Runen Dagblad
O/er de Grenzen.
Buitenlandsch Overzicht
VERITY Co.
TWEEDE BLAD
Maandao 28 Augustus 1922
De Franschman Mauclère en de Em-
gclscliman Bradbury zijn samen naar
Berlijn geweest our met den Rijkskan
selier te sprek»n over de waarborgen
voor een moratorium tot het einde van
dit jaar. De bedde heeren zijn al weer
te Parijs terug en te oordeelen naar
wat ervan bekend geworden is, zijn
zij nog niet bijster veel opgeschoten.
Het refrein van alle conferenties,
groots en kleine, in hoofdsteden of
badplaatsen. En telkens gaat Europa
weer een stap achteruit, zoodat de
toestand nu in een critiek stadiuan is
gekomen. En ondwwijd zit Oom Sam
rustig toe te kijken en wacht tot de
kibbelende en ploeterende Europee-
sciio neven tot kalmte zijn gekomen.
Voor het zoover is, wenscht de rijke
oom uit Amerika niet te helpen. Maar
hut Europeesche economische rader
werk is in do laatste tientallen jaren
zoo fijn geworden, alles moest zoo
nauw in elkaar sluiten, dat de heftige
storing die do oorlog erin gebracht
heeft, niet meer verholpen schijnt te
kunnen worden zonder hulp'van bui
ten. En het is een gelukkige omstan
digheid, dat er ook Amerikanen zijn,
die dit beginnen in te zien. De heele
zaak zal wel niet zoo eenvoudig zijn
ais zij er uitziet, maar de bekende
Gouverneur Cos, dio op het oogenblik
te Londen vertoeft, stelt het zoo sim
pel voor. En zoo aantrekkelijk. De
Arnerikaansche regeering zou volgens
het plan van Cox als een soort van
onpartijdig arbiter moeten optreden.
Herbert Hoover, een van de grootste
organisatoren, die de wereld rijk is,
een man, die ook door de Europee-
tche regeeringen wordt gewaardeerd,
zou hier do geschikte man voor zijn.
Geef Hoover een mandaat zegt Cox
om uit te maken, hoeveel Daiitsch-
land als schadevergoeding most beta
len. Bij zijn beslissing moeten alle be
langhebbenden zich neerleggen. Een
maal zoover zouden Oostenrijk,
Duitschland en Frankrijk credieten
krijgen van de Vereenigde Staten, ter
wijl verder- de intorgealliecirde schul
den voorloopig nog builen bespreking
zouden moeten blijven. Klinkt dit niet
inderdaad als een logische oplossing?
En zal het er op den duur niet van
moeten komen zelfs? Maar ex zal nog
wel eenige tijd mee heengaan, want
Cox is nu eenmaal geen ©resident der
Vereenigde Staten geworden.
De Amerikanen zijn voor alles za
kenlieden. Zij gooien niet graag goed
naar kwaad geld. Dat blijkt ook uit
het volkomen uitblijven van hulp aan
Oostenrijk, een land dat toch zeker
niet aan het gekibbel meedoet, dat
zich integendeel voortdurend volko
men lijdelijk heeft gedragen, maar nu
«oo gevaarlijk op den rand van den
afgrond zweeft, dat redding door ve
len reeds onmogelijk wordt geacht.
Hier is de krachtige hand van Ameri
ka in de eerste plaats noodig. Nu ech
ter Amerika ook hieraan vooralsnog
niet schijnt te denken, reist Bonds
kanselier Seipel dc hoofdsteden der
buurstaten af, om hulp te zoeken. Ooit
le Berlijn is hij geweest, maar niet al
leen is de financieele toestand van
Duitschland zelf al bijna even te
slpcht, bovendien schuilt hier nog de
moeilijkheid van de vroegere aansiui
tingsplannen. De besprekingen die
Seipel te Praag met Dr. Benesj en te
'erona met den Italiaanechen pre
nier Schanzer voerde, hebben al even
min tot directe resultaten geleid. Ita.
lië zal de zaak grondig onderzoeken,
maar moet daarvoor eerst de enquête
van den Volkenbond afwachten. Do
Kleine Entente, daartoe opgewarmd
doox Tsjecho Slowakije, gaat ook al
aan het onderzoeken en verklaarde
rich in principe bereid tot actieve me
dewerking aah dc wederopheffing van
Oostenrijk, zoo noodig ook door fi
nancieele effens. Er zullen dus niet
minder dan drie onderzoeken worden
ingesteld en liet wordt ons nuchteren
rnenschen, die niet in do hoogere di
plomatie ingewijd zijn, toch langza
merhand een raadsel, waartoe toch
die cindelooze enquêtes dienen, ter
wijl de polsslag van den stervenden
patient hoe langer hoe zwakker en de
mogelijkheid al groot er wordt, dat do
wijze geneesheeren wanneer zij ten
slotte de ware medicijn gevonden heb
ben, den zieke gestorven vinden.
Do dood van Michael Collins, minis
terpresident van den Ierschen vrij
staat, heeft de gc-heele beschaafde we
reld met ontzetting vervuld. In on»
nummer van Woensdag j.l. schreven
wij reeds het een en ander over den
levensloop van dezen merkwaardigen
man. Wellicht hebben de onverzoenlij
ke republikeinen in zijn dood bevredi
ging voor hun haat tcgchi d
ren strijdmakker gevonden, maar dit
is dan het eenige succes dat het hun
heeft opgeleverd. Juist deze week, en
dit maakt het sterven van den leider
dubbel tragisch, konden de militair®
operaties op groote schaal als ge
ëindigd worden beschouwd, want de
gueriilaoorlog die de rebelilen thans
nog van hun schuilplaatsen in de bor
gen uit, voeren, kan op de veiligheid
der vrijstaat-regeering geen invloed
meex uitoefenen. Uit de eerste tele
grammen moest worden opgemaakt,
dat Collins op verraderlijke wijze in
een hinderlaag werd gelokt, maar 1%
tex werd gemeld, dat hij met de wa
pens in do hand was gesneuveld. Dit
verandert wellicht den sluipmoord in
een militair suooee, maar toch mag
worden aangenomen, dat de opstande
lingen met deze gebeurtenis hc-t laat
ste beetje sympathie dat hun nog rest
te, hebben verspeeld. Het belangrijke
besluit van de Amerikaansc-he regee
ring om de gelden, in Amerika bijeen
gebracht tot stoun voor de Iersche
vrijheidsbeweging niet aan de Valera
te laten uitbetalen, zal ongetwijfeld
rebellen ook in financieele moei
lijkheden brengen, zoodat wij door
het een en ander mogen verwachten,
dat de rust binnen korten tijd einde
lijk in Ierland zal kunnen terugkee-
ren.
P. W. P.
E ONDERHANDELINGEN MET DE COMMISSIE VAN HERSTEL TE
BERLIJN NIET AFGEBROKEN, MAAR ONDERBROKEN. HET OUIT-
SCHE BEMIDDELINGSVOORSTEL ZAL OVER EEN WEEK OFFICIEEL
TE PARIJS OVERHANDICD WORDEN. NU IS ALLEEN ALS RESULTAAT
BEREIKT, DAT_„ ER CER VOORKOMEN IS.
MAATRECELEN INZAKE OE OALINC VAN DE MARK,
ZAL MEN OOSTENRIJK NOC KUNNEN HELPEN?
De groote vraag blijft of Duitschland
cr in slagen zal aan de geallieerden, spe
ciaal aan dc Franschen, voldoende ga
rantie tc geven inzake de schadeloos
stelling.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat de Duit-
sche regeering thans te Londen, waar de
gedachte aan
verpanding van Diiitsche
bezittingen
voor het eerst is opgedoken, geen twij
fel laten bestaan, dat het onmogelijk is
daarop in te gaan. Naast andere rede
nen speelde bij de afwijzing van het
voorstel ook de omstandigheid een rol,
dat Duitschland voor een moratorium
op korten termijn in het geheel geen
onderpanden wilde geven, daar deze
daardoor voor het doel van een inter
nationale leening waardeloos zouden
worden.
Zooals men weet, speelde ook bij de
besprekingen te Berlijn deze week dc ge
dachte van panden een voorname rol.
Zeer spoedig kwam de vraag van de
hout- en kolenleveringen op den voor
grond en wel zoo, dat men zoowel voor
het uitstel van de betalingen in geld als
voor de hout- en kolenleveringen onder
panden verlangde. Een van Fransche
zijde voorgestelde modificatie, die er
op neerkwam, onder de hout- en kolen-
quaestie niet de opbrengst, maar het be
heer te verstaan, werd van Duitsche zijde
eveneens van de hand gewezen.
In dit stadium
dreigden do onderhandel ingen
to worden afgebroken.
Toen werd Donderdag een nieuw voor
stel op het tapijt gebracht, dat in
hoofdzaak er als volgt uitzag. De Duit
sche regcering verklaart zich bereid,
een volkomen gelijkwaardige garantie
voor de hout- en kolenleveringen te ge
in dier voege, dat voor do nader
vast te stellen hoeveelheden kolen- en
houtleveringen tusschen de industrieelen
contracten worden afgesloten, welke de
verplichtingen van het rijk volgens het
kolen- en houlprogram garandeeren.
De industrieelen zullen, onder overeen
gekomen straf, tot levering gehouden
'in.
De Duitsche regeering heeft, om dit
voorstel kracht bij te zetten, zich den
noodigen steun bij de in aanmerking ko
mende industrieelen verzekerd. Dezen
zijn bereid, dergelijke leveringscontrac
ten voor den duur van het moratorium,
voorloopig tot het eind van het jaar af
te sluiten. Zij achten zich, in de eerste
plaats door het afsluiten van de over-
werk-overeenkomst in het Ruhrgebied,
in staat, de noodige toezeggingen te
doen.
De heeren Bradbury en Mauclère na
men het memorandum van de Duitsche
rijksregeering behelzen^
het Duitsche bemiddelings
voorstel
bereidwillig- in ontvangst en verklaar
den, dat zij het na hun aankomst 'e
Parijs zoo spoedig mogelijk aan dc
Commissie van Herstel zouden voorleg
gen. Op de uitwerking van de schets tot
een uitvoerig voorstel konden., zij niet
meer wachten, daar zij zoo mogelijk
nog voor het einde der week te Parijs
terug wilden zijn. De uitvoerige tekst
van het laatste Duitsche voorstel zal
daarom waarschijnlijk over ongeveer
acht dagen door den officieclen Duit-
schen vertegenwoordiger te Parijs aan
de Commissie van Herstel worden over
handigd.
Dit is het resultaat van de besprekin
gen te Berlijn. De onderhandelingen
zijn dus voorloopig niet afgebroken,
maar alleen onderbroken, De Commis
sie van Herstel en de geallieerden zul
len het er nu over eens moeten wor
den, of zij op dit voorstel willen ingaan.-
De quaestie van het moratorium is dus
nog niet verder gekomende ge-
wenschtc pauze om op adem te komen.
is niet bereikt, Het positieve resultaat
der onderhandelingen is, dat voorloopig
alleen nog erger is voorkomen.
De leden der
Commissie van Herstel zijn
te Parijs teruggekeerd.
Zondag zon een voorloopige zitting
der Commissie gehouden worden, heden.
Maandag, staat een officieel® voltallige
zitting op het progi anima.
Zijn er
Fransoh-Duitsche besprekin
gen over de verrek en-
bureaux
te wachten?
De Fransche regeering heeft thans
officieel medegedeeld, dat de retorsie-
niaatregelen in den Elzas gedeeltelijk
zijn opgeheven. Er zullen voorlaan geen
massa-uitwijzingen meer plaats heb
ben. De sequestratie der goederen wordt
opgeheven, evenals de immobilisatie der
Duitsche deposito's. De overige retorsie-
maatregelen zullen opgeheven worden,
zoodra dc resteerende bedragen aan de
verrekenbureaux zijn betaald. Tevens
heeft de Fransche regeering aan de
Duitsche regeering voorgesteld, een be
spreking te houden over de definitieve
regeling der betalingen aan de verre-
kcnbureauxDe Duitsche regeering heeft
door haar Parijschen vertegenwoordiger
laten antwoofden, dat zij dit voorstel
aanneemt.
De Duitsche rijkskanselier heeft de
arbeidersleiders ontvangen om hen in te
lichten over de onderhandelingen met
de Commissie van Herstel.
De rijkskanselier zei, dat, afgezien
van het dreigende economische gevaar,
de republiek als gewaarborgd kau wor
den beschouwd. Hij gaf deu arbeiders
gedelegeerden voorts inlichtingen om
trent den stand der onderhandelingen
over de schadeloosstelling en zette uit
een, dat Duitschland thans niets kan be
talen zonder zich economisch ten gronde
richten, doch dat het overigens in de
grootst mogelijke mate blijk heeft ge
geven van zijn streven, om zijn verplich
tingen na te komen. Hij wees er op, dat
de regeering vast' besloten is om met
energieke maatregelen op te treden te
gen het uitbuiten van den noodtoe
stand van het Duitsche volk.
De Duitsche regeering wil maatrege
len nemen naar aanleiding van
de daling van de mark.
Vrijdagmiddag werd een algemeene
bespreking gehouden van de rijks- en
de Pruisische regeering, waarin een
aantal voorstellen behandeld werd, die
tot leniging van den door de waarde
vermindering van de mark ontstanen al-
gemeenen noodtoestand zouden kunnen
bijdragen. Ook de voorstellen, die de
vakvereenigingen den vorigen dag aan
den rijkskanselier hadden gedaan, kwa
men ter sprake. Naar verluidt deukt de
rijksregeering o.a. over een verhooging
van de belasting op luxe-artikelen, ta
bak, koffie en cacao. Daarbij werd ook
de gedachte van een eventueel algemeen
invoerverbod voor luxe-artikelen be
sproken. Verder besprak het kabinet be
paalde beperkingen in het brouwerij-be
drijf, ten einde boeveelhelen graan voor
een betere broodvoorziening ter beschik
king te krijgen. Ook met de gedachte
van een levensruiddelcnrantsoeneering
heeft men zich beziggehouden. Aan het
slot der bespreking werd aan alle be
trokken departementen opgedragen,
voorstellen uit te werken en deze aan
den ministerraad, die Zaterdag onder
voorzitterschap van rijkspresident Ebert
werd gehouden, voor te leggen. Daarbij
moet ook gelet worden op het tegen
gaan van speculatie en uitbuiting der
bevolking door woekeraars. De rijksre
geering zal inzake het geljeele pro
bleem geen besluiten nemen zonder de
meening en de voorstellen der verscha
lende landsregeeringen te hebben ge-
1 boord. Te dien einde zijn de minister
presidenten en dc ministers van binnea-
landscho zlaken van alle bondsstaten tot
een algemeene bespreking te Berlijn
genoodigd op heden. Maandag.
Vrijdagmiddag werd te Berlijn een be
spreking gehouden van het bestuur van
het Algemeen Duitsch Vakvereeniging
verbond, der onafhankelijken en der
meerderheidssocialisten. Aan deze be
sprekingen, die zich eveneens met deu
economischen en politieken toestand be
zighielden, namen ook Fimmen vaa
het I; V. V., te Amsterdam, en Shaw,
van de Tweede Internationale te Londen,
deel.
Een verzoek van
ür. Helfferich
De Duiisch-nationaie afgevaardigde
dr. Helfferich heeft tol den voorzit-.i
der rijksdagcommissie voor buitenland-
sche zaken een schrijven gericht, waar
in hij er aan herinnert, dat de rijkskan
selier aan het begin dezer maand in een
bespreking met vertegenwoordigers der
rijksdagfractie heeft toegezegd, dat hij
de fracties in het vervolg op de hoogte
zou houden met de buitenlandsche aan
gelegenheden.
In weerwil van de verscherping van
den toestand, die tot uiting komt in den
dollarkoers van 2000 mark, heeft sedert
dien een mededeeling, ten minste aan
de Duitsch-nationale fractie, niet plaats
gehad.
Helfferich verzoekt derhalve de com
missie ten spoedigste voor een bespre
king van den toestand bijeen te roepen.
Daar do rijkskanselier in staat was
aan vertegenwoordigers der vakvereeni
gingen mededeelingen te doen inzake
den stand der onderhandelingen met de
Commissie van Herstel, neemt Helffe
rich aan, dat er geen bezwaren zullen
worden geopperd tegen de bijeenroeping
der commissie van buitenlandsche za
ken*
Cox over de redding
van Europa
Gouverneur Cox, de voormalige de
mocratische candidaat voor het presi
dentschap van Amerika die nu in
Londen vertoeft en dezer dagen door
Lloyd George ontvangen is heeft
aan een vertegenwoordiger van Reuter
een uiteenzetting gegeven van zijn
meening omtrent den toestand in
Europa, waarin hij o.m. zegt:
„Oostenrijk is in een stadium van
bijna volledige ontbinding gekomen,
en Duitschland komt dezen toestand
voortdurend naderhij. Wat de kwes
tie der schadeloosstelling betreft, zijn
de Europeesche naties op het doode
punt gekomen. Aan <le Europeesche
zijde van den Atlantisclien Oceaan
schijnt geen redding mogelijk te zijn.
De macht berust bij de Vereenigde
Staten. Het is niet te laat om een
ramp te voorkomen.
De regeering te Washington zou
Herbert Hoover moeten benoemen tot
Amerikaanach vertegenwoordiger in
de Commissie van HersteJ. Hoover, die
het vertrouwen der Europeesche re
geeringen geniet, zou den economi
schen toestand van Duitschland kun
nen analyseeren en er over kunnen
beslissen, wat Duitschland kan beta
len. Deze beslissing zou door Frank
rijk en door alle andere belangheb
bende partijen aanvaard worden.
Wanneer de kwestie der schadeloos
stelling op deze wijze was opgelost,
zouden aan Duits ohiandi, Frankrijk
en Oostenrijk credieten worden toege
staan. Cox voegde ex bij, dat de be
spreking der intergeoll i e-ss-de schuld
uitgesteld zou moeten worden.
De nood in Oostenrijk.
De Ooslenrijiksch-Italiaansdhe on
derhandelingen vingen te Verona aan
in tegenwoordigheid van SahaJtzer,
Seipel, Kwiatkofski en £egur. De bij
eenkomst werd hoofdzakelijk in beslag
genomen door de uiteenzetting van
Seipel over den toestand van Oosten
rijk.
Seijiel erkende, dat Oostenrijk zidh
met eigen middelen niet op de been
kan houden, daar reeds alles tever
geefs is beproefd. Hij legde er voorts
den nadruk op, dat hulp van buiten
slechts uitwerking zou kunnen heb
ben, wanneer zij zoo sjioedig mogelijk
plaats vindt. Hij wees er verder op,
dat de spanning in Oostenrijk een
langer voortduren van den locs tand
niet meer dragen kan en vestigde do
aandacht op do politieke gevolgen bij
het aanhouden van den bestaandeu
toestand.
Na de conferentie met den Oosten-
rijkschen bondskanselier dir. Seipel,
vertrok Schanzer onmiddellijk naar
Boezen, om daar aan den Italiaanschen
gedelegeerde bij den Volkenbond, lin-
periali, instructies te geven. Tevens
verzocht hij, den Oostenrijksehen fi-
nancieelen deskundige SchülLer naar
Rome te doen vertrekken. Scholier
had een onderhoud mc-t den Italiaan-
sclien minister van Financiën.
Omtrent het onderhoud tusschen
Schanzer en Seipel wordt nog ge
meld, dat Schanzer nadrukkelijk ver
klaarde, dat Italië geen territoriale of
politieke vermindering van Oosten
rijks gewaarborgde 011 ufinfTikul ij kheid
zou toelaten. Hét is dus gekant zoo
wel tegen oen verdeeling als tegen een
aansluiting. Terwijl de Volkenbond
'zijn besluit zat nemen, zal Scnüller
te Rome theoretisdh de financieele
maatregelen voorbereiden, die binnen
het kader van 'n tol- en munt-unie
met Italië vallen.
Tot eenige journalisten zeide Schan
zer na afloop van de conferentie: „Wij
moeten eerst een voorloopig onderzoek
instellen, dat wellicht voor iedereen
niet even aangenaam zal zijn, doch
wij zullen ons houden aan de bestaan
de verdragen. Wij hébben ons ver
plicht het moeilijke probleem te on
derzoeken en konden daarom Oosten
rijks verzoek niet reeds a priori van
de hand wijzen. Het zou oehtcr ver
keerd zijn, het belang der besprekin
gen te overschatten. Dc Ltaliaansche
ministerraad zal de aangelegenheid
trouwens eerst na den Volkenbond
kunnen behandelen."
De Kleine Entente en
Oostenrijk.
Naar de bladen te Belgrado melden,
hebben eenige dagen geleden tusschen
Praag, Belgrado en Boekarest gedaoh-
tenwieselingen plaats gehad in zake
lan Oostenrijk te verleenen hulp.
De xegeeringen stemden er in over
een, dat haar vertegenwoordigers bij
hun bijeenkomst te Praag de Oosten-
rijksohe kwestie nauwkeurig moeten
onderzoeken. Voorts bleek, dat zij
eventueel ook bereid zijn, actief aan
het in stand houden der Oostenrijk-
sche republiek mede te werken. In ge
zaghebbende kringen schijnt men ge
neigd to zijn, voor het behoud van
Oostenrijk ook finanofleele offers te
brengen. Men is echter beslist gekant
tegen het denkbeeld eener eventueele
bezetting van eenige Oostenrijksdhe
provincies.
Verepreld nltnws
HET FRANSCH-DUITSCHE INCI
DENT TE KATTOWITZ.
Omtrent bet incident te Bouthen
wordt nader gemeld: Te Kattowitz ver
toefde eenige dagen geleden een
Fransche militaire commissie, be
staande uit eenige hooggeplaatste of
ficieren, welke den militairen toestand
in Poolsoh Opper Silezié wilden onder
zoeken. Vrijdag werd deao commissie,
toen zij zich op Duitsch gebied bevond
te Rossberg door Duitachers gearres
teerd en naar Beuthen overgebracht,
waar dc leden in voorloopigehechtenis
werden gesteld. Onmiddellijk daarna
werden zij voor den rechter van in
structie gevoerd, die gelastte, de offi
cieren te interneeren, totdat de reden
voor hun aanwezigheid op Duitsch ge
bied gebléken zou zijn. Zaterdagmid
dag werd in tegenwoordigheid van
den rechter van instructie en do an
dere betrokken autoriteiten een on
derzoek ter plaatse ingesteld,
E MOORD OP COLLINS.
Duizenden burgers van Dublin
trokken in processie voorbij de lijk
kist van generaal Miohaiel Collins wel
ke ook Zaterdag en Maandag in de
City Hall ten toon gesteld zou blijven.
E BRITSCHE OORLOCSSCHULD
AAN AMERIKA.
Uit Londen wordt geseind
Volgende week vertrekt naar de Ver*
Staten de Britsche commissie ter rege
ling der voorwaarden voor de afdoening
der Britsche schuld aan Amerika.
Opnieuw wordt er de nadruk op ge
legd, dat er geen voorstel van Britsche
zijde is gedaan tot vermindering van de
schuld aan Amerika, ook maar ten be
drage van één penny.
De ^Observer" zegt, dat de poritie
van Groot-Brittannië eenvoudig die is
van iemand die betaalt, en verder niet.
Men weet heel goed, dat Groot-Brittat-
nië de van Amerika geleende gelden
aan zijn Europeesche Geallieerden ui;-
leende, en dat het land van Amerika
ook alleen voor düt doel geleend heet:.
Dat het dat deed, was alleen daarom,
omdat het crediet der Europeesche gi-
allieerdcn voor de Ver. Staten niet goed
genoeg was, en deze daarom alleen aan
Groot-Brittannic wilden leenen.
Onze lae&hoek
UIT DE SCHOOL
Onderwijzer: Willem, wat i»
oen synoniem
Willem: Dat is een woord dat
je voor een ander gebruikt nis je cat
niet kan spellen.
AFSCHRIKWEKKEND.
MaNu, Jantje, zou je ook geen
bankier willen worden, net als je oom?
Jantje: Moe, kan ik geen ban
kier worden, zonder op oom tc lijken?
Jan:— Zoo, ben j'e zonder wcik?
Piet: Ja. de baas was niet tevro»
den met wat ik maakte.
Jan: Wat maakte je dan?
Piet: Fouten,
b. 'beperking van de markt zoowel
voor wat omvang, als tijdsduur en
aard der ten verkoop aangeboden ar
tikelen betreft;
c. wering van oneerlijke praktijken,
ie de reputatie van den bonafidep
winkelstand aantasten;
d. financieele lasten voor den markt
venter, welke geëvenredigd zijn aan
die van den geveetigden middenstand;
e. bevordering van de onder a tot
en met d- genoemde regelen o.m. hij
de desbetreffende publiekrechtelijk»
lichamen.
II. De Centrale Raad machtigt hel
Hoofdbestuur tot het nemen van maat
regelen en het voeren van actie, waar
door een juistere en meer practische
samensmelting van de Kam ere van
Koophandel verkregen wordt op den
grondslag der uitsluitende toekenning
van het kiesrecht aan de daarvoor in
aanmerking komende vereenigingen.
Op de vergadering van Dagelijkschf
Besturen zullen de hieronder genoem-
j inleidingen worden gehouden.
Inleiding over „De positie, de recb
ten en de verplichtingen van den han-
deldrij venden middenstand, gezien
van het standpunt der groot-indus
trie".
Als inleider is uitgenoodigd dr. L.
G. Kortonhoret, secretaris van de Al»
imeene R.R. Werkgeversvereniging,
Inleiding over „De positie, de reeh-
ten en verplichtingen van den handel-
drijvenden middenstand, gezien van
het standpunt der werknemers".
Als inleider is uitgenoodigd de heej
C. J. Kuiper, bestuurslid van het Bu
reau voor de R.K. Vakorganisatie en
lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
Inleiding over „De beteekenis van
de Federatie en het Nationaal H»ize-
Bureau voor den R.K. Middenstands be
weging, meer bijzonder voor de
standsorganisatie".
Als inleider is uitgenoodigd mr. J.
van H uilenberg Hu bar, directeur van
het Nationaal Hanzebureau.
Na elke inleiding: Gedachtenwisse
ting.
Pers-Overzicht
E STRIJD IN KLEIN-AZIë.
Uit Constantinopel wordt geseind 1
Er wordt een nieuw© aanval van de
Kemalisten op Roumkeny nabij Biledj.k
in de sireek van Ismid gemeld. Deze
aanval en een vroegere op 19 Augustus
j.l., worden beschouwd als voorloopers
van een Turksch offensief.
Stadsnieuws
DE HAARLEMSCHE HANZE.
Naar verluidt, zoo meldt de Tijd, be
vat de voorloopige agenda van de
Centrale Raadsvergadering der Haar-
lemeohe Hanze de volgende voorstel
len van het hoofdbestuur:
1. De Centrale Raad, zidi op het
standpunt stellend, dat het marktwe
zen, zooals het zich geleidelijk ontwik
kelt, hoe langer boe meer excessen
vertoont, die schadelijk zijn voor het
algemeen belang en in hooge mate on
billijk ten opzichte van den handel-
drijvenden 011 industrieelen middien-
stad, spreekt zich uit voor:
a. handhaving van do markt aüe
danig;
DE KABINETSCRISIS.
Do (antirev.) Rotterdammer (onder
hoofdredactie van het Eerste Kamer
lid prof. Diepenhorst) schrijft
„Zijn de berichte^ juist, dan heeft
de Kabinetsformateur zich vrijwel uit
sluitend bezig gehouden met de sa
menstelling van een regeer-program,
dat de goedkeuring van de Kamer
fracties dei- rechterzijde kon erlan
gen.
De Kamerfracties dei rechterzijde
Geheel juist is dit niet. Beter ware
het te spreken van de Roomsch-Ka-
tbolieke, Ohristelijk-IIistorische en
Anti-rovolutionnaire leden der Twee
de Kamer.
Van de Tweede Kamer allen. Mot
de rechtsche Tweede Kamerclubs werd
onderhandeld en besloten. Het oor
deel der Tweede Kamerleden werd in
gewonnen: Den Haag en Bazel beide
waren zoo gelukkig op hun territoir
de Antirevolutionaire Tweede Kamer
leden tc zien saamkomen.
Over de Eerste Kan.er werd tol
hiertoe gezwegen, aan haar dacht
niemand, op het advies en de instem
ming harer leden werd geen prijs ge-
stelu.
Vergissen wij ons niet, dan hebbed
in de Eerst© Kamer ook leden der
rechterzijde, ook enkele Anti-revolu»
tioiiairen zitting.
Vergissen wjj ons niiet, dan behoe
ven wettelijke maatregelen voor hun
totstandkoming ook de goedkeuring
van de Eerste Kamer.
Vergissen wij ons niet. dan hokte
den laatsten tijd herhaaldelijk de me
dewerking van leden der rechterzijde
in de Eerste Kamer aan ministerieele
plannen.
Waarom dan wordt op het gemeen
schappelijk overleg inet de rechtsche
fracties der Eerste Kamer bij dc op
lossing der crisis geen prijs gestold?
Waarom werden zij geheel gene
geerd?
Waarom?"
Feuilleton
uit het Engelsch
van FRED. M. WHITE.
(Geautoriseerde vertaling).
52)
Do man is stapelgek! riep Croot
uit. Hoe kom je er bij, dat ik veer
tien honderd obligaties heb laten
drukken? lloe wil je dai bewijzen?
Majoor Langley wendde zich hier-
op tot Rust.
Vertel jij het hem maar, zei hij.
Ik heb er nauwelijks het geduld
voor. Vertel hem alles, wat je weet
Nu, dat is niet zoo heel veel, zei
Rust. Alleen wil ik u maar zeggen,
meneer Croot, dat ik het briefje in
bezit heb, dat u indertijd aan de fir
ma Egerton schreef en waarin u haar
veertien honderd obligaties bestelde.
IJ teekende het als secretaris van de
Broken Point Maatschappij en u her
innert zich toch zeker* wel, dat er
maar duizend obligaties mochten uit
gegeven worden, niet waar?
Wnar is dat briefje? vroeg Croot.
Hoe ben je cr aan gekomen?
Meneer Egerton heeft liet mij
persoonlijk overhandigd. Door een
vriend van mij. een makelaar in effec
ten, die alles van de Broken Point
Maatschappij afwist, ben ik er achter
gekomen, wie do stukken indertijd ge
drukt had. Mijn vriend vertelde mij
ook, wie het was, die bij de liquidatie
van de Broken Point Company den ge-
heelen inveniarishad opgekocht en wie
nu bijna al dc aandeelen van de nieu
we maatschappij, de KamaJoo Copper
Trust in bezit heeft. Ik geloof werke
lijk, meneer Croot, dat u or verstandig
aan zou doen, om niet langer uw
schuld te ontkennen. Ik meen u uit
naam van Majoor Langley wel te mo
gen beloven, dat hij, als u hem alles
terugbetaalt, u niet zal laten vervol
gen, en daarom
Je bent een ellendig© schurk, zei
Croot, knarsetandend. Is zulk een
gedrag eerlijk tegenover je patroon?
Als ik geweten had, wio je was, zou
ik je nooit
Hier zweeg Croot, daar de deur ge
opend werd, an de bottelier binnen
kwam.
Er ia iemand, om u te spreken,
meneer, zei hij. Het ia inspecteur
I/Ock, dio hier vroeger ook al eens ge
weest is. Zal ik hem maar binnen la
ten, meneer?
Neen. Iaat hem maar in de zit
kamer, zei Croot. wien de zweetdrup
pels op het voorhoofd paralden.
Zeg hem, dat ik zoo meteen bij
hem zal komen, en toen 4e bottelier
dc kamer verlaten had, voegde hij er
zich tot Majoor Langley. wendend, op
minachtenden toon aan toe:
Dat bezoek heb ik zeker aan jou
to danken.
HOOFDSTUK XXX.
Besluit.
Majoor Langley richtte zich in zijn
volle lengte op en zag Croot strak aan.
Zooals hij daar stond met een vastbe
raden uitdrukking op het gelaat, en
met oogen, die Croot tot in het diepst
van zijn ziel schenen to lezen, gaf hij
inderdaad den indruk, dat er niet met
hem tc spotten viel.
Ik heb de hulp van d© politie \oor
dez© zaak niet ingeroepen, zei hij,
ik gevoel me hcusch wel in staat, haar
zelf op te knappen.
Ileb ik hot. dan misschien aan
Rust to danken?
- Neon, daarin vergist u zich, me
neer Croot, maar ik geloof, dat ik wel
raden kan, wat Lock hier komt doen.
Ik vrees, dat u niet voldoende begrijpt
voor welke ernstig© zaak de inspecteur
u spreken wil. IJ hebt zeker wel al in
de Daily Telephone gelezen, wat zich
gisterenavond in liet gewelf onder uw
kantoor heeft afgespeeld. Diefstal is
op zichzelf al erg genoeg, maar waar
er, zooals in deze. een moord mee ge
moeid is
Een moord? Wat bedoel je? riep
Croot uit.
Ik weet, dat de politie de bewij
zen in handen heeft, dat Gilmour den
man, die naar hij vreesde, tegen licm
getuigen zou, gedood heeft. Een 1 ati
Gilmours handlangers heeft bekend.
Op den avond van Vera's verjuar-di-
ner, toen Gilmour hierheen kwam, en
u hem tl© bibliotheek binnen liet
maar misschien moest ik liever daar
nog niet over spreken.
Rust hield verschrikt op, want hij
zag opeens een uitdrukking in C roots
oogen, die hem deed begrijpen, dat hij
feitelijk reeds tc veel gezegd had.
Croot wist zich dadelijk te beheer-
schen. Hij haalde de schoudei*s op en
zei op onverschilligen toon:
O, daar kan ik gemakkelijk een
uitlegging van geven, maar ik zal er,
dunkt mij. mee wachten, tot Ik zoo
straks met den inspecteur spreek.
Rust wist nu, dat Croot er al iets op
bedacht had on hij was boos op zich
zelf, dat hij zoo zijn mond voorbij go-
praat had.
We moesten nu liever <1© zaak be
treffend© de obligaties maar eerst af
handelen, vervolgde Croot, zich tot
Majoor Langley wendend. lk zou,
om te beginnen, graag de bewijzen
zien, die je zegt in je bezit te hebben.
In dat geval zal j© mij even den
sleutel van de secretaire moeten geven
antwoordde dc Majoor.
Do secretaire is niet gesloten, zei
Croot.
Langley liep dc kamer door, deed de
secretaire open ©n drukte op een pa
neel achter in de kast. Het paneel
schoof op zijde en d© Majoor haalde
uit het open vak, dat nu te zien kwam,
c©n bundeltje papieren te voorschijn,
die hij daarna op tafel legde. Het wa
ren de bedoelde obligaties en ook do
quitanties, door Croot zelf geteokend.
Daar zijn ze, zei Langley, j©
zult toch zeker niet willen ontkennen,
dat je ze herkent. Wat zeg je er wol
van. dat z© al dien tijd zoo dicht bij
je in de buurt zijn geweest? Je weet
nu, wat ik van je verlang, en als je
mij al het gold, dat je mij feitelijk
ontstolen hebt, teruggeeft en dit huis
binnen eon maand verlaat, zal ik cr
verder niemand in mengen. Natuur
lijk moest ik je eigenlijk vervolgen,
maar ter wille van Vera, van wie ik
heel veel houd. zal ik j© sparen, al is
dat misschien een zwakheid van mij.
ik beu jo daarvoor van harto
dankbaar, Langley, zei C'root.. lk zal
doen, wat je van mij verlangt. Ik had
cr toch al reeds eenigen tijd over ge
dacht, naar Canada terug t© keeren.
i> geld genoeg en het leven daar
heeft mij altijd meer aangetrokken,
dan dat in Engeland. Als je or wcr-
1.1 k tegen niemand verder over
spreekt, zal ik zorgen, dat jc binnen
een maand het geld ©n het Moot-
House terug hebt.
Ook het gold van do aandeelen,
denk daaraan, zei dc Majoor, en daar
na hoop ik nooit meer iets met je uit
staande te hebben.
Even later verliet C/oot dc biblio
theek, begaf zich naar de zitkamer,
waar Lock op hem zat te wachten,
cn vroeg op vriendclijken toon, waar
mee hij deze van dienst kon zijn.
Ik geloof, dat u wel begrijpt,
rvoor ik gekomen ben," zei Lock.
Natuurlijk betreft het de diefstallen
op do Theems. U hoett vanmorgen
toch zeker wel het ochtendblad van
de „Daily Telephone" gelezen 1
Ja, zei Croot, en ik kan jc niet
zeggen, inspecteur, hoezeer het bericht
mij getroffen heeft. Ik heb meneer
Gilmour altijd ten volle vertrouwd
en ik moet eerlijk zeggen, dat ik. wat
zijn werk voor mij betreft, nooit reden
tot klagen heb gehad. Ik wist natuur
lijk wel, dat er een gang en een go-
welf onder het kantoor in Great Bo
wer Street zijn. dio in direct© verbin
ding met de Theems staan. Meneer
Verity had mij daar indertijd alles
yan verteld, maar ik dacht niet, dat;
iemand anders daarvan op de hoogt©
was. Ik heb liet nog zoo iuist .net
Majoor Langley en meneer Rust ovcg
het gebeurde gehad en ik hoorde van!
hen, dat Gilmour zich niet alleeni
s-1-..iidig gemaakt heeft aan diefstal^
maar cok een moord hreft bedreven.;
Lock zag den spreker vol bewon hi
ring aan. Wat een koelbloedigheid!
dacht hij. Wel, de man vertrok zclfa
geen spier.
(Wordt vervolgd)-
