liÉÉiÉM Overzicht
VtKIÏY Cs.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 4 <iUL1 1922
TWEEDE BLAD
WEER EEN NIEUWE AANSLAG IN DUITSCHLAND. HET SLACHT
OFFER, DE JOURNALIST MAX HAR DEN, WERD GEWOND.
DE GEVOLCEN VAN DEN AANSLAG OP RATHENAU.
DE ONAFHANKELIJKEN ZULLEN TOT DE DUITSCHE REGEERING
TOETREDEN.
liankelijkexi, dat zij liet beginsel van
tlo democratische republiek erkennen
en niet naar de dictatuur van bet pro
letariaat streven.
lie personenkwestie werd tijdens net
congres niet aangeroerd. Het zal dus
de laak dei onafhankelijke Rijksdag-
fractie zijn, baar candidaten voor
minister- of staatssecretarisposten te
stellen.
He Beiersdie regeering publiceert
©en officinale uiteenzetting van de te
Berlijn gehouden besprekingen dor
min ister-presluenten van de verschil
lende landen in zake de wet
ter bcscuormmg van de
republiek
De Beierscbe regeering acht bet
wetsontwerp in zijn tegenwoordigen
vorm onaannemelijk, zooals de minis-
ter-president graaf Lercbenfeld reeds
in den Landdag beeft te kennen gege
ven. Op de conferentie te Berlijn heelt
graaf Lercbenfeld uitdrukkelijk be
toogd, dat Beieren volkomen bereid
is, om ter bescherming van do re
publiek, door speciale maatregelen
reet de rijksregeering med© te werken
en politiek© stokerijen met alle midde
len tegen te gaan. De vervolging der
moordenaars en geheime organisaties
beeft reeds op doelbewuste wijze
plaat- gehad.
De inzichten der o\erig© deelnemers
aan de conferentie zijn verdeeld ge
weest. Eenstemmig was men van oor
deel, dat preventieve maatregelen
noodzakelijk zijn. Over de middelen
bestonden echter verscbllend© meenin
gen. Het Beierscbe standpunt werd
door enkele der aanwezige premiers
gedeeld.
Met betrekking tot
den moord op Rathenau
werden nog verschillende nieuwe ge
tuigen gehoord, terwijl tal van con
frontaties plaats vonden. Ook de te
Stettin gearresteerde Voss en de vroe
gere zeecadet Ilsemann, die te Schwe-
rin is gearresteerd, werden aan een
verhoor onderworpen. Daarbij is ge
bleken, dat Voss kort voor den dag,
waarop de moord plaats vond, met
de dad ere een conferentie beeft ge-
houen om de bijzonderheden van den
aanslag te bespreken. Ilsemann, die
secretaris van do organisatie C was,
heeft bekend, de revolvers voor den
moord te hebben geleverd. In de om
geving van Schwerin hebben de moor
denaars schietoefeningen gehouden.
Intusscbeü wordt
weer een nieuwe aanslag
gemold.
Bljjkene oen op het hoofdbureau van
politie te Borljjn ontvangen bericht werd
Max. Bardon, de bakende ui tg over en
hoofdredacteur van jrDie ZulninftMaan
dagavond in het Grunewald nabjj zjjn wo-
ningi door mannen overvallen, en met
Ijzeren stangen neergeslagen.
Het stond nog niet vest, of men hier
met een moordaanslag dan' wel met een
aanval door roovers te doen heeft, doch
do eerste veronderstelling werd wel de
meest waarschijnlijke genekt. Het is niet
buitengesloten, dat Max Harden een der
twaalf Joodsche politieko leiders is, die
op de Ijjsfc der organisatie-O. staan.
Nader wordt gemeld, dat Max Harden
door tweo mannen overvallen en met
knuppels bewerkt is. Hjj werd met vijf
hoofdwonden bewusteloos in zjjn woning
gebracht. Een der vermoedelijke daders
werd gearresteerd.
Naar de Tel. Union verneem, beeft
tiafc-uHuvuuucu, ui© in ue luu- do GarantIe-Commiss 1 e
Lreding tot de regeering aan de onaf- thans vier commissies gevormd,
bankalijken was gesteld, bevestigend I De eerste commissie zal zich bezig
ta beantwoorden. Het congres be- houden met de Rijksinkomsten; de voor-
sloot, daaraan een zeker voorbehoud zitter is 'n Engelschman, aan wien een
te verbreden, dat tot du-sver nog nietFranschman en een Amerikaan zijn toe-
geformuleerd is, doch dat, geen beleL gevoegd.
eel voor het bereiken van een over-1 De tweede Commissie heeft de con-
eenstemming zal opleveren. Het tröle over de Rijksuitgaven; van deze is
schrijven van de onafhankelijke par- een Belg voorzitter,
tij aan de sociaal-democraten, waar-De derde commissie zal zich met de
in zij zich bereid verklaart, tot de re- kapitaalvlucht uit Duitschland en den
geering toe te treden, zal nog beden- terugkeer van het reeds gevluchte kapi-
nacht worden verzonden. taal bezighouden. In deze wordt het voor-
Heden heeft etn gemeenschappelij- zitterschap gevoerd door den Fransck-
ke bespreking tirsscben de beide par-1 man Monclair van de Garantie-Commis-
tiibesturen plaats, teneinde de hou-,sie.
ding vast te stellen, dio met betrek- i De vierde commissie, waarvan ook een
king tot de toetreding tot de regeo-Franschman voorzitter is, zal statisti-
ring tegenover de burgerlijk© partijen schen arbeid verrichten. Hare werkzaam-
zal worden aangenomen. Er zouden heden, die van technischen aard zijn, zui-
zich dus alleen nog de moeilijkheden len zich ontwikkelen in sfcmeawerkiag
"van de zijde der burgerlijke partijen 1 met de beambten van bet Rijksbureau
kunnen voordoen, hetgeen echter niet voor de statistiek,
waarschijnlijk is, daar het centrum en I Door de eerste drie commissies bob
de democraten zich tevreden zullen ben reeds principieelc besprekingen
stellen met een verklaring der onaf- plaats gehad.
De moord op Rathenau heeft voor
de Duitsche brenenlandscbo politiek
belangrijke gevolgen.
Er hebben belangrijke politieke be
sprekingen plaats gehad, welke
ae tcoireuirie der onafhan
kelijke» in de Duitsche
Rijksregeling
waarschijnlijke^- hebben gemaakt dan
tot dusver het geval was.
Do leiders der coalitiepartijen wer
den door den rijkskanselier ontvangen
die liun mededeeiing deed over het
door den kabinetsraad opgestelde
wetsontwerp ter bescherming der re
publiek. De leiders der partijen ver
klaarden zich pi ïncipieel voer .te wet,
die Woensdag bij den Brksdag zal
worden ingediend.
Dc verdere besprekingen gingen
over de toetreding der onaüiankelij
ken in de regeering. Met toestemming
der regeering en der burgerlnke coa
litie-partijen hebben de sociaal-demo
craten aan de onafhankelijken de
vraag gesteld, of zij aan de regeering
willen deelnemen. De beslissing hier
over zal worden genomen door de
rijksconferentie der onafhankelijken,
die dezer dagen te Berlijn bijeen
komt.
Volgens Ingewonnen Informatief
kan men verwachten, dat de meer
derheid der r ij ksc ontwen tie onder
den druk der jongste gebeurtenissen,
waardoor de bescherming der repu
bliek noozakeüjker dan ooit is gewor
den, besluiten zal om aan de regee
ring cleel te nemen. De rijksconfcren-
ti© zal aan haar deelneming voor
waarden verbinden, die voor de bur
gerlijke partijen, naar te verwachten
is, niet onaannemelijk zullen zijn. Bij
het Centrum en de democraten is de
tegenstand tegen de opnemiug der oii-
fitnankelijken m de regeering bij vroe
ger vergeleken zeer verminderd. Het
Centrum heef-, geen principieelc be
zwaren en zei slechts eischeu, dat de
onafhankelijken afzien van één punt
van hun programma, nl. de dictatuur
van hét proletariaat en zjch zullen
stellen op de basis der democratische
republiek.
Maandag zouden de oflicieele be
sprekingen tusschen den rijkskanse»-
lier met de leiclei's der coalitie-par-
tij«M en de onafhankelijken over de
uitbreiding der coalitie beginnen. De
kwestie betreffende de bezetting der
ministeries is nog niet aangeroerd.
Vermoedelijk zullen de onafhankelij
ken in plaats van minister-portefeuil
les enkelo staatssecretarissen krijgen.
In de eerste plaats zou hiervoor de
post van staatssecretaris van Binnen-
landsche Zaken in. aanmerking ko
men, waarvoor de onafhankeli jke af
gevaardigd-u dr. Breitscheidi, zou
worJon aangewezen, terwijl dr. Wirth
de portefeuille van Buitemlandsche
Zaken zou behouden.
Nader wordt geseind:
Het congres dox- onafhankelijke par
tij heeft in beginsel besloten tot de re
geering toe te treden. Het nemen van
dit besluit was voorafgegaan door
een congres van de districtsafdeeling
Berlijn eu Brandenburg van de onaf
hankelijke partij, waarop de toetre
ding tot oo regeering zonder voorbe
houd werd aanbevolen, met het doel,
de socialistische eischen met betrek
king tot «ie bescherming van de re
publiek door te zetten.
Het rijkscongres van de onafhanke
lijk© port besloot, de vraag dor so
ciaal-democraten, die in zake de toe-
In Ierland.
blijft het. vèöliten.
Naar do Engelsclie bladen veriiemoD,
heeft De Valera thans openlijk een deei
van de leiding der Ieraehe opstandelin
gen op zich genomen. Hjj heeft zijn hoofd
kwartier in Sui'folkstreet te Dublin. Van
daar nil wiordt twee o£ driemaal per dog
een nieuwsblaadje uitgegeven, getiteld
„War News", dat waarschijnlijk is fc
;doeld ais eou soort extra uitgave vi
tsjjn blad „The Republic of Ireland
waarvan Liam Mellowes, een van de ver-
dedigere van de laatste wanhopige posi
ties der opstandelingen in de „Four
Courtsredacteur was, In genoemd
blaadje werd nu aangekondigd, dat De
Valera do leiding van de Dublinbnigade
van het Iorsoho ropubldkeinsehe leger op
ziek had genomen.
De Katholieke aartsbisschop van Du
blin, de burgemeester van die plaats en
do secretaris van do arbeiderspartij
hebben na een laug onderhond met Col
lina on Griffith bjj De Valera stappen ge
daan, die echter op oen volkomen misluk
king zjjn uiitgeloopon wegens do onver
zoenlijke houding, welke door Dc Valere
wordt ingenomen. De „Motin" vorneeant,
nit Belfast, dat de regooringetroopen,
welke in het gebied van Lisbowel ope
reerden, zich na lange onderhandelingen
mèt de opstandelingen hebben overgege
ven. Na hun overgave hebben hun aan
voerders, te zamen met de leiders der re
bellen een manifest gepubliceerd, waarin
zjj to kennen geven, dat zjj zich vereeni-
gen togen Engelandi den waren vijand
van Ierland.
In het graafschap Donegal weigeren
talrijke benden opstandelingen zich over
te gevon. Te Londonderry zjja tal
puhhkeinsoho deserteurs aangekomen, die
onmiddellijk door de speciale Ulster-po
litie werden ontwapend.
Deze woek zijn te Dublin 60 dooden
200 gewonden gevallen.
Het laatste nieuws over de gevechten'
te Dublin is, dat do rebellen den burge
meester van Dublin gevangen genomen
hebben.
Te Dublin zijn de ongeregelde benden
hoofdzakelijk geconcentreerd in een blok
gebouwen in Sackvillesireet, die een be
langrijke verkeersader is. Deze gebou
wen omvatten 3 hotels, het bureau dei.
tram en het postkantoor. Naar bericht
wordt, voert De Valera het bevel. De
Vj-ijstaters hebben genoemde gebouwen
omsingeld en tot overgeving gesom
meerd. Het schijnt, dat de regeering
schroomt, eigendommen tc vernielen en
levens op te offeien. Vulgens de corres
pondenten is het doel der reoellea in
Dublin den strijd vol te houde-i, in dc
hoop, dat een uitgebreide en succesvolle
opstand in de landelijke districten zal
uitbreken. Dit schijnt echter volgens be
trouwbare berichten niet waarschijnlijk,
De landelijke districten sckijnea tame
lijk rustig eu waar zich incidenten voor
deden, hebben de Vrijstaters in bijna
alle gevallen de overhand behouden. Ste
phen Gwynn, een bevoegd kenner
Iersche toestanden, en de meeste andere
correspondenten in Ierland zijn van mee
rling, dat het breken van den centralen
weerstand door de bemachtiging der
gerechtshoven het einde van den opstand
nabij heeft gebracht*
In een interview met den correspondent
der „Sunday Express", zeide Michael
Collins Zondag „Ik zal niet rusten,
voordat het gezag van het volk is ge
vestigd. Wanorde en ongeregelde onlus
ten zijn onvermijdelijk in een overgangs
periode. Aan deze wanorde zal met ge
weld een einde worden gemaakt. Het
volk kan met vertrouwen een periode
ongeevenaarden vooruitgang en ge
luk verwachten." De bijeenkomst van
het Iersche voorloopige parlement is ver
daagd tot is Juli.
Bene telegraphische mededeeling, door
Churchill gezonden aan den ambtenaar,
die Palestina 'bestuurt, en waarin
de Britsche staatkunde
In Palestina
wordt geschetst, is officieel gepubliceerd*
Daarin wordt gezegd, dat de Britsche re
geering „opnieuw hare verklaring van
November 1917 bevestigt, die niet aan
verandering onderhevig is. Een Joodsch
nationaal vaderland zal worden gesticht
in Palestina. Ket Joodsche volk zal al
daar zijn volgens recht en er niet geduld
worden. De Britsche regeering heeft
echter niet een zoodanig doel voor
oogen, dat Palestina even Joodsch moet
worden, als Engeland Engelsch is. Ook
overweegt de regeering niet de verdwij
ning of ondergeschiktheid van de Ara
bische bevolking, taal of cultuur. De
status van alle burgers van Palestina
zal Palestinisch zijn. Geen deel der be
volking zal een anderen status hebben
de oogen der wet. De Britsche regee
ring is voornemens langzamerhand een
volledig zelfbestuur in Palestina te ves
tigen en als eerste stap zal een wetge
vende Raad met een meerderheid van
gekozen leden terstond worden opge
richt. De bijzondere positie der Zi misti-
sohe uitvoerende commissie geeft haar
niet het recht, op eenige wijze aan hei
bestuur van het land deel te nemen. De
vestiging van nieuwe personen zal de
economisch*; capaciteit van het land niet
boven gaan. Een commissie der geko
zen leden van den wetgevenden Raad
zal met het bestuur beraadslagen over
zaken, de regeling der vestiging be
treffende. Bij verschil van meening zal
de zaak aan de Britsche regeering wor
den voorgelegd. Een godsdienstige ge
meenscha;) van een aanzienlijk deel der
bevolking, die van meening is, dat dc
voorwaarden van hel mandaat niet ve;
vuld worden, zal het recht hebben, een
beroep te doen op den Volkenbond."
De mededeeling eindigt aldus „Do
uitvoerende commissie der Zionistische
organisatie heeft de icgeering van Z.M.
officieel verzekerd, dat dc werkzaamhe
den der organisatie zullen worden ver
richt overeenkomstig de politiek, in dc
verklaring uiteengezet.
Verspreid nieuws
DE DUITSCHE OORLOGS
MISDADIGERS.
I11 hot proces tegen dr. Miehoisolm
te Leipzig werd de beeedigd© verkla
ring van den voornaajusten getuige a
charge dr. Pichard voorgelezen, die
als civiel gevangene te Effroy al» arts
dienst deed. Volgens deze verklaring
heeft Michelsohn een leven geleid als
een pasja. Groot© drinkgelagen en de
vrouwen vormden zijn hoofdbezigheid.
I-Iij diende aan de gevangenen oorvij
gen toe en onthield aan de reeds on
dervoeden als straf dagenlang brood,
ten-wijl hij zeil hun levensmiddelen
verbraste. Het lazaret stond tot
den omtrek bekend als het slachthuis
van Effroy. In de zalen was het ver
schrikkelijk koud, zoodat talrijke zie
ken stierv en. Michelsohn heeft aan
zijn ondergeschikten verboden om aan
getuige medicijnen en verbandmidde
len te geven. Ook toen Pichard bedde-
goed had ingezameld, mociiten do
zusters het met uitdeelen. De spijzen
voor de nierlijders heeft hij extra zout
laten maken, zoodut ongeveer twin
tig personen stierven. Terwijl de zie
ken 111 p.aats van 100 gram slechts
gram vieesch kregen, heeft de be
klaagde zjjil honden met vleesch ge-
voeoe*u.
Hij heeft groote hoeveelheden eieren
en melk voet zichzelf gebruikt en 875
bussen gecondenseerde melk en 75 kilo
caaao voor zich gehouden en öaar
huls gezonden.
lu de middagzittiiig werd het getui
genverhoor gesloten en kwam de offi
cier van justitie $,an het woord. Deze
verklaarde, dat door de verklaringen
der Duitsche getuigen de ernstige be
schuldigingen der Fransche getuigen
zijn weerlegd. Noch de beschuldiging
wegens moord, noch dit wegen»
oorzaken van dood door nalatigheid
kan worden gehandhaafd. In vier ge
vallen echter heeft beklaagde zich
schuldig gemaakt aan lichamelijke
verwonding. Voor een dezer gevallen,
waarin de beklaagde zells oumen-
schelijk heeft gehandeld, eischte de
offieïter 8 maan dén, voor het tweede
geval 3 maanden voor de 2 laatste
gevalle)* teikens één maand gevange
nisstraf,'dus In totaal één jaar.
Na het pleidooi van den verdediger
werd de zitting gesloten.
Nader wordt gemeld, dat de beklaagde
dT. MidheLsOn is vrjjgesprok
DE MOORD OP VELDMAARSCHALK
WILSON.
De beide, moordenaars van veldmaar
schalk Sir Henry Wilson zijn, naar de
terechtzitting verwezen. Voor den poli
tierechter van Westminster hebben zij
Zaterdag erkend, verkeerde namen te
hebben opgegeven* James Connolly
heet eigenlijk Reginald Dunn, John
O'Brien heet Joseph O'Brien; beiden zijn
24 jaar en oud-soldaicn*
SPANJE IN MAROKKO.
Naar een bericht uit Madrid meldt,
heelt de premier in de Kamer verklaard,
dat de regeering besloten is zoo spoe
dig mogelijk een civiel protectoraat ie
Marokko in te stellen, maar dat een be
hoorlijke bestraffing der rebellen moet
voorafgaan.
HERDENKINC VAN VERDUN.
Te Londen werden speciale diensten
gehouden ter herdenking van Verdun,
welke stad door Londen is geadopteerd,
in de St. Paul kathedraal, de Westmin
ster Abdy, de Westminster-cathedraal en
verschillende andere bedehuizen, welke
niet minder dan 900 vrije kerken in het
gebied der metropolis omvatten. In de
parken gaven muziekkorpsen vau de ca
valerie der lijfwacht, zoomede van de
Schotsche, Iersche en Welsohe garde
troepen geheele programma's Fransche
muziek.In de Westminster cafhedraal be
tuigde de bisschop van Verdun den dank
dezer stad aan Londen en inzonderheid
aan de Britsche hulpverleening, die zoo
veel gedaan had voor de verwoeste
Fransche steden. In den namiddag be
gaven de koning en de koningin zich
naar de Albert Hall, waar een concert
werd gegeven door het muziekcorps der
republikeinsche garde. Toen dit beroem
de corps dezer dagen in Londen aan
kwam, vergezeld van Fransche cadetten
en het vaandel van het 8e regiment in
fanterie, werd hun door de Britsche mi
litaire overheden de grootste beleefdheid
eerbied betoond. Een eerewacht en
het muziekcorps der Schotsche garde
ging den bezoekers tegemoet en mar
cheerde met hen door Londen naar de
Wellington-kazerne. Een groote menigte
verwelkomde hen met onmiskenbare
warmte*
PLUND ERINCEN.
De Zaterdag voorgekomen ongeregeld
heden in Westeberg en in dc Ilsegrube
hebben een veel grooteren omvang aan
genomen dan men aanvankelijk dacht.-
Zaterdag drongen 111 de eerste uren van
den namiddag kleine groepe van 10 per
sonen in winkels, waar levensmiddelen'
en kleederen verkocht werden, dwongen
de eigenaars tot afgjfto der voorraden
'zonder betaling. Tegen 6 uur hield voor
ecu magazijn in Westeberg een vracht
auto stil, waaruit 0 mannen stegen, die
met de wapens in de hand binnendron
gen en klecdcren, balen laken en wat
verder van hun gading was, wegnamen.
De eigenaar va het magazijn begaf zich
met een met salmiak gevulden glazen
ballon naar het lokaal, waar zich de roo-
bevonden, waarop hij den ballon
brak, om door het uitsiroomendc vocht
hen te verdrijven. Zij liepen inderdaad
het magazijn uit, om echter na eenige
minuten met gasmaskers terug te kee-
ren, waarna zij hun buit, die een waarde
van 3 millioen mark, in veiligheid
brachten.
Voor de verkoopslokalen van de Ilse-
grubc verzamelden zich tegen den avond
honderden menschen, die met geweid
naar binnen drogen en levensmiddelen,
kleedexen en andere zaken ontvreemd
den. De beambten trachtten zich te ver
zetten, maar waren tenslotte genood
zaakt de wij'k te nemen,
WAPENS CEVONDEN.
In het domein» Tost bij Volksminden
(Brun&wijk) werd een groote hoeveelheid
wapens in eene onderaardsche schuil
plaats gevonden. Het istaatsministerie
heeft terstond een ondetzoek ingesteld.
HERDENKINC VAN DEN SLAC BIJ
SHOROVA.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van den slag bij Shorova, waar het revo-
lutionnaire Tsjecho-Slowakijsche leger
■oor het eerst als onafhankelijke gï-
•echtseenheid is opgetreden en de
Oosteurijksch-Duitsche strijdkrachten,
die veel sterker in aantal waren, versla
gen heeft, heeft eene gedenkplechligheid
plaats gehad met bijzetting van den on
bekenden soldaat, die op plechtige wijze
s ter aarde besteld in de kapel van het
tadhurs. Terzelfder tijd werden op het
kerkhof Voloany de naar Praag overge
brachte lijken begraven van 3 legionai-
ren, die door de Oostenrijkers waren ter
dood gebracht. De grootsche lijkplech-
ligheid had plaats in bijzijn van den mi
nister-president, de leden van het kabi-
het corps diplomatique, strijders van
Zhorova met generaal Syxovy, den Bond
van legionnairen, vertegenwoordigers
der gemeente-overheden en eene ontzag
gelijke menigte. Dergelijke feesten had
den ook in andere steden plaats.
SPOORWEGMATERIAAL GEKOCHT.
Volgens mededeeling van het Leuische
consulaat te Praag heeft Letland van dc
bkoria-fabriek voor 3*4 millioen kronen
materiaal voor spoorwegen gekocht.
DE ARBEIDSCONFLICTEN IN
AMERIKA.
De staking der spoorwegarbeiders in
Amerika breidt zich uit.
Piactisch hebben aile werkplaatsarbei-
ders der Amerikaansche spoorwegen het
werk neergelegd.
Met de mijnwerkers staking schiet het
nog niets op.
De besprekingen om tot een grondslag
komen voor het voeren van onderhan
delingen tot oplossing van de Ameri
kaansche mijnwerkersstaking op het
doode punt.
PE OOSTERSCHE OONFERENTIE.
Naar uit Londen aan de Roiueintjohe
„Tribmxa" wordt gemeld, zal tie zooge
naamde Ooatersclie conferentie, welke in
Juli zou worden gehouden, waarschijnl\jk
tn nog niet plaats vinden.
Het is echter mogelijk, dat de oonferen.
tie, onder deelneming van Duitschland en
Rusland in Augustus ergens aan de
Cöto d' Azur zal byoenkomen, teneinde te
beraadslagen over de toepassing van de
ltaten, welke door de Haagsciho con
ferentie zullen worden bereikt, alsmede
- de oplossing der Oostersciie pro-
Stadsnieuws
Se 'i'Woeuü tküüiói vbrmtiZiiiy.
Maandagavond hield-de S. D. A. P.
in de groote zaal van het gemeentelijk
Concertgebouw, die met de gaanderij
dicht bezet was een vergadering waar
in het Kamerlid Duys ale spreker op
trad.
Namens de federatie Haarlem der
S. D. A. P. opende de heer de Boer
de vergadering, nadat de heer Duijs
onder applaus was binnengekomen,
met een kort woord van welkom. Ver
der zette spr. uiteen da' het doel der
vergadering is den kiezers, voorlich
ting te geven.
Daarna was het woord aan den heer
u y s. Deze begon met zich te rich
ten tot de R. K. arbeiders naar aan
leiding van een geschrift dat de R.K
Onze LacMioek
DE KANS WAS VERKEKEN.
Een jong© man werd voorgestel*?
aan de moeder van het meisje, dat
naar hij hoopte eens zijn vrouw zou
worden.
„Kan ik u misschien vroeger ai eenu
ontmoet lieblixoi m>svrouw i" vroeg hij.
„U komt mij zoo bekend voor
,,0 ia", was het antwoord, „ik lien
die djajme, die verleden weck vlak hij
u im de tram stond terwijl u de krant
zat te lezen
„Miim liefde voor jou overtreft alles
wat in deze -branche aangeboden
wordt 1"
Zoo verklaarde oen handelsreiziger
zijn liefde.
kiosvereeniging te Haarlem verspreid
de en verzocht hun één speciale *.-iir.
daad van een der ministeries van
rechts te noemen. Ge kunt dat met,
zeide tpr. Al diegenen die spreken
van de verheerlijking van Gods 11 .am
in bet Staatsrecht, plegen niets duu
volksvorloiding. Er is van al die mi
nisteries van rechts niet één spe.-ifiek
chr. daad te noemen, wel daden van
den Mammon en van de reactie.
Voortgaande zeide spr., dat het
gaat bij deze verkiezingen voor de
soc.-dem. om de zegepraal van het
socialisme. De soc.-dem. wenschen de
arbeiders van den druk vun
het kapitalisme te bevrijden.
Maar bovendien gaat het om
do vraag wie de kosten van
den wereldoorlog hier zullen betalen.
Indien een andere partij aan het be
wind komt dan zullen de arbeiders
da' moeten betalen in den vorm van
de stopzetting van de werkloosheids-*
verzekering, van den woningbouw en
van andere maatregelen.
Ons land kwam door den wereidoor-
Jog in de schuld. Voor den oorlog was
de nationale schuld 120U millioen.
Maar nu bedraagt zjj 2500 inilhoeu. De
vraag i& nu hoe die schuld te betalen
De heer Ter Laan s'clde voor de cri
sisschuld to laten vervallen. Er werd
voorgesteld niet te beginnen beneden
vermogens van 25UOO en dan to be-
girnen met een heffing in eens. Dat
voors'el werd échter in de Kamer ver
worpen.
Daarna sloot de Staat een leoiiing
bij de Ned. kapitalisten, die natuur
lijk moet worden terugbe'aald. Van
daar nu allerlei belastingen en een al
gemeen geroep om bezuiniging. Daar
de Kamer niet wilde treden in het
voorstel van de soc.-dem. moe1 gedacht
worden op andere manier aan bet geld
te komen.
Van bezuiniging sprekende, kwam
spr. op het militairisme. Hij deed op
merken dat de uitgaven voor leger en
vloo' in 1914 bedroegen 60 millioen
in 1919 77 1/2 millioen en in 1922 136
millioen jaarljjks en zeide dat ten aan
zien van dat' alles van R.K. zijde het
volk wordt verleugend. Is daJ. alles
„God in het Staatsbestel" waarvan
R.K. gewagen, iniormeerdo spr. aan
de It. K. arbeiders.
Dan herinnerde spr. er aan dat er.
bij de Kamer »*og een ontwerp vloot-
plau ligt, dac 548 millioen zal kosten.
Volgens da1 plan heeft men echter
nog niet eens een vloot die afdoende
ts, maar alleen een die maken zal,
dat indien de vijand riic* met een al
te groote overmacht kom', ons in
staat zal stellen het vol te houden tot
dat de een of andere buitenlandsohe
mogendheid misschien huip zal bieden.
Voorts ligt er een muriitieplan dat
106 millioen zal kosten. En dan is 'o
wachten een plan tot een verbetering
van de artillerie, dat Ook een paar
honderd millioen zal kosteu. Verder
gaande, deelde spr. bijzonderheden
mede aangaande de behandeling van
het dienstplicht-ontwerp en dat het
ontwerp vlootwet voorloopig van de
agenda is- afgevoerd. Indien weder aan
rechts een meerderheid komt dan is
te wachten dat dit ontwerp zal worden
aangenomen.
Dreigend hangt het als het zwaard
van Damocles en 't is nu aan de R.K.
arbeiders om het draadje, waaraan
dat. zwaard hangt door ic snijden. Op
militair gebied wordt niets bezuinigd
en 't gaat er nu om bij deze verkiezin
gen of die politiek zal worden voort
gezet. Voor de Boc.deui is echter ue
strijd bij de s[embus, maar een onder
deel van den grooteu strijd, waarin
het gaat om een vernietiging van het
kapitalistische stelsel in 4*1 belang
der mensohheid.
Bezuinigen duet men, maar dan op
het gebied van het gezond maken van
zieke menschen. De wet op de zicklc-
verzorging wordt uitgeste!*^ omdat er
geen geld is. En toe' aan geneeskun
dige hulp heeft de arbeider behoefte.
Zuinig gaat meu verder worden voor
de ouden van dagen. Het is nu 3
voor een persoon, maar 6 voor een
echtpaar. Dat ls feitelijk een premie
op de echtscheiding, aldus spr. Spr.
had voorgesteld om niet op die pen-
sioenuitkeoring te korten, maar alleen
de Êocrr-dem. stemden daarvoor.
T egen een voorstel van spr. om de
Feuilleton
uit het Engelsch
van FRKl). M, WHITE.
(Geautoriseerde vertaling).
6j
Weldra dook uit het duister een
donkere gedaante op die op de teeneu
de kamer binnen sloop. Croot sloot
'daarn w-eer deur en luiken en draai
de het licht aan. Mark Gilmour stond
met doodsbleek gemat voor hem.
Wat is er? fluisterde Croot,
jpiaar maak het kort. Ik kan niet lan
ger dan een minuut blijven.
Dat weet ik wel, zei Gilmour.
Nu dan, ze hebben me in de ga
ten. Het scheelde niet veel, of de po
litie had me te pakken. Geoiga heeft
,mo in een taxi hierheen gebracht. I
Goed, dat we altijd op zoo iets voor
bereid zijn. Ik denk, dat de politie'
hier zoo wel wezen zal.
De politie? bracht Croot met
moeite uit. ls het zoo erg?
Maar kerel, luister dan beter. Ik
heb je toch gezegd, dat ze me in de
gaten hadden. Het had ook niet on-
gelukkiger kunnen treffen. De bewa
ker van dekschuit was een oude boots
man van mij, die me dadelijk herken
de en zei, dat hij wist, wat ik verle
den week had uitgevoerd. Ik heb, om
te ontkomen, het bootje moeten opof
feren. Joe Airey en ik hebben ons
zwemmende gexed. Als de politie
straks komt, moet ze denken, dat ik
hier den heelen avond geweest ben.
Croot was zichzelf al weer geheel
meester. Hij had vliegensvlug over
dacht, wat hem te doen stond.
Heel goed, zei hij,.— laat het
maar aan mij over. Ik zal wel voor
een alibi zorgen. Luister, we moeten
het doen voorkomen, alsof je hier al
meer dan een uur bent. Je was te laat
voor het. diner en ging toen maar in
de bibliotheek zitten, tot we klaar &ou
den zijn. Je zult alles, wat je noodig
hebt in mijn kleedkamer vinden. Ga
maar gauw naar boven. Je weet den
weg wel.
Terwijl Croot sprak, opende hij een
deur, die op een dwarsgang uitkwam,
waar een trap was, die naar de ver
dieping leidde, waar Croot zijn slaop
en kleedkamer had. Hij zat dikwijls
tot half in den nacht in do biblio
theek te werken en vond het dan ge
makkelijk, 0111 zonder het huishouden
to storen langs die achtertrap zijn ka
mers te kunnen bereiken. Als hij np
'n nachtelijken tocht was uitgeweest,1
kon hij zoodoende ook steeds on ge-
merkt naar boven komen. 1
Zie zoo, als ik nu in de eetkame».
terug beu, zal ik terloops zeggen, dat'
ik jo in de bibliotheek gevonden heli,
dat je wat laat was en geen lust had,
midde» onder het diner binnen to ko
men. Toen ik het afgesproken toeken
hoorde, zei ik, dat het een tak van
den wingerd was, die tegen de ruiten
tikte. Heb je mijn antwoord ook ge
hoord?
Ja, natuurlijk, andere was ik I
toch niet naar do deuren van de bl-
bliotheek gegaan, om daar te wach
ten? Misschien is alles een valsch
alarm, maai een mensch kan riet te
voorzichtig iiju.
Dat is zoo, zei Croot Ga
maar gauw. Weet jo wat, laat mij er
eerst even uit en sluit dan de deur
achter me. Je kunt haar weer open-
«luiten, zoodra je beneden bent. Wat
zie je er koud uitl In mijn kleedka
mer "is de haard gelukkig aan.
Dat treft, zei Gilmour. Later
zal ik je alles wel uitvoerig vertel
len.
Croot greep haastig een kistje si
garen van de tafel en snelde de bi
bliotheek uit. Gilmour sloot de deur
achter ^ïem d'icht en ging daarop
naai- boven.
Het spijt mij, generaal, dat ik u
zoolang heb laten wachten, zei Croot,
terwijl hij de eetkamer weer binnen
trad, maar toen ik in de bibliotheek
kwam, vopd ik daar Gilmour, mijn
procuratiehouder. Hij bemerkte, toen
hij hier aankwam, dat het wel wat
laat was, om nog aan tafel tt gaan.
Hij wilde ons tenminste niet storen
en ging daarom maar wat zitten wer-
ken in de bibliotheek. Straks hoopt
hij bij ons in de zitkamer te komen, j
Wat een dwaze man is hei toch,
vader, zei Ver». Hoe komt hij toch
zoo verlegen? H et "ZöTi toch verstan
diger zijn geweest, als hij tenminste
uiet hei dessert binnen was geko
men.
Hij is voor het kantoor onmis
baar, zei Croot. Hier, generaal,
probeert u er nu eens een. Ik denk
wal, dat zij u bevallen zal.
Men bleef nog een half uurtje aan
tafel zitten. Eindelijk stond Vera op
en verliet, gevolgd door de andere
dames do eetkamer.
Kom, boeren, nog een glaasje i
port, zie Croot Rust, zou jij niet
oven naar de bibliotheek willen gaan
en Gilmour vragen, een glas wijn met
ons te komen drinken? Al is hij door
zijn ijver het diner misgeloopen, dan
is er toch zeker geen bezwaar, om een
glas port met ons to drinken.
Rust stond op en verliet de kamer. J
Een oogenblik later trad een der
bedienden de eetkamer binnen met
een visitekaartje op een zilveren blad.
Een heer, om u te spreken, .zei
zei hij tot meneer Croot. Hij zal
u niet lang ophouden, zegt hij. I
Laat hem maar in de bibliotheek
zei Croot, en vraag, of hij even
wachten wil.
Croot maakte geen enkel© opmer
king over dit onverwachte bezoek en
vertrok geen spier. En toch was er
iets onheilspellends in het kaartje,
waarop te lezen stond:
RICHARD LOCK.
Inspecteur van Politie,
HOODFSTUK V.
Lockweetni e. V w a t h ij er
van denken moet.
Rust trad dc bibliotheek binnen,
waar bij Gilmour vond, die een siga
ret'*© zat te rooken, terwijl hij tegelij
kertijd een stapel rekeningen nakeek,
die op de met leer bekleede tafel voor
hem lagen.
De twee mannen waren niet bijzon
der op elkaar gesteld, hoewel zij op
hetzelfde kantoor werkzaam waren,
want Gilmour zag in Rust slechts een
amateur, een dilettant, die, daar hij
wist, dat hij in geen geval langer dan
twee jaar op het kantoor bleef, onmo
gelijk ved belang in het werk kon
stellen.
In de oogen van Rust was Gilmour
niets anders dan een machine, iemand
wiens horizon niet verder strekte dan
het kantoor in Great Bower Street.
Op het oogenblik waren zij echter bel
den gastwi onder het zelfde dak en
Rust vond het dus zijn plicht, beleefo
jegens Gilmour te zijn.
Gilmour zag er in avondcostuum
lang niet onknap uit. Zijn haar was
keurig geborsteld, en hij had gelakte
schoenen aan. Zooals hij daar op zijn
doode gemak zat, geleek hij niet veel
moei' op den zcnuwachligen, van kou
rillenden man, die ruim een half uur
geleden de biblothcek was binnenge
slopen.
Hallo, Gilmour! riep Rust uit,
nog steeds aan het werk? Behalve
vader heb ik nog nooit zoo'n werk
ezel gezien. Wat zou hij veel met je
op gehad hebbenI Toch is het dom
van je, om vanavond het Werk er
niet aan te geven. Je hebt een koste
lijk dinfw misgeloopen.
We kunnen niet allemaal niets
doeners zijn, antwoordde Gilmour met
iets minachtends in zijn stem. Ik ben
geen volontair, vergeet dat niet Er
was haastwerk, en toen ik eindelijk
hier aankwam, zaten jullie al lang
aan tafel. Hot was half negen, toen
lk te Cray uit den trein stapte. Mijn
avondischoenen had ik in een pakje
bij mij en trok die bij aankomst aan,
I want ik ben niet zoo'n millionair als
jij om met een taxi te kunnen komen.
Terwijl jullie dineerden, kon ik, dacht
ik. nog mooi wat werken. Laat ik ja
niet van je amusement afhouden,
Rust. Je bent nog jong.
(Wordt vervolgd).
