üver de grerazeri. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen MAANDAG 12 JUNI 1922 &BONNEMENTEN per 3 maunden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar ib (kom der gemeente) f8.571/». Franco per post door Nederland f3.671/,. Afzonderlijke nummers f0.16. Geïl lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem cu omstrékeu f0.671/,franco per post f0.66. Po«» Ciro 38310. Uitgave der M.V. Lourena Coster, Dlrecteur-Hooldrvdacteur J. C. PEEiiEBOOIU, Telefoon 3082 BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wljkeroog, IJmuiden, Beverwijk enz. OR1EHLIZERKERKWEG 2, VEL8EN, TELEFOON 3521 ADVERTENTIENVan 1—6 regels f 1.75Iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentién van Vraag en aanbod van 1—4 regels GO Cta per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. A coulant; buiten het Arrondissement dubbele prijs. Directie en Administratie i Groote Houtstraat 83. Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724 DIT NUMMER BESTAAT DIT ACHT BLADZIJDEN. HERSTï BLAD agentia MAANDAG, 12 JU NL Oud-Holland, Verwulft, Strijkofkeiti Bioscoopvoorstellingen. DINSDAG 13 JDNL Groote Keik Oreeloonoert 23 uur. Oud-Hol land. Verwuft, Strijkorkest. Luxor-theater, Groote Houtstraat Bioicouproots'.ehiag, 8 uur. Schouwburg De Kroon, Gr. Markt Bioscoopvoorstelling, 8 uur. (Jinema-Falace, ürooto Houtstraat Bkeoooovoareteiliiig, 8 uur. Boala-theater, Kleine Houtstraat 17 Bioscoop voorstel! Ine, 8 uur, BioemsodaalCalé Rusthoek, ver Badariae der Kiesvereememe1 8 uur. De moeilijkheden in lerlapd. Rapport van de bankierecowm!»- sie. China. Toen Collins en Griffith, bevreesd ▼oor het te verwachten terroristisch optreden van de recalcitrante minder beid bij de a.s. Iersche verkiezingen, eeu coali[ie vormden niet de partij van de Valera, hebben zij zich, naar nu gebleken is, in de mentaliteit van een groot deel van het lerschp volk ver gist. De leren hebben op demonstra tieve wijze ge'oond, dat zij de extre mistische terreur niet vreezen, door een aantal onafhankelijke boeren- en arbeiderscandidaten te stellen, waar door de verkiezingen weer een vrijer karakter hebben gekregen. Deze de monstratie heeit de leiders, die in Londen confereeren, danig in de war gebracht en bet protest is met ui'go bleven. Collins en de Valera hebben eene verklaring uitgegeven, zij het stellen van -andida'en tegen de coalitie hekelen. Zij doen een be roep op het voik om met op deze can didaten te stemmen, daar he' land nog in een overgangsstadium verkeert en de eenheid zooveel mogelijk dient te worden verzekerd, den strijd aan do s'embjs tot een minimum boperkt. De partijen der boeren en arbeiders hebben zich echter aan deze verkla ring met ges'oord en gaan rustig door met him propagada. Later zal bïijkep, hoe het. Iersche volk op deze actie reageert. uok het daadwerkelijke protest is niet uitgebleven en dc terroristen heb ben reeds een der onafhankelijke caudidaten gedood, een tweede aan gevallen, die er echter in slaagde to ontkomen, een derde ia gevangen ge nomen, waardoor de candidaatstei- iing nie' kon doorgaan. Men vreest nu, dat het overgroot deel vai eaudidaton, zich voor den verkiezirigs dag zullen terugtrekken. Fraaie toe- gtanden. En he1 zonderlinge van het geval is dat al deze caudidaten Sl acht kunnen worden, voorstanders van het Engelsch-Ierscho verdrag te zijn, aanhangers dus van Collins en Griffith. Da1- niettegenstaande dit de leiders der voorloopige regeering, de overeenkomst met de Valera sloten, bewijst wel hoe groote verwarring de Extremisten in Ierland bunnen aan- richten. iuuiaschen duren de besprekingen to Londen nog steeds voort, maar het hoeft er allen schijn van, da' zij spoe dig tot een bevredigend eiude zullen worden gebracht. De conoept-Grond wet was op verscheidene punten niet yereenigbaar met do overeenkomst van Londen. Het belangrijkste ver schil was met betrekking tot do uit spraak in hoogste int'autie van de Privy Council (bet hoogste Engelsche gerechtshof) in zake grondwetsquaes- ties. Deze regeling bestaat voor aUe Engelsche dominions en er viel niet aan te denken, dat de Engelsche re geerign hierin ten opzichte van Ier land een uitzondering zou willen toe staan. De Ieran hebben dus toege geven 111 deze en de overige wijzigin gen en het schijnt tbans wel vast 'e Staan, dat het gescliil spoedig zal zijn geregeld. Maar wanneer de op timistiBche verwachtingen bewaar heid worden, blijft er van de over winning van de Valera niet veel meer over en wellicht zal dan de coalite geering, hierin ten opzichte van Ier de eerste zittingsperiode vau het Ier sche parlement. De besprekingen \ai» de bankiers commissie ;*J Parijs zijn na de aan bieding van een rapport aan de Com missie vaD Herstel, voor den tijd van drie maanden geschorat, zonder dat een definitief voorstel toe het ver strekken van een internationale lee ning aan Duitschland is gedaan. Deze tijding beeft aan alle zijden groote teleurstelling gewekt en de enge sa menhang tusschen de Duitsche scha devergooding en de intergeallieerdc schulden is or weer sterk door op den voorgrond getreden. Weliswaar is de kans dat na verloop van eenigen tijd de leening nog tot stand zal kunnen komen, allerminst uitgesloten, maar de positie van Duitschland is door de ze opschorting der voorbereidingen weer geheei veranderd. In haar ant woord aan de Commissie van Her stel verklaarde de Duitsche regeering nadrukkelijk, da' zij slechts tot de ge ëisch'e saneeiing van het Duitsohe financiewezen zou kunnen overgaan, wanneer het rijk met con groote in ternationale leening werd geholpen. Dit zou dus beteekenen, dat do bank- biljettenpers iu Duitschland bij eene mislukking dezer leening wèer aan 't draaien zal gaan en de mark nog verder in waarde zal daicD. De ban kiers hebben, in hun nog niet gepubli ceerde rapport, volgens de vermoe dens als voorwaarde voor de totstand homing van een leening de vermin dering der Duitsche schadevergoeding !;esteld en, als staande in onmiddel- ijk verband biermede een regeling van de onderlinge schulde i der geul beerden. Zij leggen" verder den na druk op den gebiedenden eisen saaeermg der Duitsche financiën en zija bereid, zoo de Commissie van Herstel dit vezoeks1, het ontwerpen van hot plan voor eene kleinere leo rung in studie te nemen, om de dere daling van de Mark tegen te gaan. In afwachting van de oplossing dor politieke moeilijkheden, die de groote leening thans nog belemme ren. Vooral Frankrijk verzet zich tegen de vermindering van de Duitsche schadevergoeding ©n het is vermei denswaard dat de bankiers vap mee ning zijn dat Frankrijk de beschut king moe1 krijgen- over een groot deol der leening om het herstei i. verwoeste gebieden te bèkostigen. üok hieruit blijf- c dus weer, dat een regeling van de intergeallieerde schul den noodzakelijk is, want wanneer de afwikkeling hiervan gemakkelijker zou worden gemaakt, zou de moge lijkheid geschapen worden, om de Duitsche schadevergoeding te vorla gen, of aUhans de termijnen te ver lengen. En Europa ziet weer verlan gend uit naar do gestie v$n de Vor- eenigde Staten, haar grootste schuld- eischer. Maar op het oogenblik al thans schijnen de regeerders te Wash ing'-on nog nie1 aan een kwijtschel ding der schulden, hetzij geheel gedeeltelijk, te denken. Wij meenen echter dat het hier tenslotte onher roepelijk van zal moeten komen, want Europa kan op deze mauier niet ecuwig blijven ploeteren en tob ben en komt zonder hulp van de red dende hand nooit uit dit drijfzand. Laten wij hopen, dat het niet al te lang duurt voor Oom Sam zijn besluit neemt, want gespartel in drijfzand is gevaarlijk en brengt den ongelukkige steeds verder naar den ondergang. In China heeft generaal Woe-Pei Poe een beslissende overwinning be haala op generaal Tjang-Tso Liu en deze beide kemphanen gaan elkaar voorloopig niet meer te lijf. De over winnaar wordt nu echter weer bc dreigd door de bekende Sun-Yat-Sen, die in Zuid China veel t0 zeggen hei terwijl Woe-PeiFoe in het Noorden onbeperkte macht heeft. In al deze consternatie is president Hsoe Sji- Tsang van de N oord Chineesche re publiek met stille trom uit Peking vertrokken en de stuurloosheid van het ontzaggelijke rijk is grooter dan ooit. Overigens heeft de laatste bur geroorlog aan West-Europa getoond, dat. de Chineesche soldaat een tegen stander is geworden waarmede re kening dient to worden gehouden en de vroegere meening dat een hand vol Europeesche soldaten het geheele Chineesche leger wel klein konden krijgen, eischt grondige herziening. Door pessimisten wordt reeds ernstig gewaarschuwd voor het gele gevaar dat uit bet. Oosten met of zonder bols jewistische hulp, West-Europa be dreigt. P. W. P. statiSEieuws DE 8TEUNVEELEBNENG AAN DE WEBKLOOZK TYPOGRAFEN. De li et-ren J. A. Krjjaders en H. J Hoogerbeete, cadtrs.ihniiitnlijk voorzit ter en secretaris der afd. Haarlem van den Algem. Nod. Typografenbond zonden don rood een adres uaar aanleiding van het schreven van den Minister van Bin nenin mi sche Zaken aan de Gemeentebe sturen, Mn te eindigen met de steunver- loening aan de werkloos© typografen, die in hun vakbond zyn uitgetrokken ZÜ zéggen daarin: dat zy met buitengewone teleurstelling hebben ondervonden, dat d-oor het Ge meentebestuur aan het verzoek van den «ter is gevolg gegeven, door de werklooze typografen ingevolge de Annum wet naar het Burgerlijk Armbe stuur te vorwyz.-ii. Den Baad verzoeken zy alsnog de be slissing van B. c-a W. ongedaan te ma ken on de betrokken Werisloozen te blij ven steunen volgens de geldende crisis- regeling OUDERCOMMISSIE SCHOOL No. 16 Lr zal een Ouüer-avuud van school no. 16 plaats hebben op Woensdag 14 Juni in hei schoolge bouw, Linscihotenslraat 5? a. De agenda vermeldt o.a.: Opening en MtdedeeËngen. Behandeling Re glement van Orde. Verkiezing lid der oudercommissie. Lezimg v. d(. heer A. H. Gerhaa-d, lid der Tweede Ka mer over; „Samenwerking tusschen! Ouders en Onderwijzers". Rondvraag &n Sluitingi Na afloop der vergadering is er gelegenheid tot liet bezichtigen tfer schoollokalen. PROF. Dr. A. M. H. J. TAN BOOY. Dc Tyd meldt, dat 7.. H. de Paus onzen oud-stadgenoot prof. dr. A. M. H. J. van Booy, hoogleeraar aan de Uuniversiteit vau Amsterdam, heeft benoemd tot Com mandeur in de orde van den H. Sylvester. RAADSSTUKKEN. B. en W. stellen voor aan mevrouw L. H. Pruis voor hot bouwen van een woonhuis een stuk grond aan de Van Eeden straat te vgrkoopen vpar f 17.5U per vierkante Meter. B. en W. doem den raad een voorstel naar aanleiding van ingeko men verzoeken van de besturen van tien bijzondere lagere scholen tot het verkrijgen vau een vergoeding voor: 1920 ingevolge art. 100 der L. 0. wet 1920. Zij stellen voor ten eerste in te trek. ken het raadsbesluit van 10 April 1922 ten aanzien van de school Jaco bijnestraat no. 15/17 en opnieuw de vergoeding voor deze school vast te stellen. Ten tweede afwijzend te beschikken op het verzoek van het bestuur der bijzondere lagere school Cruquius- straat 2, voor zooveel beloopt de ver goeding, over het tijdvak van 1 Jan. tot 1 September 1920 op grond dat de gemeente Haarlem over dat tijdvak geen openbare school voor uitgebreid lager onderwijs in stand hield. 'i on derde aan de besturen der vol gende bijzondere lagere scholen over 1920 een vergoeding toe te kennen tot een gezamenlijk bedrag van f 19207.19. Nassauplein 2, Ged. Oude Gracht 12o, Koningstraat 20, Jacobijnestraat 15/17 Spaarne 91, Antonieetraat 12a, Jaco- bijnestraat 28, Nieuwe Gracht 16 en estergracht I. B. en W. brengen den raad prae advies uit op een adres van het be stuur van de Haarlemsche school ver- eeniging om van gemeentewege de benoodigde gelden te ontvangen het stichten van een bijzondere school voor gewoon lager onderwijs, be stemd voor 150 leerlingen, met 8 klas sen (7 leerjaren) en een maximum aantal leerlingen van 30 per klasse. In dit praeadviee deelen B. em W. mcuo, dat, daar de neutrale School- vereenlging „de Hout" nog geen be slissing heelt genomen omtrent hei aan vaarden van het gebouw aan ae Ged. Voldersgracbi, zij haar bestuur en adressante hebben trachten te be wegen rot ecu fusie om samen één school m het Florapark te stichten. Dit zou een aanmerkelijke bespar.ng an uitgaven voor de gemeente betee kenen, maar deze fusie a nog niet tot stand gekomen. Voorts dat de Haarlemsche School- veivenigurg voor de vestiging der school in het perceel Florapark te, bereid is uit eigon middelen f 25000 in de kosten daarvan bij to dragen, wat zeggen wil dat de koopjtfljé van dit perceel, dat een waarde vau min stens f 100.000 heeft slechts f 75000 behoeft te bedragen. Naar de meening van B. en W. kan daarmede genoe; gen genomen worden en behoeft in dezen geen schatting plaats te heb ben. slotte steller, B. en W. voor de gevraagde medewerking te ver leen en; lien to machtigen het perceel Flora park 14 met grond aan te kocpen vooi f 75000 om het ter beschikking van de Sckooivereeniging te stellen; tor hun ner beschikking te stellen een crediet van hoogstens f 57000 voor kosten van verbouw en van eerste inrichting met sehoolmeubelen en te bepalen dat e t tot verlaging van het maxi mum aantal leerlingen per klasse, laatstelijk bij raadsbesluit vastgesteld op 40 voor de overeenkomstige open bare lagere sch&len, zal worden over gegaan. GEVONDEN VOORWERPEN Terug te bekomen bij: G. van Akkooi Lange Boogaard straat 24, armband horloge. J. Kastrum, Javastraat 81, badcostuiun met -mutsen. L. C. Mooy Iordensstraat 5, étui m. schoolbehoef- Dering, Ceciliasteeg 5. hondje. C. BI anken stein, Spijkermans laan 2, wat hondje. W. Siebring, Lei deche straat 113, hamer en haar- spit. A. van Berkum, Zonnesteeg 8z. halsband. D. Barende, Burgwai 35, pakje met jas enz. A. M. v. d. Horst Bloemhofstraat 19, kinderkousjes en wol. P. Boer, da Costastraai 25, R.K. kerkboekje. F. Singeling, Zoetestraat 13, zwarte kindermute. J. v. d. Aa, de Haasstraat 15, zwarte portemon- Tiaie. L. v. Leeuwen, J answeg 9, bruine portenionnaie. W de Gee, Bakkerstraat 25, potlood in houder. Man aard, Zonnesteeg 5 zwart, manstr. 50, damnsjiortemonnaicA.C. Beerthuizen, Nassauiaan 35, kinder- regenjas. J. Burggraaf, Gortcsteeg 18, rod draad. H. Honsbudde, de Wit- straat 37 zwart, stemvork. W. Pool, Houtmarkt 51, sleutel (voor moeren). R. Wagenmaker, Sohotereingel 51, kinderschortje. P. Vermeeanen, Mr. Joostenlaan 34 c., atetoscoop J. C. Bom, Leidschevaart 28 N, zakmes. GEM. DIENST DER LICHAMELIJKE OPVOEDING. Het aantal genomen baden in de beidé gom. zwem- en badin- ichtingen over bet tjjdvak 15 Mei1 Juni bedraagt 28753 verdeeld als volgt: Abonné 'e vrouwea 4414, -mannen CU8, baden a f 0.85: vrouwen 882, mannen 1027. baden a f 0.10; vrouwen 2114, mam- in 2430, kosteloos: vrouwen 5572, man- in 5895. Totaal 28753. Het aantal abonné "b bedroog op 1 Juni 2380. WATERBLIJSPEL. Zatendafimorgcai in de vroegte wer den aan het Zuiderspaaruc nood kreten gehoord. Een jon^ meisje bleek te water te zijn gegaan mi een oudere vrouw, met wie nj L/iikbaar twist had eehad, stond in wanhoop aan den kant, meenende dat het meis je zioh eine verdrinken. Blijkbaar dachten ook twee dauu uit een in de buurt liegende wpqu schuit er zoo over, want zij sprongen pardoee te water om te trachten het meisje te redden. Intuaöoheu was ook een schipper op het tooneei verschenen met een bootje, waarin hij het meisje opnam en aan den wad bracht. Deze had evenwel al spoeditr begrepen, dat het gevaar voor verdrinken niet groot was, omdat het meisje zwemmen kou. Wat aanvankelijk een drama leek liep dus op een kluchtspel uit. Of de twist die er aanleiding toe gaf bijge legd is, hebben wij niet vernomen. JAARBEURS TE BOEDAPEST Tusschen 17 en 26 Juni 1922 zal te Budapest een Internationale Jaar beurs gehouden worden. Het is mo gelijk de kosten voor het visum, hete weik vereïscht is voor da reis naar Hangerijc, tot de helft terug te brengen, wanneer dc Kamer van Koophandel een bewijs afgeeft, dat men deze Jaarbeurs wenschtte be zoeken. Naders inlichtingen over deze Jaar beurs worden aan het kantoor der Kamer van Koophandel verstrekt. JXJBIIiEUMS-ZANGEEFEEST. In den heerlijken Brongebouw tuin we ien Zondagmiddag honderdon zangers en duizenden luisteraars bijeengekomen om 't 20-jarig herdenkingsfeest te vieren van den ;n 1902 opgeriehten Bond va3 Arbe:- derszangveroenigLagen in Nederland. In het begin zooals bjj vele bonden het geval is sloten aich een paar plaatselijke vereenigingen aan, thans mag de bond in een achttal verschillende ge meenten in den lande zangersfeesten or- gianisoeron. Wel een bow (ja, dat juist geen geld- of andere aanlokkelijke prjjzen behoeven te worden uitgeloofd om de zangers te trekken. Of hier echter ook de propaganda geen belangrijke rol speeltt Natuurlijk en waarom ook niet! Ben fait bljjft: de zangers bobben een heerlijken uitgaansdag en de vrienden, die komen hooren, genieten mee. Bn er was belangstelling; al heel spoe dig waren alle beschikbare stoelen inge nomen en vljjden zich groote en kleine groepen neer :n het gras. De feestelijkheden werden geopeni door de Hoarlemeehe arbetdersiuuziek v&eeniging Excelsior, die onder de be- Jcwame leiding van den heer J. H. J. Mul der zeer verdienstelijk werk leverde. Dit corps mag gehoord worden en heeft raim- eohoots den «Jank verdiend der nanwezigen Ook des avonds voeixle het menig num mer op zeer lofwaardige wjjze nit Daarna had de gezamenlijke koorzang van ruim 1000 zangeressen en zangers plaats onder leading i"an don hei' Bigter, den bakenden Amsterdamse hen dirigent Met bezielende directie voerde hjj zijn scharen aan en met overgroote he- ia ngbteüiag werden in den k>op van den dog de pa volgende nummers aangehoord: de Internationale en Eenheid, beide van Ofct» de Nobel; Strjpimarsch der arbei ders ven H. J. Hegeraat; Lied van de van L. A. v. Zetten; De rooien roe pen en tot slot Morgenrood van Otto de Nobel. Over hot algemeen klonken deze i mers begeesterd en begeesterend oogstten veel applaus. Toch, wat gaat er veel klank weg in de ojk-d ludhit. Dit laatste euvel deed zich nog meer voor by den af render! yken zang dor dereoheidene koren, die, hot oen met meer,, het ander met minder uitdrukking zongen. Met byaönder veel genoegen hooiden wy het groote koor „De stem des Volks" uit Amsterdamdat onder aan- voeréng van Frans ïbgtor des middags jJConnogang" voor gemengd koor zong. De aanwezige componist, Isr. J. Oliuan. had niet te Hagen over de uitvoering zjjn mooi werk en hy werd luide toe gejuicht. Des avonds gaf het mannenkoor een verdionatelyko vertolking van „Zigeuner leven" van Fred. J. Roeeko. Jammer, dat een gnootere luidnnihitiigiheid van niet steeds aandachtige bezoekers veel vnn het sdhoone deed verloren gaan. Het zou ons te ven- leiden, uitvoerig ehoonde te bespreken. Wel willen wy dit zqggon, dat men dikwijls den goeden wil voor de daad moest nemen, maar wy zijn beer ook op hot gebied van zang nog al verwend en duu.de open lucht. Gaarne vermelden wjj in het bijzonder „Kunst en stryd" uit Aalsmeer, direc teur de hoor A J. Hagen. Dit leverde goed werk in „Waak op" van H. J. den Hertog. Des avonds trof ons de goede zang van „De ®tem dee volks" uit Hillcgom, on der leiding van Mevrouw Eok-Koch. Dit hoor aong; „Kom uit de dorpen" wan Otto de Nobel. Hert is treffend hoeveel mooie strijdlie deren door onzen ood-Baartawmer Otto W. de Nobel zyn gecomponeerd en hoe die met blijkbare voorliefde door dè ar beiderskoren worden gezongen. Hetgeen 'j ten volle verdienen. Nog willen we gaarne „De stom des volks" uit Haarlem vermelden. Onder directie van d«u beer Joh. F. Kéja droeg dis koor ract pianobegeleiding voor „Beun Sonucnontergang" van Niels W. Gade. De drie arbeiderskoren uit Boverwjjk, IJmuiden en Zandwoort, onder directie van den heer J. Poet, zongen Lentezang, bewerkt door Fred. J. Rooéke. Uitgezon derd een bemerking togen het rythme werd er goed gezongen. Wat meer gloed u het sleojHjadc weggenomen hebben. En zoo werd zoowel des middags als des avond» bewezen, dat ook zangers feesten werkeljjk feesten kunnen zyu. De nlgemeenc regeling bleek bij deD bondsvoorzitter in goede banden te zijn. Allee liep vlot van stapel en hot slot der feeeten: een vuurwerk was het waardig eeluit van een goeden dag in dc annalen van den bond. De verwachting door den heer De Groot uitgesproken in het in dit blad op genomen interview, dat zoo veie duizen den in het Brongobouw zouden aanwezig zyn, ie zeker wel verwezènlykL Rest ons nog te vermelden, dat de heer H. Reinalda, voorzitter van de S. D. P. in het gewest Noord-Holland. hele gloedvolle woorden de aanwezigen utesprsuk en er op weee, hoe belangryk net aandeel der zangvereenigingen is den grooten stryd dier party. BOND TOT BESTRIJDI-NG DER VIVISECTIE. Onder voorzitterschap van mej. Suze Grashaus werd te 's-Gravenhage de al- gemeene vergadering gehouden van den Neceri. Bond tol Bestrijding der Vivi sectie^ Als leden van het hoofdbestuur werden herkozen mej. Suze Grashaus en jhr. W. E. Engelen. Gevraagd werd of op het f*bied van de film niet iets zou zijn te doen iwa: betreft dc propaganda voor de anti-vi visectie. De voorzitster antwoordde, dat deze soort films een zekere aantrek kingskracht voor het publiek zouden krijgen, het aantal films en dat van dc daardoor zouden vermeerde- Er werd op gewezen, dat in Indië, voornamelijk in Batavia, een razzia is ontstaan onder de honden, nu er eenige gevallen van hondsdolheid zijn voor gekomen. De honden worden op de t onbarmhartige manier aan- en doodgeschoten en opgepakt om aan vi- visecie-laboratoria te -worden afgele erd. Dit alles gebeurt met sanctie van iet staatsbestuur. De vergadering besloot de zaak over e geven aan den Nederl. Bond ter Be scherming van Dieren. „ïrou maet Blyciun" Gedenkboek. Tor gelegenheid van de opening der mauwt Sociëteit in de Groote Hout straat, ui© Lateruugmiudag piuats nu ïa venscnenen een Keurig verzorg a géueuKhovk; Beknopte gescineaejus van ,,'i'rou moet bJyeken" 15031922 uit orachiilenae bronnen opnieuw bew'ferkt door den factor Jhr. O. van hennep. Benevens een beschrijven- den ui vent ar is van boeken, hand schriften, blazoenen, goundou, bekers, enz. in het bezit van dezen aiouden Rhetorykkamer. Het gedenkboek is in onderscheido- s Hoofdstukken verdeeld. Het begint met een beknopte geschiedenis \an Trou. Daaruit stippen wij uan, dat de ktuner der Pelikanisten vóór of in den jarc 1503 werd opgericht, tenmin ste zij werd in 150Ü door de Regee- ring van Haarlem gereglementeerd. Waarschijnlijk is zij de oudate kamer in Haarlem geweest; ook is z.j, hoe wel gelieol van aard veranderd, de eenige in Haarlem, die tot op den huidigem dag in leven is gebleven. Gedurende de 16e en de 17e eeuw schijnt Ten Brink, zooals de andere rederijkerskamers, zich to hebben toe gelegd op de beoefening der poëzie, zoo wel door het uitschrijven van, als door het deelnemen aun door andere kamers uitgeschreven landjuweel en, dat is wedstrijden in het er vaardi gen van gedichten en het ten too nemo brangen v.ui dooi1 haaf ieden vervaar digde zoogenaamde sj>cleii van Sinoe. Deze vertooningen hadden vooral plaat© op de Kerst- en andere feest dagen. In de gehouden wedstrijden iiebberi de Pelikanisten meermalen de over overwinning behaald. Voor zoover bekend hoeft T. in. B. voor het laatst nog deelgenomen aan den wedstrijd te Vlissmgen in 1641. 'Tot hoe lang T, m. B. haar karakter ven Rederij- körekanver heeft behouden is niet met juistheid te bepuien: waarschijn lijk slechts tot het imdden der 17e eeuw. Van 1794 af is T. m. B. m alles als sociëteit beschouwd Uit onder- scheideiie bescheiden blijkt dat T. m. B. gedurende de 18e eeuw een ver- eeniging uitsluitend tot gezellig ver keer is geweest. Een volgend hoofdstuk hande.t over de Jaarverzen. Deze werden ver vaardigd door den factor tier kamer, op liet Catharina-maa! (25 November) ter goedkeuring aan de broederen voorgelezen en op den len Januan van ieder jaar voorgedragen. Zoo het schijnt waren de Jaamuigcn hoofd zakelijk bestemd om op Nieuwjaar dag do kamer Liefde hoven Al ie be groeten en waren ze eerst in de twee de plaats gericht aan de kanieïbroe de rs van T. m. B. Liefde boven Al zond van haar zijde een Jaarzang aan T. m. B. Verschillende bijzonderheden aangaande de Jaarverzen worden ver- OPGAVE VAN JOH. M. SCHMIDT Opticien HAARLEM BARTELJORIS ST R. 2 Tliermometerstanc 12 Juni Hoogste gisteren F. 64 Laagste hedennacht F. 51 Heden 12 uurF 60 telegrafisch fteeriiericht naar waarnemingen verricht in den morgen van 12 Juni. Medegedeeld door het Kon. Meteorologisch Insti tuut te De Bildt. Hoogste barometerstand 768,3 m.M. te. Falmouth; laagste 750 m.M. te Seydesfjord. Verwachting tot den avond van 13 Juini Zwakke tot matige wind uit Westelijke richtingen, iialf- tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk droog weerj warmer. BAROMETERSTAND TE "HAARLEM Uit de mededeelingen, die daarna aangaande de gasten cn de leden worden gedaan, blijkt dat gedurende de 18 oeeutv T. m. B. een zeer eng gesloten kring was, waaraan de toe gang niet gemakkelijk .werd verleend. Om tot bloeder te worden aangeno men moet men aanvankelijk vooral door Hoofden admissibel verklaard zijn en daarna onder drie geboden staan, ieder van een week. Vele jaren is het de gewoonte geweest dat een nieuw opkomende broeder eeai maal tijd of een vaatje wijn aan de broe ders gaf. Later is dat gebruik afge schaft. Omstreeks 1775 werd met witte en zwarte boonen geballoteerd, de candidaat moest minstens twee derde witte boonen op zich vereeni gen. Later werd me; briefjes gestemd en liet staan onder drie geboden af geschaft. i het Hoofdstuk over het Be stuur wordt medegedeeld dat air overblijfsel en lierinneririg aan de oude Rbetorijkkiuner net Bestuur on der collectieven naam van Hootuen steeds de titels heeft gevoerd van: Keysei, Prins, Fiscaal, Vinderi (3 in getalVindrig en Secretaris. Beied laatstgenoemde betrekkingen, vroe ger verschillend, werden in den loop der 18e eeuw weonigd. De kastelein had den naam van knegt. Onder meer had de kuegt de ver plichting het jaarvers van T. ra. B. met een gelukwensch van hem zelf aan de herziende kamer de wijn gaardranken ouder de zinspreuk Lief de boven Al te gaan aanbieden, die op haar beurt hear knep: zond. Tot :;i 1801 schijnt dit gebruik fe hebben be staan en toen te zijn afgeschaft; im mers in dat jaar zegt dc knecht Kan ik, o waardig Broederental Niet gaan bij Liefde boven Al. Sedert dien tijd is het de gewoonte geworden, dat hij zijne berijmde wen- Bchen aan zijn eigen broederschap adresseert. Verscheidene bijzonderheden aan gaande het Sociëteitsleven geeft het Gedenkboek verder Ook deelt het historische bijzonderheden aangaan de de gebouwen mede. Waar in de 16e eeuw achtereenvolgens de zetel der kamer is geweest is nr-t na tc gaan. Omstreeks 1606 was de kamer geves tigd in een perceel in de Lange Veer s'ra.at. Niet onwaarschijnlijk is T. B. van de Lange Veer^traat recht streeks verhuisd naar een perceel in de L. Bejijneslraat Met zekerheid is dat echter niet uit te maken. In 1808 werd besloten tot aankoop van het hoekhuis Groote Houtstraat en Markt. Eenige jaren iater werden er oen paar perceeieo bijgekocht. In 1836 had een verbouwing van het So ciëteitsgebouw plaats nadat de Socië teit door aankoop van een huis in do Spekstraat over oen ruimer terrein kon beschikken. In 1879 nadat de ge meente aau de sociëteit eenige per- ceelen grond had overgedragen, werd Overgegaan tot liet bouwen van een nieuw sociteitsgebouw dat Decem ber 18*U werd geojtend. Dit gebouw, dat nu is verlaten heeft dUj ongeveer 42 jaar als sociëteit bestaan. Inmiddels kwamen iu 1825 de leden an T. in. B. op het denkbeeld in den Hout een gelegenheid te zoeken om gedurende de zomermuaiiden in dc buitenlucht samen te komen onder liet genot van muzickuitvoeringai. Dl dat jaar wérden in het logement het Wapen van Amsterdam eenige \er trekken gehuurd. Den Men Augustus 1839 werd besloten tot de oprichting van een eigen Bulten Sociëteit op de plaats waar deze tot nu toe is geves tigd Het gedenkboek geeft ten s-lotla eenige bljlSgen Wij vinden daaron der ecu catalogus van boetten t-n ucnihtuicn, beüooiende tot het oudo archief der sociëteit en een opsom ming van blazoenen on sch'-iden en van bekers en bokalen 1-let fraaie ggauikboelt dat met groote zorg en nauwkeurigheid is bewerkt i» met eenige ufbeeldingeu verlicht. Het geeft een pjiotografi- sche opneming van de tegenwoordi ge Hoofden van Trou en afbeeldin gen van de sociëteitsgebouwen. Het geheel is eaa werk van blijvende his torische waarde. Een welkomstgroet. Bij de opening van 't nieuwe socië teitsgebouw beeft de factor Jhr. O. van Lctmep ecu welkomstgroet op rijm uitgesproken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1922 | | pagina 1