Gemenud Nieuws
Rubriek van den Arbeid.
Bnrnerlpe Stanfl
Letteren on Kunst
Snort en Wedstrijden
ingezonden
Kerk en Scöool
Do Griep.
Dc Amsterdamsche wethouder voor
de Volksgezondheid, dr. F. H. J. Vos,
behandelt in het weekblad „De Am-
nerdammer" de vraag of men niet het
een en ander kan doen tot bescherming
van individu of gemeenschap. Aan zijn
antwoord is het volgende ontleend
Het zijn dikwijls eenvoudige middelen
van verre strekking, die helaas al te
vaak veronachtzaamd worden. Van
groote beteekenis is b.v. het vermijden
van „kouvatten" ia tijden als deze.
Koude vatten staat gelijk met het ver
zwakken van het lichaam, waardoor
iedere vijand meer vat er op krijgt.
Aan den anderen kant brengt de ïn-
fiuenza-bacil een groote gevoeligheid
teweeg en van oudsher gold het dan
ook als een gouden regel influenza
goed „uit te vieren"te vroeg uit
gaan werd menigmaal met longontste
king bekocht. Hoe velen loopen niet
ten tleele of ternauwernood genezen,
of niet lettend op een lichte tempera-
tuursverhooging, te vroeg d« straat
opL".n hoe vcien hebben den tol voor
bun onachtzaamheid op al te gevoelige
wijze moeten betalen I Het jaargetijde is
niet gunstig anders ware een andere
raad ook nog op zijn plaats, n.l. om
veel in de buitenlucht te gaan."
Te Amsterdam krijgt men volgens
>,De Tel." thans den indruk, dat de
influenza-epidemie zéér langzaam af
neemt. In de bedrijven der gemeente
hemen van Zaterdag af iederen dag
meer personen terug, dan zich ziek
melden. Bij de gemeentetram valt dat
flauwtjes te constateerenbij de tele
foon in sterker mate.
Te Hoorn neemt de griep dagelijks
toe. Enkele gevallen van longontste
king komen voor. Sedert eenige dagen
hebben enkele klassen der U. L. O.- en
M. U. L. O.-scholen vrij wegens onge
steldheid der leerkrachten.
STUDENTENRELLETJES. Zondag
avond, tegen den tijd van aankomst van
den Inatsten trein naar Leiden, hadden
eenige Leidsche studenten in de restaura
tie-zaal tweede klasse van het station der
Hollandscho spoor te 's-Gravenhago zich
hoogst onhebbelijk tegen hot publiek ge-
drogen, tengevolge waarvan, juist bü het
binnenkomen van den laatsten trein op
het perron, een formoele vechtpartij is ont
staan, waarbij de studenten ernstige klap
pen opliepen en sommigen met bebloede
koppen moesten afdeinzen. Het treinper
soneel wist ten slotte de vechtende,! te
scheiden. Ook eenige „dames", die zich bij
de studenten bevonden, liopen klappen op.
Ten slotte is de trein met 10 minuten ver
traging naar Leiden vertrokken.
DE SPOOBWEGTABIEVEN. Op een
te Amsterdam gehouden vergadering van
vereonigingen uit Groningen, Drente, Lim
burg en Zeeland, is besloten een actie te
gaan voeren om te komen tot wederiuvoe
ring van kilometerkaartcu. Toveus is be
sloten te trachten op te richten een Al
gemeens Nederlandsche reizigersvereni
ging om de belangen van de reizigers bjj
spoorweg-, tram- on stoombootdirecties
te behartigen.
HET CONFLICT IN OEN
VRIJZ.-DEM. BOND.
Aan den Haaeschen medewerker,
van de Tel. verklaarde de lieer Koeter
„dat een der hoofdzaken van de ont
binding der Vrijz. Dem. partij wat
Sliet betoekent het verloren gaan der
Vrijz. Dem. gedachte te zoeken is
in het feit, dat de partij-secretaris, de
heer Oud, bij de voorbereiding der
candidatuurstelling en de uitwerking
van het referendum slechts één doel
voor oo«-en beeft gehad„Hoe kom
ik weer in de Tweede Kamer".
De medewerker schrijft verder
In verband met al deze conflicten
hebben wij nog even geïnformeerd
naar de juiste cijfers van het referen
dum. De uitslag is opgemaakt volgens
het z.g. puntenstelsel. Het aantal
stemmen, dat iedere candiaat ver
kreeg, werd met een bepaald cijfer ver
mcnigvu'digd. Dit resultaat bedroeg
voor den heer Oud 42612, voor den
heer Teenstra 36679, voor den heer
Ketelaar 36493, voor den heer Van
Beresteiin 33459 en voor den heer
Koster 31354.
Deee heeren verkregen zoodoende
achtereenvolgens de plaateen van 3
tot en met 7. Zooals men weet was de
eerste plaats voor Mr. Merchant en
de tweede plaats voor een vrouw
(Mevr. Bakker-Nortj.
ORGANISATIE VA.N REIZIGERS.
In een Vrijdag to Amsterdam gehouden
Vergadering, waar een negen en dertigtal
voreenigingen en lichamen uit Groninp
Drente, Limburg en Zeeland vertegen
woordigd waren en eveneens van ineo!
king van do betrokken vereenigingon
Friesland bleek, is besloten dat vanuit de
vijf genoemde provincies een krachtige
actie zal worden op touw gezet om te ko
men tot weerinvoering van do kilometer-
kaarten, waarvan do afschaffing een groot
extra nadeel is voor de bewoners dior pro
vincies, welke hen zwaar treft naast de
gewono verduring, waaronder geheel Ne
derland te lijden heeft.
Tevens werd in de bedoelde vergadering
besloten om stappen to doen tot oprich
ting van een geheel Algemeeue Nederland
sche Reizigers-Vereeuiging, die als verte
genwoordiger der reizigers op de spoor
wegen, tramlijnen en stoombootdiensten
door het geheele land met de directies dier
instellingen overleg zal plegen over de
belangen der reizigers en die zoo noodig
ook zal rekwestreeren en proeedeercii om
zekere misstanden opgeheven te krygen cn
om aan het recht van den enkeling tegen
over deze groote lichamen meer nadruk te
verleenen.
Het secretariaat der bedoelde vereeni-
ging is voorloopig gevestigd O. Ebb-straat
44 te Groningen.
EEN MOORD UITGEKOMEN. On
geveer 40 jaar geleden werd de heer Jaar-
sma, hoofdonderwijzer to Broek (Fr.) ver-
wist. Zijn lijk word ecnigen tijd later door
een jager in een boschje gevonden. Men
dacht aan miadaad, doch de justitie vond
den dader niet Het Fr. D. meldt, dat dcSO-
jarige gewezen wegwerker J. L. aldaar be
kend heeft indertijd den heer J. vermoord
te hebben.
GEORGANISEERD OVERLEG EET DE
TRAMWEGEN
Men schrijft ons:
Op 17 Januari jj. is een vervolgver-
gadoriug gehouden tusschen den Raad van
Toezicht op do Spoorwegen, de Verceni-
gmg van Werkgevers op Tramgebied en
do afgevaardigden der personeelorganisa
ties i. z. vaststelling van een reglement
dienst voorwaarden (R. D. V.) voor -'<■
tramwegen. Niettegenstaande de Ned. Vi
zich uit dit overleg heeft teruggetrokken
omdat do Minister van Waterstaat ge:n
verderen finantieelcn steun wil toezeggen,
zal zonder verdere medewerking dezer
ereeniging aan het ontworpen van een
B. D. V. wordon doorgewerkt en
den Minister ter beslissing eon ontwerp-
BJ).V. worden ingezonden.
DROOCMAKINC VAN PLASSEN.
Naar het „Hbld." verneemt zijn uit
de betrokken gemeente- en water-
schapbesturen besprekingen ingeleid
om ta komen tot liet dempen van eeni
ge giroote piassen, gekgon in het ge
bied van de gemeenten llpendam,
Landsmeer en Oostzaan. De bedoeling
is biervan bedijkte polders te maken
en tevens zoo mogeiijk den water
stand in den poltfer Oostzaan en even
tueel in de Bonne Purmerland te ver
iagen.
Met de uitvoering van dit plan zou
veel vruchtbaar land -kunnen worden
aangewonnen.
KINDERKEUKENS IN RUSLAND.
Het dagelijksch bestuur vau het Ncdor-
landscfcc Roode Kruis heeft een som vau
f 24.795.4G overgedragen aau do „Union
Internationale de Secours aux Enfauts"
te Genève, voor dc liiaderkeukeus in Bus
land.
EEN OPZIENBAREND PROCES.
W\j deelden dezer dagen mede, dat voor
de rechtbank te Górlitz in Silczie, het op
zienbarend proces begonnea is tegen gra
vin Elconora von Schlioffor, haar beide
s en nog een drietal medeplichtigen,
die beschuldigd worden dat zy getracht
hebben het kasteel Schlieffenberg in
Mecklenburg in de lucht to laten vlicg'-n,
r de schoonbroeder van do gravin en
diens zoontje woonden en die zy uit den
weg wilden ruimen om zich op dio wyzo in
bezit van de erfenis te stellen.
Het pioces, waarvan men verwachtte
dat het mooilyk zou blyken do schuld van
de beklaagden te bewyzen, heeft j iets cling
een dramatische wending genomen door
de onverwachte bekentenis vau een der
beschuldigden, graaf Hans Uoinrich von
Schlieffen, die bekende, dat liy een paar
slecht befaamde handlangers bad gehuurd
om zyn neef, graaf Gcorg Wilhelm von
Schlieffen, de toekomstige erfgenaam van
kasteel en de grafelyko boziltiugcn in
Mecklenburg uit den weg to ruimen.
Zelden heeft een bekentenis in de recht
zaal meer indruk gemaakt, want de be
schuldiging tegen de grafelijke familie
leek zoo ongehoord, dat hun vrienden in dc
Duitscho aristocratie overtuigd warou, dat
in Eleonora en haar zoom hot slacht
offer waren van een afschuwelijk misvur-
stand, en er was bjj don aanvang doT
zitting een geluid van sympathie door de
rechtzaal gegaan, toen de gravin werd bin
nengeleid, een sterk verouderde en ver
vallen vrouw, die al sinds April in voor
arrest zit en door haar verblijf in do ge
vangenis zichtbaar is aangetast.
Hans en Siegfried kusten hun moeder
do hand en zy omarmde haar zoons ten
der. Het tooueel maakte indruk op de
toeschouwers en daarom verraste de be
,kentenfs van den graaf evenzeer als het
onverwacht inslaan van deu bliksem gt
daan zon hebben.
Graaf Hans, een lange jongen van 2
jaar, vertelde den rechter, dat hij zijn lot
dikwyln vergeleken had met dat van zyn
neef Gcorg. Hjj, Hans, was arm, zijn neef
was erfgenaam van het ryke faniiliegoed.
Toen was bet denkbeeld bij hom opgeko
men om zyn neef uit den weg to ruimen en
hy sprak erover met een koopman, een
„Schieber", die in cocaine en dergolyke
verdoovingeiuïddelen had handel gedreven
on mot wien hy vroeger ook wel eeuB
meel had gehandeld, Hossel gonnaiud. Ily
beloofde dezen 500.000 mark, wanneer
by, Hans, na den dood van zijn oo.a eige
naar vau het landgoed werd, maar dan
moest eerst diens zoon uit ion weg zijn
geruimd. Graaf Hans had daarop anu
sol een voorschot van 26000 mark gege
ven, het laatste geld dat de familie nog be
zat, en deze maak to een plan op. Eerst
reide hy dat hy zich mot veertig con
nisten, die betrokken waren geweest by
den commuuistischen opstand in Saksen,
in verbinding had gesteld tn dal dcre het
kasteel met geweld zouden biuncnndringi
cn do bewoners vermoorden.
Later werd een ander avontuurlijk plan
gomaakt om het hcele kasteed inet de be
woners in de lucht te laten vliegen. Er
werden nog meer personen in het com
plot betrokken, oen gezelschapsdame van
do gravin en oen slotenmaker, een hand
langer van Rössel, Stenschke genaamd, en
ovenals deze iemand die vroeger al meer
malen met de justitie in aanraking was
geweest en in de gevangenis had gezeten.
Deze laatste hoopte voor zich alleen een
slaatje uit het geval to slaan, door zyn
ledeplichtigen to verraden en bjj stelde
den onden graaf Voa Schlieffen van den
boraamdon aanslag op de hoogte. Dezo liet
toon do gangen van zyn schoonzuster en
is nagaan cn liet de handlangers arres-
toeren, toen zo met den trein van Berlijn
naar Mecklenburg wilden vertrekken.
Rössel was m 't bezit van een groot aan
tal dynamietpatronen, genoeg om or don
hcelea trein mee in do lucht te laten
vliegen.
De gezelschapsdame erkende dat zij al
ïen het volle vertrouwen van do familio
genoot cn dat zy op de hoogte was geweest
het plan om graaf Georg Wilhelm te
vermoorden. Do beschuldigde gravin, die
door do medeplichtigen als de ziol van
het complot wordt aangewezen, ontkende
in het beraamde misdryf geweten lieboen
Do rechtbank heeft, naar thans uit Gór-
litz bericht wordt, de gravin wegens aan-
B[ oring tot moord op graaf Géorg IV' j.elni
Schlieffen, pp Sehlieffeaborg bjj Gus
trow in Mecklenburg, veroordeeld tot twee
jaar govangenisstraf en twee jaren verlies
eer, graaf Hans Heinrich von Schlief
fen eveneens wegens aansporing tut ord
sen jaar cn zes niaandcu gevangenis
straf, der. handelaar Rössel uit Górlitz
wegeus aantiemjng van een uitnoodiging
tot den moord en wegens misdrijf tegen
«Ie wet op ontploffende stoffen in 't go-
heel tot drie jaren govangenisstraf en
drie jaren verlies van burgerljjko rechten,
den slotenmaker Herbert Stenschke te
Berljjn, eveneens wegens aauueruiag der
uitnoodiging tot den moord tot een jaar
on drie maanden gevangenisstraf.
Van hier en daar.
sonjging voor LocaalsDOor- t
Naar liet Volk verneemt, zal het on
der de auspiciën van het 1. V. V.
staando Internationaal Sekreta-
ria<at van Arbeidsters eeoi reeks von
enquêtes instellen naar den arbeids
duur voor vrouwen en minderjarigen
in bepaald® bedrijven in verschillende
landen.
Begonnen wordt met een enquele
naar den arbeidsduur voor die catego
rieën in de textielindustrie. Men hoopt
't rapport noa sereed te hekben vóór
het congres van het I. V. V., dat in
April te Rome wordt gehouden.
DREIGENDE WERKLOOSHEID IN
DEN SCHEEPSBOUW.
Het Hibld. meldt, dat daar geen
nieuwe beste'lingen meer inkomen de
Ned. Scheepsbouw Maatschappij te
Amsterdam, welke thans reeds een
490 man heeft ontslagen, geleidie!ijk
tot meer inkrimping van personeel
aal moeten overgaan. Hat ziet er dan
ook naar uit, dat het werkloozen per
centage in deze industrie tegen de a
zomei aanzienlijk zal toenemen
UIT DE MIJN NIJVERHEID.
De directies van de Limburgsche
mijnen hebbm aan de contact-c-••)-
missie voorgesteld het gemiddielde
houweraloon dat thans f 7,20 per
dienst bedraagt, met 1 Maart terug te
brengen op f 7 en met 1 April op
f 6.75. Dc bijslag welke thans f 5 per
gezinslid en per maand beloopt, zal,
volgens het voorstel der directies, over
Maart f 4 en van 1 April af f 3 bedra
gen en uitsluitend worden verleend
voor de inwonende echtgenoote en in
won end® eigen kinderen beneden 14
jaar. Dc directies zijn 'berekl op deze
basés een loonovereenkomst voor drie
maanden, d.L van 1 Maart tot en met
31 Mei 1922, af te sluiten.
DIRECTEUREN EN COMMIEZEN
DER P. EN T.
De vereeniging van directeuren en
commiezen der P. en T. hield een ver
gadering om de verhouding tusschen
de vereeniging en den directeur-gene
raal te bespreken.
Br werd een motie aangenomen,
waarin de vergadering vertrouwen in
die leiding van het bestuur uitsprak
en zeide het als een dienstbelang te
beschouwerndat overleg bestaat tus
schen de bedrijfsleiding en de verte
genwoordigers van het hooger perso
neel. mits ook inderdaad met de mee
ning van laatstgenoemden ern&tig re
kening wordt gehouden.
UIT DE KLEED INCINDUSTRIE.
Da Nederlander schrijft
Wij vernemen, dat de hoofdbesturen
der werknemersorganisaties thans
hun standpunt ten opzichte van de
patroonsvoorstellen heb!-en bepaald.
Dc adviezen der Hoofdbesturen zul
len den leden worden vooreelegd,
w aarop einde der volgende week met
de patroons opnieuw een ramonspre
king zal plaats hebben.
Ofschoon dus nog niets definitiefs
valt mede te deelen. is liet wel Beker,
dat de patroonsvoorstellen in deu
vorm. zooaJs ze ook gepubliceerd zijn,
naar de meen mg van alle hoofalbestu-
Tramwegen ren nie^ kunnen worden aanvaard.
DE UITCETROKKEN TYPO
GRAFEN.
Vrijdag heeft het dag. bestuur van
liet Chr. Nat. Vakvebixnidi vervaderd.
Het bestuur besprak de afwijzende be
slissing wan den minister van binnen-
landsclio zaken betreffende "t niet op
nemen der typografen in de steunrege
ling voor „uitgetrokkeinen". Deze be
slissing werd onjuist en onbillijk ge
acht. Besloten werd zich met een
adres te dezer zake tot den minister
te wenden en van de zienswijze van
het bestuur meddeeling te doen aan
de C. H. en A. R. Kamerclub.
Uit de Pers
In het periodiek „Het Tarief" wor
den ook eenige opmerkingen gemaakt
naar aanleiding van de reeds meer be
sproken circulaire van den minister
van Binnenlandsche zaken. Er wordt
gezegd
..Wanneer het prijstarief wegvalt,
kan tweeërlei gebeuren óf Wel de
prijzen dalen met een 10 k 15 pet.,
waardoor elke winstmarge verdwijnt,
óf wel o.i. de juiste veronderstelling
de prijzen dalen onder invloed der
Duitsche va'uta-ooncurrentie met wel
40 k 50 pet., waardoor met ontzetten
de verliezen wordt gewerkt.
In het eerste geval zal de afzet niet
noemenswaard vermeerderen en dus
de werkloosheid constant blijven. Bij
een gabrek aan kooplust als on het
oogenblik heerscht, krijgt men dus de
koopers niet in de markt door een
nrijsd-aline van 10 pet. vooral niet om
dat men in Dnitschland toch altiid
voor 1/3 van den Hollandsohen prijs
terecht kan.
De opmerking van den minister, d3t
,.bii een prijsdaling de kans op werk
gelegenheid grooter zal worccn", is
een louter dogmatische bewering,,
welke in dit verboni van geen betee
kenis is."
En verder:
Ongetwijfeld zou don het aantal
orders toenemen. Maar dan zou op
elke order een groot verlies worden
geleden, omdat het d'rukkerebedriif
hoofdzakelijk kleinbedrijf is- Van de
1200 drukkerspatroons immers wer
ken ongeveer 800 met minder dan 10
werknemers. Meer dan 100 drukke
rijen werken zelfs geheel zonder per
soneel.
•Indien nu de Nederlandsche druk
ker. zonder 9teun van zijn organisa
tie wordt overgegeven aan de vernie
tigende mededinging van zijn Duit-
sohen collega, wiens productie-kosten
ongeveer 1'4 van de ziine bedragen,
dan zal de harde noodzakelijkheid om
eiken dag aitban3 een boterham te
verdienen, een concurrentie ontkete
nen. waarbij onverbiddelijk een zeer
groot aantal slachtoffers moet vallen.
Talrijke ondernemingen en wel in
de eoretc plaats zij. die groote uitga
ven aan arbeidsloon hebben te be to
ten,zul'en het loodje leggen met als
gevolg.... ontzettende werkloosheid.
InpLaats van op afschaffing had de
minister, ter voorkoming van werk
loosheid, dus juist op h a n d h o -
ving van het prijstarief moeten aan
dringen."
BEVERWIJK. Gehuwd: P. van Hesse-
hngen cn J. G. Bloetnenaaal.
Bevallen: W. Burger-Oldenborg, z.; C.
Teer-vaa Leeuwen, d.; G. Bruyns-Berg-
huis, z.
Overleden: D. van Lint, 10 mnd.
TOONKUNST To Delft is weder
om een afdeeling van de Maatschappij
tot bevordering der Toonkunst ge
sticht, onder leiding van den hear Van
den Boig, te 's-Gravenhage.
MOLIèRE HERDENKING Ook in
den Schouwburg te Dordrecht zal
Mo.iére's geboortedag worden her
dacht. Maandag 6 Februari geeft het
Rotterdamsch Tooneel een vertooning
van Tartuffe, met Hubert La Roche
In de hoofdrol.
De heer W. van der Wijk, voorzitter
van de afdeeling Dordrecht der Al
liance Francaise, zal de vooretelling
inleiden.
WEDSTRIJDPROCRAMMA VOOR
DE MAAND FEBRUARI.
Westtlijk* ifdssling.
Ie Klasse.
5 Februari
D. F. C.Feyenoord.
H. B. S.—R. C. H.
Blauw WitSpartaan.
HaarlemH. V. V.
Ajax-U. V. V.
V. O. C.—V. V. A.
ia Februari
V. V. A.Feyenoord.
R. C. H.—D. F. C.
SpartaanH. B. S.
H V. V.—Blauw Wit.
U. V. V.—Haarlem.
V. O. C.Ajax.
19 Februari
FeyenoordR. C. H.
D. F. C.Spartaan.
H. B. S.—H. V. V.
Blauw Wit—U V. V.-
Haarlem—V. O. C.
V. V. A.—Ajax.
26 Februari
R. C. H.—V. V. A.
SpartaanFeyenoord.
II. V. V.—D. F. C.
U. V. V.—II. B. S.
V. O. C.—Blauw Wit.
Ajax—Haarlem.
Overgangsklasse.
5 Februari
A. D. O.—S. V. V,
SpanaStormvogels j
D. E. C.—A. F. C.
Z. F. C.Excelsior*
V. U. C.—Quick.
Hermes-D. V. S.'t Gooi.
12 Februari
't Gooi—S. V. V.
StormvogelsA. D. O.
A. F. C.Sparta.
ExcelsiorD. E. C.
Quick—Z. F. C.
Hermcs-D. V. S.—V. U. C.
19 Februari
S. V. V.Stormvogels.-
SpartaExcelsior.
D. E. C.Quick.
Z. F. C.Hermes-D. V. S.
't Gooi—V. U. C.
A. D. O.—A. F. C.
26 Februari
A. F. C.—S. V. V.
ExcelsiorA. D. O.
V. U. C.—Z. F. C.
't GooiStormvogels.
Hermes-D. V. S.—D. E. C.
QuickSparta.
'eene spelling op efgen SoutjeT, toen"
vond ik daarin aanleiding, om mijne
or..: ie over verandering in de gangbare
spelling mede te deelen en schreef tot
voorbeeld op het rwarte bord een stuk
uit een voorhanden liggend leesboek in
een werkelijk vereenvoudigde spelling.
Ik nam daartoe, om het toonloore voor
te stellen, de i zonder stip, er op wij
zende, dat het nieuw in te voeren letter-
teeken e:scht, met gemak geschreven
te worden bij de andere letters en dat
ook de Duuscher de stip boven de i
weglaat ©m in zijn Duiisch schrift do
c van de i te onderscheiden. Wat zag
dat voorbeeld op het zwaae bord er
•reemd uitl Ieder lezer kan zoo iets bij
zonders voor zich zien, als hij uit do
d e hij in de hand heeft eeus
gedeelte m die vereenvoudiging op
papier brengt. Bakker wordt dan (maar
denk nu ce stip boven de i weg, le
zer) baker en öaaker wordt baaker. Nog
andere voorbeeldenheben voor heb
ben. glade voor gladde, kefea voor
keffen, brugen voor bruggen, steling
(maar nu de stip) voor stelling, mooge-
hk voor mogelijk, behoorlik voor be
hoorlijk, Dokun voor Dokkum, Staa-
venn voor Stavoren, beerir voor bever,
bivei voor bevel, bromm voor brommen
enz. enz. Nog eens, wat zag het er op
bord vreemd uit 1 Toch stelde
een der leerlingen mij voor, eens in
deze spelling een stuk aan eene der
couranten toe te zenden en toen ik
daarop antwoordde, dat mij de plaat
sing er van niet zou gelukken, aange
zien geen drukkerij i's zonder sc:p in
hare letterkast voorhanden heeft, meen
den de jongens, dat het toch te pro-
beeren was, daar immers eene letter
gieterij verbonden was aan eene in de
nabijheid gevestigde drukkerij eener
bekende courant. Ik heb er evenwel
geen ernstige pogingen toe aangewend
en ben met mijne leerlingen bij do
schrijfwijze van De Vries en Te Winkel
gebleven, hoewel ik niet om het vicem-
de uitzicht zou schromen, eene andere
spelkng te volgen, als die door landgc-
nooten cn vreemdelingen zonder het
leeren van regels met uitzonderingen
gemakkelijk kon worden toegepast-
Vóór te eindigen, M. de R„ wil ik op
merken, dat ik in dit schrijven het al
leen wilde hebben over spelling,
over geslachten. Wie der lezers
durft een consequent doorgevoerde ver-
oudiging aan, als boven aange
duid?
EEN OUD-LEERAAR.
Van Ingezonden 3tnkkon, peplaatst of
niet eeplaatst, wordt de kopie den inzender
let t-rneeegeven
Voor den inbond dezer rnbriek sielt do
Redactio zich niet aansprakelijk.
OVER SPELLINC.
Mijnheer de Redacteur.
Sedert de professoren Kluyver en
Muller hunne voorstellen tot spelling
hervorming bij de Regeering hebben in
gediend, is over deze quaestie in ver
scheiden dagbladen menig woord ge
schreven. Zoo verscheen o.m. twee we
ken geleden in de „N. R. Cl." van de
hand van den heer Goedewaagen een
in feuilleton-vorm geschreven artikel,
hij tn tegeD de vereenvoudigde
spelling Kollewijn èn tegen de voor
spellen van bovengenoemde hoogleer
aren zijn bezwaren te kennen gaf. Het
komt mij, oud-leeraar in Nederlandsch.
voor, M. de R., dat ook de lezers van
uw blad ia de spelling-quaestic genoeg
belangstellen, om eens te vernemen,
waartoe de consequente toepassing van
re vereenvoudiging ai voeren kan.
il daartoe iets mededeelen uit mijn
ervaring bij een toevallige gelegenheid
tot toepassing eener vereenvoudigde
spelling.
Om dezelfde reden als de zooevcn
•ermelde heer Goedewaagen, was ik
ïooit ingenomen met de spelling Kolle
wijn zij gaat mij n.l. niet ver genoeg
verplicht ook hare schrijvers om
eenige regels, zelfs met uitzonderingen,
kennen. Ik meen, dat het noodig,
maar dan ook voldoende is, dat ieder
letterteeken zijn eigen, eeaigea klank
'oorstelt cn dus de volkomen klank
door het dubbele, de onvolkomen door
het enkele teekea moet worden aange
duid. Maar tol welke consequenties
komt men dan al niet! Waar toch aa de
volkomen en a de onvolkomen klank
tellen, kan verdubbeling van den
medeklinker vervallen. In plaats van
bakker schrijft men dan baker en in
plaats van baker komt baaker. Maar
dan is mcu er nog niet. Als toch ee de
olkomen klank voorstelt en e de onvol
komen, als in bek, dan vervult ia bo-
•eageplaatste woorden baker en baaker
le e een anderen dienst. Zij
duidt èn toonlooze èn klank-
hebbende aan en noodig is het dus,
r het toonlooze een eigen teeken in
•oeren, wil ieder teeken zijn eigen,
eenigen klank of ook geen klank
voorstellen.
Toen eenige jaren geleden mij bleek
bij het corrigeeren van opstellen, dat
enkele leerlingen de pedanterie hadden
|uitgchaald. om, naar zij meenden, de
spelling Kollewijn toe te passen (naar
zij meenden, want hun schrijven toonde
9 V. „Ut TIJDGEEST".
uekkinq van 950 nummers len over
staan van notaris A. G. MULilE.
Maandag 23 Januari 1922.
PiQsvon/SCCCO 4323
100C 8566 14580 1690419408
*001022 3548 8623 14426
18566 19449
200 lu70/ 12997
IOC 606 2283 3307 4493
8755 8873 13998
Piljten van 1 90 ei%en %eld.
71 2PS2 7i58 97i7 12951 15132 16969 19210
92 3007 08 91 100o2 13190 34 1/308 72
193 13 tl 92102SÜ 13.56 40 90 19312
201 3169 5551 9b 10380 1:590 152SJ 174CO 84
28 75 5728 798/ 10c92 13621 15323 1/535 19590
'42 33c4 45 t047 10736 13735 15443 59 19/26
47 94 5920 81 92 13811 63 77 19881
858 34b 1 5940 8235 I03U5 14130 8/ 17654 20062
80 y5 6121 8348 1100J 37 15520 91 98
1C21 3697 6361 56 11132 89 8ü 17711 20121
1303 3776 04/1 8417 35 1419b 155" 6 15 79
513940 t5l2 8842 11238 14218 I59I0 17849 93
79 4108 üoOö 8953 93 68 16098 18258 20559
1463 4233 0 9Cb7 113LO 6y 16204 93 20Ö52
76 4380 C7Ö3 9254 11581 14200 82 184U820-01
1654 44C1 6871 89 11710 9 16320 1:567 28
1/73 4527 89 9344 21 51 47 80 31
1807 38 65UO 6b 11847 80 60 18601 20921
1975 4884 43 9429 51 144U8 16445 13
2U7/ 4925 80 71 83 78 50 18
2101 54 7010 0504 11972 14556 16-03 27
83 60 7184 25 12U214645 20 72
23/2 63 73/0 55 12480 62 66 18813
2410 74 t6 94 12081 14767 167/5 ltyuo
43 503o7511 £667 97 14849 78 19115'
2:23 5307 7752 fcU 1272o 14990 16641 71
Laler aflosbaar.
53 2367 4440 6935 9514 120:0 14725 16799 18938
b5 2424 70 S8 17 121.9 3o 16203 53
88 2o 4550 7025 95 44 93 36 61
97 40 63 07 98 7014860 55 63
lc9 £514 411S S6 £633 90 32 170^4 84
243 73 22 7133 5912282 33 20 190O1
52 77 4702 43 9770 12357 52 17149 20
54 2662 8 16 9839 /j 54 i2 36
/7 5 £5 7278 73 12419 82 72 98
87 46 4855 7335 82 ~2 14Q25 91 19|UU
94 56 04 74lo IOC'37 6] 5717215 14
444 94 68 Ja 52 ?415CC'o 43 25
<5 96 70 ^4 63 125D 21 49 97
£04 28/2 4 61 61 64 16 62 59 1921 j
16 75 91 94 61 55 66 68 21
49 78 5709 75u7 lOUö 12C93 84 69 6s
6c5 2908 41 76-3 48 i2/3i 15103 9u 19333
48 5181
37 4) 5273 7e721C204 83
44 51 76 76 14 12545
8c 3U.0 £300 77 19 57
8 5405 7925 35 75
37 103-/ 12&07
7c4
70 21
84 45
12173.0 40
80 0/ 72
88 63 82
9017403 19410
•200 29 12
53 22 3j
1IO424
91 81 66 to 69 ho 19524
520 89 9J 1cC64 95 54 U622
24 9310565 6515320 68 29
5/ 8003 lix*Z4 92 28 17547 46
72 5 32 13204 51 -2 96
H 6/19710
y7 eo 9j
VI
44 £616 61 10719 89154U 17c0l 95
50 c4 66 41 cB *<2198:3
53 47 S3 43 7 40 63 65
14 83 51 8123 5j 20 92 73 63
43 89 03 33
70
43 15:00
73 332J 75 4210803
93 li £7:7 94 9 50 72
1217 51 5 4 9 7 4 7/ 15615
co 53 5:37 8242 'n 1342/ 43
1339 344 J 51 65 109-3 9 15753
69 £9 98 6/ 96135I6 08
83 9» 5931 83L8110D
95 35.5 02 68 <5
14// 6 85 8404 9l
1527 41 6C33 20 11152
48 U223
82
55 59 34 74
23 70 17846 10
42 82 50 20116
4/ I5SU9 51 3J
I7sc0
85
31 77
.61 85u3 llcOb 13593 IÖXD 73 20216
163y 81 78 29 22 13/51 9 181..0 2Q320
67 2659 6137 8ÓU2 cl 93 4i CB 2I
td 99 4 7 37 Öoi;-824 66 97 3j
93 3764 bü 63 1UL9 t2 75181:4 44
92 tó 93 11 60 82 13257 52
I7i3 38d 6217 8743 92 97 16IU 18.-6
22 37 OJ 8802 U5:Ü 1390© 41 1' 66
11 02 39 61 31 6/
7! 92 96 33 8/ 65
- - .'420494
18 72 4b 4: 11623 14095 1628/ 1842.1 AI509
31 94 64Al 65 4b 14HI 1030Ó 29 la
32 4026 34 Si 76 78 9 51 22
50 c0 50 84 7814215 3818513 2/
88 38 6509 8926 97 32 53 25 73
ïc'4 01 u 5011737 49 69 26 t4
JU 74 22 75 39 99 bo 3320/53
23 tO 50 90:4 64 14501 166:3 co 57
44 4115 73 39 78 - 9/186:5 72
105 17 t2 9161 t6 11 I65bj 5020S3J
42 42/9 6töö 2011825 86 53 9o 70
53 90 18 9227 48 1443/ 7c 18713 y5
56 94 3/ 3J11922 j/166c9 ^20.43
60 4305 67.5 52 .O 48 32 53
2228 25 4C 69 54 57 39 18824
- - 6/ 14513 55 cS
2330 4401 79 9347 82 20 63 32 r
8 6ÉM5 8312062 U6J0 92 «4
35 49 942/ 3a 50 1672U18824 j
36 6£08 76 52 74 73 3;
Vorige lüsl stond I30lC?ü nut. 130,3MI0
Z. B. Paus Bmeiiictns IV f
De particuliere correspondent van
„De Tijd" meldt van Zondag
Evea vóór half vier had de overbren
ging jiiaats wan hel stoffelijk over
schot des Pausen uit de sterfkamer
naar de troonzaal.
De stoet werd geopend door Zwit-
sersche garden, gevolgd door com
mandanten van de Paladijnsche garda
gcLeim-aaimoczcnicrs, geheim-kamer
bccrca met kappen en degen, de ih-
jordouius Mgr. De Samper, dragees van
dc i-edia tact kaarsen cn acht edel-
wachten, die dc baar droegen, waarop
het lijk van den Ji. '.'ader i.i pauselijk
gewaad.
Achter de baar schxcdeu de neef en
verwanten vaa den Paus met ticu kar
dinalen, vele bisschoppen cn kanunni
ken met Prins Chigi. maarschalk van
het Conclaaf. De stoet werd gesloten
>or eenrge peletons der ©delwcahten.
In dc gangen cn zalen van het Va ti
taan knielden vele toeschouwers eer
biedig neer. Nadat het stoffelijk over
schot onder de baldakijn in de troonzaal
was geplaatst, zegen-len alle kardina
len het lijk. en werden de leden van
het Corps Diplomat iQuc tot het praal-
bed in de troonzaal toegelaten.
Deze correspondent seinde 1 oorts 3
Maandagochtend stroomde de menig
te toe om haar eerbiedige holde te b
tuigen aan het stoffelijk overschot di
Pausen la de aangrenzende kapel wor
den H.H. Missen opgedragen.
Te negen uur had de overbrenging
plaats naar de basiliek. Dc stoet weid
gevormd door de Zwitsers cn dc Pa-
iadijnschc wacht, den Kruisdrager, do
penitenciers, de cdclwacht. de dragers
an het lijk, de famikciieden, het diplo
matieke korps en dc kardinalen.
Bij den ingang werd het lijk ontvan
gen door het kapittel der basiliek eo
hadden de liturgische gebeden plaats*
Het praalbed is geplaatst in dc II. Sar
cramcntskapel. waarvan het hek is go.
sloten. Op het Sint Pietersplein b»
eegt zich een dichte menigte cn is een
talrijke troepenmacht opgesteld. Do
laggcn waaien halfstok met rouw
floers.
Nog meldt deze corr^sponae:'..
In sprak een hooge persoonlijkheid,
die mij zcide „Bencdictus XV zou nog
leven, indien dc zorgen voor de regee
ring der Kerk cn het welzijn de»
menschheid hem niet zoo zwaar had
den gedrukt. De wereldoorlog echter en
de verschrikkingen, die hij niet teger
kon houden, hebben hem vóór zijx
yd gesloopt. Dikwijls tndens de vree
sclijke veldslagen, vonden zijn ver
trouwelingen hem in tiaucn."
Naar men uit Brussel aan „Dc Tijd"
meldt, wordt in een parttcunliere cor
respondentie van dc „Librc Belgique"
nog gemeld, dat Z. H. Paus Bene-
diclus Zaterdagavond tot een der go-
neesheeren, die weigerde zich ter ruso
begeven, zeide „Ja, toch rusten,
gij zijl oud." En 's Pausen neef, die.
niettegenstaande hij zelf 39 graden
koorts had, zich naar hel ziekbed had
gespoed, kreeg van den II. Vader een
rtendelijke vermaning over zijn on
voorzichtigheid cn den raad, onmiddel
lijk heen ie gaan en zich te bed te leg
gen.
Toen Kardinaal Gasparri op 's Pats
sen aanwijzing in de lade van de schrijf
tafel naar het particuliere testamen/
zocht, doch het niet kon vinden, merk
te de Paus glimlachend op „Ge hebs
slechte oogen, geef dc lade maar hier,
dan zal ik zelf wel zoeken."
De deelneming.
Uit BrusselHet hof heeft door den
opperhofmaarschalk Jean de Merode
zijn deelneming doen betuigen aan de
Pauselijke Nuntiatuur. Later kwam do
koningin persoonlijk den Nuntius haar
condolances aanbieden. Daarop ver
schenen de ministers Jaspar, Theunis
en Rusette en het corps diplomatique,
onder wie ook de Italiaansche Pnns
Ruspoli. Een trcceptie in het paleis
in Laken is afgelast.
Uit Berlijn President Ebeit heeft,
aan den apostohschcn nuntius, te Miin-
chen, mgr. Pacelli, namens het Dun-
sdhe rijk een telegram van deelocnnnf
gezonden, waarin hij •herinnert aan het
geen Paus Bencdictus XV gedurende
cn ook na den oorlog heeft gedaan on»
den wereldvrede en het herstel van de
wereld te bevorderen in den ztn van
verzoening tusschen de volken.
Uit MunchenDe Beicrschc minis
ter-president. graaf Nordenfeld, heeft
an den kardinaal-staatssecretaris Gas
parri een teicgram van deelneming go-
nden. waatin hij veiklaart, dat do
dood van den Heiligen Vader een
ar verlies beduidt voor de gehcelo
menschfccid en inzonderheid voor Beie
ren.
Uit Londen Het bericht van bei
©verlijden van den Paus heeft hier di©
pen indruk gemaakt. De klokken var
Roomsch-Kalholieke kathedralen
werden geluid; dc vlaggen werden half
stok geheschen en er werd gebeden
oor het zteleheil van den overledene,
icn officieele kerkdienst zal gehouden
worden op Vrijdag a.s. Het corps di
plomatique en de vertegenwoordigers
der regee ring zullen de Pontificale Mis
1 het Requiem bijwonen.
Aan den Nedetiandschen gezant by
het Vaücaan, jhr. rur. Van Nispen tot
Sevenaer. is telegrafisch opgedragen
de deelneming vaa de Nederiandsche
regeenng te betuigen ter gelegenheid
•an het overlijden van den Paus.
Wegens het overlijden van den Paus
was Maandag aan de verschillende lo-
gatiegebouwen in Den Haag de vLag
halfstok geheschen.
Requiem voor
Z. H. den Paus.
De correspondent van „De Tijd" to
Den Haag seint
Maandagmorgen om half acht droeg
Mgr. Rob. Vicentini, Internuntius van
H. Stoel bij ons Hof. een plechtige
Requiem-Mis voor dc zaderust van
H. den Paus op in de parochiekerk
1 O. L. Vrouw van Goeden Raad,
aan het Bezutdenhout.
Mgr. werd hierbij geassisteerd door
Mgr. Kaldcwcij, secretaris van den
Inter nuntiatuur, cn den welecrw. heer
J M. J. van Rooy. pastoor der paro
chie, resp. als diaken en sub-diaken.
Do overlijdensaete.
De particuliere correspondent van
.De Maasbode" te Rome seint
Het Vaticaan heeft aan de gemeente»
