwaarden en de daarmede
verband houdende bedrijfspolitielc
b. rcciitsprckende voor de handhaving
der verordening
c. uitvoering van sociale wetten in
de bedrijven.
In de bedrijfscolleges noodig tot het
uitoefenen der pt/riiekrechtelijke .be
voegdheden, hebben weikgevers en
werknemers gelijke vertegenwoordi
ging.
z. Aanpassing van de uitvoering der
sociale wetgeving aan de ontwikkeling
der uit het vrije maatschappelijke lo
ven opgekomen organisaties.
3. Wettelijke regeling der ziekteverze
kering met inachtneming van het sub 2
genoemde.
4. Verplichte moederschapsverzeke
ring en krachtige steun aan het parti
culier initiatief voor andere maatrege
len tot bescherming van het moeder
schap.
5. Wettelijke regeling der ziektever-
zorging.
6. Krachtige bevordering der volks
gezondheid, in het bijzonder door maat
regelen tot doelmatige bestrijding dei
tuberculose, ook door het verleencu vai,
k-rachtigen steun aan de bestaande 01-
ganisaties.
7. Decentralisatie der Ongevallenver
zekering.
8. Krachtige voortzetting der maatre
gelen tot bestrijding van den woning
nood en tot verbetering der volkshuis
vesting, waarbij ook het streven naar
eigen woning dient te worden bevor
derd.
0. Het treffen van tijdelijke maatre
gelen, in overleg met de centrale orga
nisaties .van .werkgevers, middenstan
ders, landbouwers en werknemers tei
bescherming van de nationale welvaart,
wanneer deze wordt bedreigd door
lies van internationaal economisch
evenwicht.
10. Maatregelen ter voorkoming en
bestrijding van werkloosheid.
II. Wettelijke regeling Uer werkloos
heidsverzekering op den grondslag van
bijdragen door Overheid, werkgevers
en werknemers.
12. Wettelijks regeling der arbeids
bemiddeling met gelijkstelling van
openbare en bijzondere arbeidsbeurzen,
met inbegrip van overheidssteun aah
instellingen ter bevordering der weten
schappelijke beroepskeuze.
13. Wettelijke bescherming der vol-
arbciders en verbod van arbeid
>1- kinderen beneden veertien jaren
het landbouwbedrijf*
T4. Ruimer toelcening van Rijks-stu-
diebeurzèn.
15. Herziening van de wet op de per-
soneele belasting, zoodat deze meer in
overeenstemming komt met de gewij
zigde tijdsomstandigheden en geen be
lemmeringen bevat legen de sociale
verheffing van de gezinnen met lagere
inkomsten^
Van de ambtenaren.
Csorganlseerd overleg Rijks
ambtenaren.
Op de vergadering van de Centrale
Commissie van georganiseerd overleg
in Ambtenaarszaken kon voor een voor-
ziuerskeuze geen eenstemmigheid wor
den verkregen, zoodat de benoeming
van een voorzitter aan de Kroon moest
worden overgelaten.
Vervolgens werd in behandeling ge
nomen de salarisregeiing van eenige
amb en bij het Staatsbedrijf der poste
rijen en telegrafie in verband met de bij
dat bediijf voorgenomen decentralisa
tie ten aanrien van het voorstel inzake
de nieuw in te stellen ambten van
hoofddirecteur, algemeen-secretaris en
inspecteur, staakten de- stemmen; de
helft der commissie bleek van oordeel,
dat de decentralisatie en de daarmede
gepaard gaande reorganisatie en uit-
breiding der inspecteerende ambtena
ren behoort plaats te hebben in de thans
bestaande ambten, en dat eerst bij ge
legenheid van de technische herziening
van het Bezoldigingsbesluit de wijziging
in titulatuur en wedden behooren te
worden nagegaan; de andere helft der
commissie was van oordeel, dal, indien
het practisch onuitvoerbaar was tot de
technische herziening te wachten en de
nieuwe ambten uit de bestaande tc re-
cruteeren, met de voorstellen van den
minister kon worden accoord gegaan.
WACHTCELDRECELINC VOOR
AMBTENAREN.
„De Ambtenaar", orgaan van deD
Centralen Nederlandschcn Ambtenaars-
bond, meldt, dat het hoofdbestuur naar
aanleiding van de jjersoneelsinkrim-
ping een atidientie heeft gehad met den
minister-president ter bespreking van
de wenschelijkheid van invoering vau
een bevredigende wachtgeldregeling en
van een ambtenaarsreservc. Minister
Ruys verwees het hoofdbestuur naar
den minister van Financiën. In een on
derhoud werd gezegd, dat de regeering
zich vooi de noodzakelijkheid geplaatst
zag, geleidelijk heei wat over-compieet
personeel op wachtgeld te stellen, doch
dat bij komende vacatures de wachtgel
ders hei eerst voor een herbenoeming,
bij het Rijk in aanmerking zouden wor
den gebracht. Het hoofdbestuur meen
de, dat de beste bedoelingen zouden fa
len, indien niet gecentraliseerd zou
worden te werk gegaan, daarom werd
deze aangelegenheid ter sprake ge
bracht bij den dienst der werkloos
heidsverzekering en arbeidsbemidde
ling. Het hoofdbestuur heeft thans be
richt ontvangen, dat deze zaak spoedig
in den ministerraad in behandeling zal
komen.
UIT HET BOEKDRUKKERS-
BEDRIJF.
Te Amsterdam had plaats dc najaars
vergadering van dc Federatie der Werk
geversorganisaties in het Boelcdruk-
kersbedrijf.
fa dé óp deze vergadering gehou
den besprekingen werd volgens het
„Hbld." de aandacht gevestigd op de
moeilijkheden, die voor het bedrijf
voortspruiten uit de moordende valuta-
concurrente. De Iconen in Nederland
bedragen f 30 tot 40 per week, ter
wijl de Duitsche typografen een bedrag
van 300 Alk, tot 400 Alk. ontvangen
(d.i. dus f 3 tot 4). Het .papier mag
slechts niet een lioogen-toeslag van uit
Duitschland worden uitgevoerd, waar
door de drukker hier de kosten van zijn
grondstof ziet verhoogd.
Bovendien wordt van dit o n bedruk
te papier door den Nedcrlandschen fis
cus nog weer 5 invoerrecht geheven,
terwijl b e drukt papier geheel vrij bin
nen komt. Talrijke Duitsche firma's
bieden aan om geheel gratis tienduizen
den exemplaren reclame-drukwerk .e
drukken, waartoe zij in staat worden
gesteld door het verschil in porto dat
in Duitschland 0.3 cent, in Nederland
2 cent bedraagt. Aan het hoofdbestuur
werd machtiging verleend bij de Regee
ring op maatregelen tegen den onhoud-
baren toestand aan te dringen.
Dat de Minister van Binnenlandschc
Zaken onder deze omstandigheden had
verklaard, dat de werkloosheid in het
bedrijf een gevolg was van de Collec-
teve Arbeidsovereenkomst en niet van
den stand der valuta, wekte algemeen
groote verwondering. Men vertrouwde
dat de Minister na kennisneming van
den werkelijkcn toestand, zijn oordeel
zou wijzigen. Ook de beslissing van
den Minister van Landbouw, inzake be
stelling van Rijksdrukwerk in het bui
tenland, gaf aanleiding tot protest, dat
in een motie werd neergelegd.
BeetrJJding van d© Work-
Jocshetd,
Productlevo warkvorcohafiiiJgr of steun-
uUkeerlns naar hot vcrdleitdri loon.
Het bestuur van het Nationaal Ar
beidssecretariaat heeft een adres ge
zonden aan de Tweede Kamer, waarin
gewezen wordt op dc groote werkloos-
beid, welke in dc naaste toekomst nog
grooterên omvang zal aannemen. Vol
gens adress. is tot dusver de overheid
te kort geschoten om door het nemen
van maatregelen ter verschaffing van
productieven arbeid, dc wcrklooze ar
beiders voor diepere inzinking tc hoe
den en aan hen gelegenheid te geven
in hun levensonderhoud te voorzien.
Ingeval geen productieve arbeid
wordt verschaft, moet naar de meening
van adressant den werkloozen arbeiders
steunuitkeering worden gegeven over
eenkomende met liet door hen verdien
de loon. Adr. vraagt de Kanier ten
spoedigste tot de noodige maatregelen
te besluiten en in ruime mate de fond
sen te voteeren, ten einde den ernsti-
gen en onhoudbaren toestand, waarin
de werkloozen cn bun gezinnen verkee-
ren, door het verschaffen van produc
tief werk of financieelc steunuitkeering
overeenkomstig het verdiende loon,
weg te nemen.
Varia.
Te Veldhoven (N.-Br.) wordt de
stoomschoenfabriek der N.V. Van Je
Sande, begin December e.k. stilgelegd.
Dca rbeiders behouden hun loon.
De loonen van de plakstcrs en
siiksteis op de stoomschoenfabriek der
wed. P. Eisen en Zoon, worden met
40% verminderd.
Te Kaatsheuvel 2ijn 10 groote
schoenfabrikanten uit den R.-K. Schoen
fabrikantenbond getreden als protest
tegen den kindertoeslag en het collec
tief arbeidscontract.
De R.-K. Kiesvereeniging te Lei
den stelt voor op het Siaatsprogram
onder het hoofdstuk Arbeid op te ne
men 1. Instelling van een Rijkskinder
fonds. 2. Invoering van een spaarvcr-
plichting voor jonge, ongehuwde ar
beiders.
Van 13 tot 30 April 1522 wordt ie
Rome het lXe Internationaal Spoor
wegcongres gehouden. De Nederiand-
sche Spoorwegen en de Nedcrlandsche
Regeeriug zulien er op vertegenwoor
digd zijn.
Te Leens (Gr.) is een afdeeling
van den Chr. Bond van Bouwvakarbei
ders opgericht.
Er is opgericht een groep Archi
tectuur van de Algemeene R.-K. Kun
stenaarsvereniging.
Op een te Amsterdam gehouden
vergadering van de Ned. Vereniging
vap fabrieksarbeiders, werd er bij het 1
hoofdbestuur" op aangedrongen krach
tige agitatie te voeren voor een behoor
lijke werkloozenondersteuning, bij
voorkeur productief werk. Het hoofd
bestuur zeide zulks toe.
Op een vergadering van den Bond
op coöperatieven grondslag wer
kende zuivelfabrieken in Noord-Holland
is besloten te treden in een verzoek
•an de Federatie van Land- en Zui-
velarbeiders om als buitengewoon lid
van den bond te mogen toetreden, en
een lid van het hoofdbestuur als afge
vaardigde te mogen zenden, met dien
verstandee dat de Federatie geen hoofd
bestuurslid maar een gewoon lid zal
mogen afvaardigev.
DE VRIJWILLICE OUDERCOMS-
VERZEKERINC.
Wij herinneren er aan, dat tot uiter
lijk 3 December gelegenheid bestaat om
zich aan te melden voor een vrijwilli
ge ouderdomsverzekering.
HET CONFLICT IN DE METAAL
NIJVERHEID.
Volgens „Het Vo.ik" ral het opge
schorte besluit tot loonsverlaging b:j
de R.-K. patroons ingaan op 8 en rj
December.
Een lastig meis/e, van Lthcl Turner.
Uitgever Duma u Z0011. net lastige
nieioje, Mane Keil,' is eigenlijk heelemaal
geen Usug meisje, maar ze worat uooi
ue iioiiuci sous ais zooüaing besé.iuuwti.
Zo is een 'aangenomen Kina. uat steens
voeu geiiaueoroou le moeien eten. Ai en
toe is nei veriiaal wat gerekt, ue vei-
scniüeneè personen zijn goeu gescliets.
Alle lezeresjes zullen nouüea van Kapi
tein uui u's en, znu vrouw, ze zuilen ge-
iiieten van cic uoile vcikleeünartutjes.
waarin Alaije oltiju ue ster is. Ze zuilen
ue ieouceispelers^auiilie en vooral Mü-
ümne ue lUerriles vermakelijk v.uuen cn
novei.al zmlen ze van gaiisciier narte
nopen, dat Marië-en LIaucie een paartje
woraeji.
i.-t- u:üö van Zes. door Felicie Jeiin.
Uitgever Bruita,.te Utrecut. Lclu uul.eijes
voor onze easvisciijes, om met iedei Uet
cluogenooten kennis te maken. Voor de
eerste maal in het knusse uouuoirtje van
Nel, waar ze liet plan opperen eens een
waarzegster te laaOpiegen over ue toe
komst. junrouw. Kocnnilf legt de kaait
en voor nog twee kwartjes extra wil
naar dochter als souinamoule iungeeren.
Deis komt het meest onder den indruk,
want naar is vuoispeld. dat er „een
dooie" hi huis zal zijn." Ln straks, als
broertje Frans ziek wordt, voeit Bots
zien vreeseltjk beklemd. Als de voorspel
ling nu eens uitkwam i Bels groote, op-
Oiiétenue Jieide vooi nrieuer wordt fijn
geseaeist. We krijgen iiec land aan uien
i.aiuen voogd, uie zoo weung uit ilieis-
jesnart verstaal, iva uen jaar zal de ciuo
weer saiiiëimorueu', oiu te zien wat van
ue vooispci.itigeu is uitgekomen. Len
paar zijn getiouwd. Bets is tceus inoeue.
van tuie kuiacreu.'Leii paar zyn veriooid.
uen is leeiarcs eh er is toen een stil ver
langen in haar naar -uat nuisehjK goiuir
uer auueren. uil ecu. ue zw„iuve'ivVargo,
weet, uat al uat jonge levuiisgeiim vuur
naar nooit zaï aaiioreken. Vvai 'ecii mooi,
rriscn mcisjesooek! Uoit neei goed ge-
iilustreeru uopr.rrans van ïNOo.ueu.
ue urohi/ne Sin/ixr. uoor a. u. u. de
Vletioi, goiiiustive.u uoor van iNoordeu.
Uitgever B.una, le UWeCiit.
ue Kromme Spijker is een sciiip, dat
lUucrttid geuouwu weru uoor éen man,
uie ais seiieeps-uninie,nianskneeut De-
gouneii WaS. loeu i.ij op zekeren uug ecu
«roiiimeu spijker iue.it sloeg, weru nij 111
siiiie gauegesiagen uoor Iemand, die lu
ier oleek zijn vveiuoencr te zijn. Ueaacn-
ng aan uit teit, noeuiue de voormalige
Kiicciit zuu eerste scuip: De ïVromme
upijker. in een zomeivaeanüe worut de
Icronurie BpijKer gepromoveerd 01 eigen
lijk gedegraueeru tot urijvena buuzn-
uuisje. Lu uaar ireftett we otiuc De>ten-
ueii aan uit ue vroegere Doeken van De
Victim, n.l. grootvader riep en ue 7
viionoen. vermaiteiijk is uc dóop. De
pogmg van Aart tot orandsticriting worut
gelukkig uoor Kip verijdeld. We leven in
spamimg als het scuip in nood verkeert
en voor den goeden grootvader krijgen
we nog meer respect als lnj aller reuder
worut. Van de planken van de kromme
bpuker wordt op j essel ,,'t Beliouucn
huis" gcoouwd. Allergezelligst wordt
daar grootmoeders verjaardag gevierd,
't is een prettig, vlot geschreven jon
gensboek, dat zich mooi aansluit bij de
vorige boeken van den schrijvei. Van
Noorden heelt er zeer lleurige plaatjes
bij geteekend en de uitgever hoeft voor
ecu aantrekkölijken band gezorgd.
WAARSCHUWING VOOR REIZI
GERS. Aien schrijft uit Oldenzaal
aan dc „N. K. Cl."
Van reizigers int Duitschland verna
men we, dat er dezer dagen te Hanno
ver in een trein voor Nederland twee
„rechercheurs" in stapten, om dc ba
gage der passagiers te controlccrcn.
Verschillende koffers en andere bagage
werden onderzocht en naar het voor
ste gedeelte van den treiD gebracht,
teneinde dc visitatie aan de grens tc
vergemakkelijken, zoo het heette. Toen
hij een volgend station, waar de trein
stilhield, door de reizigers eens een
onderzoek naar de bewaarplaats hun
ner bagage werd ingesteld, waren do
koffers met inhoud, waaronder (heel
wat pelswaren, spooilous verdwenen.
Eerst nu kwam men tot de ontdekking,
dat hier dieven hun slag hadden gesla
gen.
SPOORWEG-ONGELUK BU
DEN HAAG.
Ben speciale ver- •/--•«:•-•• - <i-
Tel. m-elidit nog
Ter plaatse van L-i.~ongeluk bevindt xlcï
de bekende spoorbaan-driehoek van de Z. H. IA
Tiamweg Maatschappij, welke gevormd word»
door de lijnen den HaagSchevaningen, Sche-
vcningenRotterdam en Rotterdam-den Haag,
In het winterseizoen rijden op deze trajecten
voor het grootste deel stoom-ueinen.
De personentrein die 8.26 uil den Haag naar
Scheveningen vertrekt, passeert bij de krui
sing den trein, welke om 8.15 uit Scheveningen
naar Rotterdam vertrekt.
Terwijl nu hedenmorgen het signaal voor
flen uit den Haag komenden trein op onveilig
stond reed deze door, juist op het moment, dal
de trein uit Scheveningen de baan kruiste
naar Rotterdam-
De Scbeveningsche locomotief greep do
Haagsehe locomotief en een goederenwagen io
do flank aan, met het gevolg, dat deze uit de
rails geworpen werd, benevens een tweeden
goederenwagen, welke zich er achter bevond.
Do botsing was hevig. De locomotief sloeg g«y
heel over zij, en werd ernstig beschadigd. Van
den eersten bagagewagen, die ook was omge
slagen, werd bet voorste gedeelte geheel inge
drukt en van den tweeden werd eveneens een
gedeelte vernield.
Wonder boven wonder kwam liet berijdend
personeel er zonder verwondingen af.
De machinist en de stokers zijn tot het laat
ste op hun post gebleven, niettegcnslaandt
zij de botsing zagen aankomen.
Met eenige moeite moesten deze van dc om
gevallen machine uit hun positie worden be
vrijd.
In den vernielden bagagewagen zag 'n con
ducteur juist nog even van le voren door eer
raampje het ongeluk naderen. Vliegensvlug
kon hij rich nog naar het achterste gedeelte
vaD den wagen begeven en werd daardoor ge
red. Anders had hij zich in het ingedeukte ge
deelte bevonden en Vas waarschijnlijk het
slachtoffer geworden. Br waren toevallig iir
beide treinen weinig passagiers, die allen met
den schrik vrij kwamen.
Volgens den machinist van den Haag6chen.
trein, had hij het onveilig signaal opgemerkt.
Hij remde uit alle maeht. Het signaal bevindt
zich echter slechts een paar honderd meter
van de kruising, zoodat door do gladheid der
rails de trein niet meer tot stilstand kon wor
den gebrachL Door seinen met de stoomfluit
welke ook door een paar spoorwegwerkei s zijn
gehoord, trachtte hij de aandacht van dep
met groote snelheid naderenden Scbevctune-
schen trein te trekken, waarvan de machinist
het gevaar bemerkte. Ook hij trachtte te rem
men, maar de door de vorst geijzelde spoor
rails verhinderde eenige uitwerking.
Men kan zich den gemoedstoestand van de
beide machinisten indenken. oi> elkandc: in
rijdend. zonder de macht te hebbm te stoppen.
Het mag dan ook een groot geluk genoeimf
worden, dat het bij ma'erleele schade gebleven
is. Was de Haagerbe trein iets vorder gepas
seerd, geweest, dau waren de passagierswa-
gev' jetroffen geworden, en zou dc ramp veel
ernstiger geweest zijn.
Spoedig was hulpraatorieel uil Den Haag
aangerukt en kon oogenblikkelljk begonnen
worcen met de wagens te lichten. Pe bagage
wagen was spoedig overeind, de onbeschadig
de passagierswagens werden naar Schevenin
gen en den Haag teruggeleid.
De omgeworpen locomotief, waarvan de as
sen weggeslagen werdeD. versp- rf de spoor
lijn. Het verkeer met Scheveningen zal dus
nog wel eenigén tijd stop mneirn staan,
De andere locomotief is er betrekluMijk goed
afgekomen. Aan den buitenkant zijn eenige
deuken waar te nemen.
Of de macliiuisL die door 'n onveilig signaal
reed. Inderdaad remde, kan Uians. naar eet
opzichter der sjjoorwegen verklaarde, moeilijk
meer worden vastgesteld, daar van zijn loco
motief de luchtpomp en manometer zijn ver-
DE AFGELOOPEN DROOGTEPETHODE
De vermoedelijke oorzaken.
's-GRAVENHAGE. 28 Nov. In de Zaterdag
jl. gehouden vergadering van de afd. 's-Gra-
venhage van de Ned. Natuur-Historisehe ver-
eeniglng sprak de heer Chr. A. C. N e 11 over
„De droogteperiode van Sept. 1920 tot hedeo
en de vermoedelijke oorzaken daarvan".
Spr. begon met op le merken, dat de droog
teperiode. die wij achter den rng hebben en
die nog schijnt voort te duren eenig is in haar
soort sinds de oprichting vnn het meteorolo
gisch instituut In 1819 Veertien maanden,
achtereen hebben slechts de helft van den
normalen regenval opgeleverd met nitzonde-
ring van Jan. 1921 toen er pl.m. 90 m.M. ge
vallen is tegen pl.m. 50 normaal. Het is op
merkelijk zeide spr. hoe over de droogte-
periode algemeen door de metereologen ge
zwegen wordt. Men leest er in de meteor-lijd-
1 schriften niets over. De gogevens waarvan
epr. gebruik gemaakt heeft zijn de mannde-
lijksche overzichten van het meteor, instituut
Do droogte is begonneu in Sept. 1920. D«
I droogste maand was Nov. 1920 met een regeu-
1 val van 12 m.M. tegen 59 m.M normaal. Met
uitzondering van Jan. 1921 is het tekort per
maand gemiddeld pl.m. 40 geweest met
I maanden met een tekort van nl.iu. 7b De
1 rogentekorten zijn het grootBt geweest in het
midden van ons land. Regendo het per dag
zoo weinig of waren or zoo weinig regenda
gen? Het tekort aan regendagen 16 34 ge-
I weest, terwijl het tekort, por dag 40 was.
In ons land is de zomer niet warmer geweest
dan normaal, zoodat de oorzaak niet te in de
hooge temperatuur, wat ook geldt voor de
andere landen In Europa, en Amerika voor
zoover daarvan wat bekend ts. Alleen in Jult
cn in Aug. Is het hoven normaal warm ge
weest. Vermoedelijk heeft de droogte zich tot
hi RIsland uitgestrekt, verder Is zij gecon
stateerd voor Frankrijk. Engeland en de lan-
den van Noerd-Amerika langs den Atlanti-
schen Oceaan en de golf van Mexico.
Volgens spr. was de droogt* vau de lucht
evenmin als oorzaak te noemen, daar het
vochtgehalte normaal was. Zoowel tempera
tuur als vochtigheidsgraad worden in on3'
land dagelijks te Soesterberg opgenomen met
vliegtuigen die tot 6000 h 8000 M. stijgen, een.
instelling, die eenig is in Europa en waar wij
zeide spr. trotsch op kunnen zijn. Om
neer te slaan heeft de waterdamp condeusa-
liekernen noodig. Hilding Kohier heeft aan-
getoond, dat die kernen voornamelijk bestaan
nit chloornatrium en chloomaguerium, die uit
de zee in de lucht komen, houden er ook te
weinig Tan die zoutdeelen geweest kunnen,
zijn? Zoo Ja, dan zou het regentekovt aan de
kusten het grootst geweest moeten zijn. wat
inderdaad het geval geweest is Bij het. vragen
naar de vermoedelijke oorzaken der droogte-
periode is men dus geneigd de theorie van
1 jlilding Kölüar als één daarvan aan lc e
