Is opheffing ran den tramdienst
Haarlem-Alkmaar
Rubriek van den Arbeid.
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 29 JULI 1922 VIERDE BLAD
Ui
In ons nummer van Vrijdag zijn wij
begonnen van verschillende personen,
dm mogen geacht worden te weten wat
goed is voor de omgeving, de meenin-
geu weer te geven over het al of niet
wcnschelijke en mogelijke van de op
heffing van den tramdienst Haarlem
Alkmaar.
Deze mceningen waren vervat in ant
woorden op de volgende twee vragen i
I. Acht U het in het algemeen wensche-
lijk en mogelijk dat de tramdienst Haar
lemAlkmaar wordt opgeheven?
Vindt U de spoorverbinding voor do
plaatsen Santpoort, Velsen en Beverwijk
voldoende cn dus een tram overbodig?
II. Acht U de stoomtram uit den tijd
en denkt U dat een electrische tram die
znoet vervangen op denzelfden of een an
deren weg?
Wat meent U over deze aangelegen
heid ten beste te kunnen geven?
Vrijdag deelden wij de antwoorden op
deze vragen mede, die wij mochten ont
vangen van de burgemeesters van de
gemeenten Velsen, Beverwijk en Wijk
aan Zee;
Thans laten wij eenige antwoorden
vau particulieren uit de omgeving vol-
gen.
De heer M. J. Enzerink, uit Sant
poort, geeft zijn meening als volgt weet;
Antwoord op vraag I
A. Het opheffen van den tramdienst
Haarlem—Alkmaar is zeer zeker niet ge-
wenscht, integendeel is het voortbestaan
van bedoelden tramdienst van buiteu-
gewoon groot belang voor de geheelc
streek gelegen tusschen Haarlem en
Alkmaar.
B. De spoorverbinding voor de plaat
sen Santpoort, Velsen en Beverwijk 13
beslist onvoldoende; zij voldoet niet aan
redelijke eischen wat betreft de verbin
ding tusschen genoemde plaatsen on
derling en met Haarlem, zoodal een tram
dienst als een onmisbaar middel van
vervoer, zoowel voor personen als goe
deren, in cene bestaande behoefte moet
blijven voorzien.
Antwoord op vraag H
Waarschijnlijk past de stoomtram als
vervoermiddel niet meer in dezen mo
dernen tijd, en zal een electrische trant,
beter dan tot nu toe, in de bestaande be
hoefte van vervoer kunnen voorzien,
zoodat een electrificatie van de lijn langs
denzclfden weg. zeer zeker voor de plaat
sen Santpoort, Velsen en Beverwijk een
aanmerkelijke verbetering zoude zijn.
Het eindresultaat van alle in dc toe
komst te voeren onderhandelingen
dan ook moeten zijn Het blijven voort
bestaan en zoo mogelijk een aanzien
lijke verbetering van den thans bestaan-
den tramdienst.
De directie der Ver. Kon. Papier
fabrieken der Firma Van Gelder Zonen
schrijft
In antwoord op uw schrijven van 20
dezer, berichten wij U, dat wij het, in het
algemeen belang, niet Venschelijk ach
ten, dat dc tramdienst HaarlemAlk
maar wordt opgeheven, temeer daar wij
de spoorverbinding onvoldoende achten.
Een stoomtram beschouwen wij als uit
den ijd cn een electrische tram zou zeei
wenschelijk zijn. De aankomst en het vei
trek van Haarlem af zou eventueel zoo
te regelen zijn, dat rekening wordt ge
houden met aankomst en vertrek van
treinen van en naar AmsterdamRotter
dam.
De Directie der Ni,JDe SPlaat-
wellerij", te Velsen, zegt
1. Wij achten het niet wenschelijk,
dat de tramdienst. HaarlemAlkmair
wordt opgeheven, aangezien deze, hoe
wel ternauwernood den' naam
behoorlijk vervoermiddel verdienende,
toch nog steeds in de behoeften van een
zekere klasse van personen voorziet.
Was dc tram beter ingericht en beter be
heerd, zoo zou ongetwijfeld een veel
grooter gebruik ervan worden gemaakt.
3. Wij achten een stoomtram niet uit
den tijd, doch vinden, dat een modern in
gerichte tram, hetzij stoom hetzij elec-
trisch, groote diensten zou kunnen be
wijzen.
Het komt ons voor dat hel traject dat
de tram aflegt, niet veranderd behoeft te
worden.
Hieronder volgt dc meening van den
heer J. H. Unger, directeur van de Ned,
Lak- c-n Vernisfabriek Korthals en Co.,
te Velseroord
Als antwoord op de door U gestelde
vragen diene het volgende t
I. Hoewel bewoner van het Duinlust
park zijnde, meen ik, dat opheffing van
den tramdienst HaarlemAlkmaar niet
gewenscht is met het oog op de belan
gen van de verschillende dorpen aan die
lijn gelegen; Dit bewijst ook wel de
actie, die door de gemeente-besturen van
die plaatsen zal worden gevoerd.
De beantwoording van uw tweede
vraag laat ik over aan de deskundige
technici. Uit het oogpunt van aange
naam reizen beschouwd vind ik een
electrische tram veel verkieslijker.
Een zij-lijn naar IJmuiden en Wijk aan
Zee acht ik zeer gewenscht,
Verder laten wij volgen het oordcel
van den heer W. Polderman, directeur
N.V. Industrieele Maatschappij
„Hera" te IJimuiden. Het luidt als volgt:
Gaarne gevolg gevende aan het ver
zoek, gedaan in uw schrijven van 20 de
zer deel ik U mede, dat ik het in hei
algemeen niet wenschelijk acht, dat de
tramdienst HaarlemAlkmaar wordt op
geheven. Indien men in de tegenwoor
dige tijdsomstandigheden geen moge
lijkheid ziet, het bedrijf gaande te hou
den en een gezonde financieele basis
ontbreekt, zal ^echter opheffing wel
noodzakelijk zijn.
Het zou echter m.i. zeer te betreuren
_.jn, indien het hiertoe komen moes-.,
daar een verkeersmiddel over den land
weg langs de plaatsen Santpoort, Vel
sen cn Beverwijk in normale omstau-
digheden, ook al is er een spoorverbin
ding, geenszins overbodig, integendeel
zeer gewenscht is,
Een electrische tram zal op den duur
wel economischer in exploitatie zijn dan
een stoomtram en op grond daarvan
een stoomtram uit den tijd kun
nen denken. In den tegenwoordigen ver
keersweg moet de bestaansmogelijkheid
voor de tram liggen, aangezien uitbrei
ding en verlegging thans niet in overwe
ging genomen kunnen worden.
Staats-, provinciale- en gemeente-be
drijven ziet men in stand gehouden, zon
der dat de economische grondslag den
doorslag geeft, zoo er spiake van al of
niet doorzetten van het bedrijf zou kun
nen zijn,
In zooverre de tramverbinding
wenscht is, ondanks een slecht econo
misch resultaat, wordt de instandhou
ding van den tramdienst HaarlemAlk
een zaak van de diverse gemeen
ten en de provincie.
Overigens moet men doen wat men
niet
port uit. De winst en verliesrelrening 1
werd goedgekeurd.
Ontvangen was nog f 37.000 van de
„N. O. M." en het „Centraal Verre-
kenkautoor van Brandstoffen
Een bedrag van pl.m. f 10.000, al»
reserve voor winstuitfceering op de
geleverde groenten, werd afgeschre- j
ven op de winst- an verliesrekening.
Het nadeelifi" saldo bedraagt tkai'13
1 1452.609 36 1/2,
Op voorstel van het bestuur weid
het aantal bestuursleden terugge
bracht tot vijf. In de vacatures, ont
staan door het bedanken van de H.H.
Droog. Waraaar, Koolhoven en door
het overlijden van den heer G. V. vau
Zanten, werd gedeeltelijk voorzien,
door verkiezing van den H.H. J Roes
en W. van der Laan.
De Commissaris, Mr. Van Rijoke-
vorsel, werd herkozen.
Tot leden der Commissie voor het
nazien der balans, winst- en verlies
rekening weiden herbenoemd de
H.H. J. W. Lefetber, Jlir. Teding van
Berkhout, T. Boekte© en H. Hopman.
Door een der leden werdi nader ge
ïnformeerd naar de stand van het
proces.
Uit het antwoord van den voorzit
ter bleek, dat de kansen voor „Codro"
goed staan. De Rechtbank is nu met
vacantie. terwijl nadien wellicht ©en
nieuwe ministerie van Landbouw,
Handel en Nijverheid zal optreden
en het niet om waarschijnlijk is, dat die
v.an verder procedeeran af zal zden en
betalen zal hetgeen de Staat werkelijk
schuldig is.
Door den voorzitter werd alsnog
een woord van dank gebracht voor
hetgeen de afgetreden bestuursleden
vooral in de eerste tweo jaren voor
„Codro" gedaan hebben en met den
wensch. dat een volgend jaar de ver
gadering een gunstig eindverslag ge
bracht kan worden, werd de vergade
ring gesloten.
LEGER DES HELLS.
In de tehuizen voor/daklooze man
ui. vrouwen en kinderen aan het
Spaarne 92 en 102, telefoon 2435,
werden in de afgeloopen week ver
strekt: 1816 porties voedsel en 440
nachtverblijven.
HOOFDACTE-EXAMENS.
Haarlem. Geslaagd de dames
J. Jonkman, Warder; H. E H. Mey-
kamp, Leiden M. J. van Heiningen,
Schoten M. J. C. Kuhne. Alkmaar
5. J. M. Boon. Haarlem M_ M. J.
Blom. HeemstedeG. Schriel, C. A.
J. Campfens, B. A. Lobato, A. Steve-
s, G. Loek, allen te Amsterdam.
MUZIEK IN DEN HOUT. - Pro
gramma voor het concert in den Hout
te geven door de Haarl. Orkestver-
eeniging onder leiding van Willem
"deer op Zondag 30 Juli om 2 1/2
uur.
I. „Loyale Legion", marsch, Souza.
2. Ouverture ,,Banditensfcreiohe", F.
v. Suppé.
„Ueber Alles"j walzer, E. Wald-
teufel.
4. Potpourri aus „Der Vogelhandler"
C. Zeiler.
Ouverture Venus aui Erden"f P.
Lincke.
6. „Au den schonen blauen Donau"
-walzer, J. StrausB.
Potpourri au,. „Die Dollarprin-
zossia", L. Fall.
Stadsnieuws
DE CODRO,
Het „Kweekers-blad" bevat
verslag van de vergadering der Co°p.
Vereeniging „Cod-ro" ,die j.l. Wocns;
dag gehouden werd en waaraan wij
het volgende ontleenesn
De secretaris bracht het jaarverslag
uit, waaruit bleek hoe dc stand ia
van het -prwes, heltiwielk gevoerd
worclt met den Staat der Ntederlan-
del».
In het jaarverslag werd herdaoht
het aftreden van de H.H. Witmaar en
Droog .die bedankt hebben als be
stuurslid en bij notarieel© acte af
stand hebben gedaan van de even
tueels batem die „Codro" zal afwer
pen een en ander, om als getuige te
kunnen optreden in het proces tegen
den Staat
D© balans-commissie bracht rap-
Proinötilieus, wórdt 28 Juli nam. '4
te Marseille verwacht, Java n. Am-
era am.
Rietfontein, 27 Juli van Kaapstad
Algoabaai.
Radja. 27 Juli voorm. van Calcutta
Roterdam.
SaMand, p. 27 Juli Ouessant, Bue
nos Ayres n. Amsterdam.
Salabang, 28 Juli te Londen-, Java
Amsterdam.
Sembüan, 27 Juli te Singapore,
Amsterdam n. Japan.
Tjisonadari, 27 Juli te Sjanghai v.
Hongkong.
Texel, 25 Juli van Marseille, O.
Afrika n. Amsterdam.
arecsawa, 27 Juli v. Koningsber
gen n. Rotterdam.
Westerdijk p. 28 Juli voonn. Cape
Race, Rotterdam n. New-York.
Randfontein p. 27 Juli Las Palmas,
Roterdam n. Zuid-Afrika.
Nieuw Amsterdam 28 Juli v.m. v.
Plymouth, Rotterdam n. Nc-w-York.
Cardiganshire 25 Juli te Liverpool,
Pacific kust n. Rotterdam.
Nieuw Amsterdam 28 Juli v.m. te
Plymouth, Rotterdam n. N'ew-Yort.
Stoomiaartberichten
Persoverzicht
HET COOI.
Het N. v. d. D. heeft ©en artikel, ge
titeld „Heiligschennis" gewijd aan de
voorgenomen clec'rificatie van het
Gooi.
Een dies ater noemt het den dag,
waarop d© officieelo commissie voor
den beraamden spoorweg door het
Gooi haar rapport uitbracht.
„Het zal een zwarte dag blijven,
ook al komt het niet tot uitvoering
waarop wij nog eenige hoop blijven
koesteren. De aanslag wordt gepleegd,
hetzij die gelukt of niet.
Onze hoop, dat ze toch nog misluk
ken zal, berust in de eerste plaats
hierop, dat twee van de zes leden der
commissie zich tegen 'i geheele plan
verzetten. Terwijl de lieeren M. S.
Koster en A. Th. L. Salvcrda met dc
beide reeds genoemde ingenieurs in
hoofdzaak meegaan, hebben het Eer
ste Kamerlid Henri Polak en de be
kende architect en aestheticus A. W.
Wcismann een minderheids-nota op
gesteld; liet ia dus op verre na geen
unaniem uxlvics dat hier wordt gege
ven aan den Minister,, ©n het zou do
eerste keer niet zdjrn indien ten slotte
do meening cener (ook kwalitatief)
aanzienlijke minderheid bij de regoe-
ring de overhand kreeg boven die dei-
meerderheid.
Do argumenten der meerderheid
la ton wij in hun waarde. Van die dei
mindeziieid zijn er twee overwegend,
en reeds een van die twee behoorde
o. L den doorslag te gewen tegen blut
geheole plan. Ton eerste; aan het Gooi
is al zooveel bedorven, de laatste tien-
'allen jaren, en weldra (in 1927, als-
do Erfgooierewet niet remmend meer
werkt) zal er nog zooveel méér bedor
ven worden; laat cms dan een der
zeer weinige brokjes natuurschoon in
de nabijheid onzer te dien aanzien
wol zeer misdeelde hoofdstad toch on
gerept laten! Ten tweede: juist indien
liet voorgenomen spoorwegplan
„gunstig" werkt, zal er zóóveel ge
bouwd worden in de nu nog afgelegen
streken, dat spoedig al liet natuurlijke
aan het Gooi ontnomen zal worden;
men zal in plaats van door de onge
repte en vrije natuur, nog slechts
kunnen wandelen tusschen hagen en
prikkeldraad het doel waarvoor
men de groote-stadsbewoners naar
buiten wil brengen, wordt dus door
het (vervoer-) middel zelf vernietigd.
Ziedaar wel het allerkrachtigste
wat tegen de voorgenomen schennis
kan worden aangevoerd.
Staat er dan in dit geval een mach
tige economische of verkeersreden te
genover don plicht om liet landschap
pelijk schoon te behouden, waar hét
nog is?
Geenszins."
Werkloosheid en Loonsverlagingen.
Asatxmor, st. 26 Juli van Batavia
Amsterdam.
Anjer 27 Juli van Londen, Rot
tendam en Antwerpen n. ZuadAme-
rika.
Buitenzorg, 27 Juli te Ledth v. Rot
terdam.
Coram, 26 Juli van Java naar Cal
cutta.
Drechterland 25 Juli van Kotonow
n. Lome.
Hoogkerk p. 27 Juli nam. 5 u. 40
m. Dxuigeness, Rotterdam n. Britsch-
Indië.
Jagersfontein, 27 Juli van East Lon
den n. AÏgobaai.
Kil stroom, 27 Juli te Hamburg v.
Immingham.
Moerdijk 27 Juli 's middags 12 u.
od 18 gr. 35 min. N- br. en 67 gr. 39
min. W.l. Pacifickust n. Rotterdam.
Nias .27 Juli te Hamburg van Am
sterdam
Nieuw Amsterdam p. 28 Juli v.m.
Wight, Rotterdam n. New-York.
Oramia, 27 Juli te Cherbourg, Am
sterdam n. Buenos Ayres.
EEK LOONSVERLAGING VAN
30 IN DE ENGROSCONFECTIE-
INDUSTRIE TE GRONINGEN
AANGEBODEN.
Namens de werknemersbonden in
de Kleedingmdustrie wordt aan He'
Volk geschreven:
De kleermakers die in Groningen
engroseonfecho vervaardigen, werken
onder eene Collectieve Arbeids
overeenkomst, die in dit voorjaar stil
zwijgend door partijen is verlengd en
derhalve voortduurt tot aan 15 Maart
1923.
Het uurloon der kleermakers is 76
cent. Einde Juni 1922, heeft de Boud
van Kleedingfabrikanten te Gronin
gen, de hoofdbesturen der werkne
mersbonden tot een conferentie uit-
grnoodigd, die 10 Juli j.l. is gehou
den.
Met het oog op de „zeer ongonsci-
ge toes'aiiden welke volgens de fa
brikanten „momenteel in de beurij
ven heerscben" werd van werkge
verszijde ecu» loonsverlaging van 30
pet. voorgesteld.
Ter conferentio is door de besturen
der werknemersbonden er den Fabri
kautenbond een verwijt van gemaakt,
dat reeds eenigen tijd, door werkge
vers aan de tot 15 Mrt. 1923 geldende
Overeenkomst getornd wera, door
een onjuiste toepassing dor tarieven.
Zij wezen er op, dat daacdoo- reeds
een ernstige ontstemming onder dc-
kleermakers was- gewekt, hetgeen
voor een nader overleg niet bevorder
lik kon zijn.
li-middels hebben de hooidbes'u
rep der vier werkneme-so inden m»:'
de kleermakers in Groningen vergu
c.eid, in welke vergadering hei voor
stel der fabrikanten met algemcone
stemmen is verworpen.
2G Juli j.l. hebben de ho iMbes'.u-
ren den Bond van Kledingfabrikan
ten hiervan in kennis ges'-e d. A:ui
het ilot van den brief is den Fabri
k;.> tenbond medegedeeld „d<«t de
fc' cfdbestureu gaarne bereid zijn
spoedig over den inhoud van het
Btl rijven te confereeren er, vervol-
gi ns„wellicht kunnen door u in de
ze conferentie mededceiingc-i worden
gedaan met het oog op eer. nieuwe
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Mijn vrouw liod een bepaald kook
boek noodig, ik bedoel een kookboek
van een bepaalde sciirijister, zoodat
het er op aankwam cat net precies dit
kookboek zou zijn eai geen ander, laat
ons gemakshalve zeggen, bat het 't
Nederlajidsch-Indiscne kookboek was
(Van Mevrouw lioll geboren An dia ol'
als u liever wilt van Mevrouw lnsu
geboren Lunde. Laat ons het laatste
kiezen, dat klink', mooier.
ik had een rcyaie bui, dus vroeg
ik: „zul jk bij den boektiandelaar in-
formeeren wat dat kookboek van
mevrouw lnsu geboren Linde kost?"
„Wel nee," zei mijn vrouw, 111-
piaals van, zooais ik verwachtte, mijn
aanbod dankbaar aan te nemen, „je
Jtcopt toch geen boeken, ee leent ze."
„Aha," zei ik, „ja juist wel zeker,
ja stellig, je koopt ze niet, je leent ze.
Heel goed, heel goed. Als we onze
nieuwe meubels ook niet kochten,
maar leenden en ons gasfornuis en
.de trapiooper.
„Je moet niet zulke malle dingen
zeggen," antwoordde mijn vrouw.
„Liookon zijn heel andere zaken, dan
,'ornuizen of traploopers dat is
ümmers zoo? Of heb ik hel mis? Zijn
boeken en gasfornuizen precies het
zelfde?"
Ik moest wel erkennen, dat zc vpr-
Echillond waren. „Nu dan," zei mijn
vrouw, „waarom zeg je dan zulke
wonderlijke dingen? J© boekhanide-
Oaair heb ik dus niet noodig," maar
als je wat voor mc doen wilt, bel dan
onze kennissen op en vi-aag of zij het
kookboek van Mevrouw lnsu gebovto
Linde voor mij te leen hebben."
Daar zat ik. Afekeerig van bedelarij
van dit soort» werd ik tot bedelaar
gemaakt. Maar ik vraag on.11 de ge
trouwd© mannen onder onze lezers:
„mocht ik, kon ik weigeren?" Ant
woord is onnoodig," dat ken ik al.
Dus ging Ik naar de telefoon en riep mor, heb ik wel eens hooien zeg-
neef Wouter op, om aan tante
Koosje te vragen.
Er kwam geen antwoord. De juf
frouw belde nog eens door. Geen ant
woord. „De familie zal uit wezen,"
zei de juffrouw van de telefoon ge
moedelijk.
Dus gaf ik het nummer op van de
familie Ilopraa. Geen antwoord. Nog
eens doorgebeld, ik hoorde niets. Ten
jslottis gaven we het op, ik etn do juf
frouw. Zij zei: „de familie is mis
schien op reis," ik zei een onvriende
lijk woord, maai' heel, heel overal11
en vroeg om aansluiting mot het num
mer van de Ilupstra's. Zelfde resul
taat. Dat wil zeggen géén. Stilte dós
grafs. Alleen de juffrouw zei wat.
„Kan de familie met vacantie uit
zijn?" vroeg ze. Ik zei tot mijn vrouw:
„is dc lieele krans op reie?"
„Iloe 'Jcan ik dat weten?" vroeg zij
terug.
Dit was nu al ds tweede maal, dat
mijn vrouw het dien middag in het
debat gewonnen had ja hoe kon
zij dat weten. Ik zei dus tot mijzelf:
„pas op je gezag als man, vader en
hoofd des huisgezins." Derhalve zei ik
iets, dat niet voor tegenspraak vat
baar scheen: „op deze manier krijg
ik jou kookboek van Mevrouw lnsu
geboren Lindo niet." Mijn vrouw
antwoordde: „het is mijn kookboek
niet, ik wou het immers juist leenen!"
Daar dit mijn derde échec was, be
sloot ik liever wat uit te gaan en
kwam op de wandeling voorbij het
hu fa vam Van Stuiteren. Hij en zijn
vrouw zaten voor het raam, ik bo
-sloot te probeer en of liier liet kook
boek te leem zou worden gegeven.
Nauwelijks had ïk mijn verzoek
gedaan, of van Stuiteren zei: „het is
hier geen Bank van Leening, begrijp
je wel?"
„Pardon, ik sprak hier over een
Boek van Leening." Wij lachten alle
bei over eikaars grapje, maar het
meest over ons eigen. Vreemd
noeg scheen mevrouw van Stuiteren
ze geen van beide aardig te vinden
(vrouwen gevoelen weinig voor hu-
gen) maai- ging naar dc boekenkast
en haalde het vermaarde kookboek
Mevrouw Lnsu geboren Linde.
Juist was ik op het punt, dat triom
fantelijk en gevankelijk mee naar
huis te nemen, toen de telefoonbei
rinkelde.
Het echtpaar van Stuiteren be
woog zich niet. Er werd weer ge
beld. Zc bleven kalmpjes zitten.
„Pardon", zei ik schuchter, „de te
lefoon gaat...."
„Dat hooien we wel' zei van Stui
teren, ,,maar wo antwoorden niet".
.Antwoorden niet? En waarom
niet?"
„Kijk, we hebben altijd een stil
nummer willen hebben, zoodat je wel
zelf kunt opbellen, maar niet opge
beld kunt worden. Maar dat heeft ook
bezwaren. Om nu ten minste een poos
van dat lastige opschellen af te we
zen, nemen we twee maanden lang
telephoonvacantie, van 1 Juli af tot
Bi Augustus' toe. Er zijn dan veel fa
milies op reis, de juffrouw denkt,
dat wij uit de stad zijn en wij kun-
in toch opbellen als we willen..."
„Maar wat denkt dó juffrouw dón?"
vroeg ik.
Precies wat ze wildat w© tijde
lijk terug ziiu of voor goed terug of
weet ik wat. Maar wij antwoorden in 1
Juli en Augustus nooit, als we opge
scheld worden."
Zoo', zei ik. bedankte voor het
leenen van 't kookboek. Toen ik thuis
kwaan, zei mijn vrouw „je hadl. de
Yen Stuitereng vergeten op te bel
len."
„Maar jii hebt toch ook niet gezegd,
dat ze opgebeld moeste u worden
„Wie belde op? Jii of ik?"
„Je hebt alweer gelijk". Zei ik,
„maar bier is liet kookboek."
„Van wie?"
„Van de van Stuiterena
„En d© juffrouw zei, dat zo den
kelijk op reis waren?"
„De juffrouw kan wel zooveel zeg
gen." zei ik, besloten om bet geval
niet te vertelleu, omdat ik dan niet
een eind kwam.
juffrouw," zei mijn vrouw. „Juist
deze. Die met die hélder© stem."
.Precies", zei ik, hoewel de helde-
stemmen van alle telefoonjuf
frouwen op d© wereld: me geen stui
ver kunnen schelen. Als ze het
goeie nummer maat- goven.
Hiermee eindigde het gesprek,
want mijn vrouw zocht in het ge
leende boek van Mevrouw lnsu ge
boren Linde het gerecht op, dat ze
noodig had en ging naar de keuken,
om zich er in te verdiepen.
Maar na de verklaring van Van
Stuiteren ie oen wreedc twijfel mijn
hart binnengeslopenZijn neef Wou
ter, de Hopma's en de Hupstra's
heusdi op reis? Of hebben zij zich
zelf. evenals d© Van Stuiterens. te-le-
foonvacantie gegeven
Zoodra ik tijd heb, moet ik daar
meer van weten. Lotuseehen zal ik
aan mijn vrouw voorstellen om in de
vacantiernaanden ook niet meer te
antwoorden wanneer w© opgescheld
worden. Het schijnt gewoonte te wor
den. 'k Hecht niet aan mode, maai
en gepaste manier moet iemand doen
zooals zijn medeburgers.
Een van raiju kennissen vertelde
,Toen wij -- te Leiden studeerden,
zetten we cmze studiën vaak in Den
Haag voort. M.et ons vieren. Maar we
zochten altijd een leege coupé op en
hadden er een hekel aan, dat er an
dere menschen bijkwamen. Daarom
hadden we een mombakkes gekocht
een groot, rood gezicht, met een kok
kert van een neus. Dat ding kreeg
een hoed op, we zetten het or> een
wandelstok, hingen er zoo wat een
overjas om en hielden dat op mans
hoogte vóór het portier. Dan kwam or
niemand me©r in."
„Waarom zooveel drukte gemaakt?
Ik weet een veel gemakkelijker mid
del om de menschen uit de coupé te
houden Tenminste de mannen."
„Hoe danl"
„Reis met een klein kindje en je
weet het dadelijk. Alle mannen doen
precies hetzelfde. Zc komen in do
coupé binnen, zien d© zuigeling,
Liireenkomst 1923, die vojr onze
l.ci f dbestureu aanleiding kunnen
zijn, nogmaals met de ivieetmakcis te
t iangen overleg te plegen
Namens de werknemerï'ioiuien
echter in het belang van verde -3 l.e
spiekingen met klem bij don Bond
van Fabrikan'en aangedrongen, op
een juiste naleving vaa de bestaande
Collectieve Arbeidsovereenkomst
l'it de afdeelingsbesturen der vork
l emersbonden te Groningen inmid
dels eene commissie gevormd, die de
leiding heeft van de ac'ie tot handha
ving van de arbeidsvoorwaarden.
HET BAKKERSBEDRIJF.
Dezer dagen gaf de heer Fred. C.
Stable een schets van de ontwikkeling
van het bakkersbedrijf.
Daaraan ontleent „Patrimonium'
•olgcnde
„Wat men in ons land, bijna een eeuw
terug, maakte in de bakkerijen, was niet
veel anders dau wat krentebroodjes, ka
detjes, Duitsche bollen en dan het zoo
genaamde vloerbrood, korsten eu knip-
brooden. Toen kende men nog niet de
halve maantjes, botervlinders, keizer-
broodjes, suikervlinders, dinerbroodjes,
Fransche stokken enzoovoorts.
Met de organisatie was het eveneens
treurig gesteld. Bij uitzondering bestond
een plaatselijke bakkersvereeniging, dit
haar voornaamste bezigheden had in bei
vaststellen der broodprijzen. Toen de
Nederlandscbe Bakkersbond werd
gericht, keken de heeren van bet vak
vreemd op en heel wat werd over dien
pas opgerichien bond gesproken. Het
bakkersbedrijf stoDd niet heel hoog aan-
geschreven, de algeineene opinie
dat, als men dit vak beoefende, men
niet veel kennis of verstand nood:g had.
Hoe men vroeger over het bakkers-
vak dacht? Als een jqpgen niet leeren
wilde op de lagere school en het soms
met moeite gebracht had tot de zesde
klas, dan heette het vaak de jongen
te dom om te leeren, dan moet hij maar
bakker worden' Dat is misschien ook
oorzaak geweest, dat ons vak zoo lang
achterlijk is gebleven.
Hoe is thans de bakkerij ingericht
vergelijking mei 40 jaar geleden? Gp
leciciea hoek vau de sfaat was destijds
een bakkerij: in Amsterdam waren op
ruim 300.000 inwoners tusschen 400 ea
500 bakkerijen. Thans is het aantal bij
dc verdubbeling der bevolking, nog geen
300! Het „liliiputbedrijf" is, althans in
dc groote steden, nagenoeg verdwenen
en heeft piaacs gemaakt voor een ge
ringer aantal, goed geounUccrtie be*
drijveo, waar men werkt met dc meest
moderne kneedmachines, verdcclmachi-
nes, stoom- en heetelucht-ovens. Op
deze wijze wordt het brood op de meesi
hygiönische wijze bereid.
Denkt eens aan den toestand van
veertig jaar geleden, toen dc bakkei
zijn ovendweil in de stadsgrachten
schoon maakte en daarmee den oven rei
nigde.
En de toestand op sociaal gebied bij
40 jaar geleden? Toen werktijden van
tot 18 uur per dag; Zondags vrij be
stond niet. Van vacantie wi t niemand
iets af, de loonen waren buitengewoon
laag in vergelijking met die van andcro
vakken. Thans een arbeidsdag van
k VA uur, een arbeidsweek van 45 a 48
uur, geen nachtarbeid, geen Zondagsar-
beid, vacantieweken als in andere vak
ken, en wat de loonen aangaat, deze be
lmoren, met uizondering van die uit de
bouwvakken, tot de hoogste!
DE WERKLOOSHEID TE LEIOEN.
Uit de cijfere en statistieken 121 het
verslag over het jaar 1921 door het
bestuur van de Arbeidsbeurs dezer ge-
meent© gegeven, blijkt de groote toe
neming der werkloosheid vergeleken
met de voorafgaand© twee jaren.-.
Het maximum aantal werkloojsen be
droeg in December 1921 601, in De
cember 1920 was dit 447 en in 1919
33). In de maand Augstus, dc minst
ongunstige maand bedroef hot aan
tal 287 tegen reep. 171 en 23 in da
voorafgaande jaren. In de bouwvak
ken was zoo goed als geen werkloos
heid, dank hij den bouw van wonin
gen van W oning bou w v e ree ri igin g e.u.
In de eerste helft van 1922 is dc toe
stand nog minder gunstig doordat ten
gevolge van den verminderden wo-
uingbouw ook de bouwvakuiDoiders
in minder gunstige petitie konten.
In de komend© maanden wordt de
toestand donker ingezien.
UIT FINSTERWOLDE.
Op de stadsboerderijen in den P>ei-
derwolderpolder is geen verandering
gekomen in den toeetand in zooverre,
dat de arbeiders uit Finsterwolde toe
lating blijven eischen voor 150 arbei
ders bij het erwten pi-ukken en i.-et
vlastrekken. De bedrijfsleider weigert
meer dan 25 Finsterwolder arbeiders
werk t© geven en hij wil zelf zijn keu
ze doen. Morgen wordt de erwten-
plnkkerij stopgezet, wat ten gevolge
an den aanhoudenden regen geeii
bezwaar oplevert en wordt een begin
gemaakt door het eigen personeel der
boerderijen met het vlastrekken. Ook
de overig© werkzaamheden, als süb
graven, enz., kunnen geregeld huil
gang gaan, dank zij de aanwezigheid
van tal van Mumtendammer en andere
arbeiders.
W ERKLO OZEN-D EMONSTRATIE IN
DE VEENSTREEK.
Men meldt nit Emmen aan het
Donderdag hielden eenige honder
den werklooze veenarbeiders ©ctn de-
instratie. Zii trokken het dorp door
tot het gemeentehuis, waar- een depu
tatie een onderhoud liad met hel hoofd
der gemeente. Vervolgens werden zij
het hotel Grimme toegesproktL
door vertegenwoordigers van ueai mo
dernen I.andarbeidembona.
Gevraagd wordt meer afdoende en
betere werkverschaffing en lierstri
van de steunregeling.
De demonstratie had een kalm et
ordelijk verloop.
DE STAKINC IN DE RUNSLEEP-
VAART.
De Rotterdamschc corr&sponden'
van Het Volk meldt:
Donderdagmiddag vond in de zaal
van Nieuwenbuizen weder een verga
dering der stakers plaats. Door Dam
mo en Van 't Hof werd het woord
gevoerd. De vergadering was zeer
druk bezocht en kenmerkte zich door
den goeden geest cn liet enthousias
me der stakers.
Beide sprekers zetten den stand
vau het conflict uiteen. Veel verande
ring is in den strijd niet gekomen.
Het was een uitstekend© vergade
ring, waarin de groote geestdrift en
de moed om den strijd onverzwakt
voort te zetten, tot uiting kwamen.
„Het is andere een heel geschikte schrikken zichtbaar en maken dat ze
Dat mist nooit Let
waar?'
wegkomen,
maar op."
„Is het wezenlijk waar?"' vroeg
nujn vriend.
.Op mijn woord, ie kunt er altijd
de proef mco nemen."
„Hoe verklaar je dat? En wat doen
de vrouwen
„Die stappen met plezier in een
couDé waarin een zuigeling is. Ze
glimlachen allemaal, als ze er naar
kijken. De zuurste juf lacht tegc-n een
klein kindie. Dus net precies het te
genovergestelde vau de mannen."
„Goed, goed," zei mijn vriend.
..Maar nog eens, hoo verklaar je
dat
Ik keek rond (het was bij mij thuis,
dat mijn vriend dat vroeg) sloot
zorgvuldig alle deuren en ramen, ook
den ventilator, daarna een la van 't
buffet die open stond, joeg de kat. dc
deur uit (je kunt met geSeimen niet
to voorzichtig wezen) naderde mijn
vriend op een millimeter afstand, boog
mij voorover naar zijn oor en zei, zóó
zacht, dat ik het zelf bijna niet ver
slond: „dat komt omdat do vrouwen
hartelijke, zachtmoedige wezens en
«le mannen domme, hardvochtige ke
rels zijn. Maar zeg nooit-, nooit aan
iemand, dat ik je zooiets gezegd
heb..."
Hij beloofde bet mij plechtig en
daarom kan ik het vij zelf vertellen,
ant nu is het een primeur. Vat zegt
had ik het nu ook niet mogen ver
tellen? Daarin vergist u zich. Hij
heeft mij wel stilzwijgendheid be
loofd. Maar ik hem niet. Dat is nog
al héélwat anders, zou ik zeggen. Zoo-
iots als dag en nacht-, hemel en aar
de, voor- en achterdeur, onder- on bo
venhuis.... Neen, met uw welnemen,
wij moeten altijd goed onderscheiden.
Oprechtheid is maar alles. Zoo is
het tegenwoordig gewoonte, om wan-
nocr je een kennic ontmoei en het ge
val ligt er toe, dat je even een praat
je maakt, te zeggen„goeicmorgeu,
gaat het goed? heb je al vacantie
gehad? en waar ga ie heen?"
Deze vragen stel ik hun en op hun
beurt stellen kennissen die ook aan
mij. Dat vind ik niet plezierig:
Waarom moet nu de een precies het
zelfde zeggen, als de ander? Dat is
geen converseeren. Conversatie voe
ren is door aangename cn afwisse
lende kout elkaar genoegelijk bezig
houden. Afwisselend, het staat er
duidelijk bij. Aan vrienden en ken
nissen wordt dus beleefd, maar drin
gend verzocht mij de opgenoemde
vragen niet te stellen. Om het hun
gemakkelijk te make wil ik die liiei
bij voorbaat beantwoorden.
Op de vraag: „gaat het gocd?'-
antwoord ia onveranderlijk; „best".
Dat verwachten je kennisse*naar
gezeur over pijn in je voet of last
met de dienstbode of rheuniatiek in
je rechterschouder willen ze toch niet
luisteren.
Op dc vraag: „heb je al vacantie
gehad?" antwoord il: afwisselend:
„ik heb nu juist vacantie" of ,>ik
krijg de volgende week vacantie".
Dat doe ik omdat converfeeren, zoo
als ik zeg, een afwisselende kunst is.
Op de vraag: „waar ga jo heen?"
geef ik ook een heele bloemlezing
van antwoorden. Als ik geestig wil
wezen, zeg ik„rechtstreeks naar den
kapper", als ik ernstig wil blijven:
misschien een paar weken naar
mijn broer in Arnhem", ook wel
„naar een van mijn vrienden in Nij
megen", of „naar een pension in
Apeldoorn". Maar dat ik dit jaar
nergens naar toe ga, omdat ik pas
mijn aanslagbiljet in de rijksbelas
ting van verleden jaar thuis heb
gekregen, met het bevel om dade
lijk ta betalen, dat zeg ik nooit en
nergens-. Want dit is een vervelend
antwoord, een antwoord waar
mee je iemand verlegen maakt of on
aangenaam stemt en dat is in «le
kunst van converseeren volstrekt
verboden.
FIDELIO.
