Uit de omgeving van Elisabeth Hoofman
Hotel „Duin en Daal"
Bjj zijn komst to Haarlem vond Van
Zurk or als conrector d°n prodikaateroon
Cornelius Van Houten, die, ua afloop xjj-
ïer stadiën in do godgeleerdheid on in de
ivysbegcerto, in 1690 proponent zou wor
de:^ aiaar inch onverwacht hot con rec
toraat hier tor atoio zag aangeboden,
ik-u uieuwc gaat op Voenborg, dion ik or,
introduceer ju do ovcrtuigiug, dat het
zien van .telkens andcro gezichten u niet
vermoeit Coed gezelschap maakt hort®
mijlen, en als Haarlemmer zult ge met ge
noegen bomerken, dat uw stad toch zoo
veel mannen van beteekenis geherbergd
heeft. Ook Van Houten was een mau
van talent. Na oen olfjarige werkzaam
heid aau ons gymnasium, werd hy be
noemd tot hooglccroar in de wijsbegeerte
aau do Celdereche hoogeschool to Harder
wijk, waar don veelzjjdigen geleorde,
wiens uitstokendo kennis van het Latijn
geroemd wordt en die zich :a de zielkun
de genoegzaam thuis voelde om bjj de
overdracht van hot rectoraat in 1717 te
jproken over „do verwonderlijke afschei
ding on verbuiging van ziol en lichaam"
naderhand ook nog het onderwijs in do
wiskunde werd opgodragen. Was doze zin
niet reeds laag genoog geworden, ik zou
het bij deze enkele medodceling van
'.i mans geleerdheid niet laten maar be
paal ïnjj nu tot do opmerking, dat zÜn
ambtgenoot Thoodorus Jansaonius Van
•Umelovceu in veelzijdige ontwikkeling
voor heni niet onderdood. Deze „helblin
kende star aan do lcrooa der Gcldereche
Pallas", eveneens predikantsaoon, hoe
veel geleerdheid is niet in pastorieën ge
boren begon zijn loopbaan als arts te
Gouda. Nu enkolo jaren van geneoekun-
digo praktijk werd hij uitgenoodigd om
to Harderwijk onderwijs to geven in de
geschiedenis, de welsprekendheid on hot
Grioksch, wolko onderscheiding opvallen
der mag heetcn dan do erkenning zijner
verdiensten als geneesheer, zooals die
bleek uit zjjn later gevolgde aanstelling
tot boogiecraar in do geneeskunde. Maar
wie, van zijn verbazing wat bekomen, de
lipt, zijner geschriften eens inziet, vindt
laarin du verklaring van de oogenscbjjn-
■jjk zonderlinge keuzo der Gelderseho cu-
■atoren: dezo geleerde bewoog zich met
re male 01" velerlei gebied van wetenschap.
Zijn benoeming jn do faculteit der lette
ruil werd dan ook allerwoge goedgekeurd
m Elisabeth bezong zyn 'komst aan de
floogeochool Lu Latjjnsohe verzen.
Zy mag Jen man, dien zij oen „magnum
OTic-spiadtun docua sororumeen „sic-
mad der muzen" noemt wel menigmaal
to Haarlem ontmoet hobben, wanneer h\j
gastvrijheid genoot bjj An ton lus Van Dale
met wion hjj zeer bevriend was. Van Hou
ten, die in den omtrek der stad veel grond
boziit, kan daarin aanleiding gevonden
hebben nu en dan oons van Harderwijk
over to komen, oil zoo stol ilt mij dau bot
geleerde drionuwisehap vóor niet Elisa
beth oil andoro „Icttcrlicvenden", genie
tend van een zonsondergang en do prach
tige Hollandscho luchten. Ook Jacob Van
Zanten past bij dit gezelschap, do Doops
gezinde predikant-geneesheer, die zich,
nauigomoodigd door hot lid der Vroed
schap Mr. Willem Six, waagde aan oen
vertaling van 't Paradijs Verlooron door
.John Milton, uyt hot Engels in rjjmeloo-
zo Maat", maar eerst tot do uitgave
kon besluiten, nadat Langendjjk don bc-
srhoUlc.il vertolker van het meesterstuk
had gerustgesteld, dat hij or „moogcljjk
don Liefhebberen der Dichtkunst geoneu
ondienst (mode) zoude doen." Hos deze
innemende man overigens in zijn omge
ving gewaardeerd wend, moge blijken uit
do besohrijvlng van ziju jjorsoon door oen
zijner kennissen, die ons zjjn oordeel in
handschrift naliet. Ik deel dit to liever
meu. omdat Van Zanten geld,en mag als
een'voorbeeld van die eenvoudige, work-
zajno stillen in den lande, wier grooto
invloed louter oen gevolg is van de dege
lijkheid van hun karakter, en die, met al
hun 'menschelijke gebreken, ton slotte in
alle tijden, do wezenlijke kracht der sa
menleving vormen. Mjj dunkt, de volgen
de "toekening is in baar eenvoud tref
fend: „een man van groote geleerdheid,
zoo in gesühioht, taal, als dichtkunde; oen
sprcoker, zoo in 't openbaar voor het
volk, als in do conversatie welkers we
derga ik wijnich ontmoet© van al mijn
lev© dagen. To meerderwjjl zjjn spraak
gesousteneerd werd van een onuytputte-
ljjke schat van woorden, zoo wel ver-
kuogt, zoo cierljjk en nadruckelyk tor
snee gepast, doch evenwel zonder do min
ste affectatie, dat zjjn E. bij mjj diok-
niaals de lov behaald hoeft van torrens
copia dicendi 1) genoemd to worden. Bij
dezo in de vorkeering handsaam, gaarne
imand hoorende, en ook wol eens an
ders gedachten opvolgend©; vaardigh om
beoluyten to nomen zonder sammolen.
Kortom oen man in allen delo w.iergade
loos, bijaldien'Hij in do ujtvoering van
het bosloteoe zooveel spoot en voortgang
maakte, als Hij wel dood is agn besluy-
tcn te nemen. Edoch, dit laatste kan in
zijn E. verschoond worden om de me-
Bichvuldige bezigheden met welke zijn E.
godurich beset is: want oen dt. pr. otc. te
zijn vereist teid, cn is dezelve van een
mens niet genoegzaam tot oefening van
alle doso dingen." Dit oordeel, dat te
aicor waarda heeft omdat bot is ge
vloeid uit de pen van iemand, die niet tot
V&a Zanten ?s volgelingen behoorde, laat
ons meteen zien wat men destijds in
predikant waardeerde. En dat onze
richtgever gocyj weet te onderscheiden,
getuigt zyn schots je van het karakter van
Von Dole, ook Doopsgezind, ook genees
heer-predikant, ook „een man van uytste-
kende geleerdheid in taalkunde en
sohichtsohrivten, 't geen ook zijn nyfcge-
gevo werken te kennen geven; maar van
klein verstand, wanneer het op oordeel
en eigene redenering aankomt int behan
delen van zakelijkheden; van noch min
der bequaamheid om te spreken". Ik
vervolg deze tegenstelling niet verder.
Ook in de omgeving vaa Elisabet Hoof-
maa loefden vogels van diverse pluimage.
Het is al veel, dat er zulke goede zangers
onder waren.
Gewoonlijk neemt men aan, op liet
voetspooj- van Kops. dat Elisabeth Latijn
en Grioksch heeft geleerd van den con
rector Jacob Storm, die er zich op be
roemt met haar in vijf jaar niet alleen
de voornaamste dichters en geschiedschrij
vers, maar ook het Nieuwe Testament te
hebben gelezeD. Maar Storm is Van Hou-
icn in het conrectoraat opgevolgd toen
deze naar Harderwijk vertrokken was.
dus in Januari 1702, vijf jaar vóór zijn
dood. Elisabeth haa de leerjaren reeds
lang achter zich, zij was achtendertig
jaar en al negen jaar getrouwd. Storm
heeft haar dus stellig als conrector goen
les gegeven, maar als praoceptor heeft
hij zyn dankbare leerlinge do oogen ge
opend voor de schoonheden der klassieke
letterkunde. Natuurlijk begon hij met
haar to leeren vertalen; het ging haar
zoo handig af, dat zij al spoedig een groot
gedeelte van de lierdichten van Horatius
haar moedertaal had overgezet. Kops
heeft van dit werk harer jougd in zjjn
bloemlezing niets overgenomen, hoewel
het wel bewaard bleef. Terecht, want het
is. zooals van zelf spreekt, gebrekkig, en
hét heeft alleen waarde voor hem, die de
ontwikkeling van onze dichteres op den
voet zou willen volgen. Maar daarom is
het ons hier niet te doen. Ik volg dus
het voorbeeld van Kops en laat de ver
talingen van het meisje rustig liggen in
het Leideohc bundeltje, waarvan ik u al
cans sprak. Met uitzondering- noch
tans. Eén harer overzettingen uit het La
tijn moot ik noemen, omdat die betrek
king heeft op een Haarlemsohe instel
ling en dus niet, in een Leidsehe biblio
theek verborgen, aan Haarlemmers on
bekend mag bljjven.
Wanneer Elisabeth onze stadsbiblio
theek bezocht, ze mag oen trouwe be
zoekster zijn geweest, viel haar oog bij
liet binnenkomen op liet reglement, dat
daar ter inlichting der gebruikers van
do bibliotheek was opgehangen. Ze las
hot opschrift: „Bibliotheca Hariemiana
ad intTnnte-m", zooals men hot destijds,
aardiger dan wjj, uitdrukte: „een woord
je van do boekon aan hen, die ze willen
raadplegen." By het opslaan van den ca
talogus, don oudsten, dien van 1672. las
zij het andermaal en zoo bekroop haar d°
lust dit Latynsehe reglement voor haar
stadgenootcn in Nederlandsche verzen
óver to zotten. Ben nu-ttig werk want
wat heeft men aan een reglement; dat
moesten niet lezen kunnen. Alleen daar
om al heeft zy oen straatnaam verdiend, i
er worden er wel aan iniu-dor verdienste
lijke burgers weggesohonkon. Jammer, dat
men haar vertaling nooit ben algemeenen
nutte hoeft aangewend, dat men die geen
goed zichtbare plaats in de bibliotheek
heeft gegeven: missehien waren er dan
in den loop der tijden minder boeken
„dieflyk ontstolen". Daarvoor bestaat
thans goen vrees meer. Hot tegenwoor
dige publiek, dat bibliotheken bezoekt, is
veel beschaafder, het kent zjjd plicht, En
tooh„luister eens, beleefde lezer! Een
stemmig aangezicht, een wakkere geest,
die blaakt in godsvrucht en het verstand
door nutte wetensohappen gedurig op
scherpt, is hier welkom. Maar brood
dronken dartelheid en hot ongezouten
snappen wordt hier gewraakt. Leeggan-
gers, luiaards, wiaanwyzen duldt deze
plaats niet. Treed zedig binnen, ontmoet
ge iemand, groet hem stilzwijgend om
geen yveraar op-te houden of in zjjn be
zigheid te storen. Lees, doorblader, on
derzoek. voldoe uw zinlijkheid. Wanneer
gy weggaat, schik weer in zyn rechte-
plaats, hetgeen gij hebt uitgenomen. Zie
toe, dat inktvlek, ontocgeknoopto strik,
papieischour, dwarse vouw, of omgekrul
de zoomen u niet van slordigheid beschul
digen. Vooral, schuw als een gruweldaad,
moedwillig iets te breken, iets uit te
snijden of het minste van het getal te
onttrekken, dat, om kunst- en letterzueht
te kweeken. de burgervaders mild opdroe
gen aan het gemeen."
Zoo meenden die der zeventiende eeuw.
Is hieronder niets meer, dat ook voor on
zen tjjd is? Niets dat nog behartiging
verdient? En die dwarse vouwien dan, en
die ezelsooren?
H. E. KNAPPERT.
1) Een uiterst welsprekend i
DE DUITSCHE PERS VERONTWAARDIGD.
IN IERLAND ZAL DE STRIJD MET DE REBELLEN BESLISSEND
ZIJN. ZIJ VERSCHANSEN ZICH TE CORK IN HOTELS.
DE STRIJD OM DE WERELDSCH EEPVAART IN HANDEN TE
KRIJGEN.
DE POLITIEKE ONRUST IN ITALI3 DUURT NOG VOORT.
Poiucaré heelt aan de Commissie
van Herstel een memorandum doen
toekomen, waarin deze o.a. wordt
uitgenoodigd, den duur van
een eventueel mora
torium aan Ouitsohland.
voor de betalingen ia baar niet lan
ger te stellen dan vijf k zes weken.
De Duitsche bladen bespreken in
levendigen toon het memorandum der
Garantie-coiniuissie. Algemeen wor
den ernstige bedenkingen geopperd
tegen de overeenkomst met de com
missie.
Het „Berliner Tageblatt" schrijft:
De controle-dienst der geallieerden
blijft alleen dan dragelijk, wanneer
hij niet bedoeld is als een blijvend in
stituut, maar beperkt wordt tot den
rijd van het moratorium.
De links-georiënteerde „Miitagszei-
tung" zegt, dat het hier gaat om een
ernstige inbreuk op Duitechlands sou-
verelnite itsreohten.
De democratische „Volkszeitung"
legt er den nadruk op, dat de Fraa-
sche eisch heeft gezegevierd: „ditmaal
moet er geen half werk worden
daan".
Het blad der ckristelijk-socialen „Der
Deutsche" zegt, dat een regeering,
die van buitenaf wordt gedwongen
om steeds weer nieuwe nationale ver
nederingen piet haar persoon te dek
ken, tegenover diegenen, die minder
geneigd zijn om alles maar te dulden,
in een scheeve positie moet komen.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung"
wijst er op dat m de overeenkomst de
zware en ernstige offers zijn beli
chaamd, die de Duitsche regeerïng
ÏNÖEZÖlJDEN' SfBDEDBBLDTQEN' S 60 Cta per reg'eJ.
Specials inrithting voor feestelijke gelegenheden
meende te moeten brengen om verlich
ting in don vreosefijken financieelan
noodtoestand to brengen.
De „Borsenzeitung" noemt het
recht op inzage van de Duitsche boek
houding edn krachtig® inbreuk op
het Duitsche zelfstundigheidsgevoeL
De „Kreuzzeitung" verklaart, dat
de volmacht aan de Garantie-com
missie verre het verdraagbare te bui
ten gaat. Daaruit blijkt, dat het met
de Duitsche financieels souvereinl-
teit gedaan is.
De „Lokal Anzeiger" schrift, dat
de voorwaarden oen drukkender ka
rakter vertoonen dan die, welke men
vroegor ooit aan een groote naüe ook
maar heeft durven stellen. Het prijs
geven van de onafhankelijkheid der
staatshuishouding, met alle ideeële
gevolgen van dien, beteekent het
prijsgeven van de hoogste goederen
van het volk.
Uit Parijs wordt geseind:
Hoewel
de eerste dagen nog niet te wachten
is, is hier niettemin omtrent de resul
taten van haar verblijf te Berlijn
reeds een en ander bekend geworden.
De eerste der vier subcommissies,
heeft de Duitsche begrootingen bestu
deerd, haar conclusie is, in strijd met
hetgeen te Parijs steeds beweeia is,
dat het niet mogelijk zal zijn de Duit
sche rijksuitgaven nog veel te ver
minderen, na de vermindering van de
vijftig milliard mark, die de alliés
sinds het begin van dit jaar reeds had
den opgelegd, met name kan niet be
zuinigd worden op de uitgaven tot
verbetering der hygiëne en tot adap
tatie van het spoorwegnet aan nieuw©
territoriale toestanden.
De tweede subcommissie lieeft zich
bezig gehouden met de ontvangsten
in het Reich. De maatregelen, die ze
door de Duitsche regeermg aangeno
men heeft gekregen betreffen minder
de uitbreiding der bestaande belastin
gen, dan wel de betere inning ervan.
Verder zijn maatregelen genomen, om
de gevoteerde binnen landscli© leening
van 70 milliard zoo gauw mogelijk uit
te geven, in elk geval voor het eind
van het jaar.
De derde Subcommissie had het
moeilijke probleem van uitwijking der
kapitalen naar het buitenland te be
handelen, die men te Parijs als voor
naamste oorzaak beschouwt van de
toenemende verarming van Duitsch-
land. Op dit punt heeft do subcom
missie eenïge practische maatregelen
gesuggereerd, waardoor het koopen
van buiten'-audscbe valuta door het
Duitsche groote publiek eenigszins
kan worden tegengegaan.
De vierde subcommissie die de'sta
tistieken behandelde, heeft de toezeg
gingen gekregen van de Duitsche ro
geering betreffende een eerlijker pu
blicatie van al betgeen betrekking
heeft op het Duitsche economisch le
ven.
De commissie van herstel heeft be
raadslaagd over bet verzoek van
Duitsckland van verder©
kolenleverantles
te mogen worden vrijgesteld. Hoewel
omtrent de beslissing nog geen of-
ficieele mededeeling is gedaan,
schijnt toch wel, dat na de inwinning
van het oordeel der induistrieele krin
gen e>n deskundigen, do commissie
van herstel geen eenigszins belang
rijke vermindering van de te Spa
vastgestelde cijfers zal toestaan.
Een rede van den Engelschen mi
nister van Financiën. Sir Robert
Horne,
over het vraagstuk der
schadeloosstolling
trekt de aandacht.
In een reSé, gehouden op een feest
maal van groote financiers en koop
lieden in Mansion House, zei Sir Ro
bert Horne: „Alvorens 'de kwestie
der Duitsche schadevergoedingen tot
een definitieve oplossing komt, moe
ten de vooraanstaande bankiers van
Europa en desnoods ook die van Ame
rika noodzakelijk nog eens bijeenko
men. Men kan die kwestie niet lan
ger slepende houden door het ont
werpen van kunstmatige plannen van
volstrekt tijdelijk karakter. De eenige
manier, waarop men den kern van
het vraagstuk zal kunnen raken is,
samen mei de geallieerden een alom
vattend plan op te stellen waardoor
de heele zaak in een min of meer de
finitieven vorm wordt gegoten.
De plicht van Duitschland om de
oorlogsschade te herstellen is er vol
gens velen wel.
Maar ook de macht?
De oud-gouverneur van Ohio Cox,
die voor een bezoek aan de verwoeste
gebieden in Frankrijk vertoeft, ver
klaarde in een interview, dat wan
neer men die ruïnes gezien heeft, elke
discussie over de schadeloosstelling
geen zin meer heeft. Zij die deze ver
woestingen hebben aangericht, moe
ten haar terstond herstellen en dat tot
den laatsten dollar doen. Het is niets
dan een kwestie van rechtvaardig
heid.
De geallieerde schulden
Volgens mededeelingen in d© pers
bedraagt het gezamenlijke bedrag der
geallieerde schulden aan Amerika
lien milliard, 150 millioen, 300.000
dollar.
Aan Engeland zijn de overig©
allieerd© schulden twee milliard, 17
millioen, 461.000 pond sterling. Ei
land is zelf aan Amerika schuldig
een milliard, 20 millioen, $47.000
pond.
Frankrijk heeft van de andere
allieerrden 15 milliard, 181 millioen
francs te vorderen, terwijl het aan
Groot-Brittanniê 584 millioen pond
sterling schuldig is, aan Amerika
twee milliard, 030 millioen, 300.000
dollar moet betalen en aan Japan 163
millioen yc-h.
De „Times" maakt zich ongerust
over de
toekomst van de Er.geischo
koopvaardijvloot
Het blad deelt mede, dat de Brit-
sche stoom- en motorschepen voor de
koopvarirdij tlione volgens Lloyds
register een gezamenlijke tonnenmaat
vertegenwoordigen van iy.033.lAXJ
ton, dat is, vergeleken bij 1914 een
vermeerdering van slechte 176.000
ton.
Gedurende diezelfde periode is de
koopvaardijvloot van de Yereenigde
Staten vermeerderd met 10.669.0U0
ton tot een totaal van 12.506.000 ton.
De totale vermeerdering voor de hee
le wereld bedraagt sinds 1914 totaal
14.288.000 ton ©n gedurende de laatste
twaalf maanden is de vermeerdering
ruim 2± millioen ton.
De Duitsche koopvaardij vloot
toont in vergelijking met 1914 een ver
mindering van 3.315.000 ton, maar
gedurende de laatste twaalf maanden
is die meer dan verdubbeld. In Juni
van liet vorig© jaar telde dio vloot
652.000 ton en thans 1.783.000. Die
vermeerdering is het gevolg van den
bouw van nieuwe schepen en door
dat vele schepen thans onder Duit
sche vlag varen die in het buitenland
door Duitsche reederijen zijn go-
bracht of gehuurd. Wat Engeland
betreft is de tonnage gedurende de
laatste twaalf maanden verminderd
met 231.000 ton.
Aan dit bericht voegt de „Times"
nog toe dat in September a.s. sche
pen van de Hamburg-Amerika lijn
een nïeuwep maandelijkscheu dienst
zullen openen van Hamburg op Ply
mouth, Cuba .en Mexico.
Verder wordt nog vaa 't Ierswhë ,£©-
vechtetorreóa" geseind:
Men gelooft, dat Waterford beze'.
door eon botrokkelyk kleine macht der
oogeregelde troepen, maar do natuurlijke
sterkt© der positie maakt hoj moeilijk hen
to verdrijven. Dinsdagavond word do aan
val op Waterford geopend. Zij waren
voorzichtig opgerukt :n verscheidene
looncs van Kilkenny, maar by den ingang
tot do stad worden zij teruggehouden,
doordat de ophaalbrug van dc rivier de
Suir omhoog was. Zy waren dia genood-
naakt posities in tc nemen aan de rivier,
aan den kant van Kilkenny.- Tegenover
hen, aan de nadere zyde van het water, op
ongeveer 270 M. ligt de stad Water
ford.
Dit hun verborgen posities in do bos-
schen op do rotsachtige hoogte openden
de nationale troepen het vnnr op de stel
lingen der opstandelingen in de stad. Deze
zyn alle dnidelyk zichtbaar en sommigen
worden nog aangewezen rloor vlaggen. De
ongeregelde troepen houden hotels
dero gebouwea langs de kade bezet,
gevangenis en de militaire kazerne op de
glooiing daarachter, terwyl in de kerk
torens duidelijk de schattere te zien zyn.
Woensdagmorgen werd de aanval her
nieuwd en bogon een bombardement met
achttienponders; het regende kogels en
ontploffende bommen op de gevangenis
en de kazernen.
De Volkenbond werkt niettegenstaan
de de minachting vaa baar werk door
velen, ijverig voort.
Zal hij op den duur hét pleit nog
Nu is de Raad bezig met
de quaestie der mandaten
en wel van Palestina en Syrië.
Nahum Sokolow, de voorzitter van de
Zionistische Executieve, heeft een onder
houd gehad met markies Imperiali, het
Italiaansche lid in den Raad. Echter zal
de val van het Italiaansche kabinet waar
schijnlijk vertraging brengen in de ont
vangst van instructies, die Imperiali in
zake het Syrisch mandaat verwacht. De
Raad heeft besloten, om het Syrisch
mandaat tegelijk met het mandaat over
Palestina te behandelen. Dit laatste is in
ieder opzicht goedgekeurd, maar za\,
daar hel than© een eenheid uitmaakt met
Syrië, nog eens den Raad moe
ten passeeren.
De houding der Ver.- Staten heeft na
tuurlijk een machtigen invloed op de
vaststelling der mandaten. Ofschoon de
regeering der Ver. Staten, naar het
schijnt, eerst geneigd was om alle man
daten te zamen te behandelen, is de
•ertegenwoordiger der Zionisten er in
geslaagd, om het Mesopotamische man
daat te doen losmaken van de beide an
dere, zoodat het thans afzonderlijk zal
worden behandeld. De volgende stap was
toen, om te zoeken naar een zelfde over
eenstemming tusschen de Ver. Staten
Groot-Brittannië betreffende het Sy
rische mandaat, als er bestaat betreffen
de het Palestijnsoh mandaat.
Gemeld wordt, dat Senator Lodge pas
naar Sokolow te Parijs seinde, dat prac-
tisoh overeenstemming was bereikt over
het Syrisch mandaat en dat er na ratifi
catie door den Senaat, formoele verdra
gen; deze mandaten betreffende, zouden
Icomen tusschen de Ver. Staten, Frank
rijk cn Engeland. De Raad is diep
'ruk van deze
i e r i k a, welke
blijkbaar na-
boud.
n s t to
is nog sterk gespannen.
Onder do bedreiging der fascisten
eenerzij ds en anderzijds voor de uit
noordelijke en zuidelijk© provincies
komend© bedreiging van e©n ulgemce
n© staking der arbeidersmassa's, die
den aftocht der fascisten uit de door
bien veroverd® gemeenten eischen,
begonnen de audiënties dor partij
leiders bij den koning.
D© oplossing van de minister-cri
sis wordt door de popuiari gezien in
oen concentratie van het burgerlijke
centrum en d© uitsluiting van de ex
treme rechter- of linkerzijde, dus de
vorming van een nationaal ministe
rie om d© binnenlandsch© pacifica
tie.
Als mogelijke leider wordt genoemd
Orlando, met Bonomi, Denasa, Mata
en Aues als medewerkers.
De crisis zal vermoedelijk niet lang
dijren.
De volkspartij heeft een resolutie
aangenomen, waarin de verwachting
wordt uitgesproken, dat er bij do vor
ming van het nieuwe kabinet in het
belang van den binnenianilsclien vre
de voor zal worden gezorgd, dat. zoo
wel de uiterst-linkschen als do uiterst
rochtschen bulten het kabinet zuilen
worden gehouden,
Te Milaan is do algemeen® staking
geproclameerd, Dezo staking heeft
zich al uitgebreid tot geheel Noord-
ltalie.. Anderzijds bobben de fasciatbo
een beroep op de bevolking gedaan
oin de staking met geweld te onder
drukken. Tot dusverre is de staking
kalm verloop®n. De post- en telefoon
dienst is nog gehana na-ifd gebh cn,
evenais do olectriciteitsv'-;-'.'ziening
van de stad. Alleen de arbeiders aan
de gasfabriek hebben aan den oproep
tot staking gevolg gegeven. Een aan
tal communisten zijn door do politie
gearresteerd.
Naar aanleiding van de vermoor
ding van een leider der fascisten,
hebben deze laatsten als represaille
maatregel hetvakvereenigingsgebouw
te Vimercato vernield en daarna in
brand gestoken.
Te Bergamo is door de vakvereeni-
gineen de algemeene staking afge
kondigd.
In Ierland
wordt 't weer wat rustiger.
In haar overzicht van den stand van
zaken zegt de lerecli© rogeering dat de
nationale troopen thans de overhand heb
ben in allo tvaolf graafschappen van
Leinstcr, zoowel als in Monaghou. Cavan,
Rosconunon, Loitrbu en Clare. Ze ont
moeten nog slechts zwakken tegenstand
in Donegal en Sligo en hobben wat mO0i-
lyker work in Gaiway, Limerick en Tip-
perary, wanr hot verzet krachtige, is,
terwyi Waterford. Kerry en Mojo door
do rebelion worden onderdrukt. De re-
geering gebruikt met opzet dezo uitdruk
king („in subjection") omdat in doze drie
graafschappen de overgroot® meerderheid
d'ix bovolkmg vóór hot verdrag is en do
rebellen daar alleen maar door wapenge
weld heerschon.
Dorogeeriugisvast v o o r no-
mens dit ruw gewold met
g«wel-d to kcoron on eens en
orgood mot do rebellen
af te rekenen. Men verwacht alge
meen dat dezen hun laatste uiterste verzet
zullen bieden te Cork, en dat de r ogee rings-
troepen, na te Limerick hot verzot to
hebben gebrokc-u, zullen oprukken naar
Cork. Maar vóór dien tjjd zullen zy hun
verbindingslijnen tor d°g© moeten in ordo
makon, want nu trekken er nog altijd
zwervende benden opstandelingen rond in
de districten ton noorden en westen van
Limerick en deze vera;)reide bonden moe
ten eerst onschadelijk worden gemaakt.
Het nieuws uit Cork is zeer sebaaTsch,
want alle telografiaoho en tclofonisoh©
gemeenschap is daar afgesneden.
Do eenige berichten die men to Dublin
ontving werden gebracht door reizigers
dio por auto uit Cork waren gevlucht Een
dozer decide mode, dat de rebellen dezer
dogen de gasten in de voornaamste hotels
hadden gedwongen onmiddellijk to ver
trokken. omdat de hotels moesben worden
bezet e'n in stoet van verdediging ge
bracht. Want I*. !.\s te Dublin schijnen
de rebellen bü voorkeur de hotels to hob
ben uitgekozen om daar hun laatste wan
hopig verzet t« bieden; de grooto koffers
van do reizigers waren 2olfs in beslag
genomen om to dienen tot versterking
vi»n barricaden. Ook in de stoat en
den barricades oj-geworpen oni daardoor
heel Cork als 't ware tot cm kuvtsfc ver
dedigingsbolwerk In te richten. Daaren
boven zyn da wogen in do birurt van do
stad alle ondermijnd, 't Zal daar dus wel
hard legen hord gaan, want de opstande
lingen weten nu dat de regeeringstroepen
etrengo orders hebben om niet to onder-
handelen met de rebellen en onvoorwaar-'de meeste beslistheid schriftelijk ver-
'dolyko onderwerping s'schou. klaarde nooit de woorden ie hebben
gesproken, die >fem worden toegeschre
ven en verkeerd begrepen t© zijn ge
weest, dat hij tevens breedvoerig uit
een zette nooit tegenover V3aamscbp
soldaten te hebben gehandeld zoonis
hem werd ten laste gelegd. Hij voelde
zich derhalve gekrenkt in zijn eer. Ten
overstaan van die verklaring betreur
ik generaal Drubbel in opspraak t©
hebben gebracht ©n trok ïk miju aan
klacht in. Uit spontane getuigenissen,
zooals die van inr. Lebon en uit het
feit, dat generaal Drubbel tegen de
dagbladen, die zich in denzeifderi zin
hebben uitgelaten, nooit verzet heeft
aangeteekend, trots al dc opschud
ding, die was verwekt, blijkt intus-
sclien wel voldoende, dat mijn goede
trouw niet kan worden betwijfeld.
Wat liet tweede punt betreft, heb ik
gemeend mijn volle vrijheid van spre
ken t© moeten opeigenen, vooral waar
hei geldt de levensbelangen van ons
volk en de heilige rechten van onze
gesneuvelden. Ik ben van meening,
dat ©en zoo kostbare wijheid trots allo
bedreiging en straf moet worden hoog
gehouden. Mag ik om te eindigen de
meening uitspreken, dat in fceei deze
herrie niet mijn persoon, maar d«
Ylaamsche cultureel© beweging werd
bedoeld en mug ik tevens uiting go-
ven aan het vertrouwen, dat met de
zelfde eensgezindheid, waarmed© aan
Ylaamsohgezinde zijde is gestreden,
krachtdadig en onverpoosd zal worden
voortgearbeïd aan het heerlijke ge
bouw van onze Vlaamsch volksbescha
ving, tot spijt van wie 't benijdt."
In verband met d© straf Daels opge
legd, schrijft de Libre Belgique, dat
het incident een les mag wezen voor
Daels en de met hem verwante flamin
ganten. Do straf is een vernedering
voor het buitensporig flamingantisme,
dat tevens de gelegenheid niet krijgt
een martelaar temeer op zijn altaars te
plaatsen In dezen zin, zegt het blad
elders, zou het incident Daels verheu
gend mogen heeten, waar het tenge
volge heeft, dat voorgoed een einde
wordt gesteld aan de legende dat Bel
gische generaals Ylaamsche soldaten
tijdens het eindoffensief opzettelijk
den dood zouden ingejaagd hebben.
Tegenover dezo bewering van do Li
bre Belgique stellen de Vlaamscilie
bladen echter den eisch, dat zonder in
achtneming van wat generaal Druiv-
bel nu in verband met de zaak Daels
verklaarde, een onderzoek worde in
gesteld naar dien inhoud van zijn ge
tuigenis op het proces Dosfel.
Verspreid nieuws
UIT DE DUITSCHE POLITIEK.
De onderhandelingen tusschen demo
craten, centrum en Duitsche Volkspartij
de vorming van een arbeidsgemeen
schap, hebben een positief resultaat op
geleverd. Deze arbeidsgemeenschap w'l
op de basis van de republikeinsche
grondwet door een vasten parlementai
ren arbeid in een zekere richting het
wezen der Duitsche vergemakkelijken.
Nader wordt uit Moskou geseind
Tusschen de stations Romanof en
Petsjemolka is de posttrein naar Polen
ontspoord, doordat bandieten de rails
hadden opgebroken. Veertien dooden,
vijf zwaar en 14 licht gewonden werden
weggevoerd. Het aantal dooden kan nog
met juistheid worden vastgesteld,
daar vijf waggons, die dicht bezet wa
ren, volkomen zijn verbrand.
AARTSBISSCHOP TER DOOD
VEROORDEELD.
Uit Irkoetsk wordt gemeld, dat het
proces tegen aartsbisschop Anatol, die
beschuldigd werd van verstandhouding
met benden, die de Sovjet bestrijden, is
geëindigd met de veroordeeling van den
aartsbisschop tot den dood door den ko-
geL De veroordeelde kan in hooger be
roep gaan;
LENIN HERSTELD.
Van dc zijde der Russische delegatie
ter Haagsche Conferentie wordt aan de
(Amstcrdamsche) „Tribune" gemeld,
dat de delegatie telegrafisch het bericht
heeft ontvangen, dat Lenia volledig
hersteld is.
UIT DE BELGISCHE POLITIEK.
Een „prof" tegen een
generaal.
Het college van assessoren van. de
Gentsche universiteit heeft, onder aan
wezigheid van prof Daele, de voorle
zing aangehoord, door prof. Beman,
den rector van de universiteit, van
den disciplinaire" maatregel, die het
kabinet heeft genomen, waarbij aan
prof. Daels een ernstige berisping
•wordt toegediend.
Pref. Daels heeft den volgenden
brief gezonden aan de Vlaamsche bla
den: „Nu de zaak Daels van ambtswe
ge haar beslag heeft gekregen, voel ik
mij verplicht de bladen en vrienden
to danken, die het in deze dagen voor
dezelfde zaak Daels zoo spontaan en
zoo eensgezind hebben opgenomen. In
heel mijn zaak zijn alleen twee pun
ten van belang: ten le het aanklagen
van het machtsmisbruik door een Bel
gisch generaal gepleegd tegenover
Vlaamsche soldaten, ten 2e. de vrij
heid om onomwonden te getuigen voor
vrijheid en voor recht. Wat het eerste
punt betreft, stond ik voor het feit,
dat divisic-genoraal Drabbel, daartoe
door het ministerie opgeroepen, met
DE HONGAARSCHE IK VAL m HET
BURGENLAND.
Inzake den inval in liet Burgcnland
lioeffc men te Boedapest officious ver
klaard, dat de opeenhooping van bendon
aa.n do West-B/>ngaarsvdio grens al en
kel© dagon geleden begonnen is. Do rogoo-
rin/g heeft dadelijk maatregelen getrof-
oni oen verdere organisatie te belet-
en de deelnemers te ontwapenen. Ben
dool deT opstandelingen is, om do ontwa
pening te ontgaan, uitgeweken op Oos-
tenrykscüi gebied. Dezo afdceling is door
de Oosbenrjjksche grenswacht aaugohou-
don. Do terugkecrende opstandelingen
worden door Hongaarscho gendarmen on
soldaten ontwapend, De regeering heeft
gelast de verspreide uitrustingsstukken
te zamelen.
Graaf Bauffy, de minister van binnon-
lamdsche zaken, heeft verklaard, dat hjj
goen avonturen en eigengereide onderao-
'ngen zal dulden cn met alle macht er
voor zal opkomen, dat do rogeering zich
stipt houdt aan do overeenkomst van
Venetië.
HET PROCES TEGE^l EE RUSSISCHE
SOCIAAL-REVOLUTIONHAIREN.
Volgens een bericht van Rosta uit
Stockholm zou thans op grond van het
erhoor der beklaagden cn getuigen vaat
zjjn komen te staan, dat hot dagelijksch
bestuur van de sociaal-re nolutdonnairo par
ty op de hoogte was van do voorbereiding
Konoplewa's eerste poging oei Lonia
uit" den weg te ruimen. Hot hoeft hot
ehter niet noodig geacht maatregelen to
nemen om den aanslag te voorkomen. Do
beklaagde Itichter. die lid van het dago-
Ijjksoh bestuur was zou Konoplewa gif
gegeven hebben om den kogel mcc in to
ren en de beklaagde Gotz zou Konop
lewa's plan nitdrukkeljjk goedgekeurd
hebben.
Binneniaiid
OP TIJD NAAR BED.
Onder dit opschrift lezen wiï in
het libid.:
Is de jeugd der kinderen verkort?
En zou een der oorzaken ook kun
nen zijn, dat het meer en meer in
onbruik schijnt te geraken, dat kin
deren op behoorlijken tijd naar- hert
gaan? Het is in ons land wel niet zoo
trg ais in het buitenland. In Parijs,
Milaan en Rome kan man, vooral op
Zondagavond, oudars zien, die vijf
jarige, zeer vermoeide kindertjes
meesleuren want ze kunnen zich
soms niet op d® been houden
naar restaurants en variété-theaters.
Maar ook in onze groote steden
koont dit euvel voor en in Engeland
lieeft het vraagstuk van behoorlijke
nachtrust voor de kinderen thans
ook de aandacht, waaruit zou kun
nen worden opgemaakt, dat daar ook
Üo hand gelicht wordt met behoorlij
ken bedtijd.
Dr. Edmund Smith, schoolarts voor
York heeft een brochuretje over dit
onderwerp uitgegeven, waarin liij
zegt: „Trage kinderen rijn vaak ver
moeide kinderen. Wilt ge, dat nw
kinderen opgroeien tot suffe dom
ooren?" Het geschriftje draagt tot
titel: „Slaperige kinderen maken het
niet goed." De schrijver adviseert, dc
kinderen zoowel des zomers als dos
winters op tijd naar bed te sturen, en
ook de grootere kinderen niet langer
op te laten dan tot acht of 11 eg co
uur. „Als men hun in den zomer
toesféiat te spelen of te lezen tot hjotl
donker is, dan komen ze een nu*
slaap te kort en zitten daardoor den,
volgenden dag slaperig in de school^
waardoor ze niet voldoende van het
onderwijs profiteered."
Eenigen iijd geleden kwamen in
„De Vrouw" artikelen voor over do
vraag: „Hoe houden we de kinderen
kinderlijk?"
Wc gelooven, dat een der iniiV"'pn
daartoe is, hen op lijd naar bed rlÜu-
ren en hen niet aan |groote-menschen
ontspanning te laten deelnemen. Het
uur waarop een kind naar hod gaat
is voor hem een gi n adbepaling voor
zijn gevoel van grocjt-zijn.
