Byitenlandach Overzicht
Gemengd Nieuws
Bnrgeripe Stand
Persoverzicni
ünze LacbBoek
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 23 DECEMBER 1921 VIERDE BLAD
DE RESULTATEN VAN DE CONFERENTIE TE LONDEN ZIJN, DAT
NADER BERAADSLAAGD ZAL WORDEN.
HET MORATORIUM AAN DUITSCHLAND IS EVENWEL VAN DE BAAN.
ZULLEN DE OUIKBOOTEN AFCESCHAFT WORDEN?
De conferentie te Londen.
is ge-eindigd.
Br wordt nu nagepraat over de
resultaten daarvan.
Zoo als gemeld, hebben zij besloten,
den Oppersten Raad in de eerste weet
van Januari bijeen te roepen. De con
ferentie. der ministers van Buitentand-
sche Zaken van Frankrijk Engeland
en Italië, welke zich zal bezig houden
met de kwestie van het Naaste Oos
ten, aal waarschijnlijk korten tijd
daarna te Parijs bijeenkomen.
De Opperste Raad zal een beslissing
nemen inzake het bijeenroepen eener
internationale eoonomieche conferen
tie. welke het economisch herstel van
Midden-Europa aal behandelen. Aan
deze conferentie zal eventueel ook
door Rusland worden deelgenomen.
De deskundigen zouden definitief
tot overeenstemming zijn gekomen om
eau aanbeveling aan te bieden om
trent de termijnen van 15 Jan. en
15 Febr. Do zo recommandatie zou
elk denkbeeld van een
moratorium verwerpen,
dat (iefinitiolvam Engel
Bch e zijde is opgegeven.
Duitsdhland zou verplicht worden,
om de 500 millioen goudonark te be
talen, die liet op den eerst volgenden
vervaldatum verschuldigd is. Evenwel
zou van de heffing vam 26 op den
uitvoer, welke volgens het Londensohe
protocol eveneens wordt geeischt voor
loopig worden afgezien, daar deze
verplichting grootendeels is gecom
penseerd door leveranties in natura.
De aanbeveling bevat een uiteenzet
ting van Duitsch lands capaciteiten
en is gebaseerd op nauwkeurig onder
zochte statistieken, terwijl er
wordt gezegd, dat Duitschland
staat is, om de betaling te verrichten,
ondanks de beweringen van dr.
Wirth tegenover de Commissie van
Herstel.
Zij drijft eveneens op zekere maat
regelen aan, mot name de uitbreiding
der bevoegdheden van de ga.rantie-
cammissio en nauwkeuriger controle
van de urtvoenstatistieken van
Duitschland, ten einde te voorkomen,
dat de Duitsche regeering zich we
derom beroept op haar onvermogen
om te betalen.
Ten slotte zou de prioriteit van
Be'.gie in zake de schadeloosstelling
worden gehandhaafd, zooals Briand
heeft verzekerd aan dien Belgischen
gezant.
Briand deelde aan een groep van
Engelsche, Fransc.be en Amerikaan-
solie journalisten voor zijn vertrek
uit Londen mode, dat de besprekin
gen voortdurend zeer hartelijk en
vriendschappelijk zijn, geweest, dat
een nooit tul moeilijkheden uit don .weg
lijn geruimd ©ri dat beide partijen
uiteen gaan mot een volkomen begrip
der wederzijdschf standpunten.
Briand neeft ook nog een bezoek
gebracht aan lord Curzon en heeft
volgens de „Daily Telegraph" met
don Engelschcn minister van Buiten-
landsohe Zaken gesproken omtrent
den datiun en het doal van de confe
rentie, die gehcuden zal worden ter
bespreking van de problemen van het
Nabije Oost'Mi roet inbegrip van de
bemiddeling l;i het Turk6ch-Griek-
iche conflict.
De Daily Ckroijdole" bespreekt in
een blijkoanr gtirspireerö artikel de
onderhandolinge i tusschen Lloyd
George en Briand. Het blad betoogt,
dat Eng el a id hoopt, dat de confe
rentie van -i ;.i Oppersten Raad ge-
\o'gl zal worder door een algemeen©
Internationale conferentie, met Rus
land en Duitsehlajid, ten behoeve van
het herstel van geheel Europa. Er is
geen reden voor optimisme, zoo ver
volgt het blad. De moeilijkheden zijn
ontzaglijk en liggen rechtstreeks in de
betrekkingen tusschen Engeland en
Frankrijk. De kloof tusschen beide
landen moet nu overbrugd warden of
het kan nooit geschieden. Het pro
bleem van het Engelsche standpunt
s- i nschap van den oorlog zoo
spoedig mogelijk kwijt te raken, den
vrede mot tor daad te hers tel! an, den
handel te herstellen en de beurs te
stabiliseeren.
Het herstel en de ontwapening zijn
de twee groote struikelblokken. Ten
aanzien van de ontwapening vraagt
Frankrijk eerst waarborgen alvorens
te ontwapenen. Engeland is bereid ai-
gemeeno waarborgen te geven, maar
is niet bereid Fruinkrijk's veiligheid
tegenover Duiteohlard te waarborgen
Engeland'» waarborg moet deel
uitmaken van een algameene Euro-
peesahie overeenkomst
'feu aanzien van het herstel toont
de volharding, waarmede do Fran-
echc deskundigen deze weck getracht
hebben waarborgen voor die betalin
gen in 1922 op te leggen in ruil voor
een gedeeltelijk moratorium, ongeluk
lagerwijs aan, dat zij nog ver verwij
derd zijn van den geest van Lloyd
George's verlangen om een weg naar
een wezenlijk Europeeschen vrede te
bereiden.
Het blad constateert voorts, dat
ciuikbootcn een gevaarlijke weefde
voor Frankrijk zijn en dat elke Fran-
6che duikboot leidt tot den bouw vam
twee Bntsche jagers.
Lloyd George gaat naar Cannes met
een duidelijke politiek. Indien die po
litiek nu niet aanvaard wordt, zinkt
Europa nog dieper in net moeras.
jjruLad neeft in Londen een onder-
koud gehad met den Amerikaan-
scheu gezant, Harvey, die hem een
persoonlijke boodschap zou hebben
o\e.rhanuigd van staats-se-vietaris
Hughes, die den Franschen premier
daarin zijii dank betuigt voor i-raak-
rijk's aanvaarding van het Ameri-
kaansche voorstel ui zake de aan dit
land toe te wijzen tonnage aan groot©
oorlogsschepen.
liet jongste verloop van de bespre
kingen ter
Washlngtonsche conferentie.
over de kwestie uer bewapening ter
zee, wordt in diplomatieke ki'ingen te
Londen zonder ongerustheid ouder het
oi>g gezien, schrijft de „Manchester
Guardian". Uit geheel e vraagstuk
van lichte kruisers, torpedojagers' en
onclrerzeoci's, betref lende, welke Frank
rijk zekere eisohen heelt gesteld, zal
wederom te Vvushington ter sprake
Liüincii. Du Britsclie gudelegierdeii zul
len met nadruk opkomen, voor de at
schal'fing der ondtrzeeêrsj maar thans
nog met weinig hoop op succes, of
schoon zoowel bier te lande als m
Amerika en sterke afkeer bestaat van
den onderzoo-ooi log.
„Het vei langen a or Britsclie regee
ring om een einde te magen aan den
onderzee-oorlog is niet ingegeven door
eeuige vrees voor een speciaal gevaar
voor Engeland door dit wapen", zegt
de „Manchester Guardian". „Wij zijn
van oordeel, dat wij voldoende de on
derzeeërs kunnen bedwingen e11 onzen
handel en onze verbindingswegen
kunnen beschermen. Het doel is, geld
verspilling to voorkomen inet het bou
wen en uitrusten van duikbooten".
De „Westminster Gazette" schrijft:
„Het is mogelijk, dat Engeland bij de
eerste gelegenheid niet 'ui staat zal
zijn om oen algcheele afschaffing der
duikbooten te verkrijgen, maar er kan
veel worden gedaan voor de ontwik
keling van de openbare meening in
móef feu minste Krachtige pogingen
deze aangelegenheid en Engeland
aanwenden om te voorkomen, dat de
wedstrijd in bewapening, wat duik
booten betreft wordt voortgezet en
leidt tot oeai nog duiveluchtiger vorm
vernietiging".
Verspreid nieuwe
E IERSCHE QUAESTIE.
De debatten in den
Dail Elreann.
Tijdens de zitting vaai de Dail Eireann
hield miss Mc Swiney, zuster van den
vroegeren burgemeester Cork, een re
devoering, die urie uur duurde. Zij
verwierp de overeenkomst en verklaar
de, dat indien deze iloor den Dail
werd aangenomen, zij „de eerste, de
rneest koelbloedige en de meest on
verzoenlijke rebel in den vrijstaat zou
zijn". De republikeinen zouden den
strijd voortzetten.
Kapp en Von Lüttwitz hebben zich
schuldig gemaakt aan hoogverraad. Von
Jagow was niet een onverantwoordelijk
werktuig van Kapp, toen hij het door
dezen aangeboden ambt aanvaardde,
doch hij heeft zijn kennis en ervaring ter
beschikking van Kapp en Lüttwitz ge
steld."
Naar de „Vorwarts" uit Leipzig ver
neemt, werd Von Jagow na zijn veroor
deeling onmiddellijk in hechtenis geno
men.
VOETBALWEDSTRIJD IN BOEDA
PEST VERBODEN.
De politie-autorijeiU n van Boeda
pest hebben alle voetbalwedstrijden
voor het loopeude seizoen verboden,
aangezien het voetbalspel in hun
oogen ruw en levensgevaarlijk is.
De Weensche „Daily Chroiucle"-cor
respondent geeft echter een andere
uitlegging van dit verbod; volgens
hem is het terug to brongen tot de
wanordelijke tooneolon, die zich bij de
onlangs gehouden kampioens-wedstrij
don hebben afgespeeld. Bij deze wed
strijden werden ill. de scheidsrechter
en ©enigen der spelers door liet pu
bliek afgeranseU,
De politie heeft echter nog één uit
zondering op het verbod toegestaan,
nl. voor de internationale match tus
schen Hongarije en Polen, welke on
der toezicht der gewapende macht
zal word en gespeeld.
De besturen der Bocdapcster voet-
ba hv 9 re>e.n igin gen, overwegen nu de
mogelijkheid, oin de wedstrijden
voortaan buiten de stadsgrenzen te
doen spelen.
(Tel.)
SPAANSCIIE SUCCESSEN IN MA
ROKKO. Uit Tctocan wordt officieel
gemeld, dat de Spaanschc troepen Dins
dagmorgen de stellingen Tistoetin Ba
te], Oesaga en Tigocnet (in het Me-
lilla-gebicd) hebben bezet.
DE OPSTAND OP KRETA.
Volgens de „Daily Mad" rou op
Kreta de republiek zijn uitgeroepen.-
EEN AANSLAC IN CRIEKENLAND.
Op admiraal Kocndoeriotrs, die na den
dood van koning Alexander regent van
Griekenland was, is te Athene door een
drietal oorlogsinvaliden een aanslag
gepleegd. Ontevreden over het feit, dat
zij geen uitkeering meer ontvingen, los
ten zij eenige revolverschoten op het
raam van het bureau van uitkeeringen
aan oorlogsverminkten. Twee personen,
die dicht bij het raam zaten, werden ge
wond. Admiraal Koendooriotis, die op
het bureau aanwezig was, kreeg een
lichte schotwonde in de buikstreek.
DE VEROORDEELINC VAN
VON JACOW.
In de motiveering van het tegen Von
Jagow gewezen vonnis wordt o.a. ge
zegd
„Nadat de in Berlijn binnengcrukte
troepenen dus Von Lüttwitz de
macht in handen hadden genomen, ver
klaarde Von Jagow aan Dr. Kapp, be
reid te zijn, het Pruisische ministerie
van Binnenlandsche Zaken voor zijn Te
kening "e nemen. Nadat Dr. Kapp rijks
kanselier was geworden, werd Von Ja
gow door hem benoemd tot minister van
Binnelandsche Zaken, terwijl Von Wan-
genheimen Dr. Schiele respectievelijk
zouden worden belast met de portefeuil
les van Landbouw en Economische Aan
gelegenheden. Von Jagow heeft zijn
functie van minister daadwerkelijk waar
genomen, Von Wangenheim echter niet;
hij heeft slechts getracht, de dreigende
spoorwegstaking te voorkomen, terwijl
Schicle niet als minister is werkzaam
geweest, doch slechts aan de besprekin-
genheeft deelgenomen.
DE BANK-DEPOSITO'9 DER
ROMANOFS.
Uit Parijs wordt gemeld, dal de Sov
jet-regeering heeft besloten, aan de
verschillende Eurcjieeschc legc-enngen ie
J vragen, haar de indertijd bij de buiten-
landsche banken op naaui der keizer
lijke Russische familie gestorte gelden
terug te betalen, in totaal ten bedrage
van 980 millioen roebel, n.l. 180 mil
lioen goudroe'."ïls en 800 millioen tsa
ristische papieren roebels.
Volgens alhier ontvangen berichten
heeft de Sovjct-regcering medegedeeld,
dat zich van deze 980 millioen 300 mil
lioen te Londen bevinden, 116 te Parijs
en 15 te Stockholm.
EEN NIEUWE BOMAANSLAG TE
NEW-YORK.
Dinsdag j.l. ging te New-York het ge
rucht van een. nieuwen auarchistischen
aanslag, toen een luide explosie werd
gehoord in de richting van het hoofd
bureau van politie. De slag werd ver
oorzaakt door de ontploffing van een
bom, die door onbekende personen was
geplaatst in de portiek van den banket
bakkerswinkel van ccn Italiaan, op en
kele meters afstand van het politiege-
bouw.
De eigenaar van den winkel en zijn
familie werden uit bun bedden gewor
pen. De explosie veroorzaakte een pa
niek in de buurt, die grootendeels be
woond wordt door vreemdelingen, meldt
de „Times". De eigenaar van den win
kel kan geen enkele aanwijzing geven
omtrent de identiteit dor daders en wist
evenmin, waarom zij hem hadden uitge
kozen als hun slachtoffer.
De „volledige oplossing van het bom-
mysterie van Wall-street", die door de
autoriteiten was beloofd, is nog niet aan
het wachtende publiek gegeven.
EEN RAMP tN HET REUZEN
GEBERGTE.
Uit Dresden wordt gemeld Een ge
zelschap, bestaande uit vier heeren en
twee dames, werd op een tocht in het
Reuzengebergte door een sneeuwstorm
overvallen. Zij konden den weg niet meer
terugvinden en geraakten in een kloof,
waar zij totaal insneeuwden en allen,
vanwege den hevigen vorst, den dood
vonden. De lijken werden door hout
hakkers ontdekt en zijn naar Dresden
overgebracht.
EEN SPOORWEGRAMP IN ITALIiS.
Op de spoorbrug over I'iave bij San
Dona heeft te 9.45 n.m, een botsing
plaats gehad tusschen den (rein uit Pa
rijs en den. exprcssctrein TriestRome.
Hulptreinen zijn naar de plaats dc*s on-
heils gezonden. Bij zonderheden ont
breken nog.-
BENNEBROF.K. Bevallen: J. Heij.
itek-Eijkel z.
HAARLEMMERMEER. Bevallen:
A. SpeijkerHoman, d. P. H. de Koo-
kerBuurman, d. L. SimonWiegel, d.
A. BreijerEveleens, z. E. v. d. Post
Verhoeven, z. C. BierenbroodspotDe
Krijger, z. G. van EsRoozendaal, z.
Overleden: Trijntje van Eijk, 1: m„
dochter van J. K. vau Eijk. Hendrik
Mohlen, 78 jaar. wedr. vau G. van den
Boom. Adrianus Wilhelmus, 3 jaar, zoon
van W. J. A. van Rijn en C. Vree
burg. Jan Willem van Bentem, 27 jaar,
gehuwd met A. Kaasjager.
HET NEDERLANDSCHE STAND
PUNT IN ZAKE AFSCHAFFING
VAN DUIKBOOTEN
Blijkens een bericht uit Washing
ton vraagt de Engelsche delegatie
ter conferentie een openbare zitting
ter behandeling van haar dringend
verzoek tot het afschaffen der duik
booten. Frankrijk kan met het En
gelsche voorstel niet aecoord gaan,
daar een mogelijke vermindering van
de tonnenmaat der Fransche groote
schepen door de Fransche woord
voerders ter conferentie wordt vast
geknoopt aan een krachtige positie
ten opzichte van het lcleiue materieel
Naar de correspondent te Was
hington van liet .,Hbld." verneemt
zal Nederland waarschijnlijk, indien
zijn meeDing wordt gevraaga, van
de hand wijzen zich aan een verkla
ring te binden op grond van de ovei-
weging, dat het vraagstuk behoort
tot het gebied eener conferentie van
alle naties met marine-stnjdkrachteu
„Dat is een uiterst belangrijk en
zeer verblijdend bericht, schrijft de
Tijd. Wij hebben het van harte te-
gejuicht, dat vijf groote mogend
heden afzonderlijk beraadslagen over
het vraagstuk der ontwapening, om
dat van eenige beperking op dit ge
bied practisch alleen dan iets k.in
terecht komeD, wanneer do grootr
mogendheden het goede voorbeeld
geven door hun strijdkrachten te
land en tor zee te verminderen.Maar
het zou onbillijk zijn, wanneer ,,en
petit comité" door do groote mogend
hoden werd uitgemaakt en gedecre
teerd, welke wapenen de andere na
ties ter verdediging van hun gebied
al dan niet mogen gebruiken. Neder
land kan niet aannemen, dat er „sur
nous et sans nous" over onze levens
belangen wordt beslist.
De strijd-1 tusschen de voorstan
ders van groot en klein materieel is
in Nederland nu definitief opgelost
ten gunste van 't kleine materieel.
In het ontwerp-Vlootwet wordt dan
ook geen groot materieel aange
vraagd.
Het feit, dat de groote mogend
heden ter conferentie alleen streven
naar beperking der bewapening
wijst er op, dat ook zij steeds nog
met de mogelijkheid van gewapende
conflicten in het Verre Oosten wen-
schen rekening te houden. Zoolang
deze mogelijkheid niet geheel is uit
gesloten, zal Nederland, hij gebrek
aan geldmiddelen om groote slag
schepen aan te schaffen, voor de be
scherming van onze lange kust aan j
de Noordzee, zoowel als voor de
verdediging van ons bezit buiten
Europa, mede op het gebruik van
duikbooten zijn aangewezen.
Het kan niet in de bedoeling der
conferentie te Washington liggen,
dit vraagstuk in een handomdraaien
op te lossen,, zonder alle belangheb
bende mogendheden te hebben ge
hoord en men mag hopen, dat een
zoo rechtmatig voorstel om de quaes-
tic te laten uitmaken door een con
ferentie van alle naties met marine-
strijdkrachten, zal worden aan
vaard."
EEN VOORSTEL TOT REGELING
VAN DEN WETTELTJKEN TIJD
Prof. A. A. Nijlaml te Utrecht; be
spreekt in het Ütr. Db). do regeling
van den wettel ij kon tijd en betoogt
daarbij dat het niet waar is,' dat
wij naar de zon leven, zoodat de in
voering van den zomertijd beteekent
dat wij van den plaatselijken zon
netijd afwijken, maar integendeel,
dat wij de bestaande betreurenswaar
dige afwijking althans gedurende
eenige maanden met een uur beken
ten.
Prof. Nijland zou onder voorbe
houd van het beginsel van den zo
mertijd, ht vraagstuk vanden rnaat-
schappelijken tijd anders willen op
lossen. Hij schrijft:
Het oogenblik is naar mijn mee
nig gekomen, om daarin verbetenrig
te brengen. Men voere voortaan elk
jaar op 1 Maart den Midden-Euro-
peeschen tijd (zomertijd) in, op 1 Oc
tober deu West-Euroiieesclien of
Greenwichtijd (wintertijd.)
Laten wij dezen nieuwen wettelij-
ken tijd met den zomertijd vergelij
ken, zooals die do laatste jaren ge-
Mevrouw „Toen je hier kwam, Antje,
heb je me verteld, dat je geen enkelen
mannclijken vriend kadt. En nu, bijna
iederen dag, als ik in de keuken kom,
zit er een man."
Antje„ja, mevrouw, maar dat is
geen vriend van mij."
„Wat is liet dan?"
„Dat is mijn man."
„Ze zeggen, dat radium de eigen
schap heeft, dat er voortdurend deck
;jes van loslaten, zonder dat het geheel
kleiner wordt."
„Kolossaal. Dat is het metaal, waar
van xe geld moeten maken."
regeld was. De oude zomertijd gaf
gedurende nagenoeg een half jaar een
dagelijksehe kunstlichtbcsparing van
een uur, d. i. dus over het geheole
jaar omgeslagen een gemiddeld© da
gelijksehe winst van dertig minuten.
De voorgestelde regeling geeft voor
Amsterdam in dezeven zomermaan
den een winst van 40,5 min., in do
vijf wintermaanden een verlies van
19.5 min. per dag, en dus, over het
geheele jaar omgeslagen, een gemid
delde dagelijkBche winst van 15 min.
De lichthesparing is dus juist dt
helft van wat bij de thans geldende
regeling van den zomertijd wordt be
reikt. Men bedenke echter, dat in do
drie donkerste wintermaanden No
vember, December en Januari, het
lichtverlies praktisch nih'il is, het
geen het jaargemiddeldo van do da
gelijksehe winst van 15 minuten op
20 brengt. In deze maanden toch
komt de zon gemiddeld to V uur 52
min. op. zoodat 's morgens zooveel
wcrlc bij kunstlicht verricht moet
worden, dat men door het achteruit-
zetten van de klok dan weer wint,
wat men 's avonds aan daglicht vcr-
liest.
En dan pleit verder voor de hier
voorgestelde regeling:
1. dat met een verschil van 19.5
min. tusschen den ouden en don
nieuwen zomertijd de bezwaren der
boeren en veehouders voor een groot
deel zullen worden weggenomen, en
2. dat Nederland uit zijn isolement
wordt bevrijd, en zicli zonder de
voordeden van den zomertijd geheel
op te offeren bij het wereldstelsel
aansluit.
HET VERKIEZINGSPROGRAM
DER S. D. A. P.
In een artikel over do bcteekenii
van het verkiezingsprogram der S.
D. A. P. schrijft H e t V o 1 k
„Wat is voor ons de heteekenis
van ons verkiezingsprogram i Het be
teekent Ziehier wat wij zullen trach
ten in de eerstvolgende
vier jaren te bereiken. Wij zul
len dit trachten to bereiken als re-
geeringspartij, indien do uitslag 'Ier
verkiezingen daartoo aanleiding
geeft. En anders zullen wij dezelfde
eischen als oppositie stollen aan de
optredende regeering. Dit is, dunkt
ons, de eenige redelijke en behoor
lijke wijze, waarop men een verkio-
zingsprogram kan en mag opvatten.
Wij doen niet als de anti-revohition-
-nairen, die op hun. verkiezingspro
gram wed er-in voering van de dood
straf zetten, met do zekerheid dat
geen anclere. partij hun aan do verwe
zenlijking van dien bloeddorstigen
eisch helpen zal, zoodat wij hier
enkel een parade-stukje voor de
mannen-broeders voor ons hebben.
Wij döeir ook nietr als de katholieken,
die tegelijkertijd dc koalitic willen
handhaven en toch opheffing van het
!>rócessieverbod en vermindering der
lewapening op hun verkiezingspro
gram zullen zetten. Dit alles is kie
zersbedrog en auders niet. Wij wil
len zijn en blijven een partij der
realiteit en als wij een verkiezings-
program voor de eerstvolgende wet
gevende .periode opzetten, willen wij
daarin rekening houden met dc
waarschijnlijkheid, dat wij nog uicl
aanstonds de meerderheid in di
volksvertgenwoordiging zullen beha
len on in die komende vier jaren du»
nog niet zullen kunnen doen alsof wjj
wél de meerderheid hadden."
Dl RUBRIIK VAN ROIL
Dl RAKKER
HET MAKEN VAN LANDKAARTEN
u De makers van landkaarten heb
ben een drukken tijd door het tel
kens veranderen van landsgrenzen.
Europa is gedeeltelijk als het ware
geheel opnieuw gegroepeerd en de
oude kaart uit onze schooldagen is
onbruikbaar geworden.
Maar welke geweldige veranderin
gen hebben er in de laatste 20 eeuwen
plaats gehad, oein periode, die toch
zoo kort is, vergeleken met den
ouderdom vam de aarde.
De kaart, waarin de Romeinen
meenden de geihieele wereld te hebben
opgenomen, bestond uit de Middel-
landsaho Zee en de landen daarom
heen. In hot Westen was de grens
de Straat van Gibraltar, of zooais
deze toen heette, de Zuilen van Her
cules. Geen Romein uit die dagen zou
er aan gedacht hebben, dat de mo
gelijkheid bestond hier voorbij te va-
Tot duizend jaar 11a den oudergang
van het Bomeinsohe Rijk maakte de
kennis der geografen weinig vorde
ringen. Indie was een soort van
sprookjesland. China had, wat de be
kendheid in Europa betrof, evengoed
op de maan kunnen liggen, Rusland
en Siberie lagen buiten liet bekende
gebied, van het bestaan van Amerika'
werd zelfs niet gedroomd.
Toen, plotseling, kwam de eeuw
der ontdekkingsreizen. Spanjaarden, j
Portugeezen, Hollandera en ten slotte
Eugelechen brachten in zeer korten
tijd nog eens zooveel op de wereld
kaart als daarop in de lange voor
gaande eeuwen was afgeteekend.
Maar zelfs toen waren do kaarten nog
zonderling en gebrekkig. De kustlijn
van Amerika berustte voor liet groot
ste deel nog op vermoedens en met
Afrik-a was het al niet beter. Zelfs
Europa was nog zeer onvolledig en
wanneer de teekenaaTS een open
ruimte overhielden, waarmede zij
jjeen raad wasten, toekenden zij hiert
<n menigmaal groteske dieren en vo
gels om de gaping to maskeeren.
ROEL DE RAKKER
(Daily Sketch, Londen.)
EEN MERKWAARDIG GEVAL.
Dezer dagen is in Engeland een
sneltrein tot stilstand gebracht door
een fazant. Het klinkt ongel 00 fel ijk,
maar de verklaring is als volgt. De
vogel vloog voor de locomotief om
en raakte daarbij een deksel dat de
pijp afsloot waarmee de rem werd
bewerkt. Het deksel vloog er door
den sdhok af, het luchtledig in de pijp
werd verbroken, de rem in werking
gesteld en do trein tot stilstand ge
bracht.
Deze gebeurtenis kan wel als een
unicum worden beschouwd.
DE GRAMOPROON.
Het is van ailgemeane bekendheid
dat de eerste gramofoon door de we
reld met spotternijen word ontvan
gen. De man, die haar het eerst naar
Europa bracht, werd overal uitge
lachen om dit stuk „speelgoed" en
er was aanvankelijk niomand te vin
den, bereid onr hem in de exploitatie
financieel te steunen.
1 Een jaar later kwam men echter
tot andere inzichten en de groote
zangers en zangeressen, die verzoe
ken om voor hot toestel te zingen,
eerst minachtend van de hand had
den gewezen, kwamen nu een voor
leen op hun idee terug en tegenwoor
dig wordt het als een eer beschouwd,
cim „oen plaat te maken".
Langzamerhand heeft de gramo
foon vormen van toepassing gekre
gen, waarvan het publiek nauwelijks
weet. Zij wordt gebezigd voor volks
liedjes over de galieclo wereld te
verzamelen, liedjes, die nooit zijn
opgeschreven, woorden noch muziek.
De Liedjes van het dwergvolk, dat
leeft in de groote boeschen van Ni
geria, zijn op deze wijze maar Euro
pa gebracht In sommige landen go-
bruikon muaiekondc-irwijzots de gra
mofoon bij hun onderricht en zelfs
leeraren in vreemde bal om, terwijl ook
in de schouwburgen het instrument
een belangrijke trol kan vervuil ent
Men bootst ex hot geluid van een
volksverzameling, de stem van een
prima-donna, wapengekletter .lohter
de coulissen mee na.
WANDELEN DE WAREN HU IZEN.
In Engeland werden onUings drie
verdacht uitziende mannen door de
politie ingerekend. Toen zij op het
politiebureau werden gefouilleerd,
bleek het dat zij in het gezamenlijk
bezit waren van:
Drie zilveren oamdelabres, twee
zilveren bekers, een wandelstok met
gouden knop, een reukfieschje, een
zilveren potloodilioudor, twee para-
pluies, vijf jassen, drie vesten, vier
hroekon, vier paar schoenen, oen zil
veren present oer bl advier tabaks
zakken, drie pijpon, 75 sigaxcm, een
breekijzer, een lantaren, twee mossen,
een beitel, een oliekan, een zakmes,
twee stukken kaars en oen reVolver.
Daar is de inhoud van een school
jongensaak nog niets bij,
Tijdens oen voetbalwedstrijd (even
eens in Engeland) ©af een der spelers
den bal eoa gowekiig hardein trap
vlak bij de zijlijn en in plaats dat de
bal in de richting van liet doet
vloog, belandde hij met zooveel
kracht tegen <i-cn neus van een der
toeschouwers, dqt deze. als door een
kogel getroffen, neerviel.
Een politieagent onderzocht dc zak
ken van het slachtoffer, urn eonc aan
duiding van zijne identiteit te krij
gen. Ilij had hiermede een onver
wacht succes, want hij vond niiot min
der dan twaalf goudem en zilveren
horloges.
De maai was een berucht zakken
roller.
DE MOUNT EVEREST-
EXPEDITIE.
De deelnemers aan do Eugelsche
Mount Everest expeditie zijn in hun
land teruggekeerd Zooals bekend,
zijn zij er niet in ges-laagd de be
klimming va.m dezen hoogsten berg
ter wamiA te bee in din en, aangezien
het te laat in lief. seizoen werd. Een
tweede expeditie wordt thans reeds
voorbereid, bestaande voor een groot
deel uit de beste bergbeklimmers die
te vinden zijn. Maar de nu terugge
keerde reizigers hebben toch wel be
langrijke dingen opgeteekend, die
een waardevolle bijdrage vormen voor
de kermis van dit onherbergzame
oord.
Belangrijk© geographieohe en geo
logische gegevens zijn verzameld,
groote hoeveelheden planken en die-
reu werden door de expediie mee
naar huis gebracht.
Maar ook het incnschelijk leven
op het Himalaya plateau is onder
zocht. Sted-ea, dorpen, tccnpels, boe
ren, monniken, priesters, kluizenaars,
allen van het Tibetaansche ras wer
den ontmoet, hun gewoonten, work en
godsdienst bestudeerd, dus al is het
groote doel van deze expeditie niet
bereikt, zij heeft toch zeer nuttig
werk gedaan in dienst dor weten
schap.
