HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
De Film-Industrie in Nederland
BiÉnlaiÉcfi Overzicht
ZATIRDAG 3 JUNI 1922 VIERDE BLAD
(Nieuw* reeks.)
No. 82
De Hollandia Film Fabriek
Maurits Binger.Van wetensctuppellj ke tot thaator-fllms. Hollarxlla cn
de oorlog. Do kosten van oen film. Op Hoop van Zegon In Parijs. De
Cranger—Binger Productions. Da smaak van het Engelsohe en het Hoi-
landsche publiek. De Hollandia en Amerika. Napoleon en Binger. Da
Hollanders als tilm-acteurs. Y/aarom weigeren Hollandsche tooneeidIVoctles
hun artlsten voor de film te spelen? Do opnemingen In Rapallo.
De jam-industrie in Nederland is vooi
de buitenlandsche markt pas van be
lang geworden na de oprichting van de
Hollandia lrilm Fabriek. En het is haar
directeur, de heer Maurits Binger, die
Biet zijn zeldzaam talent van organisee-
ien deze Nederlandsche film-fabriek op
Jiaar tegenwoordige hoogte heeft weten
te brengen.
In een Haarlemsch blad vertellen, wie
en wat Maurits Binger is, mag eigenlijk
wel overbodig heeten. Wij kennen hem
allen met zijn optimisme, zijn durf en
zijn fantastische vindingrijkheid. Deze
laatste eigenschap vooral is het, die den
heer Binger zoo bij uitstek gecchikt
maakt voor zijn tegenwoordige functie
van hoofdregisseur van een Film Maat
schappij. De film-wereld is de wereld
van onbegrensde mogelijkheden. In
zulk een wereld past volkomen de heer
Maurits Binger, voor wiea als hi)
zenmaal iets wil geen bezwaren of
onmogelijkheden bestaan. Een vondst,
een idee durven uitwerken me: bijna ro
mantische fantasie, het 15 den heer Bin
ger geheel en al toevertrouwd. W'j,
Haarlemmers, weten, hoe M-ouvtts Biu-
ger bij het in elkaar zetten van feesten
gltijd weer iets oorspronkelijks, iets
aparts, iets geheel eigens wist te bren
gen. Dat aparte, ooispronkelfjka ken
merkt hem ook bsj het ineenzetten van
een film.Rusteloos, onvermoeid en steeds
opgewekt is da hoofdregisseur van
de Hollandia Film Fabriek; zijn altijd
bezige geest ontwerpt telkens wear nieu
we plannen en wanneer de „Hollandia
films" langzamerhand eon plaats op de
•wereldmarkt veroveren, dan is dat zeer
zeker in de eerste plaats te danken aan
de activiteit cn de energie van den heer
Binger.
Oorspronkelijk in ïQiz opgericht
voor het vervaardigen van wetenschap
pelijke films, moest men hiermee al heel
spoedig eindigen, omdat dit soort films,
die alleen maar als beginnummers van
eén bioscoop-programma gebruikt kun
nen worden, eer verlies dan winst op
leverde. Reeds een jaar later probeerde
men het daarom al met een theaterfilm
„De levende ladder", een circus-film,
die geheel in de open lucht zonder
atelier dus werd opgenomen en het
eerste groote succes werd voor de Hol
landia en de later zoo bekende Hol
landsche film-ster Annie Bos. De film
werd dadeltik in Parijs geplaatst en men
besloot daarom met het produceeren van
tlieaterfilms .door te gaan. Een vast ge
zelschap van Hollandsche artisten" met
L. Chrispün als hoofdregisseur, werd
aan de Fabriek verbonden cn nu volgt
de serie van Hollandsche films met
herhaaldelijk Haarlem als centrum
die bij het Nederlandsche publiek een
zoo groote renommee hebben gekregen.
De heer Binger begreep echter zee:
goed, dat van de Hollandschè markt een
film-fabriek onmogelijk kan bestaan en
het streven was dan ook van het begin
af op het verkrijgen van een vast afzet
gebied in het buitenland gericht. Men
hoopte vooral, dat het typische, het
„eigene" van Holland een groote at
tractie zou zijn. Reeds spoedig had men
het gewenschte contact met het buiten
land en het onverwacht groote succes
van „De Vloek van het Testament", een
film, waarin Annic Bos en Willem van
der Veer de hoofdrollen speelden en die
over de heele wereld is gegaan, opende
voor de Hollandia Fabriek zeer hoop
volle perspectieven. Maar toen brak in
1914 de oorlog uit en daarmee begonnen
tegelijk voor do Hollau-lia Fabriek de
moeilijkste jaren. Het bunenland werd
vrijwel geheel voor de Hollandsche
film-industrie gesloten. De groote da
ling van de valuta iu de centrale staten
volgde en de landen, die dc beste afne
mers waren, gingen voor de Holland
sche industrie verloren. Een tijdlang
heeft men toen uitsluitend voor het
binnenland moeten werken en wij dan
ken er zeer goede, specifiek Holland-
iche films nis „Majoor Frans" aan,
snaar op den duur bleek dit niet rendabel
genoeg. Hel pabbek stelde al hooger en
hooger eischeu, de otok-«teu stegen b:j
den dag en het afzetgebied in Nederland
Is niet groot genoeg, dat ooï maar één
maatschappij deer.'.-.a zou k-.i-icen be
staan.
De heer Binger vertelde mij, dat de
kosten van een volstrekt niet buiten
sporige fifiu vnrëerea tusschen 50 000
en 150.000 guidee. Nederland kan deze
kosten nooit goed inak»a. Voor e-m
film, die een eer groot succes neef:,
kan men voor binnenland en de ko
loniën doorgaans met 3 copieën vol-
staan. Dat dit vaa geea beteekenis is,
zal men onmiddellijk inzien, wenueer
men rekent, dat ve.a een f.im ais „De
Vloek van het Testament", dvo iu het
buitenland „er in ging" all-eea 52 co-
pieën moesten w>rdea geleverd. vVat
is Nederland met /(ja 220 bioscoop thea-
ters, vergeleken bj Engeland met ztjn
6000 theaters cn Amerika, dat er zelfs
meer dan 27000 telt. Het is dus zeer na
tuurlijk, dat eeD film-fabriek, d-'e ii-
nanciëel wil rendeeren, a.lerv<rst oj,- hei
buitenland moet werkea. Do oori.og
deed Oostenrijk en Duitschland voor de
Hollandsche film-industrie vrijwel ver
loren gaan en Engeland bleef dus fei
telijk alleen over. Maar in Engeland had
den onze films geen succes, omdat de
Engelse-hen de mentaliteit van de vreem
delingen niet kunnen genieten.
Men vond het Hollandsche werk in
Engeland technisch zeer knap, maar
men kocht het niet, omdat het genre
en het spel der Hollandsche artisten
niet genoeg in den Engelschen smaak
vielen. Het is bijvoorbeeld wel opmerke
lijk, dat het grootste Nederlandsche
succes „De Hoop van Zegen", een film,
die in ons land avond aan avond weer
voor uitverkochte 2alen ging, noch in
Amerika noch in Engeland kon worden
geplaatst, Pas sinds kort wordt zij ia
het buitenland Frankrijk, Zwitser
land en nu ook in Engeland ver
toond, maar van een overweldigend suc
ces, zooals hier, is geen sprake.
De heer Binger toonde mij een groot
gekleurd reclame-billet van „La Bonne
Èspérance", dat in Frankrijk wordt ge
bruikt. Het moet op Hollanders, die dit
billet toevallig daar op de Parijsche bou
levards hebben zien hangen, een eigen -
aardigen indruk hebben gemaakt, onze
brave Kniertje met haar zorgelijk ge
zichtje daar in een stoel te zien zitten
met Jo Annie Bos aan haar voe
ten en Geert Willem van der Veer
staande tegenover haar. En zij zullen
zeker even hebben stil gestaan en niet
zonder emotie hebben gelezen: „Ma
dame BoerVan Rick, la grande tra
gédienne bollandaise dans La Bonne
Èspérance (Diame de la Vie maritime"
(Mevrouw BoerVan Rijk, de groote
Hollandsche tragedienne in Do Goede
Hoop, drama uit het zeemansleven).
De heer Binger heeft begrepen, dat,
wilde hij de Engelsche markt veroveren,
hfj ook aan den Engelschen sin aak
moest voldoen en dus met Engelsche
artisten moest werken. Hij engageerde
daarom Engolscho acteurs en actrices
en daarmee is de Hollandia Film Fa
briek tegelijk een heel andere richting
uitgegaan. Door speciaal voor de En
gelsche markt te gaan produceeren, is
het Hollandsch cachet er wel eenigs-
zins afgegaan, al komt de Hollandia
ook nu en dan nog met een film
zooals thans „Mottige Janus" die
meer speciaal voor het binnenland is
gemaakt.
De eerste Engelsche film, welke Hol
landia produceerde, was ,Joy" met in
de hoofdrol de „little René", een film-
acteurtje van 6 jaar, dat door de bepa
lingen van de Arbeidswet niet meer in
Nederland mag spelen. „Joy" had da
delijk succes en werd o.a. door de
„Gaumont Compagnie" een Fransche
maatschappij gekocht. De eene En
gelsche film volgde op de andere, maar
nog steeds bleven de gouden bergen
uit, die men zich er van gedroomd had.
Totdat eindelijk de aandacht van een
der grootste film-verhuurkantoren van
Engeland Granger's Exclusives Ltd.
op het werk van de Hollandsche fa
briek is gevallen. De heer Granger stel
de den heer Binger voor samen te wer
ken en er werd een contract gesloten
voor het maken van 20 films, die als
.GrangerBmger-production" in de
wereld zouden worden gebracht. Van
deze 20 films'zijn er thans 10 reeds ge
reed, waarvan ,.De lach en do traan"
en „De zwarte Tulp" de meest be
kende zijn.
Wel heel opmerkelijk is het, dat de
Engelsohe films van de Hollandia-fa-
bnek in ons land slechts een zeer ma
tig succes hebben, wanneer er geen
Hollandsche artisten in medespelen. De
heer Binger vertelde mij, dat de film
„Een lach en een traan", een der
grootste successen van de Granger
Binger-Production, die in 22 theaters
in Parijs tegelijk heeft geloopen en
door Pathé voor Egypte, Zwitserland,
Duitschland, België, Spanjo en onze
koloniën was aangekocht, alleen maar
in Amsterdam en Haarlem kon worden
geplaatst. „The Skin-Game" van Gals
worthy, waarvoor een apart atelier in
Engeland was gehuurd en dat door de
zelfde artisten van de oorspronkelijke
bezetting in Londen was gespeeld, een
film, die alleen in Engeland 150.000
gulden opbracht, was in Holland zelfs
niet te verkoopen. Do smaak van het
Hollandsche bioscooppubliek is heel an
ders dan van het Engelsche. De Hol
lander wil, volgens den heer Binger, in
de bioscoop meer emotie dan de En-
gelschman of hij wil een film, die spe
cifiek „Hollanclsch" is, zooals nu weer
„De Jantjes", die op bestelling van de
■heeren Benno en Pcnley door do Hol
landia is gemaakt en thans een rcus-
acmigen bijval heeft.
Do heer Binger is tevreden met het
succes in Engeland, maar op den duur
is het uoodig hei terrein nog meer u:t
te breiden. Engeland is zóó overvoerd
van films hoofdzakelijk van de Ame-
rikaansche markt aat de meeste
films i'A jaar moeten blijven „liggen",
voordat zij vertoond kunnen worden.
Daatom tracht de Hollandia Fabriek
thaas vasten voet te krijgen in Ame
rika, dat met zijn 27000 bioscopen na
tuurlijk voor iedere Maatschappij het
land van belofte is. Wat de film-indus-
irie ia Amerika beteekent, kan men
ougev-oer nagaan, wanneer men be-
iouk:, dat alleen in Los Angelc-s van
een be.-aPrisg van 600.000 2ielcn er
1G0.000 aan de film-fabrieken verbonden
z-jn In Amerika sohijnt men echter uit
gekeken in het eigen land en er is da.u
zco vertelde mij de heer Binger
een gico»e bAoefte aan iets anders.
Vósk zes van de beste films van Gran
gerBmgor-PioducU0n zijn in Amerika
chaos zeer moois contracten afgesloten
en men hew/t daarom besloten, behalve
met Engelsche en H.itlaudsche artisten
o«k met Amerikaicacha acteurs en re-
gwjsuvs, die in Amerika naam hebben,
te gaan werken. De Amerikanen worden
deze week in Haarlem verwacht en on
middellijk ral dan worden begonnen
opnemingen in Bciioud o.a. in Volen-
darn te doen. Voor de Hollandia Fa
briek hoep ik, det desa verwachtingen
in vtn-rafUag ruilen gaan. Amerika te
veroveren, ik kan mij begrijpen, dat
deze gedachte Napoleon Binger moet
toelachen.
Napoleon en Binger, de twee namen
zullen misschien in de toekomst ook nog
eens als collaborateurs naast elkander
op de bioscoop-programma's staan. Ver
telde de heer Binger mij niet, dat hem
was aangeboden een „légende drama-
tique" yan niemand minder dan van
den grootea Franschen keizei te „ver
filmen". Er schijnt namelijk jn et-n
museum in Italië een manuscript tc
bestaan van „La Masque Prophéte", ceu
onuitgegeven theaterstuk van Napoleon,
dat alle elementen voor een film in zich
moet bergen. Zoo zal misschien Napo
leon den directeur van onze Hollaadia-
Fabnek nog eens de hand reiken om
met hem samen de oude en de nieuwe
wereld te veroverenj Had ik ongelijk, j.
toen ik schreef, dat de filmwereld dc
wereld van de onbegrensde onmogelijk
heden is?
Op unjn vraag, hoe de NederLund-
scbe acteurs en actrices op de film
voldoen, antwoordde de heer Binger:
„Ey zijn onder de Hollandsche artis
ten verecheidenen, die talent voor de
film hebben. Tot de besten reken ik
met Annie Bos, Coen Hissink, Paul
de Groot, Jan Muschdie juist voor '1
eorst voor de film heef' gespeeld, Wil
lem van der Veeiv en Kbty Kluppell.
De Amerikaansche en Engelsche regis
seurs zijn steeds zeer, tevreden over do
prestaties van de Hollanders. Wat wij
hier echter missen, zijn jonge film-
aotrices.Daarom laten wij die in de
eerst© plaats uit Engeland ou Amerika
konten. Het spelen voor do film eisclit
een heel ander, talent dan het tooneol-
spelen. Voor do film is de eente eisch
natuurlijkheid 1 Hoe natuurlijker hue
beter 1 Het ideaal is bet, wanneer de
spelors gelijken op de personen, die
zij op de film moeien voorstellen.
Daarom is bet ook wenBchelijk, dat de
spelers ongegrimeerd spelen en geen
pruiken of aangeplakte baarden dra
gen.
Soms blijkt het. dat heel gewone
menschen bepaald talent hebben
voor de film te spelen. Een aardig
voorbeeld daarvan heb ik onlangs
weer met het opnemen van „Ds Jant
jes" gehad. Een gewoon burger
vrouwtje uit Haarlem, dac De Jantjes
in den schouwburg had gezien, vroeg
mij om in de film „tante Botje ti
moeder van den „Dolle" te mogen
zijn. Ik heb haar éénmaal laten repe
tee ren en dadelijk was het prachtig
Zij is „tante Betje" op en topgeen
actrice had haar dit kunnen verbete
ren I
Opmerkelijk is het, dat de meeste
tooneeldirecties in Nederland hun ar
tisten verbieden om voor do film te
spelen. Louis de Vries, Royaarda, Van
dei; Lugt Melsert, Van Eijsden, zij
weigeren beslist hun toestemming 1
Nergens anders dan in Nederland za
een tooneeldirectie haar artisten belet
'en voor de film op te treden. Te meei
wekt dit verwondering, als men re
kent hoe laag de gages bij het toonei
in Nederland in vergelijking bij
voorbeeld met Engeland en Frankrijk
- zijn I"
Mocht de heer Binger zich al bek!.:
gen over de tegenwerking van som
mige tooneeldirecties, over de mede
werking, die bij in Nederland van au
toriteiten en particulieren ondervond,
had hij niets dan lof. Voor de opne
mingen van „De Zwarte Tulp" had
men overal de poorten voor hem ge
opend van de tuinen van de Koning
in, het Huis Ten Bosch, het Slot Loe-
versteyn, 't Stadhuis te Haarlem en de
Gevangenpoort te 's Gravenhage. Duin
en Kruidberg van den heer Cremer.
Huize Kareol van den heer Bungc en
het Huis met de Beelden van den heer
Odijk zijn herhaaldelijk te zijner
schikking gesteld. Ook de Mij. Ne
derland en de Hollandsche Lloyd wa
ren steeds tot alle mogelijke medewer
king bereid. In Italié waar men o.a.
te Venetië voor Een Lach en een
Traan een heel bloemenfeest in 00 ver
sierde gondels op Le Canallo Granda
in elkaar had moeten zetten, kreeg
men ook toegang tot een oude buiten
plaats Rapallo, (1) een waar lustoord,
dat meer dan 500 jaar oud is en aan
een ouden Italiaanschen markies toe
behoort. „Dat wij hier opnemingen
mochten doen", zoo zei de heer Bin
ger, „was te opmerkelijker, omdat Le
aan Italiaansche film-ondernemingen
tot op dit oogenblik steeds geweigerd
was 1
In mijn slotartikel hoop ik nog he'-
een en ander over de Haarlemsche
Film-Maatschappij D e P o 1 ygo o n en
de schoolbioscoop te vertellen.
J. B. SCHUIL.
DE POLITIEKE HEMEL IN EUROPA KLAART OP.
E INTERNATIONALE LEENING AAN DUITSCHLAND.
(1) Toen de heer Binger unj dit ver
telde, wist hij nog niet, hoe do naam
Rapallo eenige dagen later bekend zou
worden door het Russisch-Duitsch
Verdrag.
Koloniën
BESTRIJDING VAN TIJCERS.
Do lieer jhr. A. H. W. do Koek,
administrateur der kaffie-ondemc-
ffluig Arnpoe Gadang, in de Ophir-
distrwlen tea- Sumatra's Westkust
getogen, schrijft o.m. als volgt aan
de Pr. Bode:
Van tijd tot tijd duiken er berich
ten op, dat éèn of andere streek on
Java bijzondere belangstelling van
tijgers geniet ,«iat dan opnieuw de
wensclielijkhekl geuit wordt tot het
instellen van premies op het dooden
van deze roofdieren, dun wel dut een
juchtcommonUo order krijgt, ztclt 111
uic streek to gaan oefeimi. Anders
kan men dat moeilijk noemen, want
tijgers laten zied nu eenmaal niet
dan bij hoogo uitzondering door een
jachtcominando vangen. De oenigtr
metc.ode om één tijger te verschalken
is besluiping 01" eon post betrokken
bij een geslagen slachtoffer; vallen'
geven ook wel eenïg resultaat, maar
de liefhebberij om er eiken avond een
gerit of anderzins heen te brengen
guut er bij den kampeng-bevvoner ge-
woonlijlk al heel spoeuig af, zoodut
men dan ook op Sumatra waar
hst mtt tijgers krioelt manigen.
val ziet, doen. gewoonlijk in verval.
Een hevige razzia onder dit ortge>-
dierté is echter in de Ophir-dastric-
ten gehouden op een allcr-eenvou-
digste wijze. Toen de bevolking
klaagde over de toenemende var
kenslaag, werd op groote schaal het
bekende Burch&ttz's Varkensvergift
ter beschikking gesteld. Het resul
taat was niet alleen, dat tk> varkens
bij bosjes 6neuvelden, maar dat ook
dc tijgers, die van de slachtoffers
hadden gesnoept, er liet leven bij
Heien. Het is natuurlijk moeilijk, na
te gaan, hoeveel tijgers op deze ma
nier verdwenen zijn, omdat zo ge
woonlijk op het laatste moment een
rustig plekje in het bosoh zoeken,
maar een feit is het. dat do Ophir-
districten momenteel vrijwel schoon
geveegd zijn.
EEN NIEUWE NOTA AAN DE DUITSCHE RECEERINC,
BURCEROORLOCEN IN VERSCHILLENDE LANDEN.
De politieke hemel in Europa is in
derdaad iets aan 't opklaren.
Een diplomaat, <Lie op weg is zaoh
een .wereldnaam te verwerven, zeide
aan den Parijaoken oorrespondent
van de Telegraaf een van de laatste
daten te Genua, dat het niet slagen
der conferentie aldaar waarschijnlijk
een gunstigen invloed zooi hebben op
het rep&ratievraaestuk en aangezien
dit, laatste vraagstuk voor den
economlschon wotleropbouw
van Europa
van het aliereerete belang js, bestond
er du6 geheel geen iaden naar aan-
ieddang van Genua pessimistisch ge
stemd te zijn.
".en zou bunnen meenen, dat de di
plomaat in kwestie een optimist
quand même is, hetgeen echter aller
minst het geval is en er overigens wei
nig toe doe;. Ztjn, op het torste ge
zicht raadselachtige uitspraak, Is niet
andere dan het gevolg van een klaren
oombinatiezina Immers het geschokte
ciediet van Europa, dat door de con
ferentie van Genua niet verbeterd
werd, kon, op gevaar den grooten cre
diteur Amerika niet nog meer voor
het hoofd te stooten, geen verdere in
zinking verdragen.
De onderhandse)ie besprekingen ie
Genua over het herstel-probleem, die
door het verdrag van Rappallo tijde
lijk onderbroken geweest zijn, werden
ln de eerste Meidagentoen het dui
delijk weed dat men in de Russische
zaken nie ttot een oplossing zou ko
men. weder opgevat. Het onderhoud,
dat in die dagen plaats vond tusschen
LiLoyd George en Sir Worthigton
Evans aan. de eene en Wirth en Ra-
thenau aa ndë andere zijde, en ©enige
malen werd voortgezet, deed dit reeds
vermoeden. Dit vermoeden werd ze
kerheid. toen verluidde, dat de Duit-
sohe minister van Financiën, dr. Her
mes, naar Parijs zou gaan om directe
onderhandelingen met de Heretekom
missie aan te knoopen en dr. Wirth,
ondanks dat Duitsokland officieel te
Genua niets meer te doen had. maar
steeds niet naar Berlijn terugkeerde.
De besprekingen werden daarop ge
lijktijdig te Genua en te Parijs ge
voerd: te Geuna tusschen de verant
woordelijk© leiders eer regeeringen
over het probleem in rijn geheel, be
schouwd in het raam der internatio
nale schulden waarbij het oude
plan van Sir Robert Home van een
dealing der Duitsche schuld in tweeën
door Sir Basil Blackett en den Ita
liaanschen deskundige Giannini ver
tier uitgewerkt is te Parijs tusschen
minister Hennes en Sir John Brad
bury, het Engelsohe lid der reparatie-
oommissie, over een onderdeel van het
probleem, welk onderdeel echter dc
basis voor den uitbouw der G-enue©-
sclie plannen moest vormen.
Dit onderdeel van het probleem, dat
het in evenwicht brengen der Duitsche
■eating etn het, tegencMm van d©
lore inflatie der mark betreft, ia
door het antwoord van Duitschland,
dat overhandigd weid, in principe tot
oen oplossing gebracht. Dat deze op
lossing mogelijk geweest en een ac-
courd tot stand gekomen is nog juist
voor het verstrijken van den 31ster.
Mei welke datum door de Herstei-
oommissie in haar brief van 21 Maart
als uiterste termijn gesteld was, dat
Duitschland rich bereid oest verkla
ren aan verschillende voorwaarden te
voldoen moet men niet beschouwen
als uitsluitend het gevolg te zijn van
de onderhandelingen van dr. Hermes
te Parijs, doch moet men in het
erooter verband der Genueesche be
sprekingen zien.
De namen W'orthington Evans,
R'aoketf, Bradburv. waarvan vooral
de beide laatsten van don beginne af
er gmet het reparaticproblcem ver
bonden geweest zijn, staan er borg
voor. dat zoowel te Parijs als te Ge
nua van éénzelfde gedachtencentrum
uit geredeneerd is.
Iu dien brief van Wirth van 29 Mei
is daarom een wending te zien, het
begin van een nieuwe periode waarin
liet reiM-ratieproblcom door gemeen
schappelijk overleg en gemeenschap
pelijk acooord geregeld zal worden.
H-et ie nog slechts een begin de Pa-
kijsche couranten leggen cloar don na
druk op doch dit begin is mogelijk
geworden door de te Genua verwekte
stemming <31 is als zoodanig als het
eerste werkelijke tastbare resultaat
der internationale, economische con
ferentie te beschouwen
Zooals by elk vergelijk het geval is,
zijn beide port-gen elkaar tegemoet ge
komen. De Herstelcoiamisaio heeft Ïu3i
eisch van de onmiddellijke invoering vaa
nieuwe belastingen, ten bedrage van 60
milliard mark, laten vallen, terwql
Duitschland daartegenover do controle
der waarborgconmiixsic iu zake zijn ont
vangsten eu uitgaven aanvaardt. Dit deel
vau het Duitsche antwoord op de be-
bcsprokangen van minister Hermes met
den iuspectour-generaal der bekistingen,
Mancière, voorzitter der waarborg com
missie, terug te voeren.
Dat «le Duitscihe nota niet oen eenzijdig
aanbod, doch
©311 werkelijk accoord
is, moet uit de mededeeling afgoleid
worden dat het een byna woordelijke we
dergave is vtui het vcroglyk Hcrates-
Bradbury wat zjjn eerste deel even
wicht. der ink.misten cn uitgaven on ver
hindering der verdere inflatio en van
het vergeljjk Her,: eo-Miuiciêro wat zyn
tweede deel de üinuncieelo controle
der geallieerden betreft, welke beide
vergelijken door do HersUc-onmüssie in
hun geheel goedgekeurd zjjn. Uit het ant
woord dier commissie zal dit overigens
«poedig blijken.
Een feit, dat tot optimisme steint, is in
ieder geval, dat op dezen 31en Mei, welke
datum door velen met YTeea tegemoet ge
zien werd, de Parysche jiers over de ge-
beele linie de nieuwe phase, waaria het
reparatieprobleeni getreden is, met ge
noegdoening en niet zonder verwachting
begroet. Dit is zeer voorzichtig uitge
drukt, even voorzichtig uitgedrukt, even
voorzichtig en gereserveerd als do be
groeting van verschillende organen als
,,1'Echo de Paria" en ^l'Echo National'"
is, die het antwoord van Wirth lil do
eerste plaats uit den angst voor de sanc
ties verklaren.
Men wil veelal ook nog afwachten, hoe
de commissi0 van bankiers, die over de
mogelijkheid VAn
eon internationale leening
aan Duitschland
beraadslaagt, op de Duitsche nota rea-
geeron zal. Deze commissie heeft zich,
zoor terecht, tot nu too in groote zwijg
zaamheid gehuld. Do twee communiqué 'a
hebben niet veel licht gegeven. Het is
mogelijk dat de wül tot saineering der fi
nanciën, wuaruan in do nota uiting gege
ven wordt, haar dusdanig gefundeerd
voorkomt, dat daarop met voldoende ze
kerheid voor de nieuwe houders van
Duitsche schuldbewijzen voort te bouwen
is. Dan zou inderdaad een belangrijke
stap voorwaarts gedaan zjjn, die nieuwe
vergezichten opent.
De toekomst zal hiervoor spoedig het
licht doen schyaon. Ycorloopig k&a men
met vreugde constateeren, dat de 31e
Mei in een stemming vaa vrede en hoop
verloopen en de mark, of m-a.w. het ver
trouwen in Duitschland op alle beurten
gestegen ie. Dit moet voor een voornaam
deel op de te goed zydc der Tekening van
Genua geschrev cnwordeu.
EEN NIEUWE NOTA DER COM
MISSIE VAN HERSTEL.
zal aan. Duitschland gezonden worden,
waarin wordt uiteengezet, op welke
wijze zij de oontrole over de Duitsche
financiën denkt uit te oefenen.
De Connnis6ie ia besloten, om geen
enkel misbruik aan Dtiitechland toe te
staan.
Volgens de Matin" zouden verschil
lende leden der conferentie van ban
kiers hebben voorgesteld, om het be
drag der eohadoloosatoiling te verla
gen.
Het was echter onmogelijk voor
Frankrijk, om op dit voorstel in te
gaan, omdat de eeniec inogeilijke com
pensatie voor deze ooncassie een ver
lawine van eigen ooriogseohuld zou
kunnen rijn, en noch de Vereenlgde
Staten noch Engeland iets van haar
vorderingen zouden willen laten val
len.
Een ander voorstel was, uitsluitend
een leenmg van vier milliard goud
mark uit te geven, int bleek echter
eveneens onaannemelijk te rijn, want
volgens de wijzo waarop het bedrag
dezer ieomng verdeeld moest worden
zou 1400 miliioon worden aangewent
voor het herstel van Duitschland, een
milliard voor de Belgische prioriteit,
een milliard voor de kosten van het
Amerikaansche bezettingslege:-, en
slechts 400 ïnillioen aan Frankrijk
komen.
De Duitsche rijksminister voor Eco
nomische Aangelegenheden, Schmidt,
hield een red©
ovor do economische
toekomst van Duitschland
waarin hij Betoogde, dat er geen twij
fel over bestaat, dat op het oogenblik
waarop de bj.ljetten.pers wordt stilge
legd en Duitschland zijn begrooting
in orde brengt, de dalende tendens
van de mark ©en einde neemt. D© rege
ling van de kwestie der schadeloosstel
ling moet voor langen tijd geschieden,
en zoo mogelijk definitief rijn. Het.
blijft echter de vraag of het bedrag
der sehadü'ooMteliing in die mate zal
worden verminderd, dat Duitschland
daarnaast de rente en amortisatie van
een groote lecnitig kan betalen.
Duitschland zou er mede geholpen
zijn, wanneer liet allereerst een lee
ning verkrijgt voor co mg© j$ren. Het
heeft voor enkele jaren bewegings
vrijheid noodig. Een plotselinge stij
ging van de mark zal wel niet moge
lijk ziio dit zal geleidelijk geschieden.
Een stijging zou ongetwijfeld nedeelen
veroorzaken, maar ook leiden tot het
goedkooper worden der levensmidde
len. Deze crisis zal Duitschland niet
oötioopen.
Er bestaat nog steeds een groot ver
schil tusschen binnen landsche en bui-
tettlandeolio prijzen, doch wat het be
ginsel der meest begunstiging aan
gaat, 'bevindt Duitschland rich in nog
grooter moeilijkheden, omdat Duitsch
land bijna nergens de meest-begun-
stigigang geniet en de landen met hoo
ge valuta zich door hoog© invoerrech
ten tegen den Duitschen invoer meeneu
te moeten beecrermen.
De minister was echter van meefting
dat Duitschland tcu slotte deze moei
lijkheden zal weten te overwinnen.
Duitschland onderbande* op ht'.
oogenblik over handelsverdragen met
Litauen, Polen en Spanje. Te Genua
hebben Engelsche, Italiaansche en Ja;
pansch© del jgatlee openlijk verklaard
dat het noodig is om het principe der
meEs.'. begtmstiging weer in eere te her
stellen. De minister hoopte, dat
Duitschland bii de onderhandelingen
in staat zal zijn, sterke preseie uit te
oefenen, opdat men tot een algemeen
toegepaste meost-begunstiging komc.
In Duitschland streeft men er op 't
oogenblik naar, orn do belemmeringen
van den invoer zooveel mogelijk op
te heffen. De belemmeringen van den
uitvoer kunnen echter nog niet geheel
worden afgeschaft. aangezien
Duitschland zelf nog groote behoeft©
heet aan zekere producten der inland
se! 10 nijverheid, zooais steenkool, wel
ke het anders tegen hooge prijzen
weer in het buitenland zou moeten
terugkoopen
Varspr®ltifnl«uws
OE IERSCHE QUAESTIE.
DE VALERA OVER CHURCHILL'S
DREICEMENT.
De Valera verklaarde in een inter
view, dat Churchill's dreigement
„ons niet raken. Wij loochenen",
zeido hij, „dat de Engelschen het. ge
zag zouden hebben om voor te schrij
ven, mat de Ieren moeten doen
Ccvechton aan dc grens
van U 1st©.-.
Uit Ulster wordt gemeld De politie
stuitte op eca afdcc'.icg repubiikeinsche
troepen te Dungoola aan cfe grens va*
Ulster. Er ontstond een gevecht over
een front ter breedte van een mijl. Ze
ven vrachtauto's met Britscho troepen
werden van Newry naar het toonccl van
het gevecht gezonden om dc politic i«
helpen: Het gevecht is nog in vollen
gang.
Het Iersche verdrag
bedreigd.
Uit Loriden wordt ons geseand
Naar verluidt, wordt he: Ierscne ver
drag ernstig bedreigd.- De voortgezette
bespreking tusschen het Brstschc kabh
net cn de ministers van den Icrschcn
Vrijstaat heeft niet tot een oplossing
het vraagstuk inzake de ontwerp-
grondwet voor den Ierschen staat ge«
leid. Het Britsche kabinet houdt vol, dat
dc grondwet niet overeenstemt met den
geest en de letter van het Ierscho ver
drag en verzocht daarom den Ierschen
ministers, het verdrag te herzien. Mea
hoopt, dat de besprekingen der Iersche
leiders to Dublin zullen leiden tot ecu
herziening van de grondwet, waardoor"
de noodzakelijkheid eener Britsche be«
zetting van Ierland vermeden zou wor
den, Collins verzekerde den Britschcn
ministers, dat de regeeriDg van den
Vrijstaat niets uitstaande heeft met den
republikcinschen inval in Ulster, welke
hij ten sterkste afkeurde.
OE FASCISTISCHE BURCER-
OORLOC IN BOLOGNA.
Uit Milaan wordt geseindIa het
proces tegen de anarchisten, die den
aanslag op het Diana-theater hebben ge
pleegd, werden de voornaamste daders
Mariani en Boidrini veroordeeld tot le
venslangen dwangarbeid. Voorts wer
den de beklaagden Aguggini, Astolfi ca
Miacchi veroordeeld tot respectievelijk
dei tig. vijftien en elf jaar dwangarbcidi
Ook de beklaagden Porreni en Pcrelii
werden tot elf jaar dwangarbeid ver
oordeeld. Zestien andere medeplichtigen
kregen lichtere straffen.
De toestand te Bologna, zoo wordt uit
Rome aan de „Times" geseind, verer
gert met het uur. Ieder oogenblik ko
men nieuwe fascisten in de stad aan
die op dc pleinen in het hart der stad
hun kamp opslaan. Naar schatting zijn
cr thans (het telegram is van 31 Mei),
10.000, en hun zondebok is de prefectf
dc vertegenwoordiger der regeering.
Totdat de directeur van jjolitie, oifl
thans te Bologna een onderzoek instelt»
Rome terug is, weet niemand of d©
regeering er toe zal besluiten om den
prefect door dik en dun heen te steu
nen, hetgeen t©1 ernstige botsingen met
de fascisten aanleiding kan geven, of
wel hem ontslaan en daardoor den schijn
krijgen van zich bij de dictatuur dft»
fascisten neer te leggen.
Totnogtoe zijn de instructies, doord<
regcering gegeven, streng en vertoont*
ze geen teekenen van bevreesdheid. er-
moL-dclijk za! in het heele land, in plaati
van zooals nu in twee of drie provin
cies, het verlof tot het dragen van wape-
worden ingetrokken. Tot nadet
order zijn alle openbare vergaderingen
en processies verboden. Facta heeft ooi»
dc plaatselijke autoriteiten aangeschr©
ven otn maatregelen te treffen, waar
door dc fascisten niet van de eene pro
vincie naar de andere kunnen trekken.
tien belangrijke telefoonverbin
dingen met Bologna zijn door dc fas
cisten vernield, eu tal van dcolcn dei
provincie schijnen volstrekt geïsoleerd
te zijn. De prefect heeft order gegeven,
iedmeen te arrestccren, die betrokken is
bij dc vernieling van communicatie
middelen. Dc heele huidige situatie
komt neer op een kracatmeeting tus
schen de fascisten en de regeering; met
ecu voorsprong als de fascisten zich tt
Bologna thans veroverd hebben, is do
toestand begrijpelijkerwijs zeer kritiek.
EEN PRESIDENT CEARRESTEERD.
M.erkulow, de president der regco-
ring t« Wladiwostok is op lest der
Constitucerende Vergadering afgezet
cn gearresteerd.
OE WRIJVINC IN OPPER-SILEZI*.
Omtrent dUn ©enigszins dreigenden
toestand in opptr-:siiezie is na vol
gende mede i© deeltn: Terwijl in den
loop van Woensdag de toestunu ïL'i
Kattowilz door het ingrijpen vat. bö-
ugatrotpen «1 pontie iet» rusu-
is gowoiden, breidt de onrust in
het overige Poolsch wordende deel
Opper-Siiezië zich uit. In Hin
denburg werd ©cn stormloop op een
mijn beproefd, die echter door do l>e-
zettingsioopen werd algefilogeu. Vc-r-
schcldcne gewonden aan de zijde der
aanvallers moesten naar het zieken
huis worden gebracht. In het district
Kybnik zijn zes dooden gevallen.
Een drie duizend, man sterk© hónd©
was voornemens ©en overval op do
stad Rylxnik te doen. Twee bataljon©
Franschen en Italianen, versterkt
uic-t tank-troepen, konden het plan
itjiUüen. In Launahütte, Bogot-
t.«utz en Nikolai werden do Duit-
ii© beambten en isafcenliecicji ver
dreven. Het meubilair van hun wo
ningen word voor het grootste deel
vernield, ln Könagshütte zijn ernsti
ge ongerugoldheoot voorgekomen,'
doordat een ongeveer 20J man sterke
allo Duitsche voorbijgangers
lastig viel 011 om legitimatiepapie
ren vroeg. Ook in de restaurants en
andere opcubare lokalen werden)
dc Duitschérs gedwongen hun legi-
timutiekourt te toonei:. Indien de
groene legitimatiekoart der Duit-
schors niet bewees, dat deze in Op-
per-Silezie geboren waren, werden
ze afgeranseld. Een dokter werd te
gen den grond geslagen.
I11 den livndkreits Beuthen is da
toestand nog vrij rustig. De interen»
aÜHoorde commissie heeft over tl»
stad en de landikreits Kattowftz der
staat van beleg afgekondigd, even
als. ovar do omliggende plaatsen. l)e
openbare lokalen moeten om half
negen 's avoiula gesloten wordon-i
tusschen 10 uur 's avonds en 4 uur
morgens mag niemand op et raat
zijn. Ook over Gleivdtz (steri on
land), do kreits Hindenburg en Bvb
nik is de staat van beleg afgekon
digd. De couranten staan hi doze
plaatsen onder censuur.
DE GEALLIEERDE SCHULDEN AAN
AMERIKA.
De coimn:s?:e voor de fuadecriog dei
geallieerde- schulden aan Amerika, dia
indertijd door het Amerikaansche con-
crd ingesteld, is voor de tweede
bijeengcl: >men. Na afloop van do
ig werd medegedeeld, dat de Ame-
:nsche regeering op een nog nader
tc bepalen daiaax een bijzondere delesn-
