HAARLEM'S DAGBLAD
Buitenlandse! Qysrzieht
VRIJDAG 30 JUNI 1922 TWEEDE BLAD
DE JACHT OP DE MOORDENAARS VAN RATHENAU. EEN DER AAN
GEHOUDENEN HEEFT EEN VOLLEDIGE BEKENTENIS AFCELECO,
HET AANTAL MEDEPLICHTIGEN IS ZEER GROOT.
EEN DUITSCHER OVER DE LEVENSKANSEN VAN DUITSCHLAND,
k(nnen nog vele nadere bijzonderheden.
Omtrent het optreden van de Berlyn-
iche politie, dat heeft geleid tot de ar
restatie van een der vermoedelijke
moordenaars van Bathenau wordt gemeld,
dat deze belangrijke arrestatie het ge
volg is geweest van een reeks arrestaties
die in de beide laatste dagen hebben
plaats gevonden en waarby vele belang
rijke bijzonderheden omtrent de samen
zwering ac.n het licht zyn gekomen. On
der de in de beide laatste dagen gearres
teerden bevindt zich ook de luitenant
Giinther. Hij wordt verdacht van mede
plichtigheid aan den moord. Günther was
aanwezig by het smeden van het com
plot, wat 'a 0611 Berlyasche voorstad is
geschied. Hy heeft de daders met al zyn
krachten by de uitvoering van het plan
ter zyde gestaaD.
Hy heeft een groote rol gespeeld in den
Duitsch-nationalen jeugdbond. Ook
nog tal van andere reaetionnaire
ecuigingen was hy lid. Tijdens den Kapp-
putsch verrichtte hy voor Bauer ordon-
nanes-dienstei..
By de arrestatie werd een aantal brie
ven in zyn bezit gevonden, waaruit bleek,
dat hij betrekkingen onderhield met be
kende mannen uit de reaetionnaire be
weging. Zoo vond "ifi" in zijn bezit brie
ven van Helfferich, Ludendorf en van
Von Jagow. Ook schijnt hy te hebben be
hoord tot de organisatie Consul.
Tot de arrestatie vau Teehow heeft ook
de arrestatie van den kapitein-lnitennnt
Mannfred bijgedragen. Hy werd ontdekt
in de Oostzeebadplaats Reerow, waar hy
met zyn familie logeerde.
Hoe meer verdachten werden gearres
teerd, dos te meer
draden van het complot
kwamen den politie-autoriteiten in han
den, zoodat zy ten Blotte in staat waren,
juist vast te stellen, wie den moord eigen
lijk hadden bedreven. Daardoor kon zy
ook de namen der verdachten reeds be
kend maken. Het; kwam aan het licht, dat
de aanslag uitermate goed was voorbe-
D;t bleek o.u. wel uit het feit, dat de
samenzweerders eenige dagen voor den
moord met elkander hun alibi hadden af
gesproken en tevens met elkander waren
overeengekomen, wat ZÜ ingeval van ar
restatie zonden zeggen. Hun eerste mede-
deelingen, welke zy na arrestatie aan de
politie doden, klopten dan ook met el
kander en brachten de politie aanvanke
lijk op een dwaalspoort.
Doordat een van do gearresteerden
blijkbaar een vergissing beging kreeg de
politie echter achterdocht en toen zy de
gearresteerden nogmaals aan een gestreng
verhoor onderwierp, was zy in slaat hun
de leugenachtigheid van hun verklarin
gen te bewijzen. Aldus gelukte het de po
litie, allengs liet woefsel van. leugens, dat
over deze misdaad-king, geleidelijk opzy'
to schuiven en tenslotte leidde hot spoor
naar een bepaalde groep van personen,
dio het nauwst by den moord waren be
trokken geweest.
Tot deze groep behoorden behalve de
gearresteerde Teehow ook Kauer en Vo
gel. Daarbij kwam nog, zooals reeds ge
meld is_ dat hot do politie mocht geluu-
ken den auto to ontdekken, welke door
de misdadigere voor uitvoering van hun
plan gebruikt was.
Omtrent de persoonlykheid van Teehow
kan worden gemeld, dat hy de tweede
zoon is van een voor den oorlog overleden
Berlynsehen rechter. Te Berlyn leeft
thans nog do weduwe van den rechter
met haar drie zoons. De vrouw heeft een.
zeer nerveus en onevenwichtig karakter.
Zy gevoelde een groote wrok tegen de re
volutie, welke oorzaak van baar rinam-
cieelen achteruitgang is geweest.
Van een eenvoudige burgervrouw was
zy langzamerhand een fanatieke aan
hangster van de meest rechteoh-raziioale
politiek geworden, Daarbij kwam dat zÜ
zich gemakkelijk liet beïnvloedt^ door
haar drie zoons. Haar tweede zoon Ernst,
de gearresteerde, zou aanvankelijk een
technische opleiding ontvangen. Hy had
I;venwei gelegenheid, zich in zyn vrijen
tyd met de politiek in te laten en toonde
zich vooral actief tydene den Kapp-putseh
toen hy zelfs een machinegewoer-afdee-
Ling onder zyn bevel had.
De geschiedenis van deze familie is
.zoo meidt de Telegraaf-correspondent
in zooverre interessant, als ook hieruit
weer blijkt, hoe een eenvoudig burgerge
zin door de omstandigheden tot een uiter.
ste kan overslaan en tot een fanatieke
haat tegen de republiek kan worden ge
bracht.
De oudste broeder van Ernst is by
oen bank werkzaam, de jongste bezoekt
nog een middelbare school.
De rijkskanselier werd ua de arrestatie
van Teehow onmiddellijk daarvan in ken
nis gesteld. Hy had aan de polltie-auto-
riteilen verzocht, hem steeds van alle
voorkomende gebeurtenissen op de hoogte
te houden en betuigde zyn tevredenheid
met het werk, dat door de politie tot dus
verre in het belang van de opsporing der
misdadigers ia getlaam.
Een dar daders befaer.de.
De moordenaar Ernst Teehow, heeft
een volledige bekentenis afgelegd. Hij
erkent aan de geheele voorbereiding
van den moord op Bathenau te heb
ben medegewerkt. Hij heeft den auto
bestuurd), waarin de moordenaars za
ten.
Omtrent de arrestatie van Ernst
Teehow wordt gemeld, dat hij door
zijn eigen oom bij de Berlijusche po
litie werd aangegeven. De jonge Te
ehow ontmoette zijn oom op net sta
tion te Frankfort a. d. Oder. Dezliail
in de buurt een landgoed. Het opge
wonden uiterlijk van deu jongen man
viel zijn oom op, die hem met vragen
in verband met den aanslag op Ra-
tiienau overstelpte. Daar hij hierop
geen bevredigend antwoord ontving,
stelde liij de po.itie er mede in ken
nis. De moord en a air ontkent de mis
daad te hebben gepleegd en beween,
den auto slechts voor proeftochten te
hebben gebruikt.
Andere verdachten.
Uit Dusseldorp wordt gemeld, dat
aldaar een zekere Kaudenz is gear
resteerd, die als ingenieur in de la-
brieken van Boehler werkzaam was.
Men verdenkt hem er van, een dei
beide andere moordenaars van Rathe-
nau te zijn. Deze verdenking is üi
hoofdzaak goiiaebeid op de golijlvo-
ills, welke zijn naam met dien van een
der moordenaars vertoont, en op liet
feit, dat Kaudertz zich op den dag
van den moord niet te Duhaeldorp be
vond. en eerst den volgenden dag is
teruggekeerd. Toen do namen der
moordenaars gepubliceerd werden,
schijnt hij gezegd te hebben, dat hei
voor hem lioog tijd werd, te verdwij
nen.
Te Dusseldorp heersclite naar aan
leiding van een en ander een zeer op
gewonden stemming. De menigte
stroomde samen rondom den wagen,
waarmede Kaudertz naar het Polizei-
praesidium zou worden overgebracht.
Slechts met de grootste moeite slaag
den de beambten er in, te voorkomen
1 'dat hij door de menigte werd gelyncht
Zij wezen er op. dat het nog niet ze
ker is, of de gearresteerde inderdaad
medeplichtig aan den moord is en dat
hij thans nog slechts onder verden
king staat.
Over de vervolging der twee nog
niet gearresteerde moordenaars van
Rathenau verklaart de Oberregie-
rungsrat dr. Weiss, dat men zulke uit
gebreide maatregelen voor de aan
houding der daders heeft genomen,
dat succes zeker schijnt. In bet be
lang van de achtervolging kunnen
natuurlijk op het oogenblik nog geen
nadere mededeefmgen worden ge
daan.
Kaai' thans is vastgesteld hadden
de drie moordenaars de laatste voor
bereidingen en afspraken in een pen
sionaat in de Friednchstrasse getrof
fen, waai- zij gemeenschappelijk één
kamer bewoonden. Ka den aanslag
zijn zij in het pension teruggekeerd en
hebben van daar uit hun vlucht on
dernomen.
De personen, wier medeplichtigheid
aan den moord op Rathenau is vast
gesteld en die door het Berlijusche
polizeipraesidium zijn opgespoord en
gearresteerd, zijn: lo. de koopman
Riohard Schuit uit Berlijn, 2o. de
koopman Franz Diestel uit Berlijn,
eigenaar der automobielgarage, waai
de voor den aanslag gebruikte auto
mobiel was ondergebracht, 3o. de
gymnasiast Herd Tecoow uit Berlijn,
4o. de student Willy Gunther uit
Berlijn, :kï. de gymnasiast Hein Stu-
benrauch uit Berlijn. Gord Teehow ie
de broeder van den inmiddels gear
resteerden doder Ernst Werner Te
ehow.
Gerd Teehow, Giinther en Stuben-
raucli waren de ontwerpers van bet
plan. Schutt en Diastel wisten van
den moord af en hebben daarbij mee
geholpen.
Naar gemeld wordt, is de kapitein
luitenant Tillessen. broeder van den
moordenaar van Erzberger, naar de
politie-gevangcnis te Berlijn overge
bracht. Het zou liem gelukt zijn, z.jn
alibi gedurende den tijd, dat de moord
op Rathenau plaats had, afdoende te
bewijzen. Hij wordt echter nog vastge
houden, daar wordt verondersteld,
dat hij den aanslag op Scheidemann
heeft gepleegd, of althans dien heeft
begunstigd.
Nieuwe complotten
ontdekt.
Omtrent de verbreiding der politie
ke geheime organisaties is teHamburg
belangrijk materiaal ontdekt, dat in
verband staat met den moord op Ra
thenau.
In don laatsteii tijd waren te Ham
burg herhaaldelijk dynamietaansla-
gen gepleegd, o.m. op het gebouw
van het communistische blad. Het on
derzoek der Hamburgsche politie
heeft uitgewzeen, dat er een organi
satie bestond onder aanvoering van
den voormnligen officier Warnecke.
Warnecke stond in verbinding met
den organisator van de geheime V6r-
eeniging C te München, kapitein Kil-
lmger. De geheel® afdeeling van War
necke, welke bestond uit een storm-
compagnie uit officieren gevormd en
andere gevecktaaf deelingen, was een
onderdeel van de organisatie C. Uit
het onderzoek is gebleken, (lat er een
afzonderlijke springstof- en moord
commando bestond, waartoe ook de
moordenaars von Rathenau behoor
den.
Behalve Rathenau
moesten er neg ongeveer
twaalf Jeodeche persoon
lijkheden worden ver
moord,
die leidende posities 'bekleedden, waar
onder de hoofdredacteur van hei „Ber
liner Tageblatl" Theodor Wolff en de
Hamburgsche bankier Max Warburg. l>e
opdracht voor de vei moording van War
burg was reeds vers-rekt, waarom de po-
j litie Dinsdag een vergadering van de
Uebersee Club verbood, waarop W:u-
I burg zou spreken. Dien dag was het on-
I derzoek nog niet ver genoeg gevorderd#
Een lid van de afdceiing van War
necke had reeds opdracht gekregen
naar Borlijn te gaan om als chauffeur
de auto te besturen, van waar uit de
moord op Rathenau is gepleegd, He-
plan kwam niet lot uitvoering, daar de
betrokken persoon geen rijbewijs be rat.
Ook de aanslag op Scheidemann is het
werk van deze organisatie geweest.
Door de mededeelingen van ce Ham
burgsche politie en haar samenwerking
de Berlijnsche politie is men o;
het spoor gekomen van de moordenaar:
van Rathenau.
Naar de „Vorwarts" meldt heeft
Helfferich aan het hoofdcommissariaat
politie ioo.ooo mark aangeboden
behoeve van de vervolging der moor
denaars van Rathenau en de Duitsch-
nationale partij 200.000 maric. Het aan
bod is van de hand gewezen.
Het wetsontwerp tot be
scherming dor republiek.
Het wetsontwerp tot bescherming der
republiek is Donderdag in de bijeenkomst
der minister-presidenten der verschillen
de Duitsche staten met de rijksregeering
uitvoerig besproken.
Daarbij hebben levendige discussies
plaats gevonden, waarbij vooral de Bei-
ersche regeering zdoh tegenover de rijks
regeering stelde. De conferentie sprak
zich uit om de uitgevaardigde verorde
ningen in wetten om te zetten, welke
langs den grond wettel ijken weg moeten
worden behandeld.
Bij meerderheidsbesluit verklaarden
de ministers rich er voor, dat de rijks
raad, de grondwettelijke vertegenwoor
diging der landen, afziet van de tijds
ruimte, welke voor de behandeling van
wet ter bescherming der republiek is
voorgeschreven. De wet zal daarom
reeds de volgende week bij den rijks-
worden ingediend. De besprekingen
der minister-presidenten worden heden.
Vrijdag, voortgezet. De rijksregeering
en de partijen, waarop zij steunt, zijn
nemens deze wet zoo spoedig moge
lijk door den rijksdag te doen behande
len.
Opmerkelijk is, dat niet alleen de so
cialistische partijen, maar 00 kde demo
craten voor het ontwerp zyn in zijn te
genwoordige verre strekking. Van socia
listische zijde wordt er nog steeds op
aangedrongen, dat de rijksregeering
•oor het geval, dat het wetsontwerp
liet met de voorgeschreven tweederde
meerderheid wordt aangenomen, het par
lement ontbindt en nieuwe verkiezingen
uitschrijft.
Tegen de organisatie G.
De rijksregeering heeft besloten thans
et alle kracht op te treden tegen de
organisatie C. Zij heeft in overeenstem
ming met den rijkspresident een nieuwe
uitzonderingsverordening uitgevaardigd,
welke een aanvulling vormt van de op
24 Juni afgekondigde verordeningen. De
verordening stelt straffen op het be
schimpen en belasteren van slachtoffers
moordaanslagen. Voorts wordt het
nen van geheime organisaties met
geld streng gestraft.
Deze maatregelen krijgen het dringen
de karakter van een verordening, zonder
de wet ter bescherming van de republiek
af te wachten. Omtrent de bepalingen
van dit wetsontwerp wordt gemeld, dat
't deelnemen aan organisaties en samen-
zweriosjen mei <Lracoiiisclie straffen
wordt bedreigd. Het lidmaatschap van
organisaties, welke de gewelddadige uit
den weg ruiming van leden der regeering
en het gewelddadig omverwerpen van de
grondwet beoogen, zal met den dood of
levenslange tiyjhthuisstraf worden ge
straft. Personen, die in gebreke blijven
samenzweringen aan te geven, hoewel
:r kennis van dragen, worden (nei
zware tuchthuisstraffen bedreigd.
Personen, die geldmiddelen ter be
schikking stellen van geheime organisa
ties, zullen gestraft worden met volle
dige confiscatie van hun vermogen.
Vergaderingen, die zich richten tegen
den republikeinschen staatsvonn, als
mede desbetreffende persuitingen, zul
len verboden zijik
Tdch een Sortnewonde-feest
ta Potsdam.
Aan de „Vorwarts" wordt het volgen,
de gemeld over een Deutsch-Voiksch
feest te Potsdam
Ondanks het verbod vond in Potsdam
een Sonnewende-feest plaats, dat werd
bezocht door aanhanger» van de Duitsch-
nationale partij en van den Deutsch-Vol-
kischen bond Schutz en Trutz. Er -.ver
den ophitsende redevoeringen gehouden,
die grooten bijval vonden. Enkele natio-
-gerinden stonden op een tafel, met
de vingers geheven voor het afleggen
van eea eed, brachten een „hoclv'-ge-
roep uit op de vermoording van Rathe
nau en zongen „Wij willen geen Joden-
regeerigzoo mbge het allen Joden ver
gaan I"
een tafel niet ver van de muziek
stond een man met een vol glas in de
hand en riep „Ik drink op den moord
op Rathenau." Toen de politie een twin
tigjarig koopmanszoon wilde arresieeren
werd deze door een man in huzaren
uniform en zijn aanhang bevrijd. On
danks het uitdrukkelijk verbod werd om
half twaalf 's nachts op de weide een
vuur aangestoken. De toeschouwers wer
den door woorden als „Jelui moet de
iumpenregeering niet vreezen, gaat naar
buiten op de weide", aangespoord om
naar buiten te gaan.
Er werden „swastika-liederen" en
.Heil dir im Siegeékranz" gezongen, ter
wijl eea parademarsch om het vuur werd
uitgevoerd. Onder deze personen bevon
den zich 50 a 60 soldaten der rijksweer.
Het I. V. V. en de moord.
Het Internationaal Vakvereenigings-
verbond te Amsterdam heeft aan het be-
van het Algemeene Duitsohe Vak-
vereenigingsverbond bet volgende tele
gram gezonden
„Diep geschokt door het bericht van
den laaghartigen moord op minister Ra
thenau, geven wij u, ook namens het ge
organiseerde wereldproleianaat, de ver
zekering van ons gevoel van afschuw
en verontwaardiging over deze bekro
ning van de in Duitschland hand over
had toenemende misdaden der monar
chistische kringen. Wij spreken het ver
trouwen uit, dat de vereenigde arbeiders
klasse thans zoodanige maatregelen zal
treffen, dat de reactie in Duitschland
voor goed wordt vernietigd. In naam
van alle tot het Internationaal Vakvcr-
eenigingsverbond behoorende arbeiders
garandeeren wij u onzen kradhtigen
steun en hulp bij het zuiveringsproces,
dat in Duitschland noodig is."
Niet „Hlndenburgplatz",
maar „Rathenauplatz".
In den gemeenteraad van Neurenberg
ontstond een voor een deel zeer leven
dig debat, dat twee uur duurde en aan
het slot waarvan een voorstel der onaf
hankelijke socialisten werd aangenomen
om den „Hindenburgplatz", die in 1917
dezen naam kreeg, van naam te doen
veranderen, daar Hindenburg zich als
werktuig van de nationalistische reactie
liet gebruiken. Aangenomen werd ver
der het voorstel der aociaal-democraten,
het plein in het vervolg „Rathenauplatz"
te noemen. Tegen stemden de demo
craten, de Beiersche Volkspartij en de
Duitsoh-nationalen,
De demonstraties.
Uit Nordheini 1 Bij de demonstratie,
welke plaats vond voor de bescherming
der Republiek, trok een groot aantal
demonstranten naar den Gesundbrun-
een door de Zuid-DuitsChe Orde
voorgenomen opvoering der Hermann-
schlachl te verhinderen. Daarbij kwam
jiet tot ernstige buitensporigheden en
botsingen. In den loop daarvan werd
het hotel Zur Sonne beschadigd.
Uit Hamburg By het einde der naar
aanleiding van den moord op Rathenau
gehouden demonstration drong een
.ntal jonge lieden de Bismarckschool
zoomede het Lyceum binnen, waar zij de
portretten der legeraanvoerders en an
dere schilderijen naar beneden haalden
uit de vensters op straat wierpen.
Een zwart-wit-rood vaandel, dat zich op
het Lyceum bevond, werd verscheurd.
Verder drongen demonstranten in de
gebouwen van de uitgevers der Elmsho-
ner Nachrichten, waar eveneens vek
portretten naar beneden gehaald cn cp
straat geworpen werden. Tenslotte weid
het personeel van verschillende banken
en winkels gedwongen zidi te verwijde
ren en de eigenaars, dc zaken te slui
ten. De m de Bismarckschool aangerich
te schade moet inzonderheid door het
vernielen van vele voorwerpen in d
duizenden loopen,
Breitgcheidt, een der be'eekende fi
guren uit den Duitscben Rijksdag, lei
der dor onafhankelijken, is door de
Telegraaf geïnterviewd over
de buitenlandsche politiek
van Duitschland.
AJWreerst zei Brei'-scheidt. dat de
Haagsche conferentie niet liij voor
baat tot miBlakking gedoemd be
hoeft te zijn.
We stapten van het onderwerp Haag
sche Conferentie ea Rusland af, om
meer in he< bijzonder Duitschlands po
sitie te bespreken. En toen kreeg ik de
merkwaardige uiting te liooren, dat
Frankrijk in zijn beleid tegenover de
Duitsche Republiek ten deele gelijk
had, al giDg men in Parijs dan ook
somwijlen te ver. Duitschland is inder
daad jammer genoeg nog lang niet
in alle opzich'en te vertrouwen en de
verhalen bv. van geheime bergplaat
sen van wapenen zijn heel wat minder
uit den duim gezogen, dan velen ge
lieven voor te stellen. D© nationalis
tische, chauvinistische strooming, met
alle gevaren van dien, bestaat en be
trouwbare republikeinen zijn de Duit-
schers in meerderheid niet. Of een
herst©l der monarchie zal plaats vin
den en wanneer? Met eenige zekerheid
dienomtrent een voorspelling te doen
gaat moeilijk aan. Ook al blijf ik er
bij, dat au fond de republikeinsche ge
dachte slechts warm leeft in de harten
van een minderheid, toch hoeft daaruit
nog niet te volgen, dat de republiek
zich niet zou kunnen handhaven. Het
is nog niet zoo gek om op dit punt
eens een vergelijking tc inaken niet
Frankrijk na '71.Ook daar was de meer"
derheid, al of niet uitgesproken, mo
narchistisch gestemd, doch dezelfde
moeilijkheden, waarmee de Fransche
monarchisten te kampen hadden, doen
zich voor de aanhangers van ccn
herstel van de monarchie in Duitsch
land voor. Wie moet Keizer worden t
Een Hohenzollern en wie van hen
of iemand uit een der andere Duit
sche vorstelijke familiesDaarover al
lereerst bestaat reeds de grootst mo
gelijke oneenigheid. een oneenigheid,
aie niet zoo gauw tot eeu allen bevre
digende oplossing gebracht zal kunnen
worden en waar dan bovendien nog
bij komt, dat mep tot het herstel van
den monarchalen regecringsvorm in
meer dan twintig stafa 1 zou moeten
overgaan, wat ook niet zoo een, twee
drie t© doen ware. Neen, al genieten
de republikeinsche denkbeelden nog
maar een vrij zwakken aanhang de
kleine burgerij, wier politiek inzicht
niet zeer groot is, rodeueert aldus,
dat het onder een Keizer in Dui'sch-
land toch zoo goe ging en thans nu
we een Republiek hebben ons land in
een benarde positie verkeerteen
joedige ommekeer verwacht ik niet.
_aar nog eens, niets is moeilijker dan
over dergelijke, met zoovele dikwijls
nog onbekende factoren samenhan
gende mogelijkheden, te profeteeren.
Wat nu onze
verhouding tot de Franschen
betreft, het valt niet te loochenen, dat,
al moge ze niet totaal ongegrond zijn,
de bezettingspolitick veel kwaad bloed
zet en ons heel wat geld kost. Ten
aanzien der schuldvermindering, ge
loof ik, dat Frankrijk op den duur zal
moeten toegeven, maar door het. op
treden van Engeland tegenover do
Fransche politieu zij» hier jammer ge
noeg in dit opzicht lo vroeg gunstige
verwachtingen bij de menschjn ouge
wekt, die thans echter tot de ontdek
king komen, dat Lloyd Geoigo boei
mooi pra'en heeft, maar tenslotte zijn
Fransen© vrienden ook nog niet to*- in
keer brengen. Intusachen is, dank zi»
die critiek juist /an Engelsche zijd<
cp hetgeen Parijs doe', do geprikkol
do stemming van ee groot doe! «let
Duitsche burgerij tegenover Frankrijk
RUBRISK V&H ROtL Dl
DE PRINS VAN WALES.
In den loop der vorige week is Prins-
Edward, oudste zoon van den Engel-
schen koning, officieel Prins van
Waies en door zijn familie om een
onnaspeurlijken reden David ge
noemd, van zijn reis naar Britsch-
Indie en Japan weer in zijn vaderland
teruggekeerd, na 8 maanden te zijn
weggeweest. De Prins van Wales, die
dezer dagen 28 jaar is geworden, is
zonder eenigen 'wijfel de populairste
niet alleen der koningszonen, maar
van allo Engelschen. De oorlog heeft
het Engelsche vorstelijk gezin in het
algemeen een grooter populariteit be
zorgd, dan het tevoren genoot. We
herinneren slechts aan de ontzaggelij
ke belangstelling, die het huwelijk van
prinses Mary in Februari j.l. wekte.
Maandenlang was dit huwelijk het on
derwerp van gesprek. En het feit.
dat de 1 ruigom een Envelschman was
deed het enthousiasme ten top
gen. Hoewel Engeland zich nog niet in
de „splendid isolation" van de dagen
van koningin Victoria teruggetrokken*
heeft (later onder Edward VII weer
verlaten) wordt tegenwoordig meer
"dan ooit een stelselmatigj campagne
gevoerd om het Engelsche volk te
overtuigen van de superioriteit van den
Engelschman boven alles wat van het
vasteland komt. En toen de prinses
met Lord Lascelles trouwde, was de
algemeene opinie, da' iedere Engel
sche edelman een beter echtgenoot
voor haar was, dan welke vreemde
ling'' ook.
Maar nu is de Prins van Waies te
rug en ook hij zal ongetwijfeld bin
nenkort gaan trouwen. Dat huwelijk
is- nog veel belangrijker, want de
bruid zal eerlang koningin worden.
Talrijke geruchten over huwelijksplan
nen en uitverkorenen «'.oen de ronde.
Over buitenlandsche prinsessen ook,
doch de meeste over Lady Rachel Ca
vendish, een Engelsche van lagere
rang, door wier aderen echter ook nog
een tikje koninklijk bloed stroomt,
Uit de bladzijden der geïllustreerde
bladen staart Lady Rachel den nieuws
gierigen Engelschen lezer onbewogen
aaD, als een spinx. Misschien is het
hermelijn der koningin haar toekomst
ook wel niet, maar wel mag aangeno
men worden, dat do prins een Engel
sche bruid naar het altaar zal leiden.
Want dat wil do publieke opinie. Een
ROEL DE RAKKER:
(Daily Sketch. Londen.)
Ik heb zoo'n Zoo, wat is Huh Biiif Kalm
.verdriet. er dan ge- huh - Jan nou
beurd? tje snif. ventje.
En huil je Niets. Hij
daarom I is een hoofd
Wat heb je grooter
geantwoord T dan ik.
Engelsch blad bracht zelfs dezer da
gen, blijkbaar als bewijs, dat het ook
attent bleef op geruchten, een betui
ging van eerbied aan do toekomstige
bruid en voegde erbij tenminste als
zij Engelsch is". Het chauvinisme
bloeit in Engeiand als nooit te voren
en het doet den vreemdeling niet al
tijd aangenaam aan.
Maar er is ongetwijfeld reden voo»
de populariteit van den troonopvol
ger. Hoewel een voorzichtige regee
ring hem tijdens den oorlog zooveel
mogelijk van het front trachtte weg te
houden, wis1 hij meerdere malen aan
deze bewaking te ontsnappen om naar
de vuurlinie te gaan. Een aardige anec
dote uit dezen tijd is een bewijs voor
de gemoedelijkheid waarmee hij op
treed1, het groote geheirn van zijn po
pulariteit.
In de loopgraven ontmoette hij een
jong luitenant en bracht een tijd in
diens gezelschap door, zonder dat de
luitenant wis1, wie zijn metgezel was.
Later ontmoette zij elkaar eens te Lon
den en de prins zijn makker uit de
loopgraven herkennende, vroeg hem
om mee te gaan en met zijn familie
kennis te maken. Het aanbod werd ge
accepteerd en de verbazing van den
luitenant, toen hij bemerkte wie ,,my
people" waren, kan de lezer zich in
denken.
De Prins- van Wales wordt be
schouwd als de wereldkampioen
„handscliudder". Deze titel heeft hij
op zijn beide wereldreizen behaald.
Op zijn eersten tocht, door de Ver
eenigde Staten en Canada moest hij
zelfs na eenigen tijd met zijn linker
hand de talloozo kennismakingen be
zegelen, omdat zijn rech'-er door de
uitbundige Amerikaansche methode
buiten gevecht was gesteld.
Dit is een van de zeer vele redenen,
waai om het ambt van troonopvolger
niet benijdenswaardig is.
BUITENLANDSCHE HUMOR.
In Zwitserland zijn om zuinigheids
redenen de roode petten van de sta
tionsbeambten dooF een eenvoudiger
soort vervangen. Het is een typisch
staaltje van gebrek aan inzicht van
vroegere Engelscho regeeringeu dat
onze stationsbeambten geen roode
petten dragen, die kunnen worden af
geschaft.
(Punch).
EEN KROKODILLEN-KWEEKERIJ.
Wij hebben in deze rubriek langza
merhand het bestaan gesignaleerd van
een groot aantal merkwaardigheden.
Een crocodillen-wiekerij i- zeker nie1
de minste daarvan.
In California leven 8000 van deze lie
ve diertjes in een groot park, waarin
zich eenige waterreservoirs bevinden-.
De bezoeker kan daar crocodillen zie
die in het park heen en weer wagge
len, anderen slapen op de gazons/Er
zijn er van alle leeftijden en alle groot
ten het grootste exemplaar luiste-
naar den naam van Joe en moet 200
jaar oud znn, terwijl de kleinste, pas
uit het ei, het formaat hebben van
de ook hier bekende groene hagedis.
Joe is afgericht en laat kinderen op
zij a hoornachtige» rug door het park
rijden.
Maar waartoe dient deze kweekerij 1
deze krokodillen worden aan menage
rieën en dierentuinen geleverd. Bo
vendien maakt men van hun gelooi-
den huid allerlei voorwerpen. Het
moet een winstgevend bedrijf zijn.
OVER COMPONISTEN.
John O'London'8 Weekly vertelt het
een en ander over de snelheid, waar
mede eenige groote componisten, hun
beroennie werken geschreven hebben.
H&ndel schreef den „Messiah" in 23
dagen. Het copieeren van het manus
cript (276 bladzijden) in dit kort tijds
verloop zou alleen al een buitenge
woon zware taak zijn. In Handels tijd
bestond er nog geen vloeipapier en
brieven werden gedroogd met zand.
Deze omstandigheid levert nog een
aardig bewijs van de snelheid van de
zen compouis*. Men heeft namelijk op
de bovenzijde van sommige manuscrip
ten nog sporen van dit poeder gevon
den, waaruit af te leiden valt dat het
eerst geschrevene nog niet droog was,
als Handel reeds de heel bladzijde
had beëindigd.
Mozart componeerde overal. Zelfs
als hij biljart speelde of zich op andere
wijze vermaakte, schreef hij nu en dan
zijne inspiraties neer. Maar hij was
vooral druk bezig, wanreer hij zich in
de open lucht bevond of op reis was
en hij was dan ook nooit zonder pa
pier en potlood.
Beethoven zwoegde over zijn manus
cripten. Zijn beroemde schetsboeken
leveren hier het onomBtootelijk bewijs
van. Inspiratie was- bij hem op zonder
linge wijze gecombineerd met bijna
pijnlijken arbeid en aarzelende over-
Xajf Haydn word1 verteld, dat hij
zich zeer zorgvuldig kleedde, alvorens
zich tot werken te zetten.
De meest spontane en vruchtbare
van allen was wellicht Schubert. Hij
sliep zelfs met zijn bril op zijn neus,
om zoo noodig midden in den nacht
gereed te zijn, zijn gedachten op pa
pier te zetten. Hij bracht zelden ot
nooit veranderingen aan.
Mendelssohn werkte, evenals Mo
zar«, alles eerst in zijn brein uit, om
het vervolgens in keurig schrift aan 't
papier mede te deelen.
Chopin was zeer besluiteloos. Hij
was hooit geheel tevreden en veran
derde eindeloos in zijn manuscript, om
tenslotte in veel gevallen toch weer
zijn eerste lezing te behouden.
EEN NIEUW BEROEP.
De zeevaar'- is een groeiend beroep.
Langen tyd zijn de functies vrijwel
beperkt gebleven tot kapitein, stuur
lieden, machinisten, timmerman, kok»
maar met de zeepaleizen van den mo
dernen tijd en de attracties, die zij
den passagiers bieden, kan het hier
niet bij bljjven.
Zoo ving onlangs een dezer paleizen
met zwembassin, palmen'uin enz. de
reis naar Amerika aan, toen de kapi
tein op een ronde door het scliip een
onbekende figuur in uniform ont
moette.
„Hoort u ook t©t de bemanning I"
vroeg de verbaasde commandant.
„Ja meneer."
„Wat is uw rang!"
.,Ik ben de tuinman, meneer.'-
