Telegrafisch Weerhericht
iliermometerstanu
Letteren en Kunst
Burgerlijke Stanil
Amsterdamsche Beurs
Snort en ftedstrpen
Laatste kricMen
Eigen Telegrammen van
Haarlem's Dagblad
Stadsnieuws
Van Konst sn Kunstenaars
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 28 Augustus. Medegedeeld
door hol Kon. Meteorologisch Insti
tuut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 767.1 m.M.
te Muind; laagste 754 m.M. te Seydis-
fjord.
Verwachting tot den avond van 29
Augustus: Meest zwakke Oostelijke tot
Zuidelijken wind, betrokken tot zwaar
bewolkt, met regen- of onweersbuien;
aanvankelijk
BAROM KTRRSTAND TE HAARLEM.
Vorige stand 755 m.M. stand van
beden 766 m.M. Veranderlijk.
28 Augustus
Hoogste gisteren F. 68
Laagste beden nacht F. 51
Heden 18 uur F. 61
TOT STEUN AAN MILICIENS.
Verschenen is hot achttiende jaarverslag
der Nationale Voreonigiug tot steun aan
miliciens. Daaraan onbloeneu wjj dat de
afd. Haarlem op 1 Januari 1922 telde 38
loden, Er kwamen bjj de afdeeliu in 1921
;n S aanvragen om steun; 5 personen wer-
deD financieel gesteund. Er blykt verder
uit het verslag dat het ledental der ver-
eeniging op 1 Januari 1922 bedroeg 2918;
dnt 383 aanvragen om steun inkwamen,
waarvan 74 fLnancieeleQ steun ontvingen,
terwjjl 265 aan werk werden geholpen. Dc
werkverschaffing ondervond wel eenige
stagnatie by de algemeen lioerscheude
malaise.
UE KABINETSCRISIS.
De Res. bode schrijft, dat steeds
duidelijker blijkt, dat van anti-revolu-
tionuaire zijde vooral in de laatste
dogen aan den kabinetsformateur niet
geringe moeilijkheden in den weg
worden gelegd.
EEN POOLSCH—NEDERLANOSCH
HANDELSVERDRAC?
De Bet'lijnsche correspondent van
het Ilbid. meldt:
Volgens de Poolsohe bladen heeft
de Nederlandsohe regeering verzocht,
om het aanknoopen van onderhande
lingen inzake het s-luitcn van oen han
delsverdrag.
Hel Poolstihe kabinet zou speciaal
belangstellen in d© vilthoedenindu®-
trie, daar Polen tot de landen behoort,
die de meeste hazenvellen bewerken,
terwijl het geen vilthoedenindustrie
bezit.
TOONEELN1EUWS.
Zaterdagmiddag is ii Amsterdam
overleden mevrouw Bouwmeester-Cle
ment, die verbonden was aan het
operette-gezelschap De Haghezan-
garc Zij was 61 jaar oud.
EEN FRANS HALS NAAR AMERIKA.
M. n meldt uit 's-Gravenhage aan
het N. v. d. D., dat het fraaie mans
portret met kraag van Frans Hals uit
de collectie van de Kon. Kunstzaal
Kiev kamp ons land zal verlaten. Het
is gekocht voor Amerikaansche reke
ning.
HAARLEM.
BEVALLEN: 24 Augustus: J. M. M.
Kostjens—Smeele, z. 25 Aug. L. A.
Backer-Esser, z. P- C. J. Baggerman-
de Weers, d. J. DammersNederatigt,
d. C. BoereeJansen, z. 26 Aug. G.
Runt zeVeens tra, z. W. C. P- Linde
man- -v, Dijl, z. A. W. Mds—Gubbels,
z. C. Joosten—v. Rossum, d. M. Ros-
kum—v. Doorn, d. 27 Aug. P- Wesel-
dijk—Moerkerk, d. C. Klumper—Deun,
d. H. Kohn—Pick, d. J. Dijkstra—Lam
mere, d. G. v. Keulen—Bakker, z. 28
Aug.: M. Glas—Metz, z.
Overleden24 AugustusH. V.,
23 mud., d- van J. J. B. Kan, _0.-L-
Kade 25. P. v- Strien 71 j., Leidbohe-
zijstraat26- I. Ketellapper, 79 j. Tu
penstraat'; 28. TT. 'A\, 2 mnd., z. van
1'. van Schaik, Amsterdaruaohcvaart
27. P., 20 mnd.. z. van P.- v. Schaik,
Amsterdameohevaurt26. D. Bakker,
32 j., Kamper! aan27. S. Hoogen-
doornHollebranda 61 i.. Jansvve?
25. E. A. Nieuwi.nhofStuijfzand 87
i.. Essoh i Iderrtr-aa t
HELMSTEDE.
Ondertrouwd: j. G. Schilpzand en
E. C. M. v. EijlcH. van Alphen en
W. L. v. d. Valk.
GetrouwdH. A M. Schouten
met M. E. PoolersF. E. D. En
schedé met H. A. J. Rainer.
Bevallen: C. li, Seihorst—Smit d.
J. M. KoomenDriesseu d. M. S.
Hil termanRijbroek z. A. Otte—
Mudde z.
Overleden: H. A. de Vries, Cl j.,
C. J. -J. Meier, 86 j.
HOLLANDSCHE HANDELSBANK.
Openingskoersen van 28 Augustus,
6 Ned. A. 100 1/4, 6 Nederl.
B 99 7/16, 5 Nederl. '19 93 1/2,
5 Nederl. 87 1/2.
Deli Bat. 185, Deli Mij. 250, Se-
nembah 272.
Amsterd. Rubber 68 1/2, Ned.
Rubber 38.
Gew. Dordt 39', Kon. Petrol. 41
Kon. "Root 4S. Unie S3, B
Lloyd 109, Nederland 113.
Stade baker 135, Cigars SO, a
1061/2 Erie 171/2, Rails 21
Unions 154.
Kol. Bank 117, Iud. Bank 911/2. Cert.
Handel 123, Gow. Cult. 146, H. V. A. 335
Java Cult. 280, Couxp. Argent 28,
LUCHTVAART.
e vlucht om de wo.eld.
Uit Calcutta wordt geseind De jjo-
gingen om de wereld rond ie vliegen, is
voorloopig opgegeven. De vliegers zul
len binnenkort naar Engeland terugkee-
ren.
Een nieuw snelheidsrecord van
Brack Papa.
In het aerodrome te Turijn heeft dc
Italiaansche aviaieur Brack Papa het
wcreldsnelheidsrecord verbeterd door
viermaal vier K.M. te - vliegen in ge
middeld 10.7 seconde, d. i. een uursnel-
hcid van 336.468 K.M- Het record be
droeg tot nu toe 330.275 K.M. en stond
op naam van Sadi Lecointe. Het toestel,
waarmede dit nieuwe record is behaald,
was een 700 H.P. Fiat.-
DAMMEN.
MASSAKAMP AM STERDAM—HAAR
LEM.
AMSTERDAM W INT DEN BEKER.
Zondag jl. had in de bovenzaal aan
café-restaurant ,,De Kroon" te Haar
lem de massakamp plaats tusschen de
„I-Ioarlemsche Damclub" cri de Dam-
vcrecniging „Gezellig Samenzijn" uit
Amsterdam (Kampioen van Nederland
1921/'22), ter gelegenheid van het 15-
jarig bestaan der „Haarlemsche Dam
club".
den aanvang van de» wed
strijd werd de „Haarlemsche Dam
club" door den voorzitter van „Gezel
lig Samenzijn", Meester C. J. Loch-
tenberg, namens deze Verec-niging ge
huldigd.
Na een spannender» strijd van bijna
5 uren slaagden de Amsterdammers
er in Haarlem een nederlaag toe te
brengen.
Do gedetailleerde uitslag is:
Bord Haarl. Damclub 'Gezellig Sa-
No. Haarlem. menzijn A'dam
1. H. G. Teunisse (capt.)-Mr. J.
H. Vos (capt.) 1—1
2. P. J- van Dartelen-E. Hubel-
mijer 11
3. J. W. van Dartelen-Mr. C, J-
Lochtenberg 2—0
4. P. J. Eype-II. B. Rugenbrink 02
5. W. van Daalen-P. Seljee 02
G. Aebe de Jong-W. Rustenburg 02
7. J. van Looy-R. Nolthuis 2
8. W. J. Teunlsse-B. J. de Bruin 11
9. J. Siegerist-C. D. Hollemau 2—0
10. S. M. Mons-W. Keiler 1—1
11. T. A. Berkemeiei'-H. C. Wil-
lems 20
12. A. Slinger-A. J. Gundelach 02
13. H. Greeuw-J. Wehrle 2—0
14. J. C. van Waard-W. Schut 02
J. B. Sluiter-H. J. Kooij 2—0
16. J. Wielenga-A. Krabshuis 0—2
J. Singsling-H. Schut- 11
5. E. R. Gabricls-J. G. Terwisga 0—2
P. Mollema-W. van Gendt 0—2
Totaal 15—23
(2 is gewonnen. 1 is remise, 0 is ver
loren).
Na afloop werd door don lsten voor
zitter der „ITaarlemschè Damclub",
don heer J. W. van Dartelen, (tevens 1
dainredacteur vari ITaarle'm's Dag
blad) de door Haarlem's Dagblau voor
dezen wedstrijd beschikbaar gestelden
zilveren beker met ©enige hartelijke
woorden aan de Amsterdammers uit
gereikt.
CRICKET.
V. O. C.—B. EN W.
B. en W., «lat mot invullers voor
Buereu, A. Faber, Boy ieu cn Postbuinn
verecbjjut, gaat eerst aan slag en opont
als gewoonlijk, met v. Manen en Waok-
witz op het bowlen van East eu va
Groeuuwout. Op 32 verdwijnt Wackwitz
voor 5 eu van nu af, nomen do bowlers
de overhand, v. Maneu w-ordfc voor 27 op
schitterende wijze door East op eigen
bowlen gevangen eu daarna komt alloe
Davidson met 12 in do dubbele cijfers.
De innings sluit dan op 19. De bowling-
cjjters varen natuurlijk froni, nJ. East
516, v. 't Groene v ju, 430, Beyci
0—10.
V. O. C. hierna ingaunde, vertoont een
uiterst langzaam, verdedigend batteu.
2 uur zjjn er slechte 120 runs ge-
sooord voor 5 w., wanrua gostopt wordt
voor de thoo. Na do horvatlin^ vallen
do overige wickets snel en sluit do in
nings op 104. Stenger had hiervan 45,
Beyers een goede 27, Leeman een
langzame 42 en Ruychavcr 14.
Spongier, Waclcwitz en Davidson
hadden rasp. 365, 548 en 138 ge
bowld.
B. en W. wordt hierna voor innings in.
gestuurd, v. Manen scoort snel 14 runs
wordt dan door East gebowld, v.
Spongier, v. Gogh, Davidson en Kervel
falen, doch Wackwitz en Swens behoeden
dan hun club voor een inningsnederlaag.
Beiden spelen eon uitstekendo innings on
blijven met resp. 39 en 25 not out.
V. O. C. wint dezen wedstrijd dus op
do lo innings met 95 runs.
R. en W. 1ste innings.
Manen c aa(j b East
Wackwitz b. v. 't Groonewout
Spongier b. East
Swens e. Stenger v. 't Groonewout
Gogh b. East
Kervel b. v. 't Groeuewout
Davidson b. East
Daam b. East
Adelink c. St©nger y, 't Groonowout
J. Faber not out
Elias run out
Byes 10, log. byes 3
Bowliugcjjfers. O.
East 14
van. 't Groonewout 17 5/6
Beyers 4
V. O. C. 1ste innings:
-Ruychaver b. v. Spongier
C. Stenger b. Davidson
d. Wolf b. Wackwitz
East c. v. Spengl«r Wackwitz
Bverdingen idem idem
Beyers b. v. Spengler
F. Leeman b. Wackwitz
't Groeuewout b. v
A. Stenger run out
Ten Cato c. Adelink Wackwitz
Brans not out
Byes 11, leg. byes 2
Bowlingcijfers: O. M
Spengler 28 5
Waokwitz 201/6 -5
Davidson 13 0
R. eu W. 2do tunings:
Manen b. East
Spongier b. v. 't Groeuowout
Gogh b. idem
Wackwitz not out
Swons not out
Davidson b. van, 't Groenowout
Kervel b. idem
Daam, Adelink, Faber, Elias, did
Extra's
MOTORRACES KONINGINNEDAG.
Men verwacht een enorme menschen-
massa voor de laatste motorraces dit jaar
te Alkniaar op Koninginnedag op het ge-
moénteljjk Sportterrein te houden. Eu
dit is geen wonder ook, want reeds 23
de allersnelste rjjders hebben al inge
schreven (waaronder do zoo populaire
Burlage, Stortenbeker, van der Jagt enz.)
terwjjl nog oeDige inschrijvingen worden
•crwaoht.
Behalve vele medailles, waarondot 2
■orguld zilveren van hot Gemeentobe-
■tniur van Alkmaar, zullen er 4 bekers
r waarde van ca. f 500 verreden worden.
Als het weder medewerkt, dan zal op
dezen laatsten wedstrijddag, die boven
dien, midden in de Alkmaarsohe kermis-
week valt, 't aantal bezoekers zeker ette
lijke duizenden bedragen.
Ook de politie is do vaste overtuiging
toegedaan, dat het storm zal loopen, ro
den waarom zij de noodigo verkeersmaat
regelen heeft gotrofion.
IjAAR LEMMER MEER
ERNSTIGE MISHANDELING.
Zondagmiddag is de spooibrugwach-
ter S., te Vijfhuizen, door de politie naar
Hoofddorp overgebracht, verdacht in zijn
woning den ploegbaas V; ernstig mis
handeld te hebben, door hem een viertal
bijlslagen op het hoofd toe re brengen.
Ernstig verwond en badende in bloed
werd hij naar den dokter gebracht. S.
heden ter beschikking van de Justitie te
Haarlem gesteld.,
ÜVERVEEN. Aangereden. Zon
dagmorgen werd toen hij uit de kerk
kwam, de ruim 60-jarige G. Schoone,
wonende Tetterodeweg, die door zijn
doofdheid niet bemerkte, dat een mo
torrijder in aantocht was, bij het
oversteken van den weg bij den
spoorwegovergang door dezen zooda
nig aangereden, dat hij inwendig zeer
gewond werd. Hij werd in de school
binnengedragen. Met gebroken heup
been werd de ongelukkige daarna per
politiebranoard naai een ziukenra-
vichting in Haarlem vervoerd.
EEN PLAN TOT HERSTEL.
PARIJS. (B. T. A.) De Petit Pnrisien
verneem^ dat do afgevaardigden van het
I. V. V. to Amsterdam die te Bcrljjn
conferentio hadden met Wirbh en
Duitsehe arbcidersvereenïgingen besloten
bobben aan do confederatie to Amsterdam
een plan van herstel voor te loggen,
door de werklieden syndicaten der
schillende betrekkon landen- zou worden
aanbevolen aan baar regeeringen.
WAPENS IN BESLAG GENOMEN.
PARIJS, (B.T.A.) Uit Bcrljjn wordt
,n de bladen gemeld, dat 12 kisten met
volvers, bestemd voor een groot han
delshuis, in Beioren in oen' der Berlyusche
stations werden in beslag genomen. Ook
ontdekte men nabij Berlijn een goblin-
deerden trein, dien men het aanzien
gegeven van een goederentrein, zooge-
aamd bestemd voor het transporteeren
au troepen naar hot Oosten in geval van
troebelen.
GENERAAL VAN DEVEjNTER.
JOHANNESBURG. (Reuter.) Generaal
an Deventer, do vroegere opporbovcllieb-
er, is op een autotocht plotseling over
leden.
INGEZONDEN MEDEDEELIN CEN
a 60 Cts. per regel.
KONINCINNEDAC.
In dc dezer dagen gehouden verga
dering is het programma van Ko
ninginnedag definitief vastgesteld al-
8.309 uur: Carillonbespeling van
de Groote Kerk door den lieer II. W.
Hofmeester.
9 um-Auibadie van -ongeveer 8000
schoolkinderen op de Groote Markt,
onder leiding van den heer Jan de
Nobel en begeleid door de Haariem-
èche Orkestvereeniglng.
Optocht der kinderen naar den
Hertenkamp, waar de kinderen van
1012 uur met kinderspelen worden
beziggehouden, heetelueht -ballons
worden opgelaten.
's Middags van half twee tot drie
uur: feestconoert in de Groote Kerk,
entree 50 cent met inbegrip vin be
lasting.
Het bestuur was zoo gelukkig de uit
stekendie salieten te kunnen vinden:
Mej. Di Moorlag, sopraan, ie Am
sterdam, Sani Swaap, violist te 's-Gra
venhage en George Robert, ongel,
Haarlem.
Middagfeest in den tuin van het
Brongebouw, concert der Haarlem
sche Orkest Vereeniging, Zanguitvoe
ring van het mannenkoor Philip
Loots en het gemengd koor Onder
Ons, directeur Henri Piel age.
Opstijging van heetelucht-ballons en
wedstrijd in het vinden en terugbren
gen daarvan kintd'erbal. Als speciale
attractie zijn uit Berlijn geëngageerd
hoogdma dkunstenaaradie op een 20
Meter h-oog gespannen staaldraad al-
1 tori ei kunststukken' vertdorfen. Aon
vang 3 1/4 uur entree 50 oent
hoogd met plaatselijke belasting.
Van half acht tot negen uur concert
op de Groote Markt door de muziek-
vereeniging Lourens Janszoon Coster.
Om kwart vpor acht vertrekt van het
Kennemerplein de Muziekvereeniging
Harmonie Crescendo, voor een muzi
kale wandeling door de stad naar het
Brongöbouw. alwaar om 8 uur het
avondfeest begint. Concert van Har
monie Crescendo. Zanguitvoering als
's middags; Biosooopvertooning. we
derom optreden der hoogdraadkun-
stenaars die wielrijden over het draad
on er vuurwerk bij afsteken. Om half
negen wordt in den tuin een fihn-op-
noining genomen van het feest bii ver
lichting met een electrisohe iaiste.liaiie
ter sterkte van 20 millioen kaareen,
welke film terstond na het vuurwerk
reeds od het doek wordt vertoond. Bal
cbampêtre alles met schijnwerpere
•erlicht Om half elf wordt een schit
terend vuurwerk ontstoken.
Toegang tot den tuin f 1 verhoogd
met plaatselijke belasting. Na afloop
bal in de zaal van het Bron gebouw
tot circa 2 uur.
BRANDJE. Zaterdagmorgen
brak bij de familie l±. B. in de Jan
Stoenstraafc 26,^ con zolderb'randje
uit. Een gordijn voor het dakraam
was door een spiritustoestel in brand
geraakt. De brandweer was spoedig
aanwezig en bluschte den bi and.
Eenigo meubels, een bed en een naai
machine waren verbrand.
SCHOOLBOUW VOOR BIJZONDER
ONDERWIJS,
B. eu W; van Haarlem brengen ;er
kennis, dat de Raad dezer gemeente op
23 dezer heeft besloten, aan de
eeniging tot stichting en instandhou
ding van scholen ïuet den Bijbel le Haar
lem", gevestigd te Haarlem, van ge
meentewege een bedrag van hoogstens
f I33-SOO-te verstrekken voor het
slichten van eene bijzondere school voor
gewoon lager onderwijs aan de Leidsche-
straat alhier.
In herinnering wordt gebracht, dat, in
gevolge art. 76, ze lid van de L. O.-
wet, ieder ingezetene binnen dertig vrije
dagen, te rekenen vau heden af, van
genoemd besluit bij Gedeputeerde Staten
dezer jjrovincie in beroep kan komen.
Gedurende dien tijd liggen alle
scheiden, op deze beslissing betrekking
hebbend, kosteloos voor een ieder
inzage op de Secretarie der gemeente
(5c Afdceling).
HET NIEUWE GEBOUW VAN DE
HANZE. De Haarlemeche Hanze
beschikt nu over een eigen gebouw,
de voormalige school van de Haar
lemsche Schoolvereeniging in de Jaco-
bij nest raat.
Het Hanzebureau is reeds in dit
bouw gevestigd en 1 September komt
er ook tijdelijk (waarschijnlijk voor
een -half j-oar) de Hanzebank van de
Ged. Oude Gracht in, die gedurende
dien tijd verbouwd wordt.
Het gebouw bevat een groot aanta'i
lokalen <ü'e alle als vergaderzalen voor
den middenstand zullen ingericht
den. Wanneer de Hanzebank weer op
de Oude Gracht geinstalleerd ie,
men de beschikking heoben over
lokalen, 2 groote voor ongeveer 125 en
10 kleinere voor ongeveer 50 personen.
JJe aanvrage om „verlof" is reeds
zee.
Het ligt in de bedoeling, liet geheole
gebouw met 1 October a.s. in exploi
tatie to brengen; de meubelen zijn
reeds beste-ld.
De eigenlijke restauratie is uitge
ste ld tot het volgend jaar, als de Han
zebank weer in baar eigen gebouw is
gevestigd.
Nu gebeurt alleen het allernoodzake
lijkste.
SNELVERBAN O.
De Eerste Huip Vereeni?ing „Snel-
erband" die opgericht werd den 2en
Maart 1910, viert den 2en Septem
ber a.s. haar 12 1/2-jarig bestaan,
door het houden van. een .vroote open
bare demonstratie in het verleenen
van Eerste Hulp bii ongelukken in
den tuin van het Brongebouw. Hier
voor zijn gekozen verschillende onge
vallen, welke zich op straat of In liuis
kunnen voordoen, zoodat een ieder
zich kan overtuigen van het nuttige
werk, dat door de leden van deze ver-
een tg Lr ig wordt gedaan ten bate van
eigen huisgenooten of hun medemeii-
schen. Er moet dan ook van deze de
monstratie een opwekking uitgaan,
het streven dezer vereeniging in alle
opzichten te steunen door zich op te
geven als donateur of het volgen der
cursussen, welke onder de bekwame
le idling van Br. C. L. W. R.uys, Chi
rurg te dezer stede, worden ge.hou-
deri, Hiervoor kan men zich opge
ven bij den secretarie den heet-
Waalewijn, Soboterweg 59 rood.
De feestcommissie voor de viering
van dit 12 1/2-jarig bestaan zond ons
het programma voor de groote open
bare demonstratie in het verleenen
van Eerste Hulp bij Ongelukken op 2
September a-6. des namiddags 2 uur in
den tuin van het Brongebouw.
Wij kunnen onze stad genoot en niet
andere aanraden dan deze demonstra
tie bij te wonen, daar er heel wat te
zien zal zijn op het gebied van het
behandelen van ailerlei ongevallen,
welke dagelijks in huis of op straat
kunnen voorkomen. De voorverkoop
van toegangskaarten is bij do firma
A. Bosman, Kruisstraat 12, naast ho
tel Eunckler, waar tevens voor deze
gelegenheid' een speciale etalage te
bezichtigen is van allee wat tot het
verleenen van Eerste Hulp rioodig
kan zijn.
ORCELBESPELINC
in de Groote- of St. Bavo-kerk te Haar-,
lem, op Dinsdag 29 Augustus 1922. des
namiddags van 2—3 uur, door den heer
George Robert;
Programma 1
1.- Toccata F, gr. t., Jr S. Bach.-
2. Jesu, meine Freude, J, G, Walthci;
(16841748). (9 Partiten).
3. Fuga uber den Namen B.- A. C. H.y
R. Schumann.
1, Pastorale, b. Cantabile, Enrico!
Bossi.
5« Barcarolle, W.- Faulkcs.
6. Marche gothique, Th. Saloiné.
WEGEN IN I-IET POSTKANTOOR.
Zooals bekend is, kan men zioli se
dert een week of drie in hot Postkan
toor laten wegen op een automatische
electrisdxe weegschaal. Eir wordt zeer
v-cel gebruik gemaakt van het nauw-
keurig-aanwijzende instrument; de
eerste dagen was het aantal menschên
die nieuwsgierig waren naar hun go-
wicht, buitengewoon groot.
De weegschaal is korten tijd delect
geweest, maar nu is zij weer in func-
tie. Er moet wat voorzichtig mee om
gegaan worden. De zaalwachter is
steeds bereid, mcuschen die wat schuw;
tegenover het instrument staan en
toch graag willen weten hoe gewich
tig" ze zijn, te helpen.
VOOR DE H. O. V.
Het kledingmagazijn „De Faam",
Lange Voorstraat hook Anegang ves
tigt, op een origineele 'manier de aan
dacht op den bloemenverkoop ten ba
te van de II. O. V. op 31 Augustus a.s.
Een musiceerend gezelschap
is daar in de etalagekast vereenïgd.
Een heer zit voor de piano (afgestaan
door Koot's pianohandel, Zijl weg), een
darne staat met de muziek in de hand
een lied aan te heffen en een
aantal jongelui zijn om deze hoofdfi
guren geschaard, alle met muziekles-
eenaars vóór zich, waarop de door hen
op verschillende instrumenten (allo
afgestaan dioor de firma Wed. Hogen-
bijl) ten beste te gèmsn muziek op ver
tolking ligt te wachten.
Het geheel vormt een aardige smaak
vol gerangschikte groep.
Ook is in de étalage 1 en plaats toe
gekend aan een paar kleine jongens,
gewapend met een busje met het op-
sohriit „H. O. V.-bloem" en aan twee
foto's: de een voorstellend het orkest
de H. O. V. op het podium van
de groote Gemeentelijke Concertzaal
en de ander den kranigen dirigent,
den heer N. Gerliarz.
Eenige kaarten met opschriften ves
tigen die aandacht op het groote be
lang van de toonkunst in 't algemeen
-n van de I-I. O. V. in 't bijzonder.
Vooral het volgende opschrift moet
_>ed en veel gelezen worden: „Jonge
dames en meisjes, die op 31 Augustus
bloemen willen te koop aanbieden
de H. O. V., worden verzocht
zich hier (bij De Faam) aan te mel
den".
HET JUBILEUM VAN DE MU-
ZIEKVEREENIGING „VOOR
WAARTS".
Zaterdag vierde, zooalt. reeds door
ons gemeld werd, de muziokvereeni-
ging „Voorwaarts" haar 15-jarig bo-
staan.
Van vier tot vjjf uur hield de jubï-
leerende vereeniging in de kleine be
nedenzaal van het Brongebouw rej
ceptie.
Op deze receptie wareu de voigendo
vereenigingen (waarvan enkele ook
aan „Voorwaarts" een bloemenhulde
hadden gebracht) vertegenwoordigd:
de Algom. Ned. Geheelonthouders-
bond, Oefening Kweekt Kunst uit
Santpoort, de Kunstkring, uit Spaarn-
dam, Excelsior (Haarlem), de Haar
lemsche Loge der Goede Tempelie
ren, de Loge door Eendracht Sterk,
No, 128.
Wii waren dan, zooals ik u verteld
heb. boven op den berg aangskonian
en zochten naar den ingang van het
ruime woonhuis, dat ons als liet clia
teau van den schilder heer was aan-
geluid-Inmiddels hadden wij voor de
groote cn openstaande vensters ver
scheidene hoofdjes zien verschijnen
en verdwijnen, aardige iiootdjes van
jonge meisjes, die, hier waarschijn
lijk geen druk bezoek gewend, 111
die paar vreemde, met reisgoed en
tusschen beladen snoeshanen, in ieder
geval een onderbreking van het «iagc-
lülkohe gebeuren vermoedden. Zoo
moeten ongeveer de gasten van het
Grand-Hotel Rigi-Kulm langzamer
hand Tartaric hebben zien aanko
men. dacht ik., en al heb ik vcmig
van den Tarasconnees in uiterlijk
weg. liet eerste hoofdstuk van Dau-
uet's Alpenroman kwam mij, als otn
jeugdherinnering, plots voor den
geest. I-Toe heerlijk is het, op een
hoogte te wonen, zoodat teder bezoe
ker gedwongen is. tot je öp te zien,
alvorens hij je do hand drukt Ik
hoop vurig het in mijne omgeving
nog een» tot den hoogen Duin- en-
Daalschen weg te brengen, maar ik
vrees ernstig dat mij. de trd dear
voor ontbreken zal. Intusschen had
mijn roisgenoote. onder «len indruk
vvn het 'opzien dat wij deden en
baarden, eon ernstige aanval van bur
eerlijke correctheid te weerstaan.
Hoe kun je die menschen zoo onvoor
bereid op hun dak komen vallen,
verweet ze zachtjes, een beeldspraak
benuttend, die hier natuurlijk abso-
lum misplaatst was. waar ve nauwe
lijks <ïe kolderverdieping bereikt
hadden. En je weet niet eens wat het 1
voor menschen zijn sputterde ze
r,r7 even. Maar dat was liet immers
juist, wat ik graag wou weten.
Wij zouden daarover niet lang in
liet onzekere blijven en ik schei er nu
mede uit mijn verhaal in den gemoe-
dol ijken grapjastoon voort te zetten,
waarin onze groote Hollaiidsche au
teur Ferdinand de Sinclair toch niet
to overtreffen valt. Want wij wer
den met oen ongedachte hartelijk
heid in een kunstonarsgezin ontvan
gen. waar, in allen eenvoud, alles
een groote distinctie had en waaraan
ik nu alleen kan terug denken met
oen gevoel van zeer toegenegen
respect.
Valerus de Saedeleer, de schilder
van zachtstemmige Viaamscho land-,
schappen, waarin dorpen gedoken lig
gen als matzilvereu sieraden 111 een
opsohikmandje, waarin boomcrijen
staan als broze ketenen die •.-en hui
zengroep omvatten, waarvan de
Schikking iets van naïeveteit tn ver-
lijning dooreengomengd laat vermoe
den, die schilder zelf is een groote
forsohe figuur met een zuiver Jor-
daens-type. Gc kent va.n Jordiaens
diens vaak herhaalde „Lo rei boit".
don koning met zijn. vrinden aan
den te rijk voorzionen disch. Met
bolle wangen en vermoeid van t eten
glundert hij u toch nog tegen, terwijl
zijn rechter de bokaal omhoog heft
on hii u een ad fundum toebrengl-
Nauw kijkt zijn welgedaanheid bo-
n de schalen fruit, de bakken Li art,
pasteien uit. De tafelgonooten er
kennen glimlachend en genietend
zijn vóórgaan in het discbg.mot. Wel
nu, onze twinttgd'eeuvvsche tcinlder
kon zóó van Jordaens' doek zijn los
gekomen. Hij is de gave traditie van
de oude Vlaamsche leef-wedde, maar
er is in hom nog een tweede vorste
lijkheid: die van zijn ij non geest,
van zijn gevoelige bevattelijkheid
voor wat er uit de natuur getrokken
kan worden en in eigen stijl hcr-
bouwd. Hij is rovaal gastheer, wien
het „tast toe" in den mond bestor
ven ligt. die, als hij u gaarne ziet,
zijn huis voor u open zet en van ge
meende hartelijkheid niet weet wal
hij u al niet aan zal bieden. Denk nu
niet aan eon parvenu-achtigen rijk
aard, och neen, de heerlijke perzi
ken, de vla'6, de taarten het is al
les uit eigen keuken, tot zijn tabak
too verbouwt hij zelf. Het 's die ge
makkelijke breedheid van mven die
wii zoo weinig kennen en die in de
Vlaandera nog gecultiveerd kan wor
den. Onder medewerkende gunstige
omstandigheden althans .Het js in
den kern nog een bestaanbare figuur,
uio van Pallieter, daar, al heeft na
tuurlijk Timmermans' fantasie zijn
bestaansmogelijkheden ontzaglijk
verwijd. Het Paffiëter-eucces .n Hol
land, zou het niet pust daardoor te
verklaren zijn dat wij, en zeker wij
arme stedelingen, van dag tot dag
meer van die breedheid van levene
inzicht worden afgejaagd en afge
trokken. Of maakt het ons niet ser
viel van aard als wij ons icven geen
dag leven kunnen zonder de meest
legelachlige bemoeiingen van wie
zich deze meenen te mogen aanmati
gen? En waartegen alle vechten is,
als de befaamde strijd tegen de bier
kaai. Stel u voor dat bij Pallieter etit
meneer komt van den Incnssodi-.oiat
oor Gas- en Blectritcits- cn Water
leidingsbedrijven. Nadut hij de ine-
tens heeft opgemonien laat hij ten he-
'ijze daarvan een papiertje achter
aarop wordt kennis gegeven dat
over liet verschuldigde bedrag pre
cies over aoht dagen zal worden In
schikt. Hij vindt het echter absoluut
overbodig zich over de hoegrootheid'
van dat bedrag uit te laten. Pallieter
hoeft het gereed to houden basta.
Wat hii betalen moet zal hij d^n wel
zien. Een denk er om, de quitantie,
of de nota wordt slechts éénmaal aan
geboden. Eerst zou 't 'n nuitantic zijn
teen werd het een nota. Maar nog al
tijd weet Pallieter niet wat hii over
acht dagen betalen moet. Behivft tok
niet.hii is quantité uégiigeable
geworden, tegenover den Dienst cl-ie
zich breed maakt en vooraan loopt
Een andere tok van Dienst, die Pal
lieter iets mèe te doelen hoeft stuurt
hem die mededeel i 11 g per post,
doch on gei rankeerd-, zoodat onze
vriend strafport moet betalen. Bn
dat ,niet uit toevallig vergefelijk ver
zuim, doch als uitvloeisel van oen
ivfteem, bii dien dienst aangenomen.
In 't gewoon burgorlijkverkoer 7011 Ti
vergelijk systeem tot een catastrcof
voeren: de Dienst, de bierkaai, kan
zidh die onwellevendheid ongestraft
veroorlovener is geen /echten te
gen. En wie nu geen Pallieter kan
ziïn en „floep" zeggen tegen aJ deze
.soort bejegening, moet het hoofd in
den echoot leggen, maar boet dus
doende weer een greintje van zijn
gevoel van eigenwaarde in en voelt
zich ,,'t serviel object der pape
rassen."
De lezer vergeve mij dit uitstapje
op het terrein der moraaKv.orcmïe.
Het heeft meer met de kunst van
doen dan oppervlakkig lijkt. Js en
blijft niet de schoonste l unst, de
kunst om wel te l«ve.n, rn .«ordt de
beoefening daarvan in onzen tijd
toch al zoo bezwaarlijk, niet met
ons aller medewerking door w aan
wijze machtsvertoon fcng volkomen
onnoodig bezwaard?
Op de dorpen in de V'.uandcre
bent men «lie ergernissen gelukkig
nog .niet. Men zou er den sot mee ste
ken. En men is er zoo onbevangen
menschel ijk door gebleven, terwijl
wij in onze steden steeds meer en
meer nummers worden, numincre
vestigde De Saedeleer zich toen aan
zonder ziel en hartelijkheid, ma3X
over«ladig bestrooid met zorgjes en
plagerijtjes. Doch het wordt werke
lijk moe dan tijd dat ik u iets van
D© Saedeleer's kun6i ga vertellen en
en van het milieu waarin die ont
staat. Hii is. om te beginnen, geen
massaproducent: een twaalf, veer
tien schilderijen per jaar acht hij
rijp genoeg om te vertoonen. Ook is
jiet alweer niet kunst-voor de gioote
menigteze is van aard te intiem
om die allen, die sleohts oen oog en-
blik door het- zien naar kruist werken
aangenaam aangedaan willen wor
den. veel te vertellen. Br
is iets in hem hoewel
weer zoo geheel andere van vat
wij in Noord-Ne«ierland 'n Ilduard
Kansen, in Voerman hebben. Ook
Wiggere heeft in zijn beste werk Art
kinderlijk construotieve doch Iegelijk
zoo logisch doorvoelde van wat De
Saedeleer aantrekkelijk maakt. Voor
dan oorlog woonde hii in iiegaen en
de groep gelijkgezinde kunstenaars
die daar ia dc buurt, in Sint Mttor-
ten'ft laatkam, werkten, werd m
hoofdzaak door Do Saedeleer bijeen
gehouden. De -beeldhouwer George
Minne en de schilder Van de Woe-
steifpe zijn de intieme vrienden.
Langzamerhand is Sint Mac-rten's
Laéthein geen kouroord meer geble
ven voor de kunst zooals zij di«s lief
hadden. Er zijn, z«-oals dat gaat,
meerdere schiidcns zich gaan v«sti-
gon met ganscli andere inzichten. De
eel besproken Albert Sèrvaes bij-
oorbeeld woont or thans ook. Doch
.Is we spreken van dc Laethemsche
groep, dan zijn het wel dö or ie
eurstgenoemden waaraan gedacht
wordt. Toen kwam de oorlog en nlle
drie weken uit naar Engeland eu
kwamen in Wales terecht. Ik varwijs
naar Muls' Rijk der Stille, zoo go er
meer van weten wilt (uitg. Wereld
bibliotheek). In Vlaanderen terug
den anderen kant van de lunivela,
meer naar Oudenarde toe en daar
heen heb ik u onzen tocht verhaald'.
Het was in Engeland dat do jonge
dochters van onzen schilder het. kunst
woven leerden en in het groote huis
waar de vader beneden zijn atelier
heeft, is op de eerste verdieping ©eu
groote weefstoel gebouwd waar de
meisjes thans de mooiste moderne
tapijten zitten te maken. De ontwer
pen leveren de vrienden van den
huize, een enkel maal papa zelf-
Een schoon tapijt was gereed geko
men naar ontwerp van l")e Mortalt
©a-I schilder-sierkunstenaar wiens
naam hier misschien voor het eerst
in een Nederlandsche courant ge
noemd wordt, doch wiens werk van
een buitengewone beschaving is.
Zoo arbeidt het geheele gezin een
drachtig en eensgezind en als dc tijd
den maaltijd gekomen is vindt
men elkaar i.n do ruime woonkamer
die overgaat in een serre .waar door
één groot raam van wel vijf meter
breedte een uitzicht op het Vluflim-
sche heuvelland geboden wordt, zoo'
weldadig mooi dat ge den schilder-
heer-bewoner gaat benijden en het
moeilijk valt, diens uitnoodiging om
toch ©en paar dogen te blijven loge fi
re n, van de hand te wijzen. Maar ik
heb beloofd terug te komen van 't
naiaardan moet het er nog mooier,
wezen. Men doet die beloften 111 de
licht© stemming der vacantia of er
iets van komen zal, is een tweede
Maar ik gun het mezelf wel.
Het bezoek aan De Saedeleer waö
voorzeker ,niet de minst aantrekke
lijke onzer reigbezighedcn. Doch dc
koek is nog niet op. Br volgt hierna
nog een korstje.
J. H. DE 110 IS.
